Vận dụng phương pháp dạy học hợp tác trong dạy học chủ đề Phương trình đường tròn - Hình học 10

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

48
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết đề cập đến một số nội dung về phương pháp dạy học hợp tác và vận dụng phương pháp dạy học hợp tác trong dạy học chủ đề Phương trình đường tròn - Hình học 10, góp phần giúp học sinh phát triển một số năng lực cần thiết, bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng hợp tác đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vận dụng phương pháp dạy học hợp tác trong dạy học chủ đề Phương trình đường tròn - Hình học 10

V N D NG PH NG PHÁP D H C H P TÁC TRONG D H C CH PH NG TRÌNH NG TRÒN HÌNH H C 10 L Th Hà ng Khoa oán K Email donglth@dhhp edu n Ngà nh n bài: 06/5/2021 Ngà PB ánh giá: 23/6/2021 Ngà du t ng: 25/6/2021 TÓM T T Bài vi t c p n m t s n i dung v ph ng pháp d y h c h p tác và v n d ng ph ng pháp d y h c h p tác trong d y h c ch Ph ng tr nh ng tròn - H nh h c 10, góp ph n giúp h c sinh phát tri n m t s n ng l c c n thi t, b i d ng ph ng pháp t h c, kh n ng h p tác áp ng y u c u c a i m i giáo d c hi n nay. T khóa: H p tác, d y h c h p tác, nhóm, th o lu n, ph ng tr nh ng tròn. THE APPLICATION OF COLLABORATIVE TEACHING METHODS IN TEACHING EQUATIONS OF A CIRCLE GRADE 10 GEOMETR ABSTRACT: The article discusses some contents regarding collaborative teaching methods and how to apply them in teaching the topic Equations of Circles in Grade 10 Geometry, contributing to helping students develop some necessary competencies, foster self-study methods and the ability to cooperate to meet the requirements of current educational innovation. Key words: Cooperation, collaborative teaching, group, discussion, equations of circles. 1. TV N n ng l c ho t ng x h i nh tính t l c, S phát tri n nh v b o c a cu c t tin, tính trung th c, tinh th n h p tác,... cách m ng 4.0 tr n th gi i có nh ng V i xu h ng i m i ph ng pháp d y tác ng m nh m n m i l nh v c c a h c theo h ng tích c c hóa ho t ng c a n c ta nói chung và thúc y s nghi p ng i h c, c ng v i xu h ng h i nh p th phát tri n giáo d c c a Vi t Nam nói ri ng, gi i, d y h c h p tác trong các m n h c y u c u ngành giáo d c - ào t o ph i có nói chung, m n toán nói ri ng ngày càng s i m i c v ch ng tr nh ào t o và c quan t m. Quan i m v d y h c h p ph ng pháp d y h c áp ng nhu c u tác, m t s cách th c d y h c h p tác và t o ra nh ng con ng i toàn di n c v n d ng ph ng pháp d y h c h p tác tài, có tri th c, ch ng, sáng t o, trong m t s n i dung c a ch Ph ng Ngoài m c ti u cung c p cho ng i h c tr nh ng tròn - ch ng tr nh h nh h c kh i ki n th c, k n ng c th c a l nh v c 10 là n i dung bài vi t c p n. khoa h c chuy n ngành, toán h c còn giáo 2. N I DUNG NGHIÊN C U d c cho h c sinh (HS) t nh c m, thái và 2.1.D y h c h p tác T P CH KHOA H C, S 49, tháng 11 n m 2021
2 1 1 uan ni m d h c h p tác V i nh ng c i m ó, d y h c h p “H p tác” theo t i n có ngh a là tác kh ng ch giúp các HS n m c ki n c ng chung s c giúp nhau trong m t th c, t m hi u ki n th c mà còn n ng cao c ng vi c, m t l nh v c nào ó, nh m m t s hi u bi t và kinh nghi m trong x h i t m c ích chung 7 . nhi u ki n óng góp khác nhau; HS có D h c h p tác c hi u là m t c h i chia s quan i m, t ng ri ng ph ng pháp d h c mà nh ng ng i c a m nh, ti p nh n l ng nghe ki n c a h c c ng làm vi c v i nhau, n l c tham các thành vi n khác trong nhóm, th o lu n, gia m t nhi m v chung, trong ó các cá tranh lu n c ng nhau t o n n thành c ng th ph thu c vào nhau, có trách nhi m v i c a nhóm, s t tin, trách nhi m v i t p nhau, t n d ng kh n ng và tài ngu n c a th c n ng cao, Do ó, d y h c h p nhau, tích c c t ng tác, h tr nhau tác góp ph n phát tri n n ng l c h p tác, ki n t o tri th c và t c các m c ti u n ng l c gi i quy t v n , n ng l c giao h c t p khác 5 . ti p, n ng l c l nh o, HS. D y h c h p tác bao hàm c v vi c 2 1 3 M t s cách th c t ch c d d y c a th y và h c c a trò. Xét t góc h c h p tác giáo vi n v i ho t ng d y h c ng i ta D y h c h p tác có th th c hi n theo th ng nói “d y h c h p tác” (n u xét t m t s cách th c sau 1 , 6 : góc ng i h c s là “h c t p h p tác”). Cách th c 1: làm vi c theo c p (2 HS) 2 1 2 D h c h p tác trong i c phát - y là h nh th c h c sinh trao i v i tri n n ng l c c a ng ời h c b n ng i k b n gi i quy t t nh hu ng H p tác là y u c u t th n c a cu c do giáo vi n n u ra. s ng, là n n t ng c a nh ng ti n b x h i. - H nh th c này th ng c s d ng H p tác s mang l i l i ích cho c hai b n khi giao cho HS ch m bài, s a bài cho tr n c s t nguy n, b nh ng. H p tác nhau (qua phi u h c t p, qua các bài t p th hi n s t n tr ng, l ng nghe ki n c a l a ch n trong sách giáo khoa,...) ho c n i nhau, c ng bàn b c th ng nh t cách gi i dung kh ng quá ph c t p, HS ho t ng quy t nh m t m c ti u chung. D y h c trao i gi i quy t v n . h p tác có nhi u nh ng u i m v t tr i Cách th c 2 : làm vi c theo nhóm ph h p v i t nh h nh th c t cu c s ng nhi u HS ngày nay. D y h c h p tác có các c i m - Giáo vi n chia l p thành nhi u nhóm c b n sau 6 : (6-8 HS/1 nhóm) và th o lu n c ng hay - Có s ph thu c l n nhau gi a các ri ng các n i dung, c u h i t nh hu ng do thành vi n trong nhóm m t cách tích c c; giáo vi n n u ra. - Có s t ng tác tr c ti p tác ng n - Nhóm này có th th c hi n ho t ng s thành c ng c a nhau; trao i ho c ho t ng so sánh. - T ng c ng tinh th n trách nhi m c a Trong ho t ng trao i, m i nhóm cá nh n và t p th ; gi i quy t 1 v n khác nhau (nh ng - C n có k n ng giao ti p trong nhóm; c ng 1 ch ), sau ó trao i v n và - Có s rút kinh nghi m trong nhóm. gi i quy t v n c a nhóm m nh i v i TR NG I H C H I PH NG
nhóm khác.Trong ho t ng so sánh, t t -Vòng 1: l p h c c chia thành các c các nhóm c ng gi i quy t m t v n , nhóm. M i nhóm c giao m t nhi m sau ó so sánh cách gi i quy t khác nhau v t m hi u, nghi n c u s u m t ph n n i gi a các nhóm. dung h c t p khác nhau, c g i là “nhóm Ho t ng trao i th ng c s chuy n gia”. d ng cho nh ng bài h c có nhi u v n Sau khi th o lu n nghi n c u, m b o c n ph i gi i quy t trong m t th i gian m i thành vi n trong nhóm u n m v ng ng n. Ho t ng so sánh th ng d ng cho và có kh n ng tr nh bày l i c các n i nh ng bài h c có dung l ng kh ng l n. dung trong nhi m v c giao. M i h c Cách th c 3: nhóm kim t tháp sinh tr thành “chuy n gia” c a l nh v c - y là cách t ng h p ki n t p th t m hi u trong nhóm m i giai o n c a l p h c v m t v n c a bài h c. ti p theo. u ti n giáo vi n n u m t v n cho - Vòng 2: m i h c sinh t các nhóm các h c sinh làm vi c c l p. Sau ó ghép “chuy n gia” khác nhau h p l i thành các 2 h c sinh thành m t c p các h c sinh nhóm m i, g i là “nhóm m nh ghép”. M i chia s ki n c a m nh. K n các c p h c sinh “chuy n gia” tr thành nh ng s t p h p thành nhóm 8, nhóm 16, Cu i “m nh ghép” trong “nhóm m nh ghép”, c ng c l p s có 1 b ng t ng k t các l n l t tr nh bày n i dung t m hi u c a ki n ho c m t gi i pháp t t nh t gi i nhóm m nh, m b o t t c các thành vi n quy t m t v n . trong nhóm “m nh ghép” n m b t c - Cách th c h c t p này th hi n tính y toàn b n i dung c a các nhóm d n ch và d a tr n nguy n t c t ng h , “chuy n gia”. Các h c sinh ph i l p ghép ph h p v i các gi n t p khi h c sinh các m ng ki n th c thành m t “b c tranh” ph i nh l i các nh ngh a, khái ni m, t ng th . c ng th c, h c trong m t ch ng. Sau ó nhi m v m i c giao cho Cách th c 4: ho t ng trà tr n các nhóm “m nh ghép”. Nhi m v này mang tính khái quát, t ng h p toàn b - Trong cách th c này, giáo vi n a n i dung c t m hi u t các nhóm ra m t v n ho c nhi u v n chia các “chuy n gia”. nhóm chu n b . Sau khi chu n b , t t c các h c sinh trong l p ph i ng d y và di Cách th c 6: ho t ng nhóm theo chuy n trong l p h c thu th p th ng tin c u trúc STAD t các thành vi n khác. Sau ó tr v nhóm - Giáo vi n giao nhi m v cho các c a m nh c ph n, t ng h p nh n xét l i nhóm, m i nhóm có t 5-10 thành vi n. v n chung ri ng c a các nhóm. Giáo vi n a ra ch cho nhóm, nhóm - Ho t ng này th ng c d ng ph n chia n i dung nghi n c u ri ng c a trong ph n m u c a ti t h c nh m “kh i t ng các nh n; ng” ho c kích thích nh n th c c a h c - Các thành vi n trong nhóm t l c sinh tr c khi h c bài m i. nghi n c u trong m t kho ng th i gian Cách th c 5 ho t ng theo c u trúc xác nh; ghép nhóm - Các thành vi n trong nhóm c ng nhau T P CH KHOA H C, S 49, tháng 11 n m 2021
th o lu n, giúp nhau hi u th c s k gi i toán, nh ng t nh hu ng ti p c n nh l ng v bài h c c giao; ngh a, nh l m i,... - Ti n hành ki m tra l n 1, ánh giá; B c 3: thi t k m t t nh hu ng c th - Ti n hành h c nhóm trao i n i dung Giáo vi n ra nhi m v cho HS có ch a n m ch c qua bài ki m tra l n 1; th th ng qua phi u h c t p hay m t t nh - Ti n hành bài ki m tra l n 2; hu ng, d ki n nh ng m u thu n trong th o lu n và cách h ng d n HS th o lu n, - ánh giá s n l c c a t ng cá nh n chu n b nh ng c u h i ph , g i HS cách và c nhóm. h p tác, th o lu n, cách th ng nh t ki n Ngoài ra còn d y h c d án mang tính và d ki n cách xác nh n ki n th c ánh m i m v i giáo d c ph th ng và m t s giá HS. cách th c khác. B c 4: t ch c th o lu n h p tác 214 u tr nh d h c h p tác Giáo vi n l a ch n cách th c t ch c h c t p h p tác có hi u qu c n m d y h c h p tác ph h p v i n i dung b o các i u ki n nh : m c ích h c t p ch n (làm vi c theo c p, làm vi c theo c xác nh rõ ràng, th c trách nhi m nhóm nhi u HS, nhóm kim t tháp, ho t cao c a thành vi n tham gia, s ph thu c ng trà tr n, ho t ng theo c u trúc ghép l n nhau m t cách tích c c gi a các thành nhóm, ) cho HS th o lu n trong m t th i vi n, h nh thành c ng c h p tác, có gian nh t nh. s ph n c ng nhi m v h p l gi a các B c 5: t ng k t và ánh giá nhóm và các thành vi n trong nhóm, có s ph i h p các nhi m v , ánh giá trong các - Các nhóm (ho c cá nh n) tr nh bày k t qu tr c l p, c ng nhau nh n xét, nhóm và k n ng giao ti p. ánh giá ki n th o lu n; Tr n c s nghi n c u các tài li u 1 , - Giáo vi n t ng k t và k t lu n v n . 6 chúng t i xu t x y d ng m t t nh hu ng d y h c theo ph ng pháp d y h c 2 2 M t s t nh hu ng d h c h p tác h p tác v i quy tr nh các b c nh sau: 221 nh hu ng 1 Các cách l p B c 1: xác nh m c ti u ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác. C n xác nh m c ti u c th v ki n B c 1: xác nh m c ti u th c, n ng l c, ph m ch t c n t. - Ki n th c: n m v ng và v n d ng B c 2: ch n n i dung d h c linh ho t các ph ng pháp gi i bài toán l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam Kh ng ph i gi h c nào c ng có th t giác ( ng tròn i qua ba i m kh ng ch c h c t p h p tác, v v y ph i ch n n i th ng hàng). dung thích h p, có tác d ng h nh thành nhu c u h c t p h p tác, nh ng n i dung kích - N ng l c: h nh thành và phát tri n thích s tranh lu n trong t p th nh t ng m t s n ng l c chính. k t các ph ng pháp gi i m t d ng bài C th : N ng l c t duy (l p lu n h p t p, t ng k t ch ng, t m nhi u cách gi i l , ph n tích, l a ch n ph ng pháp gi i cho m t bài t p, t m quy tr nh gi i cho m t h p l trong t ng tr ng h p, ); d ng toán, phát hi n, s a ch a sai l m khi N ng l c h p tác (giao ti p, i tho i, TR NG I H C H I PH NG
trao i, ph phán, l nh o, ); xác nh t m, bán kính ng tròn, giúp N ng l c gi i quy t v n . g i cho HS ch ra c các cách gi i bài - Ph m ch t: trung th c, có trách nhi m, toán l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ch m ch , nh n ái. ti p tam giác, v n d ng c các cách gi i B c 2: ch n n i dung d h c ó vào m t bài toán c th . Cho HS gi i quy t các c u h i, bài t p B c 3: thi t k m t t nh hu ng c th n l i, nh c l i các ki n th c li n quan n *N i dung phi u h c t p: PHI U H C T P S 1 C u 1 Ilà t m c a ng tròn ngo i ti p tam giác ABC. T m m nh sai: A.I là giao c a 2 ng trung tr c c a tam giác; B.I là giao c a 2 ng trung tuy n c a tam giác; C.I là trung i m c nh BC , n u ∆ABC vu ng t i A; D.T m I ng th i là tr ng t m c a tam giác, n u ∆ABC u. C u 2 Ph ng tr nh nào sau y là ph ng tr nh ng trung tr c c a o n AB v it a A(1; 4); B( −4;0) : 1 1 A. 5 x + 4 − = 0; C. −5 x − 4 − = 0; 2 2 1 31 B. −4 x + 5 − = 0; D. 5 x − 4 + = 0. 2 2 C u 3 Khi 3 i m A, B, C c ng thu c m t ng tròn t m I. T m m nh sai A. IA = IB = IC ; B. Qua 3 i m A, B, C kh ng th ng hàng xác nh duy nh t m t ng tròn; C. ng tròn t m I nh n AB là bán kính; D. T a 3 i m u th a m n ph ng tr nh ng tròn t m I. PHI U H C T P S 2 Cho bài toán: L p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác ABC bi t: a/ A(1; 4) , B(−4;0), C (−2; 2); b/ A(1;1), B (3; −2), C (−2; −1); 1 1 c/ A(1; ), B (1; − ), C (0; 0). 3 3 1. Gi i bài toán tr n theo nhi u cách khác nhau. 2. T ng h p các ph ng pháp l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p c a tam giác. T P CH KHOA H C, S 49, tháng 11 n m 2021
D ki n các c u h i th o lu n, ánh giá: ti p t o thành m t nhóm) m i nhóm có 1 + Phi u h c t p s 1: (phi u h c t p s b ng ph , ph n nhóm tr ng, th k . 1 nh m g i th c hi n phi u h c t p + Ho t ng th o lu n nhóm: s 2). N u HS ch n áp án kh ng chính Ho t ng 1: xác th y u c u HS gi i thích t i sao ch n - 2 thành vi n trong m i nhóm t o thành áp án ó, giáo vi n và HS ph n tích ch 1 c p th c hi n phi u h c t p s 1 trong ra i m sai. M i c u tr l i úng cá nh n vòng 1phút (n u l th c hi n nhóm 3 HS); c 1 i m. - HS b t k tr l i áp án; + Phi u h c t p s 2: - Giáo vi n chi u áp án, bi u i m; - D ki n các ph ng pháp l p ph ng - Các c p ch m chéo bài c a nhau. tr nh tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác Ho t ng 2: các nhóm th c hi n phi u - D a vào k t qu c a phi u h c t p h c t p s 2 trong vòng 10 phút 1, g i I (a; b) là t m ng tròn ngo i ti p - Các thành vi n trong nhóm suy ngh , tam giác thi t l p quan h gi a IA, IB, IC nh h ng cách gi i; Suy ra t a I , bán kính R = IA . - C nhóm th ng nh t h ng gi i quy t; -T m ng tròn ngo i ti p tam giác là - Sau khi có h ng gi i quy t nhóm giao c a 2 ng trung tr c c a tam giác. l i chia thành 3 nhóm nh , m i nhóm làm V y xác nh t a t mI c a ng tròn t ng ng các c u a, b, c; ngo i ti p ∆ABC ph i làm g Bán kính c tính th nào - C nhóm óng góp ki n th ng nh t áp án. Th kí ghi vào b ng nhóm hoàn - N u các d ng ph ng tr nh ng thành s n ph m. tròn Các i m A, B, C thu c ng tròn, v y t a c a chúng th a m n ph ng B c 5: T ng k t và ánh giá tr nh ng tròn, khi ó có c ph ng - Các nhóm l n l t thuy t tr nh bài tr nh nào c a nhóm, các nhóm khác t c u h i trao i c ng nhóm tr nh bày. Giáo vi n c ng - Tam giác tr ng h p a, b, c là HS ch nh s a bài, ánh giá k t qu c a tam giác g C u b có là tam giác ∆ABC t ng nhóm. vu ng A . C u c, tam giác ABC là tam giác u, v y t m ng tròn ngo i ti p - Giáo vi n c ng HS k t lu n v n : ngoài các cách xác nh nh c u a còn áp án: C u 1. B; c u 2. A; c u 3. C cách nào khác N u ∆ABC kh ng c bi t th có th - C u 1 làm úng, c 10 i m l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p (c u a: 3 i m t ng ng 3 cách gi i, c u tam giác khi bi t t a ba nh A, B, C b và c m i c u 4 i m t ng ng 4 cách v i cách t m t m và bán kính ng tròn gi i). C u 2 tr l i úng c 4 i m. theo ba cách sau: i m t i a cho m i nhóm là 15 i m. Cách 1: G i t m ng tròn là I (a, b) . B c 4: T ch c th o lu n h p tác: | IA |2 =| IB |2 r r Gi i h ph ng tr nh r tm + Giáo vi n chia l p thành nhi u nhóm | IA |2 =| IC |2 r m i nhóm kho ng 6 - 8 HS (Hai bàn li n c . TR NG I H C H I PH NG
Cách 2: Vi t ph ng tr nh ng trung d ng toán v ph ng tr nh ng tròn tr c c a c nh AB, AC . T m t a t m I là (cách xác nh t m và bán kính ng giao c a hai ng trung tr c và . tròn; xác nh ph ng tr nh ti p tuy n c a Cách 3: Gi s ph ng tr nh ng ng tròn; t m i u ki n ng th ng tròn c n t m có d ng: ti p xúc ng tròn, c t ng tròn). T x 2 + 2 + 2ax + 2b + c = 0 . Thay ó, bi t d ng bài toán v ph ng tr nh t a c a A, B, C vào ph ng tr nh ta ng tròn gi i bài toán trong i s . c h ph ng tr nh, gi i h ph ng - N ng l c: H nh thành và phát tri n tr nh t m ng t m và bán kính(có th m t s n ng l c chính. d ng ph ng tr nh ng tròn d ng C th : N ng l c t duy (l p lu n h p 2 2 2 ( x − a ) + ( − b) = R ). l , ph n tích, t ng h p, l a ch n, so sánh, c bi t: N u ∆ABC là tam giác vu ng khái quát hóa,...); th t m I c a ng tròn là trung i m N ng l c h p tác (giao ti p, i tho i, c nh huy n và bán kính b ng n a c nh trao i, ph phán, l nh o,...); huy n, v y t m t a trung i m I c a o n AB , . N u ∆ABC là tam N ng l c gi i quy t v n . giác u th t m ng tròn là tr ng t m G - Ph m ch t: Trung th c, có trách c a tam giác, v y t m t a tr ng t m G nhi m, t tin, ch m ch , nh n ái c a o n AB , . B c 2: Ch n n i dung d h c - Giáo vi n nh n xét tinh th n, thái , Ch n bài t p v cách xác nh t m và cách th c làm vi c c a t ng nhóm và các bán kính ng tròn; xác nh ph ng cá nh n; c ng h c sinh ánh giá, cho i m tr nh ti p tuy n c a ng tròn; t m i u nhóm, cá nh n. ki n ng th ng ti p xúc ng tròn, 222 nh hu ng 2 C ng c , luy n c t ng tròn. Th ng qua nh ng bài t p t p m t s d ng toán trong ch Ph ng ó HS bi t d ng bài toán v ph ng tr nh tr nh ng tròn . ng tròn bài toán gi i h ph ng B c 1: xác nh m c ti u tr nh i s . - Ki n th c: C ng c , n t p m t s B c 3: Thi t k m t t nh hu ng c th N i dung phi u h c t p PHI U H C T P S 1 C u 1. H y cho bi t ph ng tr nh nào trong các ph ng tr nh sau y là ph ng tr nh ng tròn: a/ x 2 + 2 − x = 0; b/ x 2 + 2 2 + x − 8 −1 = 0 ; c/ x 2 + 2 − 4x − 2 + 6 = 0 . C u 2. a/ T m t m và bán kính c a ng tròn xác nh c trong c u 1; b/ i m A(0;1) n m v trí nào c a ng tròn nói tr n T P CH KHOA H C, S 49, tháng 11 n m 2021
PHI U H C T P S 2 V i giá tr nào c a m th ng th ng ∆ : x + m − m = 0 ti p xúc v i ng 1 1 tròn (C ) : ( x − ) 2 + 2 = 2 4 PHI U H C T P S 3 1 1 Cho ng tròn (C ) có ph ng tr nh ( x − ) 2 + 2 = . Vi t ph ng tr nh ti p 2 4 tuy n v i (C ) i qua i m A(0;1). PHI U H C T P S 4 V n d ng các k t qu c a các phi u h c t p 1, 2, 3 xu t cách gi i bài t p sau: x2 + 2 −x=0 Cho h ph ng tr nh x+m −m=0 a/ T m m h ph ng tr nh có m t nghi m duy nh t; b/ T m m h ph ng tr nh có hai nghi m ph n bi t. D ki n các c u h i th o lu n, cách t t m ng tròn n ng th ng ánh giá: b ng bán kính); - Cách nh n bi t m t ph ng tr nh là - vi t ph ng tr nh ti p tuy n v i ph ng tr nh ng tròn ng tròn (C ) t m t i m A cho tr c - Mu n bi t m t i m v trí nào so c n th c hi n nh ng b c nào (Ki m tra v i ng tròn, làm th nào i m ó v trí th nào so v i ng tròn, - ng th ng ti p xúc v i ng tròn áp d ng cách vi t ph ng tr nh ti p tuy n khi nào (HS có th tr l i theo các cách: trong tr ng h p i m A n m tr n ng tròn hay ngoài ng tròn). ng th ng và ng tròn có 1 i m chung, Chú : Khi vi t ph ng tr nh ng x+m −m=0 th ng i qua A , HS có th d ng c ng th c khi ó h ph ng tr nh 1 1 − 0 = k ( x − x0 ) d n t i thi u ho c sai ( x − )2 + 2 = 2 4 k t qu . K t qu trong phi u h c t p s 2 có nghi m duy nh t ho c khi ó kho ng và 3 giúp HS phát hi n l i trong bài. TR NG I H C H I PH NG
- M i ph ng tr nh trong h ph ng nhóm tr ng, th k c a nhóm; tr nh cho ( phi u h c t p s 4) l n l t - Nhi m v (th c hi n trong kho ng là ph ng tr nh ng tròn và ng th ng th i gian 10 phút) : c p n trong các phi u h c t p. Nh Nhi m v 1: m i nhóm “m nh ghép” v y h ph ng tr nh có 1 nghi m hay 2 s c h ng d n ti p thu và b sung n i nghi m t ng ng v i c u h i nào trong dung bài t p b ng ph c nhóm m i bài toán h nh h c c a ra “chuy n gia” th c hi n. HS h ng d n là - Bài t p trong phi u h c t p 2, n u h c sinh thu c nhóm “chuy n gia” làm ra nh n xét c i m A(0;1) n m tr n bài t p ó. (Th c hi n l n l t h t 3 bài ); ng th ng ∆ và n m ngoài ng tròn Nhi m v 2: nhóm th o lu n, th c hi n (C ) th cách gi i c a bài t p này th d ng phi u h c t p s 4. gi i quy t bài t p trong phi u h c t p s 3 kh ng và ng c l i - K t qu : m i thành vi n trong nhóm “m nh ghép” u n m c các n i dung - Bài t p trong phi u h c t p s 2 và 3 ki n th c mà phi u h c t p a ra và có có g li n quan n nhau Qua các phi u h c t p c ng c c nh ng ki n th c c kh n ng báo cáo. b n nào K t thúc báo cáo, th o lu n: B c 4: T ch c th o lu n h p tác - H c sinh treo b ng ph c a nhóm l n (D ng cách th c ho t ng theo c u b ng (ho c d ng máy chi u a n ng chi u trúc ghép nhóm). n i dung bài làm) Vòng 1: Ho t ng c a nhóm - H c sinh báo cáo bài làm ( it ng “chuy n gia” ng u nhi n); - L p chia thành 6 nhóm, m i nhóm t 6 B c 5: t ng k t và ánh giá n 8 HS, ph n c ng nhóm tr ng, th k ; - H c sinh nh n xét n i dung, t c u - Nhi m v (th c hi n trong kho ng h i n u có cho ph n báo cáo c a b n; th i gian 3 phút): nhóm 1, 2 làm phi u h c - Giáo vi n chu n hóa và ch t ki n t p s 1; nhóm 3, 4 làm phi u h c t p s th c, k t lu n v n ; 2, nhóm 5, 6 làm phi u h c t p s 3. M i K t lu n v n : thành vi n trong nhóm c l p suy ngh - Khi ng th ng và ng tròn ch trong th i gian 1 phút sau ó c nhóm trao có m t i m chung ta nói ng th ng i, th o lu n, th ng nh t; và ng tròn ti p xúc nhau ta c ng nói - S n ph m là l i gi i bài toán c ng th ng là ti p tuy n c a ng tròn giao và m i thành vi n trong nhóm ph i hay kho ng cách t t m ng tròn n hi u và tr nh bày c s n ph m. ng th ng b ng bán kính c a ng tròn và ta c ng có th hi u khi ó h ph ng - Thành l p nhóm m nh ghép: các tr nh c thi t l p b i ph ng tr nh ng thành vi n trong nhóm 1, 3, 5 ghép thành tròn và ph ng tr nh ng th ng có m t 3 nhóm m i sao cho m i nhóm m i u nghi m duy nh t. Xoay quanh v n ó ta ph i có thành vi n c a 3 nhóm “chuy n gi i c m t s các d ng bài v ph ng gia”, t ng t v i nhóm 2, 4, 6. Ph n c ng tr nh ng tròn nh th c hi n tr n. T P CH KHOA H C, S 49, tháng 11 n m 2021
c bi t ta có th d ng bài toán h nh h c tranh tích c c trong h c t p, T ó, phát gi i m t bài toán v i s và ng c l i. tri n nh ng n ng l c c n thi t cho ng i - Giáo vi n c ng HS ánh giá v k t h c. Ph ng pháp d y h c h p tác c ng qu , th c, làm vi c c a các nhóm và v i nh ng ph ng pháp d y h c khác góp cá nh n. ph n áp ng m c ti u c a ch ng tr nh Trong nh ng t nh hu ng d y h c h p giáo d c ph th ng m n toán trong giai tác n u tr n, v i ho t ng h p tác c a o n hi n nay. cá nh n c ng các thành vi n trong nhóm, T I LI U THAM KH O gi a các nhóm giúp h c sinh n m c 1. Nguy n L ng B nh (T ng ch bi n), các cách gi i cho m t bài toán, v n d ng H ng Trà, Nguy n Ph ng H ng, Cao Th c trong các tr ng h p khác nhau Th ng (2010), D án Vi t B , D h c tích c c (trong t nh hu ng 1); c ng c m t s d ng M t s ph ng pháp và k thu t d h c, NXB toán c a ch Ph ng tr nh ng tròn, i h c S ph m. th y c m i quan h gi a các d ng, t 2. Tr n V n H o (T ng ch bi n), Nguy n ó có các cách gi i khác nhau cho m t M ng Hy (Ch bi n), Nguy n V n oành, Tr n c Huy n (2018), H nh h c 10, NXB Giáo d c bài toán, v n d ng bài toán h nh h c Vi t Nam. gi i bài toán i s và ng c l i (trong 3. Nguy n Th Hi n L Th Hi n (2017), T t nh hu ng 2). V i cách x y d ng các t nh ch c d h c h p tác m n Toán cho h c sinh trung hu ng ph h p v i cách th c, c i m h c ph th ng: M t s ví d ban u, T p chí Giáo c a ph ng pháp d y h c h p tác, t ng d cs c bi t tháng 11/2017. b c phát huy c n ng l c c a ng i 4. Nguy n Th H ng (2019), V n d ng d h c theo m c ti u ra. h c h p tác vào gi ng d tin h c cho sinh vi n 3. K T LU N tr ng Cao ng S ph m Hà T y, T p chí Giáo d c, s 468 k 2 tháng 12/2019. D y h c h p tác có th v n d ng 5. Nguy n Bá Kim (2017), Ph ng pháp d trong nhi u t nh hu ng khác nhau c a quá h c m n Toán, NXB i h c S ph m. tr nh d y h c. N u th c hi n t t, s thúc 6. Hoàng L Minh (2007), “T ch c d h c y quá tr nh h c t p, t o hi u qu cao h p tác trong m n Toán tr ng Ph th ng Trung trong h c t p. HS c phát huy tính ch h c , Lu n án Ti n s Giáo d c h c, tr ng i h c ng, sáng t o, phát tri n các k n ng giao S Ph m Hà N i. ti p b ng ng n ng , t duy h i tho i, n ng 7. Hoàng Ph (Ch bi n) (2003), T i n Ti ng cao th c trách nhi m, s t tin, tính c nh Vi t, NXB à N ng. TR NG I H C H I PH NG