Bài giảng Thực tập Đo lường cảm biến - CĐ Giao thông Vận tải

Chia sẻ: Bautroimaudo Bautroimaudo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Thực tập Đo lường cảm biến cung cấp cho người học những kiến thức như: Đo điện áp; Đo cường độ dòng điện; Đo điện trở, điện dung, điện cảm; Máy đo điện VOM; Đo công suất và điện năng; Dao động ký; Đo nhiệt độ; Đo vận tốc vòng quay và góc quay;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Thực tập Đo lường cảm biến - CĐ Giao thông Vận tải

TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG GIAO THOÂNG VAÄN TAÛI TP.HCM KHOA KYÕ THUAÄT ÑIEÄN – ÑIEÄN TÖÛ ------------------0O0------------------  BAØI GIAÛNG THÖÏC TAÄP ÑO LÖÔØNG VAØ CAÛM BIEÁN LƯU HÀNH NỘI BỘ, NĂM 2016
LÔØI NOÙI ÑAÀU N höõng naêm gaàn ñaây, vôùi söï tieán boä vaø öùng duïng maïnh meõ thaønh töïu cuûa caùc ngaønh khoa hoïc kyõ thuaät ñaõ taùc ñoäng tích cöïc vaøo ñôøi soáng, sinh hoaït, lao ñoäng saûn xuaát vaø noùi chung noù taùc ñoäng ñeán moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Yeâu caàu veà coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa trôû thaønh muïc tieâu phaán ñaáu ñeå phaùt trieån neàn saûn xuaát coâng nghieäp cuûa ñaát nöôùc, ñoùng goùp tích cöïc vaøo muïc tieâu chung cho söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. Giaùo trình “ Thöïc TAÄP Ño Löôøng & CAÛM BIEÁN” ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu cô baûn trong lónh vöïc ñaøo taïo ngaønh ngheà ñieän cuûa Tröôøng Cao Đẳng Giao Thoâng Vận Tải TPHCM. Giaùo trình phuïc vuï giaûng daïy cho ñoái töôïng laø sinh vieân Cao Ñaúng vaø laø taøi lieäu nghieân cöùu tham khaûo cho sinh vieân – hoïc sinh trong caùc lónh vöïc ngaønh ngheà coù lieân quan, vôùi mong muoán goùp phaàn ñoåi môùi naâng cao chaát löôïng giaûng daïy, hoïc taäp cho Giaûng vieân vaø hoïc sinh, sinh vieân ngaønh Ñieän vaø caùc ngaønh khaùc coù nhu caàu hoïc taäp, nghieân cöùu, tham khaûo… Quaù trình bieân soaïn khoâng traùnh khoûi nhöõng haïn cheá, raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp. Traân troïng caûm ôn. NGÖÔØI BIEÂN SOAÏN Trang 1
Baøi thöïc taäp 1 ÑO ÑIEÄN AÙP A. MUÏC TIEÂU : Sau baøi hoïc naøy, ngöôøi hoïc coù khaû naêng : - Trình baøy vaø giaûi thích ñöôïc nguyeân taéc ño ñaïi löôïng ñieän aùp. - Bieát söû duïng duïng cuï ño, phöông phaùp ño, ño vaø ñoïc ñuùng trò soá ño ñieän aùp moät chieàu . - Bieát söû duïng duïng cuï ño, phöông phaùp ño, ño vaø ñoïc ñuùng trò soá ño ñieän aùp xoay chieàu . B. DUÏNG CUÏ, HOÏC CUÏ SÖÛ DUÏNG : - Voân keá ño ñieän aùp moät chieàu. - Voân keá ño ñieän aùp xoay chieàu. - Moâ hình maïch ño ñieän aùp phuï taûi ñieän. C. CAÙC YEÂU CAÀU KHI THÖÏC HAØNH : - Thöïc hieän ñuùng quy trình thao taùc. - Ñaûm baûo an toaøn ñieän, an toaøn khi söû duïng thieát bò duïng cuï. - Ñaûm baûo an toaøn cho linh kieän, thieát bò, sau khi thöïc haønh caùc linh kieän vaãn coù theå hoaït ñoäng toát. D. NOÄI DUNG : I. NGUYEÂN TAÉC ÑO ÑIEÄN AÙP V Taûi 1 Taûi 2 Taûi 3 Nguoàn V Hình 2.1 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp  Ñeå ño ñieän aùp rôi treân taûi : maéc song song voân keá vôùi taûi caàn ño ñieän aùp. Trang 2
 Ñeå ño ñieän aùp nguoàn ñieän : maéc 2 cöïc tính voân keá vaøo 2 cöïc tính cuûa nguoàn ñieän caàn ño ñieän aùp. II. ÑO ÑIEÄN AÙP 1 CHIEÀU 1/ Duïng cuï ño: _ Laø duïng cuï ño ñieän aùp chuyeân duøng ño ñieän aùp 1 chieàu. _ Voân keá thöôøng ñöôïc cheá taïo theo hai kieåu cô caáu chæ thò kim kieåu töø ñieän vaø ñieän töø. _ Thang ño caùc Voân keá thöôøng khoâng tuyeán tính, vaïch chia khoâng ñeàu. Chæ soá ñöôïc ghi tröïc tieáp treân thang ño hoaëc coù theå suy ra döïa theo chieàu cao cuûa vaïch chia vaø chæ soá taàm ño lôùn nhaát. _ Ngoû ra tieáp xuùc ño goàm 2 cöïc tính coù phaân cöïc (+) vaø (-). Khi laép duïng cuï ño vaøo maïch caàn löu yù ñuùng cöïc tính, traùnh hieän töôïng kim quay ngöôïc. Hình 2.2 : Voân keá ño ñieän aùp moät chieàu 2/ Caùch thöùc ño: Hình 2.3 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp moät chieàu  Ñeå ño ñieän aùp rôi treân taûi : maéc song song voân keá vôùi taûi caàn ño ñieän aùp ñuùng theo chieàu ñieän aùp phaân cöïc treân taûi ñieän 1 chieàu.  Ñeå ño ñieän aùp nguoàn ñieän : maéc 2 cöïc tính voân keá vaøo 2 cöïc tính cuûa nguoàn ñieän caàn ño ñieän aùp ñuùng theo daáu phaân cöïc (+) vaø (-). 3/ Kyõ thuaät an toaøn : _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa maïch ño. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ño ñuùng chieàu phaân cöïc (+) vaø (-). _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Trang 3
III. ÑO ÑIEÄN AÙP XOAY CHIEÀU 1/ Duïng cuï ño: _ Laø duïng cuï ño ñieän aùp chuyeân duøng ño ñieän aùp xoay chieàu. _ Voân keá thöôøng ñöôïc cheá taïo theo hai kieåu cô caáu chæ thò kim kieåu töø ñieän vaø ñieän töø. _ Thang ño caùc Voân keá thöôøng khoâng tuyeán tính, vaïch chia khoâng ñeàu. Chæ soá ñöôïc ghi tröïc tieáp treân thang ño hoaëc coù theå suy ra döïa theo chieàu cao cuûa vaïch chia vaø chæ soá taàm ño lôùn nhaát. _ Do ñaëc tính doøng ñieän xoay chieàu neân ngoû ra tieáp xuùc ño goàm 2 cöïc tính cuûa voân keá khoâng caàn phaân bieät, khi laép duïng cuï ño vaøo maïch khoâng caàn löu yù ñuùng cöïc tính vaø hieän töôïng kim quay ngöôïc. Hình 2.4 : Voân keá ño ñieän aùp xoay chieàu 2/ Caùch thöùc ño: Hình 2.5 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp xoay chieàu  Ñeå ño ñieän aùp rôi treân taûi : maéc song song voân keá vôùi taûi caàn ño ñieän aùp .  Ñeå ño ñieän aùp nguoàn ñieän : maéc 2 cöïc tính voân keá vaøo 2 cöïc tính cuûa nguoàn ñieän caàn ño ñieän aùp . 3/ Kyõ thuaät an toaøn : _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa maïch ño. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Trang 4
IV. KHUEÁCH ÑAÏI ÑO ÑIEÄN AÙP _ Trong moät soá tröôøng hôïp tín hieäu ño veà ñieän aùp xoay chieàu coù trò soá quaù lôùn hoaëc quaù nhoû ngoaøi khaû naêng ño cuûa duïng cuï thieát bò ño ñieän aùp, khi ñoù muoán ño ñöôïc ñieän aùp ta duøng theâm thieát bò goïi laø bieán aùp ño löôøng. _ Thieát bò naøy coù caáu taïo gioáng nhö moät bieán aùp caùch ly, goàm 2 cuoän daây sô caáp vaø thöù caáp quaán treân khung saét töø. Caùc cuoän daây quaán sô caáp vaø thöù caáp coù soá voøng daây quaán khaùc nhau, thoâng qua ñoù seõ taïo ra tæ soá bieán aùp laø taêng aùp hoaëc haï aùp. Thoâng thöôøng ñeå tieän cho vieäc tính toaùn xaùc ñònh keát quaû trò soá ño, nhaø saûn xuaát taïo cho bieán aùp ño löôøng coù heä soá khueách ñaïi laø soá nguyeân. Sau khi ño, trò soá thaät cuûa keát quaû ño seõ ñöôïc taêng leân hoaëc giaõm ñi töông öùng theo heä soá khueách ñaïi cuûa bieán aùp ño löôøng. _ Nguyeân taéc laép maïch ño duøng bieán aùp ño löôøng laø cuoän daây sô caáp maéc song song vôùi ñieän aùp ño caàn khueách ñaïi, ngoõ ra cuoän thöù caáp maéc vaøo caùc cöïc tính cuûa voân keá xoay chieàu. Khi maïch ño hoaït ñoäng chæ soá treân voân keá laø trò soá ño aùp ñaõ bò khueách ñaïi, trò soá ño thaät phaûi tính toaùn taêng leân hoaëc giaõm ñi töông öùng theo heä soá khueách ñaïi cuûa bieán aùp ño löôøng. E. THÖÏC HAØNH : 1/ Ño ñieän aùp 1 chieàu rôi treân caùc phaàn töû maïch : a) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc noái tieáp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 2.7 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 2.8 : Maïch 3 boùng ñeøn noái tieáp hoaït ñoäng vôùi nguoàn 1 chieàu _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. Trang 5
_ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 2.9 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . b) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc song song : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 2.10 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc song song Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 2.11 : Maïch 3 boùng ñeøn song song hoaït ñoäng vôùi nguoàn 1 chieàu Trang 6
_ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 2.12 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp 3 boùng ñeøn maéc song song _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . c) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc hoån hôïp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 2.13 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Trang 7
Hình 2.14 : Maïch 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp hoaït ñoäng vôùi nguoàn 1 chieàu _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 2.15 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . 2/ Ño ñieän aùp xoay chieàu rôi treân caùc phaàn töû maïch : a) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc noái tieáp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 2.16 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Trang 8
Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 2.17 : Maïch 3 boùng ñeøn noái tieáp hoaït ñoäng vôùi nguoàn xoay chieàu _ Caáp nguoàn aùp xoay chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 2.18 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp _ Caáp nguoàn aùp xoay chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . b) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc song song : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 2.19 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc song song Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. Trang 9
_ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 2.20 : Maïch 3 boùng ñeøn song song hoaït ñoäng vôùi nguoàn xoay chieàu _ Caáp nguoàn aùp xoay chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 2.21 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp 3 boùng ñeøn maéc song song _ Caáp nguoàn aùp xoay chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . c) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc hoån hôïp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 2.22 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. Trang 10
_ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 2.23 : Maïch 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp hoaït ñoäng vôùi nguoàn xoay chieàu _ Caáp nguoàn aùp xoay chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 2.24 : Caùch maéc voân keá ño ñieän aùp 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp _ Caáp nguoàn aùp xoay chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . Trang 11
F. BAØI TAÄP 1\ Thöïc hieän caùc böôùc thöïc haønh ño ñieän aùp 1 chieàu treân caùc phaàn töû maïch maéc noái tieáp ? 2\ Thöïc hieän caùc böôùc thöïc haønh ño ñieän aùp 1 chieàu treân caùc phaàn töû maïch maéc song song ? 3\ Thöïc hieän caùc böôùc thöïc haønh ño ñieän aùp 1 chieàu treân caùc phaàn töû maïch maéc hoån hôïp ? 4\ Thöïc hieän caùc böôùc thöïc haønh ño ñieän aùp xoay chieàu treân caùc phaàn töû maïch maéc noái tieáp ? 5\ Thöïc hieän caùc böôùc thöïc haønh ño ñieän aùp xoay chieàu treân caùc phaàn töû maïch maéc song song ? 6\ Thöïc hieän caùc böôùc thöïc haønh ño ñieän aùp xoay chieàu treân caùc phaàn töû maïch maéc hoån hôïp ? Trang 12
Baøi thöïc taäp 2 ÑO CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN A. MUÏC TIEÂU : Sau baøi hoïc naøy, ngöôøi hoïc coù khaû naêng : - Trình baøy vaø giaûi thích ñöôïc nguyeân taéc ño ñaïi löôïng cöôøng ñoä doøng ñieän. - Bieát söû duïng duïng cuï ño, phöông phaùp ño, ño vaø ñoïc ñuùng trò soá ño cöôøng ñoä doøng ñieän moät chieàu vaø cöôøng ñoä doøng ñieän xoay chieàu. B. DUÏNG CUÏ, HOÏC CUÏ SÖÛ DUÏNG : - Ampe keá ño cöôøng ñoä doøng ñieän moät chieàu. - Ampe keá ño cöôøng ñoä doøng ñieän xoay chieàu. - Moâ hình maïch ño cöôøng ñoä doøng ñieän phuï taûi. C. CAÙC YEÂU CAÀU KHI THÖÏC HAØNH : - Thöïc hieän ñuùng quy trình thao taùc. - Ñaûm baûo an toaøn ñieän, an toaøn khi söû duïng thieát bò duïng cuï. - Ñaûm baûo an toaøn cho linh kieän, thieát bò, sau khi thöïc haønh caùc linh kieän vaãn coù theå hoaït ñoäng toát. D. NOÄI DUNG : I. NGUYEÂN TAÉC ÑO CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN A TAÛI NGUOÀN Hình 3.1 : Caùch maéc ampe keá ño doøng ñieän  Khi taûi ñöôïc caáp nguoàn, seõ coù moät cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua taûi. Ñeå ño cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua taûi ta duøng ñoàng hoà Ampe keá maéc noái tieáp vôùi maïch taûi caàn ño.  Trong moät maïch ñieän hoãn hôïp vöøa coù noái tieáp vöøa coù song song, theo yeâu caàu caàn bieát cöôøng ñoä doøng ñieän cuûa maïch chính ta maéc noái tieáp Ampe keá vaøo ñöôøng daây chính, coøn caùc tröôøng hôïp caàn xaùc ñònh cöôøng ñoä doøng ñieän taïi caùc maïch reõ ta maéc ñoàng hoà ampe keá taïi ñaàu caùc maïch reõ. II. ÑO CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN 1 CHIEÀU 1/ Duïng cuï ño: _ Laø duïng cuï ño ñieän chuyeân duøng ño cöôøng ñoä doøng ñieän 1 chieàu. Trang 13
_ Ampe keá thöôøng ñöôïc cheá taïo theo kieåu cô caáu chæ thò kim kieåu ñieän töø. _ Thang ño caùc Ampe keá thöôøng khoâng tuyeán tính, vaïch chia khoâng ñeàu. Chæ soá ñöôïc ghi tröïc tieáp treân thang ño hoaëc coù theå suy ra döïa theo chieàu cao cuûa vaïch chia vaø chæ soá taàm ño lôùn nhaát. _ Ngoû ra tieáp xuùc ño goàm 2 cöïc tính coù phaân cöïc (+) vaø (-). Khi laép duïng cuï ño vaøo maïch caàn löu yù ñuùng cöïc tính, traùnh hieän töôïng kim quay ngöôïc. Hình 3.2 : Ampe keá ño doøng ñieän moät chieàu 2/ Caùch thöùc ño: Hình 3.3 : Caùch maéc ampe keá ño doøng ñieän moät chieàu  Ñeå ño cöôøng ñoä doøng ñieän ñi qua phuï taûi ñieän : maéc noái tieáp Ampe keá vôùi taûi caàn ño cöôøng ñoä doøng ñieän ñuùng theo chieàu doøng ñieän phaân cöïc treân taûi ñieän 1 chieàu ñi töø döông (+) sang aâm (-). 3/ Kyõ thuaät an toaøn : _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa maïch ño. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ño ñuùng chieàu phaân cöïc (+) vaø (-). _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … III. ÑO CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN XOAY CHIEÀU 1/ Duïng cuï ño: _ Laø duïng cuï ño ñieän chuyeân duøng ño cöôøng ñoä doøng ñieän xoay chieàu. _ Ampe keá thöôøng ñöôïc cheá taïo theo kieåu cô caáu chæ thò kim kieåu ñieän töø. Trang 14
_ Thang ño caùc Ampe keá thöôøng khoâng tuyeán tính, vaïch chia khoâng ñeàu. Chæ soá ñöôïc ghi tröïc tieáp treân thang ño hoaëc coù theå suy ra döïa theo chieàu cao cuûa vaïch chia vaø chæ soá taàm ño lôùn nhaát. _ Do ñaëc tính doøng ñieän xoay chieàu neân ngoû ra tieáp xuùc ño goàm 2 cöïc tính cuûa Ampe keá khoâng caàn phaân bieät, khi laép noái tieáp duïng cuï ño vaøo maïch khoâng caàn löu yù cöïc tính vaø hieän töôïng kim quay ngöôïc. Hình 3.4 : Ampe keá ño doøng ñieän xoay chieàu 2/ Caùch thöùc ño: Hình 3.5 : Caùch maéc ampe keá ño doøng ñieän xoay chieàu  Ñeå ño cöôøng ñoä doøng ñieän ñi qua phuï taûi ñieän : maéc noái tieáp Ampe keá vôùi phuï taûi ñieän caàn ño cöôøng ñoä doøng ñieän ñi qua. 3/ Kyõ thuaät an toaøn : _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa maïch ño. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … IV. KHUEÁCH ÑAÏI ÑO CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN _ Trong moät soá tröôøng hôïp tín hieäu ño veà cöôøng ñoä doøng ñieän xoay chieàu coù trò soá quaù lôùn ngoaøi khaû naêng ño cuûa duïng cuï thieát bò ño doøng ñieän, khi ñoù muoán ño ñöôïc cöôøng ñoä doøng ñieän ta duøng theâm thieát bò goïi laø bieán doøng ño löôøng. _ Thieát bò naøy coù caáu taïo gioáng nhö moät bieán aùp caùch ly, goàm 2 cuoän daây sô caáp vaø thöù caáp quaán treân khung saét töø. Caùc cuoän daây quaán sô caáp vaø thöù caáp Trang 15
coù soá voøng daây quaán khaùc nhau vaø ñaëc bieät laø tieát dieän daây quaán coù kích côû khaù lôùn, thoâng qua ñoù seõ taïo ra tæ soá bieán doøng . Thoâng thöôøng ñeå tieän cho vieäc tính toaùn xaùc ñònh keát quaû trò soá ño, nhaø saûn xuaát taïo cho bieán doøng ño löôøng coù heä soá khueách ñaïi laø soá nguyeân. Sau khi ño, trò soá thaät cuûa keát quaû ño seõ ñöôïc tính toaùn töông öùng theo tæ soá cuûa bieán doøng ño löôøng. _ Nguyeân taéc laép maïch ño duøng bieán doøng ño löôøng laø cuoän daây sô caáp maéc noái tieáp vôùi doøng ñieän ño caàn khueách ñaïi, ngoõ ra cuoän thöù caáp maéc vaøo caùc cöïc tính cuûa ampe keá xoay chieàu. Khi maïch ño hoaït ñoäng chæ soá treân ampe keá laø trò soá ño cöôøng ñoä doøng ñieän ñaõ bò khueách ñaïi, trò soá ño thaät phaûi tính toaùn töông öùng theo tæ soá cuûa bieán doøng ño löôøng. E. THÖÏC HAØNH : 1/ Ño cöôøng ñoä doøng ñieän 1 chieàu ñi qua caùc phaàn töû maïch : a) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc noái tieáp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 3.7 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 3.8 : Maïch 3 boùng ñeøn noái tieáp hoaït ñoäng vôùi nguoàn 1 chieàu _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Trang 16
Hình 3.9 : Caùch maéc ampe keá ño doøng ñieän 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . b) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc song song : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 3.10 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc song song Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Hình 3.11 : Maïch 3 boùng ñeøn song song hoaït ñoäng vôùi nguoàn 1 chieàu _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. Trang 17
_ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 3.12 : Caùch maéc ampe keá ño doøng ñieän 3 boùng ñeøn maéc song song _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . c) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc hoån hôïp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 3.13 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. _ Khi tieáp xuùc ñieän traùnh chaïm vaøo vaät ño, linh kieän, nguoàn ñieän. _ Tieáp xuùc ñuùng chieàu phaân cöïc vaø trò soá aùp nguoàn vaøo maïch thí nghieäm. _ Sau khi tieáp xuùc ñuùng vò trí giöõ coá ñònh roài ñoïc keát quaû. _ Traùnh tieáp xuùc ñieän nôi aåm öôùt, thieáu aùnh saùng, bò rung ñoäng gaây caûn trôû khoù chaïm khoù tieáp xuùc … Böôùc 3 : Vaän haønh maïch chöa laép duïng cuï ño. Trang 18
Hình 3.14 : Maïch 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp hoaït ñoäng vôùi nguoàn 1 chieàu _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa maïch ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 4 : Laép duïng cuï ño vaø vaän haønh maïch ño. Hình 3.15 : Caùch maéc ampe keá ño doøng ñieän 3 boùng ñeøn maéc hoån hôïp _ Caáp nguoàn aùp 1 chieàu vaøo maïch. _ Ñoïc keát quaû ño vaø ghi nhaän trò soá ño. _ Ngaét nguoàn cung caáp. Böôùc 5 : Toång keát ñaùnh giaù. _ Ngaét nguoàn cung caáp vaø caùch ly an toaøn maïch ño. _ Toång hôïp keát quaû ghi nhaän ôû böôùc 4. _ Nhaän xeùt vaø cho keát luaän cuï theå veà maïch ño ñieän aùp . 2/ Ño cöôøng ñoä doøng ñieän xoay chieàu ñi qua caùc phaàn töû maïch : a) Maïch ño 3 phaàn töû maïch maéc noái tieáp : Böôùc 1 : Laép maïch theo sô ñoà nguyeân lyù. Hình 3.16 : Maïch ñaáu gheùp 3 boùng ñeøn maéc noái tieáp Böôùc 2 : Kieåm tra kyõ thuaät an toaøn. _ Kieåm tra ñoä chính xaùc cuûa bo laép maïch thöïc haønh. _ Xaùc ñònh khaû naêng ño cöïc ñaïi cuûa duïng cuï ño. Trang 19