Bài giảng Kinh tế thủy sản: Chương 3 - Kinh tế sản xuất

TS Nguy n Minh Đ c<br /> <br /> Bài gi ng<br /> <br /> KINH T TH Y S N<br /> CHƯƠNG 3 - KINH T S N XU T<br /> TS. NGUY N MINH Đ C<br /> Đ I H C NÔNG LÂM TPHCM<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 1<br /> <br /> M c đích c a s n xu t<br /> v Th a mãn nh ng mong mu n và nhu c u c a<br /> con ngư i<br /> v Nh ng nhu c u cơ b n c a loài ngư i là th c<br /> ph m, qu n áo, ch<br /> và s an toàn. Nh ng<br /> nhu c u c a con ngư i càng gia tăng g p nhi u<br /> l n cùng v i s phát tri n c a xã h i. Con<br /> ngư i ph i s n xu t đ có đư c nh ng phương<br /> ti n mà qua đó, h có th th a mãn nh ng nhu<br /> c u, mong mu n c a riêng h , đ ng th i cũng<br /> giúp th a mãn nhu c u c a nh ng ngư i khác.<br /> 2<br /> <br /> Lưu ý: Ch s d ng n i b cho sinh viên<br /> KTS, ðH Nông Lâm TPHCM, nghiêm<br /> c m sao chép, upload, ph bi n t t c<br /> các hình th c<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 1<br /> <br /> TS Nguy n Minh Đ c<br /> <br /> v M t ngư i v a là nhà s n xu t v a là ngư i tiêu<br /> dùng.<br /> v M c đích c a s n xu t là đ c i thi n l i ích kinh t ,<br /> c i thi n đi u ki n và ch t lư ng cu c s ng b ng<br /> cách thúc đ y con ngư i ngày càng th a mãn nhi u<br /> hơn nh ng nhu c u và mong mu n. Trư c khi b t tay<br /> vào s n xu t, nhà s n xu t s ph i xem xét nh ng<br /> nhu c u và mong mu n c a nh ng ngư i khác đư c<br /> ph n ánh m t nơi đ trao đ i các thông tin, đư c<br /> g i là th trư ng.<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 3<br /> <br /> S n xu t là gì?<br /> v S n xu t là quá trình k t h p các ngu n l c đ<br /> t o ra m t s hàng hóa hay d ch v có giá tr .<br /> v S n xu t bao g m các ho t đ ng sau:<br /> § Thay đ i d ng th c c a 1 lo i hàng hóa b t kỳ<br /> giai đo n nào t nguyên li u thô đ n s n ph m<br /> cu i cùng. Ví d : t ph ph ph m chăn nuôi thành<br /> th c ăn cho cá.<br /> § Thay đ i tình tr ng c a hàng hóa. Ví d : nuôi cá t<br /> cá gi ng thành cá thương ph m, phi-lê cá trong<br /> các xí nghi p ch bi n.<br /> § Cung c p d ch v . Ví d : d ch v khuy n ngư<br /> 4<br /> <br /> Lưu ý: Ch s d ng n i b cho sinh viên<br /> KTS, ðH Nông Lâm TPHCM, nghiêm<br /> c m sao chép, upload, ph bi n t t c<br /> các hình th c<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 2<br /> <br /> TS Nguy n Minh Đ c<br /> <br /> Các y u t c a s n xu t<br /> v Quá trình s n xu t s d ng nhi u y u t , đư c phân ra<br /> làm 4 lo i chính, g i là 4 y u t c a s n xu t:<br /> § Đ t đai, đ i di n cho tài s n t nhiên đư c s d ng trong<br /> s n xu t. Y u t đ t đai trong s n xu t bao g m luôn c cây<br /> c i sinh v t t nhiên, ch t khoáng, nư c và các lo i th y<br /> v c; th m chí bao g m c ánh sáng và không khí.<br /> § V n là y u t “nhân t o”, bao g m th c ăn, phân bón, h<br /> ch a, nhà xư ng, ti n b c và k c k thu t s n xu t.<br /> § Lao đ ng là ngu n năng lư ng “cơ b p” sơ c p đư c s<br /> d ng trong s n xu t, bao g m c lao đ ng đi u hành, lao<br /> đ ng gia đình và lao đ ng đư c thuê mư n.<br /> § Qu n lý là ngu n l c trí óc cho s n xu t, trái v i năng<br /> lư ng “cơ b p”. Qu n lý liên quan đ n quá trình ra quy t<br /> đ nh và ch u trách nhi m r i ro.<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 5<br /> <br /> NĂM NGUOÀN LÖÏC SINH K<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC LAO ÑOÄNG<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC<br /> XAÕ HOÄI<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC<br /> TÖÏ NHIEÂN<br /> O<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC VAÄT CHAÁT<br /> <br /> 6<br /> <br /> Lưu ý: Ch s d ng n i b cho sinh viên<br /> KTS, ðH Nông Lâm TPHCM, nghiêm<br /> c m sao chép, upload, ph bi n t t c<br /> các hình th c<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC TAØI CHÍNH<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 3<br /> <br /> TS Nguy n Minh Đ c<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC LAO ÑOÄNG<br /> <br /> v taát caû khaû naêng lao ñoäng, kyõ naêng, kieán<br /> thöùc, kinh nghieäm vaø söùc khoûe ñeå giuùp<br /> con ngöôøi coù theå thöïc hieän ñöôïc caùc keá<br /> sinh nhai cuûa mình nhaèm ñaït ñöôïc caùc<br /> keát quaû vaø muïc tieâu cuûa cuoäc soáng<br /> v bao goàm caû soá löôïng vaø chaát löôïng cuûa<br /> ñoäi nguõ lao ñoäng saün coù<br /> v laø moät nguoàn löïc toái quan troïng cho<br /> nh ng h s n xu t ngöôøi nh vì nguoàn<br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> 2009<br /> <br /> 7<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC TÖÏ NHIEÂN<br /> <br /> taát caû nhöõng nguoàn lôïi thuoäc veà töï nhieân maø ngöôøi<br /> daân söû duïng ñeå kieám soáng<br /> v haøm chöùa taát caû töø nhöõng taøi saûn chung cho moïi<br /> ngöôøi nhö khí haäu, nhieät ñoä, khoâng khí, söï ña<br /> daïng sinh hoïc cho ñeán caùc taøi nguyeân ñöôïc söû<br /> duïng tröïc tieáp cho saûn xuaát nhö ñaát ñai, nguoàn<br /> nöôùc, caây troàng, vaät nuoâi,…<br /> v raát gaàn vôùi caùc khaùi nieäm ruûi ro<br /> Nguoàn löïc töï nhieân coù vai troø raát quan troïng ñoái vôùi<br /> noâng daân vì hoï leä thuoäc raát nhieàu vaøo thieân nhieân<br /> v<br /> <br /> 8<br /> <br /> Lưu ý: Ch s d ng n i b cho sinh viên<br /> KTS, ðH Nông Lâm TPHCM, nghiêm<br /> c m sao chép, upload, ph bi n t t c<br /> các hình th c<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> Prepared by NMDuc 2002<br /> 2009<br /> <br /> 4<br /> <br /> TS Nguy n Minh Đ c<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC XAÕ HOÄI<br /> <br /> v<br /> <br /> v<br /> <br /> caùc maïng löôùi vaø söï lieân keát ôû caùc caáp khaùc nhau<br /> hay ôû caùc ngaønh ngheà khaùc nhau giöõa nhöõng<br /> ngöôøi chia seû cuøng loaïi lôïi ích hay coù cuøng loaïi sôû<br /> thích<br /> goàm quyeàn thaønh vieân trong vieäc tham gia caùc hieäp<br /> hoäi, ñoaøn theå vaø caû caùc moái quan heä vôùi caùc toå chöùc<br /> khaùc nhau trong xaõ hoäi<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> Prepared by NMDuc 2002<br /> 2009<br /> <br /> 9<br /> <br /> NGUOÀN LÖÏC VAÄT CHAÁT<br /> <br /> caùc cô sôû haï taàng cô baûn<br /> caùc tö lieäu saûn xuaát<br /> § Cô sôû haï taàng (ñöôøng giao thoâng, nôi ôû, nguoàn<br /> caáp thoaùt nöôùc, naêng löôïng vaø heä thoáng<br /> truyeàn thoâng,… ) thöôøng laø caùc taøi saûn coâng<br /> coäng, coù theå söû duïng maø khoâng traû tieàn tröïc<br /> tieáp<br /> § Caùc tö lieäu saûn xuaát thöôøng do sôû höõu caù nhaân<br /> hay taäp theå hoaëc coù theå ñöôïc thueâ möôùn<br /> v Vieäc thieáu thoán hay haïn cheá trong vieäc tieáp caän tôùi<br /> caùc nguoàn löïc vaät chaát coù theå laø moät yeáu toá chính<br /> cuûa ñoùi ngheøo<br /> v<br /> v<br /> <br /> 10<br /> <br /> Lưu ý: Ch s d ng n i b cho sinh viên<br /> KTS, ðH Nông Lâm TPHCM, nghiêm<br /> c m sao chép, upload, ph bi n t t c<br /> các hình th c<br /> <br /> NMDuc 2009© Nguy n Minh Đ c<br /> Prepared by NMDuc 2002<br /> 2009<br /> <br /> 5<br /> <br />