intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo thực tập: Kế toán tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả kinh doanh ở công ty xăng dầu khu vực III

Chia sẻ: Ma Ma | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:90

1.105
lượt xem
330
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ sau đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, nền kinh tế nước ta đã và đang chuyển dần từ kinh tế tập trung, bao cấp sang kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận động theo cớ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước, theo định hướng XHCN. Lợi nhuận phản ánh kết quả và trình độ kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời là phương tiện để duy trì và tái sản xuất mở rộng, là phương tiện để ứng dụng công nghệ và kỹ thuật hiện đại....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo thực tập: Kế toán tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả kinh doanh ở công ty xăng dầu khu vực III

  1. Báo cáo thực tập Kế toán tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả kinh doanh ở công ty xăng dầu khu vực III
  2. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp më ®Çu T õ sau ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI, nÒn kinh tÕ n−íc ta ®· vµ ®ang chuyÓn dÇn tõ kinh tÕ tËp trung, bao cÊp sang kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n−íc, theo ®Þnh h−íng XHCN. C«ng cuéc ®æi míi do §¶ng Céng s¶n ViÖt nam khëi x−íng vµ l·nh ®¹o ®· t¹o c¬ héi vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhiÒu ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn, gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c cña nÒn kinh tÕ n−íc nhµ; Song còng ph¸t sinh nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p, ®Æt ra cho nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cho c¸c ngµnh c¸c cÊp nh÷ng yªu cÇu vµ th¸ch thøc míi, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc vµ m¹nh mÏ ®Ó thÝch nghi vµ ®¸p øng víi m«i tr−êng míi, ®¶m b¶o nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng vµ ®óng ®Þnh h−íng. X¨ng dÇu lµ mét mÆt hµng thiÕt yÕu cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, kinh doanh x¨ng dÇu ®−îc coi lµ mét ngµnh kinh tÕ träng yÕu, cã ý nghÜa chiÕn l−îc trong ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. ë n−íc ta, kinh doanh x¨ng dÇu lµ lÜnh vùc kinh doanh kh«ng chØ cã ý nghÜa ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao mµ cßn thùc sù thóc ®Èy s¶n xuÊt, gãp phÇn æn ®Þnh gi¸ c¶, kiÒm chÕ l¹m ph¸t, t¨ng tÝch luü cho ng©n s¸ch nhµ n−íc, h−íng dÉn vµ thay ®æi c¬ cÊu tiªu dïng theo h−íng v¨n minh, Ých lîi h¬n, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Kinh doanh x¨ng dÇu theo c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n−íc lµ mét vÊn ®Ò cßn ®ang míi mÎ ë n−íc ta. Thùc tÕ nh÷ng n¨m qua, kinh doanh x¨ng dÇu ®· ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Song khã kh¨n, tån t¹i kh«ng ph¶i lµ Ýt : Sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh x¨ng dÇu tiÕn hµnh ch−a m¹nh mÏ so víi mét sè lÜnh vùc kh¸c; M«i tr−êng kinh doanh x¨ng dÇu ngµy cµng biÕn ®éng vµ thay ®æi; Sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc ®ang t¨ng nhanh nhu cÇu x¨ng dÇu. NhiÒu vÊn ®Ò vÒ kinh doanh x¨ng dÇu trong t×nh h×nh míi ®ang ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu míi hÕt søc bøc xóc nÕu kh«ng ®æi míi tÝch cùc sÏ kh«ng ®¸p øng ®−îc t×nh h×nh ®ã. C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III lµ mét doanh nghiÖp nhµ n−íc trùc thuéc Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam, lµ ®¹i diÖn cña PETROLIMEX t¹i H¶i Phßng, cã nhiÖm vô tæ chøc kinh doanh cung cÊp x¨ng dÇu cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, quèc phßng vµ tiªu dïng x· héi trªn ®Þa bµn H¶i phßng vµ khu vùc l©n cËn. NhiÖm vô hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III nãi riªng lµ ph¶i ®Èy m¹nh b¸n hµng víi môc ®Ých cuèi cïng lµ ®em l¹i lîi nhuËn cao. Do ®ã c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh nh»m b¶o toµn vèn vµ ph¸t triÓn kinh doanh thùc sù lµ mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa lín lao c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn. 1
  3. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NhËn thøc ®−îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III, t«i ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi sau: "KÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë c«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III" Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, ®Ò tµi ®−îc chia lµm ba phÇn : - PhÇn 1 : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp - PhÇn 2 : T×nh h×nh h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸ t¹i C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc III. - PhÇn 3 : Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc III. Do thêi gian cã h¹n, tµi liÖu nghiªn cøu kh«ng nhiÒu ch¾c ch¾n ®Ò tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i mong nhËn ®−îc nh÷ng nhËn xÐt vµ ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó ®Ò tµi cã gi¸ trÞ thùc tiÔn cao h¬n . T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì, h−íng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ §«ng vµ c¸c thÇy c« gi¸o, sù t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì cña l·nh ®¹o c«ng ty X¨ng dÇu khu vùc III, c¸c nh©n viªn phßng KÕ to¸n, phßng kinh doanh... ®Ó t«i hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Sinh viªn thùc hiÖn Lª thÞ thu hµ 2
  4. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp . --------------- Mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo ®Òu nh»m vµo môc tiªu cuèi cïng lµ lîi nhuËn. Lîi nhuËn ph¶n ¸nh kÕt qu¶ vµ tr×nh ®é kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®ång thêi lµ ph−¬ng tiÖn ®Ó duy tr× vµ t¸i s¶n xuÊt më réng, lµ ph−¬ng tiÖn ®Ó øng dông c«ng nghÖ vµ kü thuËt hiÖn ®¹i. Lµm thÕ nµo ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ liªn tôc ph¸t triÓn lµ phô thuéc vµo tr×nh ®é qu¶n lý vµ xö lý th«ng tin kinh tÕ cña chñ doanh nghiÖp vµ nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tiªu thô nãi riªng. Ho¹t ®éng tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng lµ tÊm g−¬ng ph¶n chiÕu t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh lç hay l·i, lµ th−íc ®o ®Ó ®¸nh gi¸ sù cè g¾ng vµ chÊt l−îng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Mçi doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr−êng ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc vÞ trÝ ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ trong toµn bé c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp ®Ó trªn c¬ së ®ã v¹ch ra nh÷ng h−íng ®i ®óng ®¾n, cã c¬ së khoa häc b¶o ®¶m cho sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. I- Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ tiªu thô s¶n phÈm vµ kÕt qu¶ tiªu thô 1. Kh¸i niÖm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô: a-Tiªu thô Tiªu thô hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ trao ®æi cña hµng ho¸ th«ng qua qu¸ tr×nh trao ®æi. Doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc chuyÓn hµng ho¸ vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh tõ h×nh th¸i hµng ho¸ sang h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ h×nh th¸i kÕt qu¶ kinh doanh lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua qu¸ tr×nh tiªu thô nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng vÒ mét gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh ®−îc tho¶ m·n vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®−îc thùc hiÖn. XÐt tõ gãc ®é kinh tÕ , tiªu thô hµng ho¸ lµ viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®Ó nhËn vÒ mét l−îng gi¸ trÞ t−¬ng ®−¬ng. Theo ®ã qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ cã thÓ chia lµm hai giai ®o¹n: - Giai ®o¹n I: §¬n vÞ b¸n c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt ®Ó xuÊt giao s¶n phÈm hµng ho¸ cho ®¬n vÞ mua. Giai ®o¹n nµy ph¶n ¸nh mét mÆt qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸. Tuy nhiªn, nã ch−a ph¶n ¸nh ®−îc kÕt qu¶ cña viÖc tiªu thô hµng ho¸, ch−a cã c¬ së ®Ó b¶o ®¶m qu¸ tr×nh tiªu thô ®−îc hoµn tÊt , bëi hµng ho¸ göi ®i ®ã ch−a ®−îc kh¼ng ®Þnh lµ sÏ thu ®−îc tiÒn. 3
  5. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - Giai ®o¹n II: Kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hoÆc x¸c nhËn sÏ tr¶ tiÒn. Khi ®ã qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ ®−îc hoµn tÊt, ®¬n vÞ cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p chi phÝ vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ kinh doanh. Tãm l¹i qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp cã c¸c ®Æc ®iÓm sau: - §ã lµ sù mua b¸n cã tho¶ thuËn: doanh nghiÖp ®ång ý b¸n, kh¸ch hµng ®ång ý mua vµ tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. - Cã sù thay ®æi quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ tõ doanh nghiÖp sang cho kh¸ch hµng. Doanh nghiÖp giao cho kh¸ch hµng mét khèi l−îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh vµ nhËn l¹i tõ kh¸ch hµng mét kho¶n tiÒn hoÆc mét kho¶n nî gäi lµ doanh thu b¸n hµng. Sè doanh thu nµy lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña ®¬n vÞ. b. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸ : KÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸ lµ phÇn thu nhËp cßn l¹i sau khi trõ ®i tÊt c¶ c¸c chi phÝ. KÕt qu¶ kinh doanh lµ môc ®Ých cuèi cïng cña mäi doanh nghiÖp vµ nã phô thuéc vµo qui m« chÊt l−îng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §ã kh«ng chØ lµ tÊm g−¬ng ph¶n ¸nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kú nµy mµ cßn t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kú tiÕp theo. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ viÖc so s¸nh chi phÝ ®· bá ra vµ thu nhËp ®¹t ®−îc trong c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu thu nhËp lín h¬n chi phÝ th× kÕt qu¶ lµ l·i, ng−îc l¹i th× kÕt qu¶ kinh doanh lµ lç. ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh th−êng ®−îc tiÕn hµnh vµo cuèi kú h¹ch to¸n lµ th¸ng, quÝ hay n¨m, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp. Doanh thu Gi¸ vèn Chi phÝ Chi phÝ KÕt qu¶ b¸n hµng hµng b¸n qu¶n lý = - - - tiªu thô thuÇn b¸n hµng doanh nghiÖp 2. Vai trß, nhiÖm vô, yªu cÇu cña viÖc c«ng t¸c tiªu thô hµng ho¸ : a- Vai trß cña tiªu thô hµng ho¸ : §Æc tr−ng lín nhÊt cña s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ s¶n phÈm ®−îc s¶n xuÊt ra ®Ó b¸n nh»m thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®· quy ®Þnh trong ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña ng−êi s¶n xuÊt, cña mçi doanh nghiÖp. Do ®ã tiªu thô s¶n phÈm s¶n xuÊt ra lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng cña t¸i s¶n xuÊt x· héi , qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm chØ kÕt thóc khi qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a ng−êi b¸n víi ng−êi mua ®· diÔn ra vµ quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®· thay ®æi, nã lµ giai ®o¹n cuèi cña qu¸ tr×nh kinh doanh vµ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. 4
  6. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Tiªu thô hµng ho¸ lµ lÜnh vùc ho¹t ®éng chuyªn doanh trong l−u th«ng hµng ho¸. ThËt vËy, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x· héi gåm ba kh©u: S¶n xuÊt + L−u th«ng: tiÒn ®Ò cña s¶n xuÊt, hËu cÇn cña s¶n xuÊt Hµng ho¸ + Tiªu dïng Hµng ho¸ Tiªu thô hµng ho¸ cã t¸c dông nhiÒu mÆt ®èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt vµ lÜnh vùc tiªu dïng cña x· héi. Tr−íc hÕt, tiªu thô hµng ho¸ cung cÊp hµng ho¸ cÇn thiÕt mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®ång bé, ®óng sè l−îng, chÊt l−îng mét c¸ch thuËn lîi ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng. Nã ph¶n ¸nh viÖc cung cÇu gÆp nhau vÒ mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã. Qua ®ã tiªu thô gãp phÇn khuyÕn khÝch tiªu dïng, h−íng s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®Ó ®¹t sù thÝch øng tèi −u gi÷a cung vµ cÇu trong lÜnh vùc tiªu dïng, c¸c c¸ nh©n cã thÓ dÔ dµng tho¶ m·n nhu cÇu vÒ hµng ho¸ tiªu dïng trªn thÞ tr−êng mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, thuËn lîi vµ v¨n minh nhê hµng lo¹t c¸c quÇy hµng, cöa hµng, siªu thÞ... cung øng cho mäi ®èi t−îng trong x· héi. Cßn trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt, c¸c doanh nghiÖp nhËn thÊy tiªu thô hµng ho¸ lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Nh− vËy th«ng qua thÞ tr−êng, tiªu thô gãp phÇn ®iÒu hoµ sù c©n b»ng gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng gi÷a hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ trong l−u th«ng, gi÷a nhu cÇu tiªu dïng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n... ®ång thêi ®ã lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn c©n ®èi trong tõng ngµnh, tõng vïng còng nh− toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Thø hai, tiªu thô hµng ho¸ lµ c¬ së h×nh thµnh nªn doanh thu vµ lîi nhuËn, t¹o ra thu nhËp ®Ó bï ®¾p chi phÝ bá ra, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh th«ng qua c¸c ph−¬ng thøc tiªu thô, phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng. §Ó qu¸ tr×nh tiªu thô diÔn ra ®−îc thuËn lîi th× hµng ho¸ kh«ng chØ b¶o ®¶m vÒ chÊt l−îng mµ cßn ph¶i phï hîp víi thÞ hiÕu tiªu dïng lu«n biÕn ®éng, c¹nh tranh ®−îc víi nh÷ng mÆt hµng kh¸c vÒ c¶ mÉu m·, chÊt l−îng, gi¸ c¶ còng nh− ph−¬ng thøc b¸n hµng vµ kh©u phôc vô sau b¸n hµng, nh»m kÝch thÝch nhu cÇu tiªu dïng. Thø ba, doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p tiªu thô ®óng ®¾n, ®¶m b¶o cho ng−êi tiªu dïng nh÷ng hµng hãa tèt sÏ ®Èy m¹nh doanh sè b¸n ra n©ng cao doanh thu do ®ã thÞ tr−êng ®−îc më réng vµ kh¼ng ®Þnh ®−îc uy tÝn cña doanh nghiÖp trong mèi quan hÖ víi c¸c chñ thÓ kh¸c nh− b¹n hµng, chñ nî , nhµ ®Çu t−... ®éng viªn ng−êi lao ®éng hoµn thµnh vµ ph¸t huy s¸ng kiÕn trong s¶n xuÊt kinh doanh. 5
  7. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp §ång thêi víi viÖc tiªu thô hµng ho¸, x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh lµ c¬ së ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cuèi cïng cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh cña doanh nghiÖp, thùc l·i cña doanh nghiÖp lµ x¸c ®Þnh phÇn nghÜa vô ph¶i thùc hiÖn ®èi víi Nhµ n−íc, gi¶i quyÕt hµi hoµ mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých kinh tÕ cña Nhµ n−íc víi tËp thÓ vµ c¸ nh©n ng−êi lao ®éng. X¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt trong kú kinh doanh tiÕp theo, ®ång thêi cung cÊp sè liÖu cho c¸c bªn quan t©m, thu hót ®Çu t− vµo doanh nghiÖp, gi÷ v÷ng uy tÝn cho doanh nghiÖp trong mèi quan hÖ víi bªn ngoµi. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cßn chÕ ®é bao cÊp vµ c¹nh tranh ngµy cµng trë lªn gay g¾t, viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®· trë thµnh mét yªu cÇu bøc thiÕt vµ còng lµ mét thö th¸ch quyÕt ®Þnh ®èi víi tµi n¨ng cña c¸c nhµ qu¶n lý. Nh− vËy, tiªu thô hµng ho¸ cã ý nghÜa lín trong viÖc thóc ®Èy sö dông nguån lùc vµ ph©n bæ c¸c nguån lùc cã hiÖu qu¶ ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung vµ ®èi víi mçi doanh nghiÖp nãi riªng. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña ®¬n vÞ ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua khèi l−îng hµng ho¸ ®−îc thÞ tr−êng thõa nhËn vµ lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®−îc. b. C¸c yªu cÇu qu¶n lý c«ng t¸c tiªu thô hµng ho¸. Doanh nghiÖp th−¬ng m¹i lµ hîp phÇn tÊt yÕu, quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ n¬i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ, tËp trung nhÊt c¸c mèi quan hÖ lín trong x· héi vµ còng lµ n¬i diÔn ra cuéc ®Êu tranh gay g¾t, quyÕt liÖt gi÷a c¬ chÕ qu¶n lý cò ch−a bÞ xo¸ bá hoµn toµn víi c¬ chÕ qu¶n lý míi ch−a hoµn chØnh cïng ®an xen tån t¹i víi nhau v× vËy ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu sau: - Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ ph¶i ®−îc qu¶n lý tõ kh©u ký kÕt hîp ®ång tiªu thô,®Õn c¸c kh©u göi hµng,xuÊt b¸n, thanh to¸n tiÒn hµng... cho ®Õn khi chÊm døt hîp ®ång. - Th−êng xuyªn kiÓm tra t×nh h×nh tiªu thô, thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô vµ thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch liªn quan. - Qu¶n lý tèt nguån lùc trong kinh doanh: lao ®éng, vËt t−, vèn... ®Ó sö dông hîp lý mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt víi chi phÝ lao ®éng x· héi thÊp nhÊt. - Ph¶i tÝch cùc gãp phÇn vµo b¶o vÖ m«i tr−êng, tµi nguyªn thiªn nhiªn, thùc hiÖn nghÜa vô x· héi ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp, c¸c vïng biªn giíi h¶i ®¶o, nghiªm chØnh tu©n thñ ph¸p luËt vµ c¸c chÕ ®é qu¶n lý kinh tÕ ®Êt n−íc. Khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr−êng c¸c doanh nghiÖp kh«ng cßn ho¹t ®éng theo h×nh thøc chØ tiªu kÕ ho¹ch mµ lu«n lu«n ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng nguån hµng, thÞ tr−êng kinh doanh ®Ó tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ cña doanh nghiÖp m×nh. Thùc tÕ nh÷ng n¨m qua ®· cho thÊy kh«ng Ýt nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç, ph¸ s¶n do kh«ng biÕt tæ chøc tiªu thô hµng ho¸, hµng ho¸ kinh doanh kh«ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña x· héi. Do vËy ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn th−¬ng tr−êng c¸c doanh nghiÖp 6
  8. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp th−¬ng m¹i ph¶i lu«n x¸c ®Þnh ®−îc m×nh kinh doanh c¸i g×? kinh doanh nh− thÕ nµo? ®ång thêi t¹o ra sù thuËn tiÖn trong qua hÖ mua b¸n trªn c¬ së ¸p dông linh ho¹t c¸c ph−¬ng thøc b¸n hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng. c. NhiÖm vô cña c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kªt qu¶ kinh doanh : Tiªu thô hµng ho¸ cã ý nghÜa ®èi víi sù sèng cßn cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ kÕ to¸n tiªu thô cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ tiªu thô hµng ho¸. Th«ng qua c¸c th«ng tin tõ kÕ to¸n mµ ng−êi ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cã thÓ biÕt ®−îc møc ®é hoµn thµnh tiªu thô, ph¸t hiÖn kÞp thêi sai sãt ë tõng kh©u trong qu¸ tr×nh lËp vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh mua, tiªu thô vµ dù tr÷ hµng ho¸ tõ ®ã cã biÖn ph¸p cô thÓ phï hîp h¬n ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh ngµy cµng cao. §èi víi nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸, kÕ to¸n cã nhiÖm vô cung cÊp tµi liÖu vÒ qua tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l−îng toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ, cô thÓ kÕ to¸n tiªu thô cÇn thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô sau : - Ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch tiªu thô hµng ho¸: Møc b¸n ra, doanh thu b¸n hµng vÒ thêi gian vµ ®Þa ®iÓm theo tæng sè, theo nhãm hµng. Quan träng nhÊt lµ chØ tiªu l·i thuÇn vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ kÞp thêi vµ chi tiÕt hµng b¸n ë tÊt c¶ c¸c tr¹ng th¸i: hµng ®i ®−êng, hµng trong kho, trong quÇy... nh»m b¶o ®¶m an toµn hµng ho¸ ë tÊt c¶ hai chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. - Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi doanh thu b¸n hµng vµ doanh thu thuÇn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. §«n ®èc kiÓm tra ®¶m b¶o thu ®ñ vµ kÞp thêi tiÒn b¸n hµng tr¸nh bÞ chiÕm dông vèn bÊt hîp lý. - Ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc thùc hiÖn kÕt qu¶ kinh doanh, cung cÊp sè liÖu lËp quyÕt to¸n ®Çy ®ñ, kÞp thêi ®Ó ph¶n ¸nh ®óng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh− nghÜa vô ®èi víi Nhµ n−íc. - Ph¶n ¸nh, kiÓm tra vµ gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm, kÕ ho¹ch b¸n hµng vÒ sè l−îng, chÊt l−îng, chñng lo¹i, gi¸ c¶, thêi h¹n, gi¸m ®èc sù an toµn cña hµng ho¸ cho ®Õn khi ng−êi mua nhËn hµng. - KiÓm tra chÆt chÏ c¸c chøng tõ b¸n hµng nh»m x¸c ®Þnh ®óng ®¾n vµ kÞp thêi doanh thu tiªu thô hµng ho¸, kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng cña kh¸ch hµng. Víi nghiÖp vô tiªu thô b¸n lÎ kÕ to¸n cßn cã nhiÖm vô kiÓm tra viÖc b¶o ®¶m an toµn cho hµng ho¸ hiÖn cã t¹i ®¬n vÞ c¶ vÒ sè l−îng, chÊt l−îng, kiÓm tra viÖc nép tiÒn b¸n hµng ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi. - X¸c ®Þnh ®óng thêi ®iÓm hµng ho¸ ®ù¬c coi lµ tiªu thô ®Ó kÞp thêi lËp b¸o c¸o b¸n hµng vµ ph¶n ¸nh doanh thu. b¸o c¸o th−êng xuyªn, kÞp thêi t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng chi tiÕt theo tõng lo¹i, tõng hîp ®ång kinh tÕ nh»m gi¸m s¸t chÆt chÏ hµng b¸n c¶ vÒ sè l−îng, chÊt l−îng, chñng lo¹i, thêi gian... 7
  9. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ hîp lý, tr¸nh trïng lÆp, bá sãt vµ kh«ng qóa phøc t¹p mµ vÉn ®¶m b¶o yªu cÇu cña qu¶n lý, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. Doanh nghiÖp lùa chän h×nh thøc sæ kÕ to¸n phï hîp ®Ó ph¸t huy ®−îc −u ®iÓm cña chóng vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý, ®¬n gi¶n, tiÕt kiÖm. - X¸c ®Þnh ®óng vµ tËp hîp ®Çy ®ñ gi¸ vèn hµng b¸n vµ chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ còng nh− chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. X¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®óng chÕ ®é c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép vÒ s¶n phÈm hµng ho¸ ®· tiªu thô. Ph©n bæ chi phÝ hîp lý cßn l¹i cuèi kú vµ kÕt chuyÓn chi phÝ cho hµng ®· tiªu thô trong kú ®Ó x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸, kiÓm tra gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch doanh thu vµ thu nhËp cña ®¬n vÞ, trªn c¬ së ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gióp cho ban l·nh ®¹o cña ®¬n vÞ n¾m ®−îc thùc tr¹ng t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ cña m×nh vµ kÞp thêi cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh thÝch hîp víi thÞ tr−êng. II- Tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô 1- KÕ to¸n doanh thu tiªu thô 1.1 - Mét sè kh¸i niÖm vÒ doanh thu tiªu thô 1.1.1- Doanh thu b¸n hµng: Lµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô mµ doanh nghiÖp ®· b¸n, ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng ( ®· ®−îc thùc hiÖn ). Gi¸ trÞ cña hµng b¸n ®−îc tho¶ thuËn ghi trong hîp ®ång kinh tÕ vÒ mua b¸n vµ cung cÊp s¶n phÈm , hµng ho¸, lao vô, dÞch vô vµ ®· ®−îc ghi trªn hãa ®¬n b¸n hµng; hoÆc ghi trªn c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan tíi viÖc b¸n hµng, hoÆc lµ sù tho¶ thuËn vÒ gi¸ b¸n hµng gi÷a ng−êi mua vµ ng−êi b¸n. Doanh thu b¸n hµng cã thÓ thu ®−îc tiÒn hoÆc ch−a thu ®−îc tiÒn ngay ( do c¸c tho¶ thuËn vÒ thanh to¸n h¸ng b¸n ) sau khi doanh nghiÖp ®· cung cÊp s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô cho kh¸ch hµng. 1.1.2 - Doanh thu b¸n hµng thuÇn: Lµ doanh thu b¸n hµng thuÇn mµ doanh nghiÖp thu ®−îc ( hay cßn gäi lµ doanh thu thuÇn ) cã thÓ thÊp h¬n doanh thu b¸n hµng do c¸c nguyªn nh©n: Doanh nghiÖp thùc hiÖn chiÕt khÊu th−¬ng m¹i; chiÕt khÊu thanh to¸n; gi¶m gi¸ hµng ®· b¸n hoÆc hµng ®· b¸n bÞ tr¶ l¹i ( do kh«ng ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn vÒ quy c¸ch, phÈm chÊt ghi trong hîp ®ång kinh tÕ ) vµ doanh nghiÖp ph¶i nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt hoÆc thuÕ xuÊt khÈu ®−îc tÝnh trªn khèi l−îng vµ doanh thu b¸n hµng thùc tÕ mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn trong mét kú h¹ch to¸n. 8
  10. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp 1.1.3 - Doanh thu tiªu thô néi bé: Lµ sè tiÒn thu ®−îc do b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm, hµng ho¸ cung cÊp dÞch vô, lao vô tiªu thô néi bé gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét c«ng ty, tæng c«ng ty ... h¹ch to¸n toµn ngµnh. 1.1.4- Ph¹m vi vµ thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng b¸n: Trong kinh doanh hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp vËn ®éng hÕt søc ®a d¹ng, hµng ho¸ xuÊt ®i víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. Do vËy viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c hµng ho¸ ®−îc coi lµ hµng b¸n cã ý nghÜa quan träng kh«ng chØ ®èi víi viÖc qu¶n lý hµng ho¸ mµ ®èi víi c¶ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng . Nã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc sö dông c¸c tµi kho¶n mét c¸ch ®øng ®¾n, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c doanh thu tiªu thô,thuÕ GTGT ph¶i nép vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ hµng b¸n trong kú kinh doanh. Hµng ho¸ ®−îc coi lµ hµng b¸n ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Hµng ho¸ ph¶i th«ng qua ph−¬ng thøc mua b¸n tøc lµ viÖc b¸n hµng ph¶i thu ®−îc tiÒn hoÆc ph¶i cã quan hÖ thanh to¸n tiÒn hµng. - Ph¶i cã sù chuyÓn ®æi quyÒn së h÷u: Ng−êi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸, ®−îc quyÒn së h÷u vÒ tiÒn tÖ,ng−êi mua th× ng−îc l¹i ®−îc quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ vµ mÊt quyÒn së h÷u vÒ tiÒn tÖ . - Hµng ho¸ mua vµo víi môc ®Ých ®Ó b¸n ra hoÆc gia c«ng s¶n xuÊt råi b¸n ra . Tuy nhiªn do yªu cÇu cña qu¶n lý ,cã tr−êng hîp hµng ho¸ kh«ng ®ñ ba ®iÒu kiÖn trªn vÉn ®−îc xÕp vµo hµng b¸n: - Hµng xuÊt dïng lµm v¨n phßng phÈm . - Hµng xuÊt ®Ó söa ch÷a TSC§. - Hµng bÞ h− háng tæn thÊt trong qu¸ tr×nh b¸n nh−ng theo hîp ®ång bªn mua chÞu. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi ®iÓm ghi chÐp vµ ph¹m vi hµng b¸n sÏ ®¶m b¶o viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n doanh thu chÝnh x¸c. H¬n n÷a viÖc nµy gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh ®¬n vÞ tèt h¬n,trong viÖc qu¶n lý tiÒn b¸n hµng tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ chiÕm dông vèn quay vßng vèn nhanh h¬n. 1.1.5 - C¸c tµi kho¶n sö dông h¹ch to¸n qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ : 1.1.5.1 - C¸c nguyªn t¾c chung x¸c ®Þnh doanh thu tiªu thô hµng hãa: - H¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng ph¶i t«n träng nguyªn t¾c chi phÝ vµ doanh thu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thùc tÕ ph¸t sinh ph¶i phï hîp theo niªn ®é kÕ to¸n. 9
  11. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - ChØ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng, doanh thu b¸n hµng néi bé c¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng cña khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú h¹ch to¸n. Kh«ng h¹ch to¸n vµo c¸c tµi kho¶n doanh thu nh÷ng kho¶n doanh thu b¸n hµng ch−a ch¾c ch¾n cã kh¶ n¨ng ®−îc thùc hiÖn. - Doanh thu b¸n hµng (kÓ c¶ doanh thu b¸n hµng néi bé) ph¶i ®−îc theo dâi chi tiÕt cho tõng lo¹i h×nh kinh doanh. Trong tõng lo¹i doanh thu l¹i ®−îc chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô... nh»m phôc vô cho viÖc x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ , chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh theo yªu cÇu qu¶n lý tµi chÝnh vµ lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp. - Tr−êng hîp b¸n hµng th«ng th−êng th× møc gi¸ ®Ó ghi doanh thu lµ gi¸ b¸n ghi trªn hãa ®¬n. + §èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ th× møc gi¸ ®Ó ghi doanh thu lµ gi¸ b¸n ch−a cã thuÕ. + §èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp th× møc gi¸ ®Ó ghi doanh thu lµ gi¸ thanh to¸n. - Tr−êng hîp b¸n hµng theo ph−¬ng thøc cho kh¸ch hµng tr¶ gãp th× møc gi¸ ®Ó ghi doanh thu lµ gi¸ b¸n thu tiÒn mép lÇn. PhÇn chªnh lÖch gi÷a tæng sè tiÒn thu ®−îc vµ gi¸ b¸n thu tiÒn mét lÇn ®−îc tÝnh vµo thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh ( phÇn nµy kh«ng ph¶I chÞu GTGT ). - Tr−êng hîp doanh nghiÖp b¸n hµng qua c¸c c¬ së ®¹i lý th× doanh thu tÝnh theo gi¸ b¸n mµ doanh nghiÖp qui ®Þnh cho c¸c ®¹i lý ( kh«ng ®−îc trõ tiÒn hoa hång ). - §èi víi c¸c c¬ së lµ ®¹i lý nhËn b¸n hé vµ b¸n theo gi¸ qui ®Þnh th× doanh thu ®−îc tÝnh b»ng tiÒn hoa hång ®−îc h−ëng ( Kh«ng ph¶I chÞu thuÕ GTGT ). - §èi víi tr−êng hîp hµng ®æi hµng th× møc gi¸ ®Ó ghi doanh thu ®−îc tÝnh theo gi¸ b¸n th«ng th−êng cña s¶n phÈm xuÊt ®æi. - Tr−êng hîp doanh nghiÖp sö dông s¶n phÈm, dÞch vô cña m×nh ®Ó biÕu tÆng; qu¶ng c¸o tiÕp thÞ hoÆc lµ hµng cøu trî nh©n ®¹o th× vÉn ph¶i ghi doanh thu theo gi¸ b¸n th«ng th−êng cña s¶n phÈm. - C¸c kho¶n chiÕt khÊu, trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n thùc tÕ ph¸t sinh trong kú ph¶i ®−îc h¹ch to¸n riªng biÖt. C¨n cø vµo néi dung cña kho¶n chiÕt khÊu hµng b¸n, trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n víi khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· tiªu thô ®Ó h¹ch to¸n vµo c¸c tµi kho¶n cã liªn quan. - VÒ nguyªn t¾c, cuèi kú h¹ch to¸n doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . Toµn bé doanh thu thùc tÕ thùc hiÖn trong kú kÕ to¸n ®−îc kÕt chuyÓn vµo TK 911 "X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh". C¸c lo¹i tµi kho¶n thuéc lo¹i tµi kho¶n doanh thu kh«ng cã sè d− cuèi kú. 10
  12. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp 1.1.5.2-Tµi kho¶n 511 " Doanh thu b¸n hµng ": - ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng sè doanh thu cña khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®−îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô lµ khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô mµ ng−êi b¸n ®· b¸n , ®· cung cÊp hoÆc ®· thùc hiÖn theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ ®· ®−îc kh¸ch hµng thanh to¸n ngay b»ng tiÒn hay chÊp nhËn hoÆc cam kÕt sÏ thanh to¸n ( ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hµng hoÆc c¸c chøng tõ cã liªn quan kh¸c ). Gi¸ b¸n ( gi¸ ®¬n vÞ hµng b¸n ) lµm c¨n cø tÝnh doanh thu b¸n hµng thùc hiÖn trong kú h¹ch to¸n lµ gi¸ b¸n thùc tÕ , tøc sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng , c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan tíi viÖc b¸n hµng hoÆc gi¸ tho¶ thuËn gi÷a ng−êi mua vµ ng−íi b¸n. - Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy c¸c tr−êng hîp sau: + TrÞ gi¸ hµng ho¸, vËt t−, b¸n thµnh phÈm xuÊt giao cho bªn ngoµi gia c«ng chÕ biÕn. + TrÞ gi¸ s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm , lao vô, dÞch vô cung cÊp gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong mét c«ng ty , tæng c«ng ty h¹ch to¸n toµn ngµnh (s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm , lao vô, dÞch vô tiªu thô néi bé ). + Sè tiÒn thu ®−îc vÒ nh−îng b¸n, thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh. + TrÞ gi¸ s¶n phÈm hµng ho¸ ®ang göi b¸n , dÞch vô hoµn thµnh ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng nh−ng ch−a ®−îc sù chÊp thuËn thanh to¸n cña ng−êi mua. + TrÞ gi¸ hµng göi b¸n theo ph−¬ng thøc göi b¸n ®¹i lý, ký göi (ch−a ®−îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô ). + C¸c kho¶n thu nhËp vÒ cho thuª tµi s¶n cè ®Þnh , thu nhËp vÒ ho¹t ®éng ®Çu t− tµi chÝnh hoÆc thu nhËp kh¸c. - Tr−êng hîp b¸n hµng theo ph−¬ng thøc tr¶ gãp th× ng−êi mua ph¶i tr¶ gi¸ trÞ hµng mua tr¶ gãp gåm: Gi¸ mua ( theo gi¸ thÞ tr−êng ) céng (+) l·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ , nh−ng tr¶ chËm. Doanh nghiÖp chØ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng phÇn gi¸ trÞ gi¸ b¸n theo tho¶ thuËn ( theo gi¸ thÞ tr−êng ), phÇn l·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ , nh−ng tr¶ chËm ®−îc coi nh− mét kho¶n thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ h¹ch to¸n ghi cã tµi kho¶n 515 " Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh". - §èi víi hµng hãa nhËn b¸n ®¹i lý, ( ký göi ) th× doanh nghiÖp chØ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng sè tiÒn hoa hång mµ doanh nghiÖp ®−îc h−ëng. - Nh÷ng doanh nghiÖp nhËn gia c«ng vËt t− hµng ho¸ th× chØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng sè tiÒn gia c«ng thùc tÕ ®−îc h−ëng. - Nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô , nh−ng v× lý do nµo ®ã ( vÒ chÊt l−îng, vÒ quy c¸ch kü thuËt ) ng−êi mua tõ chèi thanh to¸n, göi tr¶ l¹i hµng hoÆc yªu cÇu gi¶m gi¸ vµ ®−îc doanh nghiÖp chÊp nhËn. Doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n nµy ®−îc theo dâi riªng trªn c¸c tµi kho¶n 531 " Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i " hoÆc tµi kho¶n 532 " Gi¶m gi¸ hµng b¸n ". 11
  13. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - C¸c tr−êng hîp doanh nghiÖp chÊp nhËn kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng cho kh¸ch hµng th× toµn bé kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng thùc tÕ liªn quan tíi khèi l−îng vµ doanh thu hµng ®· b¸n ra ®−îc theo dâi riªng trªn Tµi kho¶n 521 " ChiÕt khÊu b¸n hµng ". - Tr−êng hîp trong kú doanh nghiÖp ®· viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®· thu tiÒn b¸n hµng nh−ng ®Õn cuèi kú vÉn ch−a giao hµng cho ng−êi mua hµng, th× trÞ gi¸ sè hµng nµy kh«ng ®−îc coi lµ tiªu thô vµ kh«ng ®−îc ghi vµo tµi kho¶n doanh thu mµ chØ h¹ch to¸n vµo bªn cã tµi kho¶n 131 " Ph¶i thu cña kh¸ch hµng " vÒ kho¶n tiÒn ®· thu cña kh¸ch hµng . Khi thùc giao hµng cho ng−êi mua sÏ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng vÒ trÞ gi¸ hµng ®· giao, ®· thu tiÒn b¸n hµng tr−íc. - §èi víi ®¬n vÞ chuyªn kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ , th× doanh thu kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ ®−îc ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµo vµ gi¸ b¸n ra cña ngo¹i tÖ. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 511 Bªn nî: - ThuÕ TT§B hoÆc thuÕ xuÊt khÈu ph¶I nép tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp trong kú. - Kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n. - TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. - KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn vµo TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Bªn cã: - Doanh thu b¸n hµng hãa, s¶n phÈm, dÞch vô, lao vô cña doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú. Tµi kho¶n 511 kh«ng cã sè d−. 1.1.5.3 - Tµi kho¶n 512 " Doanh thu b¸n hµng néi bé " - Tµi kho¶n nµy chØ sö dông cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc trong mét c«ng ty hay tæng c«ng ty , nh»m ph¶n ¸nh sè doanh thu tiªu thô néi bé trong mét kú h¹ch to¸n. - ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè doanh thu cña khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cung cÊp lÉn cho nhau. - Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy c¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng trùc thuéc c«ng ty, tæng c«ng ty. - Doanh thu tiªu thô néi bé lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh néi bé cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. KÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty, tæng c«ng ty bao gåm kÕt qu¶ cña phÇn tiªu thô néi bé vµ tiªu thô ra bªn ngoµi. C«ng ty, tæng c«ng ty ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi nhµ n−íc theo luËt thuÕ quy ®Þnh trªn khèi l−îng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô tiªu thô néi bé vµ tiªu thô ra bªn ngoµi. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 512 12
  14. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Bªn nî: - ThuÕ TT§B hoÆc thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép cña sè hµng hãa tiªu thô néi bé. - Kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n. - TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( Theo gi¸ tiªu thô néi bé). - KÕt chuyÓn doanh thu tiªu thô néi bé vµo TK x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Bªn cã: - Tæng doanh thu tiªu thô néi bé cña ®¬n vÞ thùc hiÖn trong kú. Tµi kho¶n 512 kh«ng cã sè d−. 1.2 -Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸: 1.2.1 - H¹ch to¸n kÕ to¸n qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸: 1.2.1.1 - Tr−êng hîp doanh nghiÖp ¸p dông ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kiÓm kª th−êng xuyªn: a- Ph−¬ng thøc b¸n trùc tiÕp: * Tiªu thô trùc tiÕp lµ ph−¬ng thøc giao hµng cho ng−êi mua trùc tiÕp t¹i kho, t¹i c¸c ph©n x−ëng s¶n xuÊt ( kh«ng qua kho ) cña doanh nghiÖp. S¶n phÈm khi bµn giao cho kh¸ch hµng ®−îc chÝnh thøc coi lµ tiªu thô: - Tr−êng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ, c¨n cø vµo hãa ®¬n GTGT, kÕ to¸n ghi: Nî TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 155,156 – XuÊt kho thµnh phÈm, hµng ho¸. Cã TK 154 - XuÊt trùc tiÕp kh«ng qua kho Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng Nî TK 111 - TiÒn mÆt Nî TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng Nî TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 33311 -ThuÕ GTGT ®Çu ra - Tr−êng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc b¸n hµng hãa thuéc diÖn kh«ng chÞu thuÕ GTGT, c¨n cø vµo hãa ®¬n b¸n hµng kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng * Tr−êng hîp doanh thu b¸n hµng thu b»ng ngo¹i tÖ, th× ngoµi viÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt sè nguyªn tÖ ®· thu hoÆc ph¶i thu, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo tû gi¸ liªn ng©n hµng b×nh qu©n c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ ®Ó quy ®æi ra ®ång ViÖt Nam ®Ó h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng, ghi: Nî c¸c TK 131, 1112, 1122 (Theo tû gi¸ h¹ch to¸n) Nî hoÆc cã TK 413 (Chªnh lÖch gi÷a tû gi¸ thanh to¸n vµ tû gi¸ h¹ch 13
  15. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp to¸n) Cã TK 511 (Theo tû gi¸ thanh to¸n) Cã TK 33311 – ThuÕ GTGT ®Çu ra ( DN tÝnh thuÕ GTGT theo p.ph¸p khÊu trõ ) * Tr−êng hîp b¸n hµng theo ph−¬ng thøc hµng ®æi hµng , ghi: Nî TK 152 - Nguyªn liÖu, vËt liÖu Nî TK 153 - C«ng cô, dông cô Nî TK 156 - Hµng ho¸ tån kho Nî TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng. Cã TK 33311 - GTGT ®Çu ra - §ång thêi víi c¸c bót to¸n trªn ghi: Nî TK 632 Cã TK 1561: TrÞ gi¸ vèn Cã TK 1562: Chi phÝ thu mua cho hµng tiªu thô. Cã TK 153 : Bao b× cã tÝnh gi¸ riªng b- Ph−¬ng thøc b¸n: ChuyÓn hµng theo hîp ®ång: - Khi xuÊt hµng ho¸ chuyÓn cho kh¸ch hµng theo hîp ®ång ®· ký, ghi: Nî TK 157 - Hµng göi b¸n Cã c¸c TK 154,155,156 - Khi kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, ghi: Nî c¸c TK 111, 112 , 131 Cã TK 511 - doanh thu b¸n hµng. Cã TK 33311 - ThuÕ GTGT ®Çu ra hµng ho¸, dÞch vô - §ång thêi ghi: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 157 - Hµng göi b¸n. c- Ph−¬ng thøc b¸n hµng: §¹i lý (ký göi): - Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n ë doanh nghiªp cã hµng göi ®¹i lý, ký göi: Do hµng ký göi vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp cho ®Õn khi chÝnh thøc tiªu thô. VÒ néi dung h¹ch to¸n t−¬ng tù nh− ph−¬ng thøc chuyÓn hµng theo hîp ®ång. Riªng sè tiÒn hoa hang tr¶ cho ®¹i lý ®−îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. Bªn ®¹i lý sÏ ®−îc h−ëng thï lao ®¹i lý d−íi h×nh thøc hoa hang hoÆc chªnh lÖch gi¸. Theo luËt thuÕ GTGT, nÕu bªn ®¹i lý b¸n hµng b¸n ®óng gi¸ do bªn giao ®¹i lý qui ®Þnh th× toµn bé sè thuÕ GTGT sÏ do chñ hµng chÞu, bªn ®¹i lý kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT trªn phÇn hoa hång ®−îc h−ëng. Tr−êng hîp bªn ®¹i lý h−ëng kho¶n chªnh lÖch gi¸ th× bªn ®¹i lý sÏ chÞu thuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn GTGT. 14
  16. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Tr×nh tù h¹ch to¸n: + XuÊt hµng b¸n ( ký göi ) cho c¸c ®¹i lý b¸n hµng ( ng−êi nhËn b¸n hµng ký göi ) ghi: Nî TK 157 - Hµng göi ®i b¸n Cã TK 154,155,156 - Hµng ho¸ tån kho. + Thanh to¸n doanh thu thùc tÕ thu ®−îc cña hµng göi ®¹i lý, ký göi vµ viÖc thanh to¸n víi ®¬n vÞ nhËn b¸n hµng vÒ sè hµng göi ®¹i lý, ký göi ( C¬ së ®¹i lý b¸n hµng , ng−êi nhËn hµng ký göi...): Tr−êng hîp kh«ng t¸ch biÖt viÖc thanh to¸n tiÒn doanh thu hµng göi ®¹i lý, ký göi vµ hoa hång ®¹i lý ph¶i tr¶: TÝnh trõ sè hoa hång ph¶i tr¶ cho bªn nhËn ®¹i lý, ký göi trªn tæng doanh thu thùc thu ®−îc, ghi: Nî c¸c TK 111, 112, 131 ( Sè tiÒn ®· thu hoÆc ph¶i thu vÒ hµng göi ®¹i lý, ký göi ). Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (Sè tiÒn hoa hång bªn nhËn b¸n hµng ®¹i lý ®−îc h−ëng). Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng (TrÞ gi¸ hµng b¸n cña hµng göi ®¹i lý, ký göi). Cã TK 33311 - ThuÕ GTGT ®Çu ra Tr−êng hîp t¸ch biÖt viÖc thanh to¸n tiÒn doanh thu b¸n hµng göi ®¹i lý, ký göi vµ hoa hång ®¹i lý ph¶i tr¶ cho ®¬n vÞ nhËn ®¹i lý, ký göi: + Khi bªn nhËn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi thanh to¸n cho doanh nghiÖp vÒ doanh thu cña sè hµng giao ®¹i lý, ký göi, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Nî TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng Nî TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng. Cã TK 33311 – ThuÕ GTGT ®Çu ra + TiÒn hoa hång ph¶i thanh to¸n cho bªn nhËn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi ®−îc h−ëng, ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng + §ång thêi ghi: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n. Cã TK 157 - Hµng göi b¸n. + Tr−êng hîp hµng göi ®¹i lý, ký göi kh«ng b¸n ®−îc, doanh nghiÖp nhËn l¹i sè hµng nµy, ghi: Nî TK 156 - hµng ho¸ tån kho Cã TK 157 - Hµng göi ®i b¸n 15
  17. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n ë doanh nghiªp cã ho¹t ®éng kinh doanh nhËn hµng göi ®¹i lý, ký göi: + Doanh nghiÖp ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËn ®¹i lý, ký göi trªn tµi kho¶n ngoµi b¶ng ( Tµi kho¶n 003 - Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, nhËn ký göi ). Khi nhËn hµng ho¸ ký göi kÕ to¸n ghi bªn nî, khi xuÊt b¸n hoÆc xuÊt tr¶ l¹i cho ®¬n vÞ göi hµng ®−îc ghi bªn cã Tµi kho¶n 003 - Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, nhËn ký göi. + Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËn hµng ®¹i lý, ký göi ®−îc thùc hiÖn tuú theo tõng ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sè doanh thu ®−îc h−ëng cña ®¬n vÞ nhËn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi. Tr−êng hîp bªn nhËn ®¹i lý b¸n hµng theo gi¸ quy ®Þnh cña bªn giao, hãa ®¬n b¸n hµng do bªn giao ®¹i lý ph¸t hµnh th× bªn nhËn ®¹i lý x¸c ®Þnh sè hoa hång nhËn ®¹i lý, ký göi ®−îc h−ëng ngay sau khi b¸n ®−îc hµng nhËn ®¹i lý, ký göi : Khi b¸n ®−îc hµng nhËn ®¹i lý, ký göi doanh nghiÖp ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ cho chñ hµng vÒ sè hµng ®¹i lý, ký göi thùc tÕ ®· tiªu thô, ghi: Nî TK 111, 112,131 Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n ( sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ng−êi giao hµng ®¹i lý = Gi¸ b¸n + ThuÕ GTGT - Hoa hång ®¹i lý) Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng ( TiÒn hoa hång ®−îc h−ëng). Khi thanh to¸n sè tiÒn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi ®· thu ®−îc cho ng−êi giao hµng ®¹i lý, ký göi, ghi: Nî TK 331 – Sè tiÒn hµng ®· thanh to¸n Cã TK 111 - TiÒn mÆt CãTK 112 - TiÒn göi ng©n hµng Tr−êng hîp b¸n ®¹i lý x¸c ®Þnh sè hoa hång ®−îc h−ëng khi thanh quyÕt to¸n víi ®¬n vÞ giao hµng ®¹i lý, ký göi th× toµn bé sè tiÒn b¸n hµng ®¹i lý ®−îc h¹ch to¸n vµo TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n: Khi b¸n hµng ®¹i lý, ký göi kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ cho chñ hµng ®¹i lý, ký göi, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Nî TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng Nî TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n Thanh to¸n víi bªn cã hµng giao ®¹i lý, x¸c ®Þnh sè hoa hång bªn ®¹i lý ®−îc h−ëng vµ sè ph¶i tr¶ cho chñ hµng, ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n Cã TK 111 - TiÒn mÆt CãTK 112 - TiÒn göi ng©n hµng Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng( TiÒn hoa hång ®−îc h−ëng). Khi b¸n hµng ®¹i lý, ký göi nÕu cã ph¸t sinh chi phÝ, bªn nhËn b¸n hµng ®¹i lý, ký göi ph¶i chÞu, th× ®−îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 641 - chi phÝ b¸n hµng. 16
  18. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp d- Ph−¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp: - XuÊt hµng ra b¸n theo ph−¬ng thøc tr¶ gãp: Nî TK 131: Tæng sè tiÒn ph¶i thu. Cã TK 511:Doanh thu b¸n hµng tr¶ gãp Cã TK 515: L·i suÊt tr¶ chËm. Cã TK 33311 - ThuÕ GTGT ®Çu ra - Sè tiÒn thu ®−îc lÇn ®Çu tiªn sau khi giao hµng, hoÆc c¸c lÇn thu tiÒn sau ®ã, ghi: Nî c¸c TK 111, 112 Cã TK 131. - §ång thêi ghi: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n. Cã TK 156. - KÕt chuyÓn kho¶n l·i tr¶ chËm tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ gãp, chËm tr¶, ghi: Nî TK 515 - Thu nhËp tµi chÝnh Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. 1.2.1.2 - Tr−êng hîp doanh nghiÖp ¸p dông ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: - §Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trin thµnh phÈm tån kho: Nî TK 632 Cã TK 155,156, 157 - Cuèi kú tiÕn hµnh x¸c ®Þnh trÞ gi¸ thµnh phÈm, lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú: Nî TK 632 Cã TK 631 - Gi¸ trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi kú, gi¸ trÞ s¶n phÈm ®· xuÊt b¸n nh−ng ch−a x¸c ®Þnh lµ tiªu thô ®−îc ph¶n ¸nh: Nî TK 155,157 Cã TK 632 C¸c bót to¸n ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, c¸c kho¶n gi¶m gi¸ chiÕt khÊu b¸n hµng h¹ch to¸n gièng ph−¬ng ph¸p KKTX 1.3 - H¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m doanh thu b¸n hµng 1.3.1- H¹ch to¸n gi¶m gi¸, chiÕt khÊu, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 1.3.1.1- H¹ch to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n - Lµ c¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸, håi khÊu cña viÖc b¸n hµng trong kú h¹ch to¸n. 17
  19. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Gi¶m gi¸: Lµ kho¶n gi¶m trõ ®−îc ng−êi b¸n chÊp thuËn mét c¸ch ®Æc biÖt trªn gi¸ ®· tho¶ thuËn v× lý do hµng b¸n kÐm phÈm chÊt hay kh«ng ®óng quy c¸ch theo quy ®Þnh trong hîp ®ång kinh tÕ. Bít gi¸: Lµ kho¶n gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng th−êng v× lý do mua víi khèi l−îng lín, tÝnh theo mét tû lÖ nµo ®ã trªn gi¸ b¸n. Ng−êi b¸n hµng thùc hiÖn viÖc bít gi¸ cho ng−êi mua ngay sau tõng lÇn mua hµng. Håi khÊu: Lµ kho¶n gi¶m trõ tÝnh trªn tæng sè c¸c nghiÖp vô ®· thùc hiÖn víi mét kh¸ch hµng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Ng−êi b¸n thùc hiÖn kho¶n håi khÊu cho ng−êi mua hµng ngay sau khi ®· b¸n ®−îc hµng. - ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 532 c¸c kho¶n gi¶m trõ do viÖc chÊp thuËn gi¶m gi¸ ngoµi ho¸ ®¬n, tøc lµ sau khi ®· cã ho¸ ®¬n b¸n hµng. Kh«ng ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè gi¶m gi¸ (cho phÐp) ®· ®−îc ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®· ®−îc trõ vµo tæng trÞ gi¸ b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n. - Trong kú h¹ch to¸n, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t sinh thùc tÕ ®−îc ph¶n ¸nh vµo bªn nî tµi kho¶n 532 " Gi¶m gi¸ hµng b¸n ".Cuèi kú, kÕt chuyÓn tæng sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n sang tµi kho¶n 511 " Doanh thu b¸n hµng " ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn thùc tÕ thùc hiÖn trong kú h¹ch to¸n. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 532 Bªn nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®−îc chÊp thuËn. Bªn cã: KÕt chuyÓn toµn bé sè gi¶m gi¸ hµng b¸ni trõ vµo doanh thu trong kú. Tµi kho¶n 532 cuèi kú kh«ng cã sè d−. * Tr×nh tù h¹ch to¸n: Khi cã chøng tõ x¸c ®Þnh kho¶n gi¶m gi¸ hµng cho ng−êi mua vÒ sè l−îng hµng ®· b¸n: - NÕu kh¸ch hµng ®· thanh to¸n tiÒn mua hµng . Doanh nghiÖp thanh to¸n chi kh¸ch hµng kho¶n gi¶m gi¸ hµng ®· chÊp thuËn, ghi: Nî TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 33311 -ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 111 - TiÒn mÆt Cã TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng - NÕu kh¸ch hµng ch−a thanh to¸n sè tiÒn mua hµng, kÕ to¸n ghi gi¶m sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng ®óng b»ng sè gi¶m gi¸ ®· chÊp nhËn, ghi: Nî TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 33311 ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. 18
  20. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Cuèi kú, kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n Doanh thu b¸n hµng toµn bé sè gi¶m gi¸, ghi: Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng Nî TK 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé Cã TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n. 1.3.1.2 H¹ch to¸n chiÕt khÊu b¸n hµng Lµ toµn bé sè tiÒn gi¶m trõ cho ng−êi mua hµng do viÖc ng−êi mua hµng ®· thanh to¸n sè tiÒn mua hµng s¶n phÈm , hµng ho¸, lao vô, dÞch vô tr−íc thêi h¹n thanh to¸n ®· tho¶ thuËn ( ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hoÆc c¸c cam kÕt thanh to¸n viÖc mua hµng ), hoÆc v× mét lý do −u ®·i kh¸c. C¨n cø vµo phiÕu thu tiÒn mÆt, hoÆc giÊy b¸o cã cña Ng©n hµng, kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè tiÒn thu tõ kh¸ch vµ tiÕn hµnh kiÓm tra víi thêi h¹n tr¶ nî ghi trong hîp ®ång, nÕu kh¸ch hµng tr¶ nî tr−íc h¹n, tÝnh to¸n kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ ghi: Nî TK 515: ChiÕt khÊu thanh to¸n. Nî TK 111,112: Sè tiÒn thùc thu sau khi trõ chiÕt khÊu Cã TK 131: Tæng sè tiÒn ph¶i thu. 1.3.1.3- H¹ch to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i - Tµi kho¶n sö dông: TK531 " Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ": - Tµi kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i chØ ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( tÝnh theo ®óng ®¬n gi¸ b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n ) do c¸c nguyªn nh©n: Do vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ; hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i qui c¸ch. Tr−êng hîp bÞ tr¶ l¹i mét phÇn sè hµng ®· b¸n th× chØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy trÞ gi¸ cña sè hµng bÞ tr¶ l¹i ®óng b»ng sè l−îng hµng bÞ tr¶ l¹i nh©n ( X ) ®¬n gÝa ghi trªn ho¸ ®¬n khi b¸n. C¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nµy mµ doanh nghiÖp ph¶i chi phÝ ®−îc ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 641 " Chi phÝ b¸n hµng ". - Trong kú kÕ to¸n, trÞ gi¸ cña hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i ®−îc ph¶n ¸nh bªn nî tµi kho¶n 531 " Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ", cuèi kú tæng trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®−îc kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n 511 " Doanh thu b¸n hµng " ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn trong kú h¹ch to¸n. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 531 Bªn nî: Doanh thu cña sè hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i, ®· tr¶ l¹i tiÒn cho ng−êi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ sè s¶n phÈm hµng hãa ®· b¸n ra. Bªn cã: KÕt chuyÓn doanh thu cña sè hµng hãa ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i trõ vµo doanh thu trong kú. Tµi kho¶n 531 cuèi kú kh«ng cã sè d−. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2