Bài giảng Kỹ năng mềm - Chương 3: Kỹ năng tự học và lập kế hoạch học tập

Chia sẻ: Tran Thi Thuy Linh | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:33

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Kỹ năng mềm - Chương 3: Kỹ năng tự học và lập kế hoạch học tập cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái niệm kỹ năng tự học; Các nhóm kỹ năng tự học; Phương pháp học tập hiệu quả; Kỹ năng lập kế hoạch học tập; Ý nghĩa của việc lập kế hoạch học tập;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kỹ năng mềm - Chương 3: Kỹ năng tự học và lập kế hoạch học tập

“Hãy có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hãy biết rằng chính bạn là người sẽ đưa bạn tới nơi bạn muốn đến chứ không phải ai khác”.
CHƯƠNG 3: KỸ NĂNG TỰ HỌC VÀ LẬP KẾ HOẠCH HỌC TẬP * Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng: Kiến thức: Trình bày được khái niệm, phương pháp kỹ năng tự học; Kỹ năng: Lập và thực hiện được kế hoạch tự học cho bản thân; Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Chủ động, tích cực, tự giác, tự rèn luyện kỹ năng tự học cho bản thân.
1. Khái niệm kỹ năng tự học 1.1. Tự học là gì Theo Từ điển Giáo dục học “Tự học là quá trình tự mình lĩnh hội tri thức khoa học và rèn luyện kỹ năng thực hành không có sự hướng dẫn của giáo viên và sự quản lý trực tiếp của cơ sở giáo dục đào tạo”. Tác giả Nguyễn Kỳ cũng bàn về khái niệm tự học: Tự học là hoạt động trong đó người học tích cực chủ động, tự mình tìm ra tri thức kinh nghiệm bằng hành động của mình, tự thể hiện mình. Tự học là người học tự đặt mình vào tình huống học, vào vị trí nghiên cứu, xử lí các tình huống, giải quyết các vấn đề, thử nghiệm các giải
GS TSKH Thái Duy Tuyên: “Tự học là động não, suy nghĩ, sử dụng năng lực trí tuệ (quan sát, so sánh, phân tích…) và có khi cả cơ bắp (khi sử dụng công cụ) cùng các phẩm chất của chính bản thân người học (tính trung thực, khách quan, có chí tiến thủ, kiên trì, nhẫn nại, lòng say mê khoa học) cả động cơ, tình cảm, cả nhân sinh quan, thế giới quan để chiếm lĩnh một lĩnh vực hiểu biết nào đó của nhân loại, biến lĩnh vực đó thành sở hữu của mình” Tác giả Lưu Xuân Mới: “Tự học là hình thức hoạt động nhận thức của cá nhân nhằm nắm vững hệ thống tri thức và kỹ năng do chính sinh viên tiến hành trên lớp, ở ngoài lớp theo hoặc không theo chương trình và sách giáo khoa đã quy định. Tự học là một hình thức tổ chức dạy học cơ bản ở đại học có tính độc lập cao và mang đậm nét sắc thái cá nhân như có quan hệ chặt chẽ với quá trình
Từ những định nghĩa như trên về tự học, chúng ta đều nhận thấy điểm chung của tự học là sự tự giác, chủ động và độc lập của người học trong quá trĩnh lĩnh hội tri thức: Bản chất của tự học là học với sự tự giác và tích cực ở mức độ cao, là quá trình người học tự tìm ra ý nghĩa của việc học làm chủ hoạt động học tập của mình. Bản chất của tự học là quá trình chủ thể người học cá nhân hóa việc học nhằm thỏa mãn các nhu cầu học tập, tự giác tiến hành các hoạt động để thực hiện có hiệu quả mục đích và nhiệm vụ học tập đề ra.
1.2. Kỹ năng tự học là gì? Kỹ năng tự học là những phương thức thể hiện hành động tự học thích hợp, tương ứng với mục đích và những điều kiện hoạt động, hình thành kỹ xảo đúng trong hoạt động tự học đảm bảo cho hoạt động tự học của sinh viên đạt được kết quả. Kỹ năng tự hoc là kha năng ca ̣ ̉ ́ nhân tự bổ sung, chu đông ti ̉ ̣ ́ch cực tìm hiêu, nghiên ̉ cứu, tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm và bài học từ sách vở, cuộc sống, nhằm lĩnh hôi tri ̣ thức và hình thành kỹ năng cho mình.
1.3. Các nhóm kỹ năng tự học 1.3.1. Kỹ năng định hướng Trước tiên, để quá trình tự học diễn ra thành công người học cần thiết lập cơ sở định hướng của hành động. Đó là hệ thống định hướng và chỉ dẫn mà chủ thể có thể sử dụng nó để thực hiện một hành động xác định nào đó. Nó có chức năng nhận thức đối tượng, vạch kế hoạch, kiểm tra và điều chỉnh hành động theo kế hoạch. Để có được cơ sở định hướng, người học phải trả lời được các câu hỏi: Học nhằm mục đích gì Thái độ học tập ra sao? Học như thế nào?
1.3.2. Kỹ năng lập kế hoạch học tập Trong quá trình lập kế hoạch người học phải chú ý một số điểm sau: Thứ nhất, người học phải xác định tính hướng đích của kế hoạch. Đó có thể là kế hoạch ngắn hạn, dài hạn, thậm chí kế hoạch cho từng môn, từng phần. Kế hoạch phải được tạo lập thật rõ ràng, nhất quán cho từng thời điểm, từng giai đoạn cụ thể sao cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của mình; Thứ hai, khi lập kế hoạch, người học phải chọn đúng trọng tâm, cần xác định được cái gì là quan trọng để ưu tiên tác động trực tiếp và dành
1.3.3. Kỹ năng thực hiện kế hoạch Kỹ năng ghi chép: Ghi chép hiệu quả sẽ tiết kiệm thời gian cho người học, do đó trong quá trình ghi chép, người học có thế sắp xếp thông tin, nắm bắt được những thông tin quan trọng và dễ dàng nhớ lại chúng khi cần. Việc ghi chép giúp chúng ta nhớ lại thông tin tốt hơn, giúp gợi ra các thông tin đã được lưu giữ trong bộ nhớ. Bên cạnh đó việc ghi chép một cách có hệ thống giúp người học nhớ lâu và có hiểu biết sâu sắc hơn nội dung bài học. Một số cách ghi chép hiệu quả: + Ghi chép các ý chính: + Ghi chép để dễ nhìn và nhớ + Ghi trực tiếp trên sách
Kỹ năng ôn tập: Kỹ năng ôn bài là hoạt động quan trọng, giúp người học tái hiện lại bài giảng, ghi nhớ, nắm bắt được mối quan hệ giữa các phần rời rạc, hệ thống lại toàn bộ bài học, bổ sung kiến thức bài học bằng những thông tin nghiên cứu được ở các tài liệu khác, nhận diện cấu trúc từng phần và toàn bài. Kỹ năng ôn tập bao gồm: + Lập kế hoạch chi tiết cho việc ôn tập; + Viết lại nội dung ôn tập; + Ôn tập xen kẽ giữa các nội dung; + Làm bài tập vận dụng.
Kỹ năng đọc sách nghiên cứu tài liệu
Việc đọc sách giúp người học tiếp thu tri thức và phát triển phương pháp tự học hiệu quả. Kỹ năng đọc sách bao gồm các thao tác: + Tra cứu và lựa chọn tài liệu: Biết cách tra cứu tài liệu ở thư viện, nhà sách lẫn các kho tư liệu trực tuyến sẽ giúp người học tìm được tài liệu mong muốn liên quan đến nội dung học tập. + Đọc sách: Bao gồm các cách đọc sau đây: * Đọc lướt * Đọc có suy nghĩ * Đọc có hệ thống * Đọc có chọn lọc * Đọc có ghi nhớ
1.3.4. Kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm Khi người học tự đánh giá được kết quả học tập của mình, người học sẽ tự đánh giá được năng lực học tập của bản thân, hiểu được cái gì mình làm được, cái gì mình chưa làm được để từ đó có hướng phát huy hoặc khắc phục. Để có kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá, người học cần: Xđ được mục tiêu, nội dung bài học; Xđ được các ND liên quan trong các tài liệu tham khảo; Tái hiện được những kiến thức liên quan đã được nghe giảng; Xây dựng dàn ý bài học; Làm được bài tập theo yêu cầu sau đó tự mình kiểm tra đáp án để rút kinh nghiệm…; Tự trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa Tự đặt câu hỏi để tự mình giải quyết hoặc thảo luận cùng bạn bè
2. Phương pháp học tập hiệu quả 2.1. Đọc đi đọc lại: Đọc lướt nhanh toàn bộ phần tổng quát của sách để nắm sơ bộ nội dung cuốn sách. Đọc kỹ, tùy theo mục đích đọc mà có thể đọc kỹ một lần hoặc nhiều lần. Khi đọc kỹ các lần sau, chỉ cần đọc lại những điều cơ bản hoặc các nội dung mà lần đầu chưa hiểu, chưa nắm vững. Những lần đọc sau sẽ làm người đọc nắm sâu hơn, hiểu kỹ hơn; 2.2. Nắm các ý chính: Trong khi đọc, bạn phải tách ra được cái “cốt lõi” hoặc “thông tin” dưới dạng ý chính và từ khóa. Sau đó, bạn chỉ ghi chú những ý chính và từ khóa ( dưới dạng Sơ Đồ Tư Duy) để
2.3. Trích lược những chi tiết quan trọng: để tìm những điểm cốt lõi, chọn ý tưởng hay nhất, đúng nhất và có ích cho việc học sẽ rèn được tư duy phê phán, làm tiền đề cho năng lực giải quyết vấn đề sau này. Sinh viên phải hết sức tập trung suy nghĩ và phải tinh lọc được những kiến thức cơ bản cần thiết cho mình, đồng thời nêu được các vấn đề cũng như giải quyết được những vấn đề mà tài liệu đề cập. 2.4. Đọc bằng mắt: đôi mắt của chúng ta có khả năng nhận biết từ và câu nhanh hơn nhiều so với việc đọc nhẩm trong đầu. Khi đọc thầm bạn nghe thấy các từ được phát âm lên trong trí óc mình, điều này sẽ làm giảm tốc độ đọc sách rất nhiều. Vì vậy, đọc bằng mắt
2.5. Học cách ghi chép: Việc ghi chú bằng tay giúp cải thiện khả năng tiếp thu, ghi nhớ lại tốt hơn. 2.6. Sắp xếp những điều ghi chép: Việc sắp xếp những điều ghi chép sẽ giúp bạn nhớ được thông tin hiệu quả hơn một cách cho hệ thống. 2.7. Đánh dấu trong sách: Các ý chính cần ghi chép cẩn thận, gạch chân hoặc tô màu vì đó là ý cơ bản mà từ đó có thể suy luận ra các ý khác liên quan. Những phần chưa hiểu hoặc chưa nắm vững cũng cần đánh dấu để tiếp tục suy nghĩ, tìm người giải đáp.