intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo "Tìm hiểu vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST
Báo xấu
125
lượt xem 21
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tìm hiểu vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường Như đã phân tích ở trên, thừa phát lại ngoài việc thực hiện các công việc thi hành án, tống đạt giấy tờ, xác minh điều kiện thi hành án giống như chấp hành viên, thừa phát lại còn thực hiện hoạt động lập vi bằng nên chương trình đào tạo để cấp chứng chỉ thừa phát lại cần được xây dựng giống như chương trình đào tạo chấp hành viên và bổ sung chương trình đào tạo kĩ năng lập vi bằng....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Tìm hiểu vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi T×m hiÓu vai trß cña nhµ n−íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng GS. pts. Hoµng V¨n H¶o * N h n−íc l hiÖn t−îng lÞch sö, ngay tõ khi ra ®êi nã ® cã vai trß to lín trong x héi cã giai cÊp v trong qu¸ quan träng: Thø nhÊt, Ph.¡ngghen ® tõng nªu nguyªn t¾c cã tÝnh ph−¬ng ph¸p luËn vÒ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö nh©n lo¹i. Nh sù t¸c ®éng cña nh n−íc ®èi víi kinh tÕ n−íc, mét mÆt, nã l tæ chøc c«ng quyÒn, r»ng: Sù t¸c ®éng cña nh n−íc nÕu l thùc hiÖn c«ng qu¶n, qu¶n lÝ mäi mÆt ®êi cïng chiÒu (hîp quy luËt) th× sÏ thóc ®Èy sèng x héi; mÆt kh¸c, chÝnh th«ng qua kinh tÕ ph¸t triÓn. Tr¸i l¹i, nÕu l sù t¸c qu¶n lÝ x héi cã hiÖu qu¶ m nã thùc ®éng ng−îc chiÒu (tr¸i quy luËt) th× sÏ hiÖn ®−îc sù thèng trÞ cña giai cÊp thèng g©y ra khñng ho¶ng v l ng phÝ cho x trÞ ®èi víi to n x héi. BÊt cø nh n−íc héi. n o còng ®Òu thùc hiÖn chøc n¨ng hai §ã l nguyªn t¾c ®óng ®¾n phæ biÕn mÆt ®ã. MÆc dï, nh n−íc cã ®Þnh h−íng ®èi víi ho¹t ®éng qu¶n lÝ cña mäi kiÓu cho sù ph¸t triÓn cña x héi nh−ng b¶n nh n−íc. §èi víi nh n−íc x héi chñ th©n x héi l¹i vËn ®éng theo nh÷ng quy nghÜa nãi chung, Nh n−íc ViÖt Nam nãi luËt kh¸ch quan cña nã, quy luËt vËn riªng, chóng ta cã thÓ t×m nhiÒu thÝ dô ®éng cña ®êi sèng s¶n xuÊt vËt chÊt v trong ho¹t ®éng cña nã ®Ó minh häa cho tinh thÇn, t¹o ra c¬ së míi, ®iÒu kiÖn míi, hai c¸ch t¸c ®éng nãi trªn cña nh n−íc. do ®ã, ®ßi hái cã sù thay ®æi t−¬ng øng Mét mÆt, trong thêi k× qu¶n lÝ theo c¬ chÕ trong tæ chøc v ho¹t ®éng cña bé m¸y tËp trung quan liªu bao cÊp, nh n−íc nh n−íc th× qu¶n lÝ nh n−íc míi cã d−êng nh− trïm lªn mäi quan hÖ x héi hiÖu qu¶, nh n−íc míi cã kh¶ n¨ng thóc v hiÖn diÖn kh¾p n¬i trong nÒn kinh tÕ ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi. (cã ng−êi gäi l chñ nghÜa x héi nh Tõ §¹i héi lÇn thø VI cña §¶ng n−íc). Trong thêi k× ®ã, ho¹t ®éng cung (1986) ViÖt Nam ® chuyÓn sang ph¸t cÊp vèn, thiÕt bÞ, gi¸ c¶, ®¬n ®Æt h ng... triÓn nÒn kinh tÕ h ng hãa nhiÒu th nh ®Òu do nh n−íc quy ®Þnh. Trong c¬ chÕ phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lÝ qu¶n lÝ m vai trß cña nh n−íc l ¸p ®¶o cña nh n−íc; thùc hiÖn d©n chñ hãa mäi th× h×nh thøc ®iÒu tiÕt cña nh n−íc ®èi mÆt ®êi sèng x héi; hßa nhËp khu vùc v víi ho¹t ®éng kinh tÕ chØ cã thÓ l mÖnh quèc tÕ. Trong b i viÕt n y, chung t«i ®Æt lÖnh, mÊt d©n chñ v rót cuéc ® dÉn tíi vÊn ®Ò t×m hiÓu vai trß cña nh n−íc khñng ho¶ng kinh tÕ - x héi. Trong thêi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng nãi chung v k× n y, c ng t¨ng c−êng vai trß cña nh vai trß cña nh n−íc ta trong nh÷ng ®iÒu n−íc theo kiÓu ®ã th× c ng g©y thiÖt h¹i kiÖn míi ®ã. cho x héi. MÆt kh¸c, vÉn l chøng minh 1. Trong t− t−ëng cña c¸c nh kinh cho ®iÒu Ph.¡ngghen nãi l tõ khi ViÖt ®iÓn M¸c - Lªnin vÒ vai trß cña nh n−íc, Nam chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr−êng th× cÇn ®Æc biÖt chó ý ®Õn hai luËn ®iÓm * Häc viÖn chÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh 18 - t¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi t×nh h×nh ® kh¸c h¼n, nghÜa l Nh n−íc nh n−íc t¹o ra nh©n d©n m l nh©n d©n thõa nhËn sù vËn ®éng cña c¸c quy luËt t¹o ra chÕ ®é nh n−íc. kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng Do vËy, trong nh n−íc d©n chñ n y ®ã l quy luËt s¶n xuÊt h ng hãa, gi¸ trÞ, vai trß cña nh n−íc ®èi víi x héi vÒ gi¸ c¶, c¹nh tranh... v vÒ mÆt qu¶n lÝ, thùc chÊt l vai trß tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh Nh n−íc ® chuyÓn tõ "sù can thiÖp" d©n chñ hãa. ThËt ra, khi ®Êt n−íc chuyÓn sang "sù ®iÒu tiÕt" nghÜa l , dùa trªn xu sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, nh n−íc ® h−íng vËn ®éng cña c¸c quy luËt kh¸ch ®ãng vai trß tæ chøc theo h−íng d©n chñ. quan cña nÒn kinh tÕ m uèn n¾n, chÊn Do ®ã, xuÊt hiÖn qu¸ tr×nh d©n chñ hãa chØnh theo ®Þnh h−íng x héi chñ nghÜa. trªn lÜnh vùc kinh tÕ, kh¼ng ®Þnh quyÒn Theo h−íng n y, râ r ng Nh n−íc ta ® së h÷u ®èi víi t− liÖu s¶n xuÊt, quyÒn tù thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x héi trong do kinh doanh theo ph¸p luËt, quyÒn thõa nh÷ng n¨m qua (vÒ c«ng nghiÖp, th−¬ng kÕ t i s¶n hîp ph¸p cña c«ng d©n... m¹i, dÞch vô v râ nhÊt l trong lÜnh vùc Nh−ng, ë ®©y, muèn nãi ®Õn vai trß tæng n«ng nghiÖp). Tõ ®ã, cã thÓ dÉn ®Õn kÕt thÓ trong qu¶n lÝ nh n−íc theo nghÜa luËn: NÕu muèn bé m¸y nh n−íc qu¶n lÝ réng: cã hiÖu lùc, hiÖu qu¶ th× ph¶i tu©n theo + Trong ho¹t ®éng lËp ph¸p, vai trß quy luËt vËn ®éng kh¸ch quan cña x héi, cña nh n−íc l tæ chøc cho nh©n d©n tr−íc hÕt l c¸c quy luËt kinh tÕ. tham gia mét c¸ch réng r i v b×nh ®¼ng Thø hai, Nh n−íc ta l nh n−íc d©n v o c¸c qu¸ tr×nh d©n chñ sau ®©y: chñ, m nh n−íc d©n chñ nÕu muèn - Tæ chøc øng cö, bÇu cö v o c¸c c¬ qu¶n lÝ cã hiÖu lùc, hiÖu qu¶ th× ph¶i thu quan nh n−íc, kiÓm tra gi¸m s¸t ®èi víi hót ®−îc nh©n d©n lao ®éng tham gia mét ho¹t ®éng cña c¬ quan ®¹i diÖn v ®¹i c¸ch réng r i v thùc sù b×nh ®¼ng v o biÓu, thùc hiÖn triÖt ®Ó quyÒn b i miÔn qu¶n lÝ c«ng viÖc cña nh n−íc v x héi. cña cö tri ®èi víi ®¹i biÓu; Theo C.M¸c, chÕ ®é d©n chñ vÒ thùc chÊt - Tæ chøc lÊy ý kiÕn cña nh©n d©n v o l chÕ ®é "do nh©n d©n tù quy ®Þnh nh c¸c dù luËt; n−íc", tõ viÖc tæ chøc bÇu cö ®Ó h×nh - Tæ chøc tr−ng cÇu ý d©n vÒ nh÷ng th nh bé m¸y nh n−íc ®Õn tæ chøc ho¹t vÊn ®Ò quan träng cña ®Êt n−íc; ®éng cña nã còng nh− viÖc kiÓm tra gi¸m - Tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh "l m chñ trùc s¸t cña nh©n d©n ®èi víi ho¹t ®éng cña bé m¸y nh n−íc. ChÕ ®é d©n chñ l do nh©n tiÕp b»ng c¸c h×nh thøc nh©n d©n tù d©n tù quy ®Þnh chÕ ®é nh n−íc, h−íng qu¶n, b»ng c¸c quy −íc, h−¬ng −íc t¹i c¬ tíi con ng−êi hiÖn thùc v ®−îc x¸c ®Þnh së phï hîp víi luËt ph¸p cña nh l sù nghiÖp cña b¶n th©n nh©n d©n v ë n−íc"(1). Theo tinh thÇn ®ã, Nh n−íc ta ®©y chÕ ®é nh n−íc xuÊt hiÖn víi t− c¸ch ® ban h nh c¸c quy chÕ thùc hiÖn d©n l s¶n phÈm tù do cña con ng−êi. Nh− chñ ë c¬ së. vËy, chÕ ®é d©n chñ ® l m ®¶o lén mèi + Trong ho¹t ®éng qu¶n lÝ nh n−íc, quan hÖ gi÷a nh n−íc v nh©n d©n trong ®Æc tr−ng ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan n y x héi cò, nh©n d©n kh«ng cßn l "thÇn l quyÕt ®Þnh ®¬n ph−¬ng, mét chiÒu d©n cña nh n−íc" m l "nh n−íc cña nh−ng vÉn kh«ng thÓ thiÕu néi dung d©n nh©n d©n". Do ®ã, chÕ ®é d©n chñ l xuÊt chñ, tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh d©n chñ hãa ph¸t tõ con ng−êi v kh«ng ph¶i chÕ ®é sau: t¹p chÝ luËt häc - 19
  3. nghiªn cøu - trao ®æi - Tæ chøc cho nh©n d©n ®ãng gãp ý thiÕu chÝnh x¸c. C¬ chÕ ®ã vÉn l "bao kiÕn v o kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x cÊp" v mÊt d©n chñ trªn lÜnh vùc t− ph¸p héi, v o c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lÝ; v× ® g¹t nh©n d©n ra ngo i qu¸ tr×nh gi¶i - D©n chñ trong viÖc thùc hiÖn ph©n quyÕt c¸c tranh chÊp trong x héi, kh«ng cÊp qu¶n lÝ cho c¸c ng nh, c¸c ®Þa cã h×nh thøc v c¬ chÕ ®Ó thu hót nh©n ph−¬ng; d©n tham gia v o lÜnh vùc n y. - Thu hót nh©n d©n tham gia thùc hiÖn Gi¶i ph¸p vÒ vÊn ®Ò trªn tr−íc hÕt l nguyªn t¾c qu¶n lÝ theo ng nh v vïng, ph¶i qu¸n triÖt yªu cÇu d©n chñ, huy ®éng l nh thæ; ®Õn møc tèi ®a kh¶ n¨ng cña nh©n d©n - Tæ chøc cho nh©n d©n tham gia v o tham gia v o ho¹t ®éng t− ph¸p. Trªn c¬ viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng tranh chÊp, nh÷ng së ®ã, nh n−íc ph©n lo¹i c«ng viÖc, cã khiÕu n¹i, tè c¸o cña c«ng d©n trong qu¸ viÖc nhÊt thiÕt nh n−íc ph¶i l m th× gi¶i tr×nh thùc hiÖn qu¶n lÝ nh n−íc... quyÕt th«ng qua xÐt xö cña tßa ¸n nh−ng + Trong ho¹t ®éng t− ph¸p, d©n chñ còng cã nh÷ng lo¹i viÖc cã thÓ giao cho nghÜa l thu hót, huy ®éng tèi ®a kh¶ nh©n d©n, tæ chøc x héi, tæ chøc nghÒ n¨ng cña nh©n d©n, cña c¸c tæ chøc x nghiÖp l m th× kh«ng cÇn th«ng qua xÐt héi v tæ chøc nghÒ nghiÖp tham gia réng xö cña tßa ¸n m b»ng con ®−êng hßa r i v o c¸c ho¹t ®éng t− ph¸p, nhÊt l gi¶i, sÏ cã hiÖu qu¶ h¬n. ThËt ra, trong trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng. ë n−íc ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng, cã nh÷ng ta, do nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã do lo¹i vô viÖc gi¶i quyÕt th«ng qua hßa gi¶i nhËn thøc kh«ng ®óng vÒ yªu cÇu d©n th× cã lîi h¬n cho c¶ hai bªn v c¶ nh chñ nªn trong thùc tÕ viÖc gi¶i quyÕt c¸c n−íc, nghÜa l hîp lßng d©n h¬n, ch¼ng tranh chÊp cßn cã nhiÒu m©u thuÉn nan h¹n, gi÷a chñ v thî trong quan hÖ lao gi¶i: ®éng, cã nhiÒu vô viÖc cã thÓ gi¶i quyÕt - Cã hiÖn t−îng "h×nh sù hãa" quan hÖ b»ng hßa gi¶i nhÑ nh ng th«ng qua tæ x héi m lÏ ra nh÷ng quan hÖ x héi Êy chøc c«ng ®o n, v× b¶o ®¶m æn ®Þnh s¶n cã thÓ ®−îc gi¶i quyÕt b»ng c¸c biÖn ph¸p xuÊt l ®iÒu mong muèn cña c¶ chñ v kinh tÕ, d©n sù hoÆc h nh chÝnh th× cã thî. TÊt nhiªn, ®Ó t¹o b−íc chuyÓn theo hiÖu qu¶ h¬n, cã lîi cho c¶ c«ng d©n v h−íng hßa gi¶i, cÇn chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu x héi. kiÖn nhÊt ®Þnh nh−: X©y dùng c¸c c¬ chÕ - Trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp, hßa gi¶i; ho n thiÖn ph¸p luËt vÒ hßa gi¶i; hiÖn nay d−êng nh− to n bé dån v o tßa ® o t¹o, båi d−ìng ®éi ngò c¸n bé ho ¸n, coi ®ã chØ l viÖc riªng cña tßa ¸n, cña gi¶i. nh n−íc! cßn nh©n d©n th× thê ¬ ®øng Tãm l¹i, nh n−íc ho¹t ®éng cã hiÖu ngo i cuéc, ®i xem tßa ¸n xÐt xö, nh©n lùc, hiÖu qu¶ l nh n−íc ®−îc x©y dùng d©n ®øng ngo i qu¸ tr×nh xö lÝ c¸c vô viÖc v÷ng ch¾c trªn c¬ së nÒn d©n chñ x héi tranh chÊp, bÊt kÓ l vô viÖc ®ã nghiªm chñ nghÜa, thu hót ®−îc nh©n d©n tham träng ®Õn møc n o v trªn lÜnh vùc n o. gia mét c¸ch b×nh ®¼ng v ng y c ng Rót cuéc l , dÉn tíi t×nh tr¹ng "tßa ¸n réng r i v o c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña qu¸ t¶i", "tr¹i giam qu¸ t¶i", tèn kÐm bé m¸y nh n−íc. nhiÒu c«ng søc, tiÒn cña m vô viÖc vÉn 2. Vai trß cña nh n−íc ®−îc thÓ hiÖn tån ®äng, gi¶i quyÕt kh«ng kÞp thêi v cô thÓ ë møc ®é t¸c ®éng cña nã v o ®êi sèng kinh tÕ v x héi, tøc l qu¶n lÝ nh 20 - t¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi n−íc ®Õn møc n o th× cã hiÖu lùc, hiÖu h¹n", "vai trß gi¸n tiÕp cña nh n−íc", "sù qu¶ trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng. can thiÖp cña nh n−íc trªn nguyªn t¾c §©y l vÊn ®Ò cùc k× phøc t¹p, khã cã thÓ kinh tÕ thÞ tr−êng"... ®Ó diÔn ®¹t møc ®é ®i ®Õn nh÷ng nhËn ®Þnh thèng nhÊt. t¸c ®éng cña nh n−íc v o ®êi sèng kinh 2.1. Cã hay kh«ng cã sù can thiÖp cña tÕ v x héi. Nh n−íc ViÖt Nam còng ® nh n−íc v o ®êi sèng kinh tÕ v x héi? chuyÓn tõ chÕ ®é "bao cÊp" sang nÒn kinh §©y l vÊn ®Ò phøc t¹p ®−îc tranh luËn tÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lÝ cña nh n−íc. triÒn miªn, kÐo d i h ng tr¨m n¨m m lóc Nh− vËy, c¸c nh n−íc ®Òu thõa nhËn vai n o còng mang tÝnh thêi sù, bëi lÏ, nh trß ®iÒu tiÕt cña nh n−íc trong nÒn kinh n−íc n o còng mong muèn qu¶n lÝ x héi tÕ thÞ tr−êng. cã hiÖu lùc v hiÖu qu¶ ®Ó thóc ®Èy sù - Xu h−íng thø hai kh«ng chØ thõa ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi. nhËn "cã sù ®iÒu tiÕt cña nh n−íc" m Tr−íc ®©y, nh÷ng ng−êi chèng t− cßn nhÊn m¹nh vai trß cña nh n−íc ®ang nh©n hãa th× coi sù can thiÖp cña nh t¨ng lªn do nh÷ng yÕu tè míi, ®ã l nh n−íc l tÊt yÕu, l liÒu thuèc v¹n n¨ng cã n−íc ph¸t triÓn kÕt hîp víi viÖc ®Èy thÓ ch÷a trÞ c¸c bÖnh cña nÒn kinh tÕ nh− nhanh c¸c nguyªn t¾c thÞ tr−êng trong ®êi sù mÊt c©n ®èi ng©n s¸ch, ®Çu t− kÐm sèng kinh tÕ, b¶o ®¶m an ninh kinh tÕ hiÖu qu¶, tham nhòng... Ng−îc l¹i, nh÷ng quèc gia. Thùc tÕ, tr−íc ng−ìng cöa cña ng−êi chèng sù can thiÖp cña nh n−íc thÕ kØ XXI, sù c¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ th× coi t− nh©n hãa v "b n tay v« h×nh" l ® trë th nh nh©n tè néi t¹i quan träng con ®−êng duy nhÊt ®Ó kh¾c phôc yÕu nhÊt cho sù ph¸t triÓn cña mäi quèc gia. kÐm cña nÒn kinh tÕ nh− l¹m ph¸t, khñng §Ó ®èi phã víi sù c¹nh tranh ®ã ph¶i l ho¶ng kinh tÕ, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp... c¶ n−íc nãi chung, chø kh«ng ph¶i chØ l Nh−ng còng ph¶i tr¶i qua nhiÒu n¨m cña c¸ nh©n tËp ®o n, dï l tËp ®o n xuyªn thùc tiÔn qu¶n lÝ nh n−íc, ng−êi ta míi quèc gia. GS.TS. Porokhovsky kh¼ng nhËn thÊy c¶ hai quan ®iÓm cùc ®oan nãi ®Þnh "mét nh n−íc hiÖu qu¶ vÒ kinh tÕ l trªn ®Òu l sai lÇm, khã ®em l¹i hiÖu lùc, nh n−íc b¶o vÖ quyÒn lîi d©n téc v b¶o hiÖu qu¶ trong qu¶n lÝ nh n−íc. ®¶m an ninh kinh tÕ quèc gia trong ®iÒu Thùc tiÔn uèn n¾n nhËn thøc, tr−íc kiÖn cña sù c¹nh tranh quèc tÕ kh«ng h¹n thùc tÕ thÊt b¹i trong qu¶n lÝ nh n−íc, chÕ", r»ng "vai trß kinh tÕ cña nh n−íc dÇn dÇn d−êng nh− hai quan ®iÓm trªn cã kh«ng ph¶i l møc ®é can thiÖp v o c¬ sù xÝch l¹i gÇn nhau v gÆp nhau ë "sù chÕ thÞ tr−êng m l møc ®é tham gia v o ®iÒu tiÕt cña nh n−íc" nh−ng møc ®é viÖc b¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn bªn trong v ®iÒu tiÕt cña nh n−íc còng ®−îc quan bªn ngo i cho sù vËn h nh cña nÒn kinh niÖm kh¸c nhau v diÔn ®¹t rÊt kh¸c tÕ quèc d©n"(2). nhau. §Õn nay, cã thÓ kh¸i qu¸t th nh hai Nh− vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, xu h−íng c¬ b¶n: trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng, dï møc - Nh n−íc kh«ng "rót lui" khái s©n ®é t− nh©n hãa ®Õn ®©u, nh n−íc vÉn cã khÊu kinh tÕ m b¶n th©n kinh tÕ thÞ vai trß quan träng, trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp tr−êng ®ßi hái ®−îc bæ sung b»ng "sù trong viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x ®iÒu tiÕt cña nh n−íc". Cã nhiÒu c¸ch héi. diÔn ®¹t kh¸c nhau nh−: "§iÒu tiÕt n¨ng Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ng−êi ta ®éng cña nh n−íc", "®iÒu tiÕt cã giíi t¹p chÝ luËt häc - 21
  5. nghiªn cøu - trao ®æi th−êng ®¸nh gi¸ vai trß cña nh n−íc qua sôp ®æ cña nh n−íc x héi chñ nghÜa ë hai chØ sè c¬ b¶n: §«ng ¢u v Liªn X« còng cã nguyªn + TØ lÖ së h÷u nh n−íc trong lùc nh©n s©u xa ®ã. l−îng s¶n xuÊt kinh doanh; b. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ + TØ lÖ chi phÝ cña nh n−íc so víi thÞ tr−êng ®ßi hái cã sù t¸c ®éng n¨ng tæng s¶n phÈm quèc néi. ®éng, tÝch cùc tõ phÝa nh n−íc. Trong TÊt nhiªn, ®©y l ®Þnh h−íng c¬ b¶n. ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, nh n−íc Trong thùc tÕ nh÷ng chØ sè n y chØ cã ý qu¶n lÝ tæng thÓ nÒn kinh tÕ quèc d©n m nghÜa t−¬ng ®èi, bëi v×, thùc tÕ rÊt phøc nhiÖm vô chung l æn ®Þnh x héi ®Ó t¨ng t¹p, cã tr−êng hîp tØ lÖ së h÷u nh n−íc tr−ëng kinh tÕ. ThÕ nh−ng b¶n th©n nÒn v tØ lÖ chi phÝ cña nh n−íc ®Òu cao kinh tÕ thÞ tr−êng l¹i cã nh÷ng yÕu tè nh−ng kh«ng h¼n ®ã l mét nh n−íc th−êng g©y mÊt æn ®Þnh. V× vËy, kh«ng m¹nh. V× vËy, ®¸nh gi¸ vai trß cña nh thÓ cã thÞ tr−êng tån t¹i m ë ®ã kh«ng cã n−íc cÇn xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ vai trß cña nh n−íc. Sù t¸c ®éng cña nh kinh tÕ - x héi cña tõng quèc gia v cÇn n−íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng th−êng xem xÐt nh÷ng yÕu tè kh¸c nh− ph¸p luËt, xuÊt hiÖn ë c¸c tr−êng hîp sau ®©y: ph¸p chÕ, chiÕn l−îc ph¸t triÓn, ®êi sèng - Kinh tÕ thÞ tr−êng thõa nhËn nguyªn vËt chÊt v tinh thÇn cña nh©n d©n... t¾c tù do c¹nh tranh, c¹nh tranh trong 2.2. V× sao cÇn sù ®iÒu tiÕt cña nh kinh doanh, c¹nh tranh trong kiÕm viÖc n−íc? Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, tÝnh l m, h nh nghÒ, tù do c¹nh tranh gi÷a tÊt yÕu cña sù ®iÒu tiÕt cña nh n−íc b¾t c¸c doanh nghiÖp... Tõ ®ã, mét mÆt cã thÓ nguån tõ hai mÆt sau ®©y: dÉn tíi c¹nh tranh kh«ng l nh m¹nh, a. Tõ sø mÖnh lÞch sö cña nh n−íc. mang tÝnh chÊt ph¸ ho¹i; mÆt kh¸c, cã thÓ Nh n−íc l tæ chøc quyÒn lùc chung, xuÊt hiÖn hiÖn t−îng ®éc quyÒn cña c¸c qu¶n lÝ mäi mÆt ®êi sèng x héi, th«ng doanh nghiÖp. Tõ ®ã l m xuÊt hiÖn vai qua ®ã m giai cÊp thèng trÞ thùc hiÖn trß, nhiÖm vô cña nh n−íc l ng¨n chÆn ®−îc sù thèng trÞ cña m×nh ®èi víi to n sù ®éc quyÒn cña thÞ tr−êng, h−íng v o x héi. Nh n−íc x héi chñ nghÜa còng sù c¹nh tranh l nh m¹nh, ph¸t triÓn s¶n vËy, th«ng qua qu¶n lÝ tèt mäi mÆt ®êi xuÊt, b¶o ®¶m cho sù b×nh ®¼ng cña mäi sèng x héi m thùc hiÖn ®−îc sù thèng doanh nghiÖp tham gia thÞ tr−êng, nhÊt l trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n v nh©n d©n c¸c doanh nghiÖp võa v nhá. lao ®éng ®èi víi to n x héi, thóc ®Èy sù - Sù vËn ®éng cña kinh tÕ thÞ tr−êng l ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi. Mét khi nh theo nguyªn t¾c tèi ®a hãa lîi nhuËn. Do n−íc ® kh«ng thÓ qu¶n lÝ x héi cã hiÖu ®ã, cã thÓ dÉn tíi t×nh tr¹ng cã doanh lùc, hiÖu qu¶, dÉn tíi khñng ho¶ng kinh nghiÖp l m ¨n thua lç v ph¸ s¶n, ng−êi tÕ - x héi th× giai cÊp thèng trÞ còng khã lao ®éng mÊt viÖc l m... m b¶n th©n kinh m gi÷ ®−îc ®Þa vÞ thèng trÞ cña m×nh ®èi tÕ thÞ tr−êng th× kh«ng thÓ gi¶i quyÕt víi to n x héi, Ph.¡ngghen nhÊn m¹nh ®−îc nh÷ng vÊn ®Ò ®ã. Trong khi ®ã, nh "ë kh¾p n¬i, chøc n¨ng x héi l c¬ së n−íc qu¶n lÝ víi tÝnh c¸ch tæng thÓ nÒn cña sù thèng trÞ. V , sù thèng trÞ chÝnh trÞ kinh tÕ quèc d©n. V× vËy, ë ®©y nh n−íc còng chØ kÐo d i chõng n o nã cßn thùc xuÊt hiÖn nh− l ng−êi tæ chøc ph©n phèi hiÖn chøc n¨ng x héi ®ã cña nã"(3). Sù l¹i. Nh n−íc dïng tiÒn thu thuÕ ®Ó ph©n phèi l¹i cho x héi, nãi c¸ch kh¸c, nh 22 - t¹p chÝ luËt häc
  6. nghiªn cøu - trao ®æi n−íc cã nhiÖm vô söa ch÷a nh÷ng khuyÕt - Tõ lîi Ých tæng thÓ, kinh tÕ nh n−íc tËt cña kinh tÕ thÞ tr−êng, ho n thiÖn thÞ cÇn ®−îc ®Çu t− v o nh÷ng kh©u then tr−êng. chèt ®Ó ph¸t triÓn trong tõng khu vùc nh−: Trªn ®©y l mét v i vÝ dô ®Ó minh häa C«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, th−¬ng m¹i, tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña vai trß nh dÞch vô, kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ... vÊn ®Ò n−íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, cã thÓ l chän ®óng kh©u then chèt v møc ®é nãi kh«ng cã mét nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng t¸c ®éng hîp lÝ cña nh n−íc. Qu¸ tr×nh n o m ë ®ã l¹i kh«ng cã vai trß cña nh ®ã cÇn chó ý doanh nghiÖp võa v nhá, v× n−íc. nã cã vai trß lín v dÔ thÝch nghi víi 2.3. Vai trß cña nh n−íc ®−îc thùc c«ng nghÖ míi. hiÖn nh− thÕ n o v b»ng c¸ch n o? ë - Nh n−íc ®Ò x−íng nh÷ng chñ trªn chóng ta ® kh¼ng ®Þnh vai trß cña tr−¬ng, chÝnh s¸ch nh»m t¨ng tr−ëng kinh nh n−íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. tÕ, gi¶m tØ lÖ l¹m ph¸t, c©n b»ng xuÊt VËy, nh n−íc t¸c ®éng v o ®êi sèng nhËp khÈu. kinh tÕ v x héi nh− thÕ n o v b»ng - XuÊt ph¸t tõ chøc n¨ng ®èi néi ®Ó c¸ch n o? Cã thÓ kh¸i qu¸t nh÷ng h−íng thùc hiÖn tèt chøc n¨ng ®èi ngo¹i, më t¸c ®éng c¬ b¶n cña nh n−íc nh− sau: réng hîp t¸c kinh tÕ, thu hót ®Çu t− n−íc + Chøc n¨ng quan träng nhÊt cña nh ngo i, cã chÝnh s¸ch c«ng nghÖ thóc ®Èy n−íc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng l ph¸t triÓn lÜnh vùc c«ng nghÖ cao ®Ó cã ban h nh ph¸p luËt v b¶o ®¶m thùc hiÖn ®iÒu kiÖn tham gia v o thÞ tr−êng thÕ giíi. ph¸p luËt, t¨ng c−êng ph¸p chÕ trong mäi + Nh n−íc tæ chøc thùc hiÖn chøc lÜnh vùc cña ®êi sèng x héi, ®ã l vai trß n¨ng x héi, ®ã l viÖc xãa ®ãi gi¶m cèt lâi cña nh n−íc trong nÒn kinh tÕ thÞ nghÌo, ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc, tr−êng, nghÜa l t¹o ra "s©n ch¬i" cho mäi khoa häc, y tÕ, b¶o hiÓm x héi... nhÊt l c«ng d©n v c¸c doanh nghiÖp tù do s¶n nh n−íc x héi chñ nghÜa, bëi v×, nh÷ng xuÊt kinh doanh, t¹o ra c¬ së ph¸p lÝ cho lÜnh vùc n y trùc tiÕp liªn quan ®Õn con ho¹t ®éng qu¶n lÝ nh n−íc. Mét nh ng−êi, thÓ hiÖn râ b¶n chÊt cña nh n−íc n−íc cã hiÖu lùc, hiÖu qu¶ l khi trong XHCN. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, n−íc tån t¹i kh¶ n¨ng ®Ó c¸c doanh gia v nhiÖm vô hÕt søc quan träng cña nh c«ng d©n ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong n−íc l chèng thÊt nghiÖp, h¹ thÊp tØ lÖ khu«n khæ ph¸p luËt. thÊt nghiÖp trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ + Vai trß cña kinh tÕ nh n−íc l rÊt tr−êng. nguyªn t¾c quan träng trong ®Þnh h−íng ph¸t triÓn. + B¶o vÖ t i nguyªn, m«i tr−êng l Nh n−íc qu¶n lÝ víi t− c¸ch tæng thÓ nÒn nhiÖm vô quan träng cña nh n−íc trong kiÓm s¸t xÐt th kinh tÕ quèc d©n. V , b¶n th©n nÒn kinh ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng. Trong qu¸ ®æi, ®−¬ng sù tÕ quèc d©n còng cÇn ®−îc tèi ®a hãa vÒ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, do lîi Ých c¸ kh«ng ph¶n ®è lîi nhuËn, t¹o ra lîi Ých v søc m¹nh cña nh©n, côc bé dÔ dÉn tíi h nh vi ph¸ ho¹i sù, c¸c ®−¬ng s to n x héi. V× vËy, ph¶i kh¾c phôc ®−îc t i nguyªn v m«i tr−êng. Nh n−íc l viÖc viÖn kiÓm nh÷ng lîi Ých cña c¸ nh©n, nhãm v ng−êi ®¹i diÖn cho lîi Ých cña to n x héi, tßa ¸n cÊp trªn h−íng hä v o lîi Ých chung cña to n x cÇn cã chÝnh s¸ch v c¬ chÕ h÷u hiÖu ®Ó nghÜa nÕu yªu b¶o vÖ t i nguyªn v m«i tr−êng, t¹o ra cÇu cña ®−¬ng héi, sö dông kinh tÕ nh n−íc ®Ó ®iÒu m«i tr−êng l nh m¹nh cho s¶n xuÊt kinh hîp tßa ¸n m¾ chØnh c¸c m¾t xÝch kinh tÕ, ch¼ng h¹n: quyÕt vô ¸n nÕ doanh v phôc vô ®êi sèng cña to n x söa l¹i, viÖn ki ®Ó tßa ¸n rót ki t¹p chÝ luËt häc - 23 ph¶i kh¸ng ngh xÐt l¹i vô ¸n. T ®Ó thùc hiÖn Ng 3 Ban chÊp h n VII trong viÖc tông d©n sù, ch tôc s¬ thÈm ®å
  7. nghiªn cøu - trao ®æi héi. Nh÷ng ph−¬ng h−íng qu¶n lÝ nh n−íc nãi trªn l sù t¸c ®éng trong tæng thÓ, th−êng ®−îc thÓ hiÖn trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi. Sù t¸c ®éng cña Nh n−íc ViÖt Nam v o ®êi sèng kinh tÕ - x héi còng kh«ng n»m ngo i ph¹m vi t¸c ®éng ®ã. TÊt nhiªn, sÏ kh¸c nhau xa vÒ h×nh thøc, c¬ chÕ, møc ®é t¸c ®éng cña nh n−íc, ®iÒu ®ã ho n to n tïy thuéc v o tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. Trªn ®©y l mét v i suy nghÜ vÒ vai trß cña nh n−íc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng. Cã thÓ nãi, dï kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn ®Õn møc ®é n o th× vai trß cña nh n−íc vÉn rÊt quan träng, trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x héi. Nh−ng vai trß cña nh n−íc ë ®©y l sù t¸c ®éng trªn c¬ së nguyªn t¾c kinh tÕ thÞ tr−êng ®ång thêi vai trß cña nh n−íc l t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ ph¸p luËt v x héi, ®iÒu kiÖn bªn trong v bªn ngo i nh»m æn ®Þnh x héi ®Ó t¨ng tr−ëng kinh tÕ./. (1).Xem: §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu to n quèc lÇn thø VIII, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, H.1996, tr.127. (2).Xem: Voprosy ekonomiki, No 3/1998. (3).Xem: C. M¸c - Ph. ¡ngghen, To n tËp, tËp 5. Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, tr.255. 24 - t¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1247 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1