Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tại phường Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội năm 2019

Chia sẻ: Huyen Nguyen My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn này là tìm hiểu thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tại phường Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội năm 2019.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tại phường Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG NGUYỄN ANH THÀNH THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN SỬ DỤNG BIỆN PHÁP TRÁNH THAI HIỆN ĐẠI CỦA CÁC CẶP VỢ CHỒNG TRONG ĐỘ TUỔI SINH ĐẺ TẠI PHƯỜNG VĂN QUÁN, HÀ ĐÔNG, HÀ NỘI NĂM 2019 LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG HÀ NỘI - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG NGUYỄN ANH THÀNH THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN SỬ DỤNG BIỆN PHÁP TRÁNH THAI HIỆN ĐẠI CỦA CÁC CẶP VỢ CHỒNG TRONG ĐỘ TUỔI SINH ĐẺ TẠI PHƯỜNG VĂN QUÁN, HÀ ĐÔNG, HÀ NỘI NĂM 2019 Chuyên ngành Y tế công cộng Mã số: 872 07 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Hoa Mai HÀ NỘI - 2020
LỜI CẢM ƠN Hoàn thành luận văn này, với tất cả lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin được gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu Trường Đại học Thăng Long, Phòng đào tạo Sau Đại học, các Bộ môn, Khoa phòng là nơi trực tiếp đào tạo và tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn thành luận văn. Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới TS. Trần Hoa Mai, người thầy hướng dẫn trực tiếp luôn theo sát, thường xuyên giúp đỡ, cho tôi nhiều ý kiến quý báu, sát thực trong quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Tôi vô cùng cảm ơn các thầy, các cô trong Hội đồng chấm luận văn đã đóng góp cho tôi nhiều ý kiến quý báu trong quá trình hoàn thiện luận văn. Tôi vô cùng biết ơn gia đình, bạn bè, anh chị em đồng nghiệp và tập thể học viên lớp cao học Y tế công cộng khóa 2017 – 2019 đã động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Xin trân trọng cảm ơn! Học viên Nguyễn Anh Thành
LỜI CAM ĐOAN Tôi là Nguyễn Anh Thành, Học viên Cao học chuyên ngành Y tế công cộng khóa 2017-2019 Trường Đại học Thăng Long, tôi xin cam đoan đề tài khóa luận này là công trình nghiên cứu của riêng tôi do chính tôi thực hiện. Tất cả số liệu trong luận văn này là trung thực, khách quan và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Nếu có điều gì sai tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn. Xác nhận Người viết cam đoan của giáo viên hướng dẫn Nguyễn Anh Thành
CÁC CHỮ VIẾT TẮT BCS : Bao cao su BPTT : Biện pháp tránh thai BPTT HĐ : Biện pháp tránh thai hiện đại CSSKSS : Chăm sóc sức khỏe sinh sản DS-KHHGĐ : Dân số - Kế hoạch hóa gia đình DCTC : Dụng cụ tránh thai trong tử cung KHHGĐ : Kế hoạch hóa gia đình PTTT : Phương tiện tránh thai SKSS : Sức khỏe sinh sản BPTTKC : Biện pháp tránh thai khẩn cấp SKSS/KHHGĐ : Sức khỏe sinh sản/ Kế hoạch hóa gia đình TTYT : Trung tâm y tế TT CSSKSS : Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản VTTT : Viên thuốc tránh thai TTTT : Thuốc tiêm tránh thai TCTT : Thuốc cấy tránh thai WHO : Tổ chức Y tế Thế giới (World Health rganization) ĐTNC : Đối tượng nghiên cứu
MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………….…………………...…..1 Chương 1 TỔNG QUAN ................................................................................ 3 1.1. Một số khái niệm và thuật ngữ liên quan ............................................... 3 1.1.1. Kế hoạch hóa gia đình ..................................................................... 3 1.1.2. Biện pháp tránh thai ......................................................................... 3 1.2. Thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai ................................................ 8 1.2.1. Trên Thế giới ................................................................................... 8 1.2.2. Thực trạng sử dụng các biện pháp tránh thai tại Việt Nam ............. 9 1.2.3. Thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai tại Quận Hà Đông......... 13 1.3. Một số yếu tố liên quan đến sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. ..................................................................................................................... 13 1.4. Đặc điểm, tình hình phường Văn Quán-Hà Đông-Hà Nội .................. 15 Chương 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............. 17 2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ........................................................ 17 2.2. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................... 17 2.2.1. Tiêu chuẩn chọn đối tượng nghiên cứu ......................................... 17 2.2.2. Tiêu chuẩn loại trừ đôi tượng nghiên cứu ..................................... 17 2.3. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 17 2.3.1. Thiết kế nghiên cứu ....................................................................... 17 2.3.2. Chọn mẫu và cỡ mẫu ..................................................................... 17 2.3.3. Biến số và chỉ số nghiên cứu ......................................................... 19 2.4. Phương pháp thu thập thông tin ........................................................... 22 2.4.1. Quy trình thu thập thông tin .......................................................... 22
2.5. Phân tích và xử lý số liệu ..................................................................... 22 2.6. Sai số và biện pháp khống chế sai số ................................................... 23 2.7. Vấn đề đạo đức nghiên cứu .................................................................. 23 2.8. Hạn chế của nghiên cứu ....................................................................... 23 Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................................... 25 3.1. Thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ (15-49 tuổi)................................................................ 25 3.2. Một số yếu tố liên quan đến sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại..... 34 Chương 4 BÀN LUẬN .................................................................................. 40 4.1. Thực trạng sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại của phụ nữ 15 - 49 tuổi có chồng, tại phường Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội ....................... 40 4.2. Bàn luận về một số yếu tố liên quan đến sử dụng các biện pháp tránh thai của đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 50 KẾT LUẬN…………………………...…………………………………….55 KHUYẾN NGHỊ…………………….……...……………………………....57 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai, giai đoạn 2002-2016 ................ 9 Bảng 1.2. Tỷ trọng phụ nữ 15-49 tuổi có chồng đang sử dụng biện pháp tránh thai chia theo biện pháp đang sử dụng, giai đoạn 2005-2016......................... 11 Bảng 1.3. Tình hình cung cấp biện pháp tránh thai ........................................ 12 Bảng 2.1. Biến số và chỉ số nghiên cứu .......................................................... 19 Bảng 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu .................................... 25 Bảng 3.2. Tình trạng kinh tế hộ gia đình ........................................................ 26 Bảng 3.3. Số con hiện có của đối tượng nghiên cứu....................................... 26 Bảng 3.4. Giới tính của con trong một hộ gia đình ......................................... 26 Bảng 3.5. Quy mô gia đình mong muốn ......................................................... 27 Bảng 3.6. Các vấn đề gặp phải khi sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ..... 31 Bảng 3.7. Nguồn cung cấp các biện pháp tránh thai ....................................... 31 Bảng 3.8. Nội dung được đề cập trong buổi truyền thông về Dân số/ Kế hoạch hóa gia đình ..................................................................................................... 32 Bảng 3.9. Được hướng dẫn sử dụng ít nhất 1 biện pháp tránh thai hiện đại .. 33 Bảng 3.10. Đánh giá về nội dung trong các buổi truyền thông ...................... 33 Bảng 3.11. Thái độ về việc người sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại phải chi trả kinh phí theo quy định của Nhà nước .......................................... 33 Bảng 3.12. Mối liên quan giữa dân tộc, tôn giáo với thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ................................................................................... 34 Bảng 3.13. Mối liên quan giữa nghề nghiệp, trình độ học vấn với việc sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ........................................................................... 34 Bảng 3.14. Mối liên quan giữa kinh tế hộ gia đình với thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ................................................................................... 35 Bảng 3.15. Mối liên quan giữa số con hiện có, mong muốn giới tính của con, giới tính của con và sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ............................ 36
Bảng 3.16. Mối liên quan giữa tiền sử thai sản và việc sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ............................................................................................ 37 Bảng 3.17. Mối liên quan giữa việc được hướng dẫn sử dụng ít nhất ............ 38 Bảng 3.18. Mối liên quan giữa thái độ đánh giá về nội dung các buổi truyền thông với việc sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ..................................... 38 Bảng 3.19. Mối liên quan giữa các yếu tố tiếp cận biện pháp tránh thái của đối tượng và sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại .............................................. 39
DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1. Tiền sử sảy thai, phá thai, thai chết lưu ...................................... 27 Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai ....................................... 28 Biểu đồ 3.3. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ............................... 28 Biểu đồ 3.4. Các biện pháp tránh thai hiện đại được sử dụng ........................ 29 Biểu đồ 3.5. Lý do quyết định sử dụng biện pháp tránh thai đang sử dụng ... 29 Biểu đồ 3.6. Gặp phải vấn đề khi sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ....... 30
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình ở Việt Nam được bắt đầu từ năm 1961, chương trình được bắt đầu bằng các chính sách liên quan đến quy mô dân số trên cơ sở thực hiện kế hoạch hóa gia đình và chú trọng cung cấp phương tiện tránh thai. Qua 58 năm thực hiện công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, mặc dù hiện nay công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã được triển khai ở tất cả các lĩnh vực dân số, song việc thực hiện kế hoạch hóa gia đình vẫn rất được chú trọng bởi Việt Nam là một trong những nước có dân số đông, xếp thứ 3 khu vực Đông Nam Á và thứ 13 của Châu Á. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, dân số Việt Nam là 94,67 triệu người, tăng thêm 1 triệu người so với năm 2017 [16]. Theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc, Dân số Việt Nam hiện chiếm 1,27% dân số thế giới [37]. Ở Việt Nam, trong những năm qua, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai ngày càng tăng lên góp phần quan trọng làm giảm mức sinh. Nếu như những giai đoạn đầu của chương trình Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, các biện pháp tránh thai được cấp miễn phí, tới năm 1993 bắt đầu có thêm kênh tiếp thị xã hội cung ứng phương tiện tránh thai và đến nay việc phân khúc thị trường phương tiện tránh thai đã được Bộ Y tế ban hành có chú trọng tới cả kênh thị trường, xã hội hóa. Điều tra biến động Dân số - Kế hoạch hoá gia đình thời điểm 01/4/2016 cho thấy tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai của Việt Nam hiện đang ở mức cao 77,6%. Tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại tại thời điểm này đạt mức 66,5% tăng 1,5 điểm phần trăm so với kết quả điều tra biến động Dân số - Kế hoạch hoá gia đình thời điểm 01/4/2014 [15]. Thực hiện tốt việc sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại là yếu tố quan trọng, có tác động tới giảm tỷ lệ phát triển dân số nhằm thực hiện mục tiêu Chiến lược Dân số - Sức khoẻ sinh sản Việt Nam giai đoạn 2011- 2020, thực hiện chính sách dân số trong tình hình mới và lồng ghép các vấn đề Dân
2 số vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; đó cũng chính là một trong những yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống [33]. Những năm gần đây trên địa bàn thành phố Hà Nội, việc đẩy mạnh công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình, trong đó chú trọng bảo đảm cung cấp các biện pháp tránh thai hiện đại đã được đánh giá là có nhiều cố gắng; công tác truyền thông, đặc biệt là truyền thông chuyển đổi hành vi của người dân về việc sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hoá gia đình đã được xúc tiến mạnh mẽ đến các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Tuy vậy, quá trình tổ chức thực hiện chương trình dân số - kế hoạch hoá gia đình ở phường Văn Quán - Hà Đông - Hà Nội không phải bao giờ cũng thuận lợi. Cho đến nay, tư tưởng nho giáo, phong kiến, e ngại sử dụng các biện pháp tránh thai làm ảnh hưởng đến sức khỏe; đồng thời sự chuyển đổi hành vi sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại vẫn chưa bền vững, tư tưởng ỷ lại vào sự bao cấp của nhà nước về phương tiện tránh thai vẫn là những yếu tố cản trở đến việc chấp thuận và sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại tại một số địa bàn của địa phương trong giai đoạn hiện nay. Để tìm hiểu rõ về thực trạng và một số yếu tố liên quan đến việc sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại tại phường Văn Quán - Hà Đông - Hà Nội năm 2019, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tại phường Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội năm 2019” với hai mục tiêu sau: 1. Mô tả thực trạng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tại phường Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội năm 2019. 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại của đối tượng nghiên cứu.