Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của bà mẹ có con dưới 5 tuổi điều trị tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2019 và một số yếu tố liên quan

Chia sẻ: Huyen Nguyen My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của bà mẹ có con dưới 5 tuổi điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2019.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của bà mẹ có con dưới 5 tuổi điều trị tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2019 và một số yếu tố liên quan

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG  NGUYỄN TIẾN ĐỨC KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH PHÒNG CHỐNG BỆNH TAY CHÂN MIỆNG CỦA BÀ MẸ CÓ CON DƯỚI 5 TUỔI ĐIỀU TRỊ TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BÌNH DƯƠNG NĂM 2019 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG Hà Nội – Năm 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG  NGUYỄN TIẾN ĐỨC – C01091 KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH PHÒNG CHỐNG BỆNH TAY CHÂN MIỆNG CỦA BÀ MẸ CÓ CON DƯỚI 5 TUỔI ĐIỀU TRỊ TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BÌNH DƯƠNG NĂM 2019 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG CHUYÊN NGÀNH: Y TẾ CÔNG CỘNG MÃ SỐ: 8720701 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.BS. LÊ ĐÌNH PHAN Hà Nội – Năm 2019
i LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu trường Đại học Thăng Long đã tạo điều kiện thuận lợi cho em được học tập và thực hiện đề tài tốt nghiệp này. Đồng thời bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới quý thầy cô trong trường đã tận tình giảng dạy, trang bị cho em những kiến thức quý báu trong những năm học vừa qua. Đặc biệt là thầy Lê Đình Phan đã luôn tận tình hướng, dẫn chỉ bảo em trong suốt quá trình thực hiện đề tài này. Mặc dù đã cố gắng hoàn thành tốt nhất có thể khóa luận trong phạm vi và khả năng cho phép nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự thông cảm, góp ý và phê bình của quý thầy cô và các bạn. Hà Nội, tháng … năm 2019 Tác giả
ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, do chính bản thân tôi thực hiện, tất cả số liệu trong luận văn này là trung thực, khách quan và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Nếu có điều gì sai trái tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Tác giả luận văn
iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ BYT Bộ Y tế CRP Protein C phản ứng EV71 Virus đường ruột týp 71 KAP Knowledge-attitudes-practices (Kiến thức, thái độ, thực hành) TCM Tay chân miệng WHO World Health Organization (Tổ chức Y tế thế giới)
iv MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN ................................................................................. 3 1.1. Đặc điểm chung của bệnh tay chân miệng .................................................. 3 1.1.1. Khái niệm bệnh tay chân miệng ............................................................... 3 1.1.2. Tác nhân gây bệnh tay chân miệng .......................................................... 3 1.1.3. Nguồn bệnh, thời kỳ lây truyền và đường lây truyền bệnh ...................... 3 1.1.4. Tính cảm nhiễm với virus gây bệnh tay chân miệng................................ 4 1.1.5. Chẩn đoán bệnh tay chân miệng ............................................................... 4 1.1.6. Điều trị bệnh tay chân miệng .................................................................... 5 1.1.7. Phòng bệnh và xử lý trường hợp bệnh/ổ dịch bệnh.................................. 6 1.2 Tình hình dịch bệnh Tay chân miệng trên Thế giới và Việt Nam ............... 9 1.2.1. Tình hình dịch bệnh tay chân miệng trên thế giới .................................... 9 1.2.2. Tình hình dịch bệnh tay chân miệng tại Việt Nam................................. 10 1.2.3. Tại tỉnh Bình Dương ............................................................................... 12 1.3. Một số yếu tố liên quan tới tình hình dịch bệnh tay chân miệng ở Việt Nam ................................................................................................................... 12 1.3.1. Điều kiện địa lý, xã hội, kinh tế .............................................................. 12 1.3.2. Công tác tổ chức phòng chống dịch ....................................................... 13 1.3.3. Hành vi phòng chống bệnh tay chân miệng ........................................... 13 1.4. Một số nghiên cứu về kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh TCM .................................................................................................................. 14 1.4.1. Một số nghiên cứu trên thế giới .............................................................. 14 1.4.2. Một số nghiên cứu tại Việt Nam............................................................. 15 CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................. 18 2.1. Đối tượng, địa điểm, thời gian nghiên cúu ................................................ 18 2.1.1.Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 18 2.1.2. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................... 18 2.1.3. Thời gian nghiên cứu .............................................................................. 18
v 2.2. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 19 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ................................................................................ 19 2.2.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu ........................................................ 19 2.3. Biến số và các chỉ số nghiên cứu ............................................................... 20 2.4. Phương pháp thu thập thông tin ................................................................. 21 2.4.1. Công cụ ................................................................................................... 22 2.4.2. Kỹ thuật thu thập thông tin ..................................................................... 22 2.5. Phân tích và xử lý số liệu ........................................................................... 22 2.6. Sai số và biện pháp khắc phục ................................................................... 22 2.6.1. Sai số gặp phải ........................................................................................ 22 2.6.2. Biện pháp khắc phục ............................................................................... 22 2.7. Đạo đức trong nghiên cứu ......................................................................... 22 CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................... 23 3.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu ............................................... 23 3.2. Kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của đối tượng nghiên cứu .............................................................................................. 25 3.2.1. Kiến thức về bệnh tay chân miệng ......................................................... 25 3.2.2. Thái độ của các bà mẹ về bệnh tay chân miệng ..................................... 30 3.1.4 . Thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng ...................................... 33 3.3. Một số yếu tố liên quan đến việc phòng chống bệnh tay chân miệng....... 35 3.3.1. Mối liên quan giữa kiến thức phòng chống bệnh TCM và một số yếu tố liên quan ............................................................................................................ 35 3.3.2. Mối liên quan giữa thái độ phòng chống bệnh TCM và một số yếu tố liên quan ................................................................................................................... 38 3.3.3. Mối liên quan giữa thực hành phòng chống bệnh TCM và một số yếu tố liên quan ............................................................................................................ 41 CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ................................................................................. 45 4.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu .......................................................... 45 4.2. Về kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh TCM của đối tượng nghiên cứu ......................................................................................................... 46
vi 4.2.1. Kiến thức phòng chống bệnh TCM của đối tượng nghiên cứu .............. 46 4.2.2. Thái độ phòng chống về bệnh TCM của đối tượng nghiên cứu ............. 50 4.2.3. Thực hành phòng chống bệnh TCM của đối tượng nghiên cứu ............. 52 4.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC....................................................................................... 54 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 57 1. Kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng ............... 57 2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống TCM của đối tượng nghiên cứu.................................................................................. 57 KHUYẾN NGHỊ ................................................................................................. 58 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 59
vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1 Độ tuổi, số con và nơi sinh sống của đối tượng nghiên cứu .............. 23 Bảng 3.2. Tác nhân gây bệnh tay chân miệng ................................................... 25 Bảng 3.3. Nguồn lây bệnh tay chân miệng ........................................................ 25 Bảng 3.4. Đường lây truyền bệnh tay chân miệng ............................................. 26 Bảng 3.5. Các hành vi làm lây truyền bệnh tay chân miệng ............................. 26 Bảng 3.6. Lứa tuổi dễ mắc bệnh tay chân miệng ............................................... 27 Bảng 3.7. Các triệu chứng chính của bệnh tay chân miệng ............................... 27 Bảng 3.8. Nơi trẻ có nguy mắc bệnh tay chân miệng nhiều nhất ...................... 28 Bảng 3.9. Nguồn cung cấp kiến thức về bệnh tay chân miệng .......................... 29 Bảng 3.11. Sự nguy hiểm của bệnh tay chân miệng và Vaccin dự phòng ......... 30 Bảng 3.12.Rửa tay bằng xà phòng và sử dụng dung dịch khử khuẩn để ngâm rửa đồ chơi trẻ em để phòng bệnh tay chân miệng ................................................... 31 Bảng 3.13. Thái độ của bà mẹ khi trẻ bị bệnh ................................................... 31 Bảng 3.14. Thái độ của ĐTNC về cách xử trí khi trẻ có dấu hiệu nghi ngờ bệnh tay chân miệng ................................................................................................... 32 Bảng 3.15. Đánh giá thái độ phòng chống chân tay miệng của đối tượng nghiên cứu ...................................................................................................................... 32 Bảng 3.16. Người chăm sóc trẻ rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và vệ sinh vật dụng ăn uống bằng nước sôi ......................................................................... 33 Bảng 3.17. Thường xuyên rửa tay cho trẻ và hướng dẫn trẻ tự rửa tay .............. 33 bằng xà phòng .................................................................................................... 33 Bảng 3.18. Một số hành vi phòng tránh bệnh tay chân miệng cho trẻ của ĐTNC ............................................................................................................................. 34 Bảng 3.19. Đánh giá thực hành phòng chống chân tay miệng của đối tượng nghiên cứu .......................................................................................................... 35 Bảng 3.20. Mối liên quan giữa tuổi và kiến thức phòng chống bệnh tay chân miệng của ĐTNC ............................................................................................... 35
viii Bảng 3.21. Mối liên quan giữa nghề nghiệp và kiến thức phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 36 Bảng 3.22. Mối liên quan giữa trình độ học vấn và kiến thức phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 36 Bảng 3.23. Mối liên quan giữa số con đã sinh và kiến thức phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 37 Bảng 3.24. Mối liên quan giữa nơi sống và kiến thức phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ........................................................................................................... 37 Bảng 3.25. Mối liên quan giữa tuổi và thái độ phòng chống bệnh tay chân miệng của ĐTNC ........................................................................................................... 38 Bảng 3.26. Mối liên quan giữa nghề nghiệp và thái độ phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ........................................................................................................... 38 Bảng 3.27. Mối liên quan giữa trình độ học vấn và thái độ phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 39 Bảng 3.28. Mối liên quan giữa số con đã sinh và thái độ phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 39 Bảng 3.29. Mối liên quan giữa nơi sống và thái độ phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................................. 40 Bảng 3.30. Mối liên quan giữa kiến thức và thái độ phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................................. 40 Bảng 3.31. Mối liên quan giữa tuổi và thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của ĐTNC ............................................................................................... 41 Bảng 3.32. Mối liên quan giữa nghề nghiệp và thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 41 Bảng 3.33. Mối liên quan giữa trình độ học vấn và thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 42 Bảng 3.34. Mối liên quan giữa số con đã sinh và thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................. 42 Bảng 3.35. Mối liên quan giữa nơi sống và thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ........................................................................................................... 43
ix Bảng 3.36. Mối liên quan giữa kiến thức và thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ........................................................................................................... 43 Bảng 3.37. Mối liên quan giữa thái đô và thực hành phòng chống bệnh TCM của ĐTNC ................................................................................................................. 44
x DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1 Trình độ học vấn của đối tượng nghiên cứu ................................... 24 Biểu đồ 3.2. Nghề nghiệp đối tượng nghiên cứu ............................................... 24
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay nhân loại đang phải đối mặt với sự diễn biến phức tạp của các bệnh dịch truyền nhiễm, đặc biệt ở các nước đang phát triển, bao gồm cả bệnh dịch mới xuất hiện cũng như bệnh dịch cũ quay trở lại, cụ thể là các bệnh gây dịch nguy hiểm như: cúm A(H5N1), cúm A(H1N1), HIV/AIDS, Ebola, sốt xuất huyết, tay chân miệng... [4]. Một trong những bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, có khả năng phát triển thành dịch lớn, gây ra nhiều hậu quả về kinh tế-xã hội đó chính là bệnh tay chân miệng. Đây là một bệnh nhiễm virus cấp tính do nhóm Enterovirus gây ra, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm não- màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp và thậm chí dẫn tới tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử lý kịp thời [7]. Theo Tổ chức Y tế thế giới (World Health Organization - WHO)bệnh tay chân miệng đã xảy ra tại nhiều nước trên thế giới, nhưng bệnh tập trung chủ yếu và đe doạ sức khoẻ trẻ em tại các nước khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Từ năm 2008 - 2012, ở Trung Quốc đã có 7.200.092 trường hợp mắc tay chân miệng với tỷ lệ mắc mới hàng năm là 1,2/1.000 trẻ/năm; tập trung chủ yếu ở trẻ từ 12 - 36 tháng. Vụ dịch tại Đài Loan năm 1998 được coi là vụ đại dịch lớn với 129.106 trường hợp mắc tay chân miệng, 405 trường hợp nặng và 78 trường hợp tử vong; giai đoạn 1998-2005 thì bệnh tay chân miệng đã trở thành một bệnh phổ biến ở Đài Loan và bùng phát hai vụ dịch nhỏ vào năm 2000 và 2001 [38], [39]. Theo nhận định của Tổ chức Y tế thế giới khu vực Tây Thái Bình Dương, đã xuất hiện những vụ dịch tay chân miệng lan rộng ở một số nước châu Á bao gồm Úc, Brunei, Trung Quốc, Nhật Bản, Malaisia, Hàn Quốc, Singapore và Việt Nam. Tại Việt Nam, bệnh tay chân miệng đã và đang là vấn đề y tế quan trọng [6]. Theo báo cáo của Bộ Y tế, bệnh tay chân miệng gặp rải rác quanh năm ở hầu hết các địa phương trong cả nước. Trong năm 2015 cả nước có 23.144 ca mắc, 4 ca tử vong và 6 tháng đầu năm 2016, cả nước ghi nhận hơn 18.641 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng tại 63/63 tỉnh/thành phố trong đó không có trường hợp tử vong [3].
2 Bình Dương là một tỉnh Đông Nam Bộ, cửa ngõ giao lưu kinh tế - xã hội giữa vùng trung du miền núi với vùng đồng bằng; điều kiện sống, điều kiện vệ sinh và trình độ nhận thức của người dân còn chưa cao [11]. Đặc biệt là kiến thức nuôi dưỡng chăm sóc trẻ cũng như hiểu biết của các bà mẹ về bệnh tay chân miệng còn hạn chế. Đây là một trong những điều kiện thuận lợi cho sự bùng phát dịch bệnh tay chân miệng và khó khăn cho công tác phòng chống bệnh dịch. Theo Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bình Dương, dịch bệnh tay chân miệng bùng phát tại Bình Dương từ năm 2012 với 1.137 ca mắc tay chân miệng, có 2 trường hợp tử vong. Tình hình bệnh được giám sát và tiếp tục xuất hiện trong các năm tiếp theo. Câu hỏi nghiên cứu là thực trạng và xu hướng bệnh tay chân miệng ở Bình Dương như thế nào? Thực trạng kiến thức, thái độ và thực hành của bà mẹ có con dưới 5 tuổi về bệnh tay chân miệng ra sao? Đây thực sự là thông tin có giá trị thực tiễn để giúp ngành y tế tỉnh Bình Dương dùng làm cơ sở khoa học chủ động xây dựng kế hoạch phòng chống dịch tay chân miệng trong địa bàn tỉnh Bình Dương, góp phần ngăn chặn dịch xảy ra và bùng phát trong cộng đồng, Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:“Kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh Tay chân miệng của bà mẹ có con dưới 5 tuổi điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2019 và một số yếu tố liên quan” với các mục tiêu: 1. Đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của bà mẹ có con dưới 5 tuổi điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương năm 2019. 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống tay chân miệng của đối tượng nghiên cứu