Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng tuân thủ điều trị tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân tăng huyết áp tại Bệnh viện 7B, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai năm 2019

Chia sẻ: Huyen Nguyen My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

29
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tiến hành mô tả thực trạng tuân thủ điều trị của bệnh nhân tăng huyết áp đến khám và điều trị ngoại trú tại bệnh viện 7B, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai năm 2019.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng tuân thủ điều trị tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân tăng huyết áp tại Bệnh viện 7B, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG PHẠM VI LONG THỰC TRẠNG TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP TẠI BỆNH VIỆN 7B, THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI NĂM 2019 LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG HÀ NỘI – 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG PHẠM VI LONG THỰC TRẠNG TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP TẠI BỆNH VIỆN 7B, THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI NĂM 2019 Chuyên ngành: Y TẾ CÔNG CỘNG Mã số: 8 72 07 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS.BS. TRẦN VĂN HƯỞNG HÀ NỘI – 2019
MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................................... 1 Chương 1. TỔNG QUAN Y VĂN ...................................................................... 3 1.1 Định nghĩa và phân loại tăng huyết áp........................................................ 3 1.2 Tình hình tăng huyết áp trên thế giới và tại Việt Nam ............................... 6 1.3 Yếu tố nguy cơ tăng huyết áp...................................................................... 8 1.4 Biến chứng của tăng huyết áp ................................................................... 11 1.5 Điều trị và phòng ngừa tăng huyết áp ....................................................... 12 1.6 Tuân thủ điều trị tăng huyết áp ................................................................. 17 1.7 Nghiên cứu về tuân thủ điều trị tăng huyết áp .......................................... 18 Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 23 2.1 Đối tượng, địa điểm, thời gian nghiên cứu ............................................... 23 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu......................................................................... 23 2.1.2 Địa điểm nghiên cứu .......................................................................... 23 2.1.3 Thời gian nghiên cứu ......................................................................... 23 2.2 Phương pháp nghiên cứu........................................................................... 23 2.2.1 Thiết kế nghiên cứu ............................................................................ 23 2.2.2 Cỡ mẫu nghiên cứu ............................................................................ 23 2.2.3 Kỹ thuật chọn mẫu ............................................................................. 24 2.3 Các biến số và chỉ số nghiên cứu .............................................................. 24 2.3.1 Định nghĩa biến số ............................................................................. 24 2.3.2 Chỉ số nghiên cứu............................................................................... 24 2.4 Phương pháp thu thập thông tin ................................................................ 42 2.4.1 Công cụ thu thập thông tin ................................................................. 42 2.4.2 Kỹ thuật thu thập thông tin ................................................................ 42 2.5 Phân tích và xử lý số liệu .......................................................................... 42 2.6 Sai số và biện pháp khống chế sai số ........................................................ 43
2.6.1 Sai số .................................................................................................. 43 2.6.2 Biện pháp khắc phục .......................................................................... 43 2.7 Đạo đức trong nghiên cứu ......................................................................... 43 Chương 3. KẾT QUẢ........................................................................................ 45 3.1 Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu ......................................................... 45 3.1.1 Mô tả đặc tính chung của mẫu nghiên cứu ........................................ 45 3.1.2 Kiến thức về bệnh và chế độ điều trị tăng huyết áp ........................... 47 3.1.3 Thái độ tuân thủ điều trị tăng huyết áp .............................................. 49 3.1.4 Tư vấn điều trị .................................................................................... 49 3.2 Tuân thủ điều trị ở bệnh nhân tăng huyết áp............................................. 50 3.2.1 Tuân thủ điều trị tăng huyết áp có dùng thuốc................................... 50 3.2.2 Tuân thủ điều trị tăng huyết áp không dùng thuốc ............................ 51 3.3 Một số yếu tố liên quan đến tuân thủ điều trị tăng huyết áp ..................... 53 Chương 4. BÀN LUẬN ..................................................................................... 57 4.1 Đặc điểm dân số nghiên cứu ................................................................... 57 4.2 Tuân thủ điều trị tăng huyết áp ............................................................... 61 4.3 Một số yếu tố liên quan đến tuân thủ điều trị tăng huyết áp ................... 64 4.4 Điểm mạnh và điểm hạn chế của đề tài .................................................. 66 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 67 KIẾN NGHỊ ....................................................................................................... 68 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 1: PHIẾU THÔNG TIN VÀ CHẤP THUẬN THAM GIA PHỤ LỤC 2: BỘ CÂU HỎI
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT HA Huyết áp HATT Huyết áp tâm thu HATTr Huyết áp tâm trương TBMMN Tai biến mạch máu não THA Tăng huyết áp TIẾNG ANH BMI Body Mass Index (Chỉ số khối cơ thể) ESH European Society of Hypertension (Hội bệnh cao huyết áp Âu châu) ESC European Society of Cardiology (Hội bệnh tim Âu châu) IDF International Diabetes Federation (Hiệp hội đái tháo đường thế giới) JNC United States Joint National Committee (Liên uỷ ban Quốc gia Hoa Kỳ) OR Odd Ratio (Tỷ số số chênh) WHO World Health Organization (Tổ chức Y tế thế giới)
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng Nội dung Trang 1. 1 Phân độ tăng huyết áp theo JNC VII.............................................................. 3 2.1 Định nghĩa, phân loại và phương pháp thu thập các biến số ........................ 24 2.2 Định nghĩa, phân loại và phương pháp thu thập các biến về thực hành tuân thủ điều trị tăng huyết áp có dùng thuốc ....................................................... 34 2.3 Định nghĩa, phân loại và phương pháp thu thập các biến về thực hành tuân thủ điều trị tăng huyết áp không dùng thuốc................................................. 37 2.4 Định nghĩa, phân loại và phương pháp thu thập các biến về thông tin tư vấn điều trị ........................................................................................................... 40 3.1 Đặc điểm dân số xã hội của mẫu nghiên cứu ................................................ 45 3.2 Kiến thức về biến chứng tăng huyết áp ......................................................... 47 3.3 Kiến thức theo dõi huyết áp hằng ngày......................................................... 47 3.4 Kiến thức về những thói quen sinh hoạt cần rèn luyện ................................. 47 3.5 Kiến thức về tuân thủ dùng thuốc điều trị tăng huyết áp .............................. 48 3.6 Kiến thức về bệnh và chế độ điều trị tăng huyết áp ...................................... 48 3.7 Thái độ tuân thủ điều trị tăng huyết áp ......................................................... 49 3.8 Đặc điểm tư vấn điều trị bệnh tăng huyết áp ................................................ 49 3.9 Đặc điểm về điều trị dùng thuốc tăng huyết áp............................................. 50 3.10 Mô tả tuân thủ điều trị tăng huyết áp có dùng thuốc theo thang đo MMAS của mẫu nghiên cứu ...................................................................................... 51 3.11 Tuân thủ tái khám của mẫu nghiên cứu ...................................................... 51 3.12 Đặc điểm tuân thủ điều trị tăng huyết áp không dùng thuốc ...................... 51 3.13 Các đặc điểm về hành vi tập thể dục của mẫu nghiên cứu ......................... 52 3.14 Mối liên quan giữa tuân thủ điều trị dùng thuốc tăng huyết áp với kiến thức của đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 53 3.15 Mối liên quan giữa tuân thủ điều trị tăng huyết áp không dùng thuốc với kiến thức của đối tượng nghiên cứu .............................................................. 53
3.16 Một số đặc điểm dân số học liên quan đến tuân thủ điều trị dùng thuốc của bệnh nhân tăng huyết áp ................................................................................ 54 3.17 Một số đặc điểm dân số học liên quan đến tuân thủ điều trị không dùng thuốc của bệnh nhân tăng huyết áp ............................................................... 56
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Tăng huyết áp là một bệnh mạn tính ngày càng phổ biến và trở thành vấn đề sức khỏe cộng đồng quan trọng ở tất cả các nước. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, hàng triệu người mắc tăng huyết áp đang đối mặt với nguy cơ dẫn đến đau tim, đột quỵ, và hằng năm có khoảng 9 triệu ca tử vong do tăng huyết áp. Vào năm 2008, trên thế giới ước tính 40% người trưởng thành (độ tuổi từ 25 trở lên) mắc bệnh tăng huyết áp, số lượng người mắc bệnh tăng từ 600 triệu người năm 1980 lên đến 1 tỉ người năm 2008 [56]. Các nước chưa phát triển và đang phát triển có tỷ lệ mắc tăng huyết áp cao hơn các nước đã phát triển, trong đó Việt Nam thuộc nhóm nước đang phát triển với tần suất mắc tăng huyết áp ở người lớn ngày càng tăng: vào những năm 1960 tỷ lệ mắc là 1%, năm 1992 là 11,2%, năm 2001 là 16,3% và 2005 là 18,3%. Theo thống kê năm 2015 của Hội tim mạch học Việt Nam, có trên 5454 người trưởng thành trong 44 triệu người tại 8 tỉnh thành trên toàn quốc mắc tăng huyết áp, tỷ lệ mắc tăng huyết áp là 47,3% [26]. Trên thế giới, mỗi năm có 17 triệu ca tử vong do bệnh tim mạch, chiếm gần một phần ba tổng số ca tử vong, trong đó tử vong do nguyên nhân tăng huyết áp gần 9,4 triệu ca mỗi năm [56]. Tăng huyết áp gây ra ít nhất 45% tử vong vì biến chứng tim, và 51% tử vong do biến chứng đột quỵ [56]. Theo các nghiên cứu cho thấy, người tăng huyết áp không kiểm soát được thì nguy cơ bị bệnh mạch vành tăng gấp 3 lần, suy tim tăng gấp 6 lần, đột quỵ tăng gấp 7 lần [9]. Tuy nhiên con số này có thể khống chế được bằng việc tuân thủ điều trị thuốc cũng như thay đổi lối sống lành mạnh, tăng huyết áp có thể được phòng tránh dễ dàng và ít tốn kém. Mặc dù vậy việc kiểm soát tăng huyết áp gặp không ít khó khăn đối với mỗi cá nhân và cộng đồng. Cho dù trên thế giới đã cho ra đời những phương pháp điều trị hiệu quả, nhưng vẫn có một số lượng bệnh nhân bỏ điều trị trong vòng một năm đầu sau khi được chẩn đoán. Số liệu thống kê từ Tổ chức Y tế thế giới, năm 2003, chỉ ra rằng trong số những người được chẩn đoán có 50% là tiếp
2 tục điều trị theo đơn thuốc của họ, 75% bệnh nhân tăng huyết áp không đạt được huyết áp tối ưu [55]. Tại Việt Nam, năm 2015, ở những người tăng huyết áp có 39,1% (8,1 triệu người) không được phát hiện tăng huyết áp; 69% (8,1 triệu người) bị tăng huyết áp chưa kiểm soát được [12]. Một nghiên cứu tại Bình Định (2014)về tình trạng tăng huyết áp của người dân độ tuổi từ 25-64 tuổi, cho kết quả tỷ lệ hiện mắc tăng huyết áp là 20%, kiến thức đúng về tăng huyết áp chiếm 34,3%, và thực hành đúng về phòng chống tăng huyết áp chiếm 19,2% [26]. Trong một nghiên cứu khác cũng tại Bình Định năm 2015-2016 về kiến thức bệnh nhân tăng huyết áp đang được điều trị tại bệnh viện đa khoa cho thấy đa số bệnh nhân có hiểu biết về điều chỉnh lối sống nhưng chưa nắm rõ về điều trị dùng thuốc và nguyên tắc dùng thuốc, có 27,2% bệnh nhân cho rằng điều trị dùng thuốc chỉ khi nào huyết áp cao, dùng một đợt rồi nghỉ là 9,1% [13]. Vấn đề được đặt ra là cho dù bệnh nhân có những hiểu biết nhất định về tăng huyết áp nhưng thái độ và thực hành về tuân thủ điều trị có thể chưa đúng, và có điều gì làm ảnh hưởng đến sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân. Vì vậy đề tài “Thực trạng tuân thủ điều trị tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân tăng huyết áp tại bệnh viện 7B, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai” được thực hiện ở nhóm điều trị không đạt huyết áp mục tiêu, góp phần quản lý bệnh nhân tăng huyết áp tốt hơn, đưa ra những biện pháp can thiệp, giáo dục sức khỏe để người bệnh hiểu đúng và điều trị hiệu quả với các mục tiêu cụ thể sau: 1. Mô tả thực trạng tuân thủ điều trị của bệnh nhân tăng huyết áp đến khám và điều trị ngoại trú tại bệnh viện 7B, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai năm 2019. 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến việc tuân thủ điều trị của bệnh nhân tăng huyết áp đến khám và điều trị tại bệnh viện năm 2019.