Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Bài 1 - ThS. Nguyễn Thị Bích Thủy

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:38

Thêm vào BST

Báo xấu

260
lượt xem 74
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài 1 Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh trình bày cơ sở, quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm giúp sinh viên hiểu rõ cơ sở thực tiễn, lý luận và những nhân tố chủ quan dẫn tới sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh; nắm được quá trình phát triển biện chứng của tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử khác nhau.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Bài 1 - ThS. Nguyễn Thị Bích Thủy

BÀI 1 CƠ SỞ, QUÁ TRINH HINH THANH VÀ PHAT TRIÊN TƯ TƯỞNG HỒ ̀ ̀ ̀ ́ ̉ CHÍ MINH Ths. Nguyên Thị Bich Thuy ̃ ́ ̉ Đại học Kinh tế quốc dân v1.0012108210 v1.0012108210
MỤC TIÊU • Hiểu rõ cơ sở thực tiễn, lý luận và những nhân tố chủ quan dẫn tới sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh; • Nắm được quá trình phát triển biện chứng của tư tưởng Hô Chí Minh về cách mạng Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử khác nhau; • Chứng minh tính khoa học, sáng tạo và hiện thực của tư tưởng Hồ Chí Minh từ thực tiễn cách mạng Việt Nam; • Hiểu được những giá trị vô giá của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp lãnh đạo của Đảng, của dân tộc và sự nghiệp đấu tranh vì lý tưởng độc lập, dân chủ và tự do trên phạm vi toàn cầu. v1.0012108210
1.1. CƠ SỞ KHÁCH QUAN 1.1.1. Bôi canh lich sử hinh thanh tư tưởng Hồ Chí Minh ́ ̉ ̣ ̀ ̀ 1.1.2. Những tiên đề tư tưởng – lý luân ̀ ̣ v1.0012108210
1.1.1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH a. Bôi canh lich sử Viêt Nam cuôi thế kỷ XIX ́ ̉ ̣ ̣ ́ đâu thế kỷ XX: ̀ • Ngay 1-9-1958, mở đâu cuôc khang chiên ̀ ̀ ̣ ́ ́ chông chủ nghia thực dân khi ham đôi Phap ́ ̃ ̣ ́ -Tây Ban Nha nổ sung tiên công đanh chiêm ́ ́ ́ ́ ban đao Sơn Trà ( Đà Năng). ́ ̉ ̃ • Ngay 25 - 8– 19883 Triêu đinh Nhà Nguyên ̀ ̀ ̀ ̃ ký “ Hiêp ước Harmand”. Hiêp ước có tât cả ̣ ̣ ́ Lễ ký kết Hiệp ước Quý Mùi tại Thuận An - Huế 27 điêu khoan với nôi dung chinh là xac lâp ̀ ̉ ̣ ́ ́ ̣ Hòa ước Quý Mùi trong Việt Nam sử lược tựu chung có mấy điểm chính: quyên lâu dai cua Phap trên toan bộ Viêt ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ̣ Điêu 1: Triều đình Huế công nhận sự bảo hộ của Pháp. Mặt ̀ Nam với hai hinh thức Thuôc đia và Bao hô): ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ngoại giao kể cả việc giao thiệp với nước Tàu cũng phải có Băc kỳ là thuôc đia cua Phap và châp nhân ́ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̣ sự ưng thuận của Pháp. Điêu 5: Khâm sứ Pháp ở Huế có quyền ra vào tự do yết kiến ̀ nên bao hộ cua Phap ở Trung ky. ̀ ̉ ̉ ́ ̀ vua. • Hiêp ước Patenotre ( ngay 6 thang 6 năm ̣ ̀ ́ Điêu 6: Pháp có quyền đặt công sứ ở các tỉnh để kiểm soát ̀ quan Việt nhưng đại để việc nội trị không bị ảnh hưởng. 19884), công nhân quyên bao hộ cua Phap ̣ ̀ ̉ ̉ ́ Ngoài ra Hòa ước Quý Mùi còn buộc triều đình Huế triệt với vung lanh thổ con lai cua Đai Nam. ̀ ̃ ̀ ̣ ̉ ̣ thoái quân khỏi Bắc Kỳ. Việc thuế má cũng sẽ do Pháp điều hành. v1.0012108210
1.1.1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH (tiếp theo) b. Diện mạo xã hội VN cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX: Toàn thể xâm lược dân tộc Pháp Xã hội Việt Nam Thực dân thuộc địa nửa Các phong phong kiến kiến trào yêu nước Nông dân phong Việt Nam Địa chủ Hồ Chí Minh Khủng hoảng ra đi tìm đường đường lối cứu nước cứu nước v1.0012108210
1.1.1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH (tiếp theo) c. Bôi canh thời đai: ́ ̉ ̣ Yếu tố thời đại Chủ nghĩa Cách mạng CM tháng 10 đế quốc giải phóng Nga thắng lợi dân tộc Vấn đề dân tộc Cách mạng trở thành vấn vô sản Thời đại quá đề quốc tế lớn thế giới độ lên CNXH Tư tưởng Hồ Chí Minh v1.0012108210
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1 Từ cuôc đâu tranh sôi nôi cua công nhân cac nước tư ban chủ nghia vao thế kỷ XIX, ̣ ́ ̉ ̉ ́ ̉ ̃ ̀ đâu thế kỷ XX đã dân tới môt cao trao mới cua cach mang thế giới “ thức tinh cac dân ̀ ̃ ̣ ̀ ̉ ́ ̣ ̉ ́ tôc châu A” đó là cuôc cach mang nào? ̣ ́ ̣ ́ ̣ a. Cach mang Mỹ với Tuyên ngôn đôc lâp ́ ̣ ̣ ̣ b. Cach mang Phap với Tuyên ngôn nhân quyên và dân quyên ́ ̣ ́ ̀ ̀ c. Cach mang Thang Mười Nga năm 1917 ́ ̣ ́ d. Cach mang Tân Hợi với Chủ nghia Tam dân ́ ̣ ̃ v1.0012108210
1.1.2. NHỮNG TIỀN ĐỀ TƯ TƯỞNG – LÝ LUẬN a. Những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc: Chủ nghĩa yêu nước: giá trị tinh thần cao nhất trong bảng giá trị tinh thần Ng ười Vi ệt Nam  Được hình thành trong quá trình hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước. NAM QUÔC SƠN HÀ NAM ĐẾ CƯ ́ TIÊT NHIÊN ĐINH PHÂN TAI THIÊN THƯ ̣ ̣ ̣ ̣ NHƯ HÀ NGHICH LỖ LAI XÂM PHAM ̣ ̣ NHỮ ĐĂNG HANH KHAN THỦ BAI HƯ ̉ ̀ ̣ Và Đánh giặc lên ba hiềm còn muộn Cưỡi chín tầng mây giận chưa cao •  Hồ Chí Minh: “Lúc đầu chính chủ nghĩa yêu nước, chứ không phải chủ nghĩa cộng sản đã đưa tôi tin theo Lênin, tin theo Quốc tế thứ ba”. Trong bai viêt “Con đường dân tôi đên chủ nghia Lênin” ̀ ́ ̃ ́ ̃ (Bài viết cho tạp chí Các vấn đề Phương Đông, s ố 2-1960). v1.0012108210
1.1.2. NHỮNG TIỀN ĐỀ TƯ TƯỞNG – LÝ LUẬN (tiếp theo) • Truyền thống đoàn kết: Cố kết cộng đồng dân tộc NHÀ – LÀNG – NƯỚC  trở thành c ội nguồn sức mạnh dân tộc Việt nam. “Việt Nam Độc lập thổi kèn loa Kêu gọi dân ta trẻ lẫn già Đoàn kết vững bền như khối sắt Để cùng nhau cứu nước Nam ta. (Báo Việt Nam độc lập 1-8-1941) • Truyền thống nhân nghĩa thủy chung, sống có trước, có sau. • Cần cù, thông minh sáng tạo, quý trọng người hiền tài, biết tiếp thu các giá trị văn hóa nhân loại. v1.0012108210
1.1.2. NHỮNG TIỀN ĐỀ TƯ TƯỞNG – LÝ LUẬN (tiếp theo) b. Tinh hoa văn hóa nhân loại: Phương Đông: • Nho giáo: Hồ Chí Minh đã tiếp thu những mặt tích cực của Nho giáo về triết lý hành động, nhân nghĩa, ước vọng về một xã hội bình trị, thế giới đại đồng, về triết lý nhân sinh, tu thân tề gia; đề cao văn hoá trung hiếu, “dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh”. • Phật giáo: Hồ Chí Minh tiếp thu và chiu anh hưởng sâu ̣ ̉ săc cac tư tưởng vị tha từ bi, bác ái, cứu khổ cứu nạn; ́ ́ coi trọng tinh thần bình đẳng, không phân biệt đẳng cấp, chăm lo điều thiện… • Chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn: Hồ Chí Minh đã tìm thấy những điều phù hợp với điều kiện nước ta đó là dân tộc độc lập, dân quyền tự do và dân sinh hạnh phúc. v1.0012108210
1.1.2. NHỮNG TIỀN ĐỀ TƯ TƯỞNG – LÝ LUẬN (tiếp theo) Phương tây: • Cách mạng tư sản Pháp 1789: Tuyên ngôn nhân quyên và dân quyên: ̀ ̀ “Người ta sinh ra tự do và binh đăng về quyên ̀ ̉ ̀ lợi: và phai luôn luôn được tự do và binh đăng ̉ ̀ ̉ về quyên lợi”. ̀ • Cách mạng Mỹ 1776: Tuyên ngôn Đôc lâp: “Tât cả moi người ̣ ̣ ́ ̣ đêu sinh ra có quyên binh đăng. Tao hoa cho họ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ́ những quyên không ai có thể xâm pham ̀ ̣ được:trong những quyên ây, có quyên được ̀ ́ ̀ sông, quyên tự do và quyên mưu câu hanh phuc”. ́ ̀ ̀ ̀ ̣ ́ • Dân chủ khai sáng của Pháp: Hồ Chí Minh trực tiêp đoc và tiêp thu cac ́ ̣ ́ ́ tư tưởng về tự do, binh đăng qua cac tac phâm ̀ ̉ ́ ́ ̉ cua cac nhà khai sang: Rut xô (Khế ước xã hôi), ̉ ́ ́ ́ ̣ ̀ Moongtetxkio (Tinh thân phap luât). ́ ̣ v1.0012108210
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 2 Văn hoa Phương Tây có vai trò như thế nao đôi với viêc hinh thanh tư tưởng Hồ Chí Minh? ́ ̀ ́ ̣ ̀ ̀ a. Nâng cao trị thức nhân loai cua Hồ Chí Minh. ̣ ̉ b. Gop phân hinh thanh giup Hồ Chí Minh lựa chon con đường cứu nước. ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ c. Tiên đề trực tiêp hinh thanh tư tưởng Hồ Chí Minh về cach mang Viêt nam. ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ d. Thức tỉnh tinh thần đâu tranh trong sự nghiêp giai phong dân tộc ́ ̣ ̉ ́ v1.0012108210
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 3 Trong cac luân điêm sau đây, luân điêm nao cua Hồ Chí Minh: ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ̀ ̉ a. “Tât cả moi người đêu sinh ra có quyên binh đăng.Tao hoa cho họ những quyên không ai co ́ ́ ̣ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ́ ̀ thể xâm pham được:trong những quyên ây, có quyên được sông, quyên tự do và quyên mưu ̣ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̣ câu hanh phuc”.́ b. “Người ta sinh ra tự do và binh đăng về quyên lợi và phai luôn luôn được tự do và binh đăng ̀ ̉ ̀ ̉ ̀ ̉ về quyên lợi”. ̀ c. Tât cả dân tôc trên thế giới đêu sinh ra binh đăng, dân tôc nao cung có quyên sông, quyên ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ̀ ̃ ̀ ́ ̀ sung sướng và quyên tự do. ̀ d. “ Quyền tự nhiên của con người là quyền sống, quyền tự do, quyền tư hữu “. v1.0012108210
1.1.2. NHỮNG TIỀN ĐỀ TƯ TƯỞNG – LÝ LUẬN (tiếp theo) c. Chủ nghĩa Mác - Lênin Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư Thế giới quan khoa tưởng Mác - Lênin học, nhân sinh quan cách mạng Tư tưởng Chủ Hồ Chí Tính khoa học nghĩa Minh phát sâu sắc Mác Lênin triển Phương pháp duy vật về chất biện chứng Tính cách mạng triệt để v1.0012108210
1.2. NHÂN TỐ CHỦ QUAN Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh Phâm̉ Sống có Khả năng ́ chât đao ̣ Đức hy hoài bão, tư duy và đức và sinh cao có lý trí tuệ Hồ năng lực cả tưởng Chí Minh thực tiên ̃ v1.0012108210
2. QUÁ TRINH HINH THANH VÀ PHAT TRIÊN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH ̀ ̀ ̀ ́ ̉ 2.1. Thời kỳ trước năm 1911: Hinh thanh tư tưởng yêu nước và chí hướng cứu nước ̀ ̀ 2.2. Thời kỳ 1911-1920: Tim thây con đường cứu nước, giai phong dân tôc ̀ ́ ̉ ́ ̣ 2.3. Thời kỳ 1921- 1930: Hinh thanh cơ ban tư tưởng về cach mang Viêt Nam ̀ ̀ ̉ ́ ̣ ̣ 2.4. Thời kỳ 1930- 1945: Vượt qua thử thach, kiên trì giữ vững lâp trường cach mang ́ ̣ ́ ̣ 2.5. Thời kỳ 1945- 1969: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiêp tuc phat triên, hoan thiên ́ ̣ ́ ̉ ̀ ̣ v1.0012108210
MINH HỌA Tư tưởng phat triên, hoan thiên ́ ̉ ̀ ̣ Vượt qua thử thách, kiên trì giữ vững lâp ̣ trường cach mang ́ ̣ 1945 - 1969 Hình thành cơ bản tư tưởng cach ́ ̣ ̣ mang Viêt Nam 1930 - 1945 Tim thây con đường cứu nước, giai ̀ ́ ̉ ́ ̣ phong dân tôc 1920 - 1930 Hình thành tư tưởng yêu nước và chí 1911 - 1920 hướng cứu nước Trước 1911 Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh v1.0012108210
2.1. THỜI KỲ TRƯỚC NĂM 1911: HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG YÊU NƯỚC VÀ CHÍ HƯỚNG CỨU NƯỚC QUÊ HƯƠNG PHONG TRAO YÊU NƯỚC ̀ Nghệ Tinh là vung đât giau ̃ ̀ ́ ̀ Bai hoc thât bai cua cac nhà yêu ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ́ ́ ́ ̀ truyên thông văn hoa, truyên nước tiên bôi và đan đương thời: ̀ ́ ́ ̣ ́ ́ thông lao đông, đâu tranh chông ̣ Phan Bôi Châu, Phan Châu ̣ ̣ giăc ngoai xâm CHÍ HƯỚNG CACH ́ ̀ ́ Trinh, Hoang Hoa Tham… MẠNG Nguôn gôc những đau ̀ ́ khổ và ap bức dân tôc là ́ ̣ ở ngay tai “chinh quôc”, ̣ ́ ́ ở cac nước đế quôc đang ́ ́ thông trị dân tôc minh ́ ̣ ̀ BÔI CANH LICH SỬ ́ ̉ ̣ ̀ GIA ĐINH Tân măt chứng kiên cuôc sông ̣ ́ ́ ̣ ́ Nhà nho yêu nước câp tiên, có ́ ́ ngheo khô, bị ap bức, boc lôt ̀ ̉ ́ ́ ̣ long yêu nước thương dân sâu ̀ đên cung cực cua đông bao ́ ̀ ̉ ̀ ̀ săc, tư tưởng thân dân… ́ minh v1.0012108210
2.2. THỜI KỲ 1911 - 1920: TÌM THẤY CON ĐƯỜNG CỨU NƯỚC, GIẢI PHÓNG DÂN TỘC Ngay 5/6/1911 Nguyên Tât Thanh rời Tổ quôc sang phương Tây tim đường cứu nước. ̀ ̃ ́ ̀ ́ ̀ “Khi tôi độ mười ba tuổi, lần đầu tiên tôi được nghe ba chữ Pháp Tự do, Bình đẳng, Bác ái… Tôi rất muốn làm quen với nền văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì ẩn giấu đằng sau những chữ ấy”. Và “Nhân dân Việt Nam trong đó có ông cụ thân sinh ra tôi, lúc này thường tự hỏi nhau ai sẽ là người giúp mình thoát khỏi ách thống trị của Pháp. Người này nghĩ là Anh, có người lại cho là Mỹ. Tôi thấy phải đi ra nước ngoài xem cho rõ. Sau khi xem xét họ làm ăn ra sao, tôi sẽ trở về giúp đồng bào tôi”. v1.0012108210
2.2. THỜI KỲ 1911 – 1920): TÌM THẤY CON ĐƯỜNG CỨU NƯỚC, GIẢI PHÓNG DÂN TỘC (tiếp theo) • Ngay 6- 7- 1911 Nguyễn Tất Thành đã dừng chân ở cảng Mácxây, cảng Lơ Havơrơ (Le ̀ Havre) của Pháp. • Năm 1912, Nguyễn Tất Thành làm thuê cho một chiếc tàu của hãng Sácgiơ Rêuyni đi vòng quanh châu Phi, đã có dịp dừng lại ở những bến cảng của một số nước như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Angiêri, Tuynidi, Cônggô, Đahômây, Xênêgan, Rêuyniông  Nguyễn Tất Thành theo con tàu tiếp tục đi qua Máctiních (Martinique) (Trung Mỹ), Urugoay và Áchentina (Nam Mỹ) và dừng lại ở nước Mỹ cuối năm 1912. • Khoảng đầu năm 1913, Nguyễn Tất Thành theo tàu rời Mỹ trở về Lơ Havơrơ, sau đó sang Anh. • Khoảng cuối năm 1917, Nguyễn Tất Thành từ Anh trở lại Pháp.  Đến đâu Người cũng thấy cảnh khổ cực của người lao động dưới sự áp bức bóc lột dã man, vô nhân đạo của bọn thống trị. Họ cũng là nạn nhân của sự hung ác, vô nhân đạo của bọn thực dân. Những sự việc như vậy diễn ra khắp nơi trên đường anh đi qua, tạo nên ở anh mối đồng cảm sâu sắc với số phận chung của nhân dân các nước thuộc địa. v1.0012108210