Bài giảng Tràn dịch màng phổi trình bày các nội dung chính sau: Triệu chứng tràn dịch màng phổi, các thể tràn dịch, chọc dò khoang màng phổi, xét nghiệm dịch, chẩn đoán nguyên nhân tràn dịch màng phổi và cách điều trị tràn dịch màng phổi. Mời các bạn cùng tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Tràn dịch màng phổi - TS.Bs Phạm Hồng Thái
- Trµn dÞch
mµng phæi
TS.Bs Hoµng Hång Th¸i
Bé m«n Néi §¹i häc Y Hµ
néi
- TRµN DICH MµNG PHæI
§¹i c- ¬ng - §Þnh nghÜa
• Khoang MP b×nh th- êng lµ khoang ¶o, chØ cã 15-
20 ml dÞch, ®ñ cho l¸ thµnh l¸ t¹ng tr- ît lªn nhau
®Ô dµng trong khi thë.
• V× mét lý do nµo ®ã cã xuÊt hiÖn l- îng dÞch nhiÒu
h¬n b×nh th- êng.
• NÕu Ýt: ph¸t hiÖn t×nh cê khi chôp phæi
• NÕu nhiÒu g©y nªn trªn l©m sµng
HéI CHøNG TDMP
- TRµN DICH MµNG PHæI
DÞch trong khoang MP cã thÓ
+ Vµng chanh,
+ M¸u,
+ Mñ,
+ D- ìng chÊp
DÞch cã thÓ
- NhiÒu, Ýt, hoÆc trung b×nh
- Toµn bé khoang mµng phæi hay khu tró
- TRIÖU CHøNG
TriÖu chøng l©m sµng:
Toµn th©n:
+ Sèt hay kh«ng, v· må h«i,ch¸n ¨n, mÖt mái,gÇy sót
C¬ n¨ng :
+ §au ®¸y phæi bªn bÖnh,t¨ng lªn khi hÝt vµo
+ Ho khan
+ Khã thë khi g¾ng søc nÕu nhiÒu c¶ khi nghØ ng¬i
• Khi dÞch cßn Ýt: bn n»m nghiªng vÒ bªn lµnh
• Khi dich nhiÒu : n»m nghiªng vÒ bªn bÖnh
- TriÖu chøng …
Kh¸m thùc thÓ:
• Héi chøng ba gi¶m bªn bÖnh:
+ Rung thanh gi¶m
+ Gâ ®ôc
+ R× rµo PN gi¶m bªn bÖnh
Cã khi nghe ®- îc:
+ TiÕng thæi mµng phæi
+ TiÕng cä mµng phæi
- TriÖu chøng…
• TriÖu chøng ngoµi phæi
+ Tim bÞ ®Èy sang bªn ®èi diÖn( dÞch nhiÒu)
+ Gan cã thÓ mÊp mÐ d- íi s- ên ph¶i (TDMPph¶i)
+ TDMP tr¸i nhiÒu( mÊt khoang gâ vang Trauber )
XQUANG:
+ T- thÕ th¼ng: phæi bªn bÖnh mê ®ång nhÊt
+ §- êng cong Damoiseau: cao ë n¸ch, thÊp ë cét sèng
+ MÊt gãc s- ên hoµnh
+ T- thÕ nghiªng: nÕu dÞch Ýt, mê gãc s- ên hoµnh phÝa sau.
BN n»m nghiªng : dÞch tr¶i theo bê s- ên
- TRµN DICH MµNG PHæI
Trµn dÞch MP
tr¸i (dÞch nhiÒu)
§- êng cong
Damoiseau
- C¸c thÓ TRµN DÞCH
• Ngoµi TDMP tù do, cã c¸c thÓ trµn dÞch khu tró(
cã 5 thÓ )
1-Trµn dÞch MP thÓ n¸ch
• Khã thë Ýt, cã HC 3 gi¶m ë vïng n¸ch
• Xquang : cã h×nh thÊu kÝnh ë vïng n¸ch
• Chäc dß cã dÞch (dùa vµo h- íng dÉn cña siªu ©m)
- ThÓ TRµN DÞCH
2-ThÓ hoµnh:
• DÞch khu tró gi÷a MP vµ c¬ hoµnh
• HC 3 gi¶m khã ph¸t hiÖn,chñ yÕu dùa trªn Xquang
th¼ng nghiªng
• ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh: chäc dß cã dÞch
- ThÓ TRµN DÞCH
3 -TDMP thÓ r·nh liªn thïy
• DÞch khu tró ë vïng r·nh liªn thïy
+ HC 3 gi¶m l¬ löng gi÷a lång ngùc
+ XQ: cã h×nh mê ë vÞ trÝ cña r·nh liªn thïy( trªn phim phæi
th¼ng, nghiªng)
+ Chäc dß cã dÞch
- ThÓ TRµN DÞCH
4-TDMP thÓ trung thÊt:
+ DÞch khu tró vïng trung thÊt, cã HCTT
+ Gâ diÖn ®ôc tim réng
Xquang: bãng trung thÊt réng
+ Cã triÖu chøng gîi ý (¸p xe thùc qu¶n,trung thÊt,
viªm mñ trung thÊt)
+ Dùa vµo siªu ©m tim ®Ó chäc hót cã dÞch
- TRµN DÞCH MµNG PHæI
5-TDMP phèi hîp TKMP
• Trªn BN cã hai héi chøng phèi hîp
• PhÝa d- íi : HC 3 gi¶m
• PhÝa trªn : tam chøng Galiard
• Xq: mê ë ®¸y phæi, mÊt gãc s- ên hoµnh
• PhÝa trªn:
+ Qu¸ s¸ng, mÊt v©n phæi
+ Nhu m« phæi bãc khái thµnh ngùc
• *Cã h×nh ¶nh møc n- íc h¬i ë ranh giíi gi÷a khÝ vµ
dÞch
• Chäc hót: cã khÝ ë phÝa trªn,cã dÞch ë d- íi
- ChÈn ®o¸n
ChÈn ®o¸n
X¸c ®Þnh dùa vµo:
• Cã HC 3 gi¶m
• Cã h×nh ¶nh xquang ®iÓn h×nh
• Chäc dß KMP ®óng kü thuËt lÊy ®- îc dÞch
ChÈn ®o¸n ph©n biÖt
+ XÑp phæi
+ Viªm phæi diÖn réng
+ U phæi
Dùa vµo kh¸m l©m sµng vµ VÞ TRÝ cña MáM TIM
- CHäC Dß KHOANG MµNG PHæI
• Môc ®Ých:
• ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh,ph©n biÖt, nguyªn nh©n,vµ ®Ó
®iÒu trÞ
C¸ch chäc: Kh¸m l¹i BN, ®èi chiÕu trªn phim míi nhÊt
• Chän ®iÓm chäc
• S¸t trïng 2 lÇn,tr¶i s¨ng, g©y tª
• Kim chäc: bê trªn x.s- ên, vu«ng gãc víi mÆt da
- xÐt nghiÖm dÞch
• LÊy ®- îc dÞch: göi xÐt nghiÖm:
• Protein,tÕ bµo
• Vi trïng,d- ìng chÊp khi nghi ngê
• NÕu cã mñ ph¶i cÊy,soi trùc tiÕp
• pH,,LDH,Amylase
• T×m tb K
- ChÈn ®o¸n nguyªn nh©n
• DÞch thÊm: do bÖnh g©y ø n- íc trong c¬ thÓ
+ Rivalta(-),Protein1000/mm3
- Nguyªn nh©n Tdmp
Trµn d- ìng chÊp mµng phæi
• DÞch ®ôc nh- s÷a
• Triglycerit dÞch MP > 5g/l
• ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh: chôp b¹ch m¹ch
Th- êng ®Õn sau:
+ PhÉu thuËt tim, phæi
+ ChÊn th- ¬ng ngùc
+ Ung th- trong lång ngùc
+ Do ký sinh trïng( giun chØ, s¸n m¸ng)
- TRµN DICH MµNG PHæI
Trµn dÞch MP tr¸i
(dÞch Ýt)
- TRµN DÞCH MµNG PHæI
Trµn dÞch MP ph¶i
thÓ hoµnh
- TRµN DICH MµNG PHæI
thÓ r·nh liªn thïy(phæi ph¶i)
R·nh liªn thïy bÐ
R·nh liªn thïy lín