Bài giảng Kỹ thuật điện: Chương 5 - Nguyễn Thế Hoạch

Chia sẻ: Tomcangnuongphomai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Kỹ thuật điện: Chương 5 Những khái niệm chung về máy điện cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái niệm và phân loại; Các định luật cơ bản ứng dụng trong máy điện; Tính chất thuận nghịch của máy điện; Cấu tạo chung của máy điện. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật điện: Chương 5 - Nguyễn Thế Hoạch

Ch¬ng 5 Nh÷ng kh¸i niÖm chung vÒ m¸y ®iÖn 8/2/2012 BMNL 118
5. Máy điện n Khái niệm và phân loại n Các định luật cơ bản ứng dụng trong máy điện n Tính chất thuận nghịch của máy điện n Cấu tạo chung của máy điện 8/2/2012 BMNL 119
Ch¬ng 5. Nh÷ng kh¸i niÖm chung vÒ m¸y ®iÖn 5.1. Kh¸i niÖm chung §Þnh nghÜa: Theo quan ®iÓm n¨ng lîng th× m¸y ®iÖn lµ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn dïng ®Ó t¶i hoÆc biÕn ®æi n¨ng lîng ®iÖn tõ. Qu¸ tr×nh truyÒn t¶i hoÆc biÕn ®æi n¨ng lîng ®iÖn tõ trong c¸c m¸y ®Òu ph¶i th«ng qua tõ trêng tån t¹i trong m¸y. Do ®ã bÊt kú mét m¸y ®iÖn nµo còng ®Òu cã hai m¹ch lµ m¹ch ®iÖn vµ m¹ch tõ. 8/2/2012 BMNL 120
5.2. Ph©n lo¹i m¸y ®iÖn M¸y ®iÖn ®îc ph©n theo c¸c tiªu chuÈn c¬ b¶n sau: - Theo n¨ng lîng dßng ®iÖn xoay chiÒu hay mét chiÒu: + M¸y ®iÖn xoay chiÒu. + M¸y ®iÖn mét chiÒu. - Theo sè pha gåm cã: + M¸y ®iÖn xoay chiÒu mét pha + C¸c m¸y ®iÖn xoay chiÒu nhiÒu pha (thêng lµ ba pha) - Theo tèc ®é t¬ng ®èi gi÷a tõ trêng quay vµ roto: + M¸y ®iÖn kh«ng ®ång bé + M¸y ®iÖn ®ång bé 8/2/2012 BMNL 121
Classification of Rotating electrical Machines 8/2/2012 BMNL 122
5.3. C¸c ®Þnh luËt c¬ b¶n dïng trong m¸y ®iÖn Nguyªn lý lµm viÖc cña tÊt c¶ c¸c m¸y ®iÖn ®Òu dùa trªn c¬ së hai ®Þnh luËt ®ã lµ: - §Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ - §Þnh luËt ®iÖn tõ 5.3.1. §Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ Khi tõ th«ng xuyªn qua vßng d©y biÕn thiªn trong vßng d©y sÏ c¶m øng søc ®iÖn ®éng, chiÒu søc ®iÖn ®éng ph¶i nh thÕ nµo ®Ó dßng ®iÖn do nã sinh ra cã xu híng chèng l¹i sù biÕn thiªn cña tõ th«ng sinh ra nã. Néi dung cña ®Þnh luËt thu gän c«ng thøc Maxwel: df e=- dt 8/2/2012 BMNL 123
§Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ H×nh 5.1. X¸c ®Þnh søc ®iÖn ®éng c¶m øng theo c«ng thøc Mexwel Trong c«ng thøc trªn th× chiÒu d¬ng cña søc ®iÖn ®éng c¶m øng x¸c ®Þnh theo quy t¾c v¨n nót chai. Trêng hîp tõ th«ng f xuyªn qua cuén d©y cã w vßng, khi tõ th«ng biÕn thiªn trong cuén d©y sÏ c¶m ra søc ®iÖn ®éng lµ e vµ ta cã: df dy e = -w =- 8/2/2012 dt BMNL dt 124
Trêng hîp thanh dÉn cã ®é dµi l chuyÓn ®éng vu«ng gãc trong tõ trêng ®Òu cã cêng ®é tõ c¶m B víi vËn tèc ®Òu V th× søc ®iÖn ®éng c¶m øng trong thanh dÉn cã chiÒu x¸c ®Þnh theo quy t¾c bµn tay ph¶i vµ sÏ cã trÞ sè: E = B.l.V H×nh 5.2. Quy t¾c bµn tay ph¶I H×nh 5.3. Quy t¾c bµn tay tr¸i 8/2/2012 BMNL 125
5.3.2. §Þnh luËt lùc ®iÖn tõ Khi thanh dÉn mang dßng ®iÖn ®Æt vu«ng gãc víi ®êng søc tõ trêng thanh dÉn sÏ chÞu t¸c dông mét lùc ®iÖn tõ cã trÞ sè: ChiÒu cña lùc ®iÖn tõ ®îc x¸c ®Þnh theo qui t¾c bµn tay tr¸i. 5.4. TÝnh chÊt thuËn nghÞch cña m¸y ph¸t vµ ®éng c¬ ®iÖn C¸c m¸y quay ®Òu cã tÝnh chÊt ®Æc biÖt lµ: nã võa cã thÓ lµm viÖc ë chÕ ®é m¸y ph¸t ®iÖn (biÕn c¬ n¨ng thµnh ®iÖn n¨ng) võa cã thÓ lµm viÖc ë chÕ ®é ®éng c¬ (biÕn ®iÖn n¨ng thµnh c¬ n¨ng). §ã lµ tÝnh chÊt thuËn nghÞch c¶u m¸y ph¸t ®iÖn vµ ®éng c¬ ®iÖn. 8/2/2012 H×nh 5.4. Nguyªn lý lµm viÖc cña m¸y ph¸t ®iÖn vµ ®éng c¬ ®iÖn 126 BMNL
D.C Motor & A.C. Motor 8/2/2012 BMNL 127
A.C. Generator 8/2/2012 BMNL 128
A.C. Motor 8/2/2012 BMNL 129
Electromechanical energy conversion 8/2/2012 BMNL 130
5.5. VËt liÖu dïng trong m¸y ®iÖn 5.5.1. VËt liÖu cÊu tróc Lµ vËt liÖu dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c chi tiÕt ®Ó nhËn hoÆc truyÒn t¶i c¸c t¸c ®éng c¬ häc vÝ dô nh trôc m¸y, æ trôc, vá m¸y, n¾p m¸y… VËt liÖu thêng dïng lµ gang, thÐp l¸, thÐp rÌn, kim lo¹i mµu vµ hîp chÊt cña chóng, chÊt dÎo. 5.5.2. VËt liÖu t¸c dông Lµ vËt liÖu dïng ®Ó chÕ t¹o nh÷ng bé phËn dÉn tõ hoÆc dÉn ®iÖn t¹o thµnh m¹ch tõ vµ m¹ch ®iÖn trong m¸y ®iÖn: - VËt liÖu dÉn tõ lµ c¸c vËt liÖu s¾t tõ kh¸c nhau nh thÐp l¸ kÜ thuËt ®iÖn, gang thÐp ®óc, thÐp rÌn, thÐp l¸. - VËt liÖu dÉn ®iÖn: Trong c¸c vËt liÖu lµm d©y dÉn ®iÖn tèt nhÊt lµ ®ång v× nã cã ®iÖn trë suÊt nhá sau ®ã lµ nh«m, ngoµi ra cßn dïng d©y dÉn lµ nh÷ng hîp kim nh ®ång thau (hçn hîp cña ®ång, thiÕc kÏm) ®ång ®á pha phèt pho… 8/2/2012 BMNL 131
3. VËt liÖu c¸ch ®iÖn Gåm bèn nhãm sau: - chÊt h÷u c¬ thiªn nhiªn: giÊy, v¶i lôa, sîi b«ng. - chÊt v« c¬: ami¨ng, mica, sîi thuû tinh. - c¸c chÊt tæng hîp. 5.6. Ph¸t nãng vµ lµm m¸t m¸y ®iÖn Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc th× tæn hao ®ång trong c¸c cuén d©y vµ tæn hao s¾t tõ trong lâi thÐp lµm m¸y ®iÖn ph¸t nãng. M¸y ®iÖn bÞ ph¸t nãng lµm gi¶m tuæi thä cña c¸c vËt liÖu chÕ t¹o do ®ã cÇn lµm m¸t m¸y ®iÖn. C¸ch thøc lµm m¸t m¸y ®iÖn phô thuéc vµo møc ®é ph¸t nãng vµ kh¶ n¨ng chÞu nhiÖt cña vËt liÖu chÕ t¹o m¸y. Cã 2 c¸ch lµm m¸t : - lµm m¸t b»ng ®èi lu tù nhiªn - lµm m¸t cìng bøc: dïng kh«ng khÝ, dÇu, níc, qu¹t giã… 8/2/2012 BMNL 132