CHƢƠNG 2:<br />
<br />
HYDROGEN<br />
<br />
30<br />
<br />
1. ĐẶC TÍNH NGUYÊN TỬ & VẬT LÝ<br />
Hydrogen, cũng gọi là hydro, là nguyên tố đơn giản<br />
nhất. Một nguyên tử hydro gồm 1 hạt nhân tích điện<br />
dương được bao quanh bởi 1 electron duy nhất.<br />
<br />
Hydro là nguyên tố nhiều nhất trong vũ trụ. Một lượng<br />
nhỏ hydro tồn tại tự do (H2) trong tự nhiện trên trái<br />
đất, còn hầu hết kết hợp với oxy tạo thành nước.<br />
Hydro có 3 đồng vị và tỷ lệ khối lương như sau:<br />
<br />
2<br />
1<br />
<br />
H<br />
<br />
P (proti) bền<br />
(P = 1,00785)<br />
<br />
31<br />
<br />
2<br />
1<br />
<br />
H<br />
<br />
D (deutri) bền<br />
(D = 2,0142)<br />
<br />
3<br />
1<br />
<br />
H<br />
<br />
T (triti) phóng xạ<br />
(T = 3,0162)<br />
<br />
1. ĐẶC TÍNH NGUYÊN TỬ & VẬT LÝ<br />
Ở điều kiện thường, hydro (H2) là chất khí không<br />
màu, không mùi, không vị, nhẹ nhất so với mọi khí<br />
khác nên khuếch tán nhanh nhất (có thể khuếch<br />
tán qua kim loại) và dẫn điện tốt<br />
Hydro rất ít tan trong nước và trong các dung môi<br />
hữu cơ. 1 lít nước chỉ hòa tan được 19ml khí H2 ở<br />
15oC và 1atm. Trái lại hydro tan tốt trong một số<br />
kim loại. Chẳng hạn, một thể tích Pd hòa tan 1000<br />
thể tích H2 ở điều kiện thường<br />
<br />
32<br />
<br />
2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC<br />
Hydro không có vị trí hoàn toàn phù hợp trong bảng<br />
tuần hoàn<br />
<br />
Nó có thể là nhóm IA vì có 1 electron hóa trị và ở<br />
trạng thái oxy hóa +1. Tuy nhiên, không giống kim<br />
loại kiềm, hydro có thể dễ chia sẽ electron của nó<br />
hơn là cho đi<br />
Hydro cũng có thể phù hợp ở nhóm VIIA vì giống<br />
như các halogen<br />
Đặc điểm duy nhất của hydro là kích thước bé nhỏ,<br />
năng lượng ion hóa rất cao và độ âm điện lại thấp so<br />
với các phi kim vì chỉ có 1 proton để hút các electron<br />
gắn thêm vào<br />
<br />
33<br />
<br />
2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC<br />
2.1. Năng lƣợng liên kết đƣợc thể hiện<br />
qua phản ứng thủy phân<br />
H2(k) → 2H (k) Δ H = 432 kJ/mol<br />
Ở 1 atm và 2000K sự phân hủy đạt 0,1%, còn ở<br />
5000K đạt 95%.<br />
Do tính bền nhiệt nên hydro ít hoạt động ở nhiệt<br />
độ thường, trừ khi có xúc tác<br />
<br />
34<br />
<br />