Bài giảng Bài 3: Nghiên cứu định lượng

Chia sẻ: Vu Dung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

162
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Bài 3: Nghiên cứu định lượng" cung cấp cho người đọc các kiến thức: Nghiên cứu định lượng, xác định các phương pháp thu thập dữ liệu, lựa chọn phương pháp thu thập dữ liệu, thiết kế bảng câu hỏi, thu thập và xử lý dữ liệu,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Bài 3: Nghiên cứu định lượng

BAØI 4. NGHIEÂN CÖÙU ÑÒNH LÖÔÏNG 1. Nghieân cöùu ñònh löôïng  Theo baïn, nghieân cöùu ñònh löôïng khaùc vôùi nghieân cöùu ñònh tính nhö theá naøo? 2 1. Nghieân cöùu ñònh löôïng  Trong nghieân cöùu ñònh tính, chaát löôïng cuûa döõ lieäu thu thaäp phuï thuoäc raát nhieàu vaøo quaù trình thu thaäp döõ lieäu – thaûo luaän nhoùm, phoûng vaán, quan saùt.  Trong nghieân cöùu ñònh löôïng, chaát löôïng döõ lieäu phuï thuoäc chuû yeáu vaøo quaù trình chuaån bò. 3 1
1. Nghieân cöùu ñònh löôïng  Tröôùc khi tieán haønh thu thaäp döõ lieäu, chuùng ta caàn thöïc hieän nhöõng coâng vieäc chuaån bò sau:  Xaùc ñònh phöông phaùp thu thaäp döõ lieäu  Xaây döïng baûng caâu hoûi (questionnaire)  Xaùc ñònh phöông phaùp laáy maãu (sampling) 4 2. Xaùc ñònh phöông phaùp thu thaäp döõ lieäu Coù 3 phöông phaùp thu thaäp döõ lieäu cô baûn:  Phoûng vaán tröïc tieáp (In-person surveys)  Phoûng vaán qua ñieän thoaïi (Telephone surveys)  Göûi baûng caâu hoûi qua thö (Mail surveys) 5 2.1 Phoûng vaán tröïc tieáp Öu ñieåm:  Cho pheùp ngöôøi hoûi vaø ngöôøi traû lôøi töông taùc vôùi nhau;  Phoûng vaán vieân coù theå giaûi thích ñeå ñaûm baûo ñoái töôïng hieåu ñuùng caâu hoûi;  Ñoái töôïng saün saøng traû lôøi vaø traû lôøi nghieâm tuùc hôn khi ñöôïc tieáp caän tröïc tieáp;  Kieåm soaùt ñöôïc ngöôøi traû lôøi coù ñuùng ñoái töôïng khoâng;  Chaát löôïng döõ lieäu thu thaäp toát hôn;  Tyû leä ngöôøi traû lôøi treân toång soá ngöôøi ñöôïc hoûi cao (> 90%). 6 2
2.1 Phoûng vaán tröïc tieáp Nhöôïc ñieåm:  Toán thôøi gian cuõng nhö chi phí, ñaëc bieät laø maãu nghieân cöùu khoâng taäp trung.  Vôùi 1 soá vaán ñeà mang tính chaát teá nhò thì khi hoûi tröïc tieáp ñoái töôïng seõ ngaïi traû lôøi hoaëc traû lôøi khoâng ñuùng. 7 2.2 Phoûng vaán qua ñieän thoaïi Öu ñieåm:  Tieáp caän ñoái töôïng nhanh nhaát vaø ít toán keùm nhaát, duø ñoái töôïng nghieân cöùu khoâng taäp trung thì ngöôøi phoûng vaán cuõng khoâng toán thôøi gian ñeå ñi gaëp ñoái töôïng; 8 2.2 Phoûng vaán qua ñieän thoaïi Öu ñieåm:  Phoûng vaán vieân cuõng coù cô hoäi giaûi thích caâu hoûi cho ñoái töôïng;  Coù theå hoûi nhöõng vaán ñeà teá nhò 1 caùch deã daøng hôn vì ñoái töôïng vaø ngöôøi phoûng vaán khoâng bieát nhau;  Coù theå söû duïng caùc chöông trình coù maùy tính hoã trôï neân thuaän tieän hôn trong vieäc nhaäp vaø xöû lyù döõ lieäu;  Tyû leä phaûn hoài 50%-60% 9 3
2.2 Phoûng vaán qua ñieän thoaïi Nhöôïc ñieåm:  Khoù tieáp caän ñoái töôïng hôn vì ngöôøi ta thöôøng khoâng muoán traû lôøi ñieän thoaïi laâu, nhieàu ngöôøi khoâng thích noùi chuyeän vôùi ngöôøi laï qua ñieän thoaïi;  Khoâng bieát chính xaùc ngöôøi traû lôøi coù ñuùng ñoái töôïng khoâng;  Khoâng deã coù ñöôïc soá ñieän thoaïi vaø khoâng phaûi ai cuõng coù ñieän thoaïi. 10 2.2 Phoûng vaán qua ñieän thoaïi 11 2.3 Göûi baûng caâu hoûi Öu ñieåm:  Ít toán keùm, duø ñoái töôïng nghieân cöùu khoâng taäp trung;  Ñoái töôïng saün saøng traû lôøi nhöõng vaán ñeà nhaïy caûm. 12 4
4.1.3 Göûi baûng caâu hoûi Nhöôïc ñieåm:  Khoâng bieát ñöôïc ñoái töôïng traû lôøi laø ai;  Tyû leä ngöôøi traû lôøi trong soá ñoái töôïng ñöôïc tieáp caän thaáp (3-15%);  Ngöôøi traû lôøi coù theå khoâng hieåu ñuùng caâu hoûi hoaëc traû lôøi qua quít;  Thôøi gian chôø ñôïi caâu traû lôøi daøi;  Khoâng phuø hôïp vôùi khu vöïc noâng thoân. 13 14 3. Löïa choïn phöông phaùp thu thaäp döõ lieäu Vieäc löïa choïn phöông phaùp thu thaäp döõ lieäu thöôøng caên cöù treân caùc tieâu chí sau:  Ngaân saùch daønh cho nghieân cöùu  Thôøi gian nghieân cöùu  Löôïng thoâng tin caàn thu thaäp  Yeâu caàu veà chaát löôïng cuûa thoâng tin  Tính chaát cuûa thoâng tin caàn thu thaäp  Ñaëc ñieåm cuûa maãu nghieân cöùu 15 5
Baïn ñöôïc quyeàn choïn 2 trong 3 caïnh cuûa tam giaùc 16 4. Thieát keá baûng caâu hoûi Vì sao baûng caâu hoûi ñöôïc söû duïng trong haàu heát nghieân cöùu ñònh löôïng?  Nghieân cöùu ñònh löôïng thöôøng phaûi tieán haønh treân 1 maãu lôùn do ñoù coù theå söû duïng nhieàu phoûng vaán vieân khaùc nhau. Caùch toát nhaát ñeå ñaûm baûo taát caû moïi ngöôøi ñeå ñöôïc hoûi nhöõng caâu hoûi nhö nhau, theo 1 trình töï nhaát ñònh laø söû duïng 1 baûng caâu hoûi thoáng nhaát. 17 4. Thieát keá baûng caâu hoûi Vì sao baûng caâu hoûi ñöôïc söû duïng trong haàu heát nghieân cöùu ñònh löôïng?  Maãu nghieân cöùu lôùn khieán cho vieäc xöû lyù döõ lieäu trôû neân phöùc taïp hôn. Neáu khoâng ghi cheùp döõ lieäu thu thaäp ñöôïc theo 1 chuaån möïc naøo ñoù thì quaù trình xöû lyù döõ lieäu seõ raát khoù khaên. Vì vaäy, caàn coù 1 bieåu maãu chuaån ñeå ghi laïi caùc caâu traû lôøi. 18 6
4.1. Xaây döïng caâu hoûi Hai vaán ñeà cô baûn ñeå xaây döïng caâu hoûi:  Hoûi caâu hoûi gì?  Ñaët caâu hoûi nhö theá naøo? 19 a. Hoûi caâu hoûi gì Cô sôû toát nhaát ñeå xaùc ñònh nhöõng caâu hoûi caàn ñaët chính laø danh saùch nhöõng thoâng tin caàn thu thaäp. 20 a. Hoûi caâu hoûi gì Thoâng tin caàn thu thaäp cuûa coâng ty Baïch Haïc:  Ai xem quaûng caùo cuûa Baïch Haïc? Hoï coù coøn nhôù quaûng caùo ñoù khoâng? Hoï suy nghó nhö theá naøo khi xem quaûng caùo ñoù?  Baïn seõ hoûi nhöõng caâu hoûi naøo ñeå thu thaäp ñöôïc thoâng tin naøy? 21 7
a. Hoûi caâu hoûi gì  Muïc ñích cuûa vieäc tìm hieåu ai xem quaûng caùo laø ñeå xaùc ñònh xem nhöõng ngöôøi ñaõ xem quaûng caùo coù ñuùng ñoái töôïng khaùch haøng muïc tieâu hay khoâng.  Giaû söû khaùch haøng muïc tieâu cuûa nhaõn laø nhöõng ngöôøi treû (20-40 tuoåi), saønh ñieäu, coù thu nhaäp treân trung bình. 22 a. Hoûi caâu hoûi gì Vaäy chuùng ta ñaët caâu hoûi nhö sau: 1. Baïn bao nhieâu tuoåi? Treân 40 20 – 40 tuoåi döôùi 20 (khaùch haøng muïc tieâu laø nhöõng ngöôøi tuoåi töø 20 ñeán 40) 2. Thu nhaäp haøng thaùng cuûa baïn laø: Treân 6 trieäu ñoàng 3 – 6 trieäu döôùi 3 trieäu (khaùch haøng muïc tieâu laø nhöõng ngöôøi coù thu nhaäp töø 3- 6 trieäu ñoàng) 23 a. Hoûi caâu hoûi gì 3. Khi baïn löïa choïn trang phuïc, caùc yeáu toá sau coù aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh cuûa baïn nhö theá naøo? Hôïp vôùi toâi hôïp thôøi trang Haøng hieäu giaù caû (ngöôøi saønh ñieäu seõ cho raèng hôïp thôøi trang vaø haøng hieäu laø yeáu toá coù aûnh höôûng nhieàu nhaát) 4. Baïn coù thöôøng xuyeân xem truyeàn hình vaøo buoái toái khoâng? Toái naøo cuõng xem xem nhieàu hôn 2 laàn / tuaàn raát ít khi xem (nhöõng ngöôøi xem hôn 2 laàn / tuaàn coù nhieàu khaû naêng ñaõ xem quaûng caùo cuûa Baïch Haïc, neáu coù raát nhieàu ngöôøi ít khi xem thì phaûi quaûng caùo moãi ngaøy hoaëc choïn keânh quaûng caùo khaùc.) 24 8
a. Hoûi caâu hoûi gì 5. Baïn coù thaáy chöông trình quaûng caùo veà moät nhaõn hieäu daàu goäi ñaàu Hoa Anh Ñaøo cuûa Nhaät khoâng? Coù Khoâng Khoâng nhôù roõ (ngöôøi xem hôn 2 laàn / tuaàn vaø xem thöôøng xuyeân maø khoâng nhôù thì quaûng caùo coù vaán ñeà) 6. Baïn nghó gì veà nhaõn hieäu daàu goäi ñaàu môùi ñoù? Toâi khoâng quan taâm Toâi seõ mua thöû (Chæ hoûi caâu naøy neáu ngöôøi ñoù nhôù roõ veà quaûng caùo, khoâng quan taâm coù nghóa laø quaûng caùo khoâng phaûi laø caùch toát hoaëc thoâng ñieäp khoâng toát.) 25 b. Hoûi nhö theá naøo  Noäi dung caâu hoûi quyeát ñònh loaïi thoâng tin nhaän ñöôïc.  Caùch ñaët caâu hoûi quyeát ñònh chaát löôïng thoâng tin nhaän ñöôïc: ngöôøi ñöôïc hoûi coù traû lôøi khoâng vaø traû lôøi coù chính xaùc khoâng.  Döïa treân tính chaát thoâng tin caàn nhaän ñöôïc, coù theå chia laøm 5 loaïi caâu hoûi sau: 26 b. Hoûi nhö theá naøo I. Caâu hoûi giuùp phaân loaïi Ví duï khi chuùng ta muoán tìm hieåu veà caùch löïa choïn trang phuïc: caùc yeáu toá sau aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh löïa choïn trang phuïc nhö theá naøo? Yeáu toá naøo trong caùc yeáu toá döôùi ñaây aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh löïa choïn trang phuïc cuûa baïn nhieàu nhaát? hôïp vôùi toâi hôïp thôøi trang haøng hieäu giaù caû 27 9
b. Hoûi nhö theá naøo  Loaïi caâu hoûi thöù nhaát cho bieát 1 yeáu toá coù aûnh höôûng quan troïng nhaát ñeán quyeát ñònh löïa choïn trang phuïc cuûa ngöôøi traû lôøi. Tuy nhieân, chuùng ta khoâng bieát nhöõng yeáu toá khaùc coù aûnh höôûng khoâng vaø aûnh höôûng ôû möùc ñoä naøo. 28 b. Hoûi nhö theá naøo II. Caâu hoûi giuùp xaùc ñònh khaùc bieät Caùc yeáu toá döôùi ñaây aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh löïa choïn trang phuïc cuûa baïn nhö theá naøo? AÛnh höôûng AÛnh höôûng AÛnh höôûng Ít aûnh Khoâng aûnh raát nhieàu nhieàu vöøa phaûi höôûng höôûng Hôïp vôùi toâi      Hôïp thôøi      trang Haøng hieäu      Giaù caû      b. Hoûi nhö theá naøo  Loaïi caâu hoûi thöù hai cho pheùp so saùnh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá. Tuy nhieân, nhöõng ngöôøi khaùc nhau seõ hieåu caùc khaùi nieäm nhieàu, ít hay töông ñoái khaùc nhau. 30 10
b. Hoûi nhö theá naøo III. Caâu hoûi giuùp xaùc ñònh khoaûng caùch khaùc bieät Caùc yeáu toá döôùi ñaây aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh löïa choïn trang phuïc cuûa baïn nhö theá naøo? Khoâng AÛnh höôûng aûnh raát nhieàu höôûng Hôïp vôùi toâi 1 2 3 4 5 Hôïp thôøi trang 1 2 3 4 5 Haøng hieäu 1 2 3 4 5 Giaù caû 1 2 3 4 531 b. Hoûi nhö theá naøo  Loaïi caâu hoûi thöù ba coù theå cung caáp thoâng tin cuï theå hôn veà möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá vaø do ñoù chuùng ta coù theå so saùnh chính xaùc hôn.  Khaùc bieät cô baûn cuûa loaïi caâu hoûi thöù ba vôùi loaïi caâu hoûi thöù hai theå hieän ôû choã caùc caâu hoûi ñöôïc löôïng hoùa.  Neân söû duïng thang ñieåm naøo trong nhöõng caâu hoûi loaïi naøy? 32 b. Hoûi nhö theá naøo IV. Caâu hoûi giuùp xaùc ñònh tyû leä khaùc bieät Caùc yeáu toá döôùi ñaây aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh löïa choïn trang phuïc cuûa baïn nhö theá naøo? Caùc yeáu toá Tyû leä aûnh höôûng (%) Hôïp vôùi toâi Hôïp thôøi trang Haøng hieäu Giaù caû Toång 100% 33 11
b. Hoûi nhö theá naøo  Loaïi caâu hoûi thöù tö cho chuùng ta bieát raát cuï theå vaø chính xaùc möùc ñoä aûnh höôûng cuûa moãi yeáu toá. Chuùng ta seõ bieát yeáu toá naøo coù aûnh höôûng nhieàu nhaát vaø aûnh höôûng bao nhieâu. 34 b. Hoûi nhö theá naøo V. Caâu hoûi môû: ngöôøi traû lôøi ñöôïc traû lôøi töï do Baïn quan taâm ñeán ñieàu gì nhaát khi löïa choïn trang phuïc? Vì sao? 35 b. Hoûi nhö theá naøo  Loaïi caâu hoûi môû cho chuùng ta bieát raát chính xaùc quan ñieåm cuûa ngöôøi traû lôøi, khoâng bò goø boù trong khuoân khoå nhöõng caâu traû lôøi coù saün vaø lyù do. Coù ngöôøi seõ cho raèng maøu saéc laø ñieàu hoï quan taâm nhaát bôûi vì maøu saéc deã taïo ra söï khaùc bieät.  Caâu hoûi môû khoâng chæ giuùp chuùng ta “bieát” maø coøn “hieåu”. 36 12
Löu yù  Taïi sao khoâng luoân söû duïng loaïi caâu hoûi thöù tö hay caâu hoûi môû?  Khi thieát keá baûng hoûi, toát nhaát haõy söû duïng nhöõng loaïi caâu hoûi ñôn giaûn. Nhöõng caâu hoûi phöùc taïp chæ söû duïng thaät haïn cheá cho nhöõng nhu caàu thoâng tin quan troïng nhaát. 37 c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi  Töø ngöõ söû duïng trong caâu hoûi cuõng coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán chaát löôïng thoâng tin caàn thu thaäp.  Caàn phaûi söû duïng töø ngöõ chính xaùc, roõ raøng vaø deã hieåu.  Ví dụ: 1. “Bạn bắt đầu đi làm vào lúc nào?”  2a. Bạn có ủng hộ việc khuyến khích tài chính cho các nước nghèo không?  2b. Bạn có ủng hộ việc trợ cấp tài chính cho các nước nghèo không? 38 c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi Baïn nhaän xeùt nhö theá naøo veà caùc caâu hoûi döôùi ñaây: 1. Baïn thích nhaõn hieäu daàu goäi ñaàu naøo nhaát? (Muoán bieát nhaõn hieäu daàu goäi ñaàu ñoái töôïng thöôøng söû duïng nhaát) 2. Taàn suaát mua daàu goäi ñaàu cuûa baïn laø: 3 laàn / quyù 2 laàn / quyù 1 laàn / quyù 3. Baïn coù caûm thaáy böïc mình khi phaûi xem quaûng caùo ôû giöõa buoåi chieáu phim khoâng? 39 13
c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi 1. Baïn thöôøng söû duïng daàu goäi ñaàu naøo nhaát? 2. Bao nhieâu laâu baïn mua daàu goäi ñaàu 1 laàn? 1 thaùng moät laàn, 2 thaùng moät laàn, 3 thaùng moät laàn 3. Baïn caûm thaáy nhö theá naøo khi xem chöông trình quaûng caùo giöõa buoåi chieáu phim? Thích thuù, bình thöôøng, hôi khoù chòu, böïc mình 40 c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi Khoâng coù 1 qui taéc nhaát ñònh naøo trong vieäc söû duïng töø ngöõ ñeå ñaët caâu hoûi. Nhöng:  Neân duøng töø ngöõ quen thuoäc  Neân duøng töø ngöõ deã hieåu, ñeå moïi ngöôøi ôû baát cöù trình ñoä naøo cuõng coù theå hieåu ñöôïc 41 c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi Khoâng neân:  Söû duïng bieät ngöõ hoaëc kyù hieäu trong caâu hoûi  Söû duïng caâu hoûi daãn daét  Söû duïng nhöõng töø ngöõ mô hoà, khoù hieåu  Ñaët nhöõng caâu hoûi phuû ñònh  Ñaët caâu hoûi giaû ñònh  Ñaët caâu hoûi daøi quaù  Ñöa ra caâu hoûi baét ngöôøi traû lôøi phaûi hoài töôûng nhieåu. 42 14
c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi Ví dụ: Không nên hỏi : Bạn có thường xuyên đi mua sắm tại siêu thị k? (người trả lời sẽ không biết “thường xuyên” là bao nhiêu lần?) do đó có thể thay bằng câu hỏi: Bạn đến siêu thị mua sắm mấy lần trong 1 tuần:1 lần □, 2-3 lần □, 4-5 lần □, trên 5 lần □ Hay: Lần cuối cùng bạn đến siêu thị mua sắm là khi nào ? hay trung bình một tuần/ 1 tháng đến siêu thị mấy lần để mua sắm?) 43 c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi Ví dụ: Trước khi cưới nhau, anh/chị đã hò hẹn đi chơi chung với nhau bao nhiêu lần ? Ví dụ: Khi mua thức ăn nhanh, bao nhiêu % trong tổng số lần bạn đã mua loại thức ăn của hãng XY ? (có thể đặt câu hỏi là : trong 10 lần mua thức ăn nhanh gần đây nhất,….) 44 c. Söû duïng töø ngöõ khi ñaët caâu hoûi Chính phủ có nên kêu gọi các nhà sản xuất bản địa chuyển sản xuất các hàng công nghiệp, hàng tiêu dùng và các sản phẩm khác tham gia tìm nguồn nguyên liệu tại địa phương hay không? 45 15
4.2. Trình baøy baûng caâu hoûi Moät baûng caâu hoûi thöôøng goàm 3 phaàn:  Giôùi thieäu: sô löôïc veà ngöôøi phoûng vaán, lyù do thöïc hieän nghieân cöùu, yù nghóa cuûa söï hôïp taùc, cam keát baûo maät thoâng tin, ñeà nghò hôïp taùc  Noäi dung chính: caùc caâu hoûi giuùp thu thaäp thoâng tin quan troïng  Keát luaän: nhöõng caâu hoûi ít quan troïng, nhöõng thoâng tin nhaïy caûm hay nhaøm chaùn, lôøi caûm ôn. 46 4.2. Trình baøy baûng caâu hoûi  Baûng caâu hoûi phaûi ñöôïc xaây döïng treân cô sôû nhöõng thoâng tin caàn thu thaäp.  Ñeå thuaän tieän cho vieäc xöû lyù döõ lieäu, baûng caâu hoûi thöôøng bao goàm caùc caâu hoûi ñoùng hoaëc caùc caâu hoûi coù saün caâu traû lôøi ñeå löïa choïn.  Caâu hoûi môû chæ söû duïng trong tröôøng hôïp thaät caàn thieát.  Neân ñaët caâu hoûi deã traû lôøi . Töø ngöõ söû duïng phaûi chính xaùc, ñôn giaûn, deã hieåu. 47 4.3. Thöû nghieäm baûng caâu hoûi Thöû nghieäm baûng caâu hoûi ñeå xaùc ñònh xem:  Ngöôøi traû lôøi coù hieåu ñuùng caâu hoûi khoâng?  Ngöôøi traû lôøi coù gaëp khoù khaên gì khoâng? 48 16
4.4. Laáy maãu  Laáy maãu: xaùc ñònh cuï theå ñoái töôïng seõ phoûng vaán hoaëc göûi caâu hoûi vaø soá löôïng ngöôøi caàn hoûi  Maãu nghieân cöùu vaø nghieân cöùu toång theå  Nguyeân taéc laáy maãu laø phaûi ñaûm baûo maãu nghieân cöùu ñaïi dieän cho toång theå ñoái töôïng caàn nghieân cöùu.  Lyù töôûng nhaát laø laáy maãu ngaãu nhieân. Tuy nhieân, trong thöïc teá laáy maãu ngaãu nhieân raát khoù thöïc hieän. 49 4.4. Laáy maãu  Laáy maãu ngaãu nhieân: caàn phaûi coù danh saùch, möùc ñoä tin caäy cao  Laáy maãu khoâng ngaãu nhieân: thoâng tin ít tin caäy hôn Caùc phöông phaùp laáy maãu khoâng ngaãu nhieân thöôøng söû duïng laø:  Laáy maãu thuaän tieän  Laáy maãu theo quota  Laáy maãu theo khu vöïc 50 a. Laáy maãu thuaän tieän  Ñôn giaûn, deã thöïc hieän neân laø phöông phaùp laáy maãu phoå bieán nhaát.  Thöôøng söû duïng ñeå tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu, thoùi quen vaø haønh vi cuûa hoï, hay khi khoâng yeâu caàu thoâng tin phaûi coù ñoä chính xaùc cao. 51 17
a. Laáy maãu thuaän tieän Löu yù khi laáy maãu thuaän tieän:  Ñòa ñieåm löïa choïn phaûi cho pheùp tieáp caän ñoái töôïng nghieân cöùu 1 caùch toát nhaát: ña daïng veà möùc thu nhaäp, ngheà nghieäp, tuoåi taùc…  Vieäc löïa choïn ngöôøi ñöôïc phoûng vaán phaûi thöïc hieän 1 caùch ngaãu nhieân, chaúng haïn cöù caùch 50 ngöôøi. 52 b. Laáy maãu theo coâta  Chia ñoái töôïng nghieân cöùu thaønh caùc nhoùm khaùc nhau vaø choïn töø moãi nhoùm 1 soá ngöôøi nhaát ñònh. Tuy nhieân, chuùng ta khoâng bieát tröôùc ai seõ thuoäc nhoùm naøo khi chöa tieán haønh phoûng vaán.  Phöông phaùp laáy maãu coâta ñöôïc söû duïng khi tyû leä “töï nhieân” giöõa caùc nhoùm khoâng phaûi laø yeáu toá quan troïng vaø khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu nghieân cöùu. Ñoàng thôøi ngöôøi nghieân cöùu cuõng khoâng xaùc ñònh ai thuoäc nhoùm naøo.  Ví duï: so saùnh möùc chi tieâu cho vieäc uoáng bia cuûa nhöõng ngöôøi uoáng caùc nhaõn hieäu bia khaùc nhau taïi TP. 53 HCM. c. Laáy maãu theo khu vöïc  Phaân chia ñoái töôïng caàn nghieân cöùu theo caùc khu vöïc ñòa lyù vaø choïn ngaãu nhieân töø moãi khu vöïc.  Phöông phaùp choïn maãu naøy ñöôïc söû duïng trong nhöõng tröôøng hôïp ñoái töôïng nghieân cöùu phaân boá treân 1 khu vöïc roäng vaø chi phí di chuyeån cao maø khoâng coù saün 1 danh saùch ñoái töôïng nghieân cöùu ñeå laáy maãu ngaãu nhieân. 54 18
d. Xaùc ñònh ñoä lôùn cuûa maãu  Ñoä lôùn cuûa maãu nghieân cöùu seõ aûnh höôûng ñeán möùc ñoä chính xaùc cuûa thoâng tin thu thaäp  Phöông phaùp xaùc ñònh ñoä lôùn:  Döïa treân kinh nghieäm (raát phoå bieán)  Baûng xaùc ñònh ñoä lôùn cuûa maãu  Coâng thöùc: 2  giaù trò töông ñöông cuûa heä soá tin caäy  ñoä leäch chuaån  Ñoä lôùn cuûa maãu     sai soá cho pheùp  55 Thí duï Giaû söû baïn muoán bieát möùc chi tieâu bình quaân cuûa 1 hoä gia ñình trong 1 thaùng ôû TP. Hoà Chí Minh, baïn chaáp nhaän möùc sai soá laø 100.000 ñoàng, muoán heä soá tin caäy laø 90% vaø döï ñoaùn ñoä leäch chuaån laø 1 trieäu ñoàng thì caàn ñieàu tra: (1,65 x 1.000.000 / 100.000) 2 = 272 hoä gia ñình 56 Löu yù khi xaùc ñònh ñoä lôùn cuûa maãu  Ñoä lôùn cuûa maãu laø soá löôïng baûng caâu hoûi ñaõ traû lôøi maø chuùng ta nhaän ñöôïc. Neáu phoûng vaán qua ñieän thoaïi hay göûi thö thì nhôù tính ñeán tyû leä nhöõng ngöôøi khoâng traû lôøi. 57 19
5. Thu thaäp vaø xöû lyù döõ lieäu  Thu thaäp döõ lieäu  Saøng loïc caâu traû lôøi  Maõ soá hoaù döõ lieäu  Nhaäp döõ lieäu  Kieåm tra döõ lieäu 58 5.1 Thu thaäp döõ lieäu Ñeå thu thaäp ñöôïc keát quaû toát, caàn löu yù:  Ñoái vôùi phöông phaùp phoûng vaán tröïc tieáp: caàn huaán luyeän phoûng vaán vieân veà caùch löïa choïn vaø tieáp caän ñoái töôïng, ñaûm baûo PPV hieåu roõ baûng caâu hoûi  Ñoái vôùi phöông phaùp phoûng vaán qua ñieän thoaïi : caàn huaán luyeän PPV kyõ naêng giao tieáp qua ñieän thoaïi, ñaûm baûo hoï truyeàn ñaït caâu hoûi ñuùng vaø roõ raøng  Ñoái vôùi phöông phaùp göûi baûng caâu hoûi qua thö: kieåm tra kyõ ñòa chæ cuûa ngöôøi nhaän thö 59 5.2 Xöû lyù döõ lieäu Quy trình xöû lyù döõ lieäu bao goàm caùc böôùc:  Saøng loïc caâu traû lôøi  Maõ hoùa döõ lieäu  Nhaäp döõ lieäu  Kieåm tra döõ lieäu 60 20