zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Bản chất của cơ chế thực thi quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

72
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bản chất của cơ chế thực thi quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước song sự tự do này trong lĩnh vực luật lao động cũng có những giới hạn nhất định. Cụ thể, đối với quyền tự do giao kết hợp đồng, cần lưu ý các quy định về cấm tuyển dụng trẻ em (hoặc người chưa thành niên) vào làm việc hoặc những công việc bị cấm đối với lao động nữ sinh con......

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Bản chất của cơ chế thực thi quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước "

nghiªn cøu - trao ®æi TS. NguyÔn ThÞ Dung * 1. M i quan h gi a ch s h u doanh nhân thì cá nhân ó tr c ti p qu n lí i u nghi p và doanh nghi p hành ho c thuê ngư i qu n lí i u hành Trong quan h kinh doanh, t ch c, cá doanh nghi p. N u ch s h u doanh nghi p nhân u tư v n thành l p doanh nghi p s là t ch c thì t ch c ó c i di n c a tr thành ch s h u (hay ng ch s h u) mình tham gia b máy qu n lí i u hành c a doanh nghi p. Khi doanh nghi p ra i, ho t ng kinh doanh t i doanh nghi p do doanh nghi p và ch s h u c a nó là hai mình góp v n, b i vì t ch c ó không th ch th pháp lí c l p, có quan h v i nhau tr c ti p quy t nh công vi c kinh doanh v tài s n và v qu n lí. c a doanh nghi p do mình góp v n. Như V tài s n, ch s h u doanh nghi p có v y, thông qua ngư i i di n cho ph n v n quy n s h u i v i doanh nghi p còn góp t i doanh nghi p, t ch c góp v n th c doanh nghi p có quy n s h u i v i tài hi n các quy n c a ch s h u doanh nghi p s n do ch s h u u tư góp v n vào doanh phù h p v i pháp lu t i u ch nh t ch c và nghi p và làm th t c chuy n giao quy n s ho t ng c a lo i hình doanh nghi p ó. h u tài s n góp v n sang cho doanh nghi p. 2. Quan ni m v cơ ch th c thi quy n S c l p tài s n và tư cách pháp lí này là i di n ch s h u nhà nư c t i doanh i u ki n tiên quy t phân bi t quy n t do nghi p có v n nhà nư c kinh doanh c a doanh nghi p và quy n c a Theo cách hi u “cơ ch ” là “cách th c ch s h u, trong ó "quy n c a ch s h u theo ó m t quá trình th c hi n",(2) các n i ư c th hi n c th quy n và trách nhi m dung liên quan n quá trình này s h p u tư ban u, quy n nh hư ng chi n thành cơ ch th c thi quy n i di n ch s lư c kinh doanh, quy n l a ch n các ch c h u t i doanh nghi p. danh qu n lí quan tr ng, quy n thành l p, t i v i ch s h u là nhà nư c, cơ ch ch c l i doanh nghi p, quy n chuy n i s th c thi quy n c a ch s h u r t ph c t p, h u và giám sát phân ph i k t qu thu nh p xu t phát t các v n ph i gi i quy t là: c a doanh nghi p".(1) V qu n lí c a ch s h u i v i doanh * Gi ng viên chính Khoa pháp lu t kinh t nghi p, n u ch s h u doanh nghi p là cá Trư ng i h c Lu t Hà N i 8 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2009
nghiªn cøu - trao ®æi Xác nh rõ thi t ch óng vai trò i 3. c i m c a cơ ch th c thi quy n di n ch s h u nhà nư c; i di n ch s h u nhà nư c t i doanh 2) Quy nh n i dung th m quy n c a nghi p có v n nhà nư c các thi t ch ó; B n ch t c a cơ ch th c thi quy n i 3) Quy nh m i quan h gi a các các di n ch s h u nhà nư c trong doanh thi t ch i di n ch s h u v i b máy nghi p có v n nhà nư c ư c th hi n qua i u hành doanh nghi p; m ts c i m cơ b n sau: 4) Ph i có cơ ch giám sát c a i di n Th nh t, tính ch t c a cơ ch th c thi ch s h u nhà nư c... quy n i di n ch s h u nhà nư c trong Nói cách khác, khi t ng th các v n doanh nghi p có v n nhà nư c là cách th c này cơ b n ư c gi i quy t thì cơ ch th c t ch c, qu n lí ho t ng u tư kinh doanh thi quy n i di n ch s h u nhà nư c cơ b ng ngu n v n nhà nư c. b n ã ư c hình thành. Như v y, có th u tư kinh doanh v n nhà nư c là ph n hi u r ng cơ ch th c thi quy n i di n n i dung quan tr ng trong th c hi n ch c ch s h u nhà nư c là cách th c, theo ó năng kinh t c a Nhà nư c. Các doanh quá trình th c hi n quy n c a ch s h u nghi p nhà nư c ư c thành l p v i s m nh nhà nư c t i doanh nghi p có v n nhà to l n "là s c m nh v t ch t nhà nư c nư c ư c t ch c th c hi n. Do Nhà nư c i u ti t và hư ng d n n n kinh t th trư ng là thi t ch chính tr hi n di n thông qua h theo nh hư ng xã h i ch nghĩa, ... óng th ng nhi u cơ quan (b máy nhà nư c) vai trò ch o trong vi c th c hi n các nên quá trình th c hi n quy n c a ch s chính sách xã h i và n nh chính tr -xã h u nhà nư c t t y u ph i thông qua cơ h i...".(3) B n ch t c a vi c thi t l p c th ch i di n - giao quy n i di n ch s cơ ch i di n ch s h u nhà nư c là Nhà h u cho m t ho c m t s cơ quan c th nư c giao cho t ch c, cá nhân nào làm i nào ó. i u này cho phép nh n nh v di n ch s h u, t ch c cá nhân ó can m t h c thu t, khái ni m "th c thi quy n thi p, tác ng như th nào n quá trình ch s h u nhà nư c" và khái ni m "th c doanh nghi p s d ng v n nhà nư c vào thi quy n i di n ch s h u nhà nư c" có ho t ng kinh doanh nh m tránh ư c "tình th s d ng thay th nhau. Xu t phát t tr ng ch h , m t dân ch ho c vô ch trong góc này, cũng có th hi u r ng cơ ch qu n lí doanh nghi p nhà nư c".(4) Th c t th c thi quy n i di n ch s h u nhà cho th y xác nh không rõ, không úng i nư c là cách th c hay quá trình Nhà nư c di n ch s h u nhà nư c s d n n tình t ch c th c hi n quy n c a ch s h u tr ng không ai ch u trách nhi m cu i cùng v v n u tư nhà nư c t i doanh nghi p ho t ng c a doanh nghi p. Ông Nguy n thông qua các thi t ch i di n. Tr n Cung, Trư ng ban kinh t vĩ mô - Vi n t¹p chÝ luËt häc sè 7/2009 9
nghiªn cøu - trao ®æi nghiên c u qu n lí kinh t trung ương ch ra c a ch s h u như quy t nh chi n lư c r ng: " công ti trách nhi m h u h n kinh doanh, quy t nh l a ch n ngư i qu n (TNHH) và công ti c ph n, các quy t nh lí doanh nghi p, quy t nh t ch c l i hay cơ b n, quan tr ng nh t thu c v ch s h u chuy n i s h u doanh nghi p... V i tư và ư c thông qua b i i h i ng c ông cách là ch s h u toàn b hay m t ph n v n (v n, u tư, chi n lư c, nhân s ...). công i u l t i doanh nghi p có v n nhà nư c, ti nhà nư c, cũng nh ng v n quan tr ng Nhà nư c th c hi n các quy n c a ch s ó nhưng m i cơ quan (Th tư ng, B tài h u ng th i v i ch c năng qu n lí hành chính, B n i v , B k ho ch và u tư...) chính nhà nư c. Như v y, trong qu n lí c a quy t nh (m t vài v n ) m t cách riêng Nhà nư c i v i doanh nghi p, có s phân l theo quy trình hành chính, không cơ ch bi t n i dung qu n lí nhà nư c tuỳ thu c vào tính ch t s h u c a doanh nghi p ó. i ph i h p, không tiêu chu n rõ ràng và h p v i doanh nghi p có v n nhà nư c, Nhà lí. H qu là các quy t nh r t ch m và nư c v a th c hi n quy n qu n lí hành chính c ng nh c, không tương thích (chi n lư c v a th c hi n quy n ch s h u nhà nư c, không tương thích v i v n, u tư và ngư i trong khi ó, i v i các doanh nghi p ch qu n lí, v n không tương thích v i k ho ch do các ch u tư tư nhân góp v n, Nhà u tư...). Cu i cùng, không có cơ quan, cá nư c ch th c hi n vai trò qu n lí hành chính nhân c th tr c ti p ch u trách nhi m v nhà nư c mà thôi. Khi th c hi n quy n c a hi u qu ho t ng c a khu v c doanh ch s h u nhà nư c, "th c t ã ch ra r ng nghi p nhà nư c nói chung và t ng doanh n u giao quy n t ch cho doanh nghi p nhà nghi p nói riêng".(5) Bên c nh ó, vi c xác nư c mà không ràng bu c trách nhi m c a nh không úng, không rõ th m quy n c a doanh nghi p i v i ch s h u và không các t ch c, cá nhân i di n ch s h u nhà xác l p quy n h n c th c a ch s h u i nư c cũng s d n n tình tr ng can thi p, v i doanh nghi p thì s lo i b vai trò c a tác ng không phù h p n quy n kinh ch s h u kh i doanh nghi p, t t y u d n doanh c a doanh nghi p mà "cơ ch hành n tình tr ng tuỳ ti n, gây th t thoát tài s n chính ch qu n" ã m t th i g p ph i. c a Nhà nư c".(6) Th hai, cơ s hình thành cơ ch th c thi Th ba, v cách th c th c hi n, cơ ch quy n i di n ch s h u nhà nư c trong th c thi quy n ch s h u nhà nư c trong doanh nghi p có v n nhà nư c là: Nhà nư c doanh nghi p có v n nhà nư c ư c th c là ch u tư v n. hi n thông qua cơ ch i di n, c th là M i ch th u tư v n u s tr thành thông qua các thi t ch thu c b máy nhà ch s h u hay ng ch s h u doanh nư c ho c do Nhà nư c thành l p. nghi p và trong m i quan h v i doanh Trong th c ti n ho t ng u tư trong nghi p, ch u tư v n s th c hi n quy n nư c và qu c t , Nhà nư c có th giao ch c 10 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2009
nghiªn cøu - trao ®æi năng i di n ch s h u nhà nư c cho m t th c t ch c, qu n lí ho t ng u tư kinh ho c m t s cơ quan thu c b máy nhà nư c doanh b ng ngu n v n nhà nư c), cơ ch ho c thông qua t ch c kinh doanh do Nhà th c thi quy n i di n ch s h u nhà nư c nư c thành l p. ây là i m khác bi t l n v bao g m hai lo i, ó là: cơ ch th c hi n quy n c a ch s h u i + Cơ ch hành chính ch qu n: ây là v i doanh nghi p gi a doanh nghi p có v n lo i cơ ch th c thi quy n i di n ch s nhà nư c và doanh nghi p có v n u tư tư h u nhà nư c, theo ó, cơ quan qu n lí nhà nhân vì các doanh nghi p này, t ch c, cá nư c (thông thư ng là b và cơ quan ngang nhân là ch s h u có th tr c ti p th c hi n b ) th c hi n ch c năng qu n lí nhà nư c và quy n năng ch s h u mà không c n thông ch c năng i di n ch s h u nhà nư c i qua cơ ch i di n ph c t p. v i doanh nghi p nhà nư c. Vi t Nam, cơ Th tư, ph m vi th c hi n cơ ch th c thi ch này ư c ghi nh n t i các văn b n pháp quy n i di n ch s h u nhà nư c ư c lu t như: Quy t nh s 217/H BT ngày gi i h n t i doanh nghi p có v n nhà nư c. 14/11/1987 ban hành các chính sách i m i ây c n thi t phân bi t "doanh nghi p k ho ch hoá và h ch toán kinh doanh nhà nư c" và "doanh nghi p có v n nhà XHCN i v i xí nghi p qu c doanh, Ngh nư c", theo ó, doanh nghi p có v n nhà nh s 50/H BT ngày 22/3/1988 ban hành nư c có ph m vi r ng hơn, bao g m c i u l xí nghi p công nghi p qu c doanh, doanh nghi p do Nhà nư c u tư toàn b , Ngh nh s 98/H BT ngày 2/6/1988 quy doanh nghi p do Nhà nư c u tư v n góp nh v quy n làm ch c a t p th lao ng c ph n chi ph i và doanh nghi p có c ph n, v n góp c a nhà nư c nhưng chưa t t i xí nghi p. Sau m t th i gian th c hi n m c chi ph i (dư i 50% v n i u l ). Cơ các văn b n này, "Chính ph cũng ã quy ch th c thi quy n i di n ch s h u nhà nh l i nhi m v , quy n h n và trách nhi m nư c ư c xác l p t t c các doanh nghi p c a các b trên lĩnh v c qu n lí nhà nư c v có v n u tư thu c s h u nhà nư c song kinh t (Ngh nh s 196/H BT ngày tuỳ thu c vào t l v n u tư thu c s h u 11/12/1988 và Ngh nh s 115/CP ngày nhà nư c mà cơ ch th c thi quy n i di n 2/3/1993) theo hư ng gi m b t ch c năng ch s h u nhà nư c nh ng doanh nghi p c a các b xu ng còn 4 nhi m v là: quy t này cũng có s khác bi t. nh thành l p, tách nh p, gi i th doanh 4. Phân lo i cơ ch th c thi quy n i nghi p nhà nư c; giao quy n s v n và tài s n di n ch s h u nhà nư c t i doanh cho doanh nghi p nhà nư c; b nhi m giám nghi p có v n nhà nư c c, phó giám c doanh nghi p; ki m soát - Xu t phát t tính ch t c a cơ ch th c ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p".(7) thi quy n i di n ch s h u nhà nư c Cơ ch hành chính ch qu n có ngu n trong doanh nghi p có v n nhà nư c (là cách g c hình thành t quá trình chuy n i n n t¹p chÝ luËt häc sè 7/2009 11
nghiªn cøu - trao ®æi kinh t k ho ch hoá sang n n kinh t th quy n l i c a ngư i s h u theo m c v n trư ng, theo ó, doanh nghi p nhà nư c t u tư vào doanh nghi p. Doanh nghi p t ch là nh ng ơn v ư c nhà nư c c p phát ch kinh doanh, t ch u l lãi theo pháp lu t v n, giao ch tiêu k ho ch ho t ng s n và có trách nhi m v i ngư i u tư là Nhà su t kinh doanh sang cơ ch h ch toán kinh nư c. Chính quy n không can thi p tr c ti p doanh t ch , t ch u trách nhi m. ng th i vào ho t ng kinh doanh c a doanh (8) v i quá trình này, cơ quan hành chính c p nghi p". ây là khác bi t căn b n so v i trên c a doanh nghi p không can thi p tr c cơ ch hành chính ch qu n ã hình thành ti p vào ho t ng kinh doanh c a doanh trong quá trình chuy n i cơ ch qu n lí nghi p nhưng n m gi vai trò "ch qu n" v kinh t ng th i là m t trong nh ng m c 2 phương di n: ch qu n hành chính và i tiêu quan tr ng c a ti n trình i m i t di n ch s h u nhà nư c. ch c qu n lí doanh nghi p nhà nư c Vi t + Cơ ch qu n lí thông qua quan h u Nam hi n nay. Nhi u nhà nghiên c u kinh t tư góp v n (hay còn g i là cơ ch ch qu n cho r ng, "ít nh t ph i làm 3 vi c cơ b n sau c a ngư i u tư kinh doanh): ây là lo i cơ ây thi t l p ch "ch qu n" m i: m t ch th c thi quy n i di n ch s h u nhà là tách ch c năng ch qu n ra kh i b máy nư c, theo ó, Nhà nư c phân c p th c hi n th c hi n ch c năng qu n lí hành chính nhà quy n c a ch s h u nhà nư c cho t ch c nư c; hai là thay cơ ch hành chính th c có ch c năng u tư kinh doanh v n nhà hi n ch c năng ch qu n sang cơ ch c a nư c. T ch c này có ch c năng ti p nh n, ngư i u tư kinh doanh; và ba là th c hi n qu n lí, s d ng v n thu c s h u nhà nư c quy n c a ch s h u m t cách t p trung vào u tư kinh doanh và th c hi n vai trò th ng nh t".(9) c a ch s h u nhà nư c thông qua quan h - D a vào ph m vi th c hi n cơ ch th c u tư, góp v n kinh doanh t i doanh thi quy n i di n ch s h u nhà nư c, có nghi p. Quan h gi a ch s h u nhà nư c th chia thành: và doanh nghi p ư c xác l p d a trên quan + Cơ ch th c thi quy n i di n ch s h u tư tài chính ch không ph i là quan h u nhà nư c trong doanh nghi p có 100% h mang tính ch t hành chính, do ó, vi c v n nhà nư c. thành l p t ch c u tư kinh doanh v n nhà Doanh nghi p do nhà nư c u tư toàn nư c s làm hình thành cơ ch ch qu n c a b v n i u l là nh ng doanh nghi p thu c ngư i u tư kinh doanh. Cơ ch ch qu n s h u 100% v n nhà nư c như công ti nhà thông qua quan h u tư tài chính là cơ ch nư c, công ti TNHH nhà nư c m t thành cho phép bóc tách ư c qu n lí c a ch s viên, t ng công ti nhà nư c. Y u t s h u h u v i qu n lí hành chính nhà nư c. Cơ ch m t ch ã quy t nh c trưng c a cơ ch này có ý nghĩa xác nh rõ: "Nhà nư c có th c thi quy n i di n ch s h u nhà nư c 12 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2009
nghiªn cøu - trao ®æi trong doanh nghi p do Nhà nư c u tư toàn ư c yêu c u kinh doanh. V n i m i cơ b v n i u l là Nhà nư c c l p th c hi n ch th c thi quy n i di n ch s h u nhà quy n ch s h u i v i doanh nghi p mà nư c t i doanh nghi p có v n nhà nư c ư c không ph i chia s quy n l c y v i ai. t ra hi n nay v i nhi m v căn b n là xóa + Cơ ch th c thi quy n i di n ch s b ch "hành chính ch qu n" và thay th h u nhà nư c trong doanh nghi p do nhà nư c nó b ng ch "ch qu n" m i, theo ó, c n u tư m t ph n v n i u l (nhà nư c có c ph i tách ch c năng "ch qu n" ra kh i b ph n, v n góp cùng v i các c ông khác). máy th c hi n ch c năng hành chính nhà Doanh nghi p do nhà nư c u tư m t nư c, thay i cơ ch hành chính th c hi n ph n v n i u l là doanh nghi p có m t ch c năng "ch qu n" b ng cơ ch c a ngư i ph n v n thu c s h u nhà nư c như công ti u tư kinh doanh và t t c các quy n c a TNHH có t hai thành viên, công ti c ph n. ch s h u ph i ư c th c hi n m t cách t p T l v n nhà nư c các doanh nghi p này trung th ng nh t./. có th m c chi ph i (trên 50% v n i u l ) ho c không t m c chi ph i. Nhà nư c th c (1).Xem: Xác l p i di n s h u tài s n nhà nư c t i doanh nghi p nhà nư c, ngu n: http://www.mpi.gov.vn/ hi n quy n ch s h u cùng v i các ng s ttktxh.aspx?Lang=4&mabai=1537 h u ch khác tuỳ thu c vào t l góp v n u (2).Xem: Vi n ngôn ng h c, T i n ti ng Vi t, Nxb. tư c a Nhà nư c vào doanh nghi p. à N ng - Trung tâm t i n h c, 1994. (3).Xem: Ban cán s ng Chính ph , án ti p t c i m i cơ ch th c thi quy n i di n i m i, s p x p nhà nư c (2000) (trình B chính tr ), ch s h u nhà nư c Vi t Nam hi n nay là tr. 11 - 12. nhi m v tr ng tâm c a công cu c c i cách (4).Xem: Ban cán s ng Chính ph , án ti p doanh nghi p nhà nư c. Xu t phát t nguyên t c i m i, s p x p nhà nư c (2000) (trình B chính tr ), tr. 17. t c quy n quy t nh thu c v ch s h u, (5).Xem: http://vietnamnet.vn/service/printversion.vnn? công ti TNHH và công ti c ph n, các quy t article_id=700080 nh cơ b n, quan tr ng nh t (v v n, d án (6).Xem: Ban i m i doanh nghi p trung ương (2000), Báo cáo t ng k t i m i và phát tri n doanh nghi p u tư, chi n lư c phát tri n, nhân s ...) u nhà nư c t 1986 n nay, tr. 34. thu c v ch s h u doanh nghi p thông qua (7).Xem: Ban i m i doanh nghi p trung ương (2000), h i ng thành viên hay i h i ng c Báo cáo t ng k t i m i và phát tri n doanh nghi p nhà nư c t 1986 n nay, tr. 4. ông. công ti nhà nư c, cũng nh ng v n (8).Xem: Vi n nghiên c u qu n lí kinh t trung ó nhưng do nhi u u m i quy t nh ương, Chính sách phát tri n kinh t - Kinh nghi m (Th tư ng chính ph , B tài chính, B k và bài h c c a Trung Qu c, T p 1, Nxb. Giao thông ho ch và u tư...) và quy t nh riêng l các v n t i, tr. 130. (9).Xem: B n tin môi trư ng kinh doanh - Trung tâm v n theo quy trình hành chính, ít cơ ch thông tin kinh t phòng thương m i và công nghi p ph i h p. H qu là các quy t nh ư c Vi t Nam http://www.kinhdoanh.com.vn/mtkd/So10/ th c hi n ch m, c ng nh c, không áp ng 10_thaoluan01.htm t¹p chÝ luËt häc sè 7/2009 13

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

835 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.