Bài giảng Kinh doanh ngoại hối: Chương 2 - ThS. Hà Lâm Oanh

01/08/2017<br /> <br /> MỤC TIÊU<br /> L/O/G/O<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT<br /> KHOA KINH TẾ<br /> <br /> Chương 2<br /> <br /> GIAO DỊCH NGOẠI HỐI<br /> GIAO NGAY<br /> Giảng viên: ThS. HÀ LÂM OANH<br /> Bộ môn Tài chính – Ngân hàng<br /> <br /> - Nắm được khái niệm, bản chất của giao dịch ngoại<br /> hối giao ngay.<br /> - Phân biệt giao dịch giao ngay bán lẻ và giao dịch<br /> giao ngay liên ngân hàng.<br /> - Nắm được các rủi ro trong giao dịch ngoại hối<br /> giao ngay.<br /> - Vận dụng được kỹ thuật kinh doanh chênh lệch tỷ<br /> giá.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> 1. Khái niệm giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> 2.1 Ngày giá trị và ngày giao dịch<br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> 2.3 Quy trình giao dịch ngoại hối<br /> 3. Giao dịch ngoại tệ tiền mặt<br /> 4. Các rủi ro trong giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> 5. Kinh doanh chênh lệch tỷ giá<br /> <br /> Các giao dịch ngoại hối cơ bản<br /> <br /> FOREX<br /> Nghiệp vụ sơ cấp<br /> <br /> SPOT<br /> <br /> Nghiệp vụ phái sinh<br /> <br /> FORWARD<br /> <br /> SWAP<br /> <br /> OPTION<br /> <br /> OTC<br /> <br /> FUTURE<br /> <br /> EXCHANGE<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 1. Khái niệm giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 1. Khái niệm giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> Giao dịch mua, bán ngoại tệ giao ngay (sau đây gọi là<br /> giao dịch giao ngay) là giao dịch hai bên thực hiện<br /> mua, bán với nhau một lượng ngoại tệ với Đồng Việt<br /> Nam hoặc với một ngoại tệ khác theo tỷ giá giao ngay<br /> <br /> • Một giao dịch ngoại hối giao ngay (forex spot<br /> transaction) là giao dịch trong đó hai bên thỏa<br /> thuận mua bán ngoại hối theo tỷ giá được thỏa<br /> thuận ngày hôm nay và việc giao hàng thanh toán<br /> được thực hiện trong vòng hai ngày làm việc.<br /> • Đối tượng mua bán trong một giao dịch ngoại hối<br /> giao ngay là các khoản tiền gửi ngân hàng.<br /> <br /> xác định tại ngày giao dịch. - Thông tư 15/2015/TT-<br /> <br /> NHNN.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 1<br /> <br /> 01/08/2017<br /> <br /> 1. Khái niệm giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> • Bản chất: giao dịch ngoại hối giao ngay là giao<br /> dịch mua bán ngoại tệ, trong đó việc thanh toán và<br /> giao nhận ngoại tệ diễn ra đồng thời.<br /> • Ngày thanh toán trong giao dịch giao ngay do các<br /> bên thỏa thuận nhưng tối đa không quá 02 (hai)<br /> ngày làm việc kể từ ngày giao dịch. - Thông tư<br /> 15/2015/TT-NHNN.<br /> <br /> 2.1 Ngày giá trị và ngày giao dịch<br /> • Ngày giao dịch – ngày hợp đồng: ngày ký hợp<br /> đồng là ngày hợp đồng bắt đầu có hiệu lực.<br /> • Ngày giá trị: là ngày thực hiện hợp đồng (ngày làm<br /> việc thứ 2 sau ngày giao dịch).<br /> • Tỷ giá hối đoái trên thị trường có thể thay đổi trong<br /> khoảng thời gian giữa hai thời điểm này, tuy nhiên<br /> việc thanh toán vẫn được thực hiện ở mức tỷ giá<br /> được thỏa thuận khi giao dịch được ký kết.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2.1 Ngày giá trị và ngày giao dịch<br /> • Các dealer có thể thỏa thuận về ngày giá trị khác với quy<br /> ước và tỷ giá áp dụng khác với “spot”.<br /> • Thuật ngữ:<br /> - Tod: là giao dịch mà việc giao hàng và thanh toán được<br /> thực hiện ngay trong ngày giao dịch.<br /> - Tom: là giao dịch mà việc giao hàng và thanh toán được<br /> thực hiện vào ngày hôm sau.<br /> - Spot/Next: là giao dịch mà việc giao hàng và thanh toán<br /> được thực hiện vào ngày thứ ba sau ngày giao dịch (<br /> giao dịch kỳ hạn một ngày)<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> <br /> Thị trường ngoại hối<br /> giao ngay<br /> <br /> Thị trường liên ngân<br /> hàng (bán buôn)<br /> <br /> Thị trường khách<br /> hàng (bán lẻ)<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Giao dịch giao ngay bán lẻ:<br /> • Đối tượng giao dịch: ngân hàng thương mại – nhà tạo thị<br /> trường, nhà tạo giá và khách hàng mua bán lẻ - nhà chấp<br /> nhận giá (DN, nhà đầu tư, tổ chức, cá nhân)<br /> • Mục đích mua bán ngoại hối: thực hiện các nghiệp vụ kinh<br /> tế đối ngoại (xuất – nhập khẩu, đầu tư quốc tế, tín dụng<br /> quốc tế, chuyển tiền phi mậu dịch,…)<br /> • Đặc điểm: áp dụng tỷ giá mua bán lẻ, quy mô tương đối<br /> nhỏ, speard rộng, tỷ giá hình thành dựa vào tỷ giá trên thị<br /> trường liên ngân hàng.<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Giao dịch giao ngay bán lẻ:<br /> • Quy trình giao dịch<br /> Ví dụ: Công ty ABC mua 10,000USD để thanh toán cho nhà<br /> xuất khẩu XYZ của Mỹ. XYZ yêu cầu ABC thanh toán số tiền<br /> này vào tài khoản của mình tại Citibank New York trước ngày<br /> 19/08/2016.<br /> - Ngày 16/08/2016, ABC liên hệ với Vietcombank để mua<br /> 10,000USD với tỷ giá 22,330VND/USD<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2<br /> <br /> 01/08/2017<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> Giao dịch giao ngay bán lẻ: Quy trình giao dịch<br /> Ví dụ: - Ngày 16/08/2016<br /> B1: ABC cung cấp thông tin (tên, địa chỉ, số hiệu tài khoản,<br /> ngân hàng phục vụ) của mình và XYZ, hoạt động mua bán<br /> giữa ABC và XYZ cho Vietcombank.<br /> B2: Vietcombank kiểm tra tính hợp pháp và hợp lệ của giao<br /> dịch.<br /> B3: Vietcombank xác nhận hợp đồng bán USD cho ABC bằng<br /> văn bản và thực hiện các quy trình giao dịch kiểm soát nội bộ<br /> (cập nhật giao dịch vào sổ nhật ký giao dịch, chuyển bộ phận<br /> bank office kiểm soát)<br /> <br /> Giao dịch giao ngay bán lẻ: Quy trình giao dịch<br /> Ví dụ: - Ngày 18/08/2016<br /> B4: Vietcombank ghi nợ tài khoản ABC số tiền<br /> 223,300,000VND.<br /> B5: Vietcombank gửi một bức điện (qua hệ thống Swift) với<br /> Citibank New York yêu cầu ngân hàng này trích tài khoản<br /> nostro của mình mở ở Citibank số tiền 10,000USD để ghi có<br /> cho tài khoản của XYZ.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Thị trường giao ngay liên ngân hàng<br /> • Đối tượng giao dịch: các ngân hàng thương mại – nhà<br /> tạo thị trường, nhà chấp nhận giá lẫn nhau.<br /> • Mục đích mua bán ngoại hối: phòng ngừa rủi ro hedging, đầu cơ - speculation và kinh doanh chênh<br /> lệch giá - arbitrage.<br /> • Đặc điểm: áp dụng tỷ giá liên ngân hàng, kênh giao<br /> dịch trực tiếp hoặc gián tiếp.<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Thị trường giao ngay liên ngân hàng<br /> <br /> Thị trường giao<br /> ngay liên ngân hàng<br /> <br /> Trực tiếp<br /> <br /> Gián tiếp<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Thị trường liên ngân hàng trực tiếp<br /> • Các ngân hàng đều là nhà tạo thị trường.<br /> • Các dealer của các ngân hàng hỏi và báo giá lẫn nhau<br /> thông qua các phương tiện truyền thông: điện thoại,<br /> telex, hệ thống giao dịch điện tử,…<br /> • Một giao dịch có 02 dealer của 02 NH tham gia. Một<br /> dealer hỏi giá – khởi tạo giao dịch (không nói cho đối<br /> tác biết là mình muốn mua hay bán) và một dealer báo<br /> giá – báo giá hai chiều.<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Thị trường giao ngay liên ngân hàng trực tiếp<br /> Ví dụ: Giao dịch qua điện thoại của hai dealer<br /> - Dealer A: Price on EUR, please?<br /> - Dealer B: Thirty-forty on five<br /> - Dealer A: Five yours at thirty<br /> - Dealer B: Confirming I buy five million EUR at<br /> 1.2330, sell USD six million one hundred and sixty<br /> five thousand, value date February 14<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 3<br /> <br /> 01/08/2017<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Thị trường giao ngay liên ngân hàng gián tiếp<br /> • Giao dịch có sự tham gia của nhà môi giới.<br /> • Các Dealers gửi lệnh mua và lệnh bán cho nhà môi<br /> giới.<br /> • Nhà môi giới đối chiếu và khớp lệnh mua và bán.<br /> • Khi được hỏi giá nhà môi giới sẽ chào giá tay trong.<br /> <br /> Thị trường giao ngay<br /> liên ngân hàng gián tiếp<br /> • Vào thời điểm trong<br /> ngày, nhà môi giới H<br /> nhận được các lệnh<br /> đặt mua và đặt bán<br /> EUR như sau:<br /> • Nếu được hỏi giá, nhà<br /> môi giới sẽ chào giá<br /> nào?<br /> <br /> Banks<br /> <br /> Volume<br /> <br /> Bid<br /> <br /> A<br /> <br /> 1M<br /> <br /> 1.34<br /> <br /> B<br /> <br /> 2M<br /> <br /> Ask<br /> <br /> 1.30<br /> <br /> C<br /> <br /> 2M<br /> <br /> D<br /> <br /> 1M<br /> <br /> 1.36<br /> <br /> E<br /> <br /> 2M<br /> <br /> 1.39<br /> <br /> F<br /> <br /> 2M<br /> <br /> 1.37<br /> <br /> 1.35<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay<br /> Thị trường giao ngay liên ngân hàng gián tiếp<br /> • Nhà kinh doanh được chào với giá mua và giá bán tốt nhất<br /> trên thị trường.<br /> • Cho phép nhà kinh doanh dấu tên cho đến khi giao dịch<br /> được thực hiện.<br /> • Nhà kinh doanh chủ động: quyết định chiều hướng giao<br /> dịch (mua/bán), chỉ đưa ra giá 1 chiều, thời điểm giao dịch,<br /> số lượng giao dịch tối đa.<br /> • Không bị ràng buộc khi yết giá, cho phép hủy lệnh khi lệnh<br /> chưa được thực hiện.<br /> <br /> 2.2 Tổ chức thị trường giao ngay liên ngân hàng<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2. Kỹ thuật giao dịch ngoại hối giao ngay<br /> 2.3 Quy trình giao dịch ngoại hối<br /> (Tự nghiên cứu)<br /> - Thanh toán giữa các ngân hàng thực hiện qua hệ thống<br /> thanh toán điện tử SWIFT.<br /> - Việt Nam: mua bán VND/USD thanh toán chuyển<br /> khoản qua Vietcombank hoặc trung tâm giao dịch tại<br /> NHNN.<br /> - Mỹ: thanh toán bằng USD giữa các ngân hàng thực<br /> hiện qua CHIPS.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Trực tiếp<br /> <br /> Gián tiếp<br /> <br /> Các dealer biết đối tác của mình<br /> là ai.<br /> Các dealer phải sẵn sang báo giá<br /> và chịu sự ràng buộc với giá đưa<br /> ra.<br /> <br /> Dealer chỉ biết chi tiết của đối<br /> tác khi giao dịch được thực hiện.<br /> Dealer chủ động quyết định giao<br /> dịch tùy thuộc nhu cầu và mục<br /> đích của mình, không cần báo<br /> giá hai chiều, có thể hủy bỏ lệnh<br /> giao dịch trước khi nó được thực<br /> hiện.<br /> Hỏi giá và báo giá liên tục Giao dịch dễ thành công, tăng<br /> nhưng tỷ lệ giao dịch được thực tính thanh khoản cho thị trường.<br /> hiện không nhiều.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 3. Giao dịch ngoại tệ tiền mặt<br /> Thị trường ngoại tệ tiền mặt bao gồm:<br /> - Ngoại tệ tiền kim loại.<br /> - Ngoại tệ tiền mặt.<br /> - Séc du lịch.<br /> - Thẻ tín dụng.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 4<br /> <br /> 01/08/2017<br /> <br /> 3. Giao dịch ngoại tệ tiền mặt<br /> Nguyên nhân khiến chênh lệch giữa tỷ giá mua và tỷ giá bán<br /> ngoại tệ tiền mặt lớn:<br /> - Doanh số giao dịch nhỏ.<br /> - Chi phí giao dịch cao (giấy tờ, kho quỹ, kiểm đếm, bảo<br /> vệ, vận chuyển,…).<br /> - Ngoại hối phục vụ cho giao dịch ngoại tệ tiền mặt phải<br /> dự trữ trong két nên không sinh lời như ngoại tệ trên tài<br /> khoản.<br /> - Rủi ro: nhầm lẫn, trộm cắp, cướp giật,… khi chuyển tiền<br /> mặt giữa các chi nhánh ngân hàng.<br /> - Rủi ro: lừa đảo, làm tiền giả, séc giả.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 5. Kinh doanh chênh lệch tỷ giá<br /> • Kinh doanh chênh lệch tỷ giá (Arbitrage) là<br /> hình thức kiếm lời bằng cách khai thác sự<br /> không thống nhất về tỷ giá giữa các thị trường.<br /> • Cách thức kinh doanh: mua vào và bán ra một<br /> đồng tiền cùng một thời điểm ở 02 thị trường<br /> khác nhau.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 5. Kinh doanh chênh lệch tỷ giá<br /> Tại một thời điểm, hai ngân hàng đang niêm yết giá như<br /> sau:<br /> • A: S(USD/EUR) = 1.3450/60<br /> • B: S(USD/EUR) = 1.3445/55<br /> Hỏi:<br /> • Có cơ hội kinh doanh chênh lệch giá hay không?<br /> • Ngân hàng nào có xu hướng tạo ra trạng thái ngoại<br /> hối trường ròng EUR?<br /> • Ngân hàng nào có xu hướng tạo ra trạng thái ngoại<br /> hối đoản ròng EUR?<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 4. Các rủi ro trong SPOT<br /> - Rủi ro do không thực hiện nghĩa vụ hợp đồng từ<br /> phía đối tác.<br /> - Rủi ro thị trường.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 5. Kinh doanh chênh lệch tỷ giá<br /> Arbitrage 02 bên:<br /> Tại một thời điểm, hai ngân hàng đang niêm yết giá<br /> như sau:<br /> • A: S(USD/EUR) = 1.3450/60<br /> • B: S(USD/EUR) = 1.3420/35<br /> Dealer X đang có 1,000,000 EUR. Hỏi:<br /> • Dealer X có kinh doanh chênh lệch giá hay không?<br /> • Kinh doanh như thế nào?<br /> • Lợi nhuận? Tỷ suất lợi nhuận là bao nhiêu?<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 5. Kinh doanh chênh lệch tỷ giá<br /> Arbitrage 03 bên: 03 bước<br /> Bước 1: Kiểm tra sự thống nhất về tỷ giá niêm yết<br /> giữa các thị trường.<br /> Bước 2: Xác định thị trường đang định giá cao và<br /> định giá thấp đối với một đồng tiền.<br /> Bước 3: Sử dụng mô hình tam giác (triangle) để<br /> kinh doanh.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 5<br /> <br />