Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 7 - ThS. Hà Lâm Oanh

Chia sẻ: Trương Thị Mỹ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

150
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 7 do ThS. Hà Lâm Oanh biên soạn với mục tiêu chính là: Hiểu được cấu trúc hệ thống ngân hàng trên thế giới và Việt Nam, hiểu được khái niệm, bản chất, chức năng và vai trò của NHTW, hiểu được khái niệm, mục tiêu, nội dung và các công cụ của chính sách tiền tệ quốc gia,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 7 - ThS. Hà Lâm Oanh

9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT MỤC TIÊU Chương 7 NGÂN HÀNG • Hiểu được cấu trúc hệ thống ngân hàng trên thế giới và Việt Nam. • Hiểu được khái niệm, bản chất, chức năng và vai trò của NHTW. • Hiểu được khái niệm, mục tiêu, nội dung và các công cụ của chính sách tiền tệ quốc gia. • Hiểu rõ khái niệm, bản chất và chức năng của NHTM. • Trình bày và so sánh các nghiệp vụ cơ bản của NHTM. THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1 Hệ thống ngân hàng 2 Ngân hàng trung ương 3 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 1. Hệ thống ngân hàng Ngân hàng thương mại THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 1.1 Sự ra đời và phát triển của hệ thống NH 1.2 Hệ thống ngân hàng trên thế giới 1.3 Hệ thống ngân hàng Việt Nam THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 1. Hệ thống ngân hàng 1.1 Sự ra đời và phát triển của hệ thống NH 1.2 Hệ thống ngân hàng trên thế giới a) Ngân hàng Trung ương • Giai đoạn 1: NHTM phát triển thành NH phát hành tiền • Giai đoạn 2: NH phát hành thành NHTW qua việc Nhà nước quốc hữu hóa từ sở hữu tư nhân thành sở hữu NN b) Ngân hàng trung gian • Ngân hàng thương mại • Ngân hàng đầu tư và phát triển • Ngân hàng đặc biệt THU DAU MOT UNIVERSITY Giảng viên: Chính sách tiền tệ QG 4 Môn học: Môn học: Giảng viên: Môn học: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 1. Hệ thống ngân hàng 1.3 Hệ thống ngân hàng Việt Nam Theo Luật NHNN số 46/2010/QH12 và Luật các TCTD số 47/2010/QH12, Hệ thống NH Việt Nam gồm 2 cấp. • NHNN Việt Nam là cơ quan ngang bộ của Chính phủ, là NHTW của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. NHNN là pháp nhân, có vốn pháp định thuộc sở hữu nhà nước, có trụ sở chính tại Thủ đô Hà Nội. NHNN thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối; thực hiện chức năng của NHTW về phát hành tiền, ngân hàng của các TCTD và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ. • Các tổ chức tín dụng: NHTM, NH đầu tư, NH phát triển, NH chính sách, công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, quỹ tín dụng nhân dân,... THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 1 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.1 Khái niệm Ngân hàng trung ương (NHTW) là ngân hàng duy nhất của một quốc gia chuyên làm nhiệm vụ phát hành tiền và thực hiện việc điều hành vĩ mô, lĩnh vực tiền tệ ngân hàng. NHTW là cơ quan kiểm soát tiền tệ của nhà nước. NHTW chỉ giao dịch với các NHTM, các tổ chức tín dụng mà không giao dịch với DN, các tổ chức kinh tế và cá nhân. Hoạt động của NHTW không vì mục tiêu lợi nhuận mà vì sự ổn định và phát triển của nền kinh tế xã hội nói chung và hệ thống tài chính nói riêng. 2.1 Khái niệm 2.2 Bản chất 2.3 Mô hình tổ chức 2.4 Chức năng THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.2 Bản chất Là ngân hàng phát hành độc quyền của nhà nước. Là bộ máy quản lý kinh tế tài chính tổng hợp của nhà nước. Là trung tâm tiền tệ, trung tâm tín dụng và trung tâm thanh toán của toàn bộ nền kinh tế. THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 2. Ngân hàng trung ương 2.3 Mô hình tổ chức Mô hình NHTW độc lập với chính phủ: • NHTW chịu sự lãnh đạo và kiểm soát trực tiếp bởi quốc hội • NHTW độc lập trong việc thực hiện các chính sách tiền tệ. THU DAU MOT UNIVERSITY Quốc hội THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.3 Mô hình tổ chức Mô hình NHTW độc lập với chính phủ (Cục dự trữ liên bang Mỹ, NHTW Đức) Chính phủ Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương Môn học: 2.3 Mô hình tổ chức Mô hình NHTW trực thuộc chính phủ: • NHTW là một cơ quan chức năng của chính phủ và phải thực hiện mọi chính sách, chỉ thị của chính phủ. • Mô hình này làm NHTW mất tính độc lập trong việc thực hiện các chính sách tiền tệ, hơn nữa có thể bị lợi dụng để bù đắp bội chi ngân sách nhà nước. NHTW Môn học: Giảng viên: THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 2 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.3 Mô hình tổ chức Mô hình NHTW trực thuộc chính phủ (Hầu hết QG) Quốc hội 2.3 Mô hình tổ chức Hệ thống NHTW nói chung đều được bố trí theo kiểu hình chóp: • Trụ sở NHTW đặt tại thủ đô • Các chi nhánh đặt tại các tỉnh, thành phố hoặc khu vực Chính phủ Các bộ, cơ quan ngang bộ THU DAU MOT UNIVERSITY NHTW Môn học: Giảng viên: THU DAU MOT UNIVERSITY 2. Ngân hàng trung ương 2. Ngân hàng trung ương 2.4 Chức năng Phát hành tiền và điều tiết lưu thông tiền tệ NHTW là ngân hàng của các ngân hàng NHTW là ngân hàng của Nhà nước THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 2.4 Chức năng 2.4.1 Chức năng phát hành tiền và điều tiết lưu thông tiền tệ Việc phát hành tiền có thể thực hiện theo cách: • Đảm bảo bằng vàng • Đảm bảo bằng tín dụng hàng hóa Việc phát hành tiền ảnh hưởng lớn đến lưu thông tiền tệ, vì vậy NHTW phải kiểm soát toàn bộ lượng tiền cung ứng, vừa đảm bảo đủ lưu thông, vừa không gây lạm phát để giữ vững và ổn định sức mua của đồng tiền. THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.4 Chức năng 2.4.1 Chức năng phát hành tiền và điều tiết lưu thông tiền tệ Việc điều tiết lưu thông tiền tệ có thể thực hiện bằng 2 hướng: • Trực tiếp xác định lượng tiền tăng thêm cần cung ứng: tăng cho tín dụng, tăng dự trữ ngoại tệ, tạm ứng ngân sách,… • Kiểm soát quá trình “tạo tiền” của các ngân hàng thương mại. THU DAU MOT UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT Chức năng của NHTW Môn học: Môn học: Giảng viên: Môn học: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.4 Chức năng 2.4.2 Ngân hàng trung ương là ngân hàng của các ngân hàng Đối tượng giao dịch chủ yếu của NHTW là các NHTM và các tổ chức tín dụng khác: • NHTW nhận tiền gửi và bảo quản tiền tệ cho các NHTM, các tổ chức tín dụng. NHTM nào cũng đều phải mở tài khoản và gửi tiền vào NHTW gồm: tiền gửi dự trữ bắt buộc để đảm bảo khả năng thanh toán và tiền gửi để giao dịch để thanh toán giữa các NHTM với nhau. THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 3 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2. Ngân hàng trung ương 2.4 Chức năng 2.4.2 Ngân hàng trung ương là ngân hàng của các ngân hàng • NHTW cấp tín dụng cho các NHTM, các tổ chức tín dụng.  Tái chiết khấu: NHTW mua lại những phiếu nợ chưa đến hạn mà các NHTM đã chiết khấu cho khách hàng, thông qua lãi suất tái chiết khấu, NHTW có thể mở rộng hoặc thu hẹp khối lượng tín dụng cho nền kinh tế.  Cho các NHTM vay bổ sung vốn ngắn hạn.  Cho vay bù đắp vốn trong thanh toán liên ngân hàng. THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT Môn học: Giảng viên: 2.4 Chức năng 2.4.2 Ngân hàng trung ương là ngân hàng của các ngân hàng • NHTW thực hiện quản lý nhà nước đối với hệ thống ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng:  Thẩm định và cấp giấy phép hoạt động  Kiểm soát tín dụng bằng công cụ dự trữ bắt buộc, hạn mức tín dụng, …  Ấn định khung lãi suất, lệ phí  Ấn định tỷ lệ an toàn trong kinh doanh  Thanh tra và kiểm soát. THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 2. Ngân hàng trung ương 2.4 Chức năng 2.4.3 Ngân hàng trung ương là ngân hàng của chính phủ: • NHTW thuộc sở hữu nhà nước. • Ban hành các văn bản pháp quy theo thẩm quyền. • Mở tài khoản và giao dịch với kho bạc nhà nước. • Làm đại lý cho kho bạc nhà nước. • Tổ chức thanh toán giữa kho bạc nhà nước với các ngân hàng. • Cung cấp tín dụng và tạm ứng cho ngân sách nhà nước. THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 3.1 Khái niệm chính sách tiền tệ QG CSTTQG là một bộ phận của chính sách kinh tế tài chính của nhà nước nhằm ổn định giá trị đồng tiền, kiềm chế lạm phát, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống của nhân dân lao động. Chính sách tiền tệ (CSTT) là hệ thống các quan điểm, các chủ trương và biện pháp của nhà nước nhằm tác động và điều chỉnh các hoạt động về tiền tệ - tín dụng, ngân hàng và ngoại hối, tạo ra sự ổn định của lưu thông tiền tệ để thúc đẩy nền kinh tế quốc dân phát triển. THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG 3.1 Khái niệm chính sách tiền tệ QG 3.2 Mục tiêu của chính sách tiền tệ quốc gia 3.3 Các kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ 3.4 Các công cụ để thực thi chính sách tiền tệ quốc gia THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG Môn học: Môn học: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG 3.2 Mục tiêu của chính sách tiền tệ QG • Phát triển kinh tế, gia tăng sản lượng • Tạo công ăn việc làm • Kiểm soát lạm phát THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 4 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG 3. Chính sách tiền tệ QG 3.3 Các kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ QG 3.3.1 Kênh lãi suất 3.3.2 Kênh giá cả tài sản • Tỷ giá hối đoái • Giá cả chứng khoán • Giá cả bất động sản 3.3 Các kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ QG 3.3.1 Kênh lãi suất MiIY THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG 3.3 Các kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ QG 3.3.2 Kênh giá cả tài sản • Tỷ giá hối đoái - Tỷ giá hối đoái tác động xuất khẩu thuần M   E   NX   Y  - Tỷ giá hối đoán tác động đến bảng cân đối tài sản M   NW   L   I   Y  THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: Môn học: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG 3.3 Các kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ QG 3.3.2 Kênh giá cả tài sản • Giá cả chứng khoán - Tác động đến đầu tư M   Ps   q   c   I   Y  - Tác động đến bảng cân đối của công ty M   Ps   NW   L   I   Y  - Tác động đến mức giàu có của các hộ gia đình M   Ps   W   C   Y  THU DAU MOT UNIVERSITY TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT Môn học: Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT 3. Chính sách tiền tệ QG 3. Chính sách tiền tệ QG 3.3 Các kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ QG 3.3.2 Kênh giá cả tài sản • Giá cả bất động sản - Tác động đến chi tiêu nhà ở M   Ph   H   Y  - Tác động đến mức giàu có của các hộ gia đình M   Ph   W   C   Y  - Tác động đến bảng cân đối tài sản của ngân hàng M   Pr   NW   I   Y  3.4 Các công cụ để thực thi chính sách tiền tệ quốc gia • Dự trữ bắt buộc • Lãi suất • Thị trường mở • Tỷ giá hối đoái • Hạn mức tín dụng THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: THU DAU MOT UNIVERSITY Môn học: Giảng viên: 5