Báo cáo khoa học: Xác định dung lượng mẫu ở một số chỉ tiêu nghiên cứu với cây đậu tương
lượt xem 13
download
Cây họ đậu ngắn ng/y nói chung v/ cây đậu t-ơng nói riêng có ý nghĩa lớn trong đời sống của con ng-ời v/ có vai trò đặc biệt trong cải tạo đất. Đậu t-ơng đ-ợc trồng ở hầu hết các quốc gia trên thế giới v/ đH có nhiều công trình nghiên cứu về đậu t-ơng, tuy nhiên những nghiên cứu chuyên sâu về cơ sở ph-ơng pháp thí nghiệm v/ xác định dung l-ợng mẫu cho các chỉ tiêu nghiên cứu ở các loại cây họ đậu ngắn ng/y cũng nh- cây đậu t-ơng hầu nh- còn ch-a đ-ợc đề cập. Vì vậy, để giúp các nh/ nông học...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Xác định dung lượng mẫu ở một số chỉ tiêu nghiên cứu với cây đậu tương
- Báo cáo khoa học: Xác định dung lượng mẫu ở một số chỉ tiêu nghiên cứu với cây đậu tương
- T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 1, sè 4/2003 X¸c ®Þnh dung l−îng mÉu ë mét sè chØ tiªu nghiªn cøu víi c©y ®Ëu t−¬ng Determination of sample size for study of some characters in soybeans NguyÔn ThÞ Lan1 Summary Agronomic scientists accept standard error for almost characters at 1 percent, 5 percent or 10 percent. In the present experiment with soybean it was found that the standard error depended on stability of the characters and sample size. The sample size was suggested at 30 and 70 for plant height and pod number per plant, respectively. For determining 1000 seed weight with the standard error below 1 percent three replicates of 500 seed sample size have been suggested. Keywords: Soybean, standard error, sample size. 1. §Æt vÊn ®Ò C©y hä ®Ëu ng¾n ng y nãi chung v c©y trªn nÒn ph©n: (5 tÊn ph©n chuång+ 30N + ®Ëu t−¬ng nãi riªng cã ý nghÜa lín trong ®êi 60P205 + 45K20)/ha. sèng cña con ng−êi v cã vai trß ®Æc biÖt trong C¸c chØ tiªu nghiªn cøu: c¶i t¹o ®Êt. §Ëu t−¬ng ®−îc trång ë hÇu hÕt ChiÒu cao c©y (®¹i diÖn cho nhãm chØ tiªu c¸c quèc gia trªn thÕ giíi v ® cã nhiÒu c«ng sinh tr−ëng cã biÕn ®éng trung b×nh). tr×nh nghiªn cøu vÒ ®Ëu t−¬ng, tuy nhiªn Sè qu¶/c©y (®¹i diÖn cho nhãm chØ tiªu nh÷ng nghiªn cøu chuyªn s©u vÒ c¬ së n¨ng suÊt, song l¹i cã biÕn ®éng lín). ph−¬ng ph¸p thÝ nghiÖm v x¸c ®Þnh dung Khèi l−îng 1000 h¹t (®¹i diÖn cho nhãm l−îng mÉu cho c¸c chØ tiªu nghiªn cøu ë c¸c chØ tiªu Ýt bÞ biÕn ®éng). lo¹i c©y hä ®Ëu ng¾n ng y còng nh− c©y ®Ëu §èi víi chØ tiªu chiÒu cao c©y (®o chiÒu cao t−¬ng hÇu nh− cßn ch−a ®−îc ®Ò cËp. V× vËy, cuèi cïng) v sè qu¶ trªn c©y, mÉu ®−îc lÊy ®Ó gióp c¸c nh n«ng häc nghiªn cøu thùc ph©n bè ®Òu theo ®−êng chÐo 5 ®iÓm víi c¸c nghiÖm víi nhãm c©y trång n y ®−îc thuËn dung l−îng kh¸c nhau l : 10; 20; 30; 40; 50; tiÖn nh−ng vÉn ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c v 60; 70; 80; 90; 100 c©y. kh¸ch quan, chóng t«i ® tiÕn h nh nghiªn cøu §èi víi chØ tiªu khèi l−îng 1000 h¹t, mÉu nªu trªn. ®−îc c©n víi ®é lín cña mçi mÉu l : 200; 250; 500; 1000 h¹t/ lÇn c©n. 2. Néi dung v ph−¬ng ph¸p Theo dâi gi¸ trÞ b×nh qu©n v ®¸nh gi¸ hÖ sè nghiªn cøu 1 biÕn ®éng (cv%) cña c¸c chØ tiªu nªu trªn víi Nghiªn cøu ®−îc thùc hiÖn trªn gièng ®Ëu c¸c dung l−îng mÉu ® ®Æt ra. Trªn c¬ së cña t−¬ng D 140 ë mËt ®é 35 c©y /m2, t¹i khu thÝ sai sè cho phÐp l 1% v 5% (biÓu thÞ sù nghiÖm Khoa N«ng häc trong vô xu©n 2002, chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ trung b×nh thùc cña quÇn thÓ víi gi¸ trÞ trung b×nh mÉu) ®Ó t×m ra 1 Khoa N«ng häc 269
- NguyÔn ThÞ Lan B¶ng 1. Gi¸ trÞ trung b×nh, hÖ sè biÕn ®éng v sai sè ë c¸c dung l−îng mÉu kh¸c nhau ChØ ChiÒu cao c©y Sè qu¶/c©y tiªu TB (cm) CV (%) ∆ (%) TB (qu¶) CV (%) ∆(%) n 10 36,7 17,4 1,61 47 29,1 17,5 20 37,5 12,9 0,54 44 30,7 10,0 30 37,3 12,6 0 44 29,2 10,0 40 37,6 12,0 0,80 43 26,5 7,5 50 37,5 11,9 0,54 42 27,0 5,0 60 37,5 11,1 0,54 43 25,5 7,5 70 37,7 11,0 1,07 42 23,8 5,0 80 37,3 11,8 0 42 23,4 5,0 90 37,3 11,7 0 40 25,5 0 100 37,3 11,8 0 40 26,0 0 dung l−îng mÉu phï hîp víi chØ tiªu nghiªn ng−êi ta chÊp nhËn mét sai sè cho phÐp phï cøu trong ph¹m vi sai sè cho phÐp. hîp ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þnh dung l−îng mÉu theo Sai sè tuyÖt ®èi v sai sè t−¬ng ®èi ®−îc dâi ®ñ ®¶m b¶o sai sè ® chän (Ph¹m ChÝ tÝnh theo c«ng thøc (Kwanchai &cs, 1984): Th nh b; 1986). ∆ = X- xi (sai sè tuyÖt ®èi) 3.1. ChiÒu cao c©y v sè qu¶ trªn c©y ∆% = (X - xi)/ x (sai sè t−¬ng ®èi) KÕt qu¶ vÒ gi¸ trÞ b×nh qu©n, hÖ sè biÕn Trong ®ã ®éng v sai sè ®−îc tr×nh b y trong b¶ng 1 X: l gi¸ trÞ thùc; Qua sè liÖu trong b¶ng cho thÊy: khi dung xi: l gi¸ trÞ trung b×nh ë c¸c dung l−îng kh¸c l−îng mÉu t¨ng th× c¸c gi¸ trÞ ®Òu thay ®æi; nhau trong ®ã, chiÒu cao c©y thay ®æi Ýt h¬n so víi 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu v th¶o sè qu¶/c©y. Khi dung l−îng mÉu t¨ng th× gi¸ luËn trÞ b×nh qu©n c ng gÇn víi gi¸ trÞ thùc cña §é chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ quan s¸t l sù quÇn thÓ. Nh−ng trong thùc tÕ ®o ®Õm khi ®é chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ quan s¸t víi gi¸ trÞ thùc lín cña mÉu cßn bÐ, hÖ sè biÕn ®éng lín; ®é cña quÇn thÓ. NÕu sai kh¸c nhá th× gi¸ trÞ ®¸ng lín cña mÉu t¨ng dÇn, hÖ sè biÕn ®éng gi¶m. tin, cßn nÕu sai kh¸c lín th× chøng tá gi¸ trÞ Khi n = 10, chiÒu cao c©y trung b×nh l 36,7 quan s¸t kÐm chÝnh x¸c. Th«ng th−êng khi ®é cm v cv% = 17,4%; sè qu¶/c©y l 47 v hÖ sè lín mÉu t¨ng lªn, th× gi¸ trÞ quan s¸t tiÕn gÇn biÕn ®éng l 29,1%. Khi n = 70, chiÒu cao c©y tíi gi¸ trÞ thùc cña quÇn thÓ. Nh−ng trong thùc trung b×nh ®¹t 37,7cm v gi¸ trÞ biÕn ®éng l tÕ, viÖc tiÕp cËn víi gi¸ trÞ thùc l rÊt khã v nhá nhÊt (cv= 11%). Khi n = 80, sè qu¶/c©y cã thÓ nãi l kh«ng l m ®−îc. V× vËy, t theo trung b×nh ®¹t 42 qu¶/c©y v biÕn ®éng cã gi¸ yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c cao hay thÊp m trÞ thÊp nhÊt (cv = 23,4%). Song khi tiÕp tôc 270
- x¸c ®Þnh dung l−îng mÉu ë mét sè chØ tiªu nghiªn cøu... 20 18 ChiÒu cao 16 14 Sè qu¶ Sai sè (%) 12 10 8 6 4 2 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Dung l−îng mÉu (n) §å thÞ. Mèi quan hÖ gi÷a dung l−îng mÉu v sai sè ë 2 chØ tiªu chiÒu cao c©y v sè qu¶ trªn c©y 272
- NguyÔn ThÞ Lan t¨ng ®é lín mÉu th× hÖ sè biÕn ®éng l¹i cã Nghiªn cøu vÒ hÖ sè biÕn ®éng ë c¸c dung chiÒu h−íng t¨ng: khi n= 100, hÖ sè biÕn ®éng l−îng h¹t ®−îc c©n víi sè lÇn c©n kh¸c nhau, cña chiÒu cao c©y cv% = 11,8% v hÖ sè biÕn kÕt qu¶ cô thÓ ®−îc ghi l¹i trong b¶ng 2. ®éng cña sè qu¶/c©y cv = 26%. Nh− vËy, Nh×n chung, khèi l−îng 1000 h¹t trung kh«ng ph¶i l c ng t¨ng dung l−îng mÉu l b×nh ë c¸c mÉu cã ®é lín kh¸c nhau, víi sè c ng t¨ng ®é chÝnh x¸c. lÇn c©n kh¸c nhau cã gi¸ xÊp xØ 157 gam (lo¹i Do kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®o ®Õm tÊt c¶ c¸c trõ mÉu cã ®é lín 100 h¹t th× trung b×nh cã c©y trong quÇn thÓ thùc nghiÖm víi nhiÒu lý thÊp h¬n), cã hÖ sè biÕn ®éng ë tÊt c¶ c¸c mÉu do kh¸c nhau, nªn chóng t«i chän gi¸ trÞ ®o ®Òu nhá, cao nhÊt l 3,1% víi mÉu 100 h¹t c©n ®−îc víi sè mÉu n = 100 l gi¸ trÞ thùc ®¹i 15 lÇn v nhá nhÊt l 0,20% ë mÉu 500 h¹t víi diÖn cho quÇn thÓ (chiÒu cao c©y b×nh qu©n l 5 lÇn c©n. Cßn khi mÉu 1000 h¹t ®−îc c©n 5 37,3 cm; sè qu¶ trung b×nh l 40 qu¶/c©y). lÇn th× cv% = 0,45%. Nh− vËy, khi ®é lín mÉu Theo dâi sai sè tuyÖt ®èi (chªnh lÖch gi÷a gi¸ t¨ng ®Õn møc võa ph¶i th× biÕn ®éng gi¶m v trÞ thùc cña quÇn thÓ víi trung b×nh ë c¸c dung nÕu tiÕp tôc t¨ng sè l−îng h¹t/mÉu th× biÕn l−îng kh¸c nhau) v sai sè t−¬ng ®èi, chóng ®éng kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m m l¹i cã biÓu t«i thu ®−îc kÕt qu¶ ghi trong b¶ng 1 v c¸c hiÖn t¨ng. nhËn xÐt t−¬ng tù nh− víi hÖ sè biÕn ®éng. §å §Ó cã c¬ së x¸c ®Þnh dung l−îng h¹t/mÉu thÞ 1 minh ho¹ vÒ quan hÖ gi÷a dung l−îng phï hîp, chóng t«i chän gi¸ trÞ trung b×nh thùc mÉu víi sai sè ë hai chØ tiªu nªu trªn. NÕu lÊy cña khèi l−îng 1000 h¹t l mÉu 1000 h¹t, gi¸ trÞ sai sè cho phÐp l 5%, víi chØ tiªu chiÒu ®−îc c©n 5 lÇn (t−¬ng øng 157,1 gam) v xem cao c©y chØ cÇn mÉu cã dung l−îng 30 c©y. xÐt sai kh¸c (tuyÖt ®èi v t−¬ng ®èi) gi÷a gi¸ §iÒu n y cho phÐp thõa nhËn viÖc c¸c nh trÞ trung b×nh khèi l−îng 1000 h¹t ë sè thùc nghiÖm lÊy mÉu n=30 ë chØ tiªu n y l h¹t/mÉu kh¸c nhau víi sè lÇn c©n kh¸c nhau phï hîp v cã c¬ së. Song víi sè qu¶ trªn c©y so víi gi¸ trÞ thùc. KÕt qu¶ ghi trong b¶ng 3. th× mÉu ph¶i ®¹t 70-80 c©y míi ®ñ ®¶m b¶o KÕt qu¶ còng cho thÊy: sù chªnh lÖch gi÷a sai sè l 5%. (NguyÔn ThÞ Lan, 1996; Ph¹m trung b×nh quÇn thÓ víi c¸c trung b×nh ë c¸c ChÝ Th nh, 1986) mÉu lÊy víi sè l−îng h¹t kh¸c nhau, ®−îc c©n 3.2. Khèi l−îng 1000 h¹t ë sè lÇn kh¸c nhau l rÊt nhá (lo¹i trõ mÉu cã B¶ng 3. Sai sè ë c¸c dung l−îng kh¸c nhau víi sè lÇn c©n kh¸c nhau(%) Dung l−îng mÉu (n) Gi¸ trÞ K 100 200 250 500 3 0.32 5 3,36 0,64 0,19 0,64 10 3,36 0,64 0,64 ∆ (%) 15 2.02 20 1.40 272
- x¸c ®Þnh dung l−îng mÉu ë mét sè chØ tiªu nghiªn cøu... sè h¹t l 100). §©y l chØ tiªu rÊt Ýt biÕn ®éng ®éng nhiÒu, v× vËy nªn lÊy mÉu cã dung l−îng nªn nÕu chÊp nhËn gi¸ trÞ sai sè cho phÐp < n= 70- 80 c©y. 1% th× víi sè l−îng mÉu 500 h¹t cÇn c©n 3 Khèi l−îng 1000 h¹t do cã biÕn ®éng rÊt lÇn l ®¶m b¶o. Cßn ®èi víi sè l−îng mÉu 200 Ýt, chØ cÇn c©n mÉu 500 h¹t, nh¾c l¹i 3 lÇn l h¹t v 250 h¹t cã thÓ c©n 5 lÇn. Kh«ng nªn c©n ®¶m b¶o chÝnh x¸c. mÉu cã sè h¹t l 100. V× víi mÉu n y mÆc dï T i liÖu tham kh¶o ® c©n 20 lÇn, song sai sè vÉn cßn lín so víi NguyÔn ThÞ Lan, 1996. X¸c ®Þnh dung l−îng mÉu c¸c mÉu cã dung l−îng lín h¬n. Nh− vËy, nghiªn cøu trong thÝ nghiÖm ®ång ruéng víi tr−íc ®©y c¸c nh thùc nghiÖm khi theo dâi c©y trång c¹n. .KÕt qu¶ NCKH n«ng nghiÖp khèi l−îng 1000 h¹t ® lÊy 500 h¹t/mÉu v 1995- 1996 Khoa Trång trät. Nxb N«ng nghiÖp. H Néi . c©n 3 lÇn l cã c¬ së v ®¶m b¶o sai sè cho Ph¹m ChÝ Th nh (a), 1986. Ph−¬ng ph¸p thÝ phÐp (Ph¹m ChÝ Th nh a, 1986) nghiÖm ®ång ruéng. Nxb N«ng nghiÖp. H 4. KÕt luËn Néi. Qua kÕt qu¶ nghiªn cøu nÕu øng víi sai sè Ph¹m ChÝ Th nh (b), 1986. Nghiªn cøu mét sè biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao ®é chÝnh x¸c cña thÝ cho phÐp l 5%, cã thÓ rót ra nh÷ng kÕt luËn nghiÖm ®ång ruéng ViÖt nam. TuyÓn tËp c«ng sau: tr×nh NCKH kü thuËt n«ng nghiÖp (Kû niÖm ChØ tiªu chiÒu cao c©y (®¹i diÖn cho nhãm 30 n¨m th nh lËp tr−êng 1956- 1985). Nxb chØ tiªu sinh tr−ëng) l chØ tiªu biÕn ®éng trung N«ng nghiÖp. H Néi. b×nh, th× dung l−îng mÉu cÇn lÊy n= 30 c©y. Kwanchai A. Gomez; Arturo A. Gomez, 1984. ChØ tiªu sè qu¶ trªn c©y (®¹i diÖn cho Statistical procedures for Agricultural research.Copyrigh. nhãm chØ tiªu n¨ng suÊt) l chØ tiªu cã biÕn 272
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo khoa học: Xác định khu vực cây xanh đồ thị bằng ảnh viễn thám có độ phân giải siêu cao - Quickbird
0 p | 548 | 135
-
Báo cáo khoa học: Nghiên cứu xây dựng quy trình công nghệ sản xuất dầu từ hạt bí đỏ bằng phương pháp enzym
44 p | 527 | 92
-
Báo cáo khoa học: Nghiên cứu áp dụng công nghệ phôi vô tính, hạt nhân tạo trong nhân nhanh một số cây có giá trị kinh tế
557 p | 260 | 62
-
Báo cáo khoa học: Xác định dư lượng carbamate trong mẫu rau, mẫu gừng và mẫu nước
10 p | 196 | 50
-
Báo cáo khoa học nông nghiệp: Phân tích QTL tính trạng chống chịu khô hạn trên cây lúa Oryza sativa L.
11 p | 271 | 34
-
Báo cáo khoa học: " XÁC ĐỊNH CÁC CHẤT MÀU CÓ TRONG CURCUMIN THÔ CHIẾT TỪ CỦ NGHỆ VÀNG Ở MIỀN TRUNG VIỆTNAM"
7 p | 246 | 27
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Xác định đúng chủ đề "Truyện Kiều" - Một điều kiện cần thiết để hiểu đầy đủ hơn về hình tượng tác giả Nguyễn Du"
12 p | 160 | 25
-
Báo cáo khoa học: Kết quả nghiên cứu biện pháp phòng trị ngộ độc hữu cơ cho lúa trên đất phèn trồng lúa 3 vụ ở Đồng Tháp Mười
19 p | 221 | 25
-
Báo cáo khoa học: "XÁC ĐỊNH NỒNG ĐỘ OZONE THÍCH HỢP CHO TỪNG GIAI ĐOẠN ẤU TRÙNG VÀ HẬU ẤU TRÙNG TÔM SÚ (Penaeus monodon)"
9 p | 108 | 18
-
Báo cáo khoa học : Xác định giá trị năng lựợng trao đổi (me) của một số giống đỗ tương làm thức ăn cho gia cầm bằng phương pháp trực tiếp
7 p | 181 | 14
-
Báo cáo Khoa học: Nuôi dưỡng trẻ nhỏ ở một số địa phương của Việt Nam -Thực tiễn và vấn đề chính sách
65 p | 125 | 11
-
Báo cáo khoa học : Xác định tỷ lệ thích hợp trong cơ cấu sản xuất cây thức ăn xanh và phương pháp phát triển cây, cỏ họ đậu cho chăn nuôi bò sữa tại Ba Vì - Hà Tây
9 p | 100 | 10
-
Báo cáo khoa học: Xác định một số thông số di truyền của một vài tính trạng sản xuất ở hai dòng gà thả vườn BT2
59 p | 115 | 9
-
Báo cáo khoa học: " XÁC ĐỊNH CHÍNH XÁC HỆ SỐ DẠNG RĂNG TRONG TÍNH TOÁN VÀ THIẾT KẾ BỘ TRUYỀN BÁNH RĂNG"
6 p | 136 | 9
-
Báo cáo khoa học : Xác định tỷ lệ thích hợp trong cơ cấu sản xuất của cây thức ăn xanh và phương pháp phát triển cây cở chủ yếu cho chăn nuôi bò sữa ở một số vùng sinh thái khác nhau
7 p | 104 | 8
-
Báo cáo khoa học: Khảo sát đặc tính biến dạng nhiệt trong các lớp mặt cầu bêtông dưới tác động của các yếu tố nhiệt khí hậu - TS. Trịnh văn Quang
8 p | 136 | 7
-
Báo cáo khoa học: Xác định hệ số tương quan giữa chỉ số BMI và CTDI vol, DLP trong chụp cắt lớp vi tính ở người trưởng thành
23 p | 7 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn