intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Kiểm soát các giao dịch tư lợi trong công ti theo luật doanh nghiệp"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

94
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kiểm soát các giao dịch tư lợi trong công ti theo luật doanh nghiệp Năm là biện pháp tác động đến hành vi(8) Để đạt được mục đích điều chỉnh, pháp luật và đạo đức có những phương pháp, cách thức tác động riêng, mang tính đặc thù. Hành vi pháp luật chịu sự tác động bởi các biện pháp nhà nước. Tuỳ điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, nhà nước có thể sử dụng một hoặc kết hợp các biện pháp khác nhau, từ tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục, đến khen thưởng, xử phạt....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Kiểm soát các giao dịch tư lợi trong công ti theo luật doanh nghiệp"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Lª §×nh Vinh * K hái ni m giao d ch tư l i (self-interest transactions) là cách nói t t nh ng giao d ch có s tham gia c a công ti ch ru t c a h là c ông l n hay thành viên a s trong công ti ó... C n nh n m nh r ng b n thân các giao d ch này n u ư c mà nh ng giao d ch này có nguy cơ b tr c th c hi n m t cách trung th c vì l i ích cho l i b i m t ho c m t nhóm thành viên hay công ti thì v n ư c xem là h p pháp. c ông c a công ti. tr c l i t nh ng Chúng ch b coi là các giao d ch b t h p giao d ch ó thì các c ông này ph i là pháp khi ngư i xác l p giao d ch ó có ý ngư i m nhi m vi c qu n lí, i u hành tư c i l i ích c a công ti làm l i ích c a công ti ho c có c ph n l n trong công ti, riêng mình. còn các c ông nh không tham gia qu n Giao d ch tư l i khác v i hành vi buôn lí nên không có kh năng th c hi n các giao bán n i gián (insider dealing). Buôn bán d ch tư l i. S dĩ các giao d ch này ch a n i gián cũng là d ng giao d ch tư l i, cũng ng nguy cơ b tr c l i vì nh ng ngư i do nh ng ngư i n m gi các ch c v qu n qu n lí, i u hành ho c nh ng c ông l n lí, i u hành công ti th c hi n. Nhưng buôn trong công ti có th tr c ti p ho c gián ti p bán n i gián là ho t ng mua bán ch ng dùng nh hư ng hay a v c a h chi ph i khoán ng m tr c l i b ng vi c s d ng cách giao d ch ó ph c v l i ích c a các thông tin bí m t mà ch nh ng ngư i b n thân ho c gia ình mình. qu n lí i u hành công ti m i có, còn Qua th c ti n ho t ng c a các công ti nh ng nhà u tư khác không th bi t ư c. cho th y nhóm các giao d ch thư ng có Tác h i c a hành vi buôn bán n i gián có nguy cơ b tr c l i bao g m: Giao d ch gi a th l n hơn nhi u so v i các giao d ch có công ti và ngư i qu n lí công ti; giao d ch tính ch t tư l i khác. Do ó, s ki m soát gi a công ti và b , m , anh ch em ru t c a c a nhà nư c i v i hành vi buôn bán n i nh ng ngư i qu n lí công ti; giao d ch gi a gián r t ch t ch , ph n l n các nư c u công ti và c ông l n c a công ti; giao quy nh hành vi buôn bán n i gián là lo i d ch gi a các công ti con c a cùng m t t i ph m trong lu t hình s . công ti m ; giao d ch gi a công ti và các công ti khác, trong ó ngư i qu n lí công ti * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t là c ông a s ho c b , m , anh ch em Trư ng i h c lu t Hà N i 54 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004
  2. nghiªn cøu - trao ®æi Công ti là cu c chơi công b ng và bình ng n ng i trư c vi c b ra nh ng kho n ng c a nh ng ngư i tham gia. Khi góp u tư m i mua c phi u. B n thân các v n vào công ti, các thành viên ã t công ti cũng s b thi t h i vì tài s n c a nguy n cam k t vào m t kh ư c chung công ti s ch y d n vào túi m t nhóm c (h p ng thành l p ho c i u l công ti) là ông. S thi t h i l i ích c a công ti kéo cùng hư ng l i và cùng ch u r i ro theo t l theo s thi t h i quy n l i c a các ch n v n góp c a mình trong công ti. ây cũng c a công ti. Còn dư i con m t công chúng là nguyên t c ư c ghi nh n trong lu t công thì các giao d ch tư l i th hi n s qu n lí ti c a h u h t các nư c trên th gi i. Tính công ti không t t. i u này nh hư ng n bình ng c a cu c chơi th hi n ch uy tín c a công ti và có th làm cho giá c thành viên góp v n nhi u thì hư ng l i phi u c a nó b t t xu ng. Vì v y, ki m nhi u và có nghĩa v nhi u, thành viên góp soát các giao d ch tư l i nh m m b o v n ít thì hư ng ít và nghĩa v ít. Nh ng quy n l i c a các ch n , b o v quy n ngư i qu n lí i u hành công ti cũng có l i bình ng v l i ích cho t t c các c ông ích kinh t bình ng như các thành viên trong công ti là m i quan tâm chung c a khác, vi c h tham gia qu n lí, i u hành Nhà nư c, c a công ti và các c ông. công ti là theo s y thác c a t t c các Các giao d ch tư l i thư ng ư c th c thành viên còn l i. Nh ng ngư i này ph i hi n r t tinh vi, khó b phát hi n, do ó vi c th c hi n các quy n và nhi m v ư c y ki m soát chúng không ph i là v n ơn thác m t cách trung th c, m n cán vì l i gi n. Kinh nghi m cho th y v n ki m ích c a công ti và c a các thành viên. Khi soát các giao d ch tư l i luôn là bài toán ngư i qu n lí, i u hành công ti th c hi n khó i v i các nhà qu n lí cũng như h nh ng giao d ch nh m thu l i riêng cho th ng pháp lu t c a m i qu c gia. T th c mình m t cách tr c ti p hay gián ti p, t c ti n pháp lu t c a các nư c, có th có hai là h ã không làm tròn s y thác ó, nói gi i pháp khác nhau ti p c n và gi i cách khác là h ã ph n b i lòng tin c a quy t v n này: các thành viên dành cho h . ó cũng là Gi i pháp th nh t là pháp lu t c m s vi ph m nguyên t c bình ng v l i nh ng ngư i qu n lí công ti và nh ng ích - s i dây liên k t các thành viên trong ngư i có liên quan c a h thi t l p giao công ti. d ch v i công ti và c m công ti giao d ch V phía công ti, khi các quy n l i trong v i các công ti khác mà ó c ông ho c công ti b thu vén b i m t nhóm ngư i thì ngư i qu n lí công ti có l i ích tr c ti p nh ng c ông nh (thư ng chi m a s ho c gián ti p. Ví d , theo Lu t công ti c a trong công ti) s tìm cách rút lui kh i công Pháp, m t s kh ư c gi a công ti và ngư i ti, còn nh ng nhà u tư nh bên ngoài s qu n lí hay các h i viên c a công ti liên T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004 55
  3. nghiªn cøu - trao ®æi quan n vay mư n, kí kh ng, b o lãnh... 1892 thì không có quy nh nào tr c ti p u b nghiêm c m, tr khi ngư i qu n lí c m các giao d ch gi a công ti và ngư i hay h i viên này có tư cách pháp nhân qu n lí công ti nhưng nh ng ngư i này ph i ( i u 1316). Lu t công ti c a Th y i n tuân th nh ng h n ch ư c quy nh cũng quy nh: "H i ng giám c và các trong h p ng thành l p công ti ho c trong i di n khác c a công ti không ư c phép ngh quy t c a các thành viên ( i u 37). ti n hành các giao d ch pháp lí ho c các Vi t Nam, Lu t doanh nghi p năm 1999 bi n pháp khác có th t o ra l i th không cũng ti p c n theo hư ng này. chính áng cho m t c ông ho c ương V n là làm th nào giám sát và s th ba làm t n h i n công ti ho c c ngăn ch n hi u qu các giao d ch tư l i? T ông khác" (ti t 13, chương 8). kinh nghi m các nư c, Lu t doanh nghi p Gi i pháp này cho phép lo i tr hoàn nư c ta ã xây d ng ng th i hai cơ ch toàn kh năng phát sinh các hành vi tr c l i giám sát: Giám sát trong n i b công ti và nhưng nó cũng có như c i m là h n ch giám sát c a Nhà nư c. quy n tài s n c a các c ông là ngư i Trư c h t, c n coi tr ng cơ ch giám qu n lí công ti. Trên th c t không ph i lúc sát n i b t c là giám sát c a các thành viên nào cũng có b ng ch ng r ng t t c các và c a các cơ quan bên trong công ti. Cơ giao d ch gi a công ti và ngư i qu n lí ch này thư ng em l i hi u qu r t cao, vì công ti hay nh ng ngư i có liên quan c a ngư i giám sát là ngư i trong cu c, h có ngư i qu n lí công ti u có m c ích tr c kh năng n m b t y nh t thông tin v l i. Hơn n a, c m oán chưa h n là gi i doanh nghi p, bên c nh ó h có i u ki n pháp t t, ôi khi càng c m oán thì hành vi giám sát m t cách tr c ti p, thư ng xuyên, tr c l i càng di n ra m t cách tinh vi và nhà và quan tr ng hơn là h th c hi n s giám nư c càng khó ki m soát, khi ó h u qu s sát b o v l i ích c a chính mình. còn t h i hơn. V i tư ng giám sát, theo Lu t Gi i pháp th hai là pháp lu t v n cho doanh nghi p, có hai nhóm giao d ch ch u phép các ch th ti n hành các giao d ch ó s giám sát ch t ch c a các c ông là n u h p ng thành l p ho c i u l công ti các h p ng liên quan n tài s n có giá không c m nhưng nó ph i ư c công khai, tr l n c a công ti và các h p ng ư c kí minh b ch và có s giám sát ch t ch . Cách k t gi a công ti và ngư i qu n lí công ti này v a lo i tr ư c y u t tr c l i v a ho c nh ng ngư i có liên quan c a h . không ngăn c n nh ng giao d ch gi a công M i lo i h p ng này b giám sát theo ti v i thành viên qu n lí và nh ng ngư i có m t cơ ch khác nhau, c th là: liên quan c a h em l i l i ích cho công ti. Th nh t, nh ng h p ng liên quan Theo Lu t công ti TNHH c a c năm n tài s n có giá tr l n, có ý nghĩa s ng 56 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004
  4. nghiªn cøu - trao ®æi còn i v i công ti thì ph i ư c các c thành viên nào phát hi n h p ng có tính ông ho c thành viên tr c ti p quy t nh. ch t tư l i thì có quy n yêu c u h i ng i u 35 và i u 70 Lu t doanh nghi p quy thành viên xem xét và quy t nh. Trong nh h i ng thành viên ho c i h i c trư ng h p này h p ng ch ư c kí sau ông c a công ti có quy n thông qua ho c khi có quy t nh c a h i ng thành viên. quy t nh các h p ng vay, cho vay, bán Tương t , i v i công ti c ph n, theo tài s n có giá tr b ng ho c l n hơn 50% i u 87 Lu t doanh nghi p, các h p ng t ng giá tr tài s n ư c ghi trong s sách kinh t , dân s c a công ti v i thành viên c a công ti ho c t l khác nh hơn quy h i ng qu n tr , giám c (t ng giám nh t i i u l công ti. S dĩ nh ng h p c), thành viên ban ki m soát, c ông s ng có giá tr l n như v y ph i do h i h u trên 10% s c ph n có quy n bi u ng thành viên ho c i h i c ông quy t quy t và v i ngư i có liên quan c a h ch nh là b i vì n u ngư i i di n h p ư c kí k t theo quy nh sau: pháp c a công ti toàn quy n quy t nh thì - i v i các h p ng có giá tr l n nguy cơ n y sinh ý tr c l i s r t l n và hơn 20% t ng giá tr tài s n ư c ghi trong xác xu t x y ra thi t h i cho công ti, cho s sách k toán c a công ti thì ph i ư c ch n và cho c ông, c bi t là c ông i h i c ông ch p thu n trư c khi kí. C thi u s cũng s r t cao. ông ho c c ông có ngư i có liên quan là Th hai, i v i m t s h p ng có bên kí h p ng không có quy n bi u nguy cơ b tr c l i song m c không th t quy t; s nghiêm tr ng thì ngư i i di n h p - i v i h p ng có giá tr b ng ho c pháp c a công ti v n ư c quy t nh nh hơn 20% t ng giá tr tài s n ư c ghi nhưng ph i công khai hóa trư c khi kí k t. trong s k toán c a công ti thì ph i ư c Vi c công khai hóa s giúp lo i tr các k h i ng qu n tr ch p thu n trư c khi kí. h mà có th b l i d ng tr c l i. i Thành viên h i ng qu n tr ho c thành v i công ti TNHH, Lu t doanh nghi p quy viên h i ng qu n tr có ngư i có liên nh t t c các h p ng kinh t , lao ng, quan là bên kí h p ng không có quy n dân s c a công ti v i thành viên, giám c bi u quy t. (t ng giám c) công ti, v i ngư i có liên Như v y, cơ ch giám sát n i b ư c quan c a h u ph i ư c thông báo cho pháp lu t quy nh r t linh ho t và ch t ch , t t c các thành viên bi t ch m nh t 15 v a cho phép ki m soát các giao d ch tư l i ngày trư c khi kí ( i u 42). M c ích c a nhưng v n không c n tr ho t ng c a các vi c thông báo này là các thành viên công ti. ây là m t trong nh ng i m thành giám sát, phát hi n và ngăn ch n k p th i công c a Lu t doanh nghi p năm 1999. các ý tư l i trong các giao d ch ó. N u Bên c nh vi c giám sát n i b , s ki m T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004 57
  5. nghiªn cøu - trao ®æi soát c a Nhà nư c là không th thi u ư c, các thành viên và c ông. Không ư c l m vì Nhà nư c n m trong tay công c ki m soát d ng a v và quy n h n, s d ng tài s n h u hi u nh t là pháp lu t và b ng quy n l c c a công ti thu l i riêng cho b n thân, c a mình, Nhà nư c có kh năng vô hi u cho ngư i khác, không ư c ti t l bí m t hóa các giao d ch có tính ch t tư l i b o c a công ti, tr trư ng h p ư c h i ng v l i ích c a công ti và các c ông. thành viên ho c h i ng qu n tr ch p Thông qua Lu t doanh nghi p, Nhà nư c thu n ( i u 41, 86). quy nh vi c ki m soát các giao d ch tư Th tư, cho phép thành viên công ti l i các khía c nh sau: ư c kh i ki n giám c (t ng giám c) Th nh t, xác nh rõ nh ng ngư i t i tòa án khi nh ng ngư i này không th c qu n lí công ti và ngư i có liên quan c a hi n úng nghĩa v c a mình, gây thi t h i ngư i qu n lí công ti là i tư ng b ki m n l i ích c a thành viên ó ( i u 29). soát các giao d ch tư l i. Ngư i qu n lí Th năm, i v i các h p ng ph i công ti là thành viên h p danh i v i công ư c h i ng thành viên, i h i c ông ti h p danh, thành viên h i ng thành ho c h i ng qu n tr ch p thu n mà khi kí viên, ch t ch công ti, thành viên h i ng k t chưa ư c các cơ quan này ch p thu n qu n tr , giám c (t ng giám c), các thì s vô hi u và b x lí theo quy nh c a ch c danh qu n lí quan tr ng khác do i u pháp lu t ( i u 42, 87). l công ti quy nh i v i công ti trách Th sáu, quy nh trách nhi n c a nh ng nhi m h u h n và công ti c ph n (kho n ngư i th c hi n các giao d ch tư l i gây thi t 12 i u 3); ngư i có liên quan c a ngư i h i cho công ti thì ph i b i thư ng thi t h i qu n lí công ti g m: V , ch ng, b , b ã phát sinh, hoàn tr cho công ti t t c các nuôi, m , m nuôi, con, con nuôi, anh ch kho n l i thu ư c t vi c th c hi n h p em ru t c a ngư i qu n lí doanh nghi p, ng ó ( i u 42, 87). Ngoài ra, h còn ph i thành viên công ti, c ông có c ph n chi ch u các hình th c x lí khác theo quy nh ph i (kho n 14 i u 3). c a pháp lu t ( i u 120, 121)... Th hai, quy nh ch t ch ch công V i nh ng quy nh trên ây, có th nói, khai hóa thông tin c a công ti, cho phép Lu t doanh nghi p ã xác l p ư c cơ ch khá m i ngư i trong ó có các thành viên, c ch t ch và ng b ki m soát các giao d ch ông u có quy n ư c bi t v nh ng tư l i trong công ti. Tuy nhiên, vi c có ki m thông tin liên quan n công ti. soát t t các giao d ch tư l i trên th c t hay Th ba, quy nh trách nhi m pháp lí không còn ph thu c vào s nh n th c và th c c a ngư i qu n lí công ti ph i th c hi n hi n y các quy n c a mình theo pháp lu t nhi m v ư c giao m t cách trung th c, t phía các c ông, thành viên công ti và m n cán vì l i ích h p pháp c a công ti, c a các cơ quan nhà nư c./. 58 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1