Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

6
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tuyển dụng viên chức của Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cũng như thương hiệu và uy tín đối với sản phẩm đào tạo của nhà Trường.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ CÚC TUYỂN DỤNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2023
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Tuấn Hưng Phản biện 1: TS. Vũ Thị Cẩm Tú Phản biện 2: TS. Nguyễn Trung Đông Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp 104 Nhà B - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ ở Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại TP. HCM Số: 10 đường 3/2, Phường 12, Quận 10, TP. HCM Thời gian: vào hồi 16 giờ 30 ngày 17 tháng 3 năm 2024 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
PHẦN 1: MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong thời gian vừa qua, Trường Đại học Công nghiệp Thành phố hồ Chí Minh đã tiến hành quá trình tuyển dụng viên chức nhằm mục đích lựa chọn những ứng viên có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm và lòng nhiệt huyết, đồng thời đảm bảo đầy đủ phẩm chất đạo đức và tuân thủ các quy định của pháp luật đối với vị trí công việc tương ứng. Tuy nhiên, cũng trong thời gian, quá trình tuyển dụng viên chức tại Nhà trường vẫn tồn tại nhiều bất cập, hạn chế. Vì vậy, để tiến đến trường đại học đạt tiêu chuẩn quốc tế thì phải chuẩn hóa ngay từ khâu tuyển dụng, phải rà soát, đánh giá thực trạng tuyển dụng viên chức tại Trường. Đó là vấn đề rất cần lưu tâm, cần phải nghiên cứu công tác tuyển dụng nhằm tìm thấy những điểm mạnh và hạn chế để qua đó tìm ra được giải pháp khắc phục những khó khăn, hạn chế. Với những lý do trên, học viên lựa chọn đề tài “Tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Thứ nhất, các công trình nghiên cứu về viên chức và tuyển dụng viên chức Trần Anh Tuấn (2010), trong bài viết về “Tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập” được đăng trên Tạp chí Tổ chức nhà nước số 5/2010; Nhóm tác giả gồm Đinh Ngọc Giang và Vũ Khánh Hoàn (2016), đã đăng tải bài “Công tác tuyển dụng, đào tạo cán bộ, công chức, viên chức hiện nay” trên Tạp chí Lý luận chính trị số 8/2016, tr 54-69; Về tuyển dụng viên chức tại Việt Nam, có tác giả Mai Thị Minh Ngọc (2020), đã đăng tải bài báo “Pháp luật về công khai, minh bạch trong tuyển dụng viên chức ở Việt Nam hiện nay”, trên Tạp chí công thương, số 23, tr28-33. Mặt khác, theo Mai Thị Minh Ngọc (2020), với bài báo “Một số kiến nghị về tuyển dụng viên chức ở nước ta hiện nay”, trên Tạp chí quản lý nhà nước, số 298, tr 42-46; Về 1
chính sách thu hút nhân tài, tác giả Nguyễn Thị Hương (2023), đã đăng tải bài báo“Thực trạng và giải pháp chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài trong khu vực công” trên Tạp chí công thương, số 6/2023; Về mô hình tuyển dụng công chức, viên chức theo vị trí việc làm, có tác giả Trịnh Việt Tiến (2018), với bài báo “Nghiên cứu mô hình tuyển dụng công chức một số quốc gia và hàm ý cho tuyển dụng công chức, viên chức tại Việt Nam” được đăng trên Tạp chí công thương. Thứ hai, các công trình nghiên cứu về viên chức và tuyển dụng viên chức ở các đơn vị sự nghiệp công lập Nguyễn Huy Hoàng (2011), với đề tài “Tuyển dụng viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập ở nước ta hiện nay”, Trường Đại học Luật Hà Nội; Đặng Thị Thanh Hương (2018) với luận văn “Tuyển dụng viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập từ thực tiễn tỉnh Nghệ An”, Học viện Khoa học xã hội; Trần Thị Thúy Hằng (2019) với luận văn “Thực hiện pháp luật về tuyển dụng viên chức ngành giáo dục từ thực tiễn tại Thành phố Hà nội”, Học viện khoa học xã hội; Thạc sĩ của Mai Thanh Hải (2020) với tên “Tuyển dụng viên chức ngành giáo dục trên địa bàn thành phố Cao Lãnh – tỉnh Đồng Tháp”, Học viện hành chính quốc gia. Qua tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan nêu trên, tác giả tổng hợp và phân tích cơ sở lý luận về tuyển dụng viên chức trong các trường đại học công lập. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu Đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tuyển dụng viên chức của Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cũng như thương hiệu và uy tín đối với sản phẩm đào tạo của nhà Trường. 3.2 Nhiệm vụ Để đạt được mục tiêu nghiên cứu đã đề ra, luận văn sẽ tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau đây: 2
- Thứ nhất, hệ thống hóa cơ sở lý luận về tuyển dụng viên chức trong các trường đại học công lập; - Thứ hai, Phân tích và đánh giá thực trạng của việc tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh để chỉ ra những thành tựu, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế đó trong công tác tuyển dụng viên chức hiện nay; - Thứ ba, Đề xuất các phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao công tác tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh trong thời gian sắp tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là công tác tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh. 4.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu một số nội dung trong hoạt động tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh qua đó đánh giá, đề xuất các phương hướng, giải pháp. - Phạm vi về không gian: Luận văn được nghiên cứu trong phạm vi Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi về thời gian: Công tác tuyển dụng mới viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2018-2022. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1 Phương pháp luận Luận văn sẽ nghiên cứu dựa trên nền tảng lý luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kết hợp với đường lối và quan điểm của Đảng và cơ chế, pháp luật của Nhà nước đối với công tác tuyển dụng viên chức nói chung và tuyển dụng viên chức cho các trường đại học công lập nói riêng. 5.2 Phương pháp nghiên cứu Nhóm phương pháp nghiên cứu tài liệu: 3
- Phương pháp hệ thống hóa tài liệu: Được nhằm tập hợp thông tin từ các kết quả nghiên cứu và tài liệu của các nhà khoa học trong và ngoài nước. - Phương pháp so sánh và đánh giá: Được sử dụng nhằm so sánh số lượng biên chế được giao hàng năm với số lượng biên chế được duyệt để tuyển dụng hàng năm. - Phương pháp nghiên cứu phân tích, tổng hợp tài liệu: Thu thập số liệu, tài liệu thứ cấp là các số liệu được tổng hợp bởi Bộ Công Thương và Bộ Nội vụ thông qua số liệu thống kê về công tác tuyển dụng. Mục đích là nhằm phân tích và tổng hợp kết quả tuyển dụng hàng năm. Từ đó, xác định nhu cầu thực tế ảnh hưởng đến số lượng viên chức được tuyển dụng và các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tuyển dụng. - Phương pháp thống kê toán học được áp dụng để xử lý kết quả điều tra và số liệu thống kê, từ đó đưa ra những kết luận khoa học và thực tiễn. 6. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa khoa học: Luận văn trên cơ sở tổng hợp và hệ thống hóa về tuyển dụng viên chức các trường đại học công lập làm sáng tỏ thêm những vấn đề có giá trị, góp phần bổ sung vào lý luận quản lý công nói chung và hoạt động tuyển dụng viên chức các đơn vị sự nghiệp công lập nói riêng. - Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn sẽ phân tích và đánh giá thực trạng, từ đó chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến thành công và những hạn chế, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện về tuyển dụng viên chức cho các trường đại học công lập trong tương lai, nhằm đảm bảo tính hợp lý và phù hợp với thực tế. 7. Kết cấu của luận văn Kết cấu của luận văn có 03 phần chính: Phần Mở đầu, Phần Nội dung và Phần Kết luận. Ngoài ra, luận văn có mục lục, danh mục tài liệu tham khảo cùng các phụ lục đính kèm. Phần nội dung của luận văn được phân làm 03 chương, 9 tiết. 4
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TUYỂN DỤNG VIÊN CHỨC TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.1. Một số khái niệm, vai trò cơ bản của tuyển dụng viên chức trong các trường đại học công lập 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản a. Viên chức Dựa theo kết quả nghiên cứu trên, có thể xác định rằng viên chức là những người làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập theo hình thức hợp đồng làm việc và hưởng thu nhập từ quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập này và là công dân Việt Nam được tuyển dụng vào các vị trí cụ thể theo quy định của pháp luật. b. Viên chức trong trường đại học Viên chức của các trường đại học công lập là những công dân Việt Nam, ký hợp đồng lao động tại các trường đại học công lập và nhận lương từ nguồn tài chính của tổ chức trường đại học. Trước đây, trong các tổ chức sự nghiệp công lập, phân loại viên chức được thực hiện dựa trên Nghị định 29/2012/NĐ-CP, theo đó, viên chức được phân loại theo vị trí công việc và chức danh nghề nghiệp. Tóm lại, có thể kết luận các viên chức trong trường đại học là một phần của đội ngũ viên chức nói chung, bao gồm các nhà nghiên cứu khoa học, viên chức giảng dạy và những viên chức hành chính (là người làm việc theo hợp đồng tại các phòng, ban trực thuộc của trường đại học). c. Tuyển dụng viên chức Tuyển dụng, chức năng đầu tiên của quá trình quản trị nguồn nhân lực, là tiền đề cho quá trình quản trị tài sản con người cơ quan, tổ chức là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng của nguồn nhân lực và lợi thế cạnh tranh của cơ quan, tổ chức thông qua năng suất và hiệu quả lao động của những nhân viên có trình độ, phẩm chất, tính cách tốt nhất và có nguyện vọng đóng góp vào thành công chung của tập thể. Tuyển dụng 5
viên chức là quá trình lựa chọn những cá nhân thích hợp vào công tác tại các đơn vị sự nghiệp công lập, sau khi đáp ứng các điều kiện của vị trí việc làm mà đơn vị muốn tuyển. d. Trường đại học công lập Một cách hiểu khác, Trường đại học công lập cũng là một cơ sở giáo dục đại học đào tạo và nghiên cứu, công nhận văn bằng từ nhiều bậc khác nhau (đại học, thạc sĩ, tiến sĩ) thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau. Nhà nước cấp kinh phí hoạt động đối với giáo dục đại học công lập, thậm chí là cả ở cấp trung ương và địa phương. Nó cũng được điều hành như một tổ chức giáo dục đại học hoạt động theo quyết định của nhà nước. Tóm lại, trường đại học công lập là một loại trường đại học mà kinh phí và cơ sở vật chất (bao gồm đất đai, nhà cửa) được đầu tư bởi nhà nước (cả ở trung ương lẫn địa phương). Hoạt động chủ yếu được thực hiện thông qua việc sử dụng nguồn tài trợ từ các nguồn tài chính công hoặc từ các nguồn đóng góp phi lợi nhuận. 1.1.2. Vai trò của tuyển dụng viên chức trong các trường đại học công lập Tuyển dụng viên chức có những vai trò sau: (a) tuyển dụng là nhằm mục đích bổ sung người làm việc cho các tổ chức trong khu vực công. Đây là hoạt động thường xuyên và liên tục nhằm bổ sung các nguồn lực kế cận, từ đó góp phần xây dựng và phát triển lực lượng lao động; (b) tuyển dụng là một bước kiểm soát chất lượng đầu vào của nguồn nhân lực. Tuyển dụng khách quan, công bằng sẽ chọn được những người có đủ tiêu chuẩn, năng lực, góp phần hạn chế tồn tại người không làm được việc ra khỏi cơ quan; (c) tuyển dụng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với chiến lược phát triển nhân lực khu vực công. Tuyển dụng tốt cũng giảm được các chi phí do phải tuyển dụng lại, đào tạo lại cũng như tránh được các thiệt hại do những người lao động kém về năng lực gây ra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; (d) tuyển dụng với tính chất cạnh tranh lành mạnh sẽ là động lực thúc đẩy những người mong muốn trở thành nhân sự trong tổ chức công phải tự rèn luyện, phấn đấu, hoàn 6
thiện bản thân về chuyên môn, nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức (Nguyễn Thị Hồng Hải, 2021, tr. 132-133) 1.2. Nội dung tuyển dụng viên chức trong các trường đại học công lập 1.2.1. Căn cứ, điều kiện, thẩm quyền tuyển dụng a. Căn cứ tuyển dụng viên chức Hiện nay, theo quy định tại Điều 4 của Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020, việc tuyển dụng viên chức phải căn cứ dưới đây: “(1) Việc tuyển dụng viên chức phải căn cứ vào nhu cầu công việc, vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập; (2) Cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng viên chức phải lập kế hoạch tuyển dụng và báo cáo cơ quan có thẩm quyền quản lý viên chức để được phê duyệt hoặc quyết định theo thẩm quyền trước mỗi kỳ tuyển dụng”(Chính phủ, 2020). b. Điều kiện tuyển dụng viên chức Điều này được thể hiện rõ ràng hơn tại Nghị định 115/2020/NĐ- CP về điều kiện đăng ký dự tuyển viên chức gồm: (1) Cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng viên chức được bổ sung thêm điều kiện khác theo yêu cầu của vị trí việc làm được quy định tại điểm g, khoản 1 của Điều 22 Luật Viên chức nhưng không thấp hơn mức quy định chung, không được trái với quy định của pháp luật, không được phân biệt loại hình đào tạo. (2) Bổ sung quy định người đăng ký dự tuyển vào vị trí việc làm tại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao có thể thấp hơn 18 tuổi nhưng phải đủ từ 15 tuổi trở lên và được sự chấp thuận bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật. c. Thẩm quyền tuyển dụng viên chức Thẩm quyền tuyển dụng viên chức được quy định theo Điều 4 của Nghị định 29/2012/NĐ-CP. Thời điểm Nghị định 29/2012/NĐ-CP hết hiệu lực thi hành đã được thay thế bằng Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020, thẩm quyền tuyển dụng được quy định như sau: “Đối với đơn vị sự nghiệp công lập bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư và đơn vị 7
sự nghiệp công lập bảo đảm chi thường xuyên thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện việc tuyển dụng viên chức; Đối với đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên và đơn vị sự nghiệp công lập do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên thì cơ quan có thẩm quyền quản lý đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện việc tuyển dụng viên chức hoặc phân cấp cho người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện” (Chính phủ, 2020). 1.2.2. Thi tuyển, xét tuyển viên chức Hình thức tuyển dụng viên chức được thực hiện theo quy định ở Điều 23 của Luật Viên chức năm 2010: “Việc tuyển dụng viên chức được thực hiện thông qua thi tuyển hoặc xét tuyển” (Quốc hội, 2010). a. Thi tuyển viên chức Trong việc lựa chọn ứng viên, hình thức thi tuyển đã được nêu rõ trong Điều 7, Điều 8, Điều 9 và Điều 10 của Nghị định 29/2012/NĐ-CP. Đến khi được thay thế bằng Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020 được quy định tại mục 2 bao gồm điều 9 về hình thức, nội dung và thời gian thi và điều 10 xác định người trúng tuyển trong kỳ thi tuyển viên chức, có thể hiểu là: Một là, hình thức, nội dung và thời gian thi. Hai là, xác định người trúng tuyển trong kỳ thi tuyển viên chức. Xét tuyển viên chức Về phương thức xét tuyển, được quy định rõ ràng từ Điều 11 đến Điều 14 của Nghị định 29/2012/NĐ-CP cho đến khi được thay thế bằng Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020 được quy định các điều này bao gồm nội dung và hình thức xét tuyển viên chức (Điều 11), xác định người trúng tuyển trong kỳ xét tuyển (Điều 12) và tiếp nhận vào làm viên chức (Điều 13). Tất cả được giải thích một cách rõ ràng và dễ hiểu: Thứ nhất, nội dung, hình thức xét tuyển viên chức. Thứ hai, xác định người trúng tuyển trong kỳ xét tuyển viên chức. Thứ ba, tiếp nhận vào làm viên chức. 1.2.3. Trình tự, thủ tục tuyển dụng 8
Trong quá trình tuyển dụng trình tự, thủ tục được quy định tại Điều 15, Điều 16, Điều 17 của Nghị định 29/2012/NĐ-CP sẽ tiếp tục áp dụng cho đến khi Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020 chính thức có hiệu lực. Trong đó, mục 4 của Nghị định mới này bao gồm các quy định về thông báo tuyển dụng và tiếp nhận Phiếu đăng ký dự tuyển, về trình tự tổ chức tuyển dụng, về thông báo kết quả tuyển dụng viên chức, về hoàn thiện hồ sơ tuyển dụng và về ký kết hợp đồng làm việc và nhận việc, được hiểu là: - Thông báo tuyển dụng viên chức - Tiếp nhận phiếu đăng kí dự tuyển viên chức - Thông báo kết quả tuyển dụng - Hoàn thiện hồ sơ tuyển dụng 1.2.4. Hợp đồng làm việc và chế độ tập sự viên chức a. Hợp đồng làm việc đối với viên chức Việc ký kết hợp đồng với viên chức là bước quan trọng và cần thiết, nhưng cũng phải tuân thủ đúng theo quy định của Luật Viên chức 2010 đã được sửa đổi và bổ sung vào năm 2019, cùng với các văn bản hướng dẫn chi tiết khác. Cụ thể: - Thủ tục giao kết hợp đồng và nhận việc. - Hợp đồng làm việc. b. Chế độ tập sự viên chức Chế độ tập sự là một quy định nhằm giúp người mới tuyển dụng vào vị trí viên chức có thể làm quen với môi trường làm việc và hoàn thành nhiệm vụ theo hợp đồng làm việc. - Chế độ đối với người tập sự: - Chế độ đối với người hướng dẫn tập sự: - Người tập sự được bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp viên chức sau khi hết thời gian tập sự. - Chấm dứt hợp đồng làm việc đối với người tập sự. 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuyển dụng viên chức trong các trường đại học công lập 9
1.3.1. Các yếu tố khách quan Đầu tiên là, thị trường lao động. Thứ hai là, thái độ của xã hội đối với vị thế của các cơ quan tuyển dụng. Thứ ba là, trình độ khoa học – kỹ thuật. 1.3.2. Các yếu tố chủ quan Thứ nhất, tính chất của khu vực công. Thứ hai, thể chế tuyển dụng. Thứ ba, kế hoạch tuyển dụng. Thứ tư, vị trí việc làm trong tổ chức. Thứ năm, chính sách nhân sự. Thứ sáu, văn hóa của các tổ chức công. Tiểu kết chương 1 Trong chương đầu tiên của luận văn, tác giả đã giới thiệu với một số khái niệm và nội dung liên quan đến viên chức, tuyển dụng viên chức và trường đại học công lập nói chung, cũng như viên chức của trường đại học nói riêng. Theo đó, luận văn cũng đã đề cập đến việc: Tuyển dụng viên chức hoặc viên chức trường đại học phải tuân thủ các nguyên tắc quan trọng như công khai, minh bạch, khách quan và tuân thủ đúng quy định và quy trình. Điều này sẽ đảm bảo tính cạnh tranh và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trong quá trình tuyển dụng; Đã nêu ra các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tuyển dụng viên chức, cũng như những vấn đề hiện tại trong hệ thống văn bản và thiếu hụt viên chức, đặc biệt là đội ngũ cán bộ và viên chức có chất lượng cao để thực hiện sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội và đất nước. CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG TUYỂN DỤNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.1. Khái quát về Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển 10
Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay được hình thành trên sơ sở Trường Huấn nghiệp Gò vấp được sáng lập vào ngày 11/11/1956 do các linh mục dòng Don Bosco tại xã Hạnh Thông, quận Gò Vấp, tỉnh Gia Định. Hiện nay, Trường bộ máy điều hành là Hội đồng trường cùng Ban Giám hiệu (có hiệu trưởng và các phó hiệu trưởng). Trường còn có 18 phòng ban chức năng, 22 đơn vị đào tạo trực thuộc Trường, 01 phân hiệu và 01 cơ sở thuộc Trường. 2.1.2. Đội ngũ viên chức Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh là một cơ sở giáo dục đại học quan trọng của Bộ Công Thương và cả nước, đã xây dựng và duy trì được thương hiệu uy tín trong việc đào tạo cho xã hội. Nhà trường liên tục cải tiến, đổi mới các hoạt động quản lý đào tạo để nâng cao chất lượng đào tạo, đảm bảo phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Tính đến thời điểm năm 2022, toàn trường có 1.433 nhân sự, trong đó có 1.062 giảng viên (tỷ lệ 74%), 360 người thuộc khối hành chính. Về quy mô đào tạo: Quy mô sinh viên bậc đại học và cao đẳng toàn Trường tính đến thời điểm tháng 7 năm 2023 là 32.712 sinh viên, cụ thể như sau: Về chất lượng đào tạo: Nhà trường tuân thủ theo Khung năng lực quốc gia và các văn bản liên quan đến việc điều chỉnh và cập nhật chương trình đào tạo. Khung chương trình học tập đã được xác định theo hình thức tín chỉ và các Khoa/Viện được cơ hội tự quyết định trong việc quản lý đào tạo do Nhà trường xây dựng. Năm học 2022-2023, các đơn vị đào tạo toàn Trường đã thực hiện và kết thúc đúng tiến độ các chương trình và kế hoạch đào tạo chung của Nhà trường đã đề ra, với tổng số lượng 5889 lớp học phần ở HKI (2022 - 2023) và 6312 lớp học phần ở HK2 (2022-2023). 11
Đối với các bậc sau đại học, Nhà trường đã hoàn thiện các quy trình quản lý và tổ chức đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ theo các quy chế mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo. 2.2. Thực hiện tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh 2.2.1. Việc căn cứ, điều kiện, thẩm quyền tuyển dụng viên chức của Trường giai đoạn 2018 – 2022 Thứ nhất, về căn cứ pháp lý. Trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến nay, Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã dựa vào các văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh hoạt động tuyển dụng, cụ thể: - Thời điểm trước 2020, hệ thống văn bản của cơ quan hành chính nhà nước, Luật Viên chức số 58/2010/QH12 được Quốc hội ban hành ngày 15/11/2010 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật cán bộ, công chức và Luật viên chức số 52/2019/QH14 được Quốc hội ban hành ngày 25/11/2019; Nghị định số 29/2012/NĐ-CP ngày 12/4/2012 của chính phủ quy định việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức; Nghị định số 41/2012/NĐ-CP ngày 08/5/2012 của Chính phủ quy định về vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập và Nghị định số 161/2018/NĐ- CP ngày 29/11/2018 của Chính phủ; Quyết định số 2370/QĐ-BCT ngày 27/6/2017 của Bộ trưởng Bộ Công Thương duyệt số lượng người làm việc tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh; Quyết định số 2255/QĐ-BCT ngày 29/7/2019 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định phân cấp thẩm quyền về tổ chức, biên chế, quản lý cán bộ, công chức viên chức đối với các Vụ, Thanh tra Bộ, Văn phòng Bộ, Cục và các Đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ. Văn bản của nhà trường, Quyết định số 2193/QĐ-ĐHCN ngày 08/6/2017 của Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh về ban hành quy chế tuyển dụng, tập sự và bổ nhiệm ngạch viên chức. Thời điểm từ 2020 đến nay, ngoài văn bản quy định của cơ quan hành chính, thì gồm có Nghị định số 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020 12
của Chính phủ quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức; Nghị định số 106/NĐ-CP ngày 10/9/2020 của Chính phủ về vị trí việc làm và số người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập và Thông tư số 06/2020/TT-BNV ngày 02/12/2020 của Bộ nội vụ về hướng dẫn thi tuyển, xét tuyển công chức, viên chức, thi nâng ngạch công chức, thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức; Nội quy thi tuyển, xét tuyển công chức, viên chức, thi nâng ngạch công chức, thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức. Văn bản của Nhà trường, Quyết định số 2164/QĐ-ĐHCN ngày 31/12/2020 của Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh quy định tuyển dụng, tập sự và bổ nhiệm ngạch viên chức của Trường. Thứ hai, về căn cứ tuyển dụng, hiện nay, Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện công tác tuyển dụng dựa trên Quyết định số 2164/QĐ-ĐHCN ngày 31/12/2020 quy định tuyển dụng, tập sự và bổ nhiệm ngạch viên chức của Trường, cụ thể: Xác định nhu cầu tuyển dụng, (1) Xác định nhu cầu tuyển dụng hàng năm của các đơn vị; (2) Xác định nhu cầu tuyển dụng đột xuất. Duyệt chỉ tiêu tuyển dụng, Phòng Tổ chức - Hành chính tổng hợp nhu cầu tuyển dụng của các đơn vị trong toàn trường, chuẩn bị các dữ liệu làm căn cứ xét chỉ tiêu tuyển dụng để trình Hiệu trưởng xem xét ra quyết định duyệt chỉ tiêu tuyển dụng. Thứ ba, điều kiện tuyển dụng. Căn cứ các văn bản quy phạm pháp luật Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh xác định điều kiện tuyển dụng, cụ thể: (1) Điều kiện dự tuyển; (2) Những người sau đây được đăng ký dự tuyển làm giảng viên trợ giảngl (3) Nhóm người dưới đây sẽ không được tham gia dự tuyển vào vị trí viên chức: Thứ tư, thẩm quyền tuyển dụng. Theo Điều 7 Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020, thẩm quyền tuyển dụng tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh được thực hiện như sau: 13
Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị sự nghiệp công lập bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư do đó Hiệu trưởng sẽ chịu trách nhiệm trong việc tuyển dụng viên chức. 2.2.2. Thực hiện công tác thi tuyển, xét tuyển viên chức của Trường giai đoạn 2018 – 2022 Trong thời gian từ 2018 - 2022, Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh tuyển dụng viên chức thông qua hình thức xét tuyển phỏng vấn theo từng đợt hàng năm. Một là, nội dung, hình thức xét tuyển viên chức. Việc tuyển dụng viên chức Nhà trường thực hiện thông qua hình xét tuyển phỏng vấn theo từng đợt hàng năm, mỗi năm thực hiện từ 02 đến 03 kỳ tuyển dụng. Hai là, trong kỳ xét tuyển viên chức, người trúng tuyển được xác định. Chỉ những ứng viên với điểm phỏng vấn hoặc thực hành từ 50 điểm trở lên mới có thể được chọn. Ba là, khi được tiếp nhận vào làm viên chức. Dựa trên các điều kiện và yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển, việc tiếp nhận vào làm viên chức sẽ được xem xét và quyết định bởi Hiệu trưởng. 2.2.3. Thực hiện các trình tự, tổ chức tuyển dụng viên chức của Trường giai đoạn 2018 – 2022 Trong giai đoạn từ 2018 đến nay Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện các trình tự, tổ chức tuyển dụng viên chức theo quy trình (Đính kèm phụ lục IV). Cụ thể: Một, Xác định nhu cầu tuyển dụng Hai, Thông báo về việc tuyển dụng và thu nhận hồ sơ: Ba, Tổ chức tuyển dụng viên chức Bốn, Kết quả tuyển dụng viên chức đã được thông báo Năm, Hoàn thiện hồ sơ tuyển dụng Sáu, Ký kết hợp đồng làm việc (thử việc) và nhận việc 2.2.4. Thực hiện ký hợp đồng làm việc, tập sự của Trường giai đoạn 2018 – 2022 14
Thời điểm từ năm 2018 đến nay Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện công tác ký hợp đồng làm việc, tập sự, cụ thể: Thứ nhất, Hợp đồng làm việc. Hợp đồng làm việc là một dạng hợp đồng có thời hạn cụ thể, trong đó hai bên đã thỏa thuận về thời gian và ngày kết thúc của hợp đồng trong khoảng từ 12 đến 60 tháng. Ngược lại, Hợp đồng làm việc không xác định thời hạn là một loại hợp đồng mà hai bên không xác định được thời điểm kết thúc hiệu lực của hợp đồng. Thứ hai, chế độ tập sự. Để có thể thích nghi với môi trường làm việc và học cách hoàn thành các yêu cầu của việc làm đã được tuyển dụng, người được tuyển dụng vào làm viên chức cần tuân thủ chế độ tập sự theo quy chế tuyển dụng. Thứ ba, sau khi hết thời gian tập sự trình tự và thủ tục bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp viên chức đối với người tập sự. Sau khi hết thời gian tập sự, kết quả tập sự của người tập sự phải báo cáo bằng văn bản. Dựa trên nhận xét và đánh giá của người hướng dẫn và ý kiến kết luận tại biên bản họp Chủ nhiệm bộ môn, Trưởng đơn vị công nhận hoặc không công nhận hoàn thành tập sự được đề xuất bằng văn để Hiệu trưởng xem xét (qua Phòng Tổ chức - Hành chính). Thứ tư, ký hợp đồng làm việc. Sau khi được Nhà trường công nhận hoàn thành chế độ tập sự và bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp, Hiệu trưởng ký hợp đồng làm việc xác định thời hạn với viên chức, hợp đồng làm việc có thời hạn tối thiểu 01 năm (12 tháng) và tối đa 05 năm (60 tháng). 2.3. Đánh giá chung về công tác tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh 2.3.1. Những kết quả đạt được Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị sự nghiệp công lập đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư theo Luật viên chức năm 2010 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2019 và Điều 7 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP. Vì vậy, người đứng đầu của trường là Hiệu trưởng 15
sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc tuyển dụng viên chức. Họ sẽ phải hiểu rõ về chính sách, vị trí công việc và số lượng giảng viên cần tuyển để phù hợp với chiến lược và kế hoạch phát triển của trường. Từ những chính sách trên, trong giai đoạn từ 2018-2022. Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã tuyển dụng 155 viên chức với trình độ ngày càng cao được thể hiện cụ thể qua từng năm. 2.3.2. Hạn chế Một, về thẩm quyền tuyển dụng viên chức. Trong Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh, việc tuyển dụng viên chức được thực hiện bởi Hiệu trưởng, vì Trường là đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm về thực hiện chức năng, nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy và nhân sự. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khi quyền tuyển dụng viên chức được giao cho Hiệu trưởng, có thể lãnh đạo sẽ tập trung quá mạnh mẽ và lấn át quyền lực, dẫn đến tiêu cực. Hai, về xác định nhu cầu tuyển dụng. Trong năm 2020, việc xây dựng đề án vị trí việc làm theo Nghị định số 106/2020/NĐ-CP ngày 10/9/2020 của Chính phủ. Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay đang xây dựng đề án vị trí việc làm do đó vẫn chưa có quy định cụ thể từng vị trí việc làm đối với từng đơn vị trực thuộc Trường. Ba, về lập kế hoạch tuyển dụng. Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện việc xác định nhu cầu tuyển dụng hàng năm của các đơn vị và nhu cầu tuyển dụng đột xuất rồi tổng hợp lại nhu cầu tuyển dụng trong toàn trường. Thứ tư, về việc công khai thông tin tuyển dụng. Để bảo đảm sự minh bạch và bình đẳng trong quá trình tuyển dụng, việc công khai tuyển dụng viên chức là một điều kiện bắt buộc theo quy định của Luật Viên chức và Nghị định số 115. Năm, về hình thức xét tuyển trong tuyển dụng. Việc tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh chỉ tiến hành thông qua xét tuyển (chỉ áp dụng phỏng vấn mà chưa có thực 16
hành nhằm mục đích đánh giá về năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của thí sinh ứng tuyển), không áp dụng hình thức thi tuyển. Sáu, về các bộ phận giúp việc của Hội đồng tuyển dụng viên chức. Việc thành lập ban kiểm tra, sát hạch, phần lớn là viên chức quản lý của Trường, tuy có kiến thức, khả năng chuyên môn, nhưng không có kinh nghiệm trong làm nhiệm vụ tuyển dụng, nên ra kết quả không cao. 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế a. Nguyên nhân khách quan. Với việc kinh tế hội nhập, xu hướng việc làm có nhiều biến động đòi hỏi các đơn vị sự nghiệp công lập cũng cần thích nghi, thay đổi chính bản thân mình để theo kịp thời đại. Bên cạnh đó, nhân lực tương lai của một tổ chức sẽ bị ảnh hưởng lớn bởi các thay đổi về kỹ thuật và công nghệ. Khi công nghệ tiến bộ, tính chất công việc trở nên phức tạp hơn, dẫn đến sự xuất hiện của một số nghề mới và biến mất của một số nghề cũ. Mặt khác, nhu cầu của xã hội và người dân đòi hỏi cao về chất lượng nguồn nhân lực sẽ dẫn đến việc Trường phải lập kế hoạch để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua việc nâng lên yêu cầu đối với viên chức khi tuyển dụng, phải cử người đi đào tạo, bồi dưỡng… b. Nguyên nhân chủ quan Một là, Lãnh đạo và Trưởng đơn vị phụ trách chưa thực hiện chặt chẽ công tác kiểm tra, giám sát trong quá trình tuyển dụng, công tác này chủ yếu do một viên chức của phòng Tổ chức hành chính đảm nhiệm. Hai là, Không kiểm tra thông tin tham chiếu, phỏng vấn thiếu chuyên nghiệp. Ba là, Trường cũng chưa chú trọng đến việc quảng bá hình ảnh, thương hiệu về Trường rất quan trọng trong việc chiêu mộ các nhân sự tài năng về đầu quân. Bốn là, Phương pháp đánh giá năng lực, đánh giá thái độ chưa phù hợp. Việc chỉ trao đổi nội dung công việc một cách chung chung, không đi sâu tìm hiểu về khả năng của ứng viên, không có các bài kiểm tra năng 17
lực và thái độ làm việc sẽ dẫn tới các quyết định tuyển dụng mang tính chủ quan. Năm là, Do sự bình đẳng về việc cung cấp các dịch vụ hiện tại, cho nên sự cạnh tranh để tuyển dụng trong đơn vị sự nghiệp công lập và ngoài công lập càng ngày càng nhiều. Sáu là, công tác đánh giá, tổng kết sau tuyển dụng chưa được Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện. Tiểu kết chương 2 Trong chương này, tác giả đã tập trung phân tích tình hình tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian gần đây. Từ đó, nhìn ra toàn bộ những khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong công tác tuyển dụng và tìm ra nguyên nhân của từng khó khăn nói trên. Thực trạng tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh được đánh giá trên các nội dung: cơ sở pháp lý cho hoạt động tuyển dụng viên chức; căn cứ tuyển dụng, điều kiện và thẩm quyền tuyển dụng; thực hiện xét tuyển; trình tự, tổ chức xét tuyển; thực hiện ký hợp đồng làm việc và tập sự. Tổng quan, công tác tuyển dụng viên chức tại Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã được tuân thủ đầy đủ theo quy định của pháp luật về tuyển dụng viên chức; hầu hết những người được tuyển chọn đều đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn và yêu cầu. 18