Báo cáo thực tập Đề tài: Các biện pháp hoàn thiện công tác tổ chức lao động tại Bưu điện huyện Tuần Giáo

Chia sẻ: Nguyễn Xuân Hải | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

176
lượt xem 67
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để đạt được hiệu quả trong sản xuất kinh doanh thì vấn đề tổ chức lao động là một trong những công việc thực sự cần thiết trong quá trình quản lí, điều hành sản xuất kinh doanh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo thực tập Đề tài: Các biện pháp hoàn thiện công tác tổ chức lao động tại Bưu điện huyện Tuần Giáo

LU N VĂN T T NGHI P tài "Các bi n pháp hoàn thi n công tác t ch c lao ng t i Bưu i n huy n Tu n Giáo” SVTH : LÒ VĂN KH Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 0
L I NÓI U ........................................................................................................... 3 CHƯƠNG I KHÁI QUÁT V CÔNG TÁC T CH C LAO NG5 TRONG DOANH NGHI P...................................................................................................... 5 1.1. LAO NG TRONG DOANH NGHI P BƯU CHÍNH VI N THÔNG. ....... 5 1.1.1. Vai trò c a ngư i lao ng trong doanh nghi p. ............................................ 5 1.1.2. c i m c a lao ng trong ngành Bưu chính - Vi n thông. ..................... 6 1.1.3. Thành ph n và cơ c u lao ng trong ngành BCVT. ..................................... 7 1.2. T CH C LAO NG TRONG DOANH NGHI P BCVT ........................... 9 1.2.1. Khái ni m v t ch c lao ng......................................................................... 9 1.2.2. S c n thi t c a công tác t ch c lao ng. .................................................. 11 1.2.3. c i m và yêu c u c a vi c t ch c lao ng. ........................................... 12 1.2.4. Các nguyên t c cơ b n c a t ch c lao ng. ............................................... 13 1.3. T CH C LAO NG KHOA H C TRONG DOANH NGHI P BCVT .. 14 1.3.1. Khái quát v t ch c lao ng khoa h c. ...................................................... 14 1.3.2. N i dung c a vi c t ch c lao ng khoa h c. ............................................. 18 CHƯƠNG 2 TH C TR NG CÔNG TÁC T CH C LAO NG T I BƯU I N HUY N TU N GIÁO .................................................................................. 33 2.1. KHÁI QUÁT V BƯU I N HUY N TU N GIÁO .................................... 33 2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n. .............................................................. 33 2.1.2. Cơ c u b máy ................................................................................................ 37 2.1.3. Cơ s v t ch t k thu t. ................................................................................. 40 2.2. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N BƯU I N HUY N TU N GIÁO ........................................................................................................................ 44 2.2.1 Sơ lư c v quá trình i m i kinh doanh khai thác trên a bàn huy n và s ra i c a Bưu i n Tu n giáo ................................................................................ 44 2.2.2. Ch c năng, nhi m v c a Bưu i n Tu n giáo . ........................................... 45 2.2.3. Cơ c u t ch c. ............................................................................................... 46 2.2.4. Cơ c u và ngu n lao ng : ........................................................................... 48 L qu n lý................................................................................................................. 48 2.2.5. a bàn ho t ng s n xu t kinh doanh........................................................ 53 2.3. TH C TR NG CÔNG TÁC T CH C LAO NG BƯU I N TU N GIÁO . ...................................................................................................................... 53 2.3.1. Phân công lao ng. ....................................................................................... 53 T7+ CN ..................................................................................................................... 55 2.3.2. Hi p tác lao ng............................................................................................ 55 2.3.3. C i thi n i u ki n và nơi làm vi c. .............................................................. 57 2.3.4. Các công tác khác.......................................................................................... 59 Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 1
CHƯƠNG 3 Các bi n pháp hoàn thi n công tác t ch c lao ng t i bưu i n tu n giáo ................................................................................................................... 71 3.1. NH N XÉT, ÁNH GIÁ V CÔNG TÁC T CH C LAO NG C A ... 71 3.1.1. Nh ng thành công ã t ư c ..................................................................... 71 3.1.2. Nh ng t n t i c n kh c ph c ......................................................................... 72 3.1.3. Nh ng thu n l i và khó khăn. ....................................................................... 73 3.2. CÁC BI N PHÁP HOÀN THI N CÔNG TÁC T CH C LAO NG T I .................................................................................................................................. 74 3.2.1. Hoàn thi n vi c phân công và hi p tác lao ng. ........................................... 74 3.2.2. C i ti n vi c t ch c và ph c v nơi làm vi c. ................................................ 75 3.2.3. Hoàn thi n nh m c lao ng. ...................................................................... 77 3.2.4. Quy nh và không ng ng hoàn thi n các hình th c khuy n khích v t ch t và tinh th n i v i ngư i lao ng. ......................................................................... 78 3.2.5. ào t o và nâng cao trình cho ngư i lao ng. ......................................... 78 3.2.6. m b o an toàn lao ng và không ng ng c i thi n i u ki n lao ng...... 80 3. 2.7. Tăng cư ng k lu t lao ng, phát huy tính sáng t o c a ngư i lao ng. .. 81 K T LU N ............................................................................................................... 84 TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................... 85 Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 2
L I NÓI U t ư c hi u qu trong s n xu t kinh doanh thì v n t ch c lao ng là m t trong nh ng công vi c th c s c n thi t trong quá trình qu n lý , i u hành s n xu t kinh doanh. ây là m c tiêu và là y u t quan tr ng nh t iv i các doanh nghi p trong n n kinh t th trư ng hi n nay . Vi c t ch c lao ng sao cho phù h p v i kh năng và trình c a ngư i lao ng , làm cho ngư i lao ng ph n kh i hào h ng yên tâm công tác và t năng su t ch t lư ng cao , em l i hi u qu cho doanh nghi p là vi c h t s c c n thi t . Vì v y trong quá trình ho t ng s n xu t c n ph i t ch c lao ng khoa h c , nh m góp ph n nâng cao ch t lư ng và hi u qu , tích lu và phát tri n kinh t , t o i u ki n cho ngư i lao ng tái s n xu t s c lao ng . Trong nh ng năm qua các doanh nghi p nói chung , i v i doanh nghi p Bưu chính vi n thông nói riêng , công tác t ch c lao ng ngày càng ư c quan tâm hơn , nh m áp ng không ng ng s òi h i c a cơ ch t do hoá kinh t và h i nh p trong và ngoài nư c . Tuy nhiên , vi c t ch c lao ng ư c th hi n như th nào v a t ư c tính khoa h c , ng th i em l i hi u qu kinh t cao ang là v n b c xúc ư c t ra i v i các nhà qu n lý kinh doanh . Xu t phát t th c tr ng công tác t ch c lao ng khoa h c t i Bưu i n huy n Tu n giáo - (t nh i n Biên) và v i mong mu n tìm hi u v lĩnh v c t ch c lao ng nên tôi ch n tài "Các bi n pháp hoàn thi n công tác t ch c ng t i Bưu i n huy n Tu n Giáo" làm lu n văn t t nghi p . lao Vi c ti n hành nghiên c u công tác t ch c lao ng c a m t doanh nghi p Bưu chính vi n thông tìm ra các thi u sót nh m ưa ra các gi i pháp hoàn ch nh là m t vi c th c s khó khăn, vì òi h i ph i có i u ki n và các y u t như th i gian nghiên c u, quá trình ng d ng ưa vào th nghi m trong quá trình s n xu t th c t cơ s … Do v y n i dung c a lu n văn vi t lên ch y u t p trung phân tích m t s v n chính là phân công và hi p tác lao ng, nh Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 3
m c lao ng, t ch c và ph c nơi làm vi c, ào t o và nâng cao trình mi m t cho ngư i lao ng … làm rõ nh ng v n nêu trên lu n văn s d ng các phương pháp như : - Phương pháp phân tích t ng h p: Thông qua phương pháp này t p h p và phân tích tình hình th c hi n công tác t ch c lao ng t i Bưu i n huy n Tu n Giáo. - Phương pháp th ng kê: ư c s d ng như m t công c phân tích s li u minh h các v n nghiên c u . N i dung lu n văn g m 3 chương ư c th hi n trong bài vi t như sau : * Chương 1: Khái quát v công tác t ch c lao ng trong doanh nghi p . * Chương 2: Th c tr ng công tác t ch c lao ng t i Bưu i n Tu n giáo - (t nh i n Biên) . * Chương 3: Các bi n pháp hoàn thi n công tác t ch c lao ng t i Bưu i n Tu n giáo -( t nh i n Biên ) . Qua ây tôi xin trân tr ng c m ơn s t n tình giúp c a các th y, cô giáo trong khoa Qu n tr kinh doanh 1, c m ơn s quan tâm nhi t tình c a t p th cán b công nhân viên Bưu i n Tu n giáo, các anh, ch các phòng ban Bưu i n t nh i n Biên, c bi t xin trân thành c m ơn th y giáo TS. Tr n Ng c Minh ã dành th i gian quý báu tr c ti p hư ng d n tôi hoàn thành lu n văn này ./. Sinh viên Lò Văn Kh Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 4
CHƯƠNG 1 KHÁI QUÁT V CÔNG TÁC T CH C LAO NG TRONG DOANH NGHI P 1.1. LAO NG TRONG DOANH NGHI P BƯU CHÍNH VI N THÔNG. 1.1.1. Vai trò c a ngư i lao ng trong doanh nghi p. a. Khái quát v lao ng trong doanh nghi p. Lao ng là ho t ng có m c ích c a con ngư i, là quá trình s c lao ng tác ng lên i tư ng lao ng thông qua tư li u s n xu t nh m t o nên nh ng v t ph m, nh ng s n ph m theo ý mu n . Vì v y, lao ng là i u ki n cơ b n và quan tr ng nh t trong s sinh t n và phát tri n c a xã h i loài ngư i. Quá trình lao ng là quá trình k t h p gi a 3 y u t c a s n xu t, ó là: S c lao ng - i tư ng lao ng - Tư li u lao ng. - M i quan h gi a con ngư i v i i tư ng lao ng: ây cũng có nh ng m i quan h tương t như trên, c bi t là m i quan h gi a k năng, hi u su t lao ng v i kh i lư ng ch ng lo i lao ng yêu c u và th i gian các i tư ng lao ng ư c cung c p phù h p v i quy trình công ngh và trình t lao ng. M i quan h gi a ngư i v i ngư i trong lao ng g m: Quan h gi a lao ng qu n lý và lao ng s n xu t. Quan h gi a lao ng công ngh và lao ng ph tr ; K t c u t ng lo i lao ng và s lư ng lao ng trong k t c u ó; Quan h hi p tác gi a các lo i lao ng. - M i quan h gi a tư li u lao ng và s c lao ng bao g m: Yêu c u c a máy móc thi t b v i trình k năng c a ngư i lao ng. Yêu c u i u khi n và công su t thi t b v i th l c con ngư i. Tính ch t c i m c a thi t b tác ng v tâm sinh lý c a ngư i lao ng. S lư ng công c thi t b so v i s lư ng lao ng các lo i. - M i quan h gi a ngư i lao ng v i môi trư ng xung quanh: M i quá trình lao ng u ph i di n ra trong m t không gian nh t nh, vì th con ngư i có m i quan h m t thi t v i môi trư ng xung quanh như : gió, nhi t , th i ti t, a hình … Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 5
Nghiên c u, n m ư c và hi u rõ các m i quan h trên ánh giá m t cách chính xác là v n r t quan tr ng, làm cho quá trình s n xu t t ư c hi u qu t i ưu ng th i em l i cho con ngư i nh ng l i ích ngày càng tăng v v t ch t và tinh th n, con ngư i ngày càng phát tri n toàn di n và có phúc l i ngày càng cao. b. Vai trò c a lao ng trong doanh nghi p. i v i b t kỳ m t doanh nghi p hay m t t ch c nào thì cũng ư c c u thành nên b i các cá nhân, các thành viên là con ngư i c a nó. Trư c s thay i nhanh chóng c a môi trư ng kinh doanh cùng v i xu th t do hoá, c nh tranh ngày càng gay g t, vai trò c a y u t con ngư i - lao ng trong các doanh nghi p nói chung và doanh nghi p Bưu chính – Vi n thông nói riêng ã và ang ư c quan tâm theo úng t m quan tr ng c a nó. V n t ra cho các doanh nghi p là ph i qu n lý, khai thác và phát huy ti m năng c a i ngũ cán b , lao ng c a doanh nghi p làm sao có hi u qu , t o nên ư c l i th c nh tranh so v i các doanh nghi p khác. L c lư ng lao ng này ph i là nh ng ngư i có trình cao, ư c ào t o t t, có o c, có văn hoá và c bi t là ph i có phương pháp làm vi c v i kh năng s lý tình hu ng nh y bén , t hi u qu thi t th c trong công vi c . 1.1.2. c i m c a lao ng trong ngành Bưu chính - Vi n thông. Trong quá trình lao ng Bưu chính – Vi n thông ( BCVT), tham gia vào quá trình s n xu t (truy n ưa tin t c t ngư i g i n ngư i nh n) ngoài m ng lư i các phương ti n , thi t b thông tin , i tư ng lao ng BCVT (tin t c) còn có các lao ng BCVT. Do c thù c a ngành BCVT là m t ngành d ch v nên lao ng BCVT có nh ng nét c trưng riêng như sau: t : T ch c ho t ng s n xu t c a ngành BCVT theo m ng lư i - Th nh th ng nh t, s n xu t ra m t ơn v s n ph m c n có s ph i k t h p c a nhi u ơn v Bưu i n . M i ơn v làm nh ng khâu công vi c khác nhau nên lao ng c a các ơn v này ph i có s liên k t, ph i h p ch t ch , chuyên môn hoá. - Th hai : Tính ch t c a ngành BCVT là v a kinh doanh v a ph c v , m ng lư i r ng kh p trên quy mô toàn lãnh th (t ng b ng n mi n núi, h i o). Do ó, vi c b trí lao ng h p lý luôn là m t v n khó khăn, c p bách. Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 6
B trí lao ng BCVT Ph i m b o nguyên t c: b trí úng trình , úng ch c danh và kh năng chuyên môn, ti t ki m ư c lao ng, khuy n khích ư c ngư i làm vi c vùng sâu, vùng xa và ti t ki m ư c chi phí. - Th ba : Do tính a d ng c a công vi c nên lao ng BCVT cũng r t a d ng, bao g m: Lao ng khai thác (bưu , i n...), lao ng k thu t (t ng ài, dây máy..). i v i các Bưu i n trung tâm, lưu lư ng nghi p v l n thì c n có khai thác viên chuyên trách . V i các Bưu i n huy n , khu v c có lưu lư ng nghi p v th p c n có các khai thác viên toàn năng , m t lao ng có th khai thác các lo i d ch v Bưu chính và Vi n thông . ng trư c s ti n b như vũ bão c a khoa h c công ngh hi n nay, các doanh nghi p nói chung và doanh nghi p BCVT nói riêng không ng ng u tư xây d ng, i m i trang thi t b , công ngh và phương th c qu n lý... nh m m c tiêu nâng cao hi u qu c a quá trình lao ng. Tuy nhiên, m t v n th c t t ra là các doanh nghi p này có u tư trang thi t b , công ngh hi n i n âu mà ngu n lao ng không ư c chú tr ng u tư , phát tri n úng m c thì hi u qu em l i cũng không cao. V i doanh nghi p BCVT, s n ph m c a ngành là s n ph m vô hình , do v y nhân t con ngư i trong quá trình s n xu t, cung c p d ch v s làm tăng tính h u hình c a s n ph m, d ch v . Chính vì th , y u t con ngư i trong các doanh nghi p này không nh ng quy t nh n s lư ng mà còn quy t nh n ch t lư ng c a s n ph m d ch v . 1.1.3. Thành ph n và cơ c u lao ng trong ngành BCVT. Lao ng trong s n xu t kinh doanh Bưu chính Vi n thông là m t b ph n lao ng c n thi t c a toàn b lao ng xã h i. ó là lao ng trong khâu s n xu t th c hi n ch c năng s n xu t các d ch v BCVT. Lao ng trong khâu s n xu t nói chung và các doanh nghi p BCVT nói riêng chia làm hai b ph n ch y u và th c hi n hai ch c năng chính sau ây: - B ph n lao ng tr c ti p th c hi n các d ch v BCVT : Như lao ng làm các công vi c b o dư ng, s a ch a cáp, dây máy thuê bao, di chuy n l p t máy i n tho i thuê bao, lao ng chuy n m ch , vi ba , khai thác bưu chính, phát hành báo chí, giao d ch.... Hao phí lao ng này nh p vào giá tr s n ph m Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 7
d ch v BCVT dư i d ng ti n lương và các kho n ph c p theo lương . B ph n lao ng này sáng t o ra giá tr m i và t o ra thu nh p qu c dân. - B ph n ph c v th c hi n các d ch v bưu chính vi n thông bao g m lao ng b tr và lao ng qu n lý . Ngoài hai b ph n lao ng th c hi n hai ch c năng ch y u c a quá trình s n xu t kinh doanh, trong các doanh nghi p bưu chính vi n thông còn có b ph n lao ng ngoài kinh doanh. B ph n lao ng này nhi u hay ít tuỳ thu c vào quy mô và cơ ch qu n lý. Trong ngành BCVT, căn c vào ch c năng, n i dung công vi c c a t ng lao ng ngư i ta chia lao ng trong doanh nghi p BCVT g m có các lo i sau: a. Lao ng công ngh . T c là nh ng lao ng tham gia tr c ti p vào quá trình s n xu t kinh doanh (truy n ưa tin t c) như lao ng làm các công vi c b o dư ng , s a ch a cáp, dây máy thuê bao, lao ng chuy n m ch, vi ba, khai thác bưu chính, phát hành báo chí, giao d ch, 101, 108, 116, chuy n phát nhanh, i n hoa, công nhân v n chuy n bưu chính, phát thư , i n báo... b. Lao ng b tr . Là nh ng lao ng làm các công vi c tác ng vào quá trình chu n b , quá m b o các i u ki n cho lao ng công ngh s n xu t , ki m tra ch t lư ng s n ph m các công ty , Bưu i n qu n , huy n như v n chuy n , cung ng v t tư trong dây truy n công ngh , v sinh công nghi p , ki m soát ch t lư ng thông tin , b o v kinh t t i doanh nghi p , tính cư c , thu cư c , hư ng d n ch o k thu t nghi p v . ( trư ng , phó ài , i trư ng , i phó , phó Bưu i n huy n , th . Trư ng Bưu c c có doanh thu t m t t ng tr lên , ki m soát viên nhân viên b o v kinh t k c ngư i làm công vi c tu n tra b o v các tuy n cáp , nhân viên v sinh công nghi p , k sư i n t , tin h c l p trình cung c p thông tin qu n lý, tính cư c, lái xe t i , nhân viên cung ng v t tư , th kho ph c v s n xu t, k sư làm vi c t i các xư ng , tr m , t s a ch a thi t b , k thu t viên, công nhân cơ i n, công nhân máy tính c p nh t , lưu tr s li u , tính cư c). c. Lao ng qu n lý . Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 8
Là nh ng lao ng làm các công vi c tác ng vào m i quan h gi a nh ng ngư i lao ng và gi a các t p th lao ng c a ơn v nh m th c hi n quá trình s n xu t kinh doanh. Lao ng qu n lý th c hi n các công vi c theo ch c năng: nh hư ng, i u hoà, ph i h p, duy trì các m i quan h v t ch c qu n lý s n xu t kinh doanh trong và ngoài ngành. Lao ng qu n lý ư c phân thành 3 lo i: - Viên ch c lãnh o (Ch t ch h i ng qu n tr , phó ch t ch h i ng qu n tr , u viên H i ng qu n tr . T ng giám c, phó t ng giám c, k toán trư ng. Trư ng, phó các ban t ng công ty. Giám c, phó giám c, k toán trư ng, trư ng phó phòng ch c năng c a Bưu i n t nh, thành ph , công ty d c. Trư ng bưu i n qu n, huy n, th xã. Giám c, phó giám c các trung tâm, các công ty tr c thu c bưu i n T nh, Thành ph . Trư ng , phó xư ng , cán b chuyên trách ng , oàn th ). - Viên ch c chuyên môn k thu t, nghi p v (Chuyên viên , k sư , thanh tra , cán s , k thu t viên , k toán viên , th qu , th kho , y bác s , lưu tr viên , k thu t viên). - Viên ch c th a hành, ph c v (Nhân viên văn thư, lưu tr , b o v , k thu t viên ánh máy, i n nư c, lái xe, nhân viên ph c v ). Như v y , M i lo i lao ng nói trên có vai trò và nhi m v nh t nh trong quá trình s n xu t kinh doanh c a ngành bưu chính vi n thông. Lao ng công ngh , qu n lý có v trí quy t nh n s thành công hay th t b i trong s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên c n có s ng b v trình ngh nghi p thì m i có th áp ng k p th i v i m i bi n ng c a th trư ng. 1.2. T CH C LAO NG TRONG DOANH NGHI P BCVT 1.2.1. Khái ni m v t ch c lao ng. Quá trình lao ng là m t hi n tư ng kinh t xã h i và vì th , nó luôn luôn ư c xem xét trên hai m t: m t v t ch t và m t xã h i. V m t v t ch t, quá trình lao ng dư i b t kỳ hình thái kinh t -xã h i nào mu n ti n hành ư c u ph i bao g m ba y u t : b n thân lao ng, i tư ng lao ng và công c lao ng. Quá trình lao ng chính là s k t h p tác d ng gi a ba y u t ó, trong ó con ngư i s d ng công c lao ng tác ng lên i tư ng t nhiên nh m m c ích làm cho chúng thích ng v i nh ng nhu c u c a mình. Còn m t xã h i c a quá trình Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 9
lao ng ư c th hi n s phát sinh các m i quan h qua l i gi a nh ng ngư i lao ng v i nhau trong lao ng. Các m i quan h ó làm hình thành tính ch t t p th , tính ch t xã h i c a lao ng. Dù quá trình lao ng ư c di n ra dư i nh ng i u ki n kinh t xã h i như th nào thì cũng ph i t ch c s k t h p tác ng gi a các y u t cơ b n c a quá trình lao ng và các m i quan h qua l i gi a nh ng ngư i lao ng v i nhau vào vi c th c hi n m c ích c a quá trình ó, t c là ph i t ch c lao ng. Như v y: T ch c lao ng là m t ph m trù g n li n v i lao ng s ng, v i vi c m b o s ho t ng c a s c lao ng. Th c ch t, t ch c lao ng trong ph m vi m t t p th lao ng nh t nh là m t h th ng các bi n pháp mb o s ho t ng lao ng c a con ngư i nh m m c ích nâng cao năng su t lao ng và s d ng y nh t các tư li u s n xu t. Nghiên c u t ch c lao ng c n ph i tránh ng nh t nó v i t ch c s n xu t. Xét v m t b n ch t, khi phân bi t gi a t ch c lao ng và t ch c s n xu t chúng khác nhau ch : t ch c lao ng là m t h th ng các bi n pháp m b o s ho t ng có hi u qu c a lao ng s ng. Còn t ch c s n xu t là t ng th các bi n pháp nh m s d ng y nh t toàn b ngu n lao ng và các i u ki n v t ch t k thu t c a doanh nghi p, m b o cho quá trình s n xu t ư c liên t c n nh, nh p nhàng và kinh t . i tư ng c a t ch c s n xu t là c ba y u t c a quá trình s n xu t, còn i tư ng c a t ch c lao ng ch bao g m lao ng s ng - y u t cơ b n nh t c a quá trình s n xu t mà thôi. Trong doanh nghi p BCVT, t ch c lao ng là m t b ph n c u thành không th tách r i c a t ch c s n xu t. T ch c lao ng gi v trí quan tr ng trong t ch c s n xu t là do vai trò quan tr ng c a con ngư i trong quá trình s n xu t quy t nh. Cơ s k thu t c a s n xu t dù hoàn thi n như th nào chăng n a quá trình s n xu t cũng không th ti n hành ư c n u không s d ng s c lao ng, không có s ho t ng có m c ích c a con ngư i ưa cơ s k thu t ó vào ho t ng. Do ó, lao ng có t ch c c a con ngư i trong b t kỳ doanh nghi p nào cũng là i u ki n t t y u c a ho t ng s n xu t, còn t ch c lao ng là m t b ph n c u thành c a t ch c quá trình s n xu t. T ch c lao ng không ch c n thi t trong lĩnh v c s n xu t v t ch t mà nó cũng c n thi t trong trong các doanh nghi p d ch v . Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 10
Do v y, t ch c lao ng ư c hi u là t ch c quá trình ho t ng c a con ngư i trong s k t h p gi a ba y u t cơ b n c a quá trình lao ng và các m i quan h qua l i gi a nh ng ngư i lao ng v i nhau nh m t ư c m c ích c a quá trình ó. 1.2.2. S c n thi t c a công tác t ch c lao ng. Dư i ch xã h i ch nghĩa, lao ng là ngu n ch y u nâng cao tích lu , phát tri n kinh t và c ng c ch . Quá trình s n xu t ng th i là quá trình lao ng t o ra c a c i v t ch t cho xã h i. Quá trình s n xu t ch x y ra khi có s k t h p gi a ba y u t : tư li u lao ng, i tư ng lao ng và s c lao ng c a con ngư i, thi u m t trong ba y u t ó quá trình s n xu t không th ti n hành ư c. Tư li u lao ng và i tư ng lao ng ch tác ng ư c v i nhau và bi n i thành s n ph m khi có s c lao ng c a con ngư i tác ng vào. Vì v y, lao ng c a con ngư i luôn là y u t chính c a quá trình s n xu t, chúng ta rút ra ư c t m quan tr ng c a lao ng trong vi c phát tri n s n xu t như sau: - Phát tri n s n xu t nghĩa là phát tri n ba y u t c a quá trình s n xu t c v quy mô, ch t lư ng và trình s n xu t, do ó t t y u ph i phát tri n lao ng. Phát tri n lao ng không có nghĩa ơn thu n là tăng s lư ng lao ng mà ph i phát tri n h p lý v cơ c u ngành ngh , v s lư ng và ch t lư ng lao ng cho phù h p v i s phát tri n c a s n xu t, t c là phát tri n lao ng ph i ti n hành ng th i v i cách m ng k thu t. - Cách m ng khoa h c k thu t là nh ng thành t u c a khoa h c k thu t hi n i, tiên ti n, xác l p ư c nh ng hình th c lao ng h p lý hơn trên quan i m gi m nh s c lao ng, c i thi n i v i s c kho con ngư i, i u ki n v sinh, môi trư ng, b o h , tâm sinh lý và th m m trong lao ng. - Lao ng là ngu n ch y u nâng cao tích lu , phát tri n kinh t , c i thi n i s ng v t ch t và tinh th n c a toàn xã h i loài ngư i. Vì v y t ch c lao ng h p lý hay không s nh hư ng n các v n như quy t nh tr c ti p n năng su t lao ng cao hay th p; nh hư ng tr c ti p n ch t lư ng và giá thành s n ph m; m b o th c hi n t t hay x u các ch tiêu nhi m v k ho ch Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 11
và các công tác khác; Quan h s n xu t trong xí nghi p có ư c hoàn thi n hay không, có nh hư ng n vi c thúc y s n xu t phát tri n hay không vv… 1.2.3. c i m và yêu c u c a vi c t ch c lao ng. a. Các c i m cơ b n. th c hi n nhi m v s n xu t kinh doanh, trong quá trình t ch c lao ng, ngành bưu chính vi n thông có m t s c i m sau: - Là t ch c kinh t ho t ng a ngành a lĩnh v c nhưng l i có m t ch c năng chung là ph c v truy n ưa tin t c cho các ngành kinh t qu c dân và nhân dân. - Ho t ng bưu chính vi n thông v a th c hi n nhi m v s n xu t kinh doanh, v a là công c chuyên chính ph c v m i nhu c u thông tin liên l c c a ng, Nhà nư c, ph c v an ninh qu c phòng. - Cơ s thông tin tr i r ng kh p nơi, liên k t thành m t dây chuy n th ng nh t trong ph m vi c nư c, nhi u ch c danh lao ng ph i thư ng xuyên lưu ng trên ư ng. Do kh i lư ng công vi c không ng u gi a các gi trong ngày, gi a các ngày trong tháng, gi a các tháng trong năm nên t ch c lao ng òi h i ph i t ch c ch t ch theo nguyên t c gi nhi u vi c nhi u ngư i, gi ít vi c ít ngư i, th c hi n i u lao ng thay th ngh bù theo ca kíp. - Th i gian làm vi c c a ngành bưu chính vi n thông liên t c su t ngày êm 24/24 gi trong ngày và 365 ngày trong năm không k mưa, n ng, gió, bão. b. Yêu c u c a vi c t ch c lao ng Do tính ch t s n ph m và yêu c u ph c v , t ch c lao ng ngành Bưu chính vi n thông ph i m b o yêu c u sau: - Ph i lãnh o,ch o s n xu t ph i t p trung, m i lao ng ph i ch p hành k lu t nghiêm, t giác trong làm vi c. - T ch c lao ng ph i khoa h c, h p lý và ph i có s h p ng ch t ch gi a các ơn v , b ph n. Ch p hành nghiêm ch nh các quy trình, th l khai thác thi t b và nghi p v bưu chính vi n thông. - Trong qu n lý ph i th c hi n nghiêm ch nh ng lãnh o, cá nhân th trư ng ph trách, phát huy t t ch c năng các b ph n tham mưu và tinh th n làm ch t p th c a cán b công nhân viên trong ơn v . Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 12
- Thư ng xuyên phát ng các phong trào thi ua, phát các sáng ki n c i ti n k thu t, áp d ng r ng rãi các kinh nghi m tiên ti n, h c t p và noi gương ngư i t t, vi c t t trong ngành và các ơn v . 1.2.4. Các nguyên t c cơ b n c a t ch c lao ng. Lao ng là cơ s t n t i cho t t c các hình thái kinh t xã h i. T ch c lao ng th hi n quan h gi a con ngư i v i con ngư i trong quá trình s n xu t. Th c ch t c a t ch c lao ng là b trí và phân ph i s c lao ng cho quá trình s n xu t. B t c m t Doanh nghi p nào trong ó có các doanh nghi p bưu chính vi n thông khi t ch c lao ng c a mình u ph i th c hi n các nguyên t c sau: - Ph i m b o không ng ng nâng cao năng su t lao ng. Tăng năng su t lao ng trên cơ s ngày càng nâng cao trình k thu t s n xu t, áp d ng các phương pháp lao ng tiên ti n, ti n t i vi c cơ gi i hoá và t ng hoá quá trình s n xu t. - Ph i quan tâm n l i ích v t ch t và tinh th n c a ngư i lao ng. m b o các qu n l i chính áng c a h , khi h hoàn thành t t các nhi m v và yêu c u s n xu t. Th c hi n nguyên t c phân ph i theo năng su t và k t qu lao ng c a m i ngư i. Nói cách khác làm nhi u hư ng nhi u, làm ít hư ng ít, không làm không hư ng . - Có k ho ch b i dư ng, ào t o, t ch c và phân ph i h p lý lao ng trong ngành cũng như i v i t ng ơn v , b ph n... Luôn quan tâm n vi c g i m nh lao ng n ng nh c, c i thi n i u ki n làm vi c cho h . Thư ng xuyên chăm lo b i dư ng s c kho cho ngư i lao ng. - T ch c phát ng phong trào thi ua lao ng gi i trong t ng ơn v , b ph n và toàn ngành. Gi i không ch v nghi p v mà còn v thái , tác phong ph c v . Trong doanh nghi p Bưu chính – Vi n thông nh vi c th c hi n các nguyên t c t ch c lao ng khoa h c, s góp ph n h p lý hoá phân công và h p tác gi a các ơn v , b ph n trong quá trình s n xu t bưu chính vi n thông, h p Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 13
lý hoá quá trình t ch c lao ng và i u hành s n xu t, c i ti n trang thi t b s n xu t, c i thi n i u ki n làm vi c cho ngư i lao ng . 1.3. T CH C LAO NG KHOA H C TRONG DOANH NGHI P BCVT 1.3.1. Khái quát v t ch c lao ng khoa h c. a. Quan ni m v t ch c lao ng khoa h c. K t qu ho t ng c a con ngư i trong quá trình s n xu t ch t ư c cao nh t khi công vi c c a h ư c t ch c trên cơ s khoa h c. Do v y t ch c lao ng ch th c s là khoa h c khi nó ư c xem xét ng d ng nh ng thành t u khoa h c và nh ng kinh nghi m tiên ti n cho vi c thi t l p quá trình lao ng và làm t t h th ng con ngư i, tư li u lao ng và môi trư ng lao ng. C n g t b ngăn ng a nh ng tác ng không t t c a máy móc k thu t và môi trư ng lên ngư i lao ng. Vì v y, trong i u ki n hi n nay t ch c lao ng khoa h c c n ư c coi là vi c t ch c lao ng d a trên nh ng thành t u khoa h c và kinh nghi m tiên ti n. Vi c ng d ng chúng m t cách có h th ng vào quá trình s n xu t cho phép liên k t m t cách t t nh t k thu t và con ngư i trong quá trình s n xu t nh m s d ng có hi u qu nh t nh ng ti m năng k thu t và con ngư i, tăng năng su t lao ng và d n d n bi n lao ng thành nhu c u s ng u tiên . N u trư c kia chúng ta hi u vi c hoàn thi n hoá t ch c lao ng như là lo i b nh ng ch ch t h p trong s n xu t thì t ch c lao ng khoa h c là s nâng cao trình t ch c lao ng chung mà không th n u ti n hành nh ng bi n pháp riêng l t n m n. Khi gi i quy t các v n c a t ch c lao ng khoa h c c n d a vào nh ng nghiên c u khoa h c th c nghi m và tính toán nh ng tác ng c a môi trư ng s n xu t lên tâm sinh lý c a ngư i lao ng. T ch c lao ng khoa h c khác v i t ch c lao ng nói chung không ph i là n i dung mà phương pháp, cách gi i quy t và m c phân tích khoa h c các v n mà nó nghiên c u. T ch c lao ng khoa h c chính là t ch c lao ng trình cao hơn so v i t ch c lao ng hi n hành. T ch c lao ng khoa h c c n ph i ư c áp d ng m i nơi có ho t ng lao ng c a con ngư i. Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 14
b. M c ích, ý nghĩa và nhi m v c a t ch c lao ng khoa h c. - M c ích: Là nh m t k t qu lao ng cao ng th i m b o s c kho , an toàn cho ngư i lao ng phát tri n toàn di n con ngư i lao ng, góp ph n c ng c các m i quan h xã h i gi a các ngư i lao ng . M c ích ó ư c xác nh t s ánh giá cao vai trò c a con ngư i trong quá trình tái s n xu t xã h i. Trong quá trình tái s n xu t xã h i, con ngư i gi vai trò là l c lư ng s n xu t ch y u. Do ó, m i bi n pháp c i ti n t ch c lao ng, c i ti n t ch c s n xu t u ph i hư ng vào t o i u ki n cho con ngư i lao ng có hi u qu hơn, khuy n khích và thu hút con ngư i t giác tham gia vào lao ng và làm cho b n thân ngư i lao ng ngày càng hoàn thi n. - Ý nghĩa: Vi c áp d ng các bi n pháp t ch c lao ng khoa h c (TCL KH) trong s n xu t có m t ý nghĩa kinh t và xã h i h t s c to l n.Trư c h t TCL KH trong doanh nghi p cho phép nâng cao năng su t lao ng và tăng cư ng hi u qu c a s n xu t nh ti t ki m lao ng s ng và s d ng có hi u qu tư li u s n xu t hi n có, TCL KH là i u ki n không th thi u ư c nâng cao năng su t lao ng và hi u qu c a s n xu t. M c dù phương ti n quan tr ng nh t có tính ch t quy t nh, m b o hi u qu s n xu t cao và ti t ki m hao phí lao ng xã h i là vi c áp d ng các ti n b k thu t trong s n xu t nhưng n u thi u m t trình t ch c lao ng phù h p v i trình phát tri n c a k thu t và công ngh s n xu t trong m i doanh nghi p thì th m chí có k thu t hi n i nh t cũng không th em l i hi u qu tho áng ư c. ng th i, trình t ch c lao ng cao l i cho phép t ư c hi u qu c trong khi cơ s k thu t r t bình thư ng. Có th t ư c hi u qu ó nh gi m nh ng t n th t và hao phí th i gian không s n xu t, nh áp d ng nh ng phương pháp và thao tác lao ng h p lý, c i ti n vi c l a ch n và b trí cán b , công nhân trong s n xu t, áp d ng hàng lo t bi n pháp m b o nâng cao năng l c làm vi c, gi m m t m i cho cán b công nhân, khuy n khích lao ng và tăng cư ng k lu t lao ng vv…. Ngoài ra, ý nghĩa c a TCL KH còn có tác d ng làm gi m ho c lo i tr h n nhu c u v v n u tư cơ b n, vì nó m b o tăng năng su t lao ng nh áp d ng các phương pháp t ch c các quá trình lao ng hoàn thi n nh t. Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 15
ng th i, vi c áp d ng các bi n pháp TCL KH l i có tác d ng thúc y s phát tri n, hoàn thi n c a k thu t và công ngh s n xu t, nâng cao trình k thu t hoá quá trình lao ng và ó l i chính là i u ki n ti p thu nâng cao năng su t lao ng và hi u qu c a s n xu t. TCL KH không ch có ý nghĩa nâng cao năng su t lao ng và hi u qu c a s n xu t … còn có tác d ng gi m nh lao ng và an toàn lao ng, m b o s c kho ngư i lao ng và phát tri n con ngư i toàn di n, thu hút con ngư i t giác tham gia vào lao ng cũng như nâng cao trình văn hoá s n xu t thông qua vi c áp d ng các phương pháp lao ng an toàn và ít m t m i nh t, áp d ng các ch làm vi c ngh ngơi h p lý, lo i tr nh ng y u t môi trư ng c h i, t o ra nh ng i u ki n lao ng thu n l i t ng b ph n s n xu t và t i t ng nơi làm vi c, b trí ngư i lao ng th c hi n nh ng công vi c phù h p v i kh năng và s trư ng c a h … - Nhi m v : Trong i u ki n xã h i phát tri n, t ch c lao ng khoa h c th c hi n 3 nhóm nhi m v : Kinh t - Tâm sinh lý - Xã h i.  Kinh t : Ph i k t h p m t cách t t nh t k thu t và con ngư i trong quá trình s n xu t ng d ng có hi u qu nh t nh ng ti m năng lao ng và v t ch t v i m c ích không ng ng tăng năng su t lao ng, nâng cao ch t lư ng lao ng, gi m giá thành s n ph m.  Tâm sinh lý: T o i u ki n lao ng bình thư ng, nâng cao s c h p d n và n i dung phong phú c a lao ng v i m c ích em l i kh năng lao ng cao c a con ngư i và gi gìn s c kho c a h .  Xã h i: T o i u ki n cho con ngư i phát tri n toàn di n, bi n lao ng thành nhu c u s ng u tiên trên cơ s dung hoà giáo d c chính tr v i giáo d c lao ng. c. Cơ s và nguyên t c c a t ch c lao ng khoa h c.  Cơ s : Là h th ng nh ng quan i m , nguyen t c , lu n i m ã ư c xác nh ch t ch làm căn c khoa h c ó hình thành và phát tri n . - Cơ s lý lu n c a t ch c lao ng khoa h c là h c thuy t Mác-Lê nin mà n i dung quan tr ng nh t là kinh t chính tr . Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 16
- Cơ s v tâm sinh lý , v sinh và th m m là nh ng i u ki n và môi trư ng trong ó di n ra các ho t ng lao ng c a con ngư i có nh hư ng quy t nh t i h , t i kh năng làm vi c và năng su t lao ng c a h . - Cơ s pháp lý c a t ch c lao ng khoa h c bao g m các quy ph m pháp lu t bi u hi n các o lu t và các văn b n khác c a chính quy n nhà nư c, là phương ti n quan tr ng c ng c và phát tri n cơ s kinh t c a nhà nư c , b o v quy n l i c a toàn xã h i và c a t ng thành viên trong xã h i . - Cơ s sư ph m c a t ch c lao ng khoa h c là khoa h c v s giáo d c , d y h c cho con ngư i . Nó có ý nghĩa quan tr ng gi i quy t có k t qu nhi u v n v hoàn thi n công tác t ch c lao ng , trư c h t là công tác t ch c các hình th c ào t o và b i dư ng nghi p v .  Nguyên t c c a t ch c lao ng khoa h c : Là nh ng tư tư ng ch o nh ng lu n i m và yêu c u làm căn c ti n hành nghiên c u khoa h c và ho t ng th c ti n nh m hoàn thi n t ch c lao ng trong t p th lao ng , nó bao g m : - Nguyên t c khoa h c : Ph i tuân th theo ư ng l i c a ng , ph i ph c tùng v i nhi m v xây d ng và b o v T qu c . - Nguyên t c k ho ch : Xu t phát t yêu c u quy lu t phát tri n có k ho ch c a n n kinh t qu c dân . - Nguyên t c ph c h p : T ch c lao ng có hi u qu ch khi hoàn thi n ph c h p các hư ng c a nó m t cách có h th ng . - Nguyên t c liên t c : m b o s phù h p thư ng xuyên gi a các hình th c t ch c lao ng s ng v i trình phát tri n k thu t , công ngh c a s n xu t. - Nguyên t c t p trung dân ch . - Nguyên t c quy n h n i ôi v i trách nhi m - Nguyên t c ti t ki m . Cơ s ti n hành nghiên c u quy nh và th c hi n các n i dung c a t ch c lao ng khoa h c bao g m các quy lu t tăng năng su t lao ng, quy lu t Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 17
phát tri n các k ho ch n n kinh t qu c dân. Nh ng nguyên t c t ch c lao ng khoa h c ngoài nh ng nguyên t c chung v qu n lý kinh t như nguyên t c khoa h c, nguyên t c k ho ch, nguyên t c h th ng, nguyên t c t p trung dân ch , nguyên t c quy n h n và i ôi v i trách nhi m b ng kích thích v t ch t, nguyên t c ti t ki m còn ph i chú ý n các nguyên t c sau: - Nguyên t c ti t ki m không có ng tác th a. - Nguyên t c làm vi c kiêm c ng và ng tác lao ng. - Làm vi c theo m t trình t h p lý trên cơ s quy ho ch h p lý nơi làm vi c và hoàn thi n trang thi t b , công ngh . - Phù h p gi a tính ch t các c ng và ng tác lao ng v i các c i m gi i ph u và sinh lý c a cơ th ngư i lao ng. - Quy nh t i ưu ch ph c v nơi làm vi c. - Phù h p gi a trình ngư i lao ng v i tính ch t c a công vi c th c hi n. - nh m c lao ng có căn c k thu t và tâm sinh lý lao ng. - Phù h p gi a m c lao ng và các i u ki n k thu t t ch c s n xu t. - Nguyên t c m c ng u. V n d ng ng th i các nguyên t c trên và luôn luôn quan tâm mb o các nguyên t c ó trong quá trình phát tri n s n xu t là m t yêu c u không th thi u ư c c a n i dung lãnh o s n xu t trong doanh nghi p BCVT. 1.3.2. N i dung c a vi c t ch c lao ng khoa h c. T ch c lao ng khoa h c trong doanh nghi p BCVT bao g m nh ng n i dung ch y u sau ây: a. C i ti n vi c t ch c và ph c v nơi làm vi c. Nơi làm vi c là m t ph n di n tích và không gian s n xu t ư c trang b thi t b các phương ti n v t ch t k thu t c n thi t hoàn thành nhi m v s n xu t ã xác nh. Trong i u ki n s n xu t hi n i, gi a các nơi làm vi c trong doanh nghi p có m i quan h v i nhau r t ch t ch . Nh p s n xu t c a t ng b ph n c a phân xư ng ho c toàn doanh nghi p là do nh p s n xu t c a t ng nơi làm Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 18
vi c quy t nh. Vì v y, mu n nâng cao năng su t lao ng, mu n ti n hành s n xu t v i hi u qu cao và ào t o l p ngư i lao ng m i thì ph i t ch c và ph c v nơi làm vi c. Trình t ch c và ph c v nơi làm vi c cũng có nh hư ng r t l n n s c kho và h ng thú c a ngư i lao ng. Nhi m v c a t ch c và ph c v nơi làm vi c là: - T o ra nh ng i u ki n v t ch t k thu t c n thi t ti n hành các nhi m v s n xu t v i năng su t cao . -B o m cho quá trình s n xu t ư c liên t c và nh p nhàng . - B o m nh ng i u ki n thu n l i nh t ti n hành quá trình lao ng và t o h ng thú tích c c cho ngư i lao ng . - B o m kh năng th c hi n các ng tác lao ng trong tư th tho i mái, cho phép áp d ng các phương pháp và thao tác lao ng tiên ti n .  T ch c nơi làm vi c T ch c nơi làm vi c là m t h th ng các bi n pháp nh m thi t k nơi làm vi c, trang b cho nơi làm vi c nh ng công c thi t b c n thi t và s p x p b trí chúng theo m t tr t t nh t nh. T ch c nơi làm vi c g m có ba n i dung ch y u: - Thi t k nơi làm vi c: Là vi c xây d ng các thi t k m u cho các nơi làm vi c nh m nâng cao hi u qu lao ng c a công nhân. - Trang b nơi làm vi c: Là m b o y các lo i máy móc, thi t b , d ng c … c n thi t cho nơi làm vi c theo yêu c u c a nhi m v s n xu t và ch c năng lao ng. Nơi làm vi c thư ng ư c trang b các thi t b chính (thi t b công ngh ) và thi t b ph . - B trí nơi làm vi c: Là vi c s p x p m t cách h p lý trong không gian t t c các phương ti n v t ch t c a s n xu t t i nơi làm vi c. - Ch tiêu ánh giá trình t ch c nơi làm vi c . H s trình t ch c nơi làm vi c : Nlv - NlvK KNLV nhóm ______________________ = Lu n văn t t ngi p - Lò Văn Kh - D2000/TC-QTKD-H c viên công ngh BCVT 19