Trường Đại học Mở TPHCM – Khoa Kế toán Kiểm toán<br />
<br />
Chương 9<br />
<br />
Hệ thống kế toán Việt Nam<br />
<br />
Mục tiêu<br />
Sau khi nghiên cứu xong chương này, bạn có thể:<br />
Trình bày sự hình thành và phát triển của hệ thống kế<br />
toán Việt Nam.<br />
Giải thích vai trò của các tổ chức lập quy và tổ chức<br />
nghề nghiệp về kế toán tại Việt Nam<br />
Nêu được các nội dung cơ bản của Luật Kế toán và<br />
các văn bản hướng dẫn<br />
Nêu được nội dung cơ bản của chế độ kế toán doanh<br />
nghiệp<br />
Giải thích mối quan hệ giữa kế toán và các định chế<br />
liên quan tại Việt Nam<br />
<br />
1<br />
<br />
Nội dung<br />
Sự phát triển của hệ thống kế toán Việt<br />
Nam<br />
<br />
Quan hệ giữa kế toán và<br />
các định chế liên quan tại<br />
Việt Nam<br />
<br />
Hệ thống kế toán doanh nghiệp<br />
Việt Nam<br />
<br />
Các tổ chức lập quy và tổ<br />
chức nghề nghiệp<br />
<br />
Luật Kế toán và các văn bản<br />
hướng dẫn<br />
<br />
Hệ thống chuẩn mực kế toán<br />
Việt Nam<br />
3<br />
<br />
Sự phát triển của hệ thống kế toán VN<br />
Trước 1990, hệ thống kế toán VN dựa trên hệ<br />
thống kế toán các nước XHCN chủ yếu phục vụ<br />
cho DNNN.<br />
Quá trình cải cách<br />
– Hệ thống 1990<br />
– Hệ thống thử nghiệm 1994<br />
– Hệ thống 1996<br />
– Luật kế toán 2003 và các chuẩn mực kế<br />
toán Việt Nam (VAS)<br />
– Hệ thống 2006<br />
– Hệ thống 2014<br />
<br />
<br />
4<br />
<br />
2<br />
<br />
Hệ thống kế toán Việt Nam hiện nay<br />
Luật Kế toán 2003<br />
<br />
Luật Doanh nghiệp<br />
<br />
Nghị định 129, 128<br />
<br />
Luật Kiểm toán độc lập<br />
<br />
Chuẩn mực kế toán<br />
<br />
Luật Kiểm toán nhà nước<br />
<br />
Chế độ kế toán & các quy<br />
định khác<br />
<br />
Luật thuế<br />
<br />
Luật Kế toán<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Do Quốc hội ban hành năm 2003<br />
Các nội dung cơ bản<br />
Đối tượng chi phối<br />
Các quy định cơ bản về đơn vị, kỳ kế toán…<br />
Các yêu cầu cụ thể về sổ sách, chứng từ…<br />
Thông tin công khai và báo cáo<br />
Quản lý Nhà nước về kế toán<br />
Hành nghề kế toán<br />
Tổ chức nghề nghiệp.<br />
Được hướng dẫn bởi Nghị định 128 và 129 của Chính<br />
Phủ<br />
<br />
3<br />
<br />
Chuẩn mực kế toán<br />
<br />
<br />
Được ban hành bởi Bộ Tài chính<br />
<br />
Xây dựng dựa trên IFRS có điều chỉnh cho phù hợp<br />
với VN.<br />
<br />
<br />
<br />
Đã ban hành 26 VAS được hướng dẫn bởi 3 thông<br />
tư 20, 21 và 161.<br />
<br />
<br />
<br />
Quy định các nguyên tắc chung và các nguyên tắc<br />
cụ thể liên quan đến việc ghi nhận, đánh giá và trình<br />
bày trên BCTC (bao gồm các thuyết minh liên quan).<br />
<br />
<br />
<br />
Chế độ kế toán doanh nghiệp<br />
Chế độ kế toán doanh nghiệp được ban hành bởi<br />
thông tư 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014, được<br />
áp dụng cho niên độ kế toán từ năm 2015.<br />
Bao gồm:<br />
<br />
<br />
Hệ thống chứng từ<br />
Hệ thống tài khoản<br />
Hệ thống sổ sách<br />
Hệ thống báo cáo tài chính<br />
<br />
Bên cạnh còn có hệ thống kế toán dành cho DN<br />
nhỏ và vừa ban hành theo QĐ 48/2006/QĐ-BTC.<br />
<br />
<br />
<br />
4<br />
<br />
Hệ thống tài khoản– TK thuộc BCĐKT<br />
Loaïi 1 vaø 2: taøi saûn<br />
<br />
Loaïi 3: Nôï phaûi traû<br />
<br />
11x: Tieàn<br />
<br />
33x: Nôï phaûi traû<br />
thoâng thöôøng<br />
<br />
12x: CK KD vaø ñaàu tö<br />
ñeán luùc ñaùo haïn<br />
<br />
NÔÏ PHAÛI<br />
TRAÛ<br />
<br />
13x: Nôï phaûi thu<br />
14x: Taïm öùng<br />
15x: Haøng toàn kho<br />
<br />
TÀI SẢN<br />
<br />
16x: Chi söï nghieäp<br />
21x: Taøi saûn coá ñònh<br />
<br />
VOÁN<br />
CHUÛ SÔÛ<br />
HÖÕU<br />
<br />
34X: Ñi vay<br />
35x: Döï phoøng phaûi<br />
traû vaø caùc quyõ phaûi<br />
traû i 4: Voán chuû sôû<br />
Loaï<br />
höõu<br />
41x: Voán kinh doanh<br />
vaø caùc quyõ<br />
<br />
22x: Ñaàu tö cho<br />
chieán löôïc daøi haïn<br />
<br />
42x: Laõi chöa phaân<br />
phoái<br />
<br />
24x: Taøi saûn khaùc<br />
<br />
44x: Nguoàn khaùc<br />
46x: Nguoàn kinh phí<br />
<br />
Hệ thống tài khoản– TK thuộc BCKQHĐKD<br />
Loaïi 6: Chi phí SXKD<br />
<br />
Loaïi 5: Doanh thu<br />
<br />
Doanh thu<br />
<br />
51x: Doanh thu<br />
52x: C/khaáu,<br />
G/gia, HBBTL<br />
<br />
Chi phí<br />
SXKD<br />
<br />
61x: Chi phí mua haøng<br />
62x: Chi phí SX<br />
63x: Giaù thaønh, giaù voán,<br />
CPTC<br />
64x: Chi phí ngoaøi SX<br />
<br />
Loaïi 7: Thu nhaäp<br />
khaùc<br />
71x: Thu nhaäp khaùc<br />
<br />
Thu nhaäp<br />
khaùc<br />
Chi phí<br />
khaùc<br />
<br />
Loaïi 8: Chi phí khaùc<br />
81x: Chi phí khaùc<br />
82x: CP thueá TNDN<br />
<br />
Loaïi 9: xaùc ñònh keát quaû<br />
9<br />
<br />
Đây là các TK trung gian phản ánh các quá trình kinh doanh, chỉ tập hợp<br />
trong kỳ và được kết chuyển toàn bộ vào cuối kỳ nên tất cả các TK thuộc<br />
loại này đều không có số dư.<br />
<br />
5<br />
<br />