Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quy hoạch vùng và đô thị: Khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh - huyện Mê Linh – Thành phố Hà Nội

Chia sẻ: Kiều Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu đề tài là trên cơ sở đánh giá thực trạng, nghiên cứu cơ sở khoa học, đề xuất các giải pháp khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, lịch sử - văn hóa…xã Mê Linh, đáp ứng các yêu cầu phát triển bền vững nông thôn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quy hoạch vùng và đô thị: Khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh - huyện Mê Linh – Thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ---------------------------------- NGÔ BÁ THÀNH KHAI THÁC GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG TRONG TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN NÔNG THÔN MỚI XÃ MÊ LINH - HUYỆN MÊ LINH - TP. HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUY HOẠCH VÙNG VÀ ĐÔ THỊ HÀ NỘI - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI ---------------------------------- NGÔ BÁ THÀNH kho¸ 2014 - 2016 líp cao häc ch2014Q2 KHAI THÁC GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG TRONG TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN NÔNG THÔN MỚI XÃ MÊ LINH - HUYỆN MÊ LINH - TP. HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH: QUY HOẠCH VÙNG VÀ ĐÔ THỊ MÃ SỐ: 60.58.01.05 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. KTS NGUYỄN XUÂN HINH HÀ NỘI – 2016
LỜI CẢM ƠN Để có được kết quả nghiên cứu này, Trước tiên cho phép tôi gửi lời cảm ơn chân thành đến toàn thể giáo sư, tiến sỹ, giảng viên và cán bộ Trường Đại học Kiến Trúc Hà Nội đã truyền đạt và bổ sung cho tôi rất nhiều kiến thức khoa học có giá trị và mang tính thực tiễn cao trong suốt quá trình học tập. Tôi xin chân thành cảm ơn tới TS. KTS Nguyễn Xuân Hinh, người đã tận tình hướng dẫn, động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong hội đồng khoa học, bạn bè đồng nghiệp đã cung cấp những lời khuyên quý giá và những tài liệu liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu luận văn của tôi. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đến gia đình, ban giám hiệu nhà trường và ban chủ nhiệm khoa Sau đại học đã tạo điều kiện thuận lợi để luận văn được hoàn thành đúng thời hạn và đạt chất lượng. Một lần nữa, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất!
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sỹ này là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Ngô Bá Thành
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1 Lý do chọn đề tài: ............................................................................................. 1 Mục đích nghiên cứu:....................................................................................... 2 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: .................................................................. 3 Phương pháp nghiên cứu:................................................................................ 3 Nhiệm vụ nghiên cứu: ...................................................................................... 3 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài: ....................................................... 4 Cấu trúc luận văn: ........................................................................................... 4 Các khái niệm, thuật ngữ sử dụng trong luận văn: ........................................ 5 PHẦN NỘI DUNG ........................................................................................... 8 CHƯƠNG 1:THỰC TRẠNG KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN XÃ MÊ LINH, HUYỆN MÊ LINH, HÀ NỘI ................................................. 8 1.1.Khái quát chung về xã Mê Linh ................................................................ 8 1.1.1 Vị trí và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 8 1.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển............................................................. 9 1.1.3 Tổ chức chính trị làng xã Mê Linh....................................................... 12 1.2 Điều kiện hiện trạng. ................................................................................ 13 1.2.1 Các yếu tố tự nhiên. ............................................................................. 13 1.2.2 Cơ sở kinh tế - xã hội: ......................................................................... 18 1.2.3 Sử dụng đất.......................................................................................... 21 1.2.4 Không gian kiến trúc cảnh quan: ......................................................... 21 1.3. Thực trạng khai thác các yếu tố truyền thống, lịch sử - văn hóa trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh. ............. 24
1.3.1. Quy hoạch tổng thể của làng, xã Mê Linh........................................... 24 1.3.2. Tổ chức không gian các khu công cộng và công trình kiến trúc. ......... 27 1.3.3. Các không gian mở ............................................................................. 34 1.3.4. Tổ chức không gian cho các công trình Văn hóa – Tín ngưỡng. ......... 35 1.3.5. Công trình hạ tầng kỹ thuật, giao thông và môi trường ....................... 39 1.4.Các vấn đề cần nghiên cứu ...................................................................... 42 1.4.1 Đánh giá tổng hợp ............................................................................... 42 1.4.2.Các vấn đề cần nghiên cứu. ................................................................. 43 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ KHAI THÁC GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG TRONG TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN NÔNG THÔN MỚI XÃ MÊ LINH, HUYỆN MÊ LINH, HÀ NỘI............. 45 2.1. Cơ sở lý luận về khai thác các giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh. ................................. 45 2.1.1. Cơ sở lý thuyết về quy hoạch xây dựng các điểm dân cư nông thôn: .. 45 2.1.2. Các hình thức bố cục điểm dân cư nông thôn truyền thống: ................ 48 2.1.3. Các xu hướng quy hoạch – xây dựng các khu dân cư gắn với khai thác thiên nhiên và di tích lịch sử - văn hóa: ........................................................ 50 2.1.4. Chương trình xây dựng nông thôn mới ............................................... 52 2.2.Cơ sở pháp lý. ........................................................................................... 53 2.2.1.Chủ trương và chính sách quy hoạch xây dựng nông thôn mới ............ 53 2.2.2.Các văn bản về luật và nghị định. ........................................................ 54 2.2.3. Quy chuẩn, tiêu chuẩn. ....................................................................... 54 2.2.4. Quy hoạch bảo tồn văn hóa................................................................. 55 2.3. Các nhân tố tác động đến khai thác yếu tố tự nhiên, lịch sử - văn hóa trong quy hoạch xây dựng xã Mê Linh ......................................................... 56 2.3.1. Các điều kiện tự nhiên ........................................................................ 56 2.3.2. Các yếu tố về lịch sử - văn hóa trong quy hoạch xây dựng và phát triển các điểm dân cư nông thôn. .......................................................................... 57 2.3.3. Tham gia của cộng đồng và dân cư ..................................................... 62
2.3.4. Tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm tiên tiến ......................................... 63 2.4. Tổng kết các kinh nghiệm thực tiễn quy hoạch xây dựng các điểm dân cư gắn với việc khai thác các yếu tố tự nhiên, lịch sử - văn hóa .................. 65 2.4.1. Trên thế giới ....................................................................................... 65 2.4.2. Trong nước ......................................................................................... 68 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP KHAI THÁC GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG TRONG TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN NÔNG THÔN MỚI XÃ MÊ LINH, HUYỆN MÊ LINH, HÀ NỘI ......................... 72 3.1. Quan điểm và nguyên tắc. ....................................................................... 72 3.1.1. Quan điểm .......................................................................................... 72 3.1.2. Các nguyên tắc khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh............................................ 73 3.2. Giải pháp quy hoạch cải tạo làng, xã Mê Linh. ..................................... 75 3.2.1. Cấu trúc không gian xã Mê Linh......................................................... 75 3.2.2. Phân khu chức năng và quy hoạch sử dụng đất. .................................. 77 3.2.3. Tổ chức không gian làng (xóm) nông thôn ......................................... 80 3.3. Giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan công trình kiến trúc. .. 81 3.4. Giải pháp tổ chức không gian cảnh quan các không gian mở .............. 93 3.5. Giải pháp tổ chức giao thông, cơ sở hạ tầng kỹ thuật nông thôn và môi trường ............................................................................................................. 97 PHẦN KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ.............................................................. 100 KếT LUậN: ................................................................................................... 101 KIếN NGHị:.................................................................................................. 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Cụm từ viết tắt BXD Bộ xây dựng CTCC Công trình công cộng CTR Chất thải rắn CN - TTCN - XD Công nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp - Xây dựng ĐDCNT Điểm dân cư nông thôn ĐKTN, YTTN Điều kiện tự nhiên, Yếu tố tự nhiên VLXD Vật liệu xây dựng VAC Mô hình kinh tế nông hộ: Vườn - Ao - Chuồng LSVH Lịch sử - Văn hóa KTXH - ANQP Kinh tế xã hội - An ninh quốc phòng NQ - CP Nghị quyết - Chính phủ NQ - TƯ Nghị quyết - Trung ương QCXDVN Quy chuẩn xây dựng Việt Nam QĐ - TTg Quyết định - Thủ tướng QĐ - UBND Quyết định - Ủy ban nhân dân QL Quốc lộ QH Quy hoạch QHXD Quy hoạch xây dựng TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam TDTT Thể dục thể thao CNH - HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU Số hiệu bảng Tên bảng biểu biểu Biểu đồ 1.1 Đặc trưng cơ bản trong tổ chức chính trị làng xã Mê Linh Biểu đồ 1.2 Tổng hợp hiện trạng dân số lao động xã Mê Linh DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Số hiệu hình vẽ Tên hình vẽ Hình 1.1 Sơ đồ vị trí và liên hệ vùng Hình 1.2 Bản đồ hiện trạng xã Mê Linh Hình 1.3 Các vùng cảnh quan xã Mê Linh Hình 1.4 Không gian cây xanh mặt nước trước chùa Liễu Trì Hình 1.5 Không gian trước di tích lịch sử Đền thờ Hai Bà Trưng Hình 1.6 Không gian cảnh quan cánh đồng hoa xã Mê Linh Hình 1.7 Không gian cảnh quan bãi bồi ven sông Hồng Hình 1.8 Không gian cảnh quan tuyến đường Kéo Quân Hình 1.9 Cảnh quan ngõ xóm Hình 1.10 Làng xã đường cánh đồng hoa và rau màu bao bọc Không gian làng xã Mê Linh đang biến đổi khi có các dự Hình 1.11 án khu đô thị mới Hình 1.12 Bản đồ quy hoạch sử dụng đất xã Mê Linh Hình 1.13 Các công trình tôn giáo thôn Hạ Lôi Hình 1.14 Nhà ở khu vực Hình 1.15 Nhà ở với nghề trồng hoa hồng Hình 1.16 UBND xã Mê Linh Hình 1.17 Trường Mầm non xã Mê Linh
Hình 1.18 Trường tiểu học Mê Linh Hình 1.19 Trường THCS Mê Linh Hình 1.20 Bưu điện xã Hình 1.21 Chợ đình Hạ Lôi Hình 1.22 Hoạt động thể thao sân gần chùa Liễu Trì Hình 1.23 Cây xanh mặt nước chùa Liễu Trì Hình 1.24 Các tính chất đặc thù của làng xã Mê Linh Hình 1.25 Một vài hình ảnh rước kiệu lễ Đền thờ Hai Bà Trưng Hình 1.26 Sơ đồ các công trình văn hóa – lịch sử làng xã Hình 1.27 Các công trình tôn giáo tín ngưỡng trong xã Hình 1.28 Một vài Điếm trong xã Hình 1.29 Đường giao thông trong xã Hình 1.30 Phía trước đình bị lấn chiếm họp chợ Hình 2.1 Chiến lược phát triển bền vững ở Việt Nam Hình 2.2 Sơ đồ làng xóm theo tuyến Hình 2.3 Sơ đồ làng theo mảng lớn Hình 2.4 Sơ đồ làng theo chuỗi điểm Hình 2.5 Sơ đồ thể hiện vai trò ĐKTN trong QHXD Hình 2.6 Điều kiện tự nhiên hình thành không gian xã Mê Linh Các yếu tố tự nhiên gìn giữ cấu trúc làng truyền thống xã Hình 2.7 Mê Linh Hình 2.8 Sơ đồ cấu trúc dân cư nông thôn Mê Linh Hình 2.9 Chiến lược phát triển cộng đồng nông thôn bền vững Hình 2.10 Làng nông thôn Woodstock Oxfort – Anh Hình 2.11 Khung cảnh nông thôn làng Vazelay, Burgundy, Pháp Hình 3.1 Sơ đồ vị trí các kết nối các khu ở trong khu xã Mê Linh Hình 3.2 Sơ đồ mối liên hệ các thành phần chức năng trong xã Mê Linh Hình 3.3 Minh họa không gian làng xóm
Hình 3.4 Phân vùng cảnh quan khu vực Hình 3.5 Các vị trí tiếp cận xã Mê Linh Hình 3.6 Tuyến giao thông chính trong xã Mê Linh Hình 3.7 Điểm nhấn trong xã Mê Linh Hình 3.8 Không gian cảnh quan xã Mê Linh Hình 3.9 Minh họa cách bố trí cây xanh trong khu trung tâm Hình 3.10 Minh họa không gian xanh trước công trình đi tích LSVH Hình 3.11 Minh họa các góc khác nhau của công viên trung tâm xã Hình 3.12 Minh họa cây xanh hạn chế Minh họa cách tổ chức dân cư hiện trạng thôn Hạ Lôi - xã Hình 3.13 Mê Linh Minh họa nhà ở hiện đại thích ứng với môi trường, giữ nét Hình 3.14 truyền thống Minh họa nhà ở hiện đại kết hợp làm nghề trồng hoa Hình 3.15 truyền thống Hình 3.16 Minh họa nhà ở mới kết hợp làng nghề thủ công Hình 3.17 Tổ chức cảnh quan tuyến đường chính khu vực không gian mở Hình 3.18 Minh họa hình thức cột đèn trên tuyến đường chính Hình 3.19 Hình thức tổ chức không gian mở sinh động có điểm nhấn Hình 3.20 Giải pháp quy hoạch mạng lưới giao thông xã Mê Linh Hình 3.21 Các mặt cắt đường giao thông điển hình
1 PHẦN MỞ ĐẦU Lý do chọn đề tài: Mê linh là vùng đất cổ thuộc khu vực châu thổ sông Hồng. Nhân dân nơi đây giàu truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm và cũng giàu truyền thống văn hóa. Hiện nay, trên địa bàn huyện còn lưu giữ được trên 100 di tích lịch sử văn hóa lớn, nhỏ, đi cùng các hoạt động văn hóa truyền thống. Chúng ta có thể nhận thấy các giá trị văn hóa truyền thống của huyện Mê Linh qua các lễ hội: Lễ hội Hai Bà Trưng, lễ hội xuống đồng, hội nấu cơm thi, lễ mừng công…Trải qua hàng nghìn năm, với bao thăng trầm lịch sử, các lễ hội vẫn được nhân dân duy trì và phát triển đến ngày nay. Đây vừa là nhu cầu tâm linh, đồng thời là sự hưởng thụ văn hóa tinh thần mang đậm bản sắc dân tộc; mang đậm nét văn hóa làng xã truyền thống vùng đồng bằng Bắc Bộ, thông qua đời sống tâm linh, các phong tục tập quán, sinh hoạt văn hóa nghệ thuật dân gian, với đặc trưng: Đình, Chùa, giếng nước, cổng làng...Trải qua bao biến động của lịch sử, dù trên thân mình đã chứa đựng nhiều thương tích của thời gian, của chiến tranh, nhưng cảnh quan thiên nhiên gốc và những di tích lịch sử văn hóa của làng xã vẫn tồn tại với sức sống mãnh liệt. Ngày nay, thực hiện nghị quyết hội nghị lần thứ 7 của BCHTW Đảng khóa X về nông nghiệp - nông dân - nông thôn phấn đấu đạt mục tiêu nâng cao nhanh đời sống vật chất, tinh thần của dân cư nông thôn, hài hòa giữa các vùng, xây dựng nền nông nghiệp toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hoá lớn có năng suất chất lượng hiệu quả, đồng thời xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội từng bước hiện đại; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với công nghiệp dịch vụ, gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy hoạch, xã hội nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hoá dân tộc, môi trường sinh thái được bảo vệ, nâng cao sức mạnh của hệ thống chính trị. Trước sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của thủ đô Hà Nội, các không gian kiến trúc cảnh quan tự nhiên, các giá trị lịch sử văn hóa
2 làng xã Mê Linh đang đứng trước nguy cơ bị mai một do sự tác động của cơ chế thị trường, sự thay đổi nếp sống và phương thức sản xuất, sinh hoạt của người dân. Thủ tướng Chính phủ và UBND các cấp của Thành phố Hà Nội đã có quyết định phê duyệt các đồ án quy hoạch liên quan đến sự phát triển của làng xã Mê Linh, tuy nhiên, trong quá trình thực hiện quy hoạch nông thôn từ năm 2011. Đồ án Quy hoạch xây dựng nông thôn mới các xã của huyện Mê Linh đã nhanh chóng được triển khai và phê duyệt, mà chiếu theo nhóm tiêu chí Quy hoạch trong 19 tiêu chí nông thôn mới thì tất cả các đồ án đã được thực hiện và phê duyệt đều chưa khai thác được giá trị truyền thống trong việc tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn là cơ sở cho việc quản lý xây dựng, bảo vệ môi trường, bảo tồn di tích có giá trị, thu hút khách du lịch, tạo ra động lực phát triển và san sẻ “gánh nặng” tập trung về Thủ đô Hà Nội trong quá trình đô thị hóa; là một khía cạnh cần khai thác, quan trọng để nói lên bản sắc, hình ảnh của từng địa phương nông thôn. Đặc biệt, tại huyện Mê Linh là xã Mê Linh, một xã ven đê sông hồng, có nhiều di tích lịch sử và không gian kiến trúc cảnh quan đẹp cần nghiên cứu để tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nên đề tài “Khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh - huyện Mê Linh – Thành phố Hà Nội” là cần thiết, nhằm cụ thể hóa nội dung nhóm tiêu chí quy hoạch trong bộ 19 tiêu chí quy hoạch xây dựng nông thôn mới và phát huy giá trị tuyền thống, hoàn thiện nhóm tiêu chí quy hoạch trong đồ án Quy hoạch xây dựng nông thôn mới xã Mê Linh đã được phê duyệt. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở đánh giá thực trạng, nghiên cứu cơ sở khoa học, đề xuất các giải pháp khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, lịch sử - văn hóa…xã Mê Linh, đáp ứng các yêu cầu phát triển bền vững nông thôn.
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu: Khai thác giá trị truyền thống bao gồm: Yếu tố cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình, lịch sử - văn hóa… trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan xã Mê Linh. - Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: Theo ranh giới hành chính xã Mê Linh, huyện Mê Linh, Thành phố Hà Nội, có tổng diện tích đất tự nhiên là 601,37 ha. + Về thời gian: Đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (Theo đồ án quy hoạch chung xây dựng huyện Mê Linh). Phương pháp nghiên cứu: Trong đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp phân tích đánh giá tổng hợp (điều tra, khảo sát, thu thập thống kê và thực địa): Chia toàn thể đối tượng thành những bộ phận để nghiên cứu, phát hiện ra từng thuộc tính và bản chất của từng yếu tố, từ đó hiểu được bản chất của từng yếu tố từ đó hiểu được bản chất của đối tượng trên cơ sở áp dụng các công cụ nghiên cứu, trong đó có ma trận SWOT. - Phương pháp chuyên gia: Tham vấn, trao đổi với các chuyên gia, chính quyền địa phương về tình hình khai thác các giá trị truyền thống: Yếu tố cảnh quan sẵn có, kiến trúc công trình nhà ở, công trình công cộng, lịch sử - văn hóa trong quy hoạch xây dựng xã Mê Linh. - Phương pháp điều tra cộng đồng: Thu thập ý kiến người dân theo những mẫu câu hỏi được in sẵn, sau đó phân tích tổng hợp kết quả về từng vấn đề cụ thể. - Phương pháp tiếp cận hệ thống: Đối tượng quy hoạch xây dựng là xã Mê Linh được xem xét như một hệ thống bao gồm hệ thiên nhiên - xã hội, có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, đối với môi trường xung quanh là một hệ thống nhất. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Thu thập các thông tin về điều kiện tự nhiên, thực trạng khai thác các yếu tố giá trị truyền thống, cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình nhà ở cũng như hạ tầng kĩ thuật giao thông trong quy hoạch xây dựng xã Mê Linh, rà soát các
4 quy hoạch chi tiết, các dự án và các kết quả công bố có liên quan đến nội dung đề tài luận văn, từ đó, phân tích, đánh giá tổng hợp để xác định các vấn đề cần nghiên cứu. - Nghiên cứu các cơ sở khoa học khai thác yếu tố giá trị truyền thống, cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình nhà ở cũng như hạ tầng kĩ thuật giao thông trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn xã Mê Linh. - Xác định các quan điểm, mục tiêu và nguyên tắc khai thác các yếu tố giá trị truyền thống, cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình nhà ở cũng như hạ tầng kĩ thuật giao thông trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn xã Mê Linh. - Đề xuất các giải pháp khai thác yếu tố giá trị truyền thống, cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình nhà ở cũng như hạ tầng kĩ thuật giao thông trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn xã Mê Linh. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài: * Ý nghĩa khoa học: Xác lập cơ sở khoa học về khai thác yếu tố giá trị truyền thống, bao gồm: Văn hóa - lịch sử, cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình nhà ở cũng như hạ tầng kĩ thuật giao thông trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn huyện Mê Linh nói riêng và vùng ngoại thành Thủ đô Hà Nội nói chung. * Ý nghĩa thực tiễn: - Giải pháp khai thác các yếu tố giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh, làm cơ sở tham khảo cho việc lập quy hoạch xây dựng nông thôn mới xã Mê Linh. - Các cơ sở quản lý mô hình du lịch nông nghiệp, phát triển kinh tế xã hội, làng xã nông thôn mới trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Cấu trúc luận văn: * Luận văn bao gồm: Phần mở đầu; phần nội dung; phần kết luận, kiến nghị và tài liệu tham khảo.
5 * Phần nội dung của luận văn bao gồm 3 chương: - Chương 1: Thực trạng không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn xã Mê Linh, huyện Mê Linh, Thành phố Hà Nội; - Chương 2: Cơ sở khoa học về khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh – huyện Mê Linh – Hà Nội; - Chương 3: Giải pháp khai thác giá trị truyền thống trong tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan nông thôn mới xã Mê Linh. Các khái niệm, thuật ngữ sử dụng trong Luận văn: - Điểm dân cư nông thôn: là nơi cư trú tập trung của các hộ gia đinh gắn kết với nhau trong sản xuất, sinh hoạt và các hoạt động xã hội khác trong phạm vi một khu vực nhất định, được hình thành do điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội, văn hóa và các yếu tố khác. - Không gian nông thôn bao gồm các điểm dân cư sinh sống, cùng với các vật kiến trúc riêng (nhà, sân, vườn, các diện tích công năng), các cơ sở hạ tầng kỹ thuật, các điểm phục vụ cho hoạt động công ích (trường học, trạm xá, câu lạc bộ, sân thể thao,...), các điểm mang tính chất tôn giáo (đền, chùa, miếu, nhà thờ, nghĩa trang,...), các điểm phục vụ cho kinh tế - xã hội (chợ,...), được liên kết chặt chẽ về mặt chức năng với các yếu tố môi trường xung quanh như đất, nước, cảnh quan thiên nhiên và cảnh quan văn hóa ... - Kiến trúc cảnh quan: là không gian vật thể bao gồm: nhà, công trình kỹ thuật, nghệ thuật, không gian công cộng, cây xanh, biển báo và tiện nghi đô thị.... . - Không gian kiến trúc cảnh quan: là tổ hợp và liên kết các không gian chức năng trên cơ sở tạo ra sự cân bằng và mối quan hệ tổng hòa của hai nhóm thành phần tự nhiên và nhân tạo của Kiến trúc cảnh quan... - Tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan: là một hoạt động định hướng của con người nhằm mục đích tạo dựng, tổ hợp và liên kết các không gian chức năng trên cơ sở tạo ra sự cân bằng và mối quan hệ tổng hòa của hai nhóm thành phần tự nhiên và nhân tạo của kiến trúc cảnh quan. Trong đó thiên nhiên là nền của kiến trúc cảnh quan.
6 - Di sản văn hoá phi vật thể là sản phẩm tinh thần có giá trị LSVH, khoa học, được lưu giữ bằng trí nhớ, chữ viết, được lưu truyền bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức lưu giữ, lưu truyền khác, bao gồm tiếng nói, chữ viết tẳc phầm văn học, nghệ thuật, khoa học, ngữ văn truyền miệng, diễn xướng dân gian, lối sống, nếp sống, lễ hội, bí quyết và nghề thủ công truyền thống, tri thức về y, dược cổ truyền, văn hóa ẩm thực, về trang phục truyền thống dân tộc và những tri thức dân gian khác. - Di sản văn hoá vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, bao gồm di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia. - Văn hóa tâm linh là văn hóa biểu hiện những giá trị thiêng liêng, niềm tin trong cuộc sống tín ngưỡng tôn giáo. Thuộc lĩnh vực tinh thần, văn hóa tâm linh gồm giá trị văn hóa vô hình (nghi lễ, tập tục, ý niệm..) và những giá trị văn hóa hữu hình thiêng liêng (đình, đền, miếu, phủ, chùa, nhà thờ...). - Danh lam thắng cảnh là cảnh quan thiên nhiên hoặc địa điểm có sự kết hợp giữa cảnh quan thiên nhiên với công trình kiến trúc có giá trị lịch sử, thẩm mỹ, khoa học. - Tài nguyên du lịch: là cảnh quan thiên nhiên, yếu tố tự nhiên, di tích lịch sử - văn hoá, công trình lao động sáng tạo của con người và các giá trị nhân văn khác có thể được sử dụng nhằm đáp ứng nhu cầu du lịch, là yếu tố cơ bản để hình thành các khu du lịch, điểm du lịch, tuyến du lịch, đô thị du lịch. - Sản phẩm du lịch: là tập hợp các dịch vụ cần thiết để thoả mãn nhu cầu của khách du lịch trong chuyến đi du lịch. - Môi trường: bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và sinh vật. - Du lịch sinh thái: là hình thức du lịch dựa vào thiên nhiên, gắn với bản sắc văn hoá địa phương với sự tham gia của cộng đồng nhằm phát triển bền vững. - Du lịch văn hóa: là hình thức du lịch dựa vào bản sắc văn hoá dân tộc với sự tham gia của cộng đồng nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống.
7 - Cân bằng sinh thái: là trạng thái ổn định tự nhiên của hệ sinh thái, hướng tới sự thích nghi cao nhất với điều kiện sống. - Phát triển bền vững: là phát triển đáp ứng được nhu cầu của thế hệ hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu đó của các thế hệ tương lai trên cơ sở kết hợp chặt chẽ, hài hoà giữa tăng trưởng kinh tế, bảo đảm tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường. - Giá trị truyền thống:là không gian kiến trúc cảnh quan tự nhiên, kiến trúc công trình, lịch sử - văn hóa, phong tục tập quán.
THÔNG BÁO Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội. Email: digilib.hau@gmail.com TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN
101 PHẦN KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ Kết luận: Mê Linh là điểm dân cư ven đê sông Hồng, kinh tế chủ đạo là sản suất nông nghiệp trồng hoa truyền thống, gắn với vùng đất địa linh nhân kiệt quê hương Hai Bà Trưng. Làng xã mộc mạc có các điều kiện tự nhiên phong phú và còn lưu giữ những nét truyền thống bản địa, có tiềm năng lớn về du lịch. Với những đặc điẻm về môi trường và xã hội như vậy, xã Mê Linh đủ điều kiện trở thành Nông thôn du lịch, tạo điều kiện phát triển kinh tế toàn khu vực. Mặt khác đồ án quy hoạch xây dựng nông thôn mới xã Mê Linh được phê duyệt đã cụ thể hóa định hướng phát triển kinh tế - xã hội cảu huyện Mê Linh, phù hợp với các đặc điểm sinh thái, tập quán sinh hoạt, sán suất của xã và đáp ứng yêu cầu về nông thôn mới, xác định các mục tiêu chung. Tuy nhiên do đồ án cố gắng đạt được những tiêu chí nông thôn mới nên dẫn đến nhiều vấn đề chưa được làm rõ; đặc biệt là cơ sở khoa học và các giải pháp quy hoạch xây dựng nông thôn theo hướng khai thác các giá trị truyền thống chưa rõ, khai thác bảo tồn LSVH còn mờ nhạt. Để có thể quy hoạch xây dựng xã Mê Linh theo hướng là nông thôn du lịch sinh thái, tạo bộ mặt cảnh quan cho khu vực, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn với điều kiện tiện nghi giảm dần khoảng cách với cuộc sống đo thị nhưng vẫn đảm bảo phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa địa phương và bảo vệ môi trường hướng tới sự phát triển có tính bền vững, đòi hỏi cần phải có sự đầu tư nghiên cứu giải pháp khai thác các giá trị truyền thống YTTN, LSVH trong quy hoạch xây dựng xã Mê Linh. Qua phân tích, đánh giá thực trạng nông thôn xã Mê Linh, về vị trí vai trò và chức năng, hiện trạng môi trường tự nhiên và xã hội, tình hình phát triển, rà soát thực trạng quy hoạch xây dựng, xác định được các vấn đề cần giải quyết trong qua trình nghiên cứu khai thác các giá trị truyền thống YTTN, LSVH trong quy hoạch xây dựng xã Mê Linh là: - Tìm các cơ sở khoa học về khai thác các giá trị truyền thống YTTN, LSVH trong quy hoạch xây dựng xã Mê Linh.