Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Tổ chức và quản lý nguồn lực thông tin tại thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh

Tổ chức và quản lý nguồn lực thông tin tại Thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh Lê Ngọc Minh Châu Trường Đại học KHXH&NV Luận văn ThS ngành: Thông tin – Thư viện; Mã số: 60 32 20 Người hướng dẫn: T.S Lê Văn Viết Năm bảo vệ: 2013 Abstract: Trình bày các khái niệm và các thuật ngữ liên quan đến tổ chức và quản lý nguồn lực thông tin trong hoạt động thư viện; Nêu vai trò, mục tiêu và nội dung tổ chức và quản lý tại thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh. Nghiên cứu thực trạng công tác tổ chức quản lý trong hoạt động tại Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh. Trên cơ cở đánh giá phân tích tình hình tổ chức, quản lý nguồn lực thông tin, đề xuất một số giải pháp điều chỉnh hoạt động tổ chức quản lý nguồn lực thông tin để đáp ứng tối đa nhu cầu đọc của người dùng tin tại thư viện Keywords: Nguồn lực thông tin; Quản lý thông tin; Thư viện Content: MỤC LỤC Trang PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................... 1 Chương 1: Quản lý nguồn lực thông tin với Thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh ...................................................................................... 6 1.1 Một số khái niệm ............................................................................................... 6 1.1.1 Nguồn lực thông tin. ............................................................................ 6 1.1.2 Khái niệm quản lý ................................................................................ 8 1.1.3 Quản lý nguồn lực thông tin ................................................................ 9 1.2 Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nguồn lực thông tin ................ 10 1.2.1 Cán bộ thư viện. .................................................................................. 10 1.2.2 Cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ ...................................................... 11 1.2.3 Hoạt động bổ sung, xử lý tài liệu. ....................................................... 12 1.2.4 Tổ chức kho và bảo quản tài liệu ........................................................ 19 1.2.5 Phục vụ và chia sẻ thông tin................................................................ 22 1.2.6 Độ lớn và thành phần nguồn lực thông tin .......................................... 23 1.2.7 Nguồn kinh phí .................................................................................... 24 1.3 Tiêu chí đánh giá nguồn lực thông tin và yêu cầu quản lý nguồn lực thông tin ................................................................................................................................. 24 1.4 Giới thiệu về Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh ........................ 28 1.4.1 Chức năng và nhiệm vụ của Thư viện ................................................ 32 1.4.2 Vai trò của TV KHTH TP.HCM trong chiến lược phát triển của TPHCM.......... 32 1.5 Vai trò của công tác quản lý nguồn lực thông tin đối với Thư viện KHTHTPHCM... 33 Chương 2: Thực trạng quản lý nguồn lực thông tin ở Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh ...................................................................... 35 2.1 Quản lý công tác bổ sung tài liệu. .................................................................... 35 2.1.1 Chính sách bổ sung tài liệu .................................................................. 35 2.1.2 Quy trình bổ sung sách ........................................................................ 36 2.1.3 Tăng lượng tài liệu bổ sung ................................................................. 38 2.1.4 Quản lý việc chia sẻ tài liệu ................................................................. 43 v 2.2 Quản lý vốn tài liệu ........................................................................................... 45 2.2.1 Quản lý kho tài liệu .............................................................................. 45 2.2.2 Quản lý dữ liệu..................................................................................... 54 2.3 Hiện trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn lực thông tin .................. 67 2.3.1 Công tác tổ chức quản lý cán bộ .......................................................... 67 2.3.2 Cở sở vật chất, trang thiết bị ................................................................ 73 2.3.3 Nguồn kinh phí .................................................................................... 76 2.3.4 Nhận xét ............................................................................................... 77 Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nguồn lực thông tin Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh ............................................ 84 3.1 Nâng cao chất lượng quản lý công tác bổ sung tài liệu .................................... 84 3.1.1 Hoàn thiện chính sách bổ sung tài liệu ................................................ 84 3.1.2 Hoàn thiện quy trình bổ sung ............................................................... 87 3.1.3 Chọn lọc lượng tài liệu được bổ sung .................................................. 87 3.1.4 Hoàn thiện quản lý việc chia sẻ tài liệu ............................................... 88 3.2 Hoàn thiện quản lý vốn tài liệu ......................................................................... 89 3.2.1 Tăng cường quản lý kho ...................................................................... 89 3.2.2 Nâng cao công tác quản lý dữ liệu ....................................................... 91 3.3 Cải tiến các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nguồn lực thông tin ........ 93 3.3.1 Công tác tổ chức quản lý cán bộ .......................................................... 93 3.3.2 Cơ sở vật chất, trang thiết bị ................................................................ 98 3.3.3 Tăng nguồn kinh phí..........................................................................103 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 105 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 106 PHỤ LỤC ........................................................................................................... 110 vi PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài : Trong xu thế chung của thế giới, toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, để phát triển đất nước đòi hỏi phải có nguồn thông tin, tri thức vô cùng lớn mới đáp ứng được nhu cầu này. Thành phố Hồ Chí Minh là một trung tâm văn hóa, kinh tế, xã hội và giáo dục hàng đầu của đất nước. Thành phố đang từng bước tiến hành công cuộc công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Nhu cầu về nguồn thông tin dồi dào, phong phú, đa dạng về tất cả mọi lĩnh vực là tất yếu, nhưng có nguồn thông tin dồi dào chưa đủ, cần phải quản lý và khai thác tốt nguồn thông tin, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thành phố đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, giải trí ngày càng nhiều hơn và hiệu quả hơn. Thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh (TVKHTH TPHCM) là một trong những trung tâm thông tin lớn của Tp.HCM. Chức năng và nhiệm vụ của thư viện là đáp ứng nhu cầu tin cho hoạt động học tập, nghiên cứu, đào tạo, … theo đường lối phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nguồn thông tin tại thư viện rất đa dạng như tài liệu giấy, tài liệu điện tử, vi phim, vi phiếu, ...Do tính chất vật lý của mỗi loại tài liệu chịu ảnh hưởng lớn từ khí hậu, đặc biệt là ở miền Nam (khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, mưa nhiều làm tài liệu mau chóng bị hư hỏng). Quá trình tổ chức kho bảo quản tài liệu gặp nhiều khó khăn do diện tích kho hạn hẹp trong khi lượng tài liệu ngày càng nhiều qua mỗi năm; các cơ sở dữ liệu đường truyền chưa được tốt, công tác quản lý nguồn lực thông tin chưa đem lại hiệu quả trong việc đáp ứng được nhu cầu ngày càng đa dạng của người dùng tin tại TVKHTH TPHCM. 1 Nhận thấy tầm quan trọng của nguồn lực thông tin trong Thư viện Khoa học Tổng hợp Tp.HCM nên tôi chọn đề tài: “Tổ chức Quản lý nguồn lực thông tin tại Thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố HCM trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài luận văn của mình.” 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 2.1 Đối tượng nghiên cứu Công tác quản lý nguồn lực thông tin 2.2 Phạm vi nghiên cứu Tại TVKHTH TPHCM, trong giai đoạn từ 2009 đến nay 3. Mục đích nghiên cứu Đề ra các giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý nguồn lực thông tin (NLTT) trong thời gian sắp tới. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu các vấn đề lý luận về quản lý NLTT Nghiên cứu thực trạng quản lý NLTT tại Thư viện KHTH TpHCM, và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý NLTT. Kiến nghị những giải pháp hoàn thiện hoạt động quản lý NLTT tại TVKHTH TPHCM. 5. Tổng quan về tình hình nghiên cứu Những vấn đề về quản lý nguồn lực thông tin ở Tp.HCM đã có nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Có nhiều bài báo, công trình nghiên cứu về công tác tổ chức kho, bảo quản tài liệu, công tác quản lý thư viện công cộng v.v… được bảo vệ thành công tại Trường ĐH Khoa học Xã hội & Nhân Văn TP.HCM, Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân Văn thuộc Trường Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường Đại học Văn hóa Hà Nội. 2