zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Pháp luật và tập quán trong điều chỉnh quan hệ xã hội"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

104
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Pháp luật và tập quán trong điều chỉnh quan hệ xã hội Việc giải quyết khiếu kiện, trong chừng mực nhất định, có thể hạn chế được ý kiến chủ quan và định kiến của chủ thể trực tiếp quản lí khi xem xét lại vụ việc đã và đang quản lí trong quá trình giải quyết khiếu nại đồng thời loại trừ tâm lí e ngại việc công nhận quyết định hành chính, hành vi hành chính của chính các chủ thể quản lí là không đúng....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Pháp luật và tập quán trong điều chỉnh quan hệ xã hội"

nghiªn cøu - trao ®æi ph¸p luËt vµ tËp qu¸n TRONG §IÒU CHØNH quan hÖ X· HéI ThS. Lª V−¬ng Long* iÒu chØnh x héi nãi chung, ®iÒu chØnh téc, t«n gi¸o, ®é tuæi...) hoÆc x héi v cã ý § ph¸p luËt nãi riªng l qu¸ tr×nh phøc t¹p trong nhËn thøc luËn v trong thùc tiÔn. §Ó nghÜa kh¸c nhau. TËp qu¸n cña c¸ nh©n l thãi quen trong xö sù mang b¶n tÝnh c¸ thÓ, ®em l¹i hiÖu qu¶ v ®¶m b¶o tÝnh hîp ph¸p, l yÕu tè thÓ hiÖn nh©n c¸ch, danh tÝnh v lèi hîp lÝ qu¸ tr×nh t¸c ®éng tíi quan hÖ x héi sèng cña con ng−êi. Gi÷a tËp qu¸n c¸ nh©n cÇn xem xÐt mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a ph¸p víi tËp qu¸n x héi kh«ng ph¶i bao giê còng luËt víi c¸c hiÖn t−îng x héi, trong ®ã cã thèng nhÊt m nhiÒu khi cã sù kh¸c nhau vÒ mèi quan hÖ víi tËp qu¸n. môc ®Ých, néi dung v gi¸ trÞ cña sù ®iÒu Theo tõ ®iÓn tiÕng ViÖt, tËp qu¸n ®−îc chØnh. TËp qu¸n x héi mang tÝnh phæ biÕn, ®Þnh nghÜa l "thãi quen h×nh th nh ® l©u r ng buéc chung ®èi víi nhiÒu ng−êi v chi trong ®êi sèng, ®−îc mäi ng−êi tu©n theo".(1) phèi tíi lèi sèng còng nh− c¸c ho¹t ®éng x TËp qu¸n ®−îc xuÊt hiÖn, tån t¹i g¾n liÒn víi héi cña tõng c¸ nh©n. ho¹t ®éng cña con ng−êi trªn c¸c lÜnh vùc v Trong ®êi sèng x héi cã giai cÊp, ph¸p cã mÆt trong mäi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña x luËt v tËp qu¸n l c¸c ph−¬ng tiÖn ®iÒu héi lo i ng−êi. Trong t¸c phÈm “B n vÒ khÕ chØnh x héi, b¶o ®¶m cho c¸c quan hÖ x héi −íc x héi”, Rót-x« ® cho r»ng phong tôc ph¸t triÓn trong trËt tù cã lîi cho giai cÊp cÇm tËp qu¸n v truyÒn thèng ®¹o ®øc nãi chung quyÒn. So víi ph¸p luËt th× ph¹m vi t¸c ®éng, l d− luËn nh©n d©n l "lo¹i ph¸p luËt" quan tÝnh b¾t buéc, c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o còng träng. ¤ng viÕt: “LuËt n y mçi ng y l¹i thªm nh− kh¶ n¨ng linh ho¹t trong ®iÒu chØnh cña søc míi, khi c¸c thø luËt kh¸c ® gi cçi tËp qu¸n thÊp h¬n. MÆt kh¸c, tËp qu¸n cßn hoÆc t¾t ngÊm th× luËt n y th¾p cho nã l¹i mang tÝnh b¶o thñ, tån t¹i chñ yÕu th«ng qua s¸ng lªn, hoÆc bæ sung thay thÕ nã, duy tr× c¶ truyÒn miÖng hoÆc d−íi d¹ng m« thøc h nh d©n téc trong tinh thÇn thÓ chÕ, l¼ng lÆng vi mÉu cøng nh¾c, kh«ng cô thÓ vÒ néi dung ®−a søc m¹nh cña thãi quen thay søc m¹nh nªn qu¸ tr×nh ¸p dông th−êng thô ®éng v tuú cña quyÒn uy”.(2) tiÖn. Tõ l©u, tËp qu¸n ® ®−îc nhiÒu nh d©n Gi¸ trÞ cña tËp qu¸n l ë tÝnh quy ph¹m, téc häc, sö häc, luËt häc t×m hiÓu nghiªn cøu nã b¶o ®¶m cho h nh vi cña c¸ nh©n hoÆc nh»m kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña nã trong vèn v¨n céng ®ång vËn h nh trong trËt tù nhÊt ®Þnh. ho¸ phi vËt thÓ cña d©n téc v g×n gi÷ l−u Tuy nhiªn, nh×n chung tËp qu¸n xuÊt hiÖn, truyÒn cho c¸c thÕ hÖ mai sau. tån t¹i mang tÝnh tù ph¸t, côc bé v khã thay LÞch sö ViÖt Nam g¾n liÒn víi nÒn v¨n ®æi. TËp qu¸n cã nhiÒu lo¹i, h×nh th nh ë minh lóa n−íc, víi lèi sèng quÇn c− cho thÊy nhiÒu cÊp ®é nh− c¸ nh©n, tËp hîp quÇn c− * Gi¶ng viªn Khoa h nh chÝnh - nh n−íc con ng−êi theo c¸c dÊu hiÖu (l ng, xãm, d©n Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi T¹p chÝ luËt häc - 27
nghiªn cøu - trao ®æi gi¸ trÞ thùc tÕ cña tËp qu¸n trong ®iÒu chØnh Ba l , tËp qu¸n ®−îc sö dông ®Ó gi¶i v qu¶n lÝ x héi l rÊt lín. Cã thÓ nãi tËp quyÕt c¸c vô viÖc trong tr−êng hîp ph¸p luËt qu¸n ® trë th nh yÕu tè cÇn thiÕt cña v¨n kh«ng quy ®Þnh (xem §iÒu 14 BLDS). ViÖc ho¸ l ng x v lèi sèng céng ®ång mang tÝnh ¸p dông tËp qu¸n ë ®©y cã tÝnh c¸ biÖt, ®éc bÒn v÷ng ë n−íc ta trong mäi thêi k× ph¸t lËp cho tõng tr−êng hîp. triÓn. TËp qu¸n ë ®©y kh«ng chØ ®iÒu chØnh Nh×n chung, trong tõng lÜnh vùc ®iÒu h nh vi hiÖn thùc m cßn ®iÒu chØnh c¶ h nh chØnh x héi th× møc ®é cña sù g¾n bã gi÷a vi mang tÝnh siªu thùc cña ®êi sèng t©m linh ph¸p luËt víi tËp qu¸n cã sù kh¸c nhau nhÊt tÝn ng−ìng. Ng y nay, víi lèi sèng theo ph¸p ®Þnh. H¬n n÷a, kh¶ n¨ng t−¬ng hîp gi÷a tËp luËt, tËp qu¸n l yÕu tè gãp phÇn thóc ®Èy qu¸n x héi víi ph¸p luËt l cao h¬n so víi viÖc x¸c lËp c¸c h nh vi hîp ph¸p, tÝch cùc c¸c cÊp ®é tËp qu¸n kh¸c. §Ó nh×n nhËn râ c¸c kh¶ n¨ng, tr¹ng th¸i cña sù g¾n bã gi÷a nh−ng nã cã thÓ l yÕu tè c¶n trë qu¸ tr×nh hai hiÖn t−îng n y xin ph©n tÝch mét sè quy ®ã. Ph¸p luËt v tËp qu¸n cã thÓ “chung ®Þnh cã liªn quan trong Bé luËt d©n sù n−íc sèng” víi nhau trong c¸c kh¶ n¨ng, tr¹ng th¸i ta. cña qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh x héi: Tr−íc hÕt, khi nãi vÒ nguyªn t¾c cña Bé Mét l , tËp qu¸n ®−îc nh n−íc thõa luËt d©n sù, t¹i §iÒu 4 BLDS ® kh¼ng ®Þnh: nhËn v n©ng lªn th nh c¸c quy t¾c xö xù “ViÖc x¸c lËp, thùc hiÖn quyÒn, nghÜa vô d©n mang tÝnh b¾t buéc chung (tøc l quy ph¹m sù ph¶i b¶o ®¶m gi÷ g×n b¶n s¾c d©n téc, t«n ph¸p luËt). Trong tr−êng hîp n y, tËp qu¸n träng v ph¸t huy phong tôc, tËp qu¸n truyÒn ® trë th nh h×nh thøc ph¸p luËt gäi l tËp thèng tèt ®Ñp, t×nh ®o n kÕt, t−¬ng th©n, qu¸n ph¸p. §iÒu kiÖn ®Ó trë th nh tËp qu¸n t−¬ng ¸i, mçi ng−êi v× céng ®ång, céng ®ång ph¸p vÒ nguyªn t¾c tËp qu¸n ®ã ph¶i l h÷u v× mçi ng−êi v c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc cao ®Ñp Ých, ®−îc sö dông réng r i trong ®êi sèng, cña c¸c d©n téc cïng sinh sèng trªn ®Êt n−íc phï hîp víi truyÒn thèng d©n téc, ®iÒu kiÖn ViÖt Nam”. kinh tÕ x héi hiÖn t¹i v tÊt nhiªn cÇn tr¶i Trong viÖc ¸p dông tËp qu¸n, ¸p dông qua thñ tôc cÇn thiÕt trong x©y dùng ph¸p t−îng tù ph¸p luËt, §iÒu 14 BLDS quy ®Þnh: luËt. Trªn thùc tÕ thËt khã chØ ra tr−íc ®−îc “Trong tr−êng hîp ph¸p luËt kh«ng quy ®Þnh nh÷ng lo¹i tËp qu¸n n o sÏ trë th nh tËp qu¸n v c¸c bªn kh«ng cã tho¶ thuËn th× cã thÓ ¸p ph¸p v cã lÏ còng kh«ng cã thñ tôc riªng ®èi dông tËp qu¸n hoÆc quy ®Þnh t−¬ng tù cña víi viÖc thõa nhËn tËp qu¸n trong x©y dùng ph¸p luËt nh−ng kh«ng ®−îc tr¸i víi nguyªn ph¸p luËt, nhÊt l ë nh÷ng quèc gia nh− n−íc t¾c quy ®Þnh trong Bé luËt n y". ta ch−a chÝnh thøc thõa nhËn tËp qu¸n ph¸p. §©y l quy ®Þnh cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ gi¶i Hai l , c¸c tËp qu¸n tèt ®Ñp phï hîp víi quyÕt ®−îc c¸c tranh chÊp d©n sù vèn rÊt ®a truyÒn thèng d©n téc ®−îc nh n−íc b¶o vÖ d¹ng, phøc t¹p m ch−a ®−îc luËt ®Þnh cô thÓ b»ng viÖc t¹o lËp m«i tr−êng ph¸p lÝ cÇn thiÕt vÒ mÆt néi dung. Nh− vËy theo ®iÒu luËt, ®Ó cho sù ph¸t triÓn thuËn lîi cña chóng trong ¸p dông tËp qu¸n hoÆc quy ®Þnh t−¬ng tù cña ®êi sèng x héi. ph¸p luËt (ë ®©y l t−¬ng tù quy ph¹m ph¸p 28 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi luËt) m néi dung cÇn gi¶i quyÕt ph¸p luËt bé ®Þa ph−¬ng v tån t¹i bÊt th nh v¨n. ViÖc kh«ng quy ®Þnh, c¸c bªn kh«ng cã tho¶ thuËn nhËn diÖn c¸c gi¸ trÞ x héi còng nh− viÖc v viÖc ¸p dông kh«ng tr¸i víi nguyªn t¾c ph©n lo¹i tËp qu¸n trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i cña luËt d©n sù. VÊn ®Ò ®Æt ra trong thùc tiÔn bao giê còng cã sù thèng nhÊt ë mäi vïng xÐt xö d©n sù l sÏ ¸p dông tËp qu¸n n o v l nh thæ. tËp qu¸n ë ®©u, ch¼ng h¹n, tËp qu¸n cña n¬i T−¬ng tù nh− vËy, theo §iÒu 250 BLDS bªn nguyªn ®¬n, bÞ ®¬n hoÆc tËp qu¸n n¬i quy ®Þnh vÒ x¸c lËp quyÒn së h÷u ®èi víi gia x¶y ra tranh chÊp, n¬i giao dÞch d©n sù hay sóc bÞ thÊt l¹c th×: “Sau 6 th¸ng kÓ tõ ng y n¬i cã to ¸n thô lÝ vô ¸n? Theo kho¶n 2 §iÒu th«ng b¸o c«ng khai m kh«ng cã ng−êi ®Õn 135 BLDS, trong tr−êng hîp giao dÞch d©n sù nhËn th× gia sóc ®ã thuéc ng−êi b¾t ®−îc; ®−îc hiÓu theo nhiÒu nghÜa kh¸c nhau th× nÕu gia sóc b¾t ®−îc l gia sóc th¶ r«ng theo viÖc gi¶i thÝch theo tËp qu¸n n¬i giao dÞch tËp qu¸n th× thêi h¹n n y l mét n¨m”. Qu¶ ®−îc x¸c lËp. Hay kho¶n 5 §iÒu 408 BLDS thËt khã ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh cã ph¶i gia sóc quy ®Þnh: “Khi hîp ®ång thiÕu mét sè ®iÒu th¶ r«ng theo tËp qu¸n hay kh«ng ®Ó cã thÓ kho¶n kh«ng thuéc néi dung chñ yÕu th× cã ®−îc kÐo d i thêi h¹n l mét n¨m theo quy thÓ bæ sung theo tËp qu¸n ®èi víi lo¹i hîp ®Þnh n y. Trªn thùc tÕ, luËt ph¸p ch−a hÒ cã ®ång ®ã t¹i ®Þa ®iÓm giao kÕt hîp ®ång”. quy ®Þnh n o ®Ó l m c¨n cø ph©n ®Þnh ®iÒu VËy, nªn ch¨ng viÖc ¸p dông tËp qu¸n còng n y m ho n to n dùa v o kinh nghiÖm d©n quy ®Þnh nh− trªn ®Ó tr¸nh sù phøc t¹p. VÒ lÝ gian kh«ng cã tÝnh thèng nhÊt. Trong tr−êng luËn, kh«ng ®−îc ph¸p luËt quy ®Þnh ®iÒu hîp kh«ng ph©n gi¶i ®−îc l gia sóc th¶ r«ng chØnh cã nghÜa l vô viÖc ®ã kh«ng mang tÝnh hay l gia sóc ®−îc ch¨n d¾t, qu¶n lÝ th× gi¶i ph¸p lÝ nh−ng khi ®−¬ng sù cã yªu cÇu, ®iÒu quyÕt tranh chÊp b»ng con ®−êng n o? luËt ®−a ra c¸ch gi¶i quyÕt ¸p dông tËp qu¸n, Còng víi c¸ch quy ®Þnh trªn, t¹i kho¶n 4 vËy néi dung ®ã cã mang tÝnh ph¸p lÝ hay §iÒu 629 BLDS ghi: “Trong tr−êng hîp sóc kh«ng? Trong tr−êng hîp n y chØ cã to ¸n vËt th¶ r«ng theo tËp qu¸n m g©y thiÖt h¹i (c¬ quan ¸p dông ph¸p luËt) cã quyÒn chÊp th× chñ së h÷u sóc vËt ®ã ph¶i båi th−êng nhËn thô lÝ hay kh«ng thô lÝ yªu cÇu cña theo tËp qu¸n nh−ng kh«ng ®−îc tr¸i ph¸p ®−¬ng sù, nghÜa l cã quyÒn ®em l¹i hoÆc luËt, ®¹o ®øc x héi”. Ph¶i nãi r»ng tËp qu¸n kh«ng ®em l¹i tÝnh ph¸p lÝ ®èi víi vô viÖc nu«i sóc vËt th¶ r«ng l phæ biÕn cña ®ång trªn. V× lÏ ®ã m néi dung, ph¹m vi cña c¸c b o miÒn nói nh−ng tËp qu¸n båi th−êng thiÖt vô viÖc ®−îc ¸p dông tËp qu¸n ë ®©y (theo h¹i ë mçi n¬i, mçi d©n téc l¹i cã sù kh¸c §iÒu 14 BLDS) ho n to n phô thuéc v o nhau nhÊt ®Þnh. Trong tr−êng hîp c¸c bªn nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸ cña to ¸n. LiÖu cã thÓ kh«ng tù tho¶ thuËn ®Òn bï thiÖt h¹i ®−îc m x¶y ra sù tuú tiÖn, chñ quan hay kh«ng trong cã kiÖn tông th× to ¸n sÏ ¸p dông tËp qu¸n viÖc ¸p dông khi kh«ng ®−îc l−îng ho¸ vÒ n o cho phï hîp? mÆt néi dung v h×nh thøc. CÇn ph¶i hiÓu Nh− ® kh¼ng ®Þnh ë trªn, c¸c tr−êng hîp r»ng tËp qu¸n l thãi quen øng xö mang ®Æc ®−a ra ë §iÒu 14 v kho¶n 4 §iÒu 629 BLDS ®iÓm ®Æc thï cña tõng d©n téc, mang tÝnh côc nÕu ®−îc ¸p dông tËp qu¸n ®Ó gi¶i quyÕt th× T¹p chÝ luËt häc - 29
nghiªn cøu - trao ®æi ch−a ph¶i l tËp qu¸n ph¸p v× viÖc ¸p dông ®ã Ngo i nh÷ng kh¶ n¨ng t−¬ng hîp trªn th× kh«ng thÓ dïng ®Ó gi¶i quyÕt cho mäi vô viÖc ph¸p luËt ®èi víi tËp qu¸n cßn cã kh¶ n¨ng t−¬ng tù cã thÓ x¶y ra ë c¸c ®Þa ph−¬ng nghÜa t−¬ng kh¾c x¶y ra. Nguyªn nh©n l do nh÷ng l ch−a mang tÝnh b¾t buéc chung. V× ph¸p tËp tôc (tªn gäi t¾t cña tËp qu¸n v phong tôc) luËt kh«ng thÓ dù liÖu ®−îc mäi vÊn ®Ò cã thÓ ® trë th nh hñ tôc ¶nh h−ëng ®Õn lèi sèng x¶y ra nªn ®©y l gi¶i ph¸p cÇn thiÕt. Tuy míi cña céng ®ång bÞ ph¸p luËt k×m h m nhiªn, theo chóng t«i, viÖc ¸p dông tËp qu¸n hoÆc triÖt tiªu tÝnh phæ biÕn cña nã. HoÆc cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt so víi víi ¸p dông còng cã thÓ l c¸c s¶n phÈm trùc tiÕp cña hñ quy ph¹m ph¸p luËt, do ®ã, cÇn ph¶i l m tôc ®−îc coi l c¸c nguån, mÇm mèng g©y s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n: ®éc h¹i ®èi víi sù an to n cña c¸c quan hÖ x - Cã ph¶i mäi tr−êng hîp ph¸p luËt héi, truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc bÞ ph¸p kh«ng quy ®Þnh ®iÒu chØnh, cã tranh chÊp v luËt phñ nhËn, lo¹i bá. Kho¶n 1 §iÒu 749 khëi kiÖn th× to ¸n gi¶i quyÕt b»ng c¸ch ¸p BLDS quy ®Þnh vÒ t¸c phÈm kh«ng ®−îc Nh dông tËp qu¸n hoÆc t−¬ng tù quy ph¹m ph¸p n−íc b¶o hé quyÒn t¸c gi¶ l nh÷ng t¸c phÈm luËt hay chØ víi mét sè quan hÖ d©n sù nhÊt cã néi dung: ®Þnh? “a. Tuyªn truyÒn b¹o lùc, chiÕn tranh - ViÖc lùa chän tËp qu¸n ®Ó ¸p dông l x©m l−îc, g©y hËn thï gi÷a c¸c d©n téc v quyÒn cña to ¸n hay l sù tho¶ thuËn cña c¸c nh©n d©n c¸c n−íc; truyÒn b¸ t− t−ëng, v¨n bªn ®−¬ng sù? Nh÷ng c¨n cø ®Æt ra ®Ó lùa ho¸ ph¶n ®éng, lèi sèng d©m « ®åi trôy, h nh chän tËp qu¸n ¸p dông? vi téi ¸c, tÖ n¹n x héi, mª tÝn dÞ ®oan, ph¸ - Nguyªn t¾c, tr×nh tù thñ tôc ¸p dông tËp ho¹i thuÇn phong mÜ tôc. qu¸n. b. Xuyªn t¹c lÞch sö; phñ nhËn th nh tùu - Xung ®ét tËp qu¸n trong ¸p dông v c¸ch m¹ng, xóc ph¹m vÜ nh©n, anh hïng d©n biÖn ph¸p xö lÝ. téc; vu khèng, xóc ph¹m uy tÝn tæ chøc, danh - HiÖu lùc vÒ thêi gian cña tËp qu¸n ®−îc dù v nh©n phÈm cña c¸ nh©n”. x¸c ®Þnh nh− thÕ n o? Cã thÓ ¸p dông tËp Nh×n chung, sù t−¬ng hîp hoÆc t−¬ng qu¸n ® bÞ mai mét tõ l©u hay tËp qu¸n kh¾c gi÷a ph¸p luËt víi tËp qu¸n trong ®iÒu ®−¬ng thêi? chØnh quan hÖ x héi cã thÓ x¶y ra trªn c¸c HiÖn nay, trong Ph¸p lÖnh thñ tôc gi¶i gãc ®é: quyÕt c¸c vô ¸n d©n sù còng ch−a cã ®iÒu - Gi÷a ph¸p luËt quèc gia víi tËp qu¸n kho¶n cô thÓ n o d nh riªng cho tr×nh tù, thñ d©n téc. tôc ¸p dông tËp qu¸n v t−¬ng tù quy ph¹m - Gi÷a c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ m Nh n−íc ph¸p luËt. §iÒu n y g©y v−íng m¾c trong qu¸ ta tham gia kÝ kÕt hoÆc ph¸p luËt n−íc ngo i tr×nh gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n trªn thùc tÕ, nhÊt l cã liªn quan ®Õn néi dung ®iÒu chØnh cô thÓ ®èi víi vïng s©u, vïng xa n¬i m lèi sèng víi tËp qu¸n d©n téc. cña ®ång b o cßn chÞu sù ®iÒu chØnh rÊt lín - Gi÷a ph¸p luËt quèc gia víi tËp qu¸n cña phong tôc tËp qu¸n. quèc tÕ. 30 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi §iÒu 828 BLDS quy ®Þnh nguyªn t¾c ¸p ®Þnh ph¸p luËt ®iÒu chØnh. C«ng viÖc n y cã dông ph¸p luËt n−íc ngo i v tËp qu¸n quèc thÓ giao cho c¬ quan nh n−íc cã thÈm tÕ l : “Trong c¸c tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i quyÒn, chøc n¨ng x©y dùng ph¸p luËt hoÆc kho¶n 3 §iÒu 827 cña Bé luËt n y th× ph¸p viÖn, tr−êng n o ®ã thùc hiÖn d−íi d¹ng c«ng luËt n−íc ngo i, tËp qu¸n quèc tÕ còng chØ tr×nh khoa häc cÊp nh n−íc. ®−îc ¸p dông, nÕu viÖc ¸p dông hoÆc hËu - N−íc ta víi h¬n 54 d©n téc, ®a sè d©n qu¶ cña viÖc ¸p dông ®ã kh«ng tr¸i víi c¸c c− sèng ë n«ng th«n, miÒn nói, d©n trÝ ph¸p lÝ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ph¸p luËt Céng ho thÊp, sù r ng buéc cña phong tôc tËp qu¸n x héi chñ nghÜa ViÖt Nam” cßn rÊt lín. Kinh nghiÖm thùc tÕ vÒ tù qu¶n Thõa nhËn nguyªn t¾c qu¶n lÝ x héi cña ®ång b o ë n«ng th«n, miÒn nói cho thÊy b»ng ph¸p luËt kh«ng cã nghÜa l chóng ta cã sù cÇn thiÕt vÒ x©y dùng h−¬ng −íc, téc −íc thÓ ban h nh ®ñ quy ph¹m ph¸p luËt ®Ó ®¸p v chuÈn ho¸ lÖ l ng, luËt tôc trong ®iÒu kiÖn øng mäi nhu cÇu ®iÒu chØnh cña quan hÖ x hiÖn nay. Cã thÓ nãi, NghÞ quyÕt sè 03- héi ®−îc. Trong c¸c giao dÞch d©n sù quèc tÕ NQ/T¦ vÒ x©y dùng v ph¸t triÓn nÒn v¨n còng kh«ng lo¹i trõ kh¶ n¨ng kh«ng cã quy ho¸ ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ® b¶n s¾c d©n ph¹m ph¸p luËt ®iÒu chØnh, vËy gi¶i quyÕt téc; ChØ thÞ sè 24-CT/TTg cña Thñ t−íng b»ng c¸ch n o? Kho¶n 4 §iÒu 827 BLDS cho ChÝnh phñ vÒ viÖc x©y dùng h−¬ng −íc c¬ së thÊy: “Trong tr−êng hîp quan hÖ d©n sù cã l c¬ së ph¸p lÝ ®èi víi ho¹t ®éng trªn. §iÒu yÕu tè n−íc ngo i kh«ng ®−îc Bé luËt n y, n y, n¨m 1958 khi tiÕp ®o n c¸n bé tØnh Th¸i c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c cña Céng ho x B×nh B¸c Hå ® c¨n dÆn: “H−¬ng −íc l héi chñ nghi ViÖt Nam, ®iÒu −íc quèc tÕ m nh÷ng kho¸n −íc trong l ng, ng−êi ta quy Céng ho x héi chñ nghÜa ViÖt Nam kÝ kÕt ®Þnh víi nhau kh«ng ®−îc ®Ó tr©u bß ph¸ lóa, hoÆc tham gia hoÆc hîp ®ång d©n sù gi÷a g quÐ ¨n m¹, ¨n rau, kh«ng ®−îc trém c¾p c¸c bªn ®iÒu chØnh th× ¸p dông tËp qu¸n cña nhau... ®©y l nh÷ng phong tôc hay cña quèc tÕ nÕu viÖc ¸p dông hoÆc hËu qu¶ cña n«ng th«n n−íc ta tr−íc ®©y. Tõ sau c¸ch viÖc ¸p dông kh«ng tr¸i víi nguyªn t¾c c¬ m¹ng, c¸c chó ®em xo¸ bá c¶ thÕ l kh«ng b¶n cña ph¸p luËt Céng ho x héi chñ ®óng, c¸ch m¹ng chØ xo¸ bá c¸i xÊu, c¸i dë, nghÜa ViÖt Nam”. cßn gi÷ l¹i c¸i tèt c¸i hay”.(3) Tõ viÖc nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a - CÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p mang tÝnh tæng ph¸p luËt víi tËp qu¸n trong ®iÒu chØnh quan thÓ v cô thÓ vÒ x©y dùng c¸c thiÕt chÕ l ng, hÖ x héi ë n−íc ta, chóng t«i thÊy cã mÊy x v¨n ho¸, thùc hiÖn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, vÊn ®Ò cÇn ®−îc quan t©m: gi¶m dÇn sù kh¸c biÖt x héi nh»m b¶o tån, - MÆc dï muén song cÇn s−u tÇm, tuyÓn ph¸t triÓn c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ phi vËt thÓ. B i chän c¸c tËp qu¸n ®iÓn h×nh, tÝch cùc cã kh¶ häc vÒ Th¸i B×nh n¨m 1998, sù kiÖn T©y n¨ng t−¬ng hîp cao víi ph¸p luËt ®Ó cã thÓ Nguyªn v HuÕ võa råi cho thÊy nhiÒu vÊn ®Ò ph¸p luËt ho¸ hoÆc hç trî cho viÖc gi¶i quyÕt x héi cÇn ph¶i ®−îc kÞp thêi gi¶i quyÕt, c¸c tranh chÊp x héi x¶y ra khi ch−a cã quy trong ®ã cã vÊn ®Ò vÒ phong tôc tËp qu¸n. T¹p chÝ luËt häc - 31
nghiªn cøu - trao ®æi - Sù lÖch chuÈn c¸c thang gi¸ trÞ x héi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng l sù b¸o ®éng vÒ Nh÷ng kh¸c biÖt... (TiÕp theo trang 52) nguy c¬ cã thÓ mai mét c¸c phong tôc tËp lÇn mçi lÇn 5 n¨m cßn nh n hiÖu h ng ho¸ v qu¸n, truyÒn thèng tèt ®Ñp hoÆc phôc håi tªn gäi xuÊt xø h ng ho¸ cã thÓ ®−îc gia h¹n nh÷ng tËp qu¸n l¹c hËu, nh÷ng thãi h− tËt liªn tiÕp nhiÒu lÇn, mçi lÇn 10 n¨m còng xÊu lÏ ra ph¶i bÞ lo¹i trõ. §Ó ho nhËp m kh«ng n»m ngo i môc ®Ých chung nªu trªn kh«ng ho tan v mÊt ®i vËn héi cÇn: “Gi÷ cña sù b¶o hé ph¸p lÝ quyÒn së h÷u c«ng g×n v ph¸t triÓn nh÷ng di s¶n v¨n ho¸ quý nghiÖp. b¸u cña d©n téc, tiÕp thô nh÷ng tinh hoa v¨n Tãm l¹i, tuy cïng l c¸c bé phËn cña ho¸ thÕ giíi, s¸ng t¹o, vun ®¾p nªn nh÷ng gi¸ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ nh−ng quyÒn t¸c gi¶ v trÞ míi, ph¶i tiÕn h nh kiªn tr× cuéc ®Êu quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp lu«n cã nh÷ng tranh b i trõ hñ tôc, c¸c thãi h− tËt xÊu, n©ng ®iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n. §iÒu n y ® ®−îc thÓ cao tÝnh chiÕn ®Êu, chèng mäi m−u toan lîi hiÖn kh¸ râ trong c¸c quy ®Þnh cña BLDS vÒ dông v¨n ho¸ ®Ó thùc hiÖn diÔn biÕn ho quyÒn së h÷u trÝ tuÖ v chuyÓn giao c«ng b×nh”.(4) nghÖ tõ §iÒu 745 ®Õn §iÒu 825. Tuy nhiªn, Tãm l¹i, ¸p dông tËp qu¸n trong ho¹t ®Ó ¸p dông ®−îc c¸c quy ®Þnh n y, hiÖn t¹i ®éng xÐt xö cßn cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®−îc chóng ta vÉn ph¶i vËn dông qu¸ nhiÒu v¨n tiÕp tôc trao ®æi ®Ó cã sù thèng nhÊt vÒ nhËn b¶n h−íng dÉn tõ phÝa c¸c c¬ quan nh n−íc thøc v cã c¸c quy ®Þnh tè tông phï hîp víi cã thÈm quyÒn. Víi tÝnh chÊt quan träng cña thùc tr¹ng, yªu cÇu cña ph¸p chÕ. Sù t−¬ng c¸c quan hÖ së h÷u trÝ tuÖ trong sù ph¸t triÓn hîp gi÷a ph¸p luËt víi tËp qu¸n chØ cã thÓ kinh tÕ, x héi hiÖn nay v víi mong muèn ®em l¹i hiÖu qu¶ nÕu chóng ta sö dông tËp t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho c¸c nh ¸p qu¸n víi tÝnh c¸ch l c«ng cô bæ sung ®iÒu dông luËt, ®¶m b¶o cho viÖc ¸p dông luËt chØnh mét sè quan hÖ trong ®êi sèng x héi, ®−îc thèng nhÊt, trong xu h−íng söa ®æi, bæ b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña c«ng sung BLDS, Nh n−íc ta ®ang tiÕn h nh hiÖn d©n. ThiÕt nghÜ, ®©y còng l vÊn ®Ò cã ý nghÜa vÒ lÝ luËn v thùc tiÔn trong viÖc gi÷ nay, vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ nªn ch¨ng chóng g×n, b¶o vÖ v ph¸t huy tÝnh ®Æc thï v¨n ho¸ ta cã thÓ tËp trung thu hót c¸c quy ®Þnh n y ph¸p lÝ trong b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc./. sao cho viÖc ban h nh v¨n b¶n h−íng dÉn tõ c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®−îc gi¶m thiÓu tíi (1).Xem: Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt, Nxb. Gi¸o dôc, H 1995, møc thÊp nhÊt? Thùc hiÖn ®iÒu n y l¹i cã thÓ tr.1014. dÉn ®Õn dung l−îng rÊt lín cña BLDS vÒ (2). Gi¨ng-gi¾c Rót x«: B n vÒ khÕ −íc x héi Nxb. Th nh phè Hå ChÝ Minh, 1992, tr.90. quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Do ®ã, kh¶ n¨ng thø hai (3). Theo cuèn "Th¸i B×nh n¨m lÇn ®ãn B¸c" - Ban l chóng ta ho n to n cã thÓ tham kh¶o kinh nghiªn cøu lÞch sö cña TØnh uû Th¸i B×nh xuÊt b¶n nghiÖm cña nhiÒu n−íc l ban h nh ®¹o luËt n¨m 1970. (4).Xem: NghÞ quyÕt sè 03/NQ -T¦ - Héi nghÞ lÇn thø riªng vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ hoÆc tõng luËt n¨m - Ban chÊp h nh trung −¬ng §¶ng kho¸ VIII, riªng vÒ quyÒn t¸c gi¶, vÒ quyÒn së h÷u c«ng Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, tr.58. nghiÖp./. 32 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi T¹p chÝ luËt häc - 33

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2430 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.