zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Luật so sánh và thực tiễn xây dựng Luật doanh nghiệp Việt Nam "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

147
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luật so sánh trong quá trình xây dựng Luật sở hữu trí tuệ Luật so sánh được công nhận là công cụ đắc lực trợ giúp cho hoạt động lập pháp và sửa đổi pháp luật, giải thích pháp luật, hiểu các quy định pháp luật và hỗ trợ cho sự thống nhất, hài hoà hoá pháp luật

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Luật so sánh và thực tiễn xây dựng Luật doanh nghiệp Việt Nam "

Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam TS. NguyÔn ViÕt tý * công ti bao g m: Công ti h p danh (Société 1. M t s nét khái quát pháp lu t v en participation), công ti c ph n (Société doanh nghi p c a m t s nư c trên th gi i Anonyme) và công ti trách nhi m h u h n 1.1. Pháp lu t v doanh nghi p c a (Société à responsabilité limitée). Trong ó C ng hòa Pháp và C ng hoà liên bang c công ti h p danh là lo i hình công ti i Theo pháp lu t C ng hòa Pháp và C ng nhân, công ti h p danh có hai lo i là công ti c, doanh nghi p ư c chia hòa liên bang h p danh thông thư ng và công ti h p danh thành hai nhóm cơ b n là doanh nghi p cá h u h n; công ti c ph n là lo i i n hình nhân và công ti. c a công ti i v n.(2) Doanh nghi p cá nhân (Enterprise Bên c nh ó, Pháp còn t n t i ph individuelle) là lo i doanh nghi p ư c u bi n m t lo i hình công ti, ó là công ti tư và qu n lí b i m t cá nhân duy nh t. trách nhi m h u h n. Công ti trách nhi m Thông thư ng doanh nghi p cá nhân ph i h u h n là mô hình t ch c kinh doanh ư c ăng kí tư cách thương gia (merchant) ư c t o ra b i quá trình l p pháp. vào danh b thương m i t i tòa án thương Tương t như pháp lu t C ng hòa Pháp, m i. Doanh nghi p cá nhân có nh ng c c cũng phân pháp lu t C ng hòa liên bang i m như: 1) Doanh nghi p cá nhân không chia công ti thành công ti i nhân và công ti c n có i u l ; cá nhân ch doanh nghi p có i v n. Công ti i nhân g m hai lo i cơ quy n quy t nh cơ c u t ch c c a doanh b n là: Công ti h p danh và công ti h p v n nghi p; 2) V n kinh doanh thu c quy n s ơn gi n.(3) Công ti i v n g m: Công ti h u c a m t cá nhân duy nh t; 3) Cá nhân trách nhi m h u h n và công ti c ph n.(4) ch doanh nghi p là ch th trong các quan Theo pháp lu t C ng hòa liên bang c, h pháp lu t; không có s tách b ch v m t nh ng v n chung v doanh nghi p pháp lí gi a tư cách cá nhân ch doanh nghi p và tư cách doanh nghi p cá nhân.(1) (thương nhân) ư c quy nh trong B lu t dân s và B lu t thương m i. B lu t Công ti theo h th ng pháp lu t Pháp - thương m i quy nh c th v các v n t c ư c chia thành r t nhi u lo i khác ch c và ho t ng c a công ti h p danh, nhau nhưng n u căn c vào tính ch t c a s liên k t trong công ti, có th chia thành hai nhóm là công ti i nhân và công ti i v n. * Gi ng viên chính Khoa pháp lu t kinh t Trư ng i h c Lu t Hà N i Theo pháp lu t C ng hòa Pháp, các 66 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam công ti h p v n ơn gi n (h p danh h u i c p công ti và lu t công ti có s phân bi t rõ v i h p danh và lu t v h p danh.(6) h n), cá nhân kinh doanh. Ngoài ra, các lo i hình doanh nghi p khác ư c quy nh t i Công ti, m c dù pháp lu t c a Vương các lu t ơn hành: Lu t v công ti h p danh qu c Anh và Hoa Kì có nh ng i m khác c a nh ng ngư i hành ngh t do ngày nhau nh t nh trong các quy nh v công ti, 25/6/1994; Lu t công ti trách nhi m h u h n song nhìn chung công ti theo h th ng pháp 1892 ( ư c s a i l n m i nh t năm 1980); lu t Anh - Mĩ là các t ch c kinh doanh có Lu t công ti c ph n năm 1870 ( ư c s a tư cách pháp nhân, ch u trách nhi m v các i l n m i nh t ngày 12/6/2003). kho n n b ng tài s n c a công ti; các thành viên công ti ch u trách nhi m v các kho n 1.2. Pháp lu t v doanh nghi p c a Anh n c a công ti trong ph m vi ph n v n góp và Hoa Kì mc t ng quát, có th nh n th y, vào công ti. Công ti theo h th ng lu t Anh - các nư c theo h lu t Anh - Mĩ phân chia Mĩ ư c chia thành hai lo i là công ti có doanh nghi p thành hai nhóm ch y u là: “c u trúc v n m ”, có phát hành c phi u Hãng kinh doanh (business entities) và công (Public Corporation) và công ti có “c u trúc ti (Company, Corporation). v n óng", không phát hành c phi u (Close Hãng kinh doanh ư c chia thành hai Corporation). Public Corporation gi ng v i lo i ch y u là doanh nghi p cá nhân (Sole công ti c ph n, còn Close Corporation Prioprietorship) và h p danh (Partnership). gi ng v i công ti trách nhi m h u h n theo T i Hoa Kì, doanh nghi p cá nhân ư c coi h th ng lu t Pháp - c. là hình th c doanh nghi p ơn gi n và 1.3. Pháp lu t v doanh nghi p c a thông d ng nh t. Ưu i m cơ b n c a doanh Trung Qu c nghi p cá nhân là tính ơn gi n c a nó. Hình th c pháp lí c a các doanh nghi p Hình th c doanh nghi p này không òi h i Trung Qu c r t a d ng và v n ang trong b t kì m t văn b n hay th a thu n pháp lí quá trình ư c c i cách. Pháp lu t hi n hành nào; ho t ng kinh doanh c a doanh c a Trung Qu c quy nh nh ng lo i ch nghi p có th ch m d t theo quy t nh cá th kinh doanh: H cá th , doanh nghi p cá nhân c a ch doanh nghi p.(5) H p danh là th , h p danh, doanh nghi p t p th , doanh nghi p nhà nư c, công ti (công ti trách m t d ng liên k t kinh t có tính ch t i nhân gi a các nhà u tư. H p danh ư c nhi m h u h n và công ti c ph n), doanh phân bi t v i công ti trên c phương di n lí nghi p liên doanh và doanh nghi p 100% lu n cũng như cơ ch i u ch nh pháp lu t. v n u tư nư c ngoài. T i Vương qu c Anh, m c dù thu t ng Doanh nghi p nhà nư c ư c i u ch nh công ti thông thư ng ư c hi u bao hàm c b i Lu t xí nghi p qu c doanh (1988). Lu t công ti (1993). Lu t công ti nư c c ng hoà h p danh, song các lu t gia Anh qu c hi n T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007 67
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam nhân dân Trung Hoa ư c ban hành ngày các công vi c hàng ngày c a EJV. Vi c qu n lí doanh nghi p 100% v n nư c ngoài 29/12/1993, s a i ngày 25/12/1999, áp d ng cho c doanh nghi p nhà nư c, doanh (WFOE) ư c th c hi n theo i u l c a nghi p thu c s h u tư nhân, bao g m c WFOE, pháp lu t không có nh ng quy t c doanh nghi p có v n u tư nư c ngoài. b t bu c như i v i liên doanh. i v i doanh nghi p FDI, Trung Qu c ban hành Pháp lu t v doanh nghi p Trung Qu c 3 lu t: Lu t liên doanh nư c ngoài, Lu t quy nh khá c th v i u ki n, th t c thành l p, ăng kí kinh doanh công ti, doanh nghi p h p ng h p tác, Lu t doanh doanh nghi p liên doanh c ph n, doanh nghi p 100% v n u tư nư c ngoài. Ba lu t nghi p 100% v n nư c ngoài WFOE v.v.. này ư c coi là lu t riêng, b i vì v nguyên Vi c t ch c l i doanh nghi p dư i các hình t c, các công ti có v n nư c ngoài ho t ng th c như chuy n i, sáp nh p, chia tách theo Lu t công ti, khi có quy nh khác nhau công ti cũng ư c pháp lu t v doanh u tư nư c ngoài s áp thì lu t riêng v nghi p c a Trung qu c ghi nh n.(10) Gi i th (7) d ng. H p danh ư c i u ch nh Lu t v và phá s n cũng là m t trong nh ng n i h p danh năm 1993. Ngoài ra, pháp lu t dung c a pháp lu t doanh nghi p Trung Trung Qu c còn có quy nh v liên doanh Qu c, trong ó quy nh rõ: Lí do gi i th , h p tác - liên doanh, trong ó bên Trung phá s n; cơ quan có th m quy n gi i quy t Qu c và các bên nư c ngoài h p tác trên cơ vi c gi i th , phá s n và th t c gi i th , s h p ng liên doanh.(8) phá s n công ti.(11) Cùng v i vi c quy nh các lo i hình Tóm l i, nghiên c u pháp lu t v doanh doanh nghi p, pháp lu t v doanh nghi p nghi p c a các nư c trên th gi i có th rút còn quy nh b máy t ch c c a các lo i ra m t s c i m c a ch nh pháp lu t doanh nghi p cũng như ch c năng, nhi m này là như sau: v c a các b ph n trong b máy ó. Theo Th nh t, kinh doanh là ho t ng c quy nh c a Lu t công ti, b máy t ch c thù, có nh hư ng l n n i s ng kinh t , qu n lí ho t ng bao g m: i h i ng c xã h i c a t nư c nên không ph i b t c ông; ban giám c; ban ki m soát. V t cá nhân, t ch c nào cũng có quy n th c ch c ho t ng c a liên doanh c ph n hi n nó. Ch có nh ng cá nhân nào có (9) (EJV): Ho t ng c a EJV ư c tuân th các i u ki n pháp lu t quy nh v v n theo các i u kho n c a h p ng liên pháp nh, v gi y phép kinh doanh, ch ng doanh. Trong liên doanh c ph n h i ng ch hành ngh v.v.. m i ư c ti n hành các qu n tr là cơ quan qu n lí cao nh t, không ho t ng kinh doanh. có phiên h p c a các c ông. T ng giám Th hai, mu n ti n hành ho t ng kinh doanh ch th kinh doanh ph i ư c cơ c ch u trách nhi m ch o tri n khai các quy t nh c a h i ng qu n tr và ch o quan có th m quy n c p gi y ch ng nh n 68 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam ăng kí kinh doanh. i s ng kinh t - xã h i c a m t qu c gia c th . các nư c trên th gi i, n n kinh t Th ba, pháp lu t quy nh y các mô th trư ng nói chung và doanh nghi p nói hình t ch c s n xu t, kinh doanh (mô hình doanh nghi p) các nhà u tư tuỳ thích l a riêng ư c xây d ng t nh ng th k trư c ch n, áp d ng. Nh ng lo i hình doanh nghi p và ã n m t trình phát tri n nh t nh. ch y u ư c pháp lu t th a nh n các nư c Song song v i s phát tri n c a n n kinh t ó, pháp lu t thương m i nói chung và pháp này là: Công ti c ph n, công ti trách nhi m h u h n có hai thành viên tr lên, công ti lu t v doanh nghi p nói riêng có s phát tri n tương ng c v n i dung l n hình trách nhi m h u h n m t thành viên, công ti h p v n ơn gi n, công ti h p danh, h p tác th c, ph n ánh y vn t ch c và xã, cá nhân kinh doanh v.v.. ho t ng c a các doanh nghi p trong m t Th tư, tuỳ thu c vào m c th i kì l ch s khá dài (g n 200 năm). nh hư ng c a công ti i v i l i ích c a xã h i, Vi t Nam, n n kinh t hàng hoá nhi u i u ti t c a Nhà nư c c a c ng ng mà pháp lu t có ho c không thành ph n, có s theo nh hư ng XHCN b t u ư c xây có nh ng quy nh c th v v n qu n tr d ng vào nh ng năm u c a th p niên 90 công ti. th k trư c và n gi a nh ng năm 90 c a Th năm, quy lu t ph bi n trong ho t ng xây d ng pháp lu t v các ch th th k ó, chúng ta m i th c s b t tay xây kinh doanh là lúc u ngư i ta ban hành d ng n n kinh t th trư ng nh hư ng m t b lu t th ng nh t (thông thư ng là B XHCN và doanh nghi p (v i nguyên nghĩa lu t thương m i) trong ó quy nh m t c a nó) cũng ư c ra i trong th i kì này. cách y v các mô hình công ti, sau ó, T t c ó nói lên i v i Vi t Nam, n n do yêu c u c a th c ti n mà các nư c u kinh t th trư ng nói chung và doanh l n lư t ban hành các o lu t riêng bi t v nghi p nói riêng là hi n tư ng m i m . V i các lo i hình doanh nghi p tương ng nh m nguyên lí pháp lu t ph i ph n ánh i s ng kinh t - xã h i, pháp lu t thương m i cũng quy nh m t cách c th , chi ti t t t c các liên quan n cơ c u t ch c, cơ ch như pháp lu t v doanh nghi p ph n ánh vn qu n lí, cơ ch v n hành, ch ư c i s ng kinh t - xã h i Vi t Nam trách phát tri n tương ng s nhi m c a t ng lo i hình doanh nghi p này. và m t trình phát tri n c a n n kinh t . Tuy nhiên, s 2. V n s d ng pháp lu t v doanh xu t hi n mu n m n c a doanh nghi p như nghi p c a nư c ngoài trong quá trình v y s khó có th là cơ s pháp lu t xây d ng Lu t doanh nghi p Vi t Nam doanh nghi p có th ph n ánh. Hơn n a, 2.1. S c n thi t s d ng pháp lu t v doanh nghi p c a nư c ngoài trong quá trong xu th h i nh p kinh t khu v c và th gi i, òi h i n n kinh t cũng như doanh trình xây d ng Lu t doanh nghi p Vi t Nam nghi p c a Vi t Nam ph i có nh ng bư c V nguyên lí, pháp lu t ph i ph n ánh T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007 69
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam phát tri n vư t b c tương thích v i n n kinh lo i doanh nghi p. t th trư ng cũng như doanh nghi p c a h u h t các nư c trên th gi i, vi c các nư c trên th gi i. Pháp lu t thương phân chia doanh nghi p không d a trên tiêu m i nói chung và pháp lu t v doanh nghi p chí s h u mà d a trên tiêu chí v mô hình nói riêng c n thi t ư c xây d ng và hoàn kinh doanh, trên cơ s ó doanh nghi p m b o s tương thích v i thi n nh m ư c chia thành doanh nghi p cá nhân pháp lu t c a các nư c trên th gi i. (doanh nghi p tư nhân) và công ti. Tương V i logic ó ngư i vi t cho r ng pháp t như v y, công ti ư c chia thành công ti các nư c có n n lu t v doanh nghi p trách nhi m h u h n, công ti c ph n, công kinh t th trư ng phát tri n ã t n trình ti h p danh. Tuỳ tình hình, i u ki n m i hoàn thi n nh t nh, r t áng ư c nư c, vi c i u ch nh pháp lu t i v i các nghiên c u h c t p kinh nghi m trong quá lo i doanh nghi p ó có th b ng m t văn trình xây d ng pháp lu t Vi t Nam, vi c b n lu t chung mà cũng có th b ng nh ng ng d ng lu t so sánh trong quá trình xây lu t c th , áp d ng i v i m i lo i hình d ng pháp lu t doanh nghi p Vi t Nam là doanh nghi p. Tuy nhiên, cho dù áp d ng m t s c n thi t khách quan. vi c i u ch nh m i lo i hình doanh nghi p Vi c ng d ng lu t so sánh trong quá b ng m t văn b n lu t c th thì nh có trình so n th o không ph i làm m t i cách th c phân chia doanh nghi p khoa h c ch c năng ph n ánh i s ng kinh t - xã h i như trên mà không có s mâu thu n, ch ng cao ch c năng c a pháp lu t mà nh m chéo trong các quy nh v t ch c và ho t nh hư ng s phát tri n kinh t - xã h i c a ng c a các lo i hình doanh nghi p. pháp lu t. i u ó có nghĩa là, pháp lu t v Khác v i các nư c ó, Vi t Nam, cho doanh nghi p, bên c nh ph n ánh th c tr ng n trư c khi ban hành Lu t doanh nghi p doanh nghi p Vi t Nam hi n nay cũng c n (2005), vi c phân lo i doanh nghi p ư c thi t ph i ghi nh n (tiên li u) nh ng thay i d a trên tiêu chí hình th c s h u và tương s p t i khi Vi t Nam có ư c n n kinh t th ng v i m i hình th c s h u theo quy nh trư ng phát tri n và khi Vi t Nam tham gia c a Hi n pháp ho c B lu t dân s ,(12) có y vào quá trình h i nh p kinh t khu các lo i hình doanh nghi p: Tương ng v i nh hư ng chính v c và th gi i. có s hình th c s h u toàn dân (s h u nhà xác cho s phát tri n c a các lo i hình nư c), có doanh nghi p nhà nư c; v i s doanh nghi p, trong quá trình xây d ng pháp lu t doanh nghi p, vi c ng d ng pháp h u c a các t ch c chính tr , t ch c chính lu t so sánh óng vai trò t i quan tr ng. tr - xã h i, có doanh nghi p c a các t ch c 2.2. Nh ng ng d ng c th lu t so sánh chính tr , chính tr - xã h i; v i s h u t p trong quá trình xây d ng Lu t doanh nghi p th , có h p tác xã; v i s h u tư nhân, có Th nh t, s thay i cách th c phân doanh nghi p tư nhân; v i s h u h n h p, 70 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam ng(14) và có công ti và tương ng v i s h u c a nhà phù h p hơn v i th c ti n u tư nư c ngoài, có doanh nghi p có v n xây d ng pháp lu t ta, cu i cùng vi c i u u tư nư c ngoài (doanh nghi p liên doanh ch nh v t ch c và ho t ng doanh nghi p và doanh nghi p 100% v n nư c ngoài). ư c ghi nh n trong Lu t doanh nghi p N u phân lo i theo mô hình t ch c kinh (2005). Lu t này quy nh v vi c t ch c doanh thì các doanh nghi p Vi t Nam cũng qu n lí và ho t ng c a công ti trách ch t n t i dư i các hình th c doanh nghi p nhi m h u h n, công ti c ph n, công ti h p tư nhân và công ti mà thôi. Trong lúc ó, danh và doanh nghi p tư nhân thu c m i thành ph n kinh t .(15) Lu t này thay th quy nh trong các văn b n pháp lu t v t Lu t doanh nghi p năm 1999; Lu t doanh ch c t ch c i các lo i hình doanh nghi p này thì m i lo i doanh nghi p này ư c nghi p nhà nư c năm 2003 và thay th các i u ch nh b ng m t văn b n lu t riêng.(13) quy nh v t ch c qu n lí và ho t ng u tư nư c i u ó ã d n n tình tr ng thi u th ng c a doanh nghi p t i Lu t ngoài t i Vi t Nam năm 1996 (s a i, b nh t, mâu thu n, ch ng chéo trong i u sung năm 2000). Có th th y, vi c t ch c ch nh vi c t ch c và ho t ng c a doanh nghi p và quan tr ng hơn d n n vi c phân và ho t ng c a h u h t các t ch c kinh t i c a Nhà nư c i v i các ư c ghi nh n trong Lu t doanh nghi p bi t i x năm 2005, tr h p tác xã (t ch c và ho t lo i doanh nghi p mà theo nguyên lí, h ph i ư c i x công b ng. Trong hoàn ng c a h p tác xã v n theo quy nh c a Lu t h p tác xã năm 2003). c nh ó, khi xây d ng Lu t doanh nghi p năm 2005 v n th ng nh t vi c i u ch nh Như v y, có Lu t doanh nghi p năm pháp lu t v t ch c ho t ng c a các lo i 2005 th ng nh t i u ch nh v t ch c và hình doanh nghi p ư c t ra. Th c t , v n ho t ng c a các lo i hình doanh nghi p, ph i th ng nh t n i dung các quy nh v k t qu c a các nghiên c u so sánh pháp lu t các nư c v doanh nghi p ã ư c ng t ch c và ho t ng c a t t các lo i hình doanh nghi p nh n ư c s nh t trí cao c a d ng vào quá trình xây d ng Lu t doanh gi i lí lu n cũng như các nhà làm lu t. Còn nư c ta khi phân lo i doanh nghi p v hình th c, v n i u ch nh b ng m t nghi p ghi nh n v ph m vi i u ch nh và i tương áp d ng. o lu t chung (Lu t doanh nghi p chung) hay b ng các lu t riêng v t ng lo i doanh Th hai, quy nh v các lo i doanh nghi p. nghi p, có hai lo i ý ki n trái ngư c nhau. Có th nói, ti n thân c a Lu t doanh Trong tranh lu n các ý ki n u có vi n d n nghi p (2005) chính là Lu t công ti và Lu t kinh nghi m c a nư c ngoài v v n doanh nghi p tư nhân năm 1990. Lúc b y này. Tuy nhiên, quán tri t ch trương xây d ng gi , Lu t công ti (1990) ch ghi nh n 2 lo i th ng nh t pháp lu t v doanh nghi p c a hình công ti, ó là công ti trách nhi m h u T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007 71
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam c a nư c ngoài. B i vì, cho n năm 2004, h n và công ti c ph n. M c dù ghi nh n c h ưa y nhưng vi c pháp lu t quy nh khi Lu t doanh nghi p (1999) có hi u l c v hai lo i hình công ti ó cũng ã th hi n ư c 5 năm, trong n n kinh t nư c ta cũng s c g ng c a các nhà làm lu t trong xây ch có 10 công ti h p danh. có ư c d ng pháp lu t doanh nghi p. Ngoài vi c k th a ghi nh n các lo i các quy nh ó, các nhà làm lu t ã nghiên hình doanh nghi p theo Lu t doanh nghi p c u, phân tích so sánh pháp lu t c a các (1999), Lu t doanh nghi p (2005) ã ghi nư c v v n này trong quá trình xây nh n thêm lo i hình công ti trách nhi m h u d ng pháp lu t công ti. B i vì, lúc b y gi h n m t thành viên là cá nhân và b sung trong n n kinh t nư c ta chưa t n t i hai quy nh v tư cách pháp nhân c a công ti lo i hình doanh nghi p ó (v i úng nghĩa h p danh. Trên cơ s các nghiên c u so sánh pháp lu t các nư c, Lu t doanh nghi p c a nó), cho nên pháp lu t công ti không có i tư ng ph n ánh mà ch óng vai trò ã quy nh v công ti trách nhi m h u h n nh hư ng cho s phát tri n c a hai lo i m t thành viên là cá nhân (không k là công dân Vi t Nam hay ngư i nư c ngoài) hình công ti ó mà thôi. Ti p n, Lu t doanh nghi p (1999)(16) tránh s phân bi t i x i v i các ch ti p t c quy nh thêm lo i hình công ti th kinh doanh trong n n kinh t , b i vì trư c khi có Lu t doanh nghi p (2005), trách nhi m h u h n m t thành viên là t ch c và công ti h p danh. V th c ch t, công dân Vi t Nam mu n thành l p doanh nghi p ch có th thành l p doanh nghi p tư vi c ghi nh n công ti trách nhi m h u h n m t thành viên là t ch c nh m m c ích nhân còn vi c thành l p công ti trách nhi m th c hi n ch trương s p x p l i doanh h u h n m t thành viên ch dành riêng cho nghi p nhà nư c và doanh nghi p c a các các t ch c có tư cách pháp nhân. Còn theo pháp lu t c a m t s nư c trên th gi i, cá t ch c chính tr , chính tr - xã h i. Tuy nhân cũng có th thành l p công ti trách nhiên, lu t so sánh ã giúp các nhà làm lu t thay i quan ni m truy n th ng v công nhi m h u h n m t thành viên. ti.(17) Tương t như quan ni m c a pháp lu t Trong quá trình xây d ng Lu t doanh v công ti nhi u nư c trên th gi i, ây nghi p (2005), các h i th o khoa h c, ã tư Lu t doanh nghi p (1999) ã th a nh n x y ra nh ng tranh lu n gay g t v v n công ti m t thành viên, có nghĩa là công ti cách pháp nhân c a công ti h p danh. B i vì, n u th a nh n tư cách pháp nhân c a công ti không còn là m i liên k t c a hai hay nhi u cá nhân ho c pháp nhân như quan ni m h p danh s có s mâu thu n v i i u 84 truy n th ng. Còn vi c ghi nh n công ti h p c a B lu t dân s (2005), còn n u không quy nh v tư cách pháp nhân cho công ti danh trong Lu t doanh nghi p (1999) thì có h p danh thì s khó khăn cho m t s công ti th nói là hoàn toàn h c t p kinh nghi m 72 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam h p danh trong tham gia vào th trư ng. Gi i c a công dân. Hơn n a, h c t p kinh nghi m pháp cu i cùng ư c các nhà làm lu t ch p c a các nư c trên th gi i, Lu t doanh thu n là v n d ng kinh nghi m c a nư c nghi p (1999) ã ch quy nh khai này, th a nh n tư cách pháp trương doanh nghi p c a mình nhà u tư ngoài v v n ch ph i ti n hành th t c ăng kí kinh doanh nhân c a công ti h p danh, coi công ti h p danh như là m t pháp nhân c thù. mà không ph i làm th t c xin phép thành l p như trư c ây. Quy nh ó ư c ph n Th ba, quy ch thành l p doanh nghi p. ánh l i trong Lu t doanh nghi p năm 2005. Theo quy nh c a Lu t doanh nghi p tư nhân và Lu t công ti năm 1990, Th tư, nh ng quy nh v qu n tr khai trương m t doanh nghi p tư nhân ho c công doanh nghi p trong Lu t doanh nghi p. ti, c n thi t ph i ti n hành hai th t c pháp Vn qu n tr doanh nghi p luôn là lí tương i c l p v i nhau, ó là th t c m t trong nh ng n i dung quan tr ng c a xin phép thành l p và th t c ăng kí kinh pháp lu t v doanh nghi p c a các nư c trên doanh.(18) Lúc ó, các chuyên gia nư c ó, tuỳ vào t ng lo i hình doanh th gi i. ngoài cũng ã có nh ng th c m c v v n nghi p mà pháp lu t ph n ánh (c th ho c này. Theo h , t do thành l p doanh nghi p nguyên t c chung) v b máy t ch c, ch c năng, nhi m v cũng như m i quan h gi a thu c n i hàm c a quy n t do c a công dân, do ó công dân không c n ph i xin các b ph n c u thành trong m i m t lo i phép cơ quan nhà nư c khi thành l p doanh doanh nghi p. Trên cơ s ó, các doanh nghi p khi thành l p, t xây d ng cơ ch nghi p. Tuy nhiên, v i m c ích ngay t u thông qua th t c thành l p, Nhà nư c qu n lí c th i v i doanh nghi p c a mình có th qu n lí các doanh nghi p và nh và ph n ánh vào i u l c a doanh nghi p. hư ng cho s hình thành doanh nghi p i v i Vi t Nam, như ã phân tích trên, các doanh nghi p (doanh nghi p tư trong "n n kinh t hàng hoá nhi u thành i u ti t c a Nhà nư c, theo nhân và các lo i hình công ti) ra i sau khi ph n, có s nh hư ng XHCN".(19) nư c ta, Lu t có Lu t doanh nghi p tư nhân và Lu t công doanh nghi p tư nhân và Lu t công ti năm ti năm 1990. Chính vì v y, trong quá trình 1990 u quy nh c n có 2 th t c khai xây d ng các lu t ó, các nhà làm lu t ã trương m t doanh nghi p như v y. ph i tìm hi u kinh nghi m c a nư c ngoài n năm 1999, khi xây d ng và ban quy nh v v n qu n tr doanh nghi p hành Lu t doanh nghi p, các nhà làm lu t theo t ng mô hình doanh nghi p c th . Còn các nhà u tư, khi thành l p doanh nghi p nh n th y, vi c quy nh th t c xin phép thành l p như Lu t doanh nghi p tư nhân và thì d a vào nh ng quy nh c a pháp lu t Lu t công ti năm 1990, ch ng m c nh t xây d ng cơ c u t ch c và qu n lí công ti nh ã làm h n ch quy n t do kinh doanh c a mình. Ngay c sau này, khi xây d ng T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007 73
Thùc tiÔn sö dông luËt so s¸nh trong ho¹t ®éng lËp ph¸p t¹i ViÖt Nam Lu t doanh nghi p (2005), v v n t ch c i l n m i nh t năm 1980). và qu n lí công ti, c bi t là công ti c (5). R. Robert Rosenberg, William G. Ott, Edward E. ph n, các nhà làm lu t cũng ã ph i phân Byers, Gordon W. Brown, Business Law, McGraw tích, so sánh pháp lu t các nư c tìm ra Hill Co, Inc. 1983, tr.413. (6). Nh ng quy nh v h p danh ư c pháp i n hóa m t gi i pháp phù h p v i Vi t Nam. B i vì, trong Lu t h p danh năm 1890 c a Vương qu c Anh trên th c t cho dù có nh ng công ti c ph n ư c d a trên cơ s lu t v i di n (Agency). ã t n dư c 15 năm nhưng v v n t (7). CIEM - UNDP D án VIE 01/012 Chính sách ch c qu n lí v n còn chưa phù h p v i Lu t phát tri n kinh t - Kinh nghi m và bài h c Trung Qu c T p 1, tr. 220, 221. công ti (1990) ho c Lu t doanh nghi p (8). Lu t Liên doanh h p tác gi a Trung Qu c và nư c (1999) hay nói cách khác các công ti t n t i ngoài ư c ban hành năm 1988 và s a i 31/10/2000. v n chưa úng nghĩa c a nó. (9).Xem: Tài li u “Doing Business in China” by Baker & Mc Kenzie - 2005. Tóm l i, xu t phát t nh ng lí do khách (10).Xem các i u 21, 182, 183, 184 và 188 Lu t quan, trong quá trình xây d ng pháp lu t công ti Trung qu c (1993). doanh nghi p nư c ta, các nhà làm lu t ã (11).Xem các i u 189,190 và 196 Lu t công ti Trung s d ng các k t qu nghiên c u so sánh Qu c (1993). (12).Xem: Chương IV, Các hình th c s h u, B lu t h c t p kinh nghi m nư c pháp lu t dân s C ng hoà XHCN Vi t Nam, năm 1995. ngoài. ng d ng lu t so sánh trong qua (13). Doanh nghi p nhà nư c ư c i u ch nh b ng trình xây d ng pháp lu t doanh nghi p Lu t doanh nghi p nhà nư c năm 1995, năm 2003; H p nư c ta ư c bi u hi n c th nh t hai n i tác xã - Lu t h p tác xã năm 1996, năm 2003; Doanh tư nhân - Lu t doanh nghi p tư nhân năm 1990, Lu t dung cơ b n, ó là vi c xác nh các lo i doanh nghi p năm 1999; công ti - Lu t công ti năm hình doanh nghi p trong n n kinh t th 1990, Lu t doanh nghi p năm 1999; Doanh nghi p có trư ng nư c ta và cơ ch qu n lí c a các v n u tư nư c ngoài - Lu t u tư nư c ngoài t i Vi t Nam năm 1987, năm 1996, s a i năm 2000. lo i hình doanh nghi p./. (14).Xem: ng c ng s n Vi t Nam (2001), Văn ki n i h i i bi u toàn qu c l n th IX, Nxb. Chính tr (1).Xem: Guenter H. Roth, Handeles und qu c gia, Hà N i, tr. 239. Gesellschaftsrecht, 6. Auflage, Verlag Franz Vahlen (15).Xem: i u 1 Lu t doanh nghi p (2005). Muenchen, tr. 41. (16). Các lo i hình doanh nghi p theo Lu t doanh (2). Maurice Cozian & Alian Vieandier (1989), T nghi p tư nhân và Lu t công ti năm 1990 ư c th ng ch c công ti, tài li u d ch c a B tư pháp, tr.803. nh t quy nh trong Lu t doanh nghi p (1999). c ư c quy nh trong B (3). Công ti h p danh (17).Xem: F. Kubler, J. Simon, “M y v n v pháp lu t dân s 1896 và B lu t thương m i 1897. Công ti c”, Nxb. Pháp lí, lu t kinh t C ng hoà liên bang h p v n ơn gi n ư c nh nghĩa t i i u 161 B Hà N i 1992, tr. 29. lu t thương m i. (18).Xem: Chương II Lu t doanh nghi p tư nhân ho c (4). Công ti c ph n ư c quy nh trong Lu t v chương II Lu t công ti ngày 21/12/1990. công ti c ph n ngày 6/9/1965 (Lu t này ư c s a i ng c ng s n Vi t Nam, “Văn ki n (19).Xem: i l n m i nh t ngày 12/6/2003). Công ti trách nhi m h i i bi u toàn qu c l n th VII”, Nxb. S th t, Hà h u h n ư c quy nh trong Lu t v công ti trách N i, tr.55. nhi m h u h n ngày 20/05/1898 (lu t này ư c s a 74 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2007

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2066 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.