Nội dung chương 4 gồm có nguồn hàng và vai trò của nó trong hoạt động kinh doanh thương mại, nội dung của nghiệp vụ tạo nguồn và mua hàng ở doanh nghiệp thương mại, các hình thức tạo nguồn và mua hàng ở doanh nghiệp thương mại,...Mời các bạn tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Nghiệp vụ thương mại (TS. Nguyễn Hoài Anh) - Chương 4: Tạo nguồn và mua hàng ở doanh nghiệp thương mại
- HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
BÀI GIẢNG MÔN
NGHIỆP VỤ
THƯƠNG MẠI
Giảng viên: TS. Nguyễn Hoài Anh
Điện thoại: 0948555117
Bộ môn: Quản trị - Khoa QTKD1
Năm biên soạn: 2009
1
- CHƯƠNG 4: TẠO NGUỒN VÀ MUA HÀNG Ở
DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI
4.1. NGUỒN HÀNG VÀ VAI TRÒ CỦA NÓ TRONG HOẠT ĐỘNG
KINH DOANH THƯƠNG MẠI.
4.2. NỘI DUNG CỦA NGHIỆP VỤ TẠO NGUỒN VÀ MUA HÀNG Ở
DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI.
4.3. CÁC HÌNH THỨC THỨC TẠO NGUỒN VÀ MUA HÀNG Ở
DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI.
4.4. TỔ CHỨC VÀ QUẢN TRỊ NGHIỆP VỤ TẠO NGUỒN VÀ MUA
HÀNG Ở DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI.
2
- 4.1 NGUỒN HÀNG VÀ VAI TRÒ CỦA NÓ TRONG HOẠT ĐỘNG
KINH DOANH THƯƠNG MẠI
4.1.1. Khái niệm về nguồn hàng của doanh nghiệp thương mại
Nhiệm vụ cơ bản, chủ yếu nhất của doanh nghiệp
thương mại là bảo đảm cung ứng cho sản xuất và tiêu dùng
những hàng hóa cần thiết đủ về số lượng, tốt về chất lượng,
kịp thời gian yêu cầu, thuận lợi cho khách hàng và phải đáp
ứng một cách thường xuyên liên tục, ổn định ở các nơi cung
ứng (bán hàng). Để thực hiện nhiệm vụ cơ bản, chủ yếu đó
các doanh nghiệp thương mại phải tổ chức tốt công tác tạo
nguônf hàng của doanh nghiệp thương mại.
Nguồn hàng của doanh nghiệp thương mại là toàn bộ
khối lượng và cơ cấu hàng hóa thích hợp với nhu cầu của
khách hàng đã và có khả năng mua được trong kỳ kế hoạch
(thường là kế hoạch năm).
3
- Để có nguồn hàng tốt và ổn định, doanh nghiệp thương
mại phải tổ chức công tác tạo nguồn. Tổ chức công tác tạo
nguồn và mua hàng là toàn bộ những hoạt động nghiệp vụ
nhằm tạo ra nguồn hàng để doanh nghiệp thương mại đảm
bảo cung ứng đầy đủ, kịp thời , đồng bộ, đúng chất lượng,
quy cách, cỡ loại, màu sắc, … cho các nhu cầu của khách
hàng. Có thể nói khâu quyết định khối lượng hàng bán ra và
tốc độ hàng bán ra ,cũng như tính ổn định và kịp thời của việc
cung ứng hàng hóa của doanh nghiệp thương mại phần lớn
phụ thuộc vào công tác tạo nguồn hàng. Trong điều kiện
cạnh tranh gay gắt và sự biến động nhanh, mạnh các nhu cầu
trên thị trường, việc tạo nguồn hàng của doanh nghiệp
thương mại đòi hỏi phải nhanh, nhạy, phải có tầm nhìn xa,
quan sát rộng và thấy được xu hướng phát triển của nhu cầu
khách hàng. Tạo nguồn hàng là công việc phải đi trước một
bước, bởi lẽ khi có nhu cầu của khách hàng xuất hiện , doanh
nghiệp thương mại phải có hàng ở các điểm cung ứng để đáp
ứng cho nhu cầu của khách hàng.
4
- • 4.1.2. Phân loại nguồn hàng của doanh nghiệp thương
mại
Phân loại nguồn hàng của doanh nghiệp thương mại là
việc phân chia, sắp xếp các loại hàng hóa mua được theo các
tiêu thức cụ thể, riêng biệt để doanh nghiệp thương mại có
chính sách,biện pháp thích hợp để khai thác tối đa lợi thế của
mỗi loại nguồn hàng, để đảm bảo ổn định nguồn hàng.
Các nguồn hàng của doanh nghiệp thương mại thường
được phân loại dựa trên các tiêu thức sau :
5
- a) Theo khối lượng hàng hóa mua được.
Theo tiêu thức này, nguồn hàng của doanh nghiệp thương
mại được chia thành :
- Nguồn hàng chính : là nguồn hàng chiếm tỷ trọng lớn
nhất trong tổng khối lượng hàng hóa mà doanh nghiệp
thương mại mua được để cung ứng cho các khách hàn (thị
trường) trong kỳ. Nguồn hàng chính là nguồn quyết định về
khối lượng hàng hóa mà doanh nghiệp thương mại sẽ cung
ứng hàng hóa của doanh nghiệp thương mại nên phải có sự
quan tâm thường xuyên.
- Nguồn hàng phụ, mới : đây là nguồn hàng chiếm tỷ
trọng nhỏ hơn khối lượng hàng mua được. Khối lượng thu
mua của nguồn hàng này không ảnh hưởng lớn đến khối
lượng hoặc doanh số bán của doanh nghiệp thương mại.
6
- Tuy nhiên, doanh nghiệp thương mại cần chú ý tới khả
năng phát triển của nguồn hàng này, nhu cầu của khách hàng
(thị trường) đối với mặt hàng , cũng như những thế mạnh
khác của nó để phát triển trong tương lai.
Nguồn hàng trôi nổi : đây là nguồn hàng trên thị trường
mà doanh nghiệp thương mại có thể mua được do các đơn vị
tiêu dùng không dùng đến hoặc do các đơn vị kinh doanh
thương mại khác bán ra. Đối với nguồn hàng này cần xem xét
kỹ chất lượng hàng hóa, giá cả hàng hóa cũng như nguồn gốc
xuất xứ của hàng hóa. Nếu có nhu cầu của khách hàng, doanh
nghiệp thương mại cũng có thể thu mua để tăng thêm nguồn
hàng cho doanh nghiệp.
7
- b) Theo nơi sản xuất ra hàng hóa.
Theo tiêu thức này, nguồn hàng của doanh nghiệp thương
mại chia thành :
- Nguồn hàng hóa sản xuất trong nước : nguồn hàng hóa
sản xuất trong nước bao gồm tất cả các loại hàng hóa do các
doanh nghiệp sản xuất đặt trên lãnh thổ đất nước sản xuất ra
được doanh nghiệp thương mại mua vào. Người ta có thể
chia nguồn hàng sản xuất trong nước theo ngành sản xuất
như : nguồn hàng do các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp
sản xuất ra (công nghiệp khai thác, công nghiệp chế biến, gia
công lắp ráp, tiểu thủ công nghiệp, …) hoặc công nghiệp
trung ương, công nghiệp địa phương, công nghiệp có yếu tố
nước ngoài. Nguồn hàng do các doanh nghiệp nông nghiệp,
lâm nghiệptrung ương, ngư nghiệp sản xuất ra (bao gồm
doanh nghiệp quốc doanh, hợp tác xã, các trang trại và hộ gia
đình,…)
8
- - Nguồn hàng nhập khẩu : đối với những hàng hóa trong
nước chưa có khả năng sản xuất hoặc được sản xuất trong
nước còn chưa đáp ứng đủ n hu cầu tiêu dùng thì phải nhập
khẩu từ nước ngoài. Nguồn hàng nhập khẩu có thể có nhiều
loại : tự doanh nghiệp thương mại nhập khẩu, doanh nghiệp
thương mại nhập khẩu từ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu
chuyên doanh, doanh nghiệp thương mại nhận hàng nhập
khẩu từ các đơn vị thuộc tổng công ty ngành hàng, công ty
cấp I hoặc công ty mẹ; doanh nghiệp thương mại nhận đại lý
hoặc nhận bán hàng trả chậm cho các hãng nước ngoài hoặc
các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong nước; doanh nghiệp
thương mại nhận từ các liên doanh , liên kết với các hãng
nước ngoài. Trong phạm vi quốc gia, người ta chia theo
nguồn đầu tư như hàng nhập từ nguồn ODA, FDI, nguồn
viện trợ nhân đạo, nguồn phi chính phủ…
9
- - Nguồn hàng tồn kho : nguồn hàng tồn kho là nguồn
hàng còn lại của kỳ trước hiện còn tồn kho. Nguồn hàng này
có thể là nguồn theo kế hoạch dự trữ quốc gia (dự trữ của
Chính Phủ) để điều hòa thị trường, nguồn hàng tồn kho của
các doanh nghiệp thương mại; nguồn hàng tồn kho ở các
doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh (hàng đã sản xuất ra và
nhập kho đang nằm chờ tiêu thụ) và các nguồn hàng tồn kho
khác. Ví dụ ở các doanh nghiệp tiêu dùng do thay đổi nhu cầu,
do mua nhiều hơn nhu cầu, do tiết kiệm, thu nhặt, khai
thác… doanh nghiệp thương mại nếu biết khai thác, huy
động nguồn hàng này cũng làm phong phú thêm nguồn hàng
của doanh nghiệp thương mại và góp phần khai thác , sử
dụng tốt các khả năng và các nguồn tiềm năng sẵn có trong
nền kinh tế quốc dân.
10
- c) Theo điều kiện địa lý :
Theo tiêu thức này, nguồn hàng được phân theo khoảng
cách xa gần từ nơi khai thác , thu mua đặt hàng về đến nơi
bán hàng của doanh nghiệp thương mại. Điều kiện xa gần
chủ yếu liên quan đến việc vận chuyển, gia nhận hàng hóa
và tổ chức bộ máy thu mua chuyên trách. Người ta thường
chia thành các khu vực như sau :
- Theo các miền của đất nước : Miền bắc (miền núi Tây
bắc, miền núi Đông bắc, miền Trung du Bắc bộ, miền Đồng
bằng Bắc bộ) , miền trung (miền núi Tây nguyên, trung du
duyên hải), miền Nam (cực Nam trung bộ, Đông nam bộ, Tây
nam bộ). Các vùng có đặc điểm khác nhau về tiêu dùng, xa
gần khác nhau, giao thông vận tải khác nhau (đường sắt,
đường ô tô, đường hàng không, đường thủy…)
11
- - Theo cấp tỉnh, thành phố : ở các đô thị có công nghiệp
tập trung, có các trung tâm thương mại , có các sàn giao dịch ,
sở giao dịch và thuận lợi thông tin mua bán hàng hóa – dịch
vụ.
- Theo các vùng : nông thôn, trung du miền núi (hải đảo).
Theo cách phân chia này, doanh nghiệp thương mại cần
chú ý điều kiện sản xuất, thu hoạch để khai thác nguồn hàng
phù hợp với yêu cầu của người sản xuất cũng như trao đổi
hàng hóa (hàng đổi hàng), thanh toán, tổ chức chân hàng, giao
nhận…
12
- 4.1.3. Vai trò của nguồn hàng đối với hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp thương mại
a) Vị trí của nghiệp vụ tạo nguồn hàng
Trong hoạt động kinh doanh thương mại, tạo nguồn hàng
là khâu hoạt động nghiệp vụ kinh doanh đầu tiên, khâu mở
đầu cho hoạt động lưu thông hàng hóa .(T-H) mua hàng là một
hoạt động cơ bản của kinh doanh thương mại (mua – dự trữ -
bán ). Nếu không mua được hàng hoặc mua hàng không đáp
ứng được yêu cầu của kinh doanh thì doanh nghiệp thương
mại không có hàng để bán. Nếu doanh nghiệp thương mại
mua phải hàng xấu, hàng giả, hàng chất liệu kém hoặc mua
không đủ số lượng , chất lượng hàng hóa, không đúng thời
gian yêu cầu thì doanh nghiệp thương mại sẽ bị ứ đọng hàng
hóa, vốn lưu động lưu chuyển chậm, doanh thu không bù đắp
được chi phí doanh nghiệp sẽ không có lãi….
13
- b) Tác dụng của công tác tạo nguồn và mua hàng đối với hoạt
động kinh doanh thương mại
Công tác tạo nguồn hàng và mua hàng làm tốt có tác dụng
tích cực nhiều mặt đối với hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp thương mại.
Thứ nhất, nguồn hàng là một điều kiện quan trọng của hoạt
động kinh doanh. Nếu không có nguồn hàng doanh nghiệp
thương mại không thể tiến hành kinh doanh được. Vì vậy,
doanh nghiệp thương mại phải chú ý thích đáng đến tác dụng
của nguồn hàng và phải bảo đảm công tác tạo nguồn và mua
hàng đúng vị trí của nó và phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu
sau : tạo nguồn và mua hàng phải phù hợp với nhu cầu của
khách hàng về số lượng hàng, chất lượng, quy cách, cỡ loại,
màu sắc… và phù hợp thời gian và đúng nơi giao có yêu cầu;
phải đảm bảo nguồn hàng ổn định, vững chắc, phong phú và
ngày càng tăng lên, phải đảm bảo đa dạng hóa nguồn hàng và
phù hợp với xu hướng tiêu dùng của khách hàng, phải đảm
bảo sự linh hoạt và đổi mới nguồn hàng theo sát thị trường.
14
- Thứ hai, tạo nguồn và mua hàng phù hợp với nhu cầu
khách hàng giúp cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
thương mại tiến hành thuận lợi, kịp thời , đẩy mạnh được
tốc độ lưu chuyển hàng hóa, rút ngắn được thời gian lưu
thông hàng hóa (T- H- T’) ; vừa tạo điều kiện cho doanh
nghiệp thương mại bán hàng nhan, vừa thu hút được nhiều
khách hàng , vừa bảo đảm uy tín với khách hàng, vừa bảo
đảm doanh nghiệp thương mại thực hiện được việc cung
ứng hàng hóa liên tục, ổn định, không đứt đoạn.
Thứ ba, tạo nguồn và mua hàng làm tốt giúp cho hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp thương mại bảo đảm tính
ổn định, chắc chăn, hạn chế được sự bấp bênh; đặc biệt hạn
chế được tình trạng thừa, thiếu, hàng ứ đọng, chậm luận
chuyển, hàng kém phẩm chất, hàng không hợp mốt , hàng
không bán được… vừa gây chậm trễ, khó khăn cho khâu dự
trữ và bán hàng, vừa ảnh hướng tới kết quả và hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp thương mại 15
- Thứ tư, tạo nguồn và mua hàng làm tốt còn có tác dụng
lớn giúp cho hoạt động tài chính của doanh nghiệp thương
mịa thuận lợi. Thu hồi được vốn nhanh, có tiền bù đắp các
khoản chi phí kinh doanh, có lợi nhuận để mở rộng và phát
triển kinh doanh, tăng thêm thu nhập cho người lao động và
thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với Nhà nước (thuế ) và trách
nhiệm xã hội của doanh nghiệp thương mại.
Công tác tạo nguồn và mua hàng làm tốt có tác dụng
nhiều mặt đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
thương mại như trên đã phân tích. Hơn nữa, nó còn có tác
dụng tích cực đối với lĩnh vực sản xuất hoặc nhập khẩu
(lĩnh vực nguồn hàng) mà doanh nghiệp thương mại có quan
hệ.
16
- Vì vậy đối với doanh nghiệp thương mại, muốn phát
triển và mở rộng kinh doanh , việc đảm bảo nguồn hàng chất
lượng tốt, có nguồn cung ứng dồi dào, phong phú, ổn định,
lâu dài, giá cả phải chăng là điều kiện quan trọng bảo đảm
cho sự thăng tiến của doanh nghiệp thương mại và vị thế của
doanh nghiệp trên thương trường cũng như nâng cao uy tín và
sức cạnh tranh của doanh nghiệp thương mại.
17
- 4.2 NỘI DUNG CỦA NGHIỆP VỤ TẠO NGUỒN VÀ MUA
HÀNG Ở DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI.
4.2.1. Sự khác nhau giữa tạo nguồn và mua hàng
Tạo nguồn hàng là toàn bộ các hình thức, phương thức,
điều kiện của doanh nghiệp thương mại tác động đến lĩnh
vực sản xuất, khai thác, nhập khẩu… để tạo ra nguồn hàng
phù hợp với nhu cầu của khách hàng để doanh nghiệp thương
mại có ngồn hàng cung ứng đầy đủ,kịp thời , đồng bộ, đúng
số lượng, chất lượng, quy cách, mẫu mã… cho khách hàng.
Tạo nguồn hàng là hoạt động nghiệp vụ kinh doanh bao gồm
nhiều khâu : xuấy phát từ nhu cầu hàng hóa của khách hàng,
doanh nghiệp thương mại nghiên cứu và tìm hiểu các nguồn
hàng có khả năng đáp ứng; doanh nghiệp thương mại phải
chủ động chuẩn bị các nguồn lực để có thể tự mình khai thác,
hợp tác với các đối tác, liên doanh, liên kết đầu tư ứng trước
hoặc giúp đỡ, tạo điều kiện, …
18
- Mua hàng là một hoạt động nghiệp vụ kinh doanh
thương mại của doanh nghiệp thương mại, sau khi xem xét
chào hàng, mẫu hàng, chất lượng hàng hóa, giá cả hàng hóa,
doanh nghiệp thương mại cùng đơn vị bán hàng thỏa thuận
điều kiện mua bán, giao nhận, thanh toán tiền hàng bằng hợp
đồng mua bán hàng hóa hoặc trao đổi hàng – tiền.
Mua hàng có thể là kết quả của quá trình tạo nguồn hàng
của doanh nghiệp thương mại, cũng có thể là kết quả của
quá trình khảo sát, tìm hiểu doanh nghiệp thương mại. Tuy
nhiên, hai quá trình này luôn luông gắn bó với nahu và tạo
điều kiện để doanh nghiệp thương mại có nguồn hàng vững
chắc, phong phú và đa dạng.
19
- 4.2.2. Nội dung của nghiệp vụ tạo nguồn và mua hàng ở doanh nghiệp
thương mại
Tạo nguồn và mua hàng có sự khác nhau nhưng lại gắn bó chặt
chẽ với nhau về mục đích là tạo được nguồn hàng vững chắc, ổn định,
phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Vì vậy, nội dung của tạo nguồn và
mua hàng có thể bao gồm những điểm chính sau đây :
- Nghiên cứu nhu cầu mặt hàng của khách hàng:
Tạo nguồn và mua hàng của doanh nghiệp thương mại phải nhằm
mục đích là thỏa mãn nhu cầu của khách hàng, tức là phải bán đ ược
hàng. Bán hàng được nhanh,nhiều, doanh nghiệp thương mại mới tăng
được lợi nhuận và sử dụng vốn kinh doanh có hiệu quả. Vì vậy, nghiên
cứu nhu cầu mặt hàng của khách hàng về quy cách, cỡ loại, số lượng,
trọng lượng, mầu sắc, thời gian, địa điểm bán hàng, giá cả hàng hóa và
dịch vụ là vấn đề đầu tiên và hết sức quan trọng đối với bộ phận tạo
nguồn và mua hàng của doanh nghiệp.
20
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
