AXIT CACBOXYLIC VÀ
DẪN XUẤT
AXIT CACBOXYLIC (1)
1.Khái niệm và phân loại
2.Danh pháp
3.Phương pháp điều chế
1. KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI
1.1 Khái niệm chung
+ Axit cacboxylic là các hợp chất hữu cơ mà trong phân
tử có chứa nhóm cacboxyl.
RCOOH
+ Trường hợp đặc biệt: axit formic HCOOH có nhóm
cacboxyl liên kết với hydro:
+ Nhóm chức cacboxyl trong axit cacboxylic, tạo thành từ
nhóm chức cacbonyl (C=O) và nhóm chức hydroxyl (OH).
Nhóm cacboxyl thường được biểu diễn theo các cách sau:
CO2HCOOH
COH
O
1.2. Phân loại
a) Theo bản chất gốc hydrocacbon R
+ R là gốc no
CH
3
COOH
Axit axetic
+ R là gốc không
no, có liên kết bội
= hoặc ≡
CH
2
CHCOOH
Axit acrylic
+ R là gốc aryl
(Gốc thơm)
Axit benzoic Axit (o-, m-, p-) toluic
CH3
COOH
COOH
Axit phenylaxetic
CH2COOH
b) Theo số nhóm cacboxyl -COOH
+ Axit monocacboxylic: có một nhóm –COOH trong phân tử.
+ Axit dicacboxylic: có hai nhóm –COOH trong phân tử.
+ Axit tricacboxylic: có ba nhóm –COOH trong phân tử.
2. DANH PHÁP
2.1. Tên thông thường
+ Tên thông thường của axit xuất phát từ nguồn gốc tự
nhiên tách ra hoặc từ nguồn nguyên liệu điều chế axit đó.
VD:H-COOH: axit formic từ loài kiến lửa Formicarupa
CH3-COOH: axit axetic từ dấm ăn (acetic: thuộc dấm)