intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tổng hợp 3 bài bình giảng khổ thơ đề từ trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên

Chia sẻ: Hoàng Thị Tuyết Trinh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

96
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

TaiLieu.VN gửi đến bạn đọc tài liệu Tổng hợp 3 bài bình giảng khổ thơ đề từ trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên. Mời các bạn tham khảo để cảm nhận rõ hơn về chủ đề cũng như cảm hứng chủ đạo của bài thơ.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tổng hợp 3 bài bình giảng khổ thơ đề từ trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên

Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> VĂN MẪU LỚP 12: TIẾNG HÁT CON TÀU – CHẾ LAN VIÊN<br /> TỔNG HỢP 3 BÀI “BÌNH GIẢNG KHỔ THƠ ĐỀ TỪ TRONG BÀI<br /> TIẾNG HÁT CON TÀU CỦA CHẾ LAN VIÊN”<br /> <br /> BÀI MẪU SỐ 1:<br /> <br /> Chế Lan Viên (1920-1989) là một nhà thơ nổi tiếng của phong trào Thơ mới 1930- 1945.<br /> Sau này ông tham gia cách mạng và trở thành nhà thơ lớn của nền thơ hiện đai. Ông được<br /> tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật (đợt 1 – 1996). Thơ Chế Lan Viên có<br /> phong cách rõ nét và độc đáo, nổi bật là chất suy tưởng triết lý mang vẻ đẹp trí tuệ và sự đa<br /> dạng, phong phú của thế giới hình ảnh được sáng tạo bởi một ngòi bút thông minh tài hoa.<br /> Tiếng hát con tàu là một trong nhiều bài thơ đặc sắc của ông, rút từ tập Ánh sáng và phù sa<br /> – 1960. Tiếng hát con tàu là hình ảnh có tính chất biểu tượng – biểu tưởng cho con tàu tâm<br /> tưởng, cất tiếng hát về lòng biết ơn, tình yêu, sự gắn bó với nhân dân, Đất nước; đó còn là<br /> tiếng hát của một tâm hồn thơ đã giác ngộ được một chân lẽ sống, chân lý nghệ thuật: Hãy<br /> trở về với Đất nước, nhân dân, cội nguồn sáng tạo thơ ca chân chính. Chủ đề của bài thơ<br /> trên hầu như được kết tinh ở bốn câu thơ đề từ:<br /> <br /> Tày Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc.<br /> <br /> Khi lòng ta đã hóa những con tàu<br /> <br /> Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát<br /> <br /> Tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu?<br /> <br /> Những câu thơ "đề từ” thường có ý nghĩa đặc biệt đối với một tác phẩm văn học. Nó nêu rõ<br /> ý đồ nghệ thuật và khơi nguồn cảm hứng sáng tạo cho tác giả. Không phải ngẫu nhiên mà<br /> bài thơ Tràng Giang của Huy Cận, một bài thơ mang đậm cảm xúc không gian, vũ trụ, đất<br /> nước đã được đề từ bằng câu thơ "Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài".<br /> <br /> Đối với bài thơ Tiếng hát con tàu, mấy câu thơ đề từ trên cũng có ý nghĩa nêu lên cảm hứng<br /> chủ đạo. Với phong cách trí tuệ độc đáo, ngay câu thơ mở đầu, Chế Lan Viên đã tạo nên<br /> được một câu thơ đặc sắc: "Một câu hỏi để xoáy sâu vào tâm hồn người đọc. Tây Bắc ư?"<br /> và một câu trả lời rất hàm súc đầy tính chất khẳng định "Có riêng gì Tây Bắc" mà bất kỳ<br /> một vùng đất nào của Tổ quốc, nơi đã để lại nhiều kỷ niệm, nhiều tình nghĩa yêu thương<br /> trong kháng chiến chống Pháp; nơi có cuộc sống cần lao của nhân dân; nơi đang mong đợi<br /> những cánh tay và tấm lòng đến khai phá dựng xây. Tố Hữu ngày ấy cũng đã viết:<br /> <br /> Đi ta đi! Khai phá rừng hoang.<br /> <br /> Hỏi núi non cao đau sắt đau vàng?<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 1<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> … Sông Đà, sông Lô, sông Hồng, sông Chảy …<br /> <br /> Hồng Quảng, Lào Cai, Thái Nguyên, Việt Trì<br /> <br /> Tên Đất nước reo vui bao tiếng gọi…<br /> <br /> Và một khi nhà thơ – người nghệ sĩ – công dân đã cảm nhận hết được tình yêu và trách<br /> nhiệm của mình là phải đóng góp vào sự nghiệp xây dựng kiến thiết Tổ quốc bằng những<br /> sáng tác nghệ thuật "miêu tả chân thật và hùng hồn cuộc sống mới, con người mới”, thì lúc<br /> đó tâm hồn nhà thơ đã "hóa nhũng con tàu" náo nức trong hành trình về Tây Bắc, về với đất<br /> nước, về với cuộc sống dựng xây cần lao và anh dũng của nhân dân. Cuộc sống xây dựng<br /> cần lao và anh dũng ấy là ngọn nguồn của mọi sáng tạo nghệ thuật thơ ca. Ở đây nhà thơ đã<br /> khẳng định vai trò của hiện thực khách quan đối với nghệ thuật. Một nhà văn hiện thực Nga<br /> thế kỷ 19 đã khẳng định "cái đẹp là cuộc sống". Hiện thực đời sống là nguồn cảm hứng vô<br /> tận cho sáng tác, là đối tượng, là chất liệu; từ đó làm nên các sáng tác văn nghệ:<br /> <br /> Vì thế mà nhìn trông bạn trẻ hơn 10-15 tuổi!<br /> <br /> Bài thơ anh, anh làm một nửa thôi<br /> <br /> Còn một nửa cho mùa thu làm lấy<br /> <br /> Cái xào xạc hồn anh chính là xào xạc lá<br /> <br /> Nó không là anh, nhưng nó là mùa<br /> <br /> (Chế Lan Viên)<br /> <br /> “Vạt áo của triệu nhà thơ không bọc hết bạc vàng mà đời rơi vãi, hãy nhặt những chữ của<br /> đời mà góp lên trang" Nhưng nghệ thuật không phải tự dưng đến với nhà thơ nghệ sĩ. Nó chỉ<br /> có thể nảy sinh, khi nghệ sĩ chân thành đón nhận và hòa nhập với cuộc đời.<br /> <br /> Khi tiếng hát con tàu tâm tưởng của nhà thơ hòa nhập với tiếng hát rộn ràng không khí xây<br /> dựng "bốn bề" của Tổ quốc, thì cũng chính là lúc người nghệ sĩ có thể soi vào tâm hồn mình<br /> mà thấy cả đất nước, cả cuộc đời rộng lớn: "Tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu?". Cuộc đời<br /> rộng lớn sẽ ùa vào thế giới cá nhân và chuyển hóa thành máu thịt tâm hồn cá nhân ấy, kết<br /> tinh thành tác phẩm nghệ thuật. Ở trong bài thơ Chế Lan Viên cũng khẳng định: "Chẳng có<br /> thơ đâu giữ lòng đóng khép". Trước các mạng, thời "Điêu tàn", Chế Lan Viên chỉ soi vào<br /> mình nên chỉ thấy bóng mình mà không nhìn thấy Tổ quốc, nhân dân.<br /> <br /> Đừng quên nỗi chua cay một thời thơ ấy<br /> <br /> Tổ quốc trong lòng có cũng như không<br /> <br /> Nhân dân ở quanh ta mà ta chẳng thấy<br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 2<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> Thơ xuôi tay như nước chảy xuôi dòng.<br /> <br /> Còn giờ đây hồn thơ ông đã "thoát khỏi phòng nhỏ bé", "lượn trăm vòng trên Tổ quốc mênh<br /> mông", thì hình ảnh cuộc đời, đất nước mới được tượng hình trong thơ ông:<br /> <br /> Tâm hồn tôi khi Tổ quốc soi vào.<br /> <br /> Thấy trời núi nghìn sông diễm lệ<br /> <br /> Như vậy là nhà thơ đã ý thức được một cách rõ ràng vai trò quyết định của hiện thực đời<br /> sống, song cũng không hề coi nhẹ vai trò của chủ thể sáng tạo của người nghệ sĩ. Sáng tạo<br /> nghệ thuật chân chính bao giờ cũng xuất phát từ một thôi thúc của nội tâm, từ khát vọng của<br /> nhà văn muốn thế hiện trong tác phẩm những tâm tư, tình cảm, cá tính, phong cách của<br /> mình. Lao động nghệ thuật mang tính đặc thù so với một số ngành lao động khác. Nó đòi<br /> hỏi phải có ngọn lửa từ bên trong, phải có sự thôi thúc của nội tâm. Vì thế những câu thơ<br /> tưởng như có sự trái ngược, mâu thuẫn "lòng ta đã hóa những con tàu" rồi "tâm hồn ta là<br /> Tây Bắc chứ còn đâu?". Những câu thơ ấy rất hợp lý thống nhất một cách chặt chẽ trong<br /> quy luật tư tưởng và sáng tạo nghệ thuật. Đúng là chủ thể và khách thể, ngoại cảnh và nội<br /> tâm, hướng ngoại và hướng nội. Tất cả đều có thế tìm thấy sự hòa hợp thống nhất trong hình<br /> ảnh thơ giản dị mà rất sâu sắc của Chế Lan Viên. Câu thơ của ông cất lên như một sự ngạc<br /> nhiên, ngỡ ngàng trước một phát hiện về chân lý sáng tạo nghệ thuật… Còn câu thơ "Khi Tổ<br /> quốc bốn bề lên tiếng hát", chỉ có mấy chữ nhưng đã tái hiện được một cách khá chân thực<br /> và sinh động hiện thực cuộc sống xây dựng lúc bấy giờ. Có riêng gì Tây Bắc mới náo nức<br /> không khí xây dựng mà cả miền Bắc lúc bấy giờ đều lên tiếng hát xây dựng. Ở nơi này là<br /> "Lúa chín rì rào"; ở nơi kia là "ngói đỏ trăm ga”, đâu đâu cũng "mặt đất nồng nhựa nóng cần<br /> lao".<br /> <br /> Thơ của Chế Lan viên là tiếng lòng của tác giả. Chỉ có bốn câu thơ đề từ mở đầu bài thơ<br /> Tiếng hát con tàu mà có ý nghĩa như một tuyên ngôn nghệ thuật cho cả một thế hệ nhà thơ<br /> tham gia xây dựng đất nước sau ngày hòa bình lập lại.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 3<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> BÀI MẪU SỐ 2:<br /> <br /> Tiếng hát con tàu được Chế Lan Viên viết năm 1960, trong tâp Ánh sáng và phù sa, nhân sự<br /> kiện Đảng và chính phủ phát động đi xây dựng kinh tế ở niền núi Tây Bắc. Thực ra, sự kiện<br /> kinh tế – xã hội chỉ là cái cớ để nhà thơ bày tỏ niềm khát vọng trở về với cuộc sống rộng lớn<br /> của nhân dân, ngọn nguồn của mọi sáng tạo nghệ thuật. Hiểu điều này giúp ta hiểu được ý<br /> nghĩa nhan đề Tiếng hát con tàu và khổ thơ đề từ của tác phẩm.<br /> <br /> Thực ra, những năm 60 chưa có đường tàu nào, con tàu nào đi lên Tây Bắc. Hình ảnh con<br /> tàu được nói đến trong nhan đề và ở trong một số khổ thơ là con tàu trong tâm tưởng mang<br /> tính chất biểu tượng, lại đi lặp lại trong nhiều câu thơ, khổ thơ trở thành hình tượng nghệ<br /> thuật của tác phẩm:<br /> <br /> - Con tàu này lên Tây Bắc anh đi chăng?<br /> <br /> - Ngoài cửa ô? Tàu đói những vầng trăng…<br /> <br /> - Tàu hãy vỗ giùm ta đôi cánh vội<br /> <br /> - Mắt ta thèm mái ngói đỏ trăm ga<br /> <br /> - Lấy cả những cơn mơ! Ai bảo con tàu không mộng tưởng?<br /> <br /> Đối với nhiều người thời kỳ ấy, hình ảnh con tàu nói lên khát vọng ra đi đến với nhân dân,<br /> với những miền xa xôi để xây dựng đất nước. Đối với người nghệ sĩ, con tàu là biểu tượng<br /> cho khát vọng vượt ra khỏi cái tôi nhỏ bé, quẩn quanh để đến với nhân dân và cuộc sống<br /> mới, tìm đến nguồn cảm hứng sáng tạo nghệ thuật.<br /> <br /> Như vậy Tiếng hát con tàu là hình ảnh nhân hóa biểu tượng cho khát vọng lên đường say<br /> mê náo nức. Dùng từ tiếng hát nhà thơ đã diễn tả được niềm vui, niềm hạnh phúc của tâm<br /> hồn.<br /> <br /> Bình giảng khổ thơ đề từ:<br /> <br /> Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc<br /> <br /> Khi lòng ta đã hóa những con tàu,<br /> <br /> Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát<br /> <br /> Tâm hồn ta là Tây Bắc, chứ còn đâu.<br /> <br /> Nếu con tàu là biểu tượng cho khát vọng ra đi, thì Tây Bắc ngoài nghĩa là một địa danh cụ<br /> thể còn là biểu tượng cho những miền xa xôi của Tổ quốc, nơi có cuộc sống gian lao mà<br /> nặng nghĩa nặng tình của nhân dân, nơi có cuộc sống gian lao mà nặng nghĩa nặng tình của<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 4<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> nhân dân, nơi đả khắc ghi những kỉ niệm không quên của đời người trong cuộc kháng chiến<br /> chống thực dân Pháp vừa qụa, cũng là nơi đang vẫy gọi mọi người chung sức xây dựng cuộc<br /> sống mới.<br /> <br /> Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc.<br /> <br /> Với người nghệ sĩ nói chung, nhà thơ Chế Lan Viên nói riêng, Tây Bắc chính là tâm hồn, là<br /> cuộc sống khi người nghệ sĩ biết mở rộng lòng mình với cuộc sống rộng lớn. Nói cách khác,<br /> qua khổ thơ đề từ và cả bài thơ, Chế Lan Viên muốn khẳng định vai trò của cuộc sống với<br /> sáng tạo nghệ thuật. Ý tưởng này được tác giả nhắc lại nhiều lần trong bài thơ.<br /> <br /> Chẳng có thơ đâu giữa lòng đóng khép<br /> <br /> Tâm hồn anh chờ gặp anh trên kia.<br /> <br /> Tây Bắc ơi, người là mẹ của hồn thơ.<br /> <br /> Nếu bài thơ là tiếng hát lên đường thì khổ thơ đề từ là khúc dạo đầu mang tính khái quát tạo<br /> âm điệu chung cho cả bài thơ. Đó là người nghệ sĩ phải dấn thân vào cuộc đời rộng lớn mới<br /> mong tạo được sức sống cho ngòi bút.<br /> <br /> Từ ý nghĩa nhan đề và khổ thơ đề từ ta hiểu được những hình ảnh biểu tượng cho cuộc sống<br /> trong bài thơ.<br /> <br /> Sự độc đáo của khổ thơ đề từ chính là ở chỗ đã khái quát tư tưởng, cảm xúc của nhà thơ<br /> trong bài Tiếng hát con tàu. Trong bài thơ, có nhiều hình tượng mang tính tượng trưng. Các<br /> hình tượng ấy hoặc sẽ được mở rộng, phát triển, hoặc sẽ làm phong phú thêm cho các hình<br /> tượng ở khổ thơ này: con tàu, tiếng hát, Tây Bắc.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 5<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> BÀI MẪU SỐ 3:<br /> <br /> Chúng ta từng biết đến một Chế Lan Viên siêu hình trước Cách mạng đã “từ thung lũng<br /> đau thương” đến với “cánh đồng vui”, từ “cái tôi” cô đơn bế tắc đến với cuộc đời rộng lớn<br /> của nhân dân, đất nước, cách mạng. Cuộc “trở về” ấy đã được Chế Lan Viên thể hiện trong<br /> những vần thơ chan chứa niềm biết ơn trong tập Ánh sáng và phù sa mà Tiếng hát con tàu là<br /> một bài thơ tiêu biểu.<br /> <br /> Bài thơ được sáng tác nhân cuộc phát động nhân dân, nhất là thanh niên đi xây dựng khu<br /> kinh tế mới ở miền núi Tây Bắc. Từ sự kiện kinh tế - chính trị này, Chế Lan Viên đã có dịp<br /> bộc lộ những trăn trở, xúc động, và lòng biết ơn của mình đối với Tổ quốc, Nhân dân cùng<br /> những suy nghĩ về ngọn nguồn sáng tạo của thi ca. Bài thơ hấp dẫn người đọc bởi chất trữ<br /> tình - triết luận, bởi những sáng tạo độc đáo, bất ngờ, mới lạ ngay từ nhan đề và lời đề từ.<br /> <br /> Trước hết phải giải thích hình tượng con tàu.<br /> <br /> Đây là hình ảnh mang tính biểu tượng. Trên thực tế, ta chưa có đường tàu lên Tây Bắc.<br /> Nhưng Chế Lan Viên vẫn nghĩ tới hình tượng một con tàu. Con tàu ở đây tượng trưng cho<br /> một cuộc hành trình. Vậy, Tiếng hát con tàu - nhan đề bài thơ - nghĩa là lời ca ngợi cuộc<br /> hành trình.<br /> <br /> Căn cứ vào nội dung bài thơ, ta có thể thấy thêm ý nghĩa của nhan đề bài thơ. Cuộc hành<br /> trình lên Tây Bắc, cũng là cuộc hành trình về với nhân dân, về với Tổ quốc và về với cội<br /> nguồn của cảm hứng thi ca.. Cho nên, Tiếng hát con tàu là bài ca về cuộc hành trình với ý<br /> nghĩa biểu tượng nhiều nghĩa như trên.<br /> <br /> Chính Chế Lan Viên cũng đã từng nói: “Thực ra làm thơ chính là nói là viết về cái điều tỏa<br /> ra trước thực tế chứ không phải bằng bản thân thực tế”. Khi viết bài thơ này, nhà thơ cảm<br /> thấy “trong lòng rất day dứt... cảm thấy cuộc sống của mình sẽ chật hẹp bé nhỏ nếu không<br /> hòa được với cuộc đời chung” (Chế Lan Viên). Con tàu - hồn thơ đang trong cuộc hành<br /> trình về với nhân dân, thoát khỏi đời riêng nhỏ hẹp. Đây không phải hành trình lãng tử bơ<br /> vơ mà là một chuyến tàu giục giã, hối thúc tràn đầy phấn hưng. Con tàu đã làm nên phần<br /> nhạc của bài thơ mà năng lượng là niềm vui, là cảm xúc dạt dào, là “tiếng hát”. Con tàu là<br /> biểu tượng cho khát vọng ra đi, đi đến những miền đất xa xôi của Tổ quốc. Với Chế Lan<br /> Viên, ra đi thực chất là trở về (Con đã đi nhưng con cần vượt nữa/ Cho con về gặp lại Mẹ<br /> yêu thương) bởi vì trước đây nhà thơ đã đi quá xa (vào thế giới siêu hình), xa đến nỗi tưởng<br /> quên cả đường về. Chế Lan Viên đã đi theo cách mạng cũng hết sức tự nhiên nhưng còn<br /> nhiều lực cản đặc biệt là phải vượt lên chính mình, vượt lên những “buồn rớt”, “mộng rớt”<br /> trong tâm hồn để tìm thấy ý nghĩa đích thực của cuộc đời, tìm thấy ngọn nguồn của sáng<br /> tạo. Cuộc ra đi - trở về này được nhà thơ hình tượng hóa thành một chuyên tàu lên Tây Bắc,<br /> nơi quê hương cách mạng, nơi đất nước đang gọi, nơi “tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu”.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 6<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> Con tàu là biểu tượng cho khát vọng lên đường. Tiếng hát biểu thị sự phấn chấn hăm hở, tin<br /> yêu và tự hào. Có một thời chàng thi sĩ này đã khóc. Nhiều người nhầm chàng là hậu duệ<br /> của Chế Bồng Nga bởi chàng trong thân phận của một người dân vong quốc đã khóc thương<br /> cho sự đổ nát “điêu tàn” của đất nước Chiêm Thành. Trong thơ chàng, người ta nghe thấy<br /> tiếng xương gãy, đầu rơi, tủy vọt, tiếng voi gầm ngựa hí, tiếng binh khí thành Đồ Bàn và<br /> tiếng “muôn ma Hời sờ soạng dắt nhau đi”. Đến với cách mạng, người thi sĩ ấy đã thoát ra<br /> khói “những tháp Chàm lẻ loi, bí mật” và sau một quá trình “nhận đường, “tìm đường” đã<br /> cất lên tiếng hát, tiếng hát của lòng biết ơn vì Đảng, Bác, nhân dân, đất nước đã đem “ánh<br /> sáng và phù sa” đến làm sống dậy một hồn thơ.<br /> <br /> Tiếng hái con tàu là tiếng hát của một tâm hồn đang phấn chấn, hăm hở với khát vọng lên<br /> đường đến những miền đất mới mà thực chất là trở về với nhân dân, đất nước - ngọn nguồn<br /> của hồn thơ, của những sáng tạo.<br /> <br /> Những nội dung trên đây của bài thơ đã được Chế Lan Viên dồn nén một cách cô đọng,<br /> hàm súc trong bốn câu đề từ:<br /> <br /> Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc<br /> <br /> Khi lòng ta đã hóa những con tàu Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát Tâm hồn ta là Tây Bắc<br /> chứ còn đâu!<br /> <br /> Trong các tác phẩm văn học, lời đề từ như một tín hiệu chỉ dẫn, lời mách bảo kín đáo con<br /> đường khám phá tác phẩm. Tuy nhiên, không phải một lúc chúng ta có thể nhận thức được<br /> hết ý nghĩa của lời đề từ. Muốn hiểu được lời đề từ phải nắm được nội dung tác phẩm. Vì<br /> thế, lời đề từ và nội dung tác phẩm luôn soi chiếu lẫn nhau đế vừa hiểu sâu tác phẩm vừa<br /> nhận ra ý vị của lời đề từ vốn có hình thức như một câu đố:<br /> <br /> Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc<br /> <br /> Khi lòng ta đã hóa những con tàu<br /> <br /> Câu thơ cho ta thấy Tây Bắc là một biểu tượng, tượng trưng cho nhiều địa danh, mang<br /> nhiều ý nghĩa. Tây Bắc là cách nói về Tổ quốc, về Nhân dân, và với tác giả thì Tây Bắc còn<br /> có ý nghĩa là nơi ngọn nguồn của cảm xúc mà lí tưởng, cuộc đời nhà thơ đang hướng tới.<br /> <br /> Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát<br /> <br /> Tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu?<br /> <br /> Chế Lan Viên đã thống nhất nhiều sự việc trong một biểu tượng: Con tàu - Tâm hồn ta - Tây<br /> Bắc - Tổ quốc - Nhân dân - Cội nguồn sáng tạo... để lôi cuốn độc giả. Khi “phá cô đơn ta<br /> hòa nhập với người”, khi mỗi con người phá bỏ chủ nghĩa cá nhâu, phá bỏ những quan niệm<br /> nghệ thuật siêu hình bế tắc để hòa nhập với cộng đồng, với thế giới, với nhân dân đất nước<br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 7<br /> Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> thì tâm hồn mỗi con người sẽ trở thành một thế giới không tầm thường chút nào. Tâm hồn<br /> anh thuộc về nhân dân, được sinh ra từ nhân dân, được nhân dân nuôi sông. Cuộc đời và thế<br /> giới cá nhân đã hóa thân, chưng cất thành tâm hồn nhân dân. Vì thế tâm hồn anh có sự giao<br /> cảm đặc biệt với muôn triệu tâm hồn. Chế Lan Viên đã nhiều lần nói về sự thay đổi kì diệu<br /> này:<br /> <br /> “Tâm hồn tôi khi thế giới soi vào Thấy nghìn núi trăm sông diễm lệ”.<br /> <br /> Hoặc:<br /> <br /> “Sợi chỉ lòng anh nghèo có một màu<br /> <br /> Xe vào cái đa sắc của cuộc đời thèm chói lọi”<br /> <br /> Ở Tiếng hút con tàu, Tây bắc cũng soi vào hồn nhà thơ và nhìn vào tâm hồn nhà thơ bỗng<br /> phát hiện ra Tây Bắc đâu chỉ là một miền đất, một vùng quê. Tây Bắc còn sống trong mỗi<br /> con người với những kỉ niệm “máu rỏ tâm hồn ta thấm đất”. Tây Bắc là “anh con”, “em<br /> con”, là “mế”, là “bản sương giăng", “đèo mây phủ” là vắt xôi nuôi quân êm giấu giữa<br /> rừng”, là cuộc sông gian lao nhưng trọng nghĩa tình, là tất cả những kỉ niệm tươi rói để kết<br /> lại thành: “Tây Bắc - người là mẹ của hồn thơ”.<br /> <br /> Lời đề từ chính là một lời tâm niệm: tâm hồn ta thuộc về nhân dân, đất nước. Nhìn vào tâm<br /> hồn thấy nhân dân, đất nước. Soi vào đất nước, nhân dân lại thấy được lòng mình. Ra đi đến<br /> với cuộc đời, đến với đất nước, nhân dân cũng chính là tìm đến tâm hồn đích thực của mình<br /> với những tình cảm trong sáng, những nghĩa tình sâu nặng. Đó chính là ngọn nguồn của<br /> sáng tạo bởi “chẳng có thơ đâu giừa lòng đóng khép”.<br /> <br /> Tiếng hát con tàu có vẻ đẹp hài hòa giữa cảm xúc và suy tư, giữa tình cảm và trí tuệ. Đây<br /> cũng là đặc điểm phong cách Chế Lan Viên trong Ánh sáng và phù sa.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 8<br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2