intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Địa dịch theo pháp luật một số nước "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

60
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Địa dịch theo pháp luật một số nước Điều này, một mặt hạn chế tính độc lập của toà vì phải “tham khảo” ý kiến của cơ quan hành chính nhà nước; mặt khác ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp của người dân, đặc biệt là trong vụ án liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vì người dân chưa thể nhận tiền bồi thường, hỗ trợ hoặc nền tái định cư trong thời gian chờ giải quyết vụ án (trong khi đó,...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Địa dịch theo pháp luật một số nước "

  1. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi ThS. Ph¹m C«ng L¹c * § Þa dÞch l d¹ng dÞch quyÒn, xÐt vÒ mÆt lÞch sö, dÞch quyÒn ® ®−îc ph¸p luËt La M cæ ®¹i ghi nhËn v ® cã nh÷ng b−íc kh«ng ®−îc thùc hiÖn nh÷ng h nh vi nhÊt ®Þnh (x©y t−êng, trång c©y...). DÞch quyÒn cßn ®−îc ph©n ®Þnh th nh tiÕn d i trong qu¸ tr×nh ¸p dông v o thùc dÞch quyÒn ®èi vËt v dÞch quyÒn ®èi nh©n. tiÔn. Theo quan niÖm cña t− ph¸p La M th× DÞch quyÒn ®èi vËt ®−îc ¸p dông trong dÞch quyÒn l quyÒn ®èi víi t i s¶n cña ng−êi tr−êng hîp hai m¶nh ®Êt liÒn kÒ, trong ®ã kh¸c ®−îc thiÕt lËp nh»m t¹o sù tiÖn Ých cho mét m¶nh ®Êt phôc vô cho m¶nh ®Êt kh¸c, viÖc khai th¸c mét m¶nh ®Êt nhÊt ®Þnh hay m¶nh ®Êt ®−îc phôc vô cã −u thÕ h¬n so víi cã lîi Ých cho nh÷ng chñ thÓ x¸c ®Þnh.(1) m¶nh ®Êt phôc vô trong nh÷ng quan hÖ nhÊt ThuËt ng÷ dÞch quyÒn lóc ®Çu ®−îc dïng ®Þnh (vËt phôc vô cho vËt). DÞch quyÒn ®èi víi nghÜa l "n« lÖ cña vËt", "phôc vô cho nh©n h¹n chÕ ë ph¹m vi chñ thÓ, chØ cã mét vËt"; m¶nh ®Êt kh«ng chØ ®em l¹i nguån lîi sè chñ thÓ nhÊt ®Þnh (c¸ nh©n, ph¸p nh©n) cho chñ së h÷u m¶nh ®Êt ®ã m cßn ®em l¹i ®−îc h−ëng quyÒn khai th¸c t i s¶n cña nh÷ng tiÖn Ých cho m¶nh ®Êt liÒn kÒ. Do sù ng−êi kh¸c (vËt phôc vô cho chñ thÓ x¸c ph¸t triÓn cña x héi v viÖc ¸p dông luËt cña ®Þnh). c¸c ph¸p quan, dÇn dÇn dÞch quyÒn ®−îc ¸p DÞch quyÒn ®èi vËt ®−îc ph©n chia th nh dông cho nhiÒu quan hÖ t−¬ng tù, ch¼ng h¹n, dÞch quyÒn ®Êt ®ai n«ng nghiÖp v dÞch mét vËt kh«ng chØ phôc vô cho chñ së h÷u quyÒn ®Êt ®ai ®« thÞ. DÞch quyÒn ®Êt ®ai vËt ®ã m cßn phôc vô cho c¸c vËt kh¸c, cho n«ng nghiÖp bao gåm quyÒn ®i qua (®i bé, ®i c¸c chñ së h÷u kh¸c, v× vËy dÞch quyÒn ngùa, mang v¸c vËt nÆng...); cho gia sóc ®i (quyÒn ®èi víi t i s¶n cña ng−êi kh¸c) kh«ng qua; quyÒn ®−îc dÉn n−íc, tho¸t n−íc... DÞch chØ ®−îc ¸p ®ông ®èi víi bÊt ®éng s¶n m quyÒn ®Êt ®ai ®« thÞ ®−îc ¸p dông víi ®Êt ®ai cßn ®èi víi c¶ ®éng s¶n. trong c¸c vïng d©n c− nãi chung, bao gåm: C¸c luËt gia La M ph©n biÖt dÞch QuyÒn ®−îc ®Æt, ®ua m¸i nh trªn kho¶ng quyÒn chñ ®éng víi dÞch quyÒn thô ®éng. kh«ng thuéc quyÒn cña ng−êi kh¸c; quyÒn DÞch quyÒn chñ ®éng l tr−êng hîp ng−êi ®−îc ®Æt c¸c x ®ì trªn t−êng...(2) ®−îc h−ëng dÞch quyÒn ®−îc phÐp thùc hiÖn Nh− vËy, dÞch quyÒn ®èi vËt ph¸t sinh v nh÷ng h nh vi v ng−êi chñ së h÷u m¶nh tån t¹i do sù x¸c nhËn quyÒn së h÷u t− nh©n ®Êt chÞu dÞch quyÒn ph¶i cho phÐp hä thùc ®èi víi ®Êt ®ai. hiÖn c¸c h nh vi ®ã (®i qua, dÉn n−íc DÞch quyÒn ®èi nh©n l quyÒn sö dông qua...). DÞch quyÒn thô ®éng l tr−êng hîp * Gi¶ng viªn chÝnh Khoa t− ph¸p ng−êi chñ së h÷u m¶nh ®Êt chÞu dÞch quyÒn Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 66 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi t i s¶n cña ng−êi kh¸c suèt ®êi víi ®iÒu kiÖn dÞch l nh÷ng sù phiÒn luþ buéc v o mét së b¶o to n t i s¶n ®ã. DÞch quyÒn c¸ nh©n chØ nh ®Êt n o, ®Ó lîi dông cho mét së nh ®Êt ®−îc x¸c ®Þnh cho nh÷ng chñ thÓ nhÊt ®Þnh cña ng−êi chñ kh¸c", cßn §iÒu 463 BLDS m kh«ng ®−îc dÞch chuyÓn cho ng−êi kh¸c, S i Gßn quy ®Þnh: "§Þa dÞch l dÞch luþ ®Æt kÓ c¶ viÖc dÞch chuyÓn theo quy t¾c thõa kÕ. trªn mét bÊt ®éng s¶n ®Ó l m thuËn lîi hay Ng−êi h−ëng dÞch quyÒn ®−îc sö dông, tiÖn Ých cho mét bÊt ®éng s¶n kh¸c, thuéc h−ëng hoa lîi, lîi tøc tõ t i s¶n cña ng−êi quyÒn së h÷u cña ng−êi kh¸c". Qua c¸c quy kh¸c nh−ng kh«ng l m thay ®æi b¶n chÊt cña ®Þnh trªn cã thÓ ®−a ra mét sè nhËn xÐt vÒ t i s¶n. Ng−êi sö dông t i s¶n ph¶i sö dông b¶n chÊt cña ®Þa dÞch nh− sau. ®óng víi c«ng dông cña t i s¶n, b¶o qu¶n t i - §Þa dÞch l mèi liªn hÖ gi÷a hai bÊt s¶n v ho n tr¶ l¹i t i s¶n ®ã, kh«ng ®−îc ®éng s¶n thuéc quyÒn cña c¸c chñ së h÷u dÞch chuyÓn t i s¶n. DÞch quyÒn c¸ nh©n kh¸c nhau. Tr−íc tiªn, ®ã l sù liªn hÖ gi÷a ®−îc ¸p dông c¶ víi ®éng s¶n. hai bÊt ®éng s¶n m kh«ng phô thuéc v o DÞch quyÒn c¸ nh©n cßn ®−îc thÓ hiÖn viÖc c¸c bÊt ®éng s¶n ®ã thuéc quyÒn së h÷u d−íi d¹ng chØ ®−îc sö dông t i s¶n m kh«ng cña ai, mét bÊt ®éng s¶n ph¶i chÞu "phiÒn ®−îc h−ëng hoa lîi tõ t i s¶n víi ®iÒu kiÖn luþ"; "nghÜa vô", "g¸nh nÆng" nh»m phôc vô chØ ®¸p øng cho nhu cÇu cña riªng m×nh. cho mét bÊt ®éng s¶n kh¸c. V× vËy, viÖc thay Ph¸p luËt cña c¸c n−íc sau n y kh«ng ®Ò cËp ®æi chñ së h÷u ®èi víi mét trong hai bÊt dÞch quyÒn c¸ nh©n m chØ ®Ò cËp dÞch ®éng s¶n kh«ng l m thay ®æi "sù phiÒn luþ" quyÒn ®èi vËt (vÒ ®Êt ®ai) v ®−îc gäi chung ®èi víi bÊt ®éng s¶n ph¶i chÞu ®Þa dÞch. §Þa l ®Þa dÞch. dÞch chØ tån t¹i khi hai bÊt ®éng s¶n thuéc C¸c quy ®Þnh vÒ ®Þa dÞch ®−îc ®Ò cËp quyÒn së h÷u cña hai chñ së h÷u kh¸c nhau. trong BLDS Ph¸p tõ §iÒu 637 ®Õn §iÒu 710, MÆc dÇu cã thÓ tån t¹i ®Þa dÞch ®−îc thiÕt lËp BLDS NhËt B¶n tõ §iÒu 280 ®Õn 294; BLDS trªn hai bÊt ®éng s¶n cña mét chñ së h÷u B¾c K× tõ §iÒu 602 ®Õn §iÒu 640; BLDS S i nh−ng quan hÖ vÒ ®Þa dÞch chØ ®−îc x¸c ®Þnh Gßn 1972 tõ §iÒu 463 ®Õn §iÒu 497; BLDS khi bÊt ®éng s¶n ®ã ®−îc ph©n chia cho c¸c Nga tõ §iÒu 274 ®Õn §iÒu 276; BLDS Th¸i chñ së h÷u kh¸c nhau. Lan tõ §iÒu 1387 ®Õn §iÒu 1401 víi c¸c - §Þa dÞch l quyÒn trªn bÊt ®éng s¶n v× thuËt ng÷ kh¸c nhau (®Þa dÞch, dÞch quyÒn, vËy, nã l d¹ng bÊt ®éng s¶n v ®−îc thiÕt t×nh tr¹ng lÖ thuéc). Trong c¸c BLDS nªu lËp trªn bÊt ®éng s¶n do b¶n chÊt kh«ng di trªn, BLDS Ph¸p (§iÒu 637), BLDS S i Gßn dêi ®−îc. C¸c d¹ng bÊt ®éng s¶n kh¸c kh«ng (§iÒu 463), BLDS B¾c K× (§iÒu 602) cã ®−a thÓ chÞu ®Þa dÞch (c©y l©u n¨m ®−îc coi l ra kh¸i niÖm chung. bÊt ®éng s¶n nh−ng kh«ng thÓ chÞu dÞch §iÒu 637 BLDS Ph¸p ®Þnh nghÜa "dÞch quyÒn trªn c©y cèi). quyÒn l mét nghÜa vô ®èi víi mét bÊt ®éng C¸c bé d©n luËt ®−îc ban h nh sau n y s¶n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc sö dông tuy vÉn cßn chÞu ¶nh h−ëng cña BLDS Ph¸p mét bÊt ®éng s¶n thuéc së h÷u cña ng−êi nh−ng kh«ng ®−a ra kh¸i niÖm chung vÒ dÞch kh¸c". §iÒu 602 BLDS B¾c K× quy ®Þnh "§Þa quyÒn m nªu mét c¸ch kh¸i qu¸t vÒ b¶n T¹p chÝ luËt häc - 67
  3. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi chÊt cña ®Þa dÞch. §iÒu 280 BLDS NhËt B¶n ® tho¸t khái quan hÖ vËt quyÒn v cã nh÷ng quy ®Þnh: "Ng−êi cã quyÒn ®Þa dÞch cã thÓ sö ®Æc ®iÓm mang tÝnh tr¸i quyÒn. Chóng t«i dông ®Êt cña ng−êi kh¸c ®Ó l m thuËn lîi cho r»ng ®Þa dÞch kh«ng thÓ l quan hÖ gi÷a cho viÖc sö dông hoÆc khai th¸c lîi Ých cña bÊt ®éng s¶n n y víi bÊt ®éng s¶n kh¸c m m×nh phï hîp víi môc ®Ých quy ®Þnh trong ®ã l quan hÖ gi÷a c¸c chñ së h÷u bÊt ®éng v¨n b¶n x¸c lËp ®Þa dÞch song kh«ng ®−îc vi s¶n víi nhau th«ng qua viÖc sö dông bÊt ph¹m c¸c quy ®Þnh ch−¬ng 3 môc I nãi vÒ ®éng s¶n thuéc së h÷u cña ng−êi kh¸c ®Ó trËt tù c«ng céng". Kh¸i niÖm n y còng ®−îc phôc vô cho viÖc khai th¸c lîi Ých tõ bÊt quy ®Þnh t¹i §iÒu 1387 BLDS Th¸i Lan: ®éng s¶n cña m×nh. Bëi quan hÖ ph¸p luËt l "Mét bÊt ®éng s¶n cã thÓ bÞ ®Æt v o t×nh quan hÖ gi÷a ng−êi víi ng−êi vÒ vÊn ®Ò n o tr¹ng lÖ thuéc, b»ng c¸ch ®ã ng−êi chñ së ®ã m kh«ng ph¶i l quan hÖ gi÷a ng−êi víi h÷u t i s¶n ®ã bÞ buéc ph¶i chÞu ®ùng nh÷ng vËt (t i s¶n) c ng kh«ng ph¶i l quan hÖ gi÷a h nh vi nhÊt ®Þnh t¸c ®éng lªn t i s¶n cña t i s¶n v t i s¶n. T i s¶n chØ cã ý nghÜa l t i s¶n khi con ng−êi víi t− c¸ch chñ thÓ quan m×nh hoÆc h¹n chÕ viÖc thùc thi mét sè niÖm ®ã l t i s¶n cïng víi sù thõa nhËn quyÒn nhÊt ®Þnh vèn thuéc quyÒn së h÷u cña quan hÖ ®ã tõ phÝa Nh n−íc. m×nh nh»m ®em l¹i lîi Ých cho mét bÊt ®éng H¬n n÷a, quan hÖ d©n sù nãi chung dùa s¶n". §iÒu 274 BLDS Nga quy ®Þnh: "Trong trªn sù "tù do, tù nguyÖn" cam kÕt v tho¶ tr−êng hîp cÇn thiÕt chñ së h÷u mét bÊt thuËn nªn cho dï ph¸p luËt thõa nhËn quyÒn ®éng s¶n (m¶nh ®Êt - c¸c bÊt ®éng s¶n kh¸c) d©n sù cña mét chñ thÓ th× chñ thÓ cã quyÒn, cã quyÒn yªu cÇu chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n vÒ nguyªn t¾c vÉn cã thÓ tõ chèi quyÒn m liÒn kÒ t¹o cho hä quyÒn sö dông h¹n chÕ bÊt hä ®−îc h−ëng nh−ng ®èi víi ng−êi cã nghÜa ®éng s¶n liÒn kÒ". vô th× ®©y l¹i l viÖc b¾t buéc. Bëi vËy, c¸c C¸c quy ®Þnh trªn ®©y vÒ ®Þa dÞch tuy vÒ quy ®Þnh vÒ quyÒn cña ng−êi h−ëng ®Þa dÞch b¶n chÊt cã nh÷ng ®iÒu gièng nh− trong c¸c chØ l nh÷ng quyÒn kh¸ch quan (quyÒn thuéc BLDS Ph¸p, BLDS S i Gßn, BLDS B¾c K×. d¹ng n¨ng lùc ph¸p luËt) m kh«ng ph¶i l Tuy nhiªn, cã sù kh¸c biÖt c¬ b¶n, c¸c quy quyÒn ® ®−îc x¸c ®Þnh, kh«ng ph¶i l ®Þnh trong c¸c BLDS nªu trªn ® ®−a ra "chñ quyÒn mÆc nhiªn cña ng−êi ®ã. Hä chØ cã thÓ thÓ" tham gia v o quan hÖ ®Þa dÞch. BLDS "yªu cÇu" ng−êi chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n liÒn NhËt B¶n sö dông thuËt ng÷ "ng−êi cã quyÒn kÒ cho hä sö dông bÊt ®éng s¶n ®Ó t¹o ra tiÖn h−ëng ®Þa dÞch" cßn BLDS Th¸i Lan l¹i sö Ých cho viÖc sö dông bÊt ®éng s¶n thuéc së dông "ng−êi chñ së h÷u t i s¶n" v t−¬ng tù h÷u cña hä. H¬n n÷a, khi h−ëng quyÒn ®Þa BLDS Nga quy ®Þnh "chñ së h÷u bÊt ®éng dÞch trªn bÊt ®éng s¶n cña ng−êi kh¸c, ng−êi s¶n cã quyÒn yªu cÇu...". Nh− vËy, quan ®−îc h−ëng quyÒn ®Þa dÞch th−êng ph¶i thùc niÖm vÒ ®Þa dÞch kh«ng chØ ®¬n thuÇn l hiÖn nh÷ng nghÜa vô nhÊt ®Þnh (båi th−êng "nghÜa vô ®èi víi bÊt ®éng s¶n" hoÆc sù thiÖt h¹i, tr¶ tiÒn...). "phiÒn luþ" buéc v o bÊt ®éng s¶n. XÐt vÒ Tuy nhiªn, ®Þa dÞch ®−îc thiÕt lËp trªn mÆt n y, c¸c quan niÖm vÒ ®Þa dÞch phÇn n o bÊt ®éng s¶n nh»m môc ®Ých b¶o ®¶m sù tiÖn 68 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi Ých cho viÖc sö dông bÊt ®éng s¶n kh¸c ®ång quyÒn së h÷u cña nh n−íc, quyÒn së h÷u thêi tho¶ m n quyÒn cña chñ së h÷u bÊt ®éng cña l ng x ®èi víi ®Êt ®ai th× ph¹m vi quyÒn s¶n. ChÝnh v× vËy, nÕu quan niÖm ®Þa dÞch l t− h÷u vÒ ®Êt ®ai ng y c ng bÞ thu hÑp. quan hÖ nghÜa vô l¹i kh«ng chÝnh x¸c bëi lÏ QuyÒn tuyÖt ®èi cña chñ së h÷u còng dÇn trong quan hÖ nghÜa vô ng−êi cã quyÒn lu«n dÇn thay ®æi vÒ b¶n chÊt còng nh− vÒ néi øng víi ng−êi cã nghÜa vô. Ng−êi cã quyÒn dung. QuyÒn ®Þa dÞch l quyÒn phô thuéc, chØ cã thÓ yªu cÇu ng−êi cã nghÜa vô thùc ph¸i sinh cña chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n v g¾n hiÖn (kh«ng thùc hiÖn) nh÷ng h nh vi nhÊt víi bÊt ®éng s¶n ®ã. Bëi vËy, tõ mét d¹ng vËt ®Þnh. Trong quan hÖ ®Þa dÞch kh«ng thÓ ¸p quyÒn, quyÒn ®Þa dÞch ® mang tÝnh chÊt cña dông quy t¾c n y v× ®Þa dÞch lu«n g¾n víi quan hÖ tr¸i quyÒn nh−ng yÕu tè tr¸i quyÒn quyÒn së h÷u (quyÒn sö dông) bÊt ®éng s¶n lu«n g¾n liÒn víi vËt quyÒn. QuyÒn ®Þa dÞch v nã l quyÒn ph¸t sinh tõ quyÒn së h÷u bÊt chØ l kh¶ n¨ng cña chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n ®éng s¶n; ng−êi ta kh«ng thÓ dÞch chuyÓn cã quyÒn ®èi víi bÊt ®éng s¶n thuéc së h÷u quyÒn ®Þa dÞch trªn bÊt ®éng s¶n m kh«ng cña ng−êi kh¸c. §Ó biÕn "kh¶ n¨ng" ®ã th nh chuyÓn dÞch bÊt ®éng s¶n ®ã. Ng−êi së h÷u quyÒn d©n sù cô thÓ ph¶i cã nh÷ng c¨n cø bÊt ®éng s¶n cã kh¶ n¨ng h−ëng quyÒn sö nhÊt ®Þnh. Mét trong c¸c c¨n cø ®ã l chñ thÓ dông bÊt ®éng s¶n cña ng−êi kh¸c; ng−îc l¹i h−ëng quyÒn ®Þa dÞch theo quy ®Þnh cña chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n chÞu ®Þa dÞch cã kh¶ ph¸p luËt ph¶i cã "nhu cÇu" v "yªu cÇu" ®Ó n¨ng chÞu sù phiÒn luþ khi thùc hiÖn quyÒn tho¶ m n quyÒn cña m×nh. Nh− vËy, quyÒn së h÷u ®èi víi bÊt ®éng s¶n thuéc quyÒn së ®Þa dÞch còng l quyÒn n¨ng kh¸ch quan cña h÷u cña m×nh. Víi ý nghÜa n y th× quyÒn ®Þa nh÷ng chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n nhÊt ®Þnh dÞch ®−îc coi l vËt quyÒn. V× vËy, BLDS ®−îc sö dông h¹n chÕ t i s¶n cña ng−êi kh¸c. c¸c n−íc ®Òu cã quy ®Þnh quyÒn ®Þa dÞch C¸c BLDS Ph¸p, BLDS S i Gßn, BLDS ®−îc dÞch chuyÓn cïng víi viÖc bÊt ®éng s¶n B¾c K× ®Òu quy ®Þnh kh¸ chi tiÕt vÒ ®Þa dÞch chÞu ®Þa dÞch, quyÒn ®Þa dÞch ®−îc coi l bao gåm: C¸c quy ®Þnh chung vÒ ®Þa dÞch - quyÒn sö dông h¹n chÕ t i s¶n cña ng−êi §iÒu 637 ®Õn §iÒu 639 BLDS Ph¸p; §iÒu kh¸c, ng−êi ®−îc h−ëng ®Þa dÞch kh«ng thÓ 602 ®Õn 605 BLDS B¾c K×; §iÒu 463 ®Õn cã ®Çy ®ñ quyÒn n¨ng nh− chñ së h÷u bÊt §iÒu 465 BLDS S i Gßn v c¸c lo¹i ®Þa dÞch ®éng s¶n chÞu ®Þa dÞch. bao gåm: §Þa dÞch tù nhiªn (ph¸t sinh do ®Þa Tãm l¹i, ®Þa dÞch l quyÒn ®èi víi t i s¶n thÕ tù nhiªn) ®Þa dÞch ph¸p ®Þnh; ®Þa dÞch x¸c cña ng−êi kh¸c h×nh th nh v ph¸t triÓn trªn lËp theo ý chÝ cña con ng−êi (®Þa dÞch −íc c¬ së quyÒn së h÷u t− nh©n ®èi víi ®Êt ®ai. ®Þnh). C¨n cø v o c¸c quy ®Þnh cña c¸c §Þa dÞch l chÕ ®Þnh h¹n chÕ quyÒn së h÷u t− BLDS trªn, hiÓu theo nghÜa réng, ®Þa dÞch nh©n ®èi víi ®Êt ®ai nh»m b¶o ®¶m quyÒn sö ®Òu ®−îc x¸c lËp bëi ph¸p luËt (®Þa dÞch dông h÷u hiÖu h¬n ®Êt ®ai thêi phong kiÕn, ph¸p ®Þnh) bëi tÊt c¶ c¸c c¨n cø x¸c lËp ®Þa b¶o ®¶m lîi Ých cña x héi nãi chung ®ång dÞch ®Òu do ph¸p luËt quy ®Þnh. Tuy trong thêi còng tho¶ m n quyÒn cña ng−êi cã bÊt mét sè tr−êng hîp, ph¸p luËt cho phÐp c¸c ®éng s¶n liÒn kÒ. Cïng víi viÖc më réng bªn x¸c lËp ®Þa dÞch nh−ng viÖc x¸c lËp ®Þa T¹p chÝ luËt häc - 69
  5. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi dÞch trong c¸c tr−êng hîp n y còng kh«ng niÖm ®Þa dÞch nh− l d¹ng vËt quyÒn - quyÒn ®−îc "tr¸i víi trËt tù c«ng céng" (§iÒu 686 ®èi víi t i s¶n cña ng−êi kh¸c ® kh«ng cßn BLDS Ph¸p; §iÒu 629 BLDS B¾c K×; §iÒu tån t¹i. C¸c luËt gia Liªn X« gi¶i thÝch r»ng 485 BLDS S i Gßn). sau C¸ch m¹ng th¸ng M−êi Nga, ng y C¸c BLDS NhËt B¶n, BLDS Th¸i Lan, 11/12/1918 S¾c lÖnh vÒ c«ng h÷u ho¸ ®Êt ®ai BLDS Liªn bang Nga quy ®Þnh vÒ ®Þa dÞch cña Uû ban h nh ph¸p liªn bang ® b i bá cã phÇn "s¬ s i" h¬n, ®iÒu n y cã thÓ lÝ gi¶i mäi h×nh thøc së h÷u vÒ ruéng ®Êt, hÇm má, ®−îc bëi BLDS Ph¸p ®−îc ban h nh v o thêi t i nguyªn thiªn nhiªn v sau ®ã HiÕn ph¸p k× ®Çu t− b¶n chñ nghÜa, cßn c¸c BLDS sau Liªn X« v HiÕn ph¸p c¸c n−íc Céng ho n y ®−îc x©y dùng trªn c¬ së nÒn kinh tÕ ® thuéc Liªn X« cò ® ghi nhËn quyÒn së h÷u ph¸t triÓn h¬n v cã ®óc rót kinh nghiÖm cña Nh n−íc ®èi víi ®Êt ®ai v c¸c t i nguyªn c¸c BLDS tr−íc ®ã. Nh»m h¹n chÕ quyÒn lîi thiªn nhiªn kh¸c. Bëi vËy, c¬ së thùc tÕ còng cña giai cÊp phong kiÕn, trong ®ã ®Êt ®ai nh− ph¸p lÝ ®Ó t¹o lËp quyÒn sö dông h¹n chÕ ®−îc coi l nÒn t¶ng cña x héi phong kiÕn, ®èi víi ®Êt ®ai thuéc së h÷u cña ng−êi kh¸c viÖc thiÕt lËp quyÒn ®Þa dÞch nh»m phôc vô kh«ng cßn ®Ó tån t¹i".(3) Cïng víi viÖc quèc cho lo¹i quan hÖ s¶n xuÊt míi tiÕn bé h¬n. h÷u ho¸ ®Êt ®ai v x©y dùng nÒn kinh tÕ x V× vËy, viÖc h¹n chÕ quyÒn së h÷u t− nh©n vÒ héi chñ nghÜa dùa trªn hai h×nh thøc së h÷u: ®Êt ®ai nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho lùc l−îng s¶n Së h÷u to n d©n v së h÷u tËp thÓ trong x xuÊt v quan hÖ s¶n xuÊt míi ph¸t triÓn. C¸c héi x héi chñ nghÜa, quan niÖm t− h÷u thay BLDS B¾c K×, BLDS S i Gßn chÞu ¶nh h−ëng ®æi v biÕn th nh së h÷u c¸ nh©n. C¸ nh©n s©u s¾c cña BLDS Ph¸p, BLDS NhËt B¶n tuy víi t− c¸ch chñ thÓ trong quan hÖ d©n sù chØ chÞu ¶nh h−ëng cña BLDS Ph¸p nh−ng ®iÒu cã thÓ cã quyÒn së h÷u ®èi víi c¸c t− liÖu kiÖn kinh tÕ cña x héi NhËt B¶n cuèi thÕ kØ tiªu dïng cßn c¸c t− liÖu s¶n xuÊt thuéc c¸c XIX ®Çu thÕ kØ XX ® cã nh÷ng thay ®æi. th nh phÇn kinh tÕ kh¸c, v× vËy, ®Þa dÞch H¬n n÷a, BLDS NhËt B¶n cßn bÞ ¶nh h−ëng kh«ng ®−îc ®Ò cËp vÒ ph¸p lÝ còng nh− trong bëi BLDS §øc, víi nÒn kinh tÕ t− b¶n ph¸t thùc tÕ. Khi BLDS Nga ban h nh v cã hiÖu triÓn v ng−êi §øc ® häc ®−îc nhiÒu kinh lùc tõ ng y 1/1/1995 ® cã nh÷ng quy ®Þnh nghiÖm l m luËt cña ng−êi Ph¸p. Tuy ®Êt ®ai vÒ ®Þa dÞch nh−ng S¾c lÖnh cña Tæng thèng vÉn ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng nh−ng Liªn bang Nga vÒ viÖc ban h nh PhÇn I - lîi Ých c«ng céng ®−îc ®Æt lªn trªn, mÆt BLDS Liªn bang Nga ng y 24/10/1994 ® kh¸c, do tr×nh ®é ph¸t triÓn cña c¸c n−íc kh«ng ®−a c¸c quy ®Þnh cña Ch−¬ng 17 - kh¸c nhau nh−ng viÖc quy ho¹ch ®Êt ®ai ë "QuyÒn së h÷u v c¸c quyÒn kh¸c ®èi víi ®Êt n«ng th«n còng nh− ë ®« thÞ ® mang tÝnh ®ai" v o hiÖu lùc cho ®Õn khi ban h nh Bé khoa häc h¬n, v× vËy viÖc sö dông bÊt ®éng luËt ®Êt ®ai. Tuy nhiªn, viÖc ban h nh c¸c s¶n cña t− nh©n phôc vô cho lîi Ých c«ng quy ®Þnh vÒ quyÒn sö dông ®èi víi t i s¶n céng còng ®−îc nh n−íc quan t©m h¬n. cña ng−êi kh¸c trong lÜnh vùc bÊt ®éng s¶n ë Liªn x« tr−íc ®©y, kÓ tõ khi C¸ch l sù x¸c nhËn b−íc ®Çu vÒ quyÒn së h÷u ®èi m¹ng th¸ng M−êi Nga th nh c«ng, kh¸i víi ®Êt ®ai. §ång thêi víi viÖc c«ng nhËn 70 - T¹p chÝ luËt häc
  6. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi quyÒn së h÷u t− nh©n vÒ ®Êt ®ai th× viÖc x¸c th«ng, ®−êng èng dÉn dÇu, khÝ ®èt, c¸c c«ng nhËn quyÒn sö dông h¹n chÕ bÊt ®éng s¶n tr×nh c«ng céng kh¸c... Ngo i ra, viÖc x©y liÒn kÒ l nhu cÇu kh¸ch quan. dùng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ph¶i ®−îc Trong ph¸p luËt cña c¸c n−íc t− b¶n, víi phÐp cña c¬ quan nh n−íc cã thÈm quyÒn nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, viÖc h¹n trong tõng tr−êng hîp riªng biÖt còng l mét chÕ quyÒn së h÷u nãi chung v quyÒn së h÷u trong nh÷ng h¹n chÕ quyÒn së h÷u bÊt ®éng bÊt ®éng s¶n nãi riªng vÉn cßn cã ý nghÜa s¶n. ®Æc biÖt quan träng. Sù tù do c¸ nh©n c ng §Þa dÞch t− ph¸p l nh÷ng ®Þa dÞch liªn ng y c ng liªn quan ®Õn sù tù do cña c¸c chñ quan ®Õn quyÒn lîi c¸ thÓ riªng biÖt. Nguyªn thÓ kh¸c cho nªn viÖc sö dông quyÒn cña chñ nh©n dÉn ®Õn viÖc ¸p dông ®Þa dÞch t− ph¸p thÓ lu«n ph¶i tÝnh ®Õn quyÒn cña c¸c chñ thÓ l ®Ó b¶o ®¶m nhu cÇu ng y c ng t¨ng vÒ s¶n kh¸c. V× vËy, quyÒn së h÷u nh− l quyÒn d©n xuÊt trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh.(4) Ph¸p luËt sù tuyÖt ®èi ng y c ng bÞ h¹n chÕ v thu hÑp. c¸c n−íc quy ®Þnh nh÷ng h¹n chÕ vÒ quyÒn QuyÒn së h÷u bÊt ®éng s¶n cña c¸c chñ thÓ së h÷u cña mét chñ thÓ nh»m phôc vô cho còng theo ®ã m bÞ thu hÑp v h¹n chÕ. mét hoÆc nhiÒu chñ thÓ kh¸c. Cã thÓ nãi Nh÷ng h¹n chÕ n y ®−îc thÓ hiÖn d−íi nhiÒu r»ng, trong thêi ®iÓm hiÖn nay, ®Þa dÞch ®−îc h×nh thøc kh¸c nhau v cã sù thay ®æi phô quy ®Þnh hÇu hÕt trong ph¸p luËt cña c¸c thuéc v o ®iÒu kiÖn kinh tÕ, x héi t¹i thêi n−íc trªn thÕ giíi (Hoa K×, Liªn bang §øc, ®iÓm ban h nh c¸c bé luËt ®ã. Mét mÆt, ph¸p Ph¸p, ý, Thuþ SÜ) trong ®ã cïng víi viÖc luËt quy ®Þnh më réng ph¹m vi kh¸ch thÓ thiÕt lËp ®Þa dÞch t− ph¸p th× ng y c ng më quyÒn së h÷u do sù ph¸t triÓn cña khoa häc réng c¸c ®Þa dÞch c«ng ph¸p. Ph¸p luËt cña kÜ thuËt, trong nhiÒu lÜnh vùc ® t¹o ra nh÷ng c¸c n−íc thiÕt lËp c¸c dÞch quyÒn trong c¸c s¶n phÈm míi ®¸p øng ng y c ng t¨ng nhu BLDS v ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai cã chung kh¸i cÇu cña x héi, mÆt kh¸c, viÖc t¹o ra s¶n phÈm, sö dông, ®Þnh ®o¹t c¸c s¶n phÈm míi niÖm vÒ ®Þa dÞch l "g¸nh nÆng" (phiÒn luþ) n y dÔ d ng g©y thiÖt h¹i hoÆc l m ¶nh ®−îc thiÕt lËp ®èi víi m¶nh ®Êt hoÆc c«ng h−ëng ®Õn quyÒn v lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c tr×nh trªn ®Êt. chñ thÓ kh¸c. Trong ph¸p luËt cña mét sè ViÖc nghiªn cøu vÒ lÞch sö h×nh th nh v n−íc t− b¶n, theo tr×nh tù h nh chÝnh, h ng ph¸t triÓn cña chÕ ®Þnh ®Þa dÞch, kinh nghiÖm lo¹t nh÷ng vÊn ®Ò h¹n chÕ quyÒn së h÷u còng nh− thùc tÕ ¸p dông chÕ ®Þnh n y ë c¸c nh»m phôc vô lîi Ých c«ng céng, céng ®ång n−íc b¾t ®Çu tõ ph¸p luËt La M cã ý nghÜa d©n c− ®Ó b¶o ®¶m vÒ an ninh, y tÕ, c¸c c«ng cho viÖc nghiªn cøu vÒ quyÒn sö dông h¹n tr×nh thuû lîi, b¶o vÖ m«i tr−êng... V× lîi Ých chÕ bÊt ®éng s¶n trong ph¸p luËt ViÖt Nam./. cña c¸c c¬ quan nh n−íc, c¸c tæ chøc kinh tÕ nh n−íc, c¸c c«ng tr×nh cã ý nghÜa quan (1), (3).Xem: L.B. Senhicova "VËt quyÒn trong luËt d©n sù Nga", Nxb. Vek, Maxc¬va 1996. träng m ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn (2).Xem: LuËt t− ph¸p La M , Maxc¬va 1994, tr. 204, thiÕt ®Ó sö dông t i s¶n tr−íc ®©y thuéc së 207. h÷u c¸ nh©n nh»m môc ®Ých nh− më ®−êng, (4).Xem: LuËt d©n sù v th−¬ng m¹i c¸c n−íc t− b¶n. ®Æt ®−êng d©y t¶i ®iÖn, ®iÖn tho¹i, viÔn Maxc¬va. 1993, tr. 218. T¹p chÝ luËt häc - 71
  7. nhµ n−íc & ph¸p luËt n−íc ngoµi 72 - T¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2