Bài giảng Tư pháp quốc tế: Bài 5 – ThS. Bùi Thị Thu

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

92
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài giảng Tư pháp quốc tế - Bài 5: Xung đột thẩm quyền trong tư pháp quốc tế" được biên soạn với các nội dung khái niệm xung đột thẩm quyền trong Tư pháp quốc tế; đặc trưng và nguyên tắc cơ bản của xung đột thẩm quyền; phương pháp giải quyết xung đột thẩm quyền xét xử theo các quy định của Điều ước quốc tế và pháp luật Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo bài giảng để nắm chi tiết hơn nội dung kiến thức, phục vụ học tập.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tư pháp quốc tế: Bài 5 – ThS. Bùi Thị Thu

TƯ PHÁP QUỐC TẾ Giảng viên: ThS. Bùi Thị Thu 1
BÀI 5 XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN TRONG TƯ PHÁP QUỐC TẾ Giảng viên: ThS. Bùi Thị Thu 2
MỤC TIÊU BÀI HỌC • Trình bày được khái niệm xung đột thẩm quyền trong Tư pháp quốc tế; • Trình bày được đặc trưng và nguyên tắc cơ bản của xung đột thẩm quyền; • Trình bày được phương pháp giải quyết xung đột thẩm quyền xét xử theo các quy định của Điều ước quốc tế và pháp luật Việt Nam; • Trình bày được các dấu hiệu xác định thẩm quyền của Tòa án Việt Nam theo quy định của các Điều ước quốc tế và theo pháp luật Việt Nam. 3
CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ Để học được môn học này, sinh viên phải học xong các môn học: • Luật Dân sự; • Luật Thương mại; • Luật Hôn nhân và gia đình. 4
HƯỚNG DẪN HỌC • Đọc tài liệu tham khảo. • Thảo luận với giáo viên và các sinh viên khác về những vấn đề chưa hiểu rõ. • Trả lời các câu hỏi của bài học. • Đọc và tìm hiểu thêm các vấn đề về xung đột thẩm quyền. 5
CẤU TRÚC NỘI DUNG 5.1 Khái quát về xung đột thẩm quyền 5.2 Giải quyết xung đột thẩm quyền 6
5.1. KHÁI QUÁT VỀ XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN 5.1.1. Khái niệm, 5.1.2. Đặc trưng và nguyên nhân của xung nguyên tắc cơ bản đột thẩm quyền 5.1.3. Mối quan hệ giữa xung đột thẩm quyền và xung đột pháp luật 7
5.1.1. KHÁI NIỆM, NGUYÊN NHÂN CỦA XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN Khái niệm • Xung đột thẩm quyền là trường hợp Tòa án của hai hay nhiều quốc gia khác nhau đều có thể có thẩm quyền giải quyết đối với một vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài. • Thẩm quyền xét xử quốc tế là thẩm quyền của Tòa án của một nước đối với việc xét xử các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài. 8
5.1.1. KHÁI NIỆM, NGUYÊN NHÂN CỦA XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN Nguyên nhân Chủ quyền quốc gia đối với quyền tài phán. Mỗi quốc gia đều xây dựng hệ thống pháp luật, Cơ quan tư pháp riêng để giải quyết các vụ việc dân sự có tính chất quốc tế. Nguyên nhân của Không có quy trình thủ tục tố tụng dân sự xung đột quốc tế. thẩm quyền Nguyên tắc mở rộng thẩm quyền theo các dấu hiệu chung giống nhau. 9
5.1.2. ĐẶC TRƯNG VÀ NGYÊN TẮC CƠ BẢN Khi giải quyết các vụ việc dân sự theo nghĩa rộng có yếu tố nước ngoài Tòa án có thẩm quyền chỉ áp dụng luật tố tụng (luật hình thức) của nước mình (trừ trường hợp ngoại lệ được quy định trong pháp luật của từng Nguyên tắc nước hoặc trong các Điều ước quốc tế). Luật tòa án (Lex fori) Tòa án nào giải quyết vụ việc có quyền áp dụng Luật tố tụng nước có Tòa án để xác định thẩm quyền. 10
5.1.3. MỐI QUAN HỆ GIỮA XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN VÀ XUNG ĐỘT PHÁP LUẬT Xung đột thẩm quyền Xung đột pháp luật Xác định Tòa án Xác định luật áp dụng 11
5.2. GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN 5.2.1. Xác định thẩm 5.2.2. Xác định thẩm quyền theo Điều ước quyền theo pháp luật quốc tế Việt Nam 12
5.2. GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT THẨM QUYỀN Đương sự lựa chọn Tòa án- Đơn kiện Áp dụng Điều ước quốc tế Tòa án xác định thẩm quyền Luật tòa án (Pháp luật quốc gia) Tố tụng Tư pháp quốc tế 13
5.2.1. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ Hệ thống công ước La Hay về tố tụng dân sự quốc tế. Xác định thẩm quyền theo Điều ước quốc tế Các Hiệp định tương trợ tư pháp song phương. 14
5.2.1. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ • Hệ thống công ước La Hay:  Công ước ngày 01/03/1954 về thủ tục tố tụng dân sự;  Công ước ngày 15/11/1965 về Tống đạt ở nước ngoài giấy tờ tư pháp và ngoài tư pháp liên quan đến dân sự và thương mại;  Công ước ngày 25/11/1965 về Lựa chọn Tòa án;  Công ước ngày 25/10/2005 về Tiếp cận quốc tế công lý;  Công ước ngày 30/6/2005 về Thỏa thuận lựa chọn Tòa án;  Công ước ngày 15/11/1965 về Quyền tài phán, luật áp dụng và công nhận các quyết định về con nuôi. 15
5.2.1. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ (tiếp theo) Dấu hiệu quốc tịch của một bên hoặc các bên đương sự, nơi thường trú của bị đơn. Sự hiện diện của bị đơn dân sự hoặc của tài sản của bị đơn dân sự. Dấu hiệu xác định thẩm quyền theo Điều ước Nơi có đối tượng tài sản đang tranh chấp. quốc tế Theo thỏa thuận của các bên. Nơi xảy ra hành vi gây thiệt hại. 16
5.2.1. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ (tiếp theo) Theo quốc tịch. Dấu hiệu xác định Theo lãnh thổ. thẩm quyền Theo sự thỏa thuận của các bên. 17
5.2.2. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM Xác định thẩm quyền theo pháp luật Việt Nam Thẩm quyền chung : Thẩm quyền riêng biệt : (Điều 410 Bộ luật tố tụng dân (Điều 411 Bộ luật tố tụng dân sự 2011) sự 2011). • Các dấu hiệu chung. Các vụ việc dân sự có tính chất • Tòa án Việt Nam sẽ xem xét đặc biệt. theo các dấu hiệu này để xác định thẩm quyền. 18
5.2.2. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM Thẩm quyền chung của Tòa án Việt Nam: • Bị đơn nước ngoài có trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt Nam; cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam hoặc có tài sản trên lãnh thổ Việt Nam. • Nguyên đơn nước ngoài cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam đối với vụ việc dân sự về yêu cầu đòi tiền cấp dưỡng, xác định cha mẹ. • Vụ việc mà căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật Việt Nam hoặc xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam, nhưng có ít nhất một trong các bên là nước ngoài. • Vụ việc dân sự mà căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài hoặc xảy ra ở nước ngoài, nhưng các đương sự đều là Việt Nam và nguyên đơn hoặc bị đơn cư trú tại Việt Nam. • Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng mà việc thực hiện toàn bộ hoặc một phần hợp đồng xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam. • Vụ việc ly hôn mà nguyên đơn hoặc bị đơn là công dân Việt Nam. 19
5.2.2. XÁC ĐỊNH THẨM QUYỀN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM (tiếp theo) Vụ án dân sự có liên quan đến quyền đối với tài sản là bất động sản có trên lãnh thổ Việt Nam. Thẩm quyền Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng vận chuyển riêng biệt của mà bên vận chuyển có trụ sở chính hoặc chi Tòa án Việt Nam nhánh tại Việt Nam. Vụ án ly hôn giữa công dân Việt Nam với công dân nước ngoài hoặc người không quốc tịch, nếu cả hai vợ chồng cư trú, làm ăn, sinh sống ở Việt Nam. 20