intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Quyết định hình phạt trong Hoàng Việt luật lệ "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

81
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quyết định hình phạt trong Hoàng Việt luật lệ Từ đây trở đi, chúng tôi sử dụng khái niệm luật hình sự với nghĩa là một hình thức văn bản quy phạm pháp luật (hình sự) - (văn bản) luật hình sự. (8). Quan điểm này có thể được thể hiện rõ trong điều luật định nghĩa khái niệm tội phạm của BLHS. Ví dụ: Điều 1 BLHS Thuỵ Điển quy định: Tội phạm là hành vi

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Quyết định hình phạt trong Hoàng Việt luật lệ "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. D−¬ng TuyÕt Miªn * T rong l i d n cu n sách “Hoàng Vi t lu t l ”, d ch gi Nguy n Quang Th ng vi t: “Hoàng Vi t lu t l (còn g i là B lu t trư c cũng như rút ra nh ng kinh nghi m quý báu cho công tác l p pháp ngày nay. Trong ph m vi c a bài vi t này, chúng Gia Long) là B lu t l n nh t c a ch tôi ch c pv n quy t nh hình ph t phong ki n Vi t Nam. Có th nói, ây là b trong Hoàng Vi t lu t l . C n lưu ý là thu t lu t y và hoàn ch nh nh t c a n n c ng quy t nh hình ph t chưa xu t hi n lu t Vi t Nam”.(1) Khi nh n xét v Hoàng trong Hoàng Vi t lu t l , ây là thu t ng Vi t lu t l , h u h t các h c gi u phê bình c a lu t hình s hi n i. Chính vì v y, B lu t này không có tính sáng t o, c áo chúng tôi s trình bày quy nh c a Hoàng riêng mà chép l i g n như nguyên văn, d p Vi t lu t l v nh ng v n có liên quan khuôn i Thanh lu t l c a tri u ình Mãn n quy t nh hình ph t. Thanh.(2) Tuy nhiên, chúng tôi cho r ng khi Nh n xét t ng quan v Hoàng Vi t lu t ánh giá v c lu t chúng ta không th tách l là nh ng quy nh nói trên v n i dung r i các s ki n l ch s cũng như nh ng h n cũng như kĩ thu t l p pháp còn r t h n ch . ch v l ch s c a th i b y gi và v i con Văn phong c a B lu t nói chung cũng như m t c a nhà chuyên môn th i nay mà hãy c nh ng quy nh có liên quan n quy t nh g ng ánh giá các v n th t khách quan. hình ph t nói riêng còn rư m rà, khó hi u. Do v y, m c dù có nhi u h c gi phê bình Hoàng Vi t lu t l không có i u kho n nào B lu t này nhưng chúng tôi cho r ng vi c tr c ti p quy nh v v n quy t nh hình nghiên c u v Hoàng Vi t lu t l trong th i ph t mà v n này ư c quy nh r i rác i ngày nay v n r t c n thi t. Thông qua vi c trong m t s i u lu t. N i dung c a nh ng tìm hi u Hoàng Vi t lu t l có th th y: i u lu t này nhìn chung th hi n rõ chính + B c tranh toàn c nh v xã h i phong sách hình s r t hà kh c c a tri u ình nhà ki n Vi t Nam th i kì nhà Nguy n; Nguy n, m t khác nh ng quy nh ó cũng + Nh ng i m m nh và h n ch c a chưa ph n ánh y các v n có liên Hoàng Vi t lu t l ; quan n quy t nh hình ph t. Tuy nhiên, + N m b t ư c phương th c, kĩ năng có th hi u ư c nh ng h n ch này b chi làm lu t và n i dung c a các ch nh c th ph i m t ph n b i h n ch c a l ch s . c a Hoàng Vi t lu t l t ó k th a và * Gi ng viên Khoa lu t hình s phát huy nh ng tinh hoa c a nh ng th h Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006 43
  2. nghiªn cøu - trao ®æi 1. V các nguyên t c quy t nh hình ph t + Trong khi th m v n, nh ng ngư i này a. Nguyên t c gi m nh hình ph t không b tra kh o như thư ng dân. Khác v i lu t hình s hi n i, Hoàng + T t i lưu tr xu ng, h ư c gi m Vi t lu t l nói riêng (cũng như c lu t nói m t b c. chung) ã có s ưu ãi c bi t trong vi c C n lưu ý là trư ng h p bát ngh không áp gi m nh hình ph t cho tám lo i ngư i do d ng cho t i th p ác. “N u nh ng v y ph m a v xã h i c a h . ó là trư ng h p “bát m t trong th p ác thì tâu lên vua th nh ý x ngh ” nghĩa là tám lo i ngư i ư c quan x ngh . N u xét theo lu t thì không dùng lu t l án xem xét gi m nh hình ph t do a v , hi n nay, th nh lu t quy t nh c a vua”.(4) công lao, tài năng c a h trong khi quy t Ngoài trư ng h p bát ngh , Hoàng Vi t nh hình ph t.(3) Theo quan i m c a lu t hình s hi n i, ây th c ch t là các tình lu t l còn quy nh m t s trư ng h p gi m ti t gi m nh trách nhi m hình s . Trong nh khác. Hoàng Vi t lu t l , “bát ngh ” ư c quy nh Trư c h t, ó là s gi m nh hình ph t t i i u 3, i u 4 Quy n 2. Có th tóm t t i v i ph n ph m t i. Trong m t s tám trư ng h p y như sau: trư ng h p, ph n ph m t i ư c hư ng s + Ngh thân (bà con g n c a vua); khoan h ng hơn so v i nam gi i. Khi b t i + Ngh c (ngư i c c u trong hoàng gia và lưu, nam gi i ph m t i bao gi cũng b thư ng h u h bên vua); ph t thêm t i trư ng nhưng n gi i ph m t i + Ngh công (ngư i có công l n vì d p gi c); thì b ph t 50 roi thay th (xem i u 1 l 1). + Ngh hi n (ngư i hi n c quân t ); “N gi i ph m t i gian dâm b ph t trư ng + Ngh năng (ngư i i tài, có năng l c s b x c i áo ( l i qu n), ch u hình ph t, c bi t trong vi c quân hay vi c cai tr ); còn nh ng t i dư khác thì y b x bu c ph i + Ngh c n (ngư i làm quan t ra c n m c áo m ng, mi n xăm ch . N u ph m t i m n, siêng năng); lưu thì b ph t 100 trư ng, t i dư thì nh n + Ngh quý (nh ng quan vào b c cao giá chu c” ( i u 19 o n cu i). Trư ng h p quý t tam ph m tr lên); n gi i ph m t i gian dâm, ăn tr m, b t hi u + Ngh tân (nh ng ngư i tôn th t tri u trư c ư c coi là tân khách c a tri u sau). mà không có ti n chu c t i s ph i ch u t i y Tám lo i ngư i nói trên n u ph m t i thì như lu t. Nh ng ngư i n gi i ph m t i khác ư c hư ng nh ng s ưu ãi sau: và ph i ph t t i roi, trư ng, , lưu, sung + Quan x án không có quy n t ý xét x quân, t p ph m ph i ch t thì x ph t 100 ngay, ph i làm t trình tâu lên vua ch l nh. trư ng; xét th y có tài s n như m nh ph , v N u vua cho xét x thì quan x án ph i xem chính quan viên thì u cho n p chu c ( i u xét gi m nh hình ph t cho h trong khi lu n 19 l 1). Ngoài ra, Hoàng Vi t lu t l còn có t i và cũng ph i tâu trình lên vua quy t nh. m t s quy nh khác b o v ph n ph m t i 44 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006
  3. nghiªn cøu - trao ®æi khi h có thai. Nh ng quy nh này tr ng tr m t nguyên t c c a lu t hình s hi n i. nghiêm kh c quan l i thi hành án khi h Tuy nhiên, cũng ph i th a nh n r ng s h n không tuân theo lu t. Ví d : n u ngư i ph m ch ó b chi ph i b i y u t l ch s và các t i chưa sinh mà thi hành t i ánh roi, nhà làm lu t nhà Nguy n vì quy n l i c a ng c quan b ph t ti n 20 quan, ng c l i ph i tri u ình và hoàng t c ã không thoát ra b ph t 80 trư ng. N u ánh roi khi n n kh i h n ch ương th i có th có nh ng ph m t i b tr ng thương hay ch t thì ph i quy t nh i trư c l ch s . Trong Hoàng ghép vào t i quá th t sát thương... M c ích Vi t lu t l , nguyên t c ch u trách nhi m c a nh ng quy nh này là nh m b o v t t hình s liên i ư c áp d ng khá ph bi n, hơn i v i ph n . Có th nói, trong m t xã nh t là i v i nh ng t i xâm ph m s an h i t n t i tư tư ng tr ng nam khinh n n ng toàn c a nhà nư c phong ki n, l i ích c a n như xã h i phong ki n nhà Nguy n thì nhà vua và hoàng t c. Theo Hoàng Vi t lu t quy nh như trên c a Hoàng Vi t lu t l ã l , trư ng h p mưu ph n và mưu i ngh ch ít nhi u vư t lên tư tư ng phong ki n l c h u thì ông, cha, con, cháu trai, anh em, ngư i th i ó và có th ư c coi là i m m nh thân thu c là nam gi i c a ngư i ph m t i tương i áng k c a b lu t này. cũng như nh ng ngư i chung v i ngư i Bên c nh nh ng trư ng h p gi m nh ph m t i n u t 16 tu i tr lên u b x nói trên, Hoàng Vi t lu t l còn quy nh chém. Ngư i t 15 tu i tr xu ng cùng v i gi m nh hình ph t cho m t s i tư ng m , con gái, v , ch em gái, con dâu u b ph m t i khác n a như ngư i già, ngư i tàn b t làm nô tì các nhà quy n quý. C a c i t t, tr em, ngư i t thú, ngư i còn ph i nuôi u b sung công (nguyên t c này không áp dư ng cha m ... d ng i v i con gái ho c ch em gái v i b. Nguyên t c ch u trách nhi m hình s ngư i ph m t i ã g ch ng cho ngư i khác liên i ho c con cháu c a ngư i ph m t i ã cho ây là nguyên t c ư c áp d ng khá ph ngư i khác làm con nuôi và v hôn thê c a bi n trong các xã h i phong ki n Vi t Nam ngư i ph m t i).(5) Nguyên t c trên là m t và Trung Qu c trư c ây. N i dung c a h n ch c a Hoàng Vi t lu t l , nó th m chí nguyên t c này là tuy m t ngư i ph m t i còn hà kh c hơn c nguyên t c tru di tam t c nhưng h hàng thân thích c a ngư i ó vì b lu t này x lí c nh ng ngư i chung không liên quan n vi c ph m t i nhưng nhà m c dù khác h v i ngư i ph m t i. v n b ưa ra xét x cùng v i ngư i ph m c. Nguyên t c chu c t i b ng ti n t i. Theo quan i m c a lu t hình s hi n i Chu c t i b ng ti n hay còn g i là th c thì ây là nguyên t c vô nhân o, nó trái t i là m t ch nh có ngu n g c t pháp ngư c v i nguyên t c trách nhi m cá nhân – lu t phong ki n Trung Qu c.(6) Trong Hoàng t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006 45
  4. nghiªn cøu - trao ®æi Vi t lu t l , nhà làm lu t ã cho phép chu c t i ph i thi hành m t s trư ng và ch ư c t t c các hình ph t ghi trong b ng ngũ hình: chu c ph n còn l i mà thôi. suy, trư ng, , lưu, t . Theo quan i m c a d. Nguyên t c tương t lu t hình s hi n i, chu c t i b ng ti n Theo quan i m c a lu t hình s hi n i, ư c coi là bi n pháp ch p hành hình ph t. nguyên t c tương t ngày nay ít ư c áp d ng Tuy nhiên, chu c t i b ng ti n ch có th vì nó d n n s vi ph m pháp ch . Trong ư c chu c i v i các hình ph t trong các Hoàng Vi t lu t l , nguyên t c tương t ư c “t i t p ph m” nghĩa là nh ng t i vô ý hay áp d ng i v i m t s hành vi chưa ư c b t h nh x y ra ho c do ngư i khác gây ra quy nh là t i ph m và quy t nh hình mà ngư i này ph i ch u t i theo ho c ngư i ph t cho nh ng hành vi này thì ph i vi n d n ph m t i là ngư i già c , tr em, ph t t, i u lu t khác. i u 43 Hoàng Vi t lu t l nh ng ngư i xem thiên văn, ph n có tài quy nh: “N u x oán không có chính i u s n hay v quan ch c. Nh ng t i không th lu t ph i vi n d n i u lu t khác sánh chu c ư c là các “t i th c ph m” như t i theo, thì ph i suy xét tình lý cho v a ph i tâu th p ác, các t i d u g p ân xá cũng không lên vua cho bi t ã”. Tuy nhiên, h n ch nên tha, ph m nghĩa (ví d như con cháu vi c tuỳ ti n c a quan x án, nhà làm lu t ã quy nh ph m vi ư c áp d ng tương t . Có ki n ông bà, cha m ), h i l , dung túng k th nêu m t s trư ng h p sau ây: ph m gian dâm, ăn c p, làm ngư i b + Ngư i bán th t l n, th t dê ngâm nư c thương… Trong Hoàng Vi t lu t l , chu c hay là bán g o lúa mà tr n l n t hay cát thì t i b ng ti n ư c quy nh r t ph c t p. sánh theo vi c khách buôn tr n l n t cát Trong b lu t có nhi u b ng li t kê các giá vào mu i công qu n, ph t 80 trư ng; ng ch chu c t i cho m i hình ph t và cho + Con trai, con gái nh l y nhau, chưa t ng lo i ngư i.(7) ó là các lo i ngư i sau: cư i v nhà mà ã riêng tư thông gian v i + Ngư i có tài s n riêng ho c có ít tài nhau sánh theo lu t x con cháu trái ph m s n riêng; giáo l nh ph t 100 trư ng; + Ngư i già c , tr em, ph t t, nh ng + Con nghĩa t ch i nghĩa ph , nghĩa ngư i xem thiên văn, ph n ; m u, sánh chi u lu t x t i con cháu ch i + V các quan ch c và ph n có tài s n riêng; ông bà n i b t t i gi o… + Ngư i ph m t i không c ý gi t ngư i 2. Quy t nh hình ph t trong các hay ánh ngư i; trư ng h p c bi t + Ngư i ph m t i tr thành già c hay a. Quy t nh hình ph t trong trư ng tàn t t trong khi th hình; h p ng ph m + Ngư i ph m t i vu cáo. Trong Hoàng Vi t lu t l không có i u Trong m t s trư ng h p, ngư i ph m kho n nào tr c ti p quy nh v v n quy t 46 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006
  5. nghiªn cøu - trao ®æi nh hình ph t c a nh ng ngư i ng ph m N u hai t i ngang nhau thì ch x m t t i. mà v n này ư c quy nh r i rác trong N u m t t i phát ra trư c ã b x r i thì m t s i u lu t c th . Nhìn chung, n i nh ng t i sau phát ra cùng b c không ư c dung c a ch nh này ư c quy nh còn r t x n a. N u t i sau phát ra mà n ng hơn thì sơ lư c. Trong Hoàng Vi t lu t l s phân s x l i theo t i n ng nh t và t i ã x l n hoá trách nhi m hình s cũng như cá th hoá u ư c tính vào t i này. C th , i u 25 hình ph t c a nh ng ngư i ng ph m này quy nh: “Phàm 2 t i tr lên cùng b phát là chưa áng k nh t là i v i nh ng t i giác thì x theo t i n ng: n u nh ng t i này thu c nhóm th p ác. Ví d , i u 1 (quy n cùng b c thì ch x 1 t i mà thôi. N u m t 12) quy nh: “… Ông n i, cha con, cháu, t i trư c ã x ph t r i các t i sau phát anh em và ngư i cùng m t nhà như trong giác, lo i nh n u cùng b c nhau thì không b t i, n u các t i này cùng thì x theo n ng t c, không tang thân thu c, bà ngo i, cha như trư c c ng chung vô (t i ã công b ) t i v , r , không chia khác nhau theo h , chánh sung vào t i sau (nghĩa là hai l n ph m t i ph m hay m i quen; ăn tr m), l n trư c phát giác v i tang v t là Chú bác, con c a anh em không h n ch mư i lư ng, b ph t 70 trư ng, l n sau b ã hay chưa riêng, quê quán khác nhau. phát giác v i tang v t 40 lư ng tương ương Nam t 16 tu i tr lên, không k là b nh v i 100 trư ng, tính chung thì ph m nhân n ng hay tàn ph u chém h t…”(8) còn 30 trư ng n a. Như ngư i có ăn lương Như v y, theo i u lu t trên, nh ng nhà nư c, nhi u l n l m d ng pháp lu t, ngư i ng ph m tuy hành vi có tính ch t và nh n c a út 40 lư ng, 20 lư ng trư c ã b m c nguy hi m cho xã h i khác nhau phát giác ã b x 60 trư ng 1 năm, 20 nhưng l i có chung m c x lí. ây là m t lư ng sau b phát giác g p v i trư c là 40 h n ch c a Hoàng Vi t lu t l . lư ng l i x toàn t i 3 năm. N u tang v t M t s trư ng h p có s phân hóa trách không l m d ng lu t pháp, không k chung nhi m hình s c a nh ng ngư i ng ph m vào mà x t i riêng. T ch thu tang v t cho nhưng nhìn chung còn m c h n ch . Ví d : vào quan, b i thư ng ( i v i vài v t) xâm i u 3 l 4 quy nh: “ Nh ng cha, bác, chú, ch (t i ăn tr m), bãi ch c (quan) n u t i anh em trai k tr m cùng chung v i h n tri n ch cao nh t (t i xuy không b ph t hay tình và cùng phân chia tang v t thì b t i x n ng, ho c b x theo m t t i) m i trư ng kém chính ph m hai b c. N u không tri tình h p u x theo hi u qu th i gian c a lu t thì nh ng ngư i này b t i kém ba b c…”(9) có th áp d ng ư c…” b. Quy t nh hình ph t trong trư ng c. Quy t nh hình ph t trong trư ng h p ph m nhi u t i h p ngư i ph m t i là ngư i già, tr em, N i dung c a ch nh này là phát giác ngư i tàn t t hai t i cùng lúc thì x theo t i n ng nh t. i v i ngư i ph m t i thu c i tư ng t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006 47
  6. nghiªn cøu - trao ®æi nói trên, Hoàng Vi t lu t l có gi m nh hình Quy nh nói trên ã th hi n rõ tính nhân ph t hơn so v i i tư ng bình thư ng khác, o c a Hoàng Vi t lu t l và có th nói ây m c gi m nh có khác nhau tuỳ thu c vào là i m ti n b c a B lu t này. l a tu i; riêng i v i i tư ng 90 tu i tr d. Quy t nh hình ph t i v i ngư i tái ph m lên, 7 tu i tr xu ng mà ph m t i thì không Trong Hoàng Vi t lu t l , không có i u ph i ch u hình ph t nào. Hoàng Vi t lu t l lu t riêng bi t nào tr c ti p quy nh v tái chia làm 3 m c tu i: T 70 tu i tr lên, 15 ph m cũng như quy t nh hình ph t i v i tu i tr xu ng và ngư i tàn ph ; 80 tu i tr ngư i tái ph m. Quy t nh hình ph t i v i lên, 10 tu i tr xu ng và ngư i b b nh n ng; ngư i tái ph m ư c quy nh t i i u lu t 90 tu i tr lên, 7 tu i tr xu ng. C th , i u v thi t o (ăn tr m). Theo Hoàng Vi t lu t 21 quy nh: “Phàm 70 tu i tr lên, 15 tu i l , ngư i tái ph m b x lí nghiêm kh c hơn tr xu ng và ngư i tàn ph (hư m t m t, gãy so v i ph m t i l n u. C th là ngoài t i m t chi) ph m t i lưu tr xu ng, cho nh n trư ng n nh trong lu t tuỳ theo giá tr tang giá chu c (còn ph m t i ch t và ph m mưu v t, ph m nhân n u ăn tr m l n u s b ph n, ph n ngh ch, t i liên lu t ngư i khác thích hai ch thi t o trên cánh tay ph i, như t o ch t c h i ngư i, c t b ph n sinh n u ăn tr m l n th hai s b thích hai ch ó d c ngư i, gi t 3 m ng ngư i trong m t 3 trên cánh tay trái, n u ăn tr m l n th ba căn gia ình, g p d p ân xá v n b lưu, không áp c vào nh ng ch ã thích trên hai cánh tay, d ng lu t này. Còn như xâm h i làm h i can ph m s b x t i gi o giam h u. Khi ngư i khác v m t t i danh nào thì u ư c ph m n l n th ba, b t lu n tang v t tr giá phép chu c, ngư i ph m t i sung quân cũng bao nhiêu cũng b t i gi o giam h u. chi u t i lưu cho nh n chu c). e. Quy t nh hình ph t i v i ngư i 80 tu i tr lên, 10 tu i tr xu ng và b nh ph m t i chưa t n ng (hư hai m t, gãy hai chi) ph m t i gi t Trong Hoàng Vi t lu t l cũng không có ngư i ph i t i ch t (treo c hay chém) thì i u lu t riêng bi t nào tr c ti p quy nh v ngh x tâu lên vua (ph m t i ph n ngh ch ph m t i chưa t hay quy t nh hình ph t thì không áp d ng lu t này) ch quy t nh i v i ngư i ph m t i chưa t. Quy t nh c a vua. Ngư i ph m t i ăn tr m, làm b hình ph t i v i ngư i ph m t i chưa t thương ngư i ta (t i không n n i ch t) ư c th hi n r i rác trong m t s i u lu t cũng ư c nh n chu c… quy nh v t i ph m c th . Nhìn chung, 90 tu i tr lên, 7 tu i tr xu ng dù có ph m trong trư ng h p này, nhà làm lu t có gi m t i ch t cũng không ch u hình ph t nào…” nh hình ph t hơn so v i trư ng h p t i S dĩ có quy nh như v y là xu t phát t ph m hoàn thành. Ví d i u 3 (thi t o) “tinh th n tr ng nghĩa kính lão, thương tu i quy nh: “Phàm ã ti n hành ăn tr m, ăn nh chưa nên ngư i, ó là ân trong lu t”.(10) c p nhưng không l y ư c ư c , ph t 50 48 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006
  7. nghiªn cøu - trao ®æi roi, mi n xăm ch …”(11) Ho c i u 7 (mưu k ph n qu c dù không t thú nhưng tr v sát nhân) quy nh: “N u l p mưu gi t, ã nhà thì ư c gi m hai b c; làm nhưng ch th không b thương thì c ý + B o tr m t thú thì cho mi n t i, sau làm u, ph t 100 trư ng, 3 năm. K a tái ph m thì không cho thú. tòng, cùng mưu, cùng th c hi n ph t 100 Tóm l i, m c dù v n còn nhi u h n ch trư ng. Trư ng h p cùng mưu nhưng không nhưng có th nói r ng Hoàng Vi t lu t l là cùng th c hi n cũng u bu c t i như b lu t s c a ch phong ki n Vi t (12) nhau…” Tuy nhiên, có trư ng h p ph m Nam. Do v y, tìm hi u, nghiên c u v nó t i chưa t v n b x lí nghiêm kh c. Ví d : tìm ra nh ng kinh nghi m, bài h c quý giá T i ph n gi i thích c a i u 7 nói trên có v công tác l p pháp trong ó có l p pháp quy nh: “N u mưu c t, ch t b ph n trên hình s là vô cùng c n thi t, t ó có th thân th tuy ã th c hi n nhưng chưa gây giúp cho công tác l p pháp ngày nay ngày thương tích thì k c m u cũng x chém, v càng hoàn thi n hơn./. con b lưu 2000 d m, tài s n và nh ng ngư i (1).Xem: Hoàng Vi t lu t l , Nxb. Văn hoá thông tin, chung nhà không b t ch thu…” H. 1994. g. Quy t nh hình ph t i v i ngư i t thú (2).Xem: Vũ Văn M u, C lu t Vi t Nam và tư pháp ây là quy nh tương i y , chi s , Sài Gòn 1973, tr. 214; ho c xem Cao Văn Liên, ti t c a Hoàng Vi t lu t l , v i cách chia Pháp lu t các tri u i, Nxb. Thanh niên, H., 1998, tr. 232. nhi u lo i t thú khác nhau thì m c mi n (3). Ch nh “bát ngh ” có ngu n g c t c lu t c a gi m khác nhau. Quy nh như v y ã ít Trung Qu c, u ư c quy nh trong lu t nhà ư ng nhi u th hi n ư c s phân hoá trong x lí và nhà Thanh. (4).Xem: Ph n gi i thích c a i u 4 quy n 2 Hoàng c a b lu t này. C th là: Vi t lu t l , Nxb. Văn hoá thông tin. + Ngư i ph m t i chưa b phát giác mà (5).Xem: i u 1, quy n 12, Hoàng Vi t lu t l - T p ã t thú thì ư c mi n t i; IV, Nxb. Văn hoá thông tin, tr. 555. (6). bi t rõ hơn v quá trình phát tri n c a chu c + Ngư i ph m t i nh b phát giác nhân t i xin c C lu t Vi t Nam và tư pháp s c a tác gi ó mà t thú v t i n ng thì ư c mi n ph t Vũ Văn M u, Sài Gòn 1975, tr. 214. v t i n ng ó; (7).Xem: T tr. 38 n tr. 52 Hoàng Vi t lu t l , T p + Ngư i ph m t i không i t thú mà 1, 2, 3, Nxb. Văn hoá thông tin. (8).Xem: i u 1 Quy n 12, Hoàng Vi t lu t l , T p mư n ngư i i t thú thay mình u ư c IV. Nxb. Văn hoá thông tin, tr. 555. mi n t i; (9).Xem: i u 3 l 4, Hoàng Vi t lu t l , T p IV, + N u t thú không th t và không h t thì Nxb. Văn hoá thông tin, tr. 609. (10).Xem ph n T p chú c a Hoàng Vi t lu t l , tr. 153. bu c t i vào ch không th t không h t y, (11).Xem: i u 3 l 4, Hoàng Vi t lu t l , T p IV, n t i ch t thì ư c gi m m t b c; Nxb. Văn hoá thông tin, tr. 605. + K ph n (như ph n l i nư c mình) mà (12).Xem: i u 7, Hoàng Vi t lu t l , T p IV, Nxb. Văn hoá thông tin, tr. 666. t thú thì ư c gi m hai b c. K b tr n và t¹p chÝ luËt häc sè 11/2006 49
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2