Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai<br />
<br />
Chương 6 Thị trường độc quyền<br />
hoàn toàn<br />
<br />
Giảng viên : Bùi Hoàng Ngọc<br />
Email : bui.ngoc@dntu.edu.vn<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Mục tiêu học tập của chương<br />
<br />
<br />
<br />
Học xong chương này, người học cần nắm<br />
<br />
được các kiến thức sau :<br />
1. Đặc điểm của thị trường độc quyền hoàn toàn<br />
2. Nguyên nhân gây ra độc quyền.<br />
<br />
3. Hành vi của NTD, DN, Chính phủ trong thị<br />
trường độc quyền<br />
4. Các tổn thất do độc quyền gây ra<br />
5. Các biện pháp kiểm soát độc quyền<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
1. Đặc điểm của thị trường độc quyền<br />
<br />
<br />
<br />
Thị trường độc quyền hoàn toàn có các đặc<br />
<br />
điểm cơ bản sau :<br />
1. Rất nhiều người mua - Chỉ có 1 người bán.<br />
2. Chỉ có 1 sản phẩm ( không có sp thay thế ).<br />
3. Thông tin về sản phẩm là rất hạn chế.<br />
4. Có rất nhiều các rào cản để gia nhập vào<br />
ngành.<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Giảng viên : Bùi Hoàng Ngọc<br />
<br />
Email : bui.ngoc@dntu.edu.vn<br />
<br />
Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai<br />
<br />
2. Nguyên nhân gây ra độc quyền<br />
<br />
<br />
<br />
Các nguyên nhân chính như sau<br />
1. Do những ưu đãi của tự nhiên, khí hậu, địa hình.<br />
2. Do việc bảo hộ sở hữu các bằng phát minh sáng<br />
chế.<br />
3. Do ưu đãi đặc biệt của hệ thống chính trị.<br />
4. Do những lợi thế theo quy mô của doanh nghiệp<br />
sản xuất lớn.<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
3. Đường cầu và đường MR của DN<br />
<br />
<br />
<br />
Do chỉ có một người bán nên đường cầu<br />
<br />
của doanh nghiệp độc quyền cũng chính là<br />
đường cầu của thị trường.<br />
<br />
<br />
<br />
Đường doanh thu biên (MR) sẽ là đường<br />
<br />
phân giác (so với đường cầu).<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Minh họa<br />
Giá<br />
11<br />
<br />
Đường cầu của DN<br />
<br />
Đường MR<br />
0<br />
<br />
5,5<br />
<br />
11<br />
<br />
Sản lượng<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Giảng viên : Bùi Hoàng Ngọc<br />
<br />
Email : bui.ngoc@dntu.edu.vn<br />
<br />
Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai<br />
<br />
Nhận xét về độc quyền<br />
<br />
<br />
<br />
Giá bán thay đổi, sẽ làm lượng tiêu thụ<br />
<br />
thay đổi.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Đường MR < P (chính là đường cầu)<br />
So sánh với cạnh tranh hoàn hảo thì<br />
Giá không đổi ở mọi mức sản lượng bán<br />
MR = P<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
4. Hành vi của DN độc quyền trong ngắn hạn<br />
<br />
<br />
<br />
Trong ngắn hạn, thì cũng giống các loại<br />
<br />
hình thị trường khác, doanh nghiệp độc quyền<br />
cũng luôn theo đuổi mục tiêu tối đa hóa lợi<br />
nhuận.<br />
<br />
<br />
<br />
Doanh nghiệp độc quyền có đủ các điều<br />
<br />
kiện để theo đuổi mục tiêu đó tốt hơn các loại<br />
doanh nghiệp khác.<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Ví dụ<br />
<br />
<br />
<br />
Một doanh nghiệp độc quyền có hàm chi<br />
<br />
phí TC = 50.000 + 100.Q + 2,5Q2. Hàm cầu của<br />
thị trường là Qd = 260 – 0,1.P<br />
<br />
<br />
<br />
Hãy xác định mức sản lượng để DN tối đa<br />
<br />
được lợi nhuận. Tính lợi nhuận tối đa.<br />
<br />
<br />
<br />
Hãy tính lợi nhuận của DN khi P = 1800<br />
<br />
đvt/sp và khi P = 1400 đvt/sp.<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công9<br />
nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Giảng viên : Bùi Hoàng Ngọc<br />
<br />
Email : bui.ngoc@dntu.edu.vn<br />
<br />
Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai<br />
<br />
Phân tích bằng đồ thị<br />
Lợi nhuận là hình ABCP*<br />
<br />
Giá<br />
<br />
MC<br />
<br />
P1<br />
<br />
AC<br />
<br />
A<br />
<br />
P*<br />
P2<br />
<br />
E<br />
<br />
C<br />
<br />
D = AR<br />
<br />
B<br />
MR<br />
Q1<br />
<br />
Q*<br />
<br />
Sản lượng<br />
<br />
Q2<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Nguyên tắc tối đa hóa lợi nhuận<br />
1. Khi Q < Q* thì MC < MR, khi đó nếu doanh<br />
nghiệp tăng sản lương ứng ứng thì lợi nhuận<br />
sẽ tăng và ngược lại.<br />
2. Khi Q > Q* thì MC > MR, khi đó nếu doanh<br />
<br />
nghiệp giảm sản lượng cung ứng thì lợi nhuận<br />
doanh nghiệp sẽ tăng và ngược lại.<br />
3. Khi Q = Q* thì MC = MR, khi đó sản lượng<br />
cung ưng là tối ưu (cho lợi nhuận cao nhất)<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Minh họa bằng đồ thị<br />
Giá, CFí<br />
<br />
MC<br />
<br />
P1<br />
P*<br />
<br />
AC<br />
<br />
P2<br />
Lợi nhuận tăng<br />
thêm do sản<br />
lượng tăng<br />
<br />
D = AR<br />
Lợi nhuận tăng thêm<br />
do sản lượng giảm<br />
MR<br />
Q1<br />
<br />
Q*<br />
<br />
Q2<br />
<br />
Sản lượng<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Giảng viên : Bùi Hoàng Ngọc<br />
<br />
Email : bui.ngoc@dntu.edu.vn<br />
<br />
Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai<br />
<br />
5. Đường cung trong thị trường độc quyền<br />
<br />
<br />
<br />
Trong thị trường độc quyền thì thị trường<br />
<br />
sẽ không có đường cung, vì:<br />
1. Doanh nghiệp độc quyền có thể cung cấp các<br />
mức sản lượng khác nhau với cùng một mức<br />
giá.<br />
2. Hoặc là cùng cung cấp một mức sản lượng<br />
như nhau nhưng mức giá khác nhau.<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
6. DN độc quyền với nhiều nhà máy<br />
MC<br />
MC<br />
MC2<br />
<br />
MC1<br />
<br />
T<br />
<br />
150<br />
<br />
100<br />
<br />
50<br />
<br />
Q<br />
<br />
Q<br />
1000 2000<br />
<br />
Q<br />
<br />
1000<br />
<br />
1000<br />
<br />
3000<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Ví dụ có 2 nhà máy<br />
Giá, CFí<br />
<br />
MC1<br />
<br />
MC2<br />
MCT<br />
<br />
P*<br />
<br />
MR*<br />
<br />
D = AR<br />
<br />
MR<br />
<br />
Q1<br />
<br />
Q2<br />
<br />
QT<br />
<br />
Sản lượng<br />
<br />
“Khoa Quản trị Kinh doanh – Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai”<br />
<br />
Giảng viên : Bùi Hoàng Ngọc<br />
<br />
Email : bui.ngoc@dntu.edu.vn<br />
<br />