Bài 15: Đập đá ở Côn Lôn - Giáo án Ngữ văn 8

Chia sẻ: Trần Đức Việt | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

981
lượt xem 72
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiết 58 VB: ĐẬP ĐÁ CÔN LÔN. - Phan Châu Trinh -.....I.MỤC ĐỘ CẦN ĐẠT:.. - Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền.văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX... - Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc.hoạ bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác.phẩm tiêu biểu của Phan Châu Trinh...II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:.. 1. Kiến thức:.. - Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỉ XX... - Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàng của nhà chí sĩ yêu nước Phan.Châu Trinh... - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ... 2. Kĩ năng:.. - Đọc – hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú đường.luật... - Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ... - Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ... 3. Tích hợp tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh:.. Liên hệ với bản lĩnh người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh trong thời gian.bị tù đày trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch...III.CHUẨN BỊ:.. 1. Giáo viên:.. - Sách giáo khoa, sách giáo viên... - Các tài liệu liên quan khác... 2. Học sinh:.. - Chuẩn bị bài theo sgk..IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:.. 1. Ổn định lớp:.. 2. Kiểm tra bài cũ:.. Kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh.. 3.Bài mới:... Hoạt động của thầy và trò Nội dung...GV: Híng dÉn giäng ®äc: I/- Tìm hiểu chung:..GV: §äc mÉu- Gäi häc sinh ®äc – nhËn xÐt. 1- §äc:..GV gọi hs đọc chú thích () sgk và giới thiệu vài nét.về Phan Châu Trinh.. 2.Chó thÝch:.(H) Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶?. a. T¸c gi¶:.Phan Ch©u Trinh (1872-1926) thôn Tây Hồ, xã. Phan Ch©u Trinh (1872-.Tam phước, Tam Kỳ, Quảng Nam. Ông đề xướng. 1926) thôn Tây Hồ, xã Tam.phong trào dân chủ. Hoạt động của ông đa dạng,. phước, Tam Kỳ, Quảng.phong phú sôi nổi ở trong nước.Thơ văn trữ tình. Nam..thấm tinh thần yêu nước... ( Chiếu slide 1)..(H) Ông có những tác phẩm chính nào?.. Tây Hồ thi tập, Tỉnh quốc hồn ca, Xăng-tê thi tập (.các tập thơ), Giai nhân kì ngộ (truyện thơ dịch)... b. Sự nghiệp sáng tác:.. (Chiếu slide 2) (SGK)..(H) Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh nào?..- Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn sáng tác khi bị bắt đày.ra Côn Đảo.. c. Hoàn cảnh sáng tác bài. ( Chiếu slide 3 -> 9) và kết hợp giải thích). thơ:..( H) Bài thơ được viết theo thể thơ nào? - Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn. sáng tác khi bị bắt đày ra Côn. Thất ngôn bát cú Đường luật.. Đảo..(H) Nªu phương thức biểu đạt bài thơ?. d. Thể thơ:.. Biểu cảm kết hợp với tự sự Bài thơ được sáng tác theo. thể thơ thất ngôn bát cú. Đường luật...(H) Em hãy cho biết bố cục bài thơ? nêu nội dung e- Phương thức biểu đạt:.chính của mỗi phần?. Biểu cảm kết hợp với tự.Bốn câu đầu: Công việc đËp đá. sự..Bốn câu cuối: Cảm nghĩ từ việc đập đá... 3- Bố cục:.. Bốn câu đầu: Công việc. đËp đá...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài 15: Đập đá ở Côn Lôn - Giáo án Ngữ văn 8

Tiết 58 VB: ĐẬP ĐÁ CÔN LÔN - Phan Châu Trinh - I.MỤC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc hoạ bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác phẩm tiêu biểu của Phan Châu Trinh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỉ XX. - Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàng của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú đường luật. - Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ. - Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ.
3. Tích hợp tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh: Liên hệ với bản lĩnh người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh trong thời gian bị tù đày trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch. III.CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Sách giáo khoa, sách giáo viên. - Các tài liệu liên quan khác. 2. Học sinh: - Chuẩn bị bài theo sgk IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh 3.Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung GV: Híng dÉn giäng ®äc: I/- Tìm hiểu chung: GV: §äc mÉu- Gäi häc sinh ®äc – nhËn xÐt. 1- §äc:
GV gọi hs đọc chú thích () sgk và giới thiệu vài nét về Phan Châu Trinh. 2.Chó thÝch: (H) Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? a. T¸c gi¶: Phan Ch©u Trinh (1872-1926) thôn Tây Hồ, xã Phan Ch©u Trinh (1872- Tam phước, Tam Kỳ, Quảng Nam. Ông đề xướng 1926) thôn Tây Hồ, xã Tam phong trào dân chủ. Hoạt động của ông đa dạng, phước, Tam Kỳ, Quảng phong phú sôi nổi ở trong nước.Thơ văn trữ tình Nam. thấm tinh thần yêu nước. ( Chiếu slide 1) (H) Ông có những tác phẩm chính nào? Tây Hồ thi tập, Tỉnh quốc hồn ca, Xăng-tê thi tập ( các tập thơ), Giai nhân kì ngộ (truyện thơ dịch)... b. Sự nghiệp sáng tác: (Chiếu slide 2) (SGK) (H) Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh nào? - Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn sáng tác khi bị bắt đày ra Côn Đảo. c. Hoàn cảnh sáng tác bài ( Chiếu slide 3 -> 9) và kết hợp giải thích). thơ: ( H) Bài thơ được viết theo thể thơ nào? - Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn sáng tác khi bị bắt đày ra Côn Thất ngôn bát cú Đường luật. Đảo. (H) Nªu phương thức biểu đạt bài thơ? d. Thể thơ:
Biểu cảm kết hợp với tự sự Bài thơ được sáng tác theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. (H) Em hãy cho biết bố cục bài thơ? nêu nội dung e- Phương thức biểu đạt: chính của mỗi phần? Biểu cảm kết hợp với tự Bốn câu đầu: Công việc đËp đá. sự Bốn câu cuối: Cảm nghĩ từ việc đập đá. 3- Bố cục: Bốn câu đầu: Công việc đËp đá. Bốn câu cuối: Cảm nghĩ từ việc đập đá. GV: Gọi hs đọc 4 câu thơ đầu. II/- T×m hiÓu v¨n b¶n: Chú ý vào câu đầu: 1- Bốn câu thơ đầu: (H) Theo em tại sao tác giả không chọn từ: tại Đứng ở đất Côn Lôn trên mà chọn từ “ đứng giữa”? Câu 1: Quan niệm sống của người anh hùng giữa biển => Khắc họa tư thế sừng sững hiên ngang của khơi với tư thế của 1 con
người tù cách mạng. người làm chủ. (H) Tư cách làm trai đó đã làm sáng lên phẩm chất - Tư thế hiên ngang không nào của người tù trong bài thơ này? sợ nguy nan, vẻ đẹp hùng tráng. Đó là lòng kiêu hãnh, là ý chí khẳng định mình, là khát vọng hành động mãnh liệt. GV giải thích cho hs quan niệm nhân sinh truyền thống “làm trai”. “ Làm trai cho đáng nên trai Xuống đông, đông tĩnh, lên đoài, đoài tan” ( ca dao) Chí làm trai dặm nghìn da ngựa Gieo thái sơn nhẹ tựa hồng mao ( Chinh phụ ngâm) Làm trai đứng ở trong trời đất Phải có danh gì với núi sông ( Nguyễn Công Trứ) Đã sinh làm trai phải khác đời ( Phan Bội Châu) (H) Hai câu thơ mở đầu cho ta biết điều gì?
- Miêu tả bối cảnh đồng thời tạo dựng tư thế của con người giữa đất trời Côn Đảo. Chú ý vào hai câu thơ tiếp: Xách búa đánh tan năm bảy đống, Ra tay đập bể mấy trăm hòn. (H) Em hình dung công việc đập đá của người tù ở Côn Đảo là công vỉệc như thế nào? - Miêu tả thực công việc lao động nặng nhọc của người tù khổ sai, dùng búa để khai thác đá ở những Câu 3-4: hòn núi ngoài Côn Đảo. + Công việc đập đá: nặng (H) Chú ý vào các từ: “ xách búa, đánh tan, ra tay, nhọc, khối lượng lớn. đập bể” thuộc từ loại gì? Động từ “ mạnh”. Phép đối: + Từ ngữ: Dùng nhiều động Xách búa/ đánh tan/ năm bảy đống, từ mạnh. Ra tay / đập bể / mấy trăm hòn. (H) Qua công việc đó tác giả khắc họa người tù + Phép đối. với tầm vóc như thế nào? - Tầm vóc khổng lồ của người anh hùng với những hành động phi thường. (H) Nét bút khoa trương cho em cảm nhận điều gì - Tầm vóc khổng lồ của
về sức mạnh của con người nơi đây? người anh hùng với những hành động phi thường. Khí thế hiên ngang hành động quả quyết mạnh mẽ phi thường xách búa, ra tay sức mạnh ghê gớm gần như thần kỳ làm lở núi non, đánh tan năm,bảy đống, đập bể mấy trăm hòn. Chiếu slide 11 (H) Bốn câu thơ đầu có hai lớp nghĩa. hai lớp nghĩa đó là gì? - Miêu tả công việc đập đá. - Khắc họa con người cách mạng với khí thế hiên ngang, lẫm liệt, sừng sững giữa trời. (H) Em có nhận xét gì khẩu khí của tác giả qua bốn câu thơ đầu? - Giọng thơ thể hiện khẩu khí ngang tàng, ngạo - Miêu tả công việc đËp đá. nghễ của con người dám coi thường mọi thử thách. - Khắc họa con người cách mạng với khí thế hiên ngang, lẫm liệt, sừng sững giữa trời. - Giọng thơ thể hiện khẩu khí ngang tàng, ngạo nghễ của con người dám coi
thường mọi thử thách. 2- Bốn câu thơ cuối GV: Gọi hs đọc 4 câu thơ cuối. GV: Chú ý vào 2 câu thơ: “Tháng ngày bao quản thân sành sỏi, Mưa nắng càng bền dạ săt son” Việc lao động khổ sai ở Côn Lôn đã gợi lên ở người tù yêu nước những cảm nghĩ sâu sắc về bản thân. (H) Qua chú thích 4 và 5 sgk, em hiểu gì về con người CM trong bài thơ? - Tự thấy mình có tấm thân dạn dày, phong trần qua nhiều thử thách. - Tự thấy mình có tinh thần cứng cỏi, trung kiên, không sờn lòng, đổi chí trước mọi gian lao thử thách. Câu 5-6: =>Con người phong trần cứng cỏi, trung kiên, không sờn lòng, đổi ý. =>Con người phong trần cứng cỏi, trung kiên, không GV: Một lần nữa tác giả lại sử dụng phép đối sờn lòng, đổi ý. trong cặp câu 5-6 ( kết hợp ghi lên bảng phụ)
(H) Phép đối trong cặp câu này có tác dụng gì? Làm rõ sức chịu đựng mãnh liệt cả về thể xác lẫn tinh thần trước thử thách nguy nan. (H) Từ đó toát lên phẩm chất cao quý nào của người tù yêu nước? - Bất khuất trước gian nguy. - Trung thành với lý tưởng yêu nước. Liên hệ với Bác Hồ khi ở nhà tù của Tưởng Giới Thạch ở Trung Quốc ( Cũng chịu bao khó khăn gian - Bất khuất trước gian nguy. lao vất vả, bệnh tật, chứng kiến bao cảnh chết chóc...Cũng bị mua chuộc...Song Người vẫn kiên - Trung thành với lý tưởng định với con đường mình đã chọn. yêu nước. GV: Theo dõi cặp câu kết của bài thơ, cho biết: (H) Hai câu thơ: Những kẻ vá trời khi lỡ bước, Gian nan chi kể việc con con. Nói về việc gì? Những người có gan làm việc lớn, khi phải chịu cảnh tù đày chỉ là việc nhỏ, không có gì đáng nói. (H) Tự thấy mình là kẻ vá trời lỡ bước, điều đó cho thấy con người ở đây nghĩ gì về bản thân mình? Tự hào, kiêu hãnh về công việc to lớn mà mình theo
đuổi. Xem thường việc tù đày. GV: Lời thơ có cấu trúc đối lập: Một bên là những kẻ vá trời (việc lớn) với một bên là việc con con (việc nhỏ mọn). Một lần nữ nó khẳng định lí tưởng yêu nước lớn lao mới là điều quan trọng nhất. (H) Từ đó, phẩm chất tinh thần cao quý nào của người tù được bộc lộ? - Tin tưởng mãnh liệt ở sự nghiệp yêu nước của mình. - Coi khinh gian lao, tù đày. (H) Em có nhận xét gì về nghệ thuật trong 2 cặp C©u 7-8: thơ 5-6 và - Tin tưởng mãnh liệt ở sự 7-8. Nêu ý nghĩa của nghệ thuật ấy? nghiệp yêu nước của mình. - Nghệ thuật đối lập: Đối lập giữa thử thách gian - Coi khinh gian lao, tù đày nan (tháng ngµy mưa nắng) với sức chịu đựng dẻo dai, bÒn bỉ (thân sành sỏi)và ý chí chiến đấu sắt son của người chiến sĩ CM (càng bền dạ sắt son) - NghÖ thuËt ®èi lËp: đối Cặp câu 7-8 là sự đối lập giữa chí lớn của những lập giữa chí lớn của những người có mưu đồ sự nghiệp cứu nước với những người có mưu đồ sự nghiệp thử thách phải gánh chịu được xem như việc con cứu nước với những thử con. thách phải gánh chịu được
xem như việc con con. III/- Tổng kết: (H) Khái quạt lại các biện pháp nghệ thuật mà tác 1/ Nghệ thuật: giả sử dụng trong bài? - Giọng điệu hào hùng, - Giọng điệu hào hùng, ngang tàng. ngang tàng. - Bút pháp lãng mạn khoa trương. - Bút pháp lãng mạn khoa trương. - Nghệ thuật ẩn dụ, hình ảnh thơ đa nghĩa. - Nghệ thuật ẩn dụ, hình (H) Khái quát lại nội dung của bài thơ? ảnh thơ đa nghĩa. Hình ảnh đẹp lẫm liệt, ngang tàng của người anh 2/ Nội dung: hùng cứu nước,dù gặp khó khăn, gian nan cũng không sờn lòng đổi chí. GV cho hs đọc lại bài thơ. * Ghi nhí: SGK Đọc ghi nhớ. - Bài thơ là hình ảnh cao đẹp của người yêu nước trong gian nan vẫn hiên ngang bền gan vững chí. - Nhân cách cứng cõi của nhà yêu nước Phan Châu Trinh. - Giọng điệu hùng tráng của thể thơ TNBC trong lối thơ tỏ chí của các nhà thơ yêu nước VN
Chiếu slide 12 Cho hs trả lời song câu hỏi đó và tiếp tục chiếu Slide 13 IV. LuyÖn tËp. Về việc so sánh 2 bài thơ “ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” và bài “ Đập đá ở Côn Lôn”? 4. Củng cố, dặn dò: 1. Củng cố: Nắm được nội dung và nghệ thuật của bài thơ. 2. Dặn dò: Học thuộc lòng bài thơ, hiểu được phí phách hiên ngang của người tù CM. *ĐIỀU CHỈNH RÚT KINH NGHIỆM: ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………