intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Nhân thân bị can và một số khái niệm kề cận "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

64
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhân thân bị can và một số khái niệm kề cận Từ ngày 01/7/2011, cá nhân, tổ chức ở Việt Nam có thể chọn để khiếu nại, hay khiếu kiện từ những giai đoạn rất sơ khởi để nhằm phản kháng quyết định hành chính, hành vi hành chính nếu có căn cứ cho rằng quyết định hành chính hay hành vi hành chính đó là bất hợp pháp, xâm hại trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Nhân thân bị can và một số khái niệm kề cận "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Bïi Kiªn §iÖn * 1. Nh©n th©n l kh¸i niÖm ®Æc tr−ng chØ nh©n th©n bao gåm ba tiÓu hÖ thèng. Thø ®−îc sö dông khi nãi vÒ b¶n chÊt cña thùc nhÊt l vÞ thÕ x héi cña c¸ nh©n. TiÓu hÖ thÓ tù nhiªn, x héi ®Æc biÖt, ®ã l con ng−êi. thèng n y cña nh©n th©n cho biÕt c¸ nh©n ®ã Theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin, thuéc vÒ giai cÊp hoÆc tÇng líp n o trong x viÖc nghiªn cøu nh©n th©n con ng−êi cÇn tiÕp héi, c¸c ®Æc ®iÓm x héi - nh©n khÈu häc cËn tõ gãc ®é x héi - lÞch sö. Theo ®ã, nh©n cña c¸ nh©n (giíi tÝnh, tuæi, tr×nh ®é häc vÊn, th©n con ng−êi ®−îc hiÓu nh− l s¶n phÈm ho n c¶nh gia ®×nh…), thø hai l chøc n¨ng cña thêi ®¹i nhÊt ®Þnh, ®−îc quy ®Þnh bëi (vai trß) x héi cña c¸ nh©n. TiÓu hÖ thèng nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ cña hiÖn thùc n y gåm tæng thÓ c¸c d¹ng ho¹t ®éng cña c¸ x héi. Sù h×nh th nh nh©n th©n cña mét nh©n trong hÖ thèng c¸c quan hÖ x héi víi ng−êi chÞu sù t¸c ®éng cña chÝnh sù tån t¹i t− c¸ch l c«ng d©n, th nh viªn cña tËp thÓ c¸ nh©n cña ng−êi ®ã, nh÷ng kinh nghiÖm lao ®éng, gia ®×nh…, thø ba l c¸c ®Æc ®iÓm sèng cña hä ®−îc quy ®Þnh bëi néi dung cña ®¹o ®øc - t©m lÝ cña c¸ nh©n. TiÓu hÖ thèng nh÷ng quan hÖ h×nh th nh trong gia ®×nh, n y ph¶n ¸nh mèi quan hÖ cña c¸ nh©n ®èi m«i tr−êng b¹n bÌ v nh÷ng ng−êi quen biÕt, víi c¸c gi¸ trÞ x héi, c¸c chøc n¨ng x héi trong tËp thÓ lao ®éng, häc tËp. Nh− vËy, cña m×nh (mèi quan hÖ víi nh n−íc, x nh©n th©n cña ng−êi cô thÓ chÝnh l “t×nh héi, tËp thÓ, tr¸ch nhiÖm c«ng d©n, víi h×nh vÒ mäi mÆt cña mét con ng−êi”,(1) l nh÷ng ng−êi xung quanh, víi chÝnh b¶n h×nh thøc riªng biÖt cña sù tån t¹i nh÷ng th©n m×nh…). Quan ®iÓm vÒ nh©n th©n víi quan hÖ x héi. Nãi c¸ch kh¸c, nh©n th©n néi dung nh− ® tr×nh b y l c¬ së quan con ng−êi chÝnh l tæng hîp c¸c ®Æc ®iÓm, träng ®Þnh h−íng cho viÖc nghiªn cøu mét sè dÊu hiÖu ph¶n ¸nh b¶n chÊt x héi cña con kh¸i niÖm ®Æc tr−ng trong khoa häc luËt h×nh ng−êi. §iÒu n y ho n to n phï hîp víi quan sù, téi ph¹m häc, khoa häc ®iÒu tra h×nh sù, ®iÓm m¸c xÝt khi nãi vÒ b¶n chÊt con ng−êi: t©m lÝ t− ph¸p nh− chñ thÓ cña téi ph¹m, “B¶n chÊt con ng−êi kh«ng ph¶i l c¸i trõu nh©n th©n ng−êi ph¹m téi, nh©n th©n bÞ can, t−îng, cè h÷u cña c¸ nh©n riªng biÖt. Trong nh©n c¸ch ng−êi ph¹m téi. tÝnh hiÖn thùc cña nã, b¶n chÊt con ng−êi l 2. Trong giai ®o¹n ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù, tæng ho nh÷ng mèi quan hÖ x héi”. (2) mét ng−êi chØ cã thÓ bÞ c¬ quan ®iÒu tra ra Víi t− c¸ch l tæng thÓ thèng nhÊt c¸c quyÕt ®Þnh khëi tè bÞ can khi cã ®ñ c¨n cø ®Ó thuéc tÝnh, tÝnh c¸ch v phÈm chÊt cña ng−êi * Gi¶ng viªn Khoa t− ph¸p tham gia v thÓ hiÖn nh÷ng quan hÖ x héi Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 14 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi x¸c ®Þnh hä ® thùc hiÖn téi ph¹m.(3) Nh− ®−îc t¹i ngo¹i nh−ng lu«n cã tr¸ch nhiÖm vËy, theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt tè tông h×nh ph¶i cã mÆt theo giÊy triÖu tËp cña c¬ quan sù, bÞ can chÝnh l ng−êi ® bÞ khëi tè vÒ ®iÒu tra. Trong tr−êng hîp v¾ng mÆt kh«ng h×nh sù.(4) §èi víi lo¹i ng−êi tham gia tè cã lÝ do chÝnh ®¸ng th× cã thÓ bÞ ¸p gi¶i.(5) tông ®Æc biÖt n y, tr−íc khi ra quyÕt ®Þnh Nh− ® kh¼ng ®Þnh ë phÇn tr−íc, viÖc khëi tè bÞ can, c¬ quan ®iÒu tra ® cã thÓ ¸p nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña c¸ nh©n dông biÖn ph¸p ng¨n chÆn nh− b¾t, t¹m gi÷. còng nh− cña c¸c nhãm ng−êi cô thÓ trong Sau khi ® bÞ khëi tè vÒ h×nh sù, ng−êi ®ã cã x héi tÊt yÕu ph¶i xuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt cña thÓ bÞ c¬ quan ®iÒu tra ¸p dông c¸c biÖn ph¸p con ng−êi nãi chung theo quan ®iÓm m¸c xÝt. ng¨n chÆn kh¸c nh− t¹m giam, cÊm ®i khái Logic t−¬ng tù còng ®−îc sö dông khi xem n¬i c− tró, b¶o lÜnh… v ph¶i tham gia v o xÐt vÊn ®Ò nh©n th©n bÞ can. Theo ®ã, nh©n mét sè biÖn ph¸p ®iÒu tra do c¬ quan ®iÒu tra th©n bÞ can chÝnh l nh©n th©n cña ng−êi cô tiÕn h nh khi cÇn thiÕt nh− hái cung bÞ can, thÓ ®−îc bæ sung thªm nh÷ng ®Æc ®iÓm ®Æc kh¸m xÐt, ®èi chÊt, nhËn d¹ng… MÆc dï tr−ng kh¸c ® nªu ë phÇn trªn. Nãi c¸ch nh÷ng quyÒn h¹n tè tông quy ®Þnh t¹i kho¶n kh¸c, nh©n th©n bÞ can chÝnh l tæng hîp 2 §iÒu 34 Bé luËt tè tông h×nh sù sÏ ®−îc c¬ nh÷ng ®Æc ®iÓm, dÊu hiÖu, nh÷ng ®Æc tÝnh quan ®iÒu tra t«n träng v b¶o ®¶m nh−ng râ quan träng cña ng−êi cô thÓ ® bÞ c¬ quan cã r ng nÕu so s¸nh víi c¸c c«ng d©n kh¸c th× thÈm quyÒn khëi tè vÒ h×nh sù, ph¶n ¸nh b¶n cã thÓ dÔ nhËn thÊy thùc tÕ l nhiÒu quyÒn c¬ chÊt x héi cña ng−êi ®ã v ®−îc c¬ quan b¶n cña c«ng d©n ®−îc HiÕn ph¸p v ph¸p ®iÒu tra nghiªn cøu, sö dông phôc vô cho luËt ghi nhËn cña bÞ can sÏ bÞ h¹n chÕ nÕu c«ng t¸c ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù. Trong lÝ luËn ®iÒu ®ã phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt khoa häc ®iÒu tra h×nh sù, c¸c nhãm dÊu hiÖu v xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c«ng t¸c ®iÒu tra ®Æc tr−ng cña nh©n th©n bÞ can ®−îc chia l m vô ¸n. Nh− vËy, nÕu so s¸nh víi nh÷ng ng−êi hai nhãm sau: kh¸c, bÞ can cã mét sè ®Æc ®iÓm ®Æc tr−ng - Thø nhÊt, nhãm dÊu hiÖu x héi - nh©n sau: khÈu häc (giíi tÝnh, tuæi, tr×nh ®é häc vÊn, - Cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña chñ thÓ nghÒ nghiÖp, vai trß x héi, ho n c¶nh gia cña téi ph¹m; ®×nh… cña bÞ can); - H nh vi m ng−êi ®ã thùc hiÖn cã dÊu - Thø hai, nhãm dÊu hiÖu ®¹o ®øc - t©m hiÖu cña mét hoÆc mét sè téi ph¹m ®−îc quy lÝ x héi (quan ®iÓm, quan niÖm cña bÞ can ®Þnh trong Bé luËt h×nh sù hiÖn h nh; ®èi víi c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc, x héi kh¸c - Ng−êi ®ã ph¶i tham gia tè tông h×nh sù nhau); víi t− c¸ch l bÞ can theo quyÕt ®Þnh khëi tè Ngo i ra, c¸c t×nh tiÕt cô thÓ nh− tÝnh bÞ can cña c¬ quan ®iÒu tra hoÆc cña viÖn chÊt h nh vi ph¹m téi, ®éng c¬, môc ®Ých kiÓm s¸t; ph¹m téi, t×nh tiÕt t¨ng nÆng, gi¶m nhÑ - Ng−êi ®ã cã thÓ ®ang bÞ giam gi÷ hoÆc TNHS... l nh÷ng t×nh tiÕt gióp c¬ quan ®iÒu T¹p chÝ luËt häc - 15
  3. nghiªn cøu - trao ®æi tra x¸c ®Þnh ®−îc chÝnh x¸c tÝnh chÊt nguy hai kh¸i niÖm n y chÝnh l ®Þnh h−íng quan hiÓm cña téi ph¹m v nh©n th©n bÞ can. träng cho c¬ quan ®iÒu tra kh«ng chØ trong 3. ViÖc t×m ra c¸c tiªu chÝ cô thÓ ®Ó ph©n viÖc x¸c ®Þnh ph¹m vi nh÷ng th«ng tin cÇn biÖt mét sè kh¸i niÖm kÒ cËn nhau dÔ nhÇm thu thËp ®Ó cã thÓ l m râ nh÷ng ®Æc ®iÓm lÉn nh− nh©n th©n bÞ can v nh©n th©n con nh©n th©n bÞ can m c¶ trong viÖc x¸c ®Þnh ng−êi, nh©n th©n ng−êi ph¹m téi, chñ thÓ téi kÕ ho¹ch khai th¸c nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã mét ph¹m, nh©n c¸ch bÞ can cã ý nghÜa kh«ng c¸ch cã hiÖu qu¶ phôc vô c«ng t¸c ®iÒu tra nhá ®èi víi thùc tiÔn c«ng t¸c ®Êu tranh l m râ vô ¸n. phßng, chèng téi ph¹m. Nh÷ng kh¸i niÖm - Nh©n th©n bÞ can v nh©n th©n ng−êi n y cã néi dung t−¬ng ®èi gièng nhau nh−ng ph¹m téi. kh«ng ph¶i l ®ång nhÊt. Sù t−¬ng ®ång v Nh©n th©n ng−êi ph¹m téi l mét trong kh¸c biÖt cña c¸c kh¸i niÖm n y cã thÓ kh¸i nh÷ng ®èi t−îng nghiªn cøu cña téi ph¹m qu¸t nh− sau: häc v ®−îc hiÓu l tæng hîp nh÷ng ®Æc - Nh©n th©n bÞ can v nh©n th©n con ®iÓm, nh÷ng dÊu hiÖu, nh÷ng ®Æc tÝnh quan ng−êi. träng thÓ hiÖn b¶n chÊt x héi cña con ng−êi Sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a bÞ can v c¸c vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù, c¸c ®Æc ®iÓm Êy c«ng d©n kh¸c chÝnh l ë chç bÞ can ® vi kÕt hîp víi ®iÒu kiÖn v yÕu tè kh¸c ® ¶nh ph¹m ph¸p luËt h×nh sù v v× thÕ ® bÞ c¬ h−ëng ®Õn c¸ch xö sù chèng ®èi x héi cña quan cã thÈm quyÒn khëi tè vÒ h×nh sù, l m ng−êi ®ã.(6) Trong lÝ luËn cña khoa häc luËt c¬ së cho viÖc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù h×nh sù, khi mét ng−êi thùc hiÖn h nh vi ph¹m téi ®−îc quy ®Þnh trong Bé luËt h×nh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. ë nh÷ng c¸ sù th× quan hÖ ph¸p luËt h×nh sù gi÷a hä v nh©n b×nh th−êng, nhãm dÊu hiÖu ®¹o ®øc - nh n−íc sÏ xuÊt hiÖn. Khi Êy, hä trë th nh t©m lÝ cña hä (c¸c dÊu hiÖu ph¶n ¸nh mèi ng−êi ph¹m téi v t− c¸ch ®Æc biÖt n y cña quan hÖ cña c¸ nh©n ®èi víi c¸c gi¸ trÞ x hä chØ mÊt ®i khi hä ® thi h nh xong b¶n ¸n héi, c¸c chøc n¨ng x héi cña m×nh nh− mèi do to ¸n nh©n danh nh n−íc tuyªn v ® quan hÖ víi nh n−íc, x héi, tËp thÓ, tr¸ch ®−îc xo¸ ¸n. Khi h nh vi ph¹m téi cña hä bÞ nhiÖm c«ng d©n, víi nh÷ng ng−êi xung ph¸t hiÖn, hä ph¶i tham gia v o qu¸ tr×nh tè quanh, víi chÝnh m×nh…) ph¸t triÓn phï hîp tông h×nh sù - qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n víi nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc v ph¸p luËt. h×nh sù do c¸c c¬ quan tiÕn h nh tè tông thùc Trong khi Êy, ë bÞ can nh÷ng dÊu hiÖu n y hiÖn (c¬ quan ®iÒu tra, viÖn kiÓm s¸t, to ¸n) th−êng ph¸t triÓn theo h−íng tiªu cùc, kh«ng v ë mçi giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®ã hä tham cã lîi cho hä còng nh− x héi. Nh− vËy, gia tè tông víi c¸c tªn gäi kh¸c nhau, cã nh÷ng quan ®iÓm vÒ nh©n th©n con ng−êi l quyÒn v nghÜa vô tè tông kh¸c nhau (bÞ can xuÊt ph¸t ®iÓm cho viÖc nghiªn cøu vÒ nh©n ë giai ®o¹n ®iÒu tra, bÞ c¸o ë giai ®o¹n xÐt th©n bÞ can trong khoa häc ®iÒu tra h×nh sù. xö, ng−êi bÞ kÕt ¸n ë giai ®o¹n thi h nh ¸n). §ång thêi, sù kh¸c biÖt trong néi h m cña Nh− vËy, kh¸i niÖm "bÞ can" l kh¸i niÖm 16 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi ph¸p lÝ tè tông h×nh sù ®−îc sö dông ®Ó chØ vi ph¹m téi cô thÓ.(8) ng−êi ph¹m téi ®ang tham gia tè tông h×nh NÕu so s¸nh kh¸i niÖm nh©n th©n cña bÞ sù ë giai ®o¹n ®iÒu tra. Nãi c¸ch kh¸c, nÕu can víi kh¸i niÖm chñ thÓ cña téi ph¹m th× kh¸i niÖm ng−êi ph¹m téi l kh¸i niÖm néi dÔ nhËn thÊy nh÷ng dÊu hiÖu cña chñ thÓ cña dung chØ ng−êi ® thùc hiÖn h nh vi ph¹m téi téi ph¹m chØ l bé phËn n»m trän vÑn trong do Bé luËt h×nh sù quy ®Þnh th× bÞ can chÝnh nh©n th©n ng−êi ph¹m téi nãi chung, nh©n l tªn gäi tè tông cña ng−êi ph¹m téi khi hä th©n cña bÞ can nãi riªng. Kh¸i niÖm nh©n tham gia v o giai ®o¹n ®iÒu tra do c¬ quan th©n cña bÞ can kh«ng chØ bao gåm tÊt c¶ c¸c ®iÒu tra tiÕn h nh.(7) Do ®ã, nh©n th©n bÞ can dÊu hiÖu cña chñ thÓ téi ph¹m m luËt h×nh chØ ®−îc coi l biÓu hiÖn cô thÓ cña nh©n sù quy ®Þnh nh− tuæi, n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm th©n ng−êi ph¹m téi, cã nh÷ng dÊu hiÖu (®Æc ®iÓm) t−¬ng tù nh− nh©n th©n ng−êi ph¹m téi h×nh sù v c¸c dÊu hiÖu cña chñ thÓ ®Æc biÖt nh−ng kh«ng ph¶i l mét. Ngo i ra, l−îng nh− giíi tÝnh, chøc vô... m cßn cã c¶ nh÷ng th«ng tin vÒ nh©n th©n cña bÞ can m c¬ quan dÊu hiÖu, ®Æc ®iÓm kh¸c kh«ng thuéc dÊu ®iÒu tra cã ®−îc kh«ng ph¶i lu«n ë møc ®é hiÖu ph¸p lÝ cña kh¸i niÖm chñ thÓ téi ph¹m ®Çy ®ñ, trïng khÝt víi nh÷ng ®Æc ®iÓm nh©n nh− c¸c ®Æc ®iÓm thÓ hiÖn vÞ trÝ, vai trß x th©n ng−êi ph¹m téi tån t¹i trong thùc tÕ. héi cña bÞ can, th¸i ®é cña bÞ can ®èi víi mäi Nh÷ng th«ng tin vÒ ®Æc ®iÓm nh©n th©n gi¸ trÞ x héi ®ang tån t¹i, ®èi víi nh÷ng ng−êi ph¹m téi sÏ ®−îc bæ sung, l m ®Çy ®ñ ng−êi kh¸c còng nh− víi chÝnh b¶n th©n bëi c¸c c¬ quan tiÕn h nh tè tông kh¸c (viÖn m×nh… §ång thêi, ngay c¶ ®èi víi nh÷ng kiÓm s¸t, to ¸n) khi bÞ can tiÕp tôc tham gia dÊu hiÖu cã trong chñ thÓ cña téi ph¹m v v o c¸c giai ®o¹n sau ®ã cña qu¸ tr×nh tè nh©n th©n bÞ can th× trong nh©n th©n cña bÞ tông h×nh sù (truy tè, xÐt xö). T×m ra sù can chóng còng ®−îc thÓ hiÖn réng h¬n, chi t−¬ng ®ång v kh¸c biÖt trong nh©n th©n bÞ tiÕt h¬n. T−¬ng tù nh− vËy, dÊu hiÖu chøc vô can v nh©n th©n ng−êi ph¹m téi l c¬ së v c¸c dÊu hiÖu kh¸c cña chñ thÓ ®Æc biÖt quan träng ®Çu tiªn ®Þnh h−íng cho viÖc tiÕp cËn v nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm nh©n th©n còng l dÊu hiÖu cña nh©n th©n bÞ can nh−ng cña bÞ can ë giai ®o¹n ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù. chóng ®−îc c¬ quan ®iÒu tra xem xÐt víi - Nh©n th©n bÞ can v chñ thÓ cña téi ph¹m vi réng h¬n, v−ît ra ngo i ph¹m vi cña ph¹m. kh¸i niÖm chñ thÓ téi ph¹m nh− tÝnh chÊt tÇm Chñ thÓ cña téi ph¹m l mét trong nh÷ng quan träng cña chøc vô, thêi gian v chÊt yÕu tè b¾t buéc cÊu th nh téi ph¹m, l l−îng thùc hiÖn c«ng viÖc ®−îc giao... Nh− ®iÒu kiÖn tÊt yÕu hîp lÝ ®Ó ®Ó truy cøu vËy, to n bé c¸c dÊu hiÖu ph¸p lÝ thuéc chñ tr¸ch nhiÖm h×nh sù. Trong khoa häc thÓ cña téi ph¹m chØ l bé phËn chø kh«ng ph¸p lÝ h×nh sù, chñ thÓ cña téi ph¹m ®−îc ph¶i l to n bé c¸c dÊu hiÖu (®Æc ®iÓm) cña hiÓu l ng−êi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh nh©n th©n bÞ can. NhËn thøc ®−îc ®iÒu ®ã sÏ sù, ®¹t ®é tuæi luËt ®Þnh v ® thùc hiÖn h nh gióp cho ®iÒu tra viªn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c T¹p chÝ luËt häc - 17
  5. nghiªn cøu - trao ®æi giíi h¹n nhiÖm vô cña m×nh trong viÖc thu s¸nh hai kh¸i niÖm trªn cã thÓ thÊy nh÷ng thËp, nghiªn cøu v sö dông nh÷ng th«ng tin ®Æc ®iÓm n»m trong nh©n c¸ch bÞ can chØ l vÒ ®Æc ®iÓm nh©n th©n cña bÞ can phôc vô mét bé phËn t¹o nªn nh©n th©n bÞ can. §iÒu thùc tiÔn ®iÒu tra h×nh sù. ®ã cã nghÜa, néi h m cña kh¸i niÖm nh©n - Nh©n th©n bÞ can v nh©n c¸ch bÞ can. th©n bÞ can cã néi dung lín h¬n nhiÒu so víi Theo quan ®iÓm m¸c xÝt, nh©n c¸ch l sù néi h m cña kh¸i niÖm nh©n c¸ch bÞ can. tæng ho kh«ng ph¶i c¸c ®Æc ®iÓm c¸ thÓ cña Cho nªn, nÕu viÖc n¾m v÷ng nh÷ng ®Æc ®iÓm con ng−êi m chØ l nh÷ng ®Æc ®iÓm quy nh©n th©n cña bÞ can l mét trong nh÷ng c¬ ®Þnh con ng−êi nh− l mét th nh viªn cña x së gióp c¬ quan ®iÒu tra x¸c ®Þnh ph−¬ng héi, nãi lªn bé mÆt t©m lÝ - x héi, gi¸ trÞ v h−íng ®iÒu tra nãi chung, c¸c thñ thuËt, cèt c¸ch l m ng−êi cña c¸ nh©n cô thÓ, bëi v× chiÕn thuËt phï hîp cÇn ph¶i ¸p dông ®Ó ®Êu "nh©n c¸ch l to n bé nh÷ng ®Æc ®iÓm, tranh víi bÞ can nãi riªng th× c¸c th«ng tin vÒ phÈm chÊt t©m lÝ cña c¸ nh©n, quy ®Þnh gi¸ nh©n c¸ch cña bÞ can chñ yÕu gióp ®iÒu tra trÞ x héi v h nh vi cña hä".(9) Nh− vËy, viªn x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng t©m lÝ nh©n c¸ch l kh¸i niÖm ®−îc sö dông ®Ó chØ ®èi víi bÞ can trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra vô ¸n b¶n chÊt t©m lÝ cña con ng−êi. Nã l ®èi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt./. t−îng nghiªn cøu cña nhiÒu ng nh khoa häc (1).Xem: Tõ ®iÓn nghiÖp vô phæ th«ng - ViÖn nghiªn kh¸c nhau nh− triÕt häc, ®¹o ®øc häc, x héi cøu khoa häc c«ng an. 1977, tr. 368 häc, t©m lÝ häc. Nh©n c¸ch ng−êi ph¹m téi (2).Xem: M¸c - ¡nghen. TuyÓn tËp, tËp 1, Nxb. Sù nãi chung, bÞ can nãi riªng l nh©n c¸ch ® thËt, H Néi, 1980, tr. 257. bÞ biÕn d¹ng tiªu cùc ë møc ®é nhÊt ®Þnh m (3).Xem: Kho¶n 1 §iÒu 103 BLTTHS. (4).Xem: Kho¶n 1 §iÒu 34 BLTTHS. biÓu hiÖn ra bªn ngo i b»ng viÖc thùc hiÖn (5).Xem: Kho¶n 4 §iÒu 34 BLTTHS. h nh vi ph¹m téi cña ng−êi ®ã "nh©n c¸ch (6).Xem: Gi¸o tr×nh téi ph¹m häc, Tr−êng ng−êi ph¹m téi l nh©n c¸ch bÞ lÊn ¸t bëi ® ¹ i häc luËt H Néi, Nxb. CAND, H. 1998, nh÷ng nÐt t©m lÝ kh«ng ®¸p øng ®−îc chuÈn tr. 136. (7). Nh−ng cÇn l−u ý l kh«ng ph¶i mäi bÞ can trong mùc x héi, ®i ng−îc l¹i víi lîi Ých x thùc tÕ tè tông h×nh sù ®Òu l ng−êi ph¹m téi bëi cã (10) héi". XÐt vÒ b¶n chÊt, nh©n c¸ch bÞ can thÓ x¶y ra tr−êng hîp oan, sai trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù: C¬ quan ®iÒu tra khëi tè h×nh sù c¶ ph¶n ¸nh thÕ giíi quan, c¸c ®Þnh h−íng gi¸ nh÷ng ng−êi kh«ng ph¹m téi trong thùc tÕ. trÞ cña bÞ can… Nãi c¸ch kh¸c, nh©n c¸ch bÞ (8)Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù, Tr−êng ®¹i häc luËt can chÝnh l sù ph¶n ¸nh thÕ giíi néi t©m cña H Néi, Nxb. CAND, H. 2000, tr. 90. bÞ can. Trong khi Êy, nh− ® tr×nh b y ë phÇn (9).Xem: Gi¸o tr×nh t©m lÝ häc t− ph¸p, Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi, Nxb. CAND, H. 2001, tr. 28. tr−íc, nh©n th©n bÞ can ®−îc hîp th nh bëi (10).Xem: PGS.TS Tr−¬ng Ng«n - Gi¸o tr×nh mét sè ba nhãm ®Æc ®iÓm: X héi - nh©n khÈu häc, vÊn ®Ò vÒ t©m lÝ häc nghiÖp vô, Tr−êng ®¹i häc c¶nh ®¹o ®øc - t©m lÝ v ph¸p lÝ h×nh sù. NÕu so s¸t nh©n d©n, H. 1999, tr.35. 18 - T¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2