intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Pháp nhân có thể là chủ thể của tội phạm hay không "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

74
lượt xem
12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Pháp nhân có thể là chủ thể của tội phạm hay không Do bị ràng buộc bởi quy định này mà tất cả các luật khác chỉ có thể chỉ dẫn đến BLHS trong trường hợp muốn xác định trách nhiệm hình sự cho những hành vi nhất định liên quan đến nội dung điều chỉnh của mình. Trong đó có cả các luật mà nội dung là về phòng và chống các nhóm hành vi nguy hiểm cho xã hội nhất định.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Pháp nhân có thể là chủ thể của tội phạm hay không "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Ph¸p nh©n cã thÓ lµ chñ thÓ cña téi ph¹m hay kh«ng? TS. Ph¹m Hång H¶i * 1. C©u hái ph¸p nh©n cã thÓ l chñ thÓ kh¸c; thø ba, trong thêi gian qua nhiÒu cña téi ph¹m hay kh«ng tõ tr−íc tíi nay trung t©m th«ng tin ® s−u tÇm t i liÖu, vÉn ®ang cßn l vÊn ®Ò tranh c i gi÷a c¸c ®Æc biÖt ® biªn dÞch nhiÒu v¨n b¶n ph¸p nh nghiªn cøu khoa häc ph¸p lÝ kh«ng luËt h×nh sù cña n−íc ngo i ®Ó cho Ban nh÷ng ë n−íc ta m cßn ë nh÷ng n−íc so¹n th¶o BLHS, c¸c c¬ quan gióp viÖc kh¸c trªn thÕ giíi trong ®ã cã c¶ c¸c quèc cña Quèc héi, ®¹i biÓu Quèc héi v nh©n gia m ë ®ã ph¸p luËt h×nh sù hiÖn h nh d©n tham kh¶o khi ®ãng gãp ý kiÕn x©y ® coi ph¸p nh©n nh− mét trong nh÷ng dùng BLHS v ®iÒu n y ® g©y kh«ng Ýt chñ thÓ cña téi ph¹m. ë n−íc ta, tõ tr−íc tranh luËn trong giíi khoa häc còng nh− tíi nay, ph¸p luËt h×nh sù lu«n lu«n c¸c c¸n bé l m c«ng t¸c thùc tiÔn vÒ chÕ kh«ng coi ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi ®Þnh chñ thÓ téi ph¹m. Giê ®©y, ph¸p ph¹m. Ngay trong khoa häc hÇu nh− còng nh©n cã thÓ ®−îc coi l chñ thÓ cña téi kh«ng ai ®Æt vÊn ®Ò cã nªn hay kh«ng ph¹m kh«ng ® v lu«n l c©u hái nghiªm nªn coi ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi tóc tr−íc nh÷ng ng−êi l m c«ng t¸c ph¹m. Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, vÊn ®Ò nghiªn cøu khoa häc ph¸p lÝ h×nh sù v ph¸p nh©n cã thÓ l chñ thÓ cña téi ph¹m nã còng cÇn cã c©u tr¶ lêi nghiªm tóc v hay kh«ng ®−îc b n nhiÒu ®Õn bëi mét sè khoa häc. lÝ do sau ®©y: Thø nhÊt, võa qua Nh 2. Vi ph¹m ph¸p luËt l hiÖn t−îng x n−íc ® tiÕn h nh söa ®æi c¬ b¶n Bé luËt héi mang tÝnh giai cÊp v tÝnh lÞch sö. Téi h×nh sù nªn viÖc nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ l¹i ph¹m l mét trong c¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p tÊt c¶ c¸c chÕ ®Þnh cña luËt h×nh sù trong luËt nªn nã còng cã nh÷ng tÝnh chÊt nh− ®ã cã chÕ ®Þnh vÒ chñ thÓ cña téi ph¹m ® vËy. ViÖc quy ®Þnh h nh vi n o l téi ®−îc c¸c nh khoa häc quan t©m v mÆc ph¹m, ai l chñ thÓ cña téi ph¹m (ng−êi dï trong Bé luËt h×nh sù (BLHS) söa ®æi thùc hiÖn h nh vi bÞ coi l téi ph¹m cã thÓ võa ®−îc Quèc héi th«ng qua ®Çu th¸ng bÞ xö lÝ vÒ h×nh sù) phô thuéc v o ý chÝ 12/1999 ph¸p nh©n vÉn ch−a ®−îc coi l cña giai cÊp thèng trÞ x héi (®©y còng l chñ thÓ cña téi ph¹m; thø hai, trong mét trong nh÷ng biÓu hiÖn tÝnh giai cÊp nh÷ng n¨m gÇn ®©y sù giao l−u cña n−íc cña téi ph¹m). Tuy nhiªn, trong mäi lÜnh ta víi c¸c n−íc trong khu vùc trªn tÊt c¶ vùc, ý chÝ cña giai cÊp thèng trÞ kh«ng c¸c lÜnh vùc trong ®ã cã lÜnh vùc khoa ph¶i l bÊt biÕn m ng−îc l¹i, nã còng häc ph¸p lÝ h×nh sù ng y c ng ®−îc më thay ®æi theo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña x réng v ®iÒu n y ®Æt ra cho nh÷ng nh héi. V o thêi k× n y, Nh n−íc coi nh÷ng khoa häc ph¸p lÝ vÊn ®Ò nªn, ch−a nªn hoÆc kh«ng nªn häc tËp kinh nghiÖm * ViÖn nghiªn cøu nh n−íc v ph¸p luËt TTKHXH & Nh©n v¨n quèc gia trong lÜnh vùc lËp ph¸p cña c¸c quèc gia 14 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi h nh vi n y l téi ph¹m, nh÷ng ng−êi n y bang Nga ®−îc §uma quèc gia th«ng qua l chñ thÓ cña téi ph¹m nh−ng v o thêi k× ng y 24/5/1996 còng kh«ng coi ph¸p kh¸c do nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ nh©n l chñ thÓ cña téi ph¹m. §iÒu 19 Bé chi phèi, Nh n−íc cã thÓ thay ®æi nh÷ng luËt h×nh sù Liªn bang Nga n¨m 1996 quy ®Þnh cña m×nh vÒ téi ph¹m. §©y quy ®Þnh: "Tr¸ch nhiÖm h×nh sù chØ thuéc chÝnh l biÓu hiÖn cña tÝnh lÞch sö cña téi vÒ thÓ nh©n cã ®ñ n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm ph¹m. ®¹t tíi ®é tuæi do Bé luËt n y quy ®Þnh". XuÊt ph¸t tõ tÝnh giai cÊp v tÝnh lÞch ë c¸c n−íc XHCN §«ng ¢u tr−íc ®©y sö cña téi ph¹m nªn viÖc quèc gia n o ®ã ph¸p luËt h×nh sù còng kh«ng quy ®Þnh cã sù thay ®æi chÝnh s¸ch h×nh sù cña ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi ph¹m. LËp m×nh trong ®ã cã sù thay ®æi vÒ quan luËn cho ®iÒu n y, c¸c nh khoa häc ph¸p niÖm còng nh− c¸c quy ®Þnh vÒ chñ thÓ lÝ h×nh sù ®Òu c¨n cø v o nguyªn t¾c c¸ téi ph¹m còng l ®iÒu dÔ hiÓu, còng chÝnh thÓ hãa tr¸ch nhiÖm h×nh sù v tÝnh môc v× thÕ kh«ng thÓ véi v ng nhËn xÐt luËt ®Ých cña h×nh ph¹t. Ph¸p nh©n l tËp thÓ h×nh sù cña n−íc n y kh«ng khoa häc khi cña nh÷ng con ng−êi cô thÓ v h nh vi vi nã quy ®Þnh hay kh«ng quy ®Þnh ph¸p ph¹m cña ph¸p nh©n ®−îc thùc hiÖn bëi nh©n l chñ thÓ cña téi ph¹m. Trong h nh vi cña nh÷ng con ng−êi cô thÓ nªn tr−êng hîp n y, ®iÒu cÇn ®¸nh gi¸ l v o ph¸p nh©n kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm thêi ®iÓm n o ®ã khi luËt h×nh sù quy h×nh sù m chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®Þnh hay kh«ng quy ®Þnh ph¸p nh©n l chÝnh l nh÷ng ng−êi (thÓ nh©n) cô thÓ ® chñ thÓ cña téi ph¹m cã phï hîp víi thùc hiÖn c¸c h nh vi vi ph¹m. Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ hay nh÷ng môc ®Ých cña h×nh ph¹t l gi¸o kh«ng? dôc, c¶i t¹o v h×nh ph¹t sÏ kh«ng cã t¸c 3. ë n−íc ta, luËt h×nh sù l mét trong dông nÕu nã ®−îc ¸p dông víi ph¸p nh©n nh÷ng ng nh luËt ra ®êi sím nhÊt. Nh×n m kh«ng ®−îc ¸p dông víi con ng−êi cô l¹i lÞch sö cña n−íc ViÖt Nam tõ thêi k× thÓ. cã ph¸p luËt th nh v¨n ®Õn nay, ph¸p luËt Nghiªn cøu nh÷ng t i liÖu hiÖn cã ë h×nh sù vÉn ®øng vÞ trÝ ®Çu tiªn c¶ vÒ thêi ViÖt Nam, chóng t«i thÊy r»ng, trªn thÕ ®iÓm xuÊt hiÖn còng nh− sè l−îng c¸c giíi hiÖn ® cã mét sè n−íc m ë ®ã ph¸p v¨n b¶n. ë mçi thêi k× kh¸c nhau, do luËt h×nh sù quy ®Þnh ph¸p nh©n l chñ nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ ®Þa lÝ, chÝnh trÞ, x héi thÓ cña téi ph¹m. §iÒu 2.07 BLHS mÉu nªn ph¸p luËt h×nh sù n−íc ta Ýt nhiÒu bÞ cña MÜ quy ®Þnh trõ c¸c c«ng ti v hiÖp ¶nh h−ëng bëi ph¸p luËt h×nh sù cña n−íc héi ®−îc th nh lËp víi t− c¸ch l c¬ quan ngo i. Trong thêi gian h¬n nöa thÕ kØ qua, cña Nh n−íc hoÆc do Nh n−íc th nh ph¸p luËt h×nh sù cña n−íc ta ® chÞu ¶nh lËp nh»m thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh cña h−ëng rÊt nhiÒu bëi ph¸p luËt h×nh sù cña Nh n−íc cßn c¸c c«ng ti v hiÖp héi c¸c n−íc x héi chñ nghÜa, ®Æc biÖt l cña kh¸c ®Òu cã thÓ trë th nh chñ thÓ cña téi Liªn X« (cò). V còng nh− ë c¸c quèc gia ph¹m. Ph¸p nh©n bao gåm c¸c c«ng ti v ®ã, ph¸p luËt h×nh sù cña n−íc ta ch−a hiÖp héi cã thÓ bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm bao giê coi ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi h×nh sù khi kh«ng thùc hiÖn nh÷ng nghÜa ph¹m. Bé luËt h×nh sù míi nhÊt cña Liªn vô, nhiÖm vô m luËt quy ®Þnh ph¸p nh©n T¹p chÝ luËt häc - 15
  3. nghiªn cøu - trao ®æi ph¶i thùc hiÖn; ban l nh ®¹o hoÆc mét ®¹i ®Þnh liªn quan ®Òu ph¶i dùa trªn quy diÖn cña ph¸p nh©n thiÕu thËn träng trong ®Þnh n y". h nh vi cña m×nh nh©n danh ph¸p nh©n Qua thùc tÕ th× thÊy r»ng, quan ®iÓm dÉn tíi ph¹m téi. coi ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi ph¹m ® Bé luËt h×nh sù Céng hßa Ph¸p 1994 cã tõ l©u v hiÖn nay nã ® ®−îc chÝnh t¹i §iÒu 121.2 cã quy ®Þnh trõ Nh n−íc, thøc thõa nhËn ë mét sè quèc gia trong c¸c ph¸p nh©n ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh ®ã cã c¶ nh÷ng quèc gia tõ tr−íc tíi nay sù trong c¸c tr−êng hîp quy ®Þnh trong kh«ng nh÷ng kh«ng thõa nhËn m cßn luËt vÒ c¸c téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn v× lîi thËm chÝ cßn phª ph¸n. Nh÷ng quèc gia Ých cña hä bëi c¸c c¬ quan, ®¹i diÖn cña cã ph¸p luËt h×nh sù coi ph¸p nh©n l chñ hä. C¸c ph¸p nh©n ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm thÓ cña téi ph¹m l nh÷ng quèc gia cã h×nh sù vÒ c¸c téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hoÆc ®ang ph¸t khi ® cã tho¶ thuËn vÒ sù ñy quyÒn c«ng triÓn. C¬ së truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vô ®Ó thi h nh c¸c ho¹t ®éng cña ph¸p ®èi víi ph¸p nh©n ®−îc gi¶i thÝch r»ng, ë nh©n. LuËt h×nh sù cña Céng hßa Ph¸p c¸c quèc gia n y nh÷ng vô ph¹m téi víi ph©n chia téi ph¹m th nh ba lo¹i: Träng thñ ®o¹n lîi dông danh nghÜa ph¸p nh©n téi, khinh téi v téi vi c¶nh nªn khi ph¸p kh«ng cßn l c¸ biÖt v ® trë th nh t−¬ng nh©n ph¹m téi lo¹i n o th× sÏ cã h×nh ph¹t ®èi phæ biÕn; mÆc dï kh«ng ph¶i l con t−¬ng øng, phï hîp víi lo¹i téi ®ã. ng−êi cô thÓ (thÓ nh©n) nh−ng cã thÓ coi ë Céng hßa nh©n d©n Trung Hoa ph¸p nh©n nh− mét "con ng−êi ph¸p lÝ" tr−íc ®©y, ph¸p luËt h×nh sù còng kh«ng còng cã n¨ng lùc t−¬ng tù nh− nh÷ng thÓ quy ®Þnh ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi nh©n; b¶n th©n ph¸p nh©n còng cã kh¶ ph¹m. Tuy nhiªn, trong Bé luËt h×nh sù n¨ng chÞu mét sè h×nh ph¹t nhÊt ®Þnh cña míi nhÊt ®−îc th«ng qua th¸ng 3 n¨m Nh n−íc nh− ph¹t tiÒn, gi¶i thÓ, ®×nh chØ 1997 ® cã c¸c quy ®Þnh ph¸p nh©n còng hoÆc t¹m ®×nh chØ lÜnh vùc ho¹t ®éng n o l chñ thÓ cña téi ph¹m. TiÕt 4 ch−¬ng III ®ã... BLHS Céng hßa nh©n d©n Trung Hoa víi MÆc dï l thùc thÓ trõu t−îng nh−ng tªn gäi "Téi ph¹m cã chñ thÓ l c¸c c¬ ph¸p nh©n ®−îc con ng−êi lËp ra v ho¹t quan, ®¬n vÞ v tæ chøc" cã hai ®iÒu luËt ®éng cña nã (h nh vi kh¸ch quan) chØ cã quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm h×nh sù cña ph¸p thÓ thùc hiÖn ®−îc th«ng qua nh÷ng con nh©n. §iÒu 30 quy ®Þnh: "C«ng ti, xÝ ng−êi cô thÓ. Nh÷ng con ng−êi ®ã hoÆc l nghiÖp, c¬ quan, tæ chøc, ®o n thÓ thùc chØ huy, l nh ®¹o hoÆc l ®¹i diÖn cña hiÖn h nh vi nguy hiÓm cho x héi th× ph¸p nh©n. Khi nh÷ng ng−êi n y thùc còng bÞ coi l ph¹m téi v ph¶i chÞu tr¸ch hiÖn nghÜa vô hoÆc nhiÖm vô cña ph¸p nhiÖm h×nh sù"; §iÒu 31 quy ®Þnh: "C«ng nh©n th× ý chÝ v h nh vi cña hä ®−îc coi ti, xÝ nghiÖp, c¬ quan tæ chøc, ®o n thÓ l ý chÝ v h nh vi cña ph¸p nh©n. Trong ph¹m téi sÏ bÞ ph¹t tiÒn; Ng−êi phô tr¸ch ®iÒu kiÖn hiÖn nay, c¸c ho¹t ®éng cña x v nh÷ng ng−êi cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp héi vÒ c¬ b¶n l c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh kh¸c cña ®¬n vÞ còng ph¶i chÞu tr¸ch kinh tÕ do c¸c c¸ nh©n hoÆc ph¸p nh©n nhiÖm h×nh sù. PhÇn riªng cña Bé luËt thùc hiÖn. C¸c vi ph¹m v téi ph¹m kinh n y v nh÷ng luËt kh¸c cã nh÷ng quy tÕ hoÆc l do c¸ nh©n hoÆc do ph¸p nh©n 16 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi thùc hiÖn, v× vËy, nÕu ph¸p nh©n kh«ng 4. So víi mét sè quèc gia kh¸c m ë ®−îc coi l chñ thÓ cña téi ph¹m tøc l ®ã ph¸p luËt h×nh sù coi ph¸p nh©n l chñ mäi h nh vi, viÖc l m cña ph¸p nh©n cho thÓ cña téi ph¹m th× nhÞp ®é ph¸t triÓn dï cã nguy hiÓm cho x héi ®Õn ®©u còng kinh tÕ cña n−íc ta ch−a cao. Tuy nhiªn, kh«ng ®−îc coi l téi ph¹m v kh«ng bÞ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trong sè c¸c xö lÝ b»ng c¸c biÖn ph¸p nghiªm kh¾c téi ph¹m kinh tÕ cã kh«ng Ýt c¸c téi ph¹m nhÊt l h×nh ph¹t th× Nh n−íc sÏ kh«ng do ph¸p nh©n thùc hiÖn. B¸o c¸o cña kiÓm so¸t ®−îc c¸c h nh vi vi ph¹m ph¸p ng nh thuÕ h ng n¨m cho thÊy, mçi n¨m luËt cña ph¸p nh©n v ®Æc biÖt l ® Nh n−íc thÊt thu h ng ngh×n tØ ®ång tiÒn kh«ng sö dông biÖn ph¸p h÷u hiÖu l biÖn thuÕ m nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng n y ph¸p h×nh sù ®Ó chèng l¹i c¸c vi ph¹m v l do c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh c¶ phôc håi l¹i c¸c quan hÖ x héi ® bÞ x©m cña quèc doanh v ngo i quèc doanh trèn h¹i. Còng nh− ®èi víi thÓ nh©n, viÖc truy thuÕ. B¸o c¸o cña ng nh qu¶n lÝ thÞ cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®èi víi ph¸p tr−êng còng chØ ra t×nh tr¹ng kinh doanh nh©n v ¸p dông h×nh ph¹t t−¬ng xøng tr¸i phÐp, l m v bu«n b¸n h ng gi¶, l−u ®èi víi h nh vi ph¹m téi cña ph¸p nh©n h nh s¶n phÈm kÐm phÈm chÊt, vi ph¹m võa cã ý nghÜa chèng v võa cã ý nghÜa c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶ng c¸o v.v. ®ang ng y phßng ngõa téi ph¹m. Trong tr−êng hîp c ng trë nªn trÇm träng h¬n. MÆc dï vËy, ng−êi ®¹i diÖn cho ph¸p nh©n thùc hiÖn viÖc xö lÝ vÒ h×nh sù c¸c h nh vi vi ph¹m h nh vi ®−îc coi l téi ph¹m, nÕu ph¸p kÓ trªn rÊt khã v× luËt h×nh sù n−íc ta luËt chØ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù víi kh«ng coi ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi ng−êi ®ã m kh«ng truy cøu tr¸ch nhiÖm ph¹m. Trong thùc tiÔn, ® cã kh«ng Ýt vô h×nh sù ph¸p nh©n trong khi chÝnh ph¸p trèn thuÕ cña c¸c doanh nghiÖp ngo i nh©n l¹i ®−îc h−ëng nhiÒu lîi Ých mang quèc doanh (c«ng ti tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, l¹i tõ h nh vi ph¹m téi th× cã nghÜa ph¸p c«ng ti cæ phÇn, tæ s¶n xuÊt t− nh©n...) bÞ luËt ® bá lät téi ph¹m v ®©y râ r ng nh− ®−a ra gi¶i quyÕt b»ng tè tông h×nh sù v kÝch thÝch tè khuyÕn khÝch nh÷ng h nh vi trong nh÷ng tr−êng hîp n y c¸ nh©n bÞ sai tr¸i cña ph¸p nh©n. ë tÊt c¶ quèc gia truy tè l gi¸m ®èc hoÆc phã gi¸m ®èc. m ph¸p luËt h×nh sù coi ph¸p nh©n l C¸c vô trèn thuÕ ë c¸c c¬ së kinh tÕ quèc chñ thÓ cña téi ph¹m th× ®ång thêi ph¸p doanh kh«ng ®−îc gi¶i quyÕt b»ng kªnh luËt h×nh sù còng cã hÖ thèng h×nh ph¹t tè tông h×nh sù v thËm chÝ c¶ kªnh h nh riªng ¸p dông cho ph¸p nh©n ph¹m téi. chÝnh ®ang bÞ x héi lªn ¸n. Cã lÏ chÝnh Thùc tiÔn còng ® chøng minh r»ng, v× Nh n−íc kh«ng sö dông biÖn ph¸p nh÷ng h nh vi ph¹m téi cña ph¸p nh©n cøng r¾n l biÖn ph¸p h×nh sù ®Ó xö lÝ c¸c th−êng x¶y ra trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi ph¹m kiÓu trªn cña ph¸p nh©n nªn t×nh víi môc ®Ých kiÕm ®−îc lîi nhuËn nhiÒu tr¹ng d©y d−a nî ®äng thuÕ cña c¸c h¬n v v× vËy, h×nh ph¹t tiÒn víi sè l−îng doanh nghiÖp víi sè l−îng ng y c ng lín hoÆc nh÷ng h×nh ph¹t h¹n chÕ quyÒn t¨ng v tíi mét sè l−îng n o ®ã ®Èy tù do kinh doanh cña ph¸p nh©n ®−îc coi doanh nghiÖp tíi bê ph¸ s¶n th× ®Ó cøu l nh÷ng h×nh ph¹t cã t¸c dông gi¸o dôc doanh nghiÖp, Nh n−íc l¹i ph¶i dïng v phßng ngõa h¬n c¶. biÖn ph¸p "®Ëy nî" v ®©y chÝnh l nh÷ng T¹p chÝ luËt häc - 17
  5. nghiªn cøu - trao ®æi g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch nh n−íc, l nhiÖm h×nh sù cßn mét tËp thÓ ng−êi mét trong nh÷ng nguyªn nh©n l m cho ®−îc h−ëng lîi Ých tõ h nh vi ph¹m téi l¹i Nh n−íc kh«ng thùc hiÖn ®−îc mét sè v« can. Trong luËt h×nh sù (mÆc dï ch−a chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra. Nghiªn cøu t×nh cã ®iÒu luËt n o cña BLHS n−íc ta quy h×nh téi ph¹m ë n−íc ta trong nh÷ng n¨m ®Þnh) ng−êi ta vÉn thõa nhËn thi h nh gÇn ®©y th× thÊy ngo i nh÷ng tr−êng hîp mÖnh lÖnh cÊp trªn trong nh÷ng tr−êng kÎ ph¹m téi lîi dông danh nghÜa c¬ quan hîp kh«ng nhËn thøc ®−îc ®ã l mÖnh nh n−íc, tæ chøc x héi nh− l thñ ®o¹n lÖnh tr¸i ph¸p luËt ®−îc coi l t×nh tiÕt ph¹m téi cßn cã kh«ng Ýt tr−êng hîp lo¹i trõ tÝnh nguy hiÓm cña h nh vi. chÝnh c¸c c¬ quan nh n−íc, c¸c doanh Trong vô viÖc nªu trªn, ch¾c ch¾n cã nghiÖp ® lîi dông kÏ hë cña ph¸p luËt kh«ng Ýt ng−êi kh«ng thÓ nhËn thøc ®−îc trong viÖc kh«ng quy ®Þnh ph¸p nh©n l c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng ñy, ñy ban nh©n chñ thÓ cña téi ph¹m ®Ó ph¹m téi. Vô ¸n d©n, Héi ®ång nh©n d©n, §¹i héi x viªn vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lÝ v b¶o vÖ l sai tr¸i v v× vËy, lÏ ra hä ph¶i ®−îc ®Êt ®ai theo §iÒu 180 BLHS x¶y ra ë x lo¹i khái ph¹m vi nh÷ng ng−êi bÞ truy Ngäc Thôy huyÖn Gia L©m th nh phè H cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù. Tuy nhiªn, dï Néi l mét thÝ dô ®iÓn h×nh. XuÊt ph¸t tõ thÕ n o ch¨ng n÷a, c¸c tæ chøc ® cã nghÞ chç ng©n s¸ch nh n−íc cÊp cho x qu¸ quyÕt sai tr¸i v nghÞ quyÕt ®ã ® ®−îc eo hÑp trong khi ®Þa ph−¬ng l¹i cã nhu thùc hiÖn th«ng qua h nh vi cña nh÷ng cÇu x©y dùng, tr−êng häc, tr¹m x¸, bèt ng−êi ®¹i diÖn th× tæ chøc Êy kh«ng thÓ ®iÖn, ®−êng ®i... nªn §¶ng ñy, Héi ®ång kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm. Trong tr−êng nh©n d©n, §¹i héi x viªn ®Òu nhÊt trÝ b¸n hîp nªu trªn, nh÷ng ng−êi ®−îc tËp thÓ mét diÖn tÝch rÊt lín mÆt hå cho mét sè ñy quyÒn ® r¬i v o ho n c¶nh khã xö, c¬ quan nh n−íc v c¸ nh©n ë H Néi ®Ó nÕu thùc hiÖn sù ñy quyÒn cña tËp thÓ, hä lÊy tiÒn ®Çu t− cho c¸c c«ng tr×nh phóc trë th nh kÎ høng chÞu tr¸ch nhiÖm cho lîi. Sau khi ® cã NghÞ quyÕt cña §¶ng tËp thÓ (cô thÓ l bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm ñy, Héi ®ång nh©n d©n v §¹i héi x h×nh sù cßn tËp thÓ th× kh«ng); cßn nÕu viªn, chñ nhiÖm hîp t¸c x v mét sè kh«ng thùc hiÖn hä ® vi ph¹m ®iÒu lÖ tr−ëng th«n ®−îc giao trùc tiÕp thùc thi cña tæ chøc v hä cã thÓ bÞ kØ luËt. Râ nhiÖm vô. Sau mét thêi gian, c¸c nghÞ r ng nh− vËy l kh«ng c«ng b»ng v c¸i quyÕt ® ®−îc thùc hiÖn, ®êi sèng vËt ®iÒu kh«ng c«ng b»ng n y cÇn ph¶i ®−îc chÊt v tinh thÇn cña nh©n d©n x Ngäc kh¾c phôc. Thôy ® ®−îc c¶i thiÖn v ®ã còng l lóc Qua nghiªn cøu t×nh h×nh téi ph¹m v to n bé ban l nh ®¹o §¶ng ñy, ñy ban thùc tiÔn ho¹t ®éng tè tông h×nh sù ë nh©n d©n, Héi ®ång nh©n d©n, Hîp t¸c x n−íc ta, chóng t«i cho r»ng ® ®Õn lóc v c¸c tr−ëng th«n ph¶i ®øng tr−íc v nh trong ph¸p luËt h×nh sù cña n−íc ta ph¶i mãng ngùa vÒ téi danh nh− ® nªu trªn v cã c¸c quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm h×nh sù nhËn c¸c møc ¸n kh¸c nhau. Râ r ng ë cña ph¸p nh©n. Tr−íc ®©y, chóng ta ®©y ta thÊy cã nh÷ng ®iÒu bÊt hîp lÝ l kh«ng quy ®Þnh ph¸p nh©n l chñ thÓ cña nh÷ng ng−êi trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c nghÞ téi ph¹m bëi khi Êy ch−a cÇn thiÕt v× sè quyÕt cña tËp thÓ th× bÞ truy cøu tr¸ch 18 - T¹p chÝ luËt häc
  6. nghiªn cøu - trao ®æi c¸c vi ph¹m ph¸p luËt cña ph¸p nh©n ®¹t MÆc dï Bé luËt h×nh sù söa ®æi cña tíi møc nguy hiÓm nh− téi ph¹m cßn Ýt, n−íc ta míi ®−îc th«ng qua nh−ng theo ch−a ®¸ng kÓ. LÝ luËn luËt h×nh sù chØ ra quan ®iÓm cña chóng t«i, trong thêi gian r»ng ®Ó téi ph¹m hãa mét h nh vi Ýt nhÊt tíi cÇn cô thÓ hãa tr¸ch nhiÖm h×nh sù cÇn cã ba ®iÒu kiÖn: H nh vi cã tÝnh nguy cña ph¸p nh©n ®èi víi c¸c téi ph¹m vÒ hiÓm cao cho x héi; h nh vi t−¬ng ®èi kinh tÕ m ph¸p nh©n th−êng thùc hiÖn phæ biÕn; h nh vi cã thÓ ®−îc chøng minh nh− trèn thuÕ, kinh doanh tr¸i phÐp, l m b»ng tè tông. HiÖn nay, c¸c lo¹i vi ph¹m h ng gi¶, vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lÝ ®ã cña ph¸p nh©n ® t−¬ng ®èi phæ biÕn ®Êt ®ai, vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ v viÖc gi¶i quyÕt, xö lÝ chóng b»ng biÖn m«i tr−êng... ph¸p h×nh sù l cÇn thiÕt. ViÖc quy ®Þnh Trong quan hÖ ph¸p luËt h×nh sù, ph¸p nh©n l chñ thÓ cña téi ph¹m xÐt vÒ ng−êi ®øng ®Çu hoÆc ng−êi ®¹i diÖn cña b¶n chÊt kh«ng cã g× l bÊt cËp cho viÖc ph¸p nh©n v ph¸p nh©n kh«ng thÓ chÞu ¸p dông ph¸p luËt h×nh sù nãi riªng còng tr¸ch nhiÖm h×nh sù thay nhau. Ng−êi nh− trong ®Êu tranh phßng chèng téi ®øng ®Çu hoÆc ng−êi ®¹i diÖn ®ång thêi ph¹m nãi chung. Chóng ta vÉn thõa nhËn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù khi h nh vi ®ång ph¹m, ph¹m téi cã tæ chøc l nh÷ng cña hä ®−îc thùc hiÖn trong ph¹m vi ®−îc h×nh thøc ph¹m téi cã møc ®é nguy hiÓm ñy quyÒn. Ph¸p nh©n kh«ng chÞu tr¸ch cho x héi lín h¬n h×nh thøc c¸ nh©n nhiÖm h×nh sù cïng ng−êi ®øng ®Çu hoÆc ph¹m téi. C¸c vi ph¹m ph¸p luËt cña ph¸p ng−êi ®¹i diÖn nÕu h nh vi ph¹m téi cña nh©n ®Òu ®−îc thùc hiÖn d−íi h×nh thøc ng−êi n y n»m ngo i sù ñy quyÒn cña ph¸p ®ång ph¹m v lÏ ra so víi c¸c vi ph¹m nh©n. Ng−îc l¹i, ng−êi ®øng ®Çu hoÆc ®¹i cïng lo¹i chóng ph¶i ®−îc coi l nguy diÖn cña ph¸p nh©n chØ cã thÓ ph¶i chÞu hiÓm h¬n míi ®óng. V× vËy, kh«ng truy tr¸ch nhiÖm h nh chÝnh hay kØ luËt vÒ h nh cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ph¸p nh©n khi vi ph¹m téi cña ph¸p nh©n nÕu hä kh«ng cã ph¸p nh©n cã h nh vi vi ph¹m ph¸p luËt lçi h×nh sù ®èi víi h nh vi ®ã. nghiªm träng cã nghÜa l ng−êi l m luËt NÕu nh÷ng quy ®Þnh trªn ®©y trong ® m¾c ph¶i sai lÇm l lu«n lu«n coi h nh t−¬ng lai ®−îc thÓ hiÖn trong Bé luËt h×nh vi vi ph¹m cña ph¸p nh©n kh«ng nguy sù, chóng t«i tin ch¾c r»ng nguyªn t¾c hiÓm b»ng h nh vi vi ph¹m cña thÓ nh©n c«ng b»ng v b×nh ®¼ng, nguyªn t¾c mäi (c¸ nh©n) v ®iÒu n y râ r ng m©u thuÉn h nh vi ph¹m téi kh«ng tho¸t khái sù víi lÝ luËn vÒ ®ång ph¹m v m©u thuÉn trõng trÞ cña ph¸p luËt sÏ ®−îc cñng cè v víi quan ®iÓm rÊt quan träng ®−îc thõa ®©y sÏ l ®iÒu kiÖn quan träng b¶o ®¶m nhËn trong luËt h×nh sù l tÝnh nguy hiÓm hiÖu qu¶ cña cuéc ®Êu tranh phßng chèng cho x héi cña téi ph¹m ®−îc ®¸nh gi¸ téi ph¹m cña n−íc ta hiÖn nay./. tr−íc hÕt ph¶i dùa v o tÇm quan träng cña quan hÖ x héi nã x©m h¹i chø kh«ng ph¶i nã do c¸ nh©n hoÆc ph¸p nh©n thùc hiÖn. T¹p chÝ luËt häc - 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2