intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Vai trò của thực hiện pháp luật về dân chủ cở sở ở nước ta hiện nay "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

142
lượt xem
27
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm 1998, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 29/1998/NĐ-CP về việc ban hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã; sau đó, Nghị định trên được thay thế bằng Nghị định số 79/2003/NĐ-CP về việc ban hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã. Ngày 20/4/2007, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2007. Như vậy, pháp luật về dân chủ cơ sở của Nhà nước ta đã được xây dựng và hoàn chỉnh dần. Thực...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Vai trò của thực hiện pháp luật về dân chủ cở sở ở nước ta hiện nay "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi NguyÔn Hång Chuyªn * ăm 1998, Chính phủ đã ban hành Nghị trên hai phương diện: đối với việc mở rộng N định số 29/1998/NĐ-CP về việc ban hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã; sau đó, dân chủ, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân và đối với hoạt động của Nghị định trên được thay thế bằng Nghị định bộ máy chính quyền cấp cơ sở. số 79/2003/NĐ-CP về việc ban hành Quy chế 1. Vai trò của thực hiện pháp luật về thực hiện dân chủ ở xã. Ngày 20/4/2007, Ủy dân chủ cơ sở đối với việc mở rộng dân ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp chủ, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, pháp của nhân dân có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2007. Việc chăm lo con người, bảo vệ các Như vậy, pháp luật về dân chủ cơ sở của quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, mở Nhà nước ta đã được xây dựng và hoàn rộng dân chủ trực tiếp ở cơ sở, tạo điều kiện chỉnh dần. để nhân dân tham gia quản lí xã hội, thảo Thực hiện pháp luật về dân chủ cơ sở là luận và quyết định những vấn đề quan trọng quá trình triển khai các hoạt động nhằm đưa của đất nước, của địa phương, khắc phục những nguyên tắc, quy định của Pháp lệnh mọi biểu hiện dân chủ hình thức... là những thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn đi nội dung hết sức quan trọng của việc thực vào thực tiễn đời sống xã hội ở cơ sở, trở hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở. Vai trò thành những hành vi pháp luật thực tế hợp của thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở pháp của chính quyền, cán bộ, công chức cấp đối với việc mở rộng dân chủ, đảm bảo các xã, cán bộ thôn, tổ dân phố, cơ quan, tổ chức, quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân thể cá nhân có liên quan và nhân dân địa phương hiện trên các khía cạnh sau: nhằm phát huy quyền làm chủ của nhân dân; Thứ nhất, thực hiện pháp luật về dân chủ thu hút nhân dân tham gia quản lí nhà nước, ở cơ sở giúp nhân dân nhận thức đúng đắn, quản lí xã hội; kiểm tra, giám sát các hoạt đầy đủ hơn các quyền tự do dân chủ của mình. động của chính quyền cấp cơ sở; góp phần Về nguyên tắc, muốn thực hiện quyền giữ gìn trật tự, kỉ cương trên địa bàn cơ sở. làm chủ thì trước tiên nhân dân phải nhận Thực hiện pháp luật về dân chủ cơ sở ở thức đúng đắn, hiểu biết đầy đủ về các quyền nước ta hiện nay có vai trò hết sức quan tự do dân chủ của mình. Hiến pháp và pháp trọng trên nhiều phương diện. Trong phạm vi luật nước ta đã xác nhận các quyền dân chủ bài viết này, tác giả tập trung phân tích vai trò của thực hiện pháp luật về dân chủ cơ sở * Ủy ban nhân dân huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình t¹p chÝ luËt häc sè 7/2011 3
  2. nghiªn cøu - trao ®æi của công dân trong việc tham gia quản lí nghiêm cấm. Nếu không triển khai thực hiện Nhà nước, quản lí xã hội, tham gia thảo luận pháp luật về dân chủ ở cơ sở thì có thể nhiều các vấn đề chung, trọng đại của cả nước người dân sẽ không biết đến các quyền dân cũng như của từng địa phương, nêu các đề chủ mà pháp luật trao cho họ. Nhìn trên xuất, kiến nghị với các cơ quan nhà nước. phương diện này, để nội dung của Pháp lệnh Công dân nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn Việt Nam được đảm bảo mọi quyền tự do đến được với đông đảo nhân dân ở cơ sở thì dân chủ cơ bản, trong đó có các quyền tự do việc tăng cường công tác phổ biến, tuyên ngôn luận, tự do báo chí, quyền khiếu nại, tố truyền pháp luật về dân chủ ở cơ sở là nhân cáo; biểu quyết khi Nhà nước tổ chức trưng tố giữ vai trò quyết định. cầu ý dân... Các quyền tự do dân chủ đó là Thứ hai, thực hiện pháp luật về dân chủ cơ sở để nhân dân kiểm tra hoạt động của ở cơ sở giúp nhân dân hiểu rõ bản chất, tầm Nhà nước và là một trong những phương quan trọng của việc thực hành và phát huy thức quan trọng để thực hiện dân chủ nói dân chủ ở cơ sở. chung, dân chủ ở cơ sở nói riêng. Khi nhận thức đúng đắn, hiểu biết đầy đủ Các nguyên tắc, quy định của pháp luật về các quyền tự do dân chủ theo quy định về thực hiện dân chủ ở cấp xã chính là sự cụ của pháp luật, người dân ở xã, phường, thị thể hoá các quyền tự do dân chủ của người trấn vẫn có thể chưa chủ động, tích cực thực dân trên địa bàn xã, phường, thị trấn. Đó là hiện các quyền đó, nếu họ chưa hiểu rõ bản quyền được biết những công việc mà chính chất, tầm quan trọng của việc thực hành và quyền cấp xã có trách nhiệm phải công phát huy dân chủ ở cơ sở. Do vậy, cần giải khai; quyền được bàn và quyết định trực thích cho nhân dân hiểu rằng thực hiện pháp tiếp; bàn, biểu quyết để cấp có thẩm quyền luật về dân chủ ở cơ sở là sự hiện thực hoá quyết định đối với những vấn đề liên quan nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc trực tiếp đến lợi ích hợp pháp của nhân dân về nhân dân; Nhà nước nói chung, chính địa phương; quyền tham gia ý kiến trước quyền cấp cơ sở nói riêng tôn trọng và lắng khi cơ quan có thẩm quyền quyết định; nghe ý kiến của nhân dân; giúp người dân quyền giám sát các công việc của chính thực sự phát huy quyền làm chủ của mình, quyền. Đồng thời, pháp luật về dân chủ ở tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội cơ sở cũng quy định các hình thức thực hiện trên địa bàn cơ sở; góp phần xây dựng chính các quyền dân chủ của nhân dân. quyền cấp cơ sở trong sạch, vững mạnh, giữ Thông qua việc thực hiện pháp luật về gìn trật tự, kỉ cương, an toàn xã hội trên địa dân chủ ở cơ sở, người dân có điều kiện bàn cơ sở... Việc giúp cho nhân dân hiểu rõ thuận lợi để biết được các quyền dân chủ của bản chất, tầm quan trọng của việc thực hành mình, hiểu các nguyên tắc, hình thức thực và phát huy dân chủ ở cơ sở thuộc về trách hiện các quyền đó cũng như các hành vi bị nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ 4 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2011
  3. nghiªn cøu - trao ®æi sở trong quá trình triển khai thực hiện pháp trình đó mới nhanh chóng được triển khai luật về dân chủ ở cơ sở. thi công có chất lượng và đưa vào phục vụ Thứ ba, từ sự nhận thức, hiểu biết đó, dân sinh. Người dân có tự giác sử dụng nhân dân sẽ chủ động, tích cực hơn trong quyền được tham gia ý kiến trước khi cơ việc sử dụng các quy định của pháp luật về quan có thẩm quyền quyết định thì mới thực hiện dân chủ ở cơ sở để bảo vệ các lợi tránh được tình trạng thắc mắc, khiếu nại ích của Nhà nước, cộng đồng và các quyền, khi các quyết định đó được triển khai vào lợi ích hợp pháp của mỗi người dân. Đi từ đời sống xã hội ở cơ sở... Chỉ khi nào người nhận thức đến hành động thực tiễn, chuyển dân biết sử dụng và phát huy các quyền dân từ “pháp luật trên giấy tờ” thành “pháp luật chủ theo quy định của pháp luật về dân chủ trong hành động” là logic biện chứng của ở cơ sở thì các lợi ích của Nhà nước, cộng quá trình triển khai hoạt động thực hiện đồng, các quyền và lợi ích hợp pháp của pháp luật nói chung, thực hiện pháp luật về mỗi người dân ở cơ sở mới có thể được đảm dân chủ ở cơ sở nói riêng. Đồng thời, đây bảo. Đây cũng là tiêu chí quan trọng nhất để cũng là mục đích tối thượng của thực hiện đánh giá tính hiệu quả của hoạt động thực pháp luật trên lĩnh vực này; bởi lẽ, việc hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở. người dân hiểu và biết sử dụng trên thực tế Thứ tư, khi dân chủ ở cơ sở được mở các quyền dân chủ mà pháp luật về dân chủ rộng, các quyền và lợi ích hợp pháp của ở cơ sở trao cho họ để bảo vệ lợi ích của các nhân dân được đảm bảo, việc thực hiện pháp chủ thể chính là điều mà Nhà nước mong luật về dân chủ ở cơ sở sẽ góp phần quan muốn khi ban hành Pháp lệnh thực hiện dân trọng tạo sự đồng thuận xã hội, thúc đẩy phát chủ ở xã, phường, thị trấn. triển kinh tế, văn hoá, xã hội và giữ vững an Bên cạnh các hình thức khác, sử dụng ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa pháp luật là hình thức chủ yếu trong thực phương. Đây được coi là kết quả của hoạt động thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở. hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở, thể hiện Sự đồng thuận xã hội ở cơ sở chỉ có thể được sự chủ động, tự giác và tích cực của nhân tạo ra khi nhân dân cùng được biết, cùng dân. Người dân có tích cực sử dụng quyền tham gia bàn bạc, biểu quyết, quyết định được biết thì chính quyền cơ sở mới không hoặc cùng tham gia ý kiến đối với những vấn thể “bưng bít” mà phải công khai thông tin đề quan trọng của địa phương, liên quan đến theo quy định của pháp luật. Người dân có lợi ích của mỗi người. Đến lượt mình, đồng chủ động sử dụng quyền được bàn và quyết thuận xã hội là cơ sở, động lực thúc đẩy định trực tiếp về chủ trương và mức đóng người dân hăng hái tham gia phát triển kinh góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình tế, văn hoá, xã hội ở địa phương. Kinh tế, phúc lợi công cộng trong phạm vi cấp xã, văn hoá, xã hội phát triển lại là nền tảng để thôn, tổ dân phố do nhân dân đóng góp toàn giữ vững an ninh chính trị, duy trì trật tự, an bộ hoặc một phần kinh phí thì các công toàn xã hội ở địa phương. t¹p chÝ luËt häc sè 7/2011 5
  4. nghiªn cøu - trao ®æi 2. Vai trò của thực hiện pháp luật về dân”.(1) Có những việc liên quan trực tiếp dân chủ ở cơ sở đối với hoạt động của bộ đến quyền lợi của nhân dân, chính quyền máy chính quyền cấp cơ sở cấp xã không thể tuỳ tiện quyết định mà Bên cạnh việc mở rộng dân chủ, đảm phải tổ chức họp dân để dân bàn, quyết định bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của nhân trực tiếp hoặc dân biểu quyết với đa số tán dân, thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở thành thì chính quyền mới được ra quyết còn có vai trò rất quan trọng đối với hoạt định và triển khai thực hiện... Khi thực hiện động của bộ máy chính quyền cấp cơ sở, thể lại phải hết sức chủ trọng đến chất lượng, hiện trên các mặt sau đây: hiệu quả công việc chứ không thể làm qua Một là thực hiện pháp luật dân chủ ở cơ loa, đại khái, vì người dân có quyền kiểm sở đòi hỏi phải đổi mới hoạt động của bộ tra, giám sát đối với hoạt động của chính máy chính quyền cấp cơ sở theo hướng công quyền. Rõ ràng, việc thực hiện pháp luật về khai, minh bạch, dân chủ, chú trọng đến chất dân chủ ở cơ sở có tác động mạnh mẽ đến lượng và hiệu quả giải quyết công việc. hoạt động của bộ máy chính quyền cấp cơ Chính quyền cấp cơ sở là chủ thể chịu trách sở, đưa đến đòi hỏi tất yếu là phải đổi mới nhiệm chính trong việc tổ chức thực hiện hoạt động của nó theo hướng công khai, pháp luật, đưa pháp luật về dân chủ ở cơ sở minh bạch, dân chủ, chú trọng đến chất đi vào hiện thực đời sống ở xã, phường, thị lượng và hiệu quả giải quyết công việc của trấn. Nếu như trước đây, khi chưa có Quy Nhà nước và nhân dân. chế thực hiện dân chủ ở xã, hầu hết các hoạt Hai là thực hiện pháp luật về dân chủ ở động của chính quyền cấp xã đều nằm ngoài cơ sở là nền tảng để sửa đổi lề lối làm việc “tầm ngắm” của nhân dân địa phương thì của đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở theo nay, với việc pháp luật về dân chủ ở cơ sở hướng chuyên nghiệp và hiện đại. Đội ngũ ngày càng được hoàn thiện hơn và được triển cán bộ, công chức cấp cơ sở là những người khai mạnh mẽ trên thực tế, bộ máy chính thay mặt Nhà nước trực tiếp thi hành quyền quyền cơ sở cũng phải đổi mới hoạt động để lực nhà nước ở địa phương, giải quyết các thích ứng với yêu cầu ngày càng cao của đời công việc có liên quan tới lợi ích của Nhà sống dân chủ ở cơ sở. nước và nhân dân; đồng thời, cũng là chủ thể Trong thực hiện pháp luật về dân chủ ở trực tiếp triển khai thực hiện pháp luật về cơ sở, trước hết, chính quyền cấp cơ sở phải dân chủ ở cơ sở. Chất lượng, hiệu quả của công khai, minh bạch chương trình hoạt công tác này phụ thuộc rất lớn vào ý thức, động, nội dung, hình thức thực hiện công thái độ phục vụ nhân dân và năng lực chuyên việc của mình tới đông đảo các tầng lớp môn, hiểu biết pháp luật của đội ngũ cán bộ nhân dân nhằm đáp ứng “quyền được biết” này. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều lúc, của người dân; bởi vì “công khai là điều nhiều nơi, cán bộ, công chức nhà nước nói kiện để thực hiện quyền làm chủ của người chung, cấp cơ sở nói riêng, còn có biểu hiện 6 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2011
  5. nghiªn cøu - trao ®æi quan cách, hách dịch, nhũng nhiễu nhân dân; dân chủ ở cơ sở là để giúp họ giải quyết giải quyết công việc của dân còn quan liêu, công việc đúng nguyên tắc, quy định của tuỳ tiện, khiến cho người dân nản lòng mỗi pháp luật, tránh tuỳ tiện, cảm tính; đồng khi có công việc cần đến cơ quan công quyền. thời, góp phần hướng dẫn, tuyên truyền Đó cũng là một trong những lí do quan trọng pháp luật cho nhân dân biết và thực hiện. Ý đưa đến đòi hỏi phải triển khai mạnh mẽ việc thức, tinh thần cao trong phục vụ nhân dân thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở, phát cùng với nâng cao trình độ chuyên môn và huy quyền làm chủ của nhân dân. trình độ hiểu biết pháp luật mà việc thực Thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở đòi hỏi là là nền tảng để sửa đổi lề lối làm việc của đội nền tảng để đội ngũ cán bộ, công chức cấp ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Trước hết, nó xã hướng tới thực hành nghiệp vụ một cách đòi hỏi đội ngũ này phải thay đổi triệt để về chuyên nghiệp, hiện đại. ý thức, thái độ phục vụ nhân dân: lịch sự, Ba là thực hiện pháp luật về dân chủ ở hoà nhã trong giao tiếp với người dân; tôn cơ sở góp phần xây dựng bộ máy chính trọng, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, ý kiến quyền cấp cơ sở trong sạch, vững mạnh, đáp của người dân để tìm ra cách giải quyết công ứng yêu cầu của tiến trình xây dựng Nhà việc của dân sao cho “thấu tình, đạt lí”; kiên nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt quyết khắc phục mọi biểu hiện quan liêu, tắc Nam. Việc đổi mới hoạt động của bộ máy trách, hách dịch, lợi dụng chức vụ, quyền chính quyền cấp cơ sở theo hướng công hạn để mưu cầu lợi ích cá nhân. Thực tiễn khai, minh bạch, dân chủ, chú trọng đến chất chứng minh rằng ở nơi nào thực hiện nghiêm lượng và hiệu quả giải quyết công việc, sửa túc pháp luật về dân chủ ở cơ sở thì ở đó cán đổi lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ, công bộ, công chức cấp xã được người dân tín chức cấp cơ sở theo hướng chuyên nghiệp và nhiệm, tin yêu vì họ biết tôn trọng và lắng hiện đại là kết quả của việc thực hiện pháp nghe ý kiến của người dân. luật về dân chủ ở cơ sở; hướng tới mục tiêu Bên cạnh đó, thực tiễn thực hiện pháp xây dựng bộ máy chính quyền cấp cơ sở trong luật về dân chủ ở cơ sở cũng đặt ra yêu cầu sạch, vững mạnh. Xây dựng chính quyền cấp phải nâng cao năng lực chuyên môn và trình cơ sở trong sạch, vững mạnh là một trong độ kiến thức, hiểu biết pháp luật của đội những mắt khâu quan trọng và là yêu cầu cấp ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở. Việc nâng thiết của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ cao trình độ chuyên môn là để giúp cán bộ, nghĩa Việt Nam. Việc thực hiện có hiệu quả công chức cấp xã giải quyết nhanh chóng, pháp luật về dân chủ ở cơ sở sẽ đáp ứng yêu cầu cấp thiết này./. hiệu quả các công việc chuyên môn thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao. (1).Xem: Mai Quỳnh Nam, “Công khai để thực hiện Còn yêu cầu nâng cao trình độ kiến thức, quyền làm chủ của nhân dân”, Tạp chí cộng sản, số hiểu biết pháp luật, trong đó có pháp luật về 20(683)/2003, tr. 48. t¹p chÝ luËt häc sè 7/2011 7
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2