Báo cáo khoa học: Khả năng phát triển quần thể của nhện bắt mồi Amblyseius victoriensis Womersley, một loài thiên địch quan trọng của nhện đỏ son Tetranychus cinnabarinus Koch và bọ trĩ Thrips palmy Karny
lượt xem 45
download
Nhóm côn trùng nhỏ v nhện hại có vai trò ngy cng tăng trong sản xuất nông nghiệp (Nguyễn Văn Đĩnh, 2002; H Quang Hùng v CTV., 2005), đặc biệt đối với các cây trồng đ-ợc thâm canh cao. Việc phòng chống các 1 Tr-ờng Đại học Nông nghiệp I H Nội 2Cục Bảo vệ thực vật loi dịch hại nhất l côn trùng v nhện hại bằng thuốc hóa học bảo vệ thực vật (BVTV) lm cho nhóm thiên địch của chúng giảm mật độ đáng kể v dẫn đến dịch hại nói chung đ-ợc “giải phóng” khỏi thiên địch v đặc biệt, với sức tăng quần thể cao, nhóm nhện...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Khả năng phát triển quần thể của nhện bắt mồi Amblyseius victoriensis Womersley, một loài thiên địch quan trọng của nhện đỏ son Tetranychus cinnabarinus Koch và bọ trĩ Thrips palmy Karny
- Báo cáo khoa học: Khả năng phát triển quần thể của nhện bắt mồi Amblyseius victoriensis Womersley, một loài thiên địch quan trọng của nhện đỏ son Tetranychus cinnabarinus Koch và bọ trĩ Thrips palmy Karny
- §¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2006, TËp IV, Sè 6: 3-10 Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn quÇn thÓ cña nhÖn b¾t måi Amblyseius victoriensis Womersley, mét loµi thiªn ®Þch quan träng cña nhÖn ®á son Tetranychus cinnabarinus Koch vµ bä trÜ Thrips palmy Karny Population growth of the predatory mite Amblyseius victoriensis Womersley, an important natural enemy of the carmine spider mite Tetranychus cinnabarinus Koch and the thrip Thrips palmy Karny NguyÔn V¨n §Ünh1, Ph¹m ThÞ HiÕu1, Ph¹m V©n Kh¸nh1, NguyÔn §øc Tïng1 Lª Ngäc Anh, Ho ng ThÞ Kim Thoa2 Summary The experiments were conducted in the laboratory to identify the main biological features of the newly found important predatory mite Amblyseius victoriensis Womersley such as developmental time, intrinsic rate of natural increase, predation rate to carmine spider mite and thrips in vegetable at Hanoi region. The predatory mite was reared individually on bean leaf discs with diameter of 1.5 cm with surplus of carmine spider mites as prey from the egg to natural death. The predation rate was assessed by using different developmental stages of prey (30 eggs of the carmine spider mite or 10 larvae or 10 pupae of thrips) given to the predatory mite for 24 hours. Besides that, the growth of the predatory mite on 8 treatments with different ratio of females of the predatory and the carmine spider mites on young bean plants was observed at room condition. The results shown that the predatory mite developmental was 7.12 ± 0.31 days and 6.22 ± 0.29 days at 25oC and 30oC, respectively. Their intrinsic rate of natural increase was 0.247 at 25oC and 0.262 at 30oC. Total carmine spider mite eggs consumed in a whole life of one female predatory mite was very high (219.5 eggs/female). They also attacked all developmental stages of investigated thrip, Thrips palmy. In the experiment condition, the growth rate of population in the bean plant with different ratio of predatory and prey adult females was high, but they could control the carmine spider mite when this ratio was higher than 5%. In short, the predatory mite Amblyseius victoriensis Womersley was a promising important narural enemy for biological control of the carmine spider mite Tetranychus cinnabarinus Koch and the thrip Thrips palmy Karny in this region. Key words: Predatory mite Amblyseius victoriensis, Carmine spider mite Tetranychus cinnabarinus, plant thrip Thrips palmy, population growth. 1. §Æt vÊn ®Ò (NguyÔn V¨n §Ünh, 2002; H Quang Hïng v CTV., 2005), ®Æc biÖt ®èi víi c¸c c©y trång Nhãm c«n trïng nhá v nhÖn h¹i cã vai ®−îc th©m canh cao. ViÖc phßng chèng c¸c trß ng y c ng t¨ng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 1 Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I H Néi 2 Côc B¶o vÖ thùc vËt
- lo i dÞch h¹i nhÊt l c«n trïng v nhÖn h¹i sè l−îng trøng ®Î trong 1 ng y, thêi gian chÕt b»ng thuèc hãa häc b¶o vÖ thùc vËt (BVTV) sinh lý. Khi nhÖn lét x¸c ho¸ tr−ëng th nh th¶ l m cho nhãm thiªn ®Þch cña chóng gi¶m mËt hai nhÖn ®ùc tõ lång nu«i NBM v cho giao ®é ®¸ng kÓ v dÉn ®Õn dÞch h¹i nãi chung phèi trong 2 giê råi chuyÓn nhÖn ®ùc ra ngo i. ®−îc “gi¶i phãng” khái thiªn ®Þch v ®Æc biÖt, Khi nhÖn ®Î trøng, h ng ng y chuyÓn to n bé víi søc t¨ng quÇn thÓ cao, nhãm nhÖn h¹i v trøng ®Î ra ngo i ®Ó tr¸nh ¶nh h−ëng cña mËt bä trÜ dÔ d ng bïng ph¸t sè l−îng g©y h¹i ®é trøng ®Õn tû lÖ giíi tÝnh v 2 ng y 1 lÇn thay nghiªm träng trªn c¸c c©y trång ®−îc th©m ®Üa l¸ cã nhiÒu trøng v nhÖn tr−ëng th nh nhÖn canh cao. Do ®ã chóng cßn ®−îc gäi l nhãm ®á son. Trøng ®Î ra tõ ng y thø 2 ®Õn ng y thø do con ng−êi t¹o nªn (man-made pest). 7 ®−îc nu«i tiÕp tôc trªn c¸c ®Üa l¸ kh¸c cho Kh«ng nh÷ng thÕ, viÖc sö dông hãa chÊt ®Õn khi ho¸ tr−ëng th nh ®Ó x¸c ®Þnh tû lÖ c¸i BVTV cßn g©y « nhiÔm n«ng s¶n v m«i sèng sãt. ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn h nh ë nhiÖt ®é tr−êng. Trªn thÕ giíi, biÖn ph¸p phßng chèng 250Cv 300C (tñ ®Þnh «n). §iÒu kiÖn thÝ nghiÖm nhãm dÞch h¹i n y cho c¸c c©y trång thùc nh− nhiÖt ®é v Èm ®é æn ®Þnh, thøc ¨n d− thõa phÈm nh− rau cã hiÖu qu¶ nhÊt v chñ yÕu v kh«ng cã sù ¶nh h−ëng cña mËt ®é ® ®¸p dùa v o biÖn ph¸p sinh häc (Lenteren, 2005). øng yªu cÇu cña m«i tr−êng kh«ng h¹n chÕ vÒ T¹i vïng rau ë H Néi trong mét sè n¨m gÇn ®©y næi lªn 2 lo i dÞch h¹i l nhÖn ®á son thøc ¨n v kh«ng gian (Birch, 1948). Tetranychus cinnabarinus v Thrips palmy 2.2. ThÝ nghiÖm vÒ kh¶ n¨ng ¨n måi cña th−êng xuyªn xuÊt hiÖn v g©y h¹i nÆng, vô NBM sau nhiÒu h¬n vô tr−íc (NguyÔn V¨n §Ünh, 2005). NguyÔn ThÞ Kim Oanh v cs (2006) ® §èi víi nhÖn ®á son: ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn ®Ò cËp tíi kh¶ n¨ng nh©n nu«i v sö dông lo i h nh trªn ®Üa l¸ ®−êng kÝnh 1,5 cm ®Æt trªn ®Üa Amblyseius sp. trong phßng chèng nhÖn ®á v Petri cã b«ng Èm. Dïng bót l«ng ®−a 7-10 bä trÜ. tr−ëng th nh c¸i nhÖn ®á son v o trªn ®Üa l¸ B i viÕt d−íi ®©y ®Ò cËp tíi mét sè ®Æc ®Ëu trong thêi gian 12 giê. Sau ®ã chuyÓn nhÖn tÝnh sinh häc c¬ b¶n v kh¶ n¨ng sö dông lo i c¸i tr−ëng th nh v trøng ra ngo i, chØ ®Ó 30 nhÖn b¾t måi Amblyseius victoriensis trøng/®Üa l¸. TiÕp theo th¶ 1 NBM ë tõng pha Womersley, mét lo i thiªn ®Þch quan träng (tuæi 1, 2, 3 v tr−ëng th nh) v o tõng ®Üa l¸. cña nhÖn ®á son Tetranychus cinnabarinus §−a ®Üa l¸ v o tñ ë 300C. §Õm sè trøng cßn l¹i Koch v bä trÜ Thrips palmy Karny, míi ®−îc sau 24 giê ®Ó x¸c ®Þnh søc ¨n trong thêi gian ph¸t hiÖn ë vïng H Néi. mét ng y. C¸c thÝ nghiÖm ®−îc nh¾c l¹i 30 lÇn. 2.ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu §èi víi bä trÜ: ThÝ nghiÖm còng ®−îc tiÕn h nh trªn ®Üa l¸ nh− ®èi víi nhÖn ®á. Sè l−îng 2.1. Nu«i sinh häc lo i NBM Amblyseius bä trÜ l 10 con bä trÜ/1 pha. C¸c pha ph¸t dôc victoriensis cña bä trÜ ®−îc chän l m thøc ¨n cho NBM l §Çu tiªn b¾t tr−ëng th nh nhÖn b¾t måi bä trÜ non tuæi 1, tuæi 2, tiÒn nhéng v nhéng. (NBM) Amblyseius victoriensis trªn ruéng ®Ëu C¸c thÝ nghiÖm ®−îc nh¾c l¹i 30 lÇn. ®ç, x¸c ®Þnh ®óng lo i (®Þnh lo¹i theo khãa 2.3. ThÝ nghiÖm vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ph©n lo¹i cña Chant, 1959), råi nh©n nu«i quÇn thÓ cña NBM trªn nhÖn ®á son v bä h ng lo¹t trong lång c¸ch ly trong ®ã cã c©y trÜ ®Ëu cove v nhiÒu nhÖn ®á son. ThÝ nghiÖm nu«i sinh häc ®−îc tiÕn h nh b»ng c¸ch dïng TiÕn h nh trång c©y ®Ëu mçi chËu 1 c©y. bót l«ng chuyÓn tr−ëng th nh c¸i NBM th¶ C©y thÝ nghiÖm ph¶i l c©y kháe kh«ng nÊm trªn ®Üa l¸ ®Ëu cã ®−êng kÝnh 1,5 cm ®Æt trªn bÖnh. ChËu c©y ®−îc bao quanh b»ng tÊm b«ng Èm, trªn ®ã cã s½n 5-6 nhÖn ®á son mika tr¾ng nh»m c¸ch ly còng nh− h¹n chÕ tr−ëng th nh. Sau 3-4 giê chuyÓn NBM tr−ëng c¸c t¸c ®éng cña ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh. th nh ra v chØ ®Ó 1 trøng NBM trong ®Üa l¸. Sau khi gieo ®−îc 1 tuÇn, c©y cã 2 l¸ thËt H ng ng y theo dâi ®Üa l¸ 2 lÇn ®Ó x¸c ®Þnh to kháe th× l©y th¶ nhÖn ®á (N§) c¸i tr−ëng thêi gian trøng në, sù chuyÓn tuæi nhê x¸c lét, th nh theo 2 mËt ®é 15 con/l¸ v 30 con/l¸
- Nt = No. e –r t con. Sau ®ã 4-5 giê th¶ tr−ëng th nh c¸i NBM (2) lªn c©y ®Ëu theo 8 c«ng thøc. 4 c«ng thøc cã Trong ®ã: mËt ®é nhÖn ®á son l 15 con/l¸ v 4 c«ng Nt: sè l−îng chñng quÇn ë thêi ®iÓm t. thøc cã mËt ®é nhÖn ®á son l 30 con/l¸. No: sè l−îng chñng quÇn thêi ®iÓm C«ng thøc 1 v 5: (®èi chøng): Cã 15 v ban ®Çu. 30 con N§ t−¬ng øng/l¸, kh«ng th¶ NBM. e : c¬ sè logarit tù nhiªn C«ng thøc 2 v 6: Cã 15 v 30 con N§ Hay Σlx. mx. e –r t = 1 t−¬ng øng/l¸, th¶ 0,5 NBM/l¸ (3) C«ng thøc 3 v 7: Cã 15 v 30 con N§ §Ó tÝnh ®−îc (3), ph¶i lËp ®−îc b¶ng sèng (life table) bao gåm sè liÖu sinh s¶n mx, tØ lÖ t−¬ng øng/l¸, th¶ 1,5 NBM/l¸ sèng lx qua c¸c tuæi x v lx l s¾c xuÊt sèng C«ng thøc 4 v 8: Cã 15 v 30 con N§ sãt trung b×nh cña c¸ thÓ mÑ. t−¬ng øng/l¸, th¶ 2,5 NBM/l¸ Tæng sè con c¸i sinh ra sèng sãt trong ChØ tiªu theo dâi: Sè l−îng nhÖn ®á son mét thÕ hÖ (do 1 mÑ ®Î ra) ®−îc gäi l chØ sè Tetranychus cinnabarinus v NBM Amblyseius nh©n cña thÕ hÖ (Ro): victoriensis ë c¸c pha: trøng, nhÖn non, nhÖn Ro = Σ lx. mx (4) tr−ëng th nh trªn c©y sau 3 ng y, 7 ng y, 15 ng y, 25 ng y. Thêi gian cña thÕ hÖ : Ph−¬ng ph¸p ®Õm: mçi c©y lÊy 3 l¸ ë 3 Σ x.lx.mx (5) tÇng kh¸c nhau, mçi l¸ c¾t lÊy 1/4 diÖn tÝch Tc = R0 ®Õm sè l−îng nhÖn trªn kÝnh lóp råi suy ra trung b×nh con/ l¸. Còng vËy, thêi gian cña mét thÕ hÖ: T = Σ x. lx. mx e – r x (6) 2.4. ChØ tiªu theo dâi v ph−¬ng ph¸p tÝnh Tc l tuæi trung b×nh cña mÑ khi ®Î con to¸n nh−ng Tc tÝnh theo mÑ, cßn T tÝnh theo con Søc t¨ng quÇn thÓ cña bÊt kú lo i ®éng vËt míi sinh. n o l tæ hîp bao gåm mét lo¹t c¸c yÕu tè nh− Tõ c«ng thøc (3) ta tÝnh ®−îc tØ lÖ t¨ng tù tèc ®é ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng sinh s¶n, tû lÖ c¸i nhiªn (r). §Ó dÔ tÝnh to¸n ta nh©n hai vÕ cña v tû lÖ sèng sãt cña con c¸i trong m«i tr−êng. ph−¬ng tr×nh víi mét trÞ sè ek, gi¸ trÞ k th−êng ë ®©y l m«i tr−êng kh«ng h¹n chÕ vÒ thøc lÊy tõ 5 – 7, trong tr−êng hîp n y chóng t«i ¨n, kh«ng ¶nh h−ëng cña c¸c c¸ thÓ hay kÎ thï thay k = 7 v o (3) ta cã: tù nhiªn. Víi m«i tr−êng tèi −u n y kh¶ n¨ng Σ e 7 – r x. lx. mx = e7 = 1096.7 (7) t¨ng quÇn thÓ l cao nhÊt. Cã mét chØ sè sinh 7 Do vÕ tr¸i Ýt khi dïng víi e nªn cÇn t×m 2 th¸i häc ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng t¨ng quÇn thÓ gi¸ trÞ gÇn ®óng trªn v d−íi cña (r) v b»ng ®ã chÝnh l tû lÖ t¨ng tù nhiªn (the intrinsis ph−¬ng ph¸p ®å thÞ cã thÓ t×m ®−îc r ®óng. rate of natural increase = r) (Birch, 1948). ChØ LÊy logarit nghÞch cña c¬ sè e cña r ta cã sè n y ®−îc gäi l chØ sè (index) cña m«i G, ®ã l chØ sè giíi h¹n tù nhiªn. Nã cho ta biÕt tr−êng. ChØ sè n y ®−îc tÝnh tõ c«ng thøc sè lÇn chñng quÇn t¨ng trong 1 ®¬n vÞ thêi gian. dN/ dt = r.N (1) G = antiloger (8) Trong ®ã: dN: sè l−îng chñng quÇn gia t¨ng 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu v th¶o luËn trong thêi gian dt. N: sè l−îng chñng quÇn ban ®Çu. 3.1. §Æc ®iÓm h×nh th¸i cña nhÖn b¾t måi Hay ®ã còng chÝnh l tØ lÖ sinh (b) trõ ®i tØ Theo khãa ph©n lo¹i cña Chant (1959) lo i lÖ chÕt (d) nhÖn b¾t måi nghiªn cøu l Amblyseius r=b-d (2) victoriensis Womersley thuéc hä Phytoseiidae, bé Ve bÐt (Acarina), líp NhÖn (Arachnida). Hay d−íi d¹ng tÝch ph©n:
- §©y l lo i míi ®−îc ghi nhËn ë ViÖt Nam. trßn. Tr−ëng th nh ®ùc c¬ thÓ cã phÇn dÑt Chóng cã mÆt trªn c©y ®Ëu ®ç, c©y cã mói ë h¬n, phÇn cuèi bông kh«ng trßn nh− con c¸i. vïng H Néi. Con tr−ëng th nh c¸i h×nh o val, 3.2. Thêi gian ph¸t dôc cña NBM Amblyseius c¬ thÓ c¨ng bãng, cã 30 l«ng ng¾n ë trªn l−ng. victoriensis PhÝa cuèi tÊm bông cã 9 l«ng, trong ®ã h ng NBM cã 3 pha ph¸t triÓn l trøng nhÖn non thø 2 tõ trªn xuèng cã 4 l«ng xÕp th nh 1 v nhÖn tr−ëng th nh. NhÖn non cã 3 tuæi. Vßng ®−êng h¬i cong. NhÖn tr−ëng th nh di chuyÓn ®êi cña NBM l t−¬ng ®èi ng¾n, ë 25oC l 7,12 ± nhanh nhÑn. MÇu s¾c c¬ thÓ nhÖn thay ®æi 0,31 ng y v ë 30oC l 6,22 ± 0,29 ng y. theo thøc ¨n. KÝch th−íc con tr−ëng th nh c¸i 3.3. Kh¶ n¨ng ¨n trøng nhÖn ®á v c¸c pha kho¶ng 0,5 x 0,3 mm. KhÝch th−íc con tr−ëng ph¸t dôc bä trÜ cña nhÖn b¾t måi th nh ®ùc nhá h¬n kho¶ng 0,48 x 0,27 mm. Amblyseius victoriensis Tr−ëng th nh c¸i cã phÇn bông ph×nh to v B¶ng 1. Søc ¨n trøng cña nhÖn b¾t måi Amblyseius victoriensis ë 30oC Kh¶ n¨ng ¨n måi Giai ®o¹n ph¸t triÓn cña NBM Tèi thiÓu Tèi ®a Trung b×nh ± ∆ NhÖn non T1 0 0 0 NhÖn non T2 2 6 0,45 ± 0,49 + Mçi ng y 3 12 9 + C¶ giai ®o¹n NhÖn non T3 + Mçi ng y 4 7,00 ± 0,8 11 + C¶ giai ®o¹n 4 22 13 Tr−ëng th nh c¸i Tr−íc ®Î trøng 5 8,2 ± 0,95 + Mçi ng y 11 7 11,5 + C¶ giai ®o¹n 16 Tr−ëng th nh c¸i Giai ®o¹n ®Î trøng 12 18 14,33 ± 0,68 + Mçi ng y 121 198 159,5 + C¶ giai ®o¹n Tr−ëng th nh c¸i Giai ®o¹n sau ®Î trøng 4 9 7,47 ± 0,82 + Mçi ng y 16 40 28 + C¶ giai ®o¹n 151 288 219,5 C¶ ®êi Tr−ëng th nh ®ùc 1 4 3,23 ± 0,62 + Mçi ng y 15 56 35,5 + C¶ giai ®o¹n Ghi chó: ∆ sai sè −íc l−îng ë møc α = 0,05; n =30. Qua b¶ng trªn cho thÊy søc ¨n trøng tõ cao 12 -18/qu¶/ng y. §èi víi con c¸i giai tuæi hai ®Õn tr−íc ®Î trøng t¨ng dÇn v t¨ng ®o¹n ®Î trøng søc ¨n cao nhÊt trong giai ®o¹n rÊt nhiÒu v o giai ®o¹n ®Î trøng sau ®ã gi¶m n y nã cã thÓ ¨n tíi 159,5 qu¶. Con ®ùc cã dÇn. NBM tuæi 1 kh«ng ¨n, ®Õn tuæi 2 nhÖn kh¶ n¨ng ¨n kÐm h¬n nhiÒu so víi con c¸i. ¨n kho¶ng 2-6 qu¶ trong mét ng y, ë tuæi 3 NÕu tÝnh tõ khi nhÖn c¸i cã thÓ ¨n ®Õn lóc t¨ng râ rÖt l 4 -11 qu¶. Giai ®o¹n tr−íc khi chÕt sinh lý nã cã thÓ tiªu diÖt tíi 219,5 qu¶. ®Î søc ¨n cña nhÖn vÉn ch−a t¨ng nhiÒu so So víi søc ¨n trøng cña c¸c lo i nhÖn kh¸c víi tuæi 3 (5-11 qu¶/ng y). §Õn giai ®o¹n ®Î ®−îc nh©n nu«i nhiÒu trªn thÕ giíi nh− trøng søc ¨n cña nhÖn tr−ëng th nh c¸i t¨ng Amblyseius anonymus, Amblyseius idaeus
- (NguyÔn V¨n §Ünh, 1988) th× NBM t¸c nh©n khèng chÕ nhÖn ®á h¹i. Kh«ng nh÷ng thÕ NBM cßn tÊn c«ng m¹nh trªn bä Amblyseius victoriensis cã søc ¨n cao h¬n trÜ, Thrips palmy. nªn lo i NBM míi n y rÊt cã triÓn väng l m B¶ng 2. Søc ¨n bä trÜ Thrips palmi cña NBM tr−ëng th nh A. victoriensis trong 24 giê NhiÖt ®é Pha ph¸t dôc cña bä trÜ Tèi thiÓu Tèi ®a Trung b×nh ± ∆ 250C Tuæi 1 2 5 3,33 ± 074 Tuæi 2 1 4 2,8 ± 0,71 TiÒn nhéng 1 3 1,77 ± 0,29 Nhéng 0 1 0,10 ± 0,04 0 30 C Tuæi 1 3 6 4,4 ± 0,69 Tuæi 2 2 5 3,37 ± 0,45 TiÒn nhéng 1 2 1,23 ± 0,09 Nhéng 0 1 0,73 ± 0,1 Ghi chó: ∆ sai sè −íc l−îng ë møc α = 0.05, n =30. Lo i NBM Amblyseius victoriensis tr−ëng bä xÝt b¾t måi Orius sauteri Poppius (NguyÔn th nh cã søc ¨n bä trÜ l kh¸ cao. ë nhiÖt ®é ThÞ Kim Oanh, 2006). cao chóng ¨n nhiÒu h¬n nhiÖt ®é thÊp. Tuy 3.3. Søc t¨ng quÇn thÓ cña NBM vËy søc ¨n bä trÜ cña lo i NBM thÊp h¬n lo i Amblyseius victoriensis. B¶ng 3. B¶ng sèng (Life table) cña NBM Amblyseius victoriensis trªn thøc ¨n nhÖn ®á ë 25oC v 30oC (n=30) 25oC 30oC Ng y tuæi (x) lx mx lx.mx lx mx lx.mx 1-5 1 0 0 1 0 0 5,5 1 0 0 1 0,07 0,07 6 1 0,07 0,07 1 0,20 0,20 6,5 1 0,33 0,33 1 0,40 0,40 7 1 0,60 0,60 1 0,67 0,67 7,5 1 0,73 0,73 1 0,80 0,80 8 1 0,90 0,90 1 1,07 1,07 9 1 1,10 1,10 1 1,23 1,23 10 1 1,23 1,23 1 1,47 1,47 11 1 1,53 1,53 1 1,67 1,67 12 1 1,57 1,57 1 1,53 1,53 13 1 1,40 1,40 0,97 1,50 1,46 14 1 1,30 1,30 0,90 1,47 1,32 15 0,97 1,27 1,23 0,87 1,27 1,10 16 0,97 1,03 1,00 0,83 1,03 0,85 17 0,93 0,83 0,77 0,70 0,83 0,58 18 0,8 0,70 0,56 0,67 0,63 0,42 19 0,67 0,50 0,34 0,60 0,53 0,32 20 0,53 0,40 0,21 0,40 0,37 0,15 21 0,47 0,07 0,03 0,20 0,03 0,01 Ro= 14,90 Ro = 15,32 Σ
- Lo i Amblyseius victoriensis cã tû lÖ sèng l 100% ®Õn ng y tuæi thø 13 tØ lÖ sèng b¾t sãt cao (b¶ng 3). ë 25oC sau 14 ng y tuæi tØ lÖ ®Çu gi¶m. NBM b¾t ®Çu ®Î trøng v o ng y tuæi thø 5,5 v ®¹t ®Ønh cao v o ng y tuæi sèng vÉn l 100% ®Õn ng y tuæi thø 15 tØ lÖ thø 11, 12. sèng b¾t ®Çu gi¶m v gi¶m nhanh v o ng y tuæi thø 18 trë ®i. NBM b¾t ®Çu ®Î trøng v o C¨n cø v o b¶ng sèng, gi¸ trÞ tû lÖ t¨ng tù ng y tuæi thø 6 v ®¹t ®Ønh cao v o ng y tuæi nhiªn cña lo i Amblyseius victoriensis l kh¸ thø 11, 12. cao, t−¬ng øng ë 25oC v ë 30oC l 0,247 v ë 30oC sau 12 ng y tuæi tØ lÖ sèng vÉn 0,262 (b¶ng 4). B¶ng 4. C¸c chØ tiªu sinh häc cña mét sè lo i nhÖn b¾t måi ë 25oC Lo i r Ro Tc G Nguån 0,247 14,90 14,36 1,28 B¸o c¸o n y Amblyseius victoriensis 0,274 40,86 10,94 1,31 NguyÔn V¨n §Ünh v CTV.,1988 A. anonymus 0,279 38,53 10,65 1,32 NguyÔn V¨n §Ünh v CTV., 1988 A. idaeus Amblyseius sp. 0,247 15,95 12,96 1,28 Ng. ThÞ Kim Oanh v CTV.,2006 Qua b¶ng 3 chóng ta thÊy ë nhiÖt ®é 25oC kh«ng kh¸c nhau ë 250C nh−ng l¹i thÊp h¬n giíi h¹n t¨ng tù nhiªn, thêi gian gi÷a hai thÕ nhiÒu ë nhiÖt ®é cao h¬n (lo i Amblyseius sp. ë 290C cã r = 0,287). hÖ cña 4 lo i n y l kh¸c nhau kh«ng nhiÒu, nh−ng hÖ sè nh©n cña thÕ hÖ cña Amblyseius 3.4. Søc t¨ng quÇn thÓ cña nhÖn b¾t måi A. victoriensis th× l¹i thÊp h¬n nhiÒu, tû lÖ t¨ng tù victoriensis t¹i thÝ nghiÖm phßng trõ nhÖn nhiªn (r) cña Amblyseius victoriensis còng ®á son T. cinnabarinus h¹i trªn c©y ®Ëu thÊp h¬n. Tuy nhiªn 2 lo i Amblyseius c«ve anonymus; Amblyseius idaeus cã nguån gèc ë Nam Mü cã thÓ chÞu ®ùng ®−îc ®iÒu kiÖn kh« Víi tØ lÖ th¶ NBM v N§S theo c¸c c«ng h¹n. Ngo i ra so s¸nh víi kÕt qu¶ cña NguyÔn thøc kh¸c nhau, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn quÇn thÓ ThÞ Kim Oanh (2006) vÒ lo i Amblyseius sp. cña chóng trªn c©y ®Ëu cã kh¸c nhau (b¶ng 5). th× lo i A. victoriensis cã tû lÖ t¨ng tù nhiªn B¶ng 5. MËt ®é nhÖn b¾t måi (NBM) v nhÖn ®á son (N§) (con/l¸) t¹i c¸c c«ng thøc th¶ Khi th¶ Sau 3 ng y Sau 7 ng y Sau 15 ng y Sau 25 ng y CT NBM N§ NBM N§ NBM N§ NBM N§ NBM N§ 1 0,0 15 0,00 14,48 0,0 101,25 C©y ®Ëu bÞ chÕt ho n to n 2 0,5 15 0,58 13,7 6,6 57,00 3 1,5 15 2,32 8,33 7,33 44,44 16,73 13,93 4,91 12,09 4 2,5 15 5,17 7,67 15,4 9,20 13,20 4,63 4,14 3,60 5 0,0 30 0,00 28 0,0 127,50 C©y ®Ëu bÞ chÕt ho n to n 6 0,5 30 1,7 25 7,4 87,00 7 1,5 30 3,9 22 11 66,00 18,63 28,8 12,65 7,70 8 2,5 30 5,7 17,08 9,4 20,75 16,20 8,37 4,60 5,63 Ghi chó: n = 30.
- 0 ,0NBM:30N§ 0,0NBM:15Nð N hÖn ®á Nh n ñ son s on 1 27,5 140 120 101.25 120 100 1 00 80 80 60 60 40 30 40 28 15 14.48 20 20 0 0 Khi th¶ 3 7 15 25 Khi th 3 7 15 25 ngày sau th n g y sau th¶ N 100 cinnabarinus 20 A T. 80 15 NBM:N§ = 0,5:30 57 60 A.cinnabarinus A.victoriensis 10 10 20 87 40 080 6,6 15 5 15 13,7 20 60 10 30 40 25 0,58 0,5 7,4 0 0 5 20 0,5 25 Ng y sau th¶ Khi th¶ 3 7 15 1,7 0 0 T. cinnabarinus A.victoriensis Khi th¶ 3 7 15 25 ng y sau l©y th¶ NBM:N§ = 1,5:30 NBM:N§ = 1,5:15 A.victoriensis T.cinnabarinus A.victoriensis T .cinnabarinus 18,6 10 20 10 20 3 0 0 66 80 16,73 8 15 15 0 60 11 12,65 6 12,09 10 44,44 10 0 30 40 8,73 28,8 4 22 5 0 15 5 1,5 13,9 20 3.9 7,7 8.33 2 4,91 1.5 2.32 0 0 0 0 0 Khi th¶ 3 7 15 25 Khi th¶ 3 7 15 25 ng y sau th¶ ng y sau th¶ NBM:N§ = 2,5:30 100 20 19.4 NBM:N§ = 2,5:15 90 16.2 80 A.victoriensis T.cinnabarinus 15 70 100 20 60 15,4 50 10 80 15 30 40 13,2 5.7 20.75 30 17.08 60 4.6 5 20 8.37 10 3.5 5.63 10 40 0 0 5,1 4,1 5 15 20 9,2 7,67 7 4 3,6 4,63 Khi th¶ 3 7 15 25 ng y sau th¶ 0 0 T. cinnabarinus A. victoriensis 2.5 3 Khi th¶ 7 15 25 ng y sau th¶ H×nh 1. DiÔn biÕn mËt ®é nhÑn b¾t måi Amblyseius victoriensis (NBM) v nhÖn ®á son Tetranychus cinnabarinus (N§) trªn c©y ®Ëu c«ve (con/l¸) t¹i c¸c c«ng thøc (CT)
- Qua b¶ng 5 v h×nh 1 ta thÊy NBM ho n khèng chÕ sù gia t¨ng mËt ®é cña nhÖn h¹i sau to n cã thÓ khèng chÕ ®−îc N§ nÕu tû lÖ 15 ng y. NBM/N§ ®¹t trªn 5,0% (CT3, CT4 v CT7, T i liÖu tham kh¶o CT8), 4 c«ng thøc cßn l¹i c©y ®Ëu bÞ chÕt do bÞ h¹i qu¸ nÆng. Khi mËt ®é nhÖn ®á son cao Birch L.C., (1948). The intrinsic rate of natural th× nhÖn b¾t måi sã kh¶ n¨ng t¨ng quÇn thÓ increase on an insect population. The nhanh, cô thÓ víi mËt ®é nhÖn ®á l 15 con/l¸ Journal of Animal Ecology 17 : 15-26. th× nhÖn b¾t måi ë CT4 sau 3 ng y t¨ng tõ 2,5 Chant D.A. (1959). Phytoseiid mites. The ®Õn 5,7 con/l¸, ë CT3 t¨ng tõ 1,5 ®Õn 2,32 Canadian Entomologist. con/l¸ cßn víi mËt ®é nhÖn ®á l 30 con/l¸ th× nhÖn b¾t måi ë CT8 t¨ng tõ 2,5 ®Õn 5,17con/l¸. NguyÔn V¨n §Ünh (2005). S©u h¹i rau chñ yÕu ë CT7 t¨ng tõ 1,5 ®Õn 3,9con/l¸. Khi mËt ®é trång trong nh cã m¸i che ë LÜnh Nam. nhÖn ®á son l 15 con/l¸ th× sau th¶ 1,5 NBM/l¸ (Ho ng Mai v §Æng X¸ (Gia L©m) H 15 ng y NBM sÏ khèng chÕ ®−îc sè l−îng Néi n¨m 2003-2004. T¹p chÝ BVTV, sè nhÖn ®á. víi c«ng thøc 2,5 NBM/l¸ sau 7 ng y 4: trang 5-11. NBM ® khèng chÕ ®−îc nhÖn ®á. Con khi mËt ®é nhÖn ®á son l 30 con/l¸ t¹i mËt ®é NguyÔn V¨n §Ünh (2002). NhÖn h¹i c©y trång 1,5NBM/l¸ sau 25 ng y míi khèng chÕ ®−îc v c¸ch phßng chèng. NXB N«ng nhÖn ®á, cßn mËt ®é 2,5 NBM/l¸ 15 ng y l ® nghiÖp. khèng chÕ ®−îc nhÖn ®á son. Dinh N. Van. A. Janssen and M.W. Sabelis. KÕt qu¶ ®iÒu tra trªn nhiÒu ruéng ®Ëu ®òa (1988). Reproductire success of t¹i thêi ®iÓm sau trång 45-60 ng y ë Gia L©m Amblyseius idaeus and A. anonymus on v ë §«ng Anh, H Néi mËt ®é nhÖn ®á son a diet of two - spotted spider mites. cã thÓ ®¹t tõ 7-20 con/l¸, c¸ biÖt cã mét sè Experimental and applied acarology 4: ruéng mËt ®é nhÖn h¹i ®¹t 20-30 con/l¸. Do 41 - 51. ®ã cÇn cã chiÕn l−îc sö dông thuèc BVTV thËn träng v cã thÓ th¶ nhÖn b¾t måi sím võa NguyÔn ThÞ Kim Oanh. NguyÔn V¨n §Ünh. tr¸nh sù g©y h¹i cña nhÖn h¹i v quan träng H Quang Hïng v CTV. (2006). h¬n l NBM cã kh¶ n¨ng thiÕt lËp quÇn thÓ Nghiªn cøu quy tr×nh nh©n nu«i nhÖn cao, kh«ng cho nhÖn h¹i tÝch lòy sè l−îng b¾t måi Amblyseius sp. (Phytoseiidae- Acarina), bä xÝt b¾t måi (Orius sauteri) 4. KÕt luËn v kh¶ n¨ng øng dông chóng trong NhÖn b¾t måi Amblyseius victoriensis W. phßng trõ nhÖn, bä trÜ, rÖp h¹i rau, cam l lo i míi ®−îc ph¸t hiÖn ë ViÖt Nam, chóng vïng H Néi v vïng phô cËn. §Ò t i cã kh¶ n¨ng k×m h m sè l−îng nhÖn ®á son khoa häc v c«ng nghÖ cÊp bé. Tetranychus cinnabarinus v bä trÜ Thrips H Quang Hïng, Yorn Try, H Thanh H−¬ng palmy cao. Lo i Amblyseius victoriensis W. (2005). Bä trÜ h¹i c©y trång v biÖn cã tû lÖ t¨ng tù nhiªn (r) cao, t−¬ng øng ë ph¸p phßng trõ. NXB N«ng nghiÖp. H 250C v ë 300C l 0,247 v 0,262. Néi. 58 trang Tû lÖ nhÖn b¾t måi v nhÖn ®á son c ng cao th× thêi gian khèng chÕ mËt ®é nhÖn ®á Leteren J.C. van (2005). IOBC internet book son th nh c«ng c ng ng¾n. Tû lÖ nhÖn b¾t måi of biological control. WWW.IOBC. b»ng 5% trong ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm cã thÓ Global.org
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo khoa học: Nghiên cứu giải pháp mới của công nghệ sinh học xử lý chất thải ô nhiễm môi trường
49 p | 253 | 55
-
Báo cáo khoa học: Khả năng kháng bệnh bạc lá của các dòng lúa chỉ thị (tester) chứa đa gen kháng với một số chủng vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzae gây bệnh bạc lá lúa phổ biến ở miền Bắc Việt Nam
7 p | 320 | 49
-
Báo cáo khoa học: "Vận dụng một số kiến thức về nhóm các phép biến đổi điểm trong không gian nhằm bồi dưỡng cho sinh viên khả năng tìm tòi lời giải và phát hiện các bài toán mới thông qua dạy học Hình học sơ cấp"
6 p | 142 | 32
-
Báo cáo khoa học: " XÚC TÁC QUANG HÓA TIO2 “MICRO NANO COMPOSIT” MANG TRÊN VẬT LIỆU NANO CARBON CÓ CẤU TRÚC TIO2"
9 p | 178 | 29
-
Báo cáo khoa học: Nghiên cứu, đánh giá giáo sinh trong thực tập sư phạm tiểu học
24 p | 212 | 20
-
Báo cáo khoa học: Nghiên cứu phân lập và chuyển gen lúa liên quan đến tính chịu hạn vào giống lúa Việt Nam
63 p | 117 | 17
-
Báo cáo khoa học: Khả năng sản xuất của một số công thức lai của đàn lợn nuôi tại Xí nghiệp Chăn nuôi Đồng Hiệp – Hải Phòng
7 p | 91 | 14
-
Báo cáo: Đánh giá khả năng thích nghi của một số giống sắn tại một số tỉnh thuộc vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên
20 p | 127 | 13
-
Báo cáo khoa học: " KHẢ NĂNG KI ỂM SOÁT SỰ PHÁT TRI ỂN CỦA TẢO TRONG BỂ NUÔI TÔM SÚ (PENAEUS MONODON) BẰNG BI ỆN PHÁP KẾT TỦA PHỐT-PHO"
10 p | 80 | 12
-
Báo cáo khoa học: Nghiên cứu khả năng ứng dụng của Srim-2006 cho việc tính toán năng suất hãm và quãng chạy hạt Alpha trong vật liệu
5 p | 170 | 10
-
Báo cáo khoa học:Khả năng ứng dụng vi khuẩn methylobacterium spp. trong việc gia tăng tỉ lệ nảy mầm của hạt giống cây trồng
9 p | 75 | 10
-
BÁO CÁO KHOA HỌC:ĐIỀU KHIỂN HỆ CẢN BÁN CHỦ ĐỘNG MR VỚI CÁC GIẢI THUẬT KHÁC NHAU NHẰM MỤC ĐÍCH TĂNG KHẢ NĂNG KHÁNG CHẤN CỦA CÔNG TRÌNH
9 p | 97 | 10
-
Báo cáo khoa học : Xác định khả năng kết hợp tính trạng năng suất của một số dòng ngô thuần bằng một số dòng ngô thuần
5 p | 131 | 9
-
Báo cáo khoa học : KHẢ NĂNG SẢN XUẤT CỦA TỔ HỢP LAI GIỮA GÀ ÁC VIỆT NAM VÀ GÀ ÁC THÁI HÒA
7 p | 116 | 8
-
Báo cáo Khoa học công nghệ: Nghiên cứu khả năng sản xuất bột giấy từ cây luồng
5 p | 131 | 8
-
Báo cáo khoa học: Khả năng chuyển đổi cấu trúc của thành ngữ so sánh tiếng Pháp
5 p | 147 | 6
-
Báo cáo: Nghiên cứu khả năng sử dụng khô dầu phộng trong khẩu phần lợn thịt
10 p | 122 | 5
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn