intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Nguyên tắc một quốc tịch trong thực tiễn lập pháp của Việt Nam và một số nước trên thế giới "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

67
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nguyên tắc một quốc tịch trong thực tiễn lập pháp của Việt Nam và một số nước trên thế giới sự. Do tính chất nghiêm khắc đặc biệt của chế tài hình sự nên nguồn của pháp luật hình sự, về nguyên tắc chỉ có thể là văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất ban hành. Chỉ văn bản luật (bộ luật hoặc luật(6)) mới có thể là nguồn của ngành luật hình sự. Các văn bản dưới luật không thể là nguồn của ngành luật hình sự....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Nguyên tắc một quốc tịch trong thực tiễn lập pháp của Việt Nam và một số nước trên thế giới "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi nguyªn t¾c mét quèc tÞch trong thùc tiÔn lËp ph¸p cña ViÖt Nam vµ mét sè n−íc trªn thÕ giíi ThS. Lª Mai Anh * 1. Quèc tÞch l chÕ ®Þnh quan träng quy chÕ ph¸p lÝ kh¸c nhau cña mçi nhãm trong c¶ hai hÖ thèng ph¸p luËt quèc gia ng−êi trong céng ®ång d©n c− sinh sèng v ph¸p luËt quèc tÕ. trªn l nh thæ quèc gia (c«ng d©n së t¹i, Tr−íc hÕt, quèc tÞch ra ®êi v tån t¹i ng−êi n−íc ngo i, ng−êi kh«ng quèc trong ph¸p luËt quèc gia víi ý nghÜa l tÞch). Ph¸p luËt cña tõng quèc gia khi quy kh¸i niÖm chÝnh trÞ - ph¸p lÝ, nã nãi lªn ®Þnh vÒ quèc tÞch ®Òu ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ mèi quan hÖ g¾n bã, bÒn v÷ng vÒ mÆt n¨ng t¹o c¬ chÕ phï hîp, b¶o ®¶m cho sù chÝnh trÞ - ph¸p lÝ gi÷a c¸ nh©n víi nh hîp t¸c quèc tÕ trong viÖc thùc hiÖn c¸c n−íc. Mèi quan hÖ n y ®−îc duy tr× trªn quyÒn c¬ b¶n cña con ng−êi, trong viÖc c¬ së tæng thÓ c¸c quyÒn, nghÜa vô v gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò d©n c−, ®iÒu kiÖn tr¸ch nhiÖm qua l¹i gi÷a c«ng d©n víi nh kho¶ng c¸ch vÒ ®Þa lÝ, l nh thæ ®ang ®−îc n−íc theo quy ®Þnh cña hiÕn ph¸p v ph¸p rót ng¾n l¹i bëi xu thÕ hîp t¸c cña thêi luËt. VÒ phÝa nh n−íc, quèc tÞch thÓ hiÖn ®¹i. ý nghÜa to lín ®ã thÓ hiÖn quèc tÞch chñ quyÒn quèc gia. V× vËy, sau khi l chÕ ®Þnh quan träng cña ph¸p luËt quèc tuyªn bè th nh lËp nh n−íc, c¸c quèc tÕ. gia ®Òu ban h nh c¸c quy ®Þnh vÒ quèc 2. TÝnh hai mÆt (®¶m b¶o lîi Ých cña tÞch nh»m kh¼ng ®Þnh ®éc lËp, chñ quyÒn tõng quèc gia v lîi Ých cña céng ®ång cña m×nh trong vÊn ®Ò x¸c ®Þnh quy chÕ c¸c quèc gia) cña quèc tÞch cã ¶nh h−ëng c«ng d©n v nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan kh¸c. s©u s¾c ®Õn viÖc x¸c ®Þnh c¸c nguyªn t¾c Mèi liªn hÖ quèc tÞch b×nh th−êng l "sîi trong ph¸p luËt quèc tÞch. ë ViÖt Nam, d©y ph¸p lÝ" r ng buéc c¸ nh©n víi nh ngo i nh÷ng nguyªn t¾c nh− "nguyªn t¾c n−íc suèt c¶ ®êi ng−êi v kh«ng phô quyÒn cã quèc tÞch", "nguyªn t¾c b×nh thuéc v o viÖc ng−êi ®ã c− tró ë trong ®¼ng trong viÖc h−ëng quèc tÞch" th× hay ngo i l nh thæ cña quèc gia m hä l "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" l nguyªn t¾c c«ng d©n. Cho nªn, vÒ phÝa c«ng d©n, thèng nhÊt, xuyªn suèt, mang tÝnh ®Þnh quèc tÞch võa mang l¹i cho hä nh÷ng h−íng trong chØ ®¹o, x©y dùng v thùc quyÒn v nghÜa vô theo luËt ®Þnh võa t¹o hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt quèc tÞch ®iÒu kiÖn cho hä nhËn ®−îc sù b¶o hé cña ViÖt Nam. Gièng nh− ph¸p luËt cña nhiÒu nh n−íc m chØ cã c«ng d©n cña nh quèc gia, "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" tån n−íc ®ã míi cã ®−îc. t¹i trong hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt quèc Song, néi dung cña chÕ ®Þnh quèc tÞch tÞch cña ViÖt Nam ngay tõ ng y ®Çu l¹i h m chøa trong nã yÕu tè quan hÖ th nh lËp nh n−íc d©n chñ nh©n d©n. quèc tÕ kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn. Bëi v×, ngay b¶n th©n quèc tÞch ® cã ý nghÜa ®Ó * Gi¶ng viªn Khoa luËt quèc tÕ ph©n biÖt c«ng d©n n−íc n y víi c«ng Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi d©n n−íc kh¸c m g¾n theo ®ã th−êng l T¹p chÝ luËt häc - 3
  2. nghiªn cøu - trao ®æi §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n ý nghÜa v vai tÞch l tr¹ng th¸i ph¸p lÝ kh«ng b×nh trß cña "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" ®èi th−êng. Ng−êi cã hai (hay nhiÒu) quèc víi viÖc ®iÒu chØnh quy chÕ c«ng d©n v tÞch do nhiÒu lÝ do chñ quan, kh¸ch quan x©y dùng quy chÕ, chiÕn l−îc ph¸t triÓn mang l¹i, trong ®ã phÇn ®¸ng kÓ l do sù d©n c− ë tõng quèc gia chóng ta cÇn hiÓu quy ®Þnh kh¸c nhau vÒ c¸ch thøc h−ëng, râ néi dung cña "nguyªn t¾c mét quèc mÊt quèc tÞch theo ph¸p luËt cña tõng tÞch". n−íc ® gãp phÇn t¹o ra thùc tr¹ng phøc Nh×n tõ gãc ®é luËt ph¸p quèc tÕ vÒ t¹p n y. V× vËy, "nguyªn t¾c mét quèc quyÒn con ng−êi th× quyÒn cã quèc tÞch l tÞch" cßn cã néi dung kh¸c n÷a, ®ã l viÖc quyÒn d©n sù, chÝnh trÞ quan träng. §iÒu x¸c ®Þnh c¸ch lo¹i trõ, h¹n chÕ t×nh tr¹ng 15 Tuyªn ng«n to n thÕ giíi vÒ nh©n mét ng−êi ®ång thêi l c«ng d©n cña hai quyÒn do §¹i héi ®ång Liªn hîp quèc quèc gia kh¸c nhau. Yªu cÇu cña viÖc h¹n th«ng qua theo NghÞ quyÕt sè 217A (III) chÕ, lo¹i trõ t×nh tr¹ng mét ng−êi cã hai ng y 10/12/1948 nªu râ: quèc tÞch ®−îc ®Æt ra ®èi víi c¶ nh n−íc "1. Mäi ng−êi ®Òu cã quyÒn cã mét v b¶n th©n ng−êi cã hai quèc tÞch. quèc tÞch; PhÇn lín c¸c quèc gia (trõ nh÷ng 2. Kh«ng ai bÞ t−íc quèc tÞch mét quèc gia quy ®Þnh de jure cho phÐp c«ng c¸ch v« cí v bÞ tõ chèi quyÒn ®−îc ®æi d©n cña hä ®ång thêi cã quèc tÞch n−íc quèc tÞch". kh¸c) ®Òu thÊy râ sù r¾c rèi, phøc t¹p m Theo ®ã, nguyªn t¾c mét quèc tÞch ng−êi cã hai quèc tÞch mang l¹i nh− khã tr−íc hÕt g¾n víi quyÒn ®−îc cã mét kh¨n cña c¸c c¬ quan nh n−íc trong viÖc quèc tÞch bÊt k× cña c¸ nh©n con ng−êi thùc hiÖn quyÒn t i ph¸n ®èi víi h nh vi n o ®ã ® ®−îc sinh ra. QuyÒn cã mét vi ph¹m ph¸p luËt cña mét trong hai n−íc quèc tÞch l quyÒn ®−îc quy thuéc vÒ mét m ng−êi hai quèc tÞch thùc hiÖn, khã quèc gia, nã lu«n ®−îc b¶o ®¶m b»ng hÖ kh¨n trong viÖc dÉn ®é téi ph¹m v trong thèng chÝnh s¸ch ph¸p luËt quèc gia v viÖc thùc hiÖn quyÒn b¶o hé ngo¹i giao, c¸c tháa thuËn ph¸p lÝ quèc tÕ, t¹o th nh b¶o hé l nh sù ®èi víi ng−êi hai quèc tÞch thÓ thèng nhÊt cña hai ph¹m trï quyÒn ®ã. Nh»m môc ®Ých kh¾c phôc nh÷ng khã con ng−êi v quyÒn c«ng d©n. Trong biªn kh¨n n y cho phÝa nh n−íc khi ph¶i ®èi ®é cña ph¸p luËt quèc tÕ v ph¸p luËt phã víi t×nh tr¹ng ng−êi cã hai quèc tÞch, quèc gia, c¸c quyÒn tù nhiªn cña con "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" tån t¹i trong ng−êi v c¸c quyÒn c«ng d©n cña ng−êi ph¸p luËt quèc tÞch cña c¸c quèc gia hiÖn ®ã do ph¸p luËt quy ®Þnh ®Ó ®−îc thùc nay cã néi dung l "gi¶i ph¸p ph¸p luËt hiÖn ph¶i phô thuéc tr−íc hÕt v o yÕu tè ®ång bé" gåm c¸c quy ®Þnh vÒ c¨n cø ®Ó quèc tÞch. Nh×n chung, ë tÊt c¶ c¸c quèc x¸c ®Þnh quèc tÞch, c¸ch thøc h−ëng, mÊt gia, dï ph¸p luËt quèc tÞch cã quy ®Þnh quèc tÞch, ®¨ng kÝ gi÷, xin trë l¹i quèc nguyªn t¾c mét quèc tÞch hay kh«ng th× tÞch cña c«ng d©n ®Òu h−íng tíi môc ®Ých ®a sè c¸ nh©n cña mçi nhãm ng−êi thuéc mét quèc tÞch. C¸c gi¶i ph¸p n y th−êng céng ®ång d©n c− cña tõng quèc gia ®Òu ®−îc quy ®Þnh trong c¸c ®iÒu luËt cô thÓ cã mét quèc tÞch n o ®ã. nh−ng cã thÓ thÊy r»ng "nguyªn t¾c mét Tr¸i víi thùc tiÔn nãi trªn, ë tõng quèc tÞch" khã ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ triÖt ®Ó quèc gia hiÖn nay, tr−êng hîp mét ng−êi trªn thùc tÕ, bëi néi dung c¸c ®iÒu luËt ë v o t×nh tr¹ng kh«ng quèc tÞch hoÆc quy ®Þnh cña ph¸p luËt quèc tÞch tõng ®ång thêi cã hai, thËm chÝ nhiÒu quèc quèc gia th−êng tiÒm Èn trong nã nguyªn 4 - t¹p chÝ luËt häc
  3. nghiªn cøu - trao ®æi nh©n cña tr¹ng th¸i hai quèc tÞch cña mét hßa d©n chñ nh©n d©n L o v c¶ hai ng−êi, cô thÓ: ng−êi cha v mÑ th−êng tró ë ngo i l nh Quèc tÞch hiÖn cã cña mét ng−êi cã thæ n−íc Céng hßa d©n chñ nh©n d©n thÓ l quèc tÞch gèc hoÆc quèc tÞch do gia L o th× quèc tÞch cña trÎ em ®−îc lÊy nhËp. Khi x¸c ®Þnh quèc tÞch gèc (quèc theo ý kiÕn cña cha mÑ". tÞch khi míi sinh ra), nh÷ng ®¹o luËt hiÖn Nh− vËy, xem xÐt quy ®Þnh vÒ x¸c h nh vÒ quèc tÞch cña c¸c n−íc ®a sè ¸p ®Þnh quèc tÞch gèc theo ph¸p luËt quèc dông nguyªn t¾c quyÒn huyÕt thèng cã tÞch c¸c n−íc (kÓ c¶ LuËt quèc tÞch ViÖt kÕt hîp nguyªn t¾c quyÒn n¬i sinh. Nam 1998 ë c¸c ®iÒu 16, 17, 18), viÖc ¸p Ch¼ng h¹n, theo §iÒu 2, 3 LuËt quèc dông nguyªn t¾c quyÒn huyÕt thèng kÕt tÞch NhËt B¶n, trÎ em cã quèc tÞch NhËt hîp nguyªn t¾c quyÒn n¬i sinh ®Òu dÔ B¶n do sinh ra trong c¸c tr−êng hîp: ®−a ®Õn t×nh tr¹ng trÎ em cã thÓ l ng−êi "- Cha hoÆc mÑ cã quèc tÞch NhËt mang hai quèc tÞch ngay tõ khi sinh ra B¶n v o thêi ®iÓm ®øa trÎ ®−îc sinh ra. (mét l quèc tÞch theo quèc tÞch cña cha - Cha cã quèc tÞch NhËt B¶n v o thêi mÑ ®Î v mét quèc tÞch l cña n−íc n¬i ®iÓm chÕt nÕu ng−êi cha chÕt tr−íc khi ¸p dông nguyªn t¾c quyÒn n¬i sinh). Hai ®øa trÎ sinh ra. quèc tÞch trong tr−êng hîp n y l n»m - §øa trÎ sinh ra t¹i NhËt B¶n m ngo i ý chÝ chñ quan cña ®−¬ng sù. Kh¾c kh«ng râ cha mÑ l ai hoÆc mÑ l ng−êi phôc viÖc cã thÓ cã hai quèc tÞch gèc tõ kh«ng quèc tÞch". sù quy ®Þnh kÕt hîp nguyªn t¾c quyÒn §iÒu 1 LuËt quèc tÞch Thôy §iÓn cã huyÕt thèng v nguyªn t¾c quyÒn n¬i sinh quy ®Þnh t−¬ng tù. HoÆc theo §iÒu 9, 10 l khã l m ®−îc. Kh«ng dÔ thay ®æi l¹i LuËt quèc tÞch n−íc Céng hßa d©n chñ c¸ch quy ®Þnh c¨n cø x¸c ®Þnh quèc tÞch nh©n d©n L o, quèc tÞch cña trÎ em ®−îc gèc. V c ng kh«ng thÓ cã sù thèng nhÊt x¸c ®Þnh nh− sau: trong ph¸p luËt quèc tÞch cña tÊt c¶ c¸c "- TrÎ em sinh ra t¹i thêi ®iÓm m cha quèc gia chØ theo nguyªn t¾c quyÒn huyÕt v mÑ l c«ng d©n L o th× cã quèc tÞch thèng hoÆc nguyªn t¾c quyÒn n¬i sinh khi L o m kh«ng phô thuéc v o viÖc ®øa trÎ xÐt quèc tÞch gèc cho mét ng−êi. §ã l ®−îc sinh ra trong hay ngo i l nh thæ ch−a kÓ tr−êng hîp thay v× ®−¬ng sù cã n−íc Céng hßa d©n chñ nh©n d©n L o. thÓ cã hai quèc tÞch, rÊt cã thÓ ®−¬ng sù - TrÎ em t¹i thêi ®iÓm sinh ra m chØ l¹i r¬i v o tr¹ng th¸i kh«ng quèc tÞch. cã cha hoÆc mÑ l c«ng d©n L o th× ®øa VÒ c¬ b¶n, "nguyªn t¾c mét quèc trÎ ®ã cã quèc tÞch L o, nÕu nh−: tÞch" tù nã kh«ng cã ý nghÜa lo¹i bá ngay 1. TrÎ em ®ã ®−îc sinh ra trªn l nh tõ ®Çu hiÖn t−îng ng−êi cã hai quèc tÞch. thæ n−íc Céng hßa d©n chñ nh©n d©n §èi víi nh÷ng quèc gia cã quy ®Þnh trong L o. luËt "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" th× khi 2. TrÎ em ®ã ®−îc sinh ra ngo i l nh n¶y sinh nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thæ n−íc Céng hßa d©n chñ nh©n d©n c«ng d©n cña quèc gia ®ã ®ång thêi cã L o nh−ng t¹i thêi ®iÓm ®ã c¶ hai cha mÑ quèc tÞch n−íc kh¸c, "nguyªn t¾c mét hoÆc mét trong hai ng−êi cha, mÑ th−êng quèc tÞch" ®−îc ¸p dông ®Ó x¸c ®Þnh tró trªn l nh thæ n−íc Céng hßa d©n chñ thÈm quyÒn gi¶i quyÕt c¸c vô viÖc thuéc nh©n d©n L o. Trong tr−êng hîp ®øa trÎ vÒ c¬ quan nh n−íc m ng−êi ®ã l c«ng ®−îc sinh ra ngo i l nh thæ n−íc Céng d©n, chø vÒ nguyªn t¾c, luËt quèc tÞch cña T¹p chÝ luËt häc - 5
  4. nghiªn cøu - trao ®æi mét quèc gia quy ®Þnh "nguyªn t¾c mét nghÜa l sù yªu cÇu hoÆc buéc ®−¬ng sù quèc tÞch" kh«ng ph¶i ®Ó nh»m lo¹i bá ph¶i lùa chän quèc tÞch theo quy ®Þnh cña quèc tÞch thø hai hiÖn ®ang song song tån ph¸p luËt khi xin gia nhËp, xin th«i, xin t¹i cña ®−¬ng sù. Cßn trong quan hÖ cña gi÷ quèc tÞch. Néi dung nh÷ng vÊn ®Ò yªu ng−êi cã hai quèc tÞch víi quèc gia thø ba cÇu m ph¸p luËt tõng n−íc ®Æt ra cho th× viÖc quèc gia thø ba lùa chän quèc ng−êi cã hai quèc tÞch cã sù kh¸c nhau. tÞch n o trong sè c¸c quèc tÞch m ®−¬ng Cã nh÷ng n−íc theo xu h−íng thùc hiÖn sù ®ang cã ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tÝch cùc "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" th× liªn quan ®Õn hä th−êng dùa trªn hai yªu cÇu ®èi víi viÖc lùa chän th−êng l nguyªn t¾c: "Nguyªn t¾c b×nh ®¼ng" v g¾t gao. Cßn nh÷ng n−íc, do nhiÒu ®iÒu "nguyªn t¾c quèc tÞch h÷u hiÖu" chø kiÖn kh¸ch quan, chñ quan nhÊt ®Þnh kh«ng dùa trªn c¬ së "nguyªn t¾c mét ch−a thÓ thùc hiÖn ®Çy ®ñ "nguyªn t¾c quèc tÞch" cña ph¸p luËt mçi quèc gia. mét quèc tÞch" th× viÖc quy ®Þnh vÊn ®Ò C¸c vÊn ®Ò ph¸p lÝ chñ yÕu xuÊt ph¸t gia nhËp, cã, mÊt, lùa chän quèc tÞch tõ "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" nãi trªn trong mèi quan hÖ víi viÖc thùc hiÖn ho n to n phï hîp víi c¸ch ®Æt vÊn ®Ò "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" cßn ph¶i tiÕp cña C«ng −íc La Hay vÒ mét sè vÊn ®Ò tôc ho n chØnh, LuËt quèc tÞch ViÖt Nam liªn quan tíi xung ®ét luËt quèc tÞch: 1998 n»m trong sè n y. "§iÒu 1: Mçi n−íc sÏ quy ®Þnh b»ng 3. ViÖc LuËt quèc tÞch ViÖt Nam 1998 luËt ai l c«ng d©n cña n−íc m×nh...". ghi nhËn nguyªn t¾c mét quèc tÞch t¹i "§iÒu 5: T¹i mét n−íc thø ba, mét §iÒu 3 l sù thÓ hiÖn quan ®iÓm nhÊt ng−êi cã nhiÒu quèc tÞch sÏ ®−îc coi nh− qu¸n trong chÝnh s¸ch d©n c− cña §¶ng chØ cã mét quèc tÞch...". v Nh n−íc ta. §©y kh«ng ph¶i l V "n−íc thø ba sÏ chØ c«ng nhËn duy nguyªn t¾c míi cña ph¸p luËt quèc tÞch nhÊt mét quèc tÞch trong sè c¸c quèc tÞch ViÖt Nam m l nguyªn t¾c ®−îc ¸p dông m ng−êi ®ã cã hoÆc c«ng nhËn quèc tÞch ngay tõ khi Nh n−íc ViÖt Nam d©n chñ cña n−íc m ng−êi ®ã th−êng tró v c− céng hßa ra ®êi. Víi t− c¸ch l v¨n b¶n tró chñ yÕu hoÆc quèc tÞch cña n−íc m ph¸p luËt quèc tÞch cña mét nh n−íc ®éc lóc ®ã trªn thùc tÕ ng−êi ®ã cã mèi quan lËp, cã chñ quyÒn, b×nh ®¼ng víi c¸c quèc hÖ g¾n bã nhÊt" (§iÒu 5 C«ng −íc La gia kh¸c trong céng ®ång quèc tÕ, S¾c Hay 1930). lÖnh sè 53/SL ng y 20/10/1945 ® cã Còng cÇn ph¶i thÊy r»ng, vÒ phÝa c¸ nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ, qua ®ã to¸t lªn nh©n ng−êi cã hai quèc tÞch, mÆc dï cã néi dung viÖc Nh n−íc ViÖt Nam c«ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh khi cïng mét lóc ph¶i nhËn c«ng d©n ViÖt Nam cã mét quèc thùc hiÖn nghÜa vô c«ng d©n ë hai n−íc tÞch: kh¸c nhau (nghÜa vô t i s¶n, thuÕ, nghÜa ”§iÒu 20: Nh÷ng ng−êi thuéc mét vô qu©n sù...) nh−ng thuËn lîi do hai trong c¸c h¹ng kÓ sau ®©y ®Òu l c«ng quèc tÞch mang l¹i còng kh«ng ph¶i nhá. d©n ViÖt Nam: Cho nªn, ®Ó ®−¬ng sù tù nguyÖn tõ bá 1. Cha l c«ng d©n ViÖt Nam. hoÆc lùa chän lÊy mét trong sè quèc tÞch 2. Cha kh«ng râ l ai hay kh«ng thuéc ®ang cã cña m×nh l rÊt khã kh¨n. ChÝnh quèc tÞch n o m mÑ l c«ng d©n ViÖt v× vËy, ®èi víi c¸ nh©n ng−êi cã hai quèc Nam. tÞch, "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" cã ý 3. §Î ra trªn l nh thæ n−íc ViÖt Nam 6 - t¹p chÝ luËt häc
  5. nghiªn cøu - trao ®æi m cha mÑ kh«ng râ l ai hay kh«ng cøng. Trong thùc tiÔn lËp ph¸p cña c¸c thuéc mét quèc tÞch n o". n−íc, nguyªn t¾c mét quèc tÞch cøng Ngo i nh÷ng ®èi t−îng x¸c ®Þnh theo kh«ng ph¶i l c¸ch thøc duy nhÊt. NhiÒu §iÒu 2 cña S¾c lÖnh ®−îc cã quèc tÞch n−íc kh¸c, trong ph¸p luËt cña m×nh còng ViÖt Nam th× nh÷ng ng−êi ViÖt Nam ® thÓ hiÖn quan ®iÓm mét quèc tÞch nh−ng cã quèc tÞch Ph¸p sÏ ®−îc coi l c«ng d©n kh«ng triÖt ®Ó. VÝ dô: C«ng d©n MÜ sÏ ViÖt Nam nÕu hä khai bá quèc tÞch Ph¸p. mÊt quèc tÞch MÜ nÕu gia nhËp quèc tÞch Phô n÷ ViÖt Nam lÊy chång l ng−êi n−íc ngo i nh−ng c«ng d©n n−íc ngo i n−íc ngo i th× mÊt quèc tÞch ViÖt Nam, nhËp quèc tÞch MÜ kh«ng ph¶i tõ bá quèc trõ khi lóc khai gi¸ thó cã xin ®¨ng kÝ gi÷ tÞch n−íc ngo i (c¸c ®iÒu 311, 312, 313 quèc tÞch ViÖt Nam. V ®Æc biÖt, S¾c lÖnh v 316 LuËt nhËp c− v quèc tÞch cña quy ®Þnh râ c«ng d©n ViÖt Nam sÏ mÊt Hîp chñng quèc Hoa K×). Nghiªn cøu quèc tÞch ViÖt Nam nÕu nhËp quèc tÞch nguyªn t¾c mét quèc tÞch trong LuËt quèc n−íc ngo i (§iÒu 7). Qua c¸c ®iÒu 2, 7 cña S¾c lÖnh 53/SL tÞch ViÖt Nam 1998 ta thÊy râ l luËt cña ng y 20/10/1945 th× xÐt vÒ h×nh thøc, ta quy ®Þnh theo xu h−íng kh«ng ho n trong S¾c lÖnh 53/SL, vÊn ®Ò "mét quèc to n triÖt ®Ó. tÞch" ch−a ®−îc quy ®Þnh d−íi d¹ng l Cô thÓ: mét nguyªn t¾c luËt nh−ng th«ng qua c¸c - C«ng d©n ViÖt Nam gia nhËp quèc ®iÒu quy ®Þnh vÒ ®èi t−îng ng−êi ®−îc tÞch n−íc ngo i, ® cã quèc tÞch n−íc coi l c«ng d©n ViÖt Nam v quy ®Þnh vÒ ngo i, kh«ng ®¨ng kÝ gi÷ quèc tÞch ViÖt mÊt quèc tÞch ViÖt Nam ® gi¸n tiÕp thÓ Nam kh«ng ®−¬ng nhiªn mÊt quèc tÞch hiÖn quan ®iÓm thõa nhËn c«ng d©n ViÖt ViÖt Nam. Nh−ng nÕu l c«ng d©n n−íc Nam cã mét quèc tÞch. ngo i muèn nhËp quèc tÞch ViÖt Nam HiÖn t¹i, trong c¸c luËt quèc tÞch ViÖt ph¶i xin th«i quèc tÞch n−íc ngo i, trõ Nam 1988, 1998 "nguyªn t¾c mét quèc tr−êng hîp do Chñ tÞch n−íc quyÕt ®Þnh. tÞch" cã nh÷ng ®iÓm kh¸c víi nguyªn t¾c - C«ng d©n ViÖt Nam ® cã quèc tÞch mét quèc tÞch ë nhiÒu n−íc cã quy ®Þnh n−íc ngo i, mÊt quèc tÞch ViÖt Nam, nÕu trong luËt vÒ nguyªn t¾c mét quèc tÞch. ë xin trë l¹i quèc tÞch ViÖt Nam v ®−îc c¬ nh÷ng n−íc n y (nh− Céng hßa d©n chñ quan cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cho trë l¹i nh©n d©n L o, Céng hßa nh©n d©n Trung quèc tÞch ViÖt Nam kh«ng bÞ mÊt quèc Hoa, Céng hßa Cu Ba, Céng hßa tÞch n−íc ngo i. Singapore...) ®Òu buéc c«ng d©n n−íc - §èi víi quèc tÞch cña trÎ em l c«ng m×nh nÕu gia nhËp quèc tÞch n−íc kh¸c sÏ d©n ViÖt Nam ®−îc nhËn l m con nu«i mÊt quèc tÞch cña quèc gia m m×nh ® ng−êi n−íc ngo i hoÆc trÎ em cã quèc cã quèc tÞch tr−íc ®ã, ng−êi n−íc ngo i tÞch n−íc ngo i xin l m con nu«i c«ng gia nhËp quèc tÞch cña n−íc hä th× mÊt d©n ViÖt Nam th× quèc tÞch gèc cña quèc tÞch n−íc m×nh. Hay nÕu ®¨ng kÝ nh÷ng trÎ em ®ã (quèc tÞch ViÖt Nam - gi÷ quèc tÞch gèc cña c¸c n−íc kÓ trªn th× quèc tÞch n−íc ngo i) ®Òu kh«ng thay ®æi ph¶i tõ bá quèc tÞch n−íc ngo i v.v.. (tøc ®Òu kh«ng mÊt ®i). Nh− vËy, kiÓu quy ®Þnh nguyªn t¾c - Riªng tr−êng hîp trÎ em ®−îc t×m mét quèc tÞch ë c¸c n−íc L o, Trung thÊy trªn l nh thæ ViÖt Nam, ch−a ®ñ 15 Hoa, Cu Ba... l nguyªn t¾c mét quèc tÞch tuæi, nÕu t×m thÊy cha mÑ hoÆc ng−êi gi¸m hé cã quèc tÞch n−íc ngo i th× lóc T¹p chÝ luËt häc - 7
  6. nghiªn cøu - trao ®æi ®ã kh«ng cßn quèc tÞch ViÖt Nam trõ thèng m c¸c quèc gia vÉn th−êng sö ng−êi tõ 15-18 tuæi ph¶i cã sù ®ång ý cña dông trong hîp t¸c gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ng−êi ®ã. vÒ quèc tÞch l kÝ kÕt c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ Nh− vËy, nh×n tæng thÓ, nguyªn t¾c song ph−¬ng hoÆc ®a ph−¬ng ®Ó gi¶i mét quèc tÞch trong LuËt quèc tÞch ViÖt quyÕt cô thÓ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn Nam ë tõng thêi k× cã sù kh¸c nhau vÒ c«ng d©n n−íc m×nh ®ång thêi cã quèc c¸ch quan niÖm. Cã thÓ nãi, nguyªn t¾c tÞch n−íc kh¸c. T¨ng c−êng h¬n n÷a quan mét quèc tÞch thêi k× tr−íc khi cã LuËt hÖ hîp t¸c víi c¸c quèc gia m c«ng d©n quèc tÞch ViÖt Nam n¨m 1988 l nguyªn ViÖt Nam ®ång thêi cã quèc tÞch l mét t¾c mét quèc tÞch "cøng", cßn nh− quy gi¶i ph¸p ph¸p luËt cÇn ®−îc chó träng ®Þnh cña LuËt quèc tÞch ViÖt Nam n¨m 1988 v LuËt quèc tÞch ViÖt Nam n¨m quan t©m. Ph¸p luËt vèn cã chøc n¨ng 1998 hiÖn nay l theo xu h−íng "mÒm" - ph¶n ¸nh tån t¹i x héi v trong ®iÒu kiÖn tøc kh«ng ho n to n triÖt ®Ó mét quèc cña ViÖt Nam hiÖn nay, quy ®Þnh mét tÞch. Quy ®Þnh nh− vËy kh«ng cã g× tr¸i quèc tÞch nh− vËy l phï hîp. Kh«ng thÓ víi thùc tiÔn v th«ng lÖ quèc tÕ, bëi mét qu¸ cøng nh¾c cho r»ng, theo LuËt quèc hay hai quèc tÞch l c«ng viÖc néi bé cña tÞch ViÖt Nam n¨m 1998, nguyªn t¾c mét tõng quèc gia xuÊt ph¸t tõ lîi Ých quèc quèc tÞch nÕu so víi c¸c v¨n b¶n ph¸p gia v ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi n−íc. luËt cò nh− S¾c lÖnh 53, S¾c lÖnh 73 l HiÓu v vËn dông ®óng néi dung yªu cÇu mét b−íc thôt lïi vÒ th nh tùu lËp ph¸p cña "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" trong quy m ph¶i thÊy r»ng ®ã l sù thÝch øng v ®Þnh cña LuËt quèc tÞch ViÖt Nam n¨m mÒm dÎo trong ho n c¶nh cña ®Êt n−íc 1998 sÏ kh«ng hÒ l m ¶nh h−ëng ®Õn tr−íc nhiÒu c¬ héi v th¸ch thøc míi, ph¸p chÕ x héi chñ nghÜa, kh«ng l m gi¶m ®i hiÖu lùc thùc thi cña ph¸p luËt nhÊt l nh÷ng c¬ héi v th¸ch thøc cña trong ®iÒu kiÖn quan hÖ quèc tÕ v quan qu¸ tr×nh héi nhËp. Trong v¨n b¶n míi vÒ hÖ trong n−íc cña ViÖt Nam. quèc tÞch, chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng MÆt kh¸c, khi xem xÐt néi dung cô c¬ quan liªn quan ® cã sù x¸c ®Þnh kh¸ thÓ ph¸p luËt quèc tÞch cña nhiÒu quèc râ r ng sÏ l mét thuËn lîi cho viÖc ¸p gia ta còng dÔ nhËn thÊy mét ®iÒu: Mét dông ®ång bé ®Ó thùc thi cã hiÖu qu¶ quèc tÞch kh«ng ph¶i l xu h−íng mang nhÊt "nguyªn t¾c mét quèc tÞch". MÆt tÝnh phæ biÕn. V× khi quy ®Þnh nguyªn t¾c kh¸c, th«ng qua c¸c c¬ quan ngo¹i giao, n y phô thuéc tr−íc hÕt v o tõng quèc l nh sù cña ViÖt Nam ë n−íc ngo i, c«ng gia, l¹i võa khã ®¶m b¶o trªn thùc tÕ ho n t¸c qu¶n lÝ c«ng d©n ViÖt Nam còng sÏ cã to n cã thÓ triÖt tiªu ®−îc c¸c nguyªn nh÷ng b−íc chuyÓn h−íng míi. nh©n n¶y sinh t×nh tr¹ng hai quèc tÞch. Do Tãm l¹i, ®Æt vÊn ®Ò nghiªn cøu ®ã, theo chóng t«i, thùc hiÖn tèt nhiÖm vô "nguyªn t¾c mét quèc tÞch" trong ho n cña c¸c c¬ quan cã liªn quan trong viÖc c¶nh cô thÓ cña ViÖt Nam theo h−íng nªu qu¶n lÝ nh n−íc vÒ quèc tÞch, sö dông trªn l mét trong nh÷ng ph−¬ng ph¸p tiÕp ®óng v phï hîp quyÒn t i ph¸n cña nh cËn phï hîp víi nguyªn t¾c n y c¶ tõ gãc n−íc ®èi víi c¸c vÊn ®Ò vÒ quèc tÞch - d©n ®é lÝ luËn lÉn gãc ®é thùc tiÔn./. c− sÏ thùc tÕ h¬n l ®i s©u b n b¹c xem cÇn ph¶i ho n thiÖn nguyªn t¾c mét quèc tÞch theo h−íng "mét quèc tÞch cøng" nh− thÕ n o. Ngo i ra, ph−¬ng ph¸p truyÒn 8 - t¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2