Bài giảng Tiền tệ, ngân hàng và chính sách tiền tệ - Trần Bích Dung

Chia sẻ: Sdfcdxgvf Sdfcdxgvf | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

90
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tiền tệ, ngân hàng và chính sách tiền tệ nhằm trình bày các nội dung chính: tiền tệ và các hoạt động của ngân hàng, thị trường tiền tệ và chính sách tiền tệ. Bài giảng được trình bày khoa học, súc tích giúp các bạn sinh viên tiếp thu bài học nhanh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tiền tệ, ngân hàng và chính sách tiền tệ - Trần Bích Dung

Chöông 4.TIEÀN TEÄ, NGAÂN HAØNG I.Tieàn teä vaø hoaït ñoäng cuûa ngaân VAØ CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ haøng I. Tieàn teä vaø hoaït ñoäng cuûa ngaân 1. Tieàn teä: haøng Taøi saûn goàm nhieàu loaïi: Tieàn II. Thò tröôøng tieàn teä Tieàn göûi khoâng kyø haïn vieát Cheque III. Chính saùch tieàn teä Tieàn göûi tieát kieäm coù kyø haïn vaø khoâng kyø haïn Ngoaïi teä Ñaát ñai, nhaø cöûa Coå phieáu….. 10/9/2011 Tran Bich Dung 1 10/9/2011 Tran Bich Dung 2 I.Tieàn teävaø hoaït ñoäng cuûa ngaân I.Tieàn teävaø hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng haøng a.Khaùi nieäm: b.Caùc hình thaùi cuûa tieàn: Tieàn laø baát kyø phöông tieän naøo ñöôïc thöøa Tieàn baèng haøng hoaù nhaän chung ñeå thanh toaùn cho vieäc mua Tieàn quy öôùc haøng hay ñeå thanh toaùn nôï naàn. Tieàn qua ngaân haøng Noùi caùch khaùc, tieàn laø moät löôïng taøi saûn ñöôïc söû duïng ngay ñeå tieán haønh giao dòch 10/9/2011 Tran Bich Dung 3 10/9/2011 Tran Bich Dung 4 I.Tieàn teävaø hoaït ñoäng cuûa ngaân I.Tieàn teävaø hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng haøng c.Chöùc naêng: d.Khoái tieàn teä: Phöông tieän thanh toaùn, trao ñoåi Caên cöù vaøo khaû naêng chuyeån ñoåi cuûa Ñôn vò haïch toaùn moät taøi saûn thaønh tieàn ñeå saün saøng Dự trữ giaù trò giao dòch, ngöôøi ta chia khoái tieàn teä ra nhieàu loaïi: 10/9/2011 Tran Bich Dung 5 10/9/2011 Tran Bich Dung 6 1
I.Tieàn teävaø hoaït ñoäng cuûa ngaân I.Tieàn teä vaø hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng haøng Tieàn giao dòch(M1): laø löôïng tieàn Tieàn roäng M3 =M2 + traùi phieáu,coå duøng cho giao dòch goàm: phieáu… Tieàn maët ngoaøi ngaân haøng (CM) ÔÛ Vieät Nam, löôïng cung tieàn trong Tieàn göûi khoâng kyø haïn vieát cheque(DM) neàn kinh teá laø M1 Tieàn roäng(M2) = M1 + Tieàn göûi tieát kieäm coù kyø haïn vaø khoâng kyø haïn 10/9/2011 Tran Bich Dung 7 10/9/2011 Tran Bich Dung 8 2.Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng 2.Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng Heä thoáng ngaân haøng hieän ñaïi goàm: Ngaân haøng trung öông: Ngaân haøng trung öông Cung öùng tieàn, kieåm soaùt löôïng cung Caùc ngaân haøng trung gian: ngaân haøng tieàn vaø laõi suaát nhaèm oån ñònh giaù trò tieàn thöông maïi, ngaân haøng ñaàu tö,caùc toå teä, oån ñònh vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh chöùc tín duïng… teá 10/9/2011 Tran Bich Dung 9 10/9/2011 Tran Bich Dung 10 2.Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng 2.Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng NHTW coù caùc chöùc naêng cô baûn sau: Ngaân haøng cuûa caùc NHTM: Quaûn lyù caùc NHTM: cho caùc NHTM vay khi caàn thieát Caáp giaáy pheùp hoaït ñoäng cho caùc NHTM nhaèm traùnh söï suïp ñoã khoâng ñaùng coù trong heä thoáng ngaân haøng Thöôøng xuyeân kieåm tra hoaït ñoäng cuûa NHTM Laø cô quan ñoäc quyeàn in vaø phaùt haønh tieàn trong neàn kinh teá 10/9/2011 Tran Bich Dung 11 10/9/2011 Tran Bich Dung 12 2
2.Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng 2.Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng Laø ngaân haøng cuûa chính phuû: Ngaân haøng trung gian: Môû taøi khoaûn , nhaän tieàn göûi&toå chöùc Laø moät toå chöùc trung gian taøi chính thanh toaùn cho kho baïc nhaø nöôùc. coù chöùc naêng kinh doanh tieàn teä Laøm ñaïi lyù phaùt haønh traùi phieáu kho vaø ñaàu tö. baïc nhaø nöôùc. Trong quaù trình hoaït ñoäng, caùc ngaân Quaûn lyù thò tröôøng ngoaïi hoái, baûo haøng ñaõ “taïo tieàn qua ngaân haøng” quaûn döï tröõ ngoaïi teä cuûa quoác gia… 10/9/2011 Tran Bich Dung 13 10/9/2011 Tran Bich Dung 14 Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng: Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng Giaû ñònh: VD: Caù nhaân A göûi vaøo NH I 1000$. Moïi giao dòch ñeàu qua ngaân haøng Neáu NH döï tröõ 100% Tyû leä döï tröõ chung d = 10% nghóa laø NH chæ nhaän tieàn göûi maø khoâng cho Caùc ngaân haøng ñeàu cho vay heát löôïng tieàn vay coøn laïi =( 1 – d) Tieàn döï tröõ laø tieàn göûi maø NH nhaän ñöôïc, thì NH khoâng taïo tieàn nhöng khoâng cho vay. Trong baûn toång keát taøi saûn cuûa NH I: 10/9/2011 Tran Bich Dung 15 10/9/2011 Tran Bich Dung 16 Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng NHI →Löôïng cung tieàn khoâng ñoåi: 1000$ tieàn göûi vaøo NH laøm: tieàn maët giaûm 1000$ COÙ NÔÏ tieàn döï tröõ NH taêng 1000$ Tieàn göûi:1000$ Tieàn göûi:1000$ → heä thoáng NH döï tröõ 100%: Döï tröõ:1000$ khoâng taïo tieàn khoâng taùc ñoäng ñeán löôïng cung tieàn 10/9/2011 Tran Bich Dung 17 10/9/2011 Tran Bich Dung 18 3
Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng Neáu NH döï tröõ 10%: B2:NH I cho khaùch haøng B vay 900$ ñeå traû cho C. C laïi göûi 900$ vaøo NH II. NH B1:Khi A göûi vaøo NH I 1000$: II döï tröõ 90$ cho D vay 810$: NH I seõ cho vay 900$, döï tröõ 100$ NH II COÙ NÔÏ COÙ NÔÏ Cho vay: 900$ Tieàn göûi:1000$ Cho vay: 810$ Tieàn göûi: 900$ Döï tröõ: 100$ Döï tröõ: 90$ 10/9/2011 Tran Bich Dung 19 10/9/2011 Tran Bich Dung 20 Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng B3: D laïi traû cho E 810$ vaø E laïi göûi Quaù trình cöù tieáp dieãn: vaøo NH III 810$, NH III laïi cho vay tieàn cho vay cuûa NH naøy theâm 729$, döï tröõ theâm 81$ trôû thaønh tieàn göûi taêng theâm cuûa NH keá NH III tieáp COÙ NÔÏ Cho vay:729$ Tieàn göûi:810$ Döï tröõ:81$ 10/9/2011 Tran Bich Dung 21 10/9/2011 Tran Bich Dung 22 Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng Caùc NH Tieàn göûi Cho vay Döï tröõ Caùch taïo tieàn qua ngaân haøng taêng theâm taêng theâm taêng theâm ∆M =1000 + 900 + 810 +… NH I 1000 900 100 = ∆H + (1 – d) ∆H + (1 – d) 2∆H +.. NH II 900 810 90 1 ∆M = * ∆H NH III 810 729 81 1 − (1 − d ) … … … … 1 Heä thoáng 10000 9000 1000 ∆ M = * ∆H NH d 10/9/2011 Tran Bich Dung 23 10/9/2011 Tran Bich Dung 24 4
3. Soá nhaân tieàn teä 3. Soá nhaân tieàn teä Laø heä soá phaûn aùnh M = k *H m H:löôïng tieàn maïnh( tieàn cô sôû): Laø söï thay ñoåi trong löôïng tieàn maø NHTW ñaõ phaùt haønh, ∆M = k * ∆ H m löôïng cung tieàn goàm : khi löôïng tieàn maïnh Löôïng tieàn maët ngoaøi ngaân haøng CM M = m thay ñoåi 1 ñôn vò: Löôïng tieàn döï tröõ trong heä thoáng ngaân ⇒ k H haøng RM H = CM + RM 10/9/2011 Tran Bich Dung 25 10/9/2011 Tran Bich Dung 26 3. Soá nhaân tieàn teä 3. Soá nhaân tieàn teä M =M1: Cung tieàn teä: laø toång löôïng Tyû leä döï tröõ chung/ tieàn göûi: tieàn hieän coù trong neàn kinh teá d = RM/ DM M = CM + DM → RM = d *DM Tyû leä tieàn maët/ tieàn göûi c = CM/ DM → CM = c *DM 10/9/2011 Tran Bich Dung 27 10/9/2011 Tran Bich Dung 28 3. Soá nhaân tieàn teä 3. Soá nhaân tieàn teä Trong ñoù d = dbb + dty dbb:tyû leä döï tröõ baét buoäc: → H = CM + RM = (c + d) DM laø tyû leä döï tröõ maø NHTW quy ñònh cho töøng loaïi tieàn göûi ñoái vôùi M = CM + DM = ( c + 1) DM NHTM M ( c + 1) * D M ⇒k = = M vaø noäp vaøo taøi khoaûn cuûaNHTM ôû NHTW H (c + d ) * D M dty: Tyû leä döï tröõ tuyø yù cuûa moãi NHTM c +1 = M ñeå chi tra ûcho khaùch haøng ruùt tieàn khi coù yeâu caàu k c+d 10/9/2011 Tran Bich Dung 29 10/9/2011 Tran Bich Dung 30 5
1.Cung tieàn teä: II.Thò tröôøng tieàn teä 1.Cung tieàn teä: Cung tieàn danh nghóa(M): Caàn phaân bieät 2 chæ tieâu: laø toång löïông tieàn hieän coù trong neàn Cung tieàn danh nghóa( M) kinh teá. Cung tieàn thöïc(SM) Khi NHTW kieåm soaùt ñöôïc löôïng cung tieàn → löôïng cung tieàn coi nhö khoâng ñoåi 10/9/2011 Tran Bich Dung 31 10/9/2011 Tran Bich Dung 32 1.Cung tieàn teä: 1.Cung tieàn teä: Cung tieàn thöïc(SM): Trong ngaén haïn: Laø khoái löôïng haøng hoaù vaø dòch vuï P khoâng ñoåi töông öùng vôùi löôïng cung tieàn danh ñeå ñôn giaûn ta cho P =1 nghóa → SM= M M (SM) ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch: laáy cung tieàn danh nghóa M khoâng ñoåi chia cho möùc giaù chung M = M → SM cuõng khoâng ñoåi S P 10/9/2011 Tran Bich Dung 33 10/9/2011 Tran Bich Dung 34 r SM S1M 2. Caàu tieàn teä ∆M Caàu tieàn danh nghóa: laø löôïng tieàn maø moïi ngöôøi caàn coù Caàu tieàn thöïc (LM): laø löôïng haøng hoaù vaø dòch vuï Löôïng töông öùng vôùi caàu tieàn danh nghóa M1 tieàn M 10/9/2011 Tran Bich Dung 35 10/9/2011 Tran Bich Dung 36 6
2. Caàu tieàn teä 2. Caàu tieàn teä Taïi sao ngöôøi ta caàn giöõ tieàn? Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán caàu Coù 3 nguyeân nhaân : tieàn: Do caàn giao dòch (L1) Y↑→ L1↑ r Do caàn döï phoøng (L1) Do caàn ñaàu cô (L2) 10/9/2011 Tran Bich Dung 37 10/9/2011 Tran Bich Dung 38 2. Caàu tieàn teä 2. Caàu tieàn teä Khi giöõ tieàn, ta phaûi chòu chi phí Ñoái vôùi L1: cô hoäi - chính laø tieàn laõi bò maát ñi r taêng nheï, haàu nhö khoâng aûnh höôûng khi giöõ taøi saûn ôû daïng tieàn maø ñeán L1. khoâng phaûi taøi saûn sinh lôïi khaùc Khi r taêng maïnh, ngöôøi ta muoán giöõ nhieàu taøi saûn sinh lôøi, giöõ ít taøi saûn döôùi daïng tieàn hôn r↑↑→ L1↓ 10/9/2011 Tran Bich Dung 39 10/9/2011 Tran Bich Dung 40 2. Caàu tieàn teä 2. Caàu tieàn teä Ñoái vôùi L2: Thò tröôøng tieàn teä Thò tröôøng coå phieáu Thò tröôøg coå phieáu Thò tröôøg tieàn teä Neáu r↑= 20% →Pcp↓= 50.000$ Meänh giaù coå phieáu → nhaø ñaàu cô seõ mua Laõi suaát r = 10% coå phieáu P=100.000$ Khi r treân caû 2 thò → L2 ↓ Coå töùc coá ñònh = Neáu r↓= 5% tröôøng baèng nhau, →Pcp↑= 200.000$ 10.000$ caû 2 ñeàu caân baèng → nhaø ñaàu cô seõ baùn Laõi suaát rB=10% coå phieáu → L2 ↑ 10/9/2011 Tran Bich Dung 41 10/9/2011 Tran Bich Dung 42 7
2. Caàu tieàn teä 2. Caàu tieàn teä ⇒ khi r↑→Pcp↓→L2↓ vaø ngöôïc laïi LM = L0 + Lm.Y + Lmr.r ⇒ Caàu tieàn ñoàng bieán vôùi Y, nghòch Vôùi: L0: Caàu tieàn töï ñònh bieán vôùi r: Lm =∆ LM / ∆Y: Heä soá nhaïy caûm cuûa LM = L0 + Lm.Y + Lmr.r caàu tieàn theo Y (Lm > 0) Lmr=∆ LM / ∆r: Heä soá nhaïy caûm cuûa caàu tieàn theo r ( Lmr < 0, r:%) 10/9/2011 Tran Bich Dung 43 10/9/2011 Tran Bich Dung 44 2. Caàu tieàn teä 2. Caàu tieàn teä LM = L0 + Lm.Y + Lmr.r VD: LM = 1000 + 0,5Y – 60r Khi Y ñaõ cho Neáu Y1 = 4000 : → caàu tieàn chæ coøn phuï thuoäc vaøo laõi →LM 1= 3000 – 60r suaát: Neáu Y2 = 5000 : LM = L0 + Lmr.r →LM2 = 3500 – 60r 10/9/2011 Tran Bich Dung 45 10/9/2011 Tran Bich Dung 46 r 2. Caàu tieàn teä r1 A Neáu caàu tieàn khoâng phuï thuoäc vaøo laõi B suaát :Lmr.= 0 r2 Lmr.= 0→ ñöôøng LM thaúng ñöùng LM(Y1) Lmr.= ∞→ ñöôøng LM naèm ngang Löôïng tieàn Lmr.nhoû → ñöôøng LM raát doác L1 L2 Lmr.lôùn → ñöôøng LM laøi 10/9/2011 Tran Bich Dung 47 10/9/2011 Tran Bich Dung 48 8
r LM r r Lmr=0 r1 A A’ Lmr=∞ B B’ r2 LM(Y2) LM(Y1) Löôïng tieàn L1 L2 L’1 L’2 10/9/2011 Tran Bich Dung 49 10/9/2011 Tran Bich Dung 50 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä Ñeå hieåu roõ söï caân baèng thò tröôøng Toång cuûa caûi thöïc hieän coù cuûa neàn tieàn teä kinh teá(Real Wealth-W) goàm 2 loaïi: ta phaûi tìm hieåu thò tröôøng coù lieân Cung tieàn thöïc(SM) quan laø thò tröôøng traùi phieáu Cung traùi phieáu thöïc(SB) WS = SM+ SB 10/9/2011 Tran Bich Dung 51 10/9/2011 Tran Bich Dung 52 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä Caàu taøi saûn (WD): Baát luaän ta muoán phaân chia taøi saûn nhö theá naøo thì Ngöôøi ta seõ quyeát ñònh phaân chia taøi saûn(W) thaønh: caàu taøi saûn phaûi luoân baèng cung taøi saûn: löôïng traùi phieáu muoán giöõ (LB) WS = WD vaø löôïng tieàn thöïc muoán giöõ( LM) S M+ SB = LM+ LB → SM- LM = LB - SB (1) WD = LM+ LB 10/9/2011 Tran Bich Dung 53 10/9/2011 Tran Bich Dung 54 9
r P 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä SM SB → SM- LM = LB - SB (1) A B r1 (1)theå hieän thò tröôøng tieàn teä vaø thò E tröôøng traùi phieáu coù quan heä maät thieát: r0 E P0 Neáu thò tröôøng naøy caân baèng B P1 A thì thò tröôøng kia cuõng caân baèng LM LB goïi chung laø thò tröôøng taøi chính caân baèng M0 B0 10/9/2011 Tran Bich Dung 55 10/9/2011 Tran Bich Dung 56 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä Thò tröôøng tieàn teä caân baèng khi: VD: SM = 1000 laõi suaát ñöôïc duy trì ôû möùc maø taïi ñoù LM= 1500 -100r löôïngcung tieàn baèng löôïng caàu tieàn Laõi suaát caân baèng: SM = LM SM = LM M = L0 + Lmr.r 1000 = 1500 -100r 1 r = r (M − L 0 ) r = 5% L m 10/9/2011 Tran Bich Dung 57 10/9/2011 Tran Bich Dung 58 r ∆M 3.Caân baèng thò tröôøng tieàn teä SM SM1 ∆r = r r0 E0 L m Khi cung tieàn thay ñoåi ∆M → laõi suaát thò tröôøng seõ thay ñoåi ∆r: r1 E1 ∆ M ∆ r = r LM(Y0) M0 M1 Löôïng tieàn L m 10/9/2011 Tran Bich Dung 59 10/9/2011 Tran Bich Dung 60 10
r Y↑, cung tieàn SM khoâng ñoåi ⇒r ↑ 4. Haøm ñaàu tö theo laõi suaát r1 E1 Ñaàu tö laø haøm nghòch bieán vôùi laõi E0 suaát: r0 I = I0 + Imr.r LM(Y1) I0: Ñaàu tö töï ñònh LM(Y0) Löôïng tieàn Imr = ∆I/∆r : ñaàu tö bieân theo laõi suaát, hay heä soá nhaïy caûm cuûa ñaàu tö theo r M0 10/9/2011 Tran Bich Dung 61 10/9/2011 Tran Bich Dung 62 r 4. Haøm ñaàu tö theo laõi suaát Imr = 0⇒ I(r) thaúng ñöùng r1 A Imr nhoû⇒ I(r) doác B Imr lôùn⇒ I(r) laøi r2 I( r) Imr = ∞⇒ I(r) naèm ngang I I1 I2 10/9/2011 Tran Bich Dung 63 10/9/2011 Tran Bich Dung 64 2. Caùc coâng cuï cuûa chính saùch III.Chính saùch tieàn teä tieàn teä: 1.Muïc tieâu: a . Hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû : Oån ñònh giaù trò tieàn teä Mua baùn chöùng khoaùn Oån ñònh neàn kinh teá Khi NHTW mua CK vaøo 2. Caùc coâng cuï: ⇒ H↑→ M↑→ r↓ → I↑→ AD↑→ Y↑, P↑, U↓ Hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû Khi NHTW baùn CK ra Thay ñoåi tyû leä döï tröõ baét buoäc ⇒ H ↓ → M ↓ → r↑ → I↓→ AD↓→ Y↓, P↓ Thay ñoåi laõi suaát chieát khaáu U↑ 10/9/2011 Tran Bich Dung 65 10/9/2011 Tran Bich Dung 66 11
b.Thay ñoåi tyû leä döï tröõ baét buoäc(dbb) c.Laõi suaát chieát khaáu(rD) Neáu giaûm (dbb)↓ Laø laõi suaát maø caùc NHTM phaûi traû →kM↑→M↑→ r↓ cho NHTW khi vay cuûa NHTW → I↑→ AD↑→ Y↑, P↑ , U↓ Neáu giaûm (rD)↓ Neáu taêng (dbb) ↑ → caùc NHTM seõ vay nhieàu hôn töø → kM ↓ → M ↓ → r↑ NHTW: → I↓→ AD↓→ Y↓, P↓, U ↑ H↑→M↑→ r↓ → I↑→ AD↑→ Y↑, U↓ Ngoaøi ra, caùc NHTM seõ giaûm dty → kM↑→M↑→ r↓ → I↑→ AD↑→ Y↑, P↑, U↓ 10/9/2011 Tran Bich Dung 67 10/9/2011 Tran Bich Dung 68 c.Laõi suaát chieát khaáu(rD) 3.Nguyeân taéc thöïc hieän Neáu taêng (rD)↑ Nguyeân taéc: → caùc NHTM seõ vay ít hôn Khi neàn kinh teá suy thoaùi Y < Yp: H ↓ → M ↓ → r↑ → I↓→ AD↓→ Y↓, U ↑ aùp duïng CSTT môû roäng: Ñoàng thôøi, caùc NHTM seõ taêng dty ↑→kM Mua CK ↓ → M ↓ → r↑ → I↓→ AD↓→ Y↓, P↓ U ↑ Giaûm dbb Giaûm rD 10/9/2011 Tran Bich Dung 69 10/9/2011 Tran Bich Dung 70 3.Nguyeân taéc thöïc hieän CSTT:Muïc tieâu oån ñònh giaù Khi neàn kinh teá coù laïm phaùt( Y > Yp): Neáu CS tieàn teä khoâng hôïp lyù→ laïm phaùt seõ taêng cao: aùp duïng CSTT thu heïp: seõ phaù huyû söùc mua cuûa tieàn tieát kieäm vaø löông höu Baùn CK seõ xoùi moøn heä thoáng thueá Taêng dbb Gaây nhaàm laãn trong vieäc ra quyeát ñònh phaân boå nguoàn löïc khoâng hieäu quaû Taêng rD Phaân phoái laïi taøi sản vaø thu nhaäp giöõa caùc thaønh phaàn daân cö Thay ñoåi cô caáu KT 10/9/2011 Tran Bich Dung 71 10/9/2011 Tran Bich Dung 72 12
Laïm phaùt theo thuyeát soá löôïng Muïc tieâu oån ñònh giaù tieàn teä Khi coù laïm phaùt, bieän phaùp giaûm laïm phaùt baèng Thuyeát ñònh löôïng veà tieàn teä giaûm cung tieàn coù theå laøm : thöôøng ñöôïc dieãn taû Taêng tyû leä thaát nghieäp vaø giaûm saûn löôïng qua phöông trình soá löôïng: Giaûm phaùt coù theå laøm neàn kinh teá suy thoaùi nghieâm troïng M.V= P.Y(1) Trong ñoù : M : Cung tieàn danh nghóa V : Toác ñoä löu thoâng tieàn teä P : Möùc giaù trung bình Y : Saûn löôïng thöïc 10/9/2011 Tran Bich Dung 73 10/9/2011 Tran Bich Dung 74 TIỀN, GDP THỰC VÀ GIÁ Vôùi giaû thieát: GDP thöïc hay Y ñöôïc quyeát ñònh bôûi nguoàn löïc (voán, lao ñoäng) vaø coâng ngheä V laø haèng soá Cung tieàn quyeát ñònh giaù trò danh nghóa Y khoâng ñoåi = Yp cuûa GDP Giaù laø tyû soá giöõa GDP danh nghóa vaø GDP thöïc Ngaân haøng trung öông kieåm soaùt hoaøn toaøn cung tieàn, neân cuõng tröïc tieáp kieåm soaùt laïm phaùt 10/9/2011 Tran Bich Dung 75 10/9/2011 Tran Bich Dung 76 Töø M.V = P.Y Keát luaän: ⇒ log(M.V) = log( P.Y) P phuï thuoäc vaøo M. M ↑ thì P ↑ cuøng tyû leä ⇒ logM.+ logV = log P + logY) Thuyeát naøy chæ ñuùng khi V vaø Y khoâng ñoåi ⇒ %∆M.+ %∆V = %∆ P + %∆ Y Ta coù theå tính laïm phaùt döïa vaøo: Vôùi giaû thieát V, Y khoâng ñoåi: ⇒ %∆M.+ %∆V = %∆ P + %∆ Y %∆V =%∆ Y = 0 ⇒ %∆ P = %∆M.+ %∆V -%∆ Y ⇒ %∆M= %∆ P 10/9/2011 Tran Bich Dung 77 10/9/2011 Tran Bich Dung 78 13
MÖÙC TAÊNG CUNG TIEÀN VAØ LAÏM PHAÙT ÔÛ HOA KYØ Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt Tröôùc heát caàn phaân bieät 2 khaùi nieäm: Laïm phaùt döï ñoaùn( laïm phaùt kyø voïng)Ife =πe: La øtyû leä laïm phaùt döï ñoaùn seõ xaûy ra trong töông lai thöôøng caên cöù vaøo If trong thôøi gian qua. Ife ñöôïc phaûn aùnh trong caùc hôïp ñoàng kinh teá 10/9/2011 Tran Bich Dung 79 10/9/2011 Tran Bich Dung 80 Phương trình Fisher Laïm phaùt ngoaøi döï ñoaùn( khoâng Laõi suaát danh nghóa( laõi suaát thò mong ñôïi)If0 =π0: tröôøng-r) ñöôïc tính : laø tyû leä laïm phaùt xaûy ra r = rre + Ife naèm ngoaøi möùc döï ñoaùn Vôùi: rre: Laõi suaát thöïc döï ñoaùn Khoâng ñöôïc phaûn aùnh trong caùc hôïp ñoàng Ife Tyû leä laïm phaùt döï ñoaùn kinh teá Hiệu ứng Fisher: Khi Ife tăng 1% thì r tăng 1% 10/9/2011 Tran Bich Dung 81 10/9/2011 Tran Bich Dung 82 ≠ Tyû leä laïm phaùt thöïc hieän( If)=Ife: If≠Ife: seõ phaân phoái laïi taøi saûn vaø thu nhaäp giöõa caùc thaønh phaàn daân cö → rr = rre: khoâng xaûy ra phaân phoái laïi If > Ife⇒ rr < rre: Tuy nhieân gaây ra moät soá taùc ñoäng: Ngöôøi ñi vay ngöôøi mua chòu haøng hoaù Chi phí moøn giaøy ngöôøi traû löông ñöôïc lôïi Ngöôøi cho vay Chi phí thöïc ñôn ngöôøi baùn chòu haøng hoaù ”Thueá laïm phaùt” ngöôøi nhaän löông bò thieät Baát tieän trong giao dòch haøng ngaøy do P bieán ñoäng 10/9/2011 Tran Bich Dung 83 10/9/2011 Tran Bich Dung 84 14
Naêm 2011 Ife:= 10% ,rre:= 5% Khi laïm phaùt xaûy ra,seõ laøm Laõi suaát cho vay: r = 15% thay ñoåi cô caáu kinh teá vì giaù töông ñoái cuûa caùc haøng hoaù thay ñoåi Neáu If = 22%: thay ñoåi Y, vieäc laøm vaø U Trong ñoù Ife = 10% If0 =12% rr = r - If = 15% -22% = - 7% Ngöôøi ñi vay ñöôïc lôïi ngöôøi cho vay bò thieät 10/9/2011 Tran Bich Dung 85 10/9/2011 Tran Bich Dung 86 10/9/2011 Tran Bich Dung 87 10/9/2011 Tran Bich Dung 88 Cung tiền, tăng trưởng & laïm phaùt Từ đầu năm 2005 cho đến cuối tháng 6 năm 2007: GDP của Việt Nam tăng 22%, còn mức cung tiền mặt cho lưu thông và tiền gửi ngân hàng đã tăng lên đến 110%. Trong cùng giai đoạn này, GDP của Trung Quốc tăng 29%, nhưng mức cung tiền chỉ tăng 50%. Chênh lệch giữa tăng GDP và tăng cung tiền của Thái Lan là hầu như không đáng kể. 10/9/2011 Tran Bich Dung 89 10/9/2011 Tran Bich Dung 90 15
Naêm 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Tỷ lệ lạm 3,9 3,2 7,71 8,29 7,48 8,3 22,97 6,88 11,75 phát % Tốc độ tăng trưởng GDP 7,08 7,34 7,79 8,43 8,47 8,48 6,23 5,32 6,78 % Tốc độ tăng cung tiền M2 17,6 24,5 30,4 30,9 35,9 29,9 25,0 28,67 % Thâm hụt ngân sách -4,5 -3,5 -4,3 -4,9 -5,0 -5,5 -4,7 -7,0 -5,9 (%?GDP) Thâm hụt cán cân thương -3 -7 -5 -5 -5 -15 -14 -16 mại (%/GDP) Moác 2004 laø 100% 10/9/2011 Tran Bich Dung 91 10/9/2011 Tran Bich Dung 92 Ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa CS: Töø sau War2 ñeán 1970s: Khi xuaát hieän caùc cuù soác daàu moû caùc nhaø KT & CS cho raèng CSTT coù vai troø 1973/1979 : raát ít ñoái vôùi If, →nền KT vöøa suy thoùai, vöøa If: Y, P↑, U↑ khoâng phaûi laø coâng cuï höõu hieäu ñeå quaûn lyù khoâng theå söû duïng CSTK, AD ( do cô cheá tỷ giaùcố đñịnh, CSTT baát löïc) Vai troø CSTT ñöôïc coi troïng Chæ coù CSTK laø hieäu quaû 2008: CSTT keùm hieäu quaû CSTK ñöôïc coi troïng 10/9/2011 Tran Bich Dung 93 10/9/2011 Tran Bich Dung 94 16