intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Vấn đề lao động, việc làm, thu nhập của người lao động khi Việt Nam là thành viên của WTO và một số giải pháp hoàn thiện pháp luật "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

84
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề lao động, việc làm, thu nhập của người lao động khi Việt Nam là thành viên của WTO và một số giải pháp hoàn thiện pháp luật

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Vấn đề lao động, việc làm, thu nhập của người lao động khi Việt Nam là thành viên của WTO và một số giải pháp hoàn thiện pháp luật "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. §µo ThÞ H»ng * 1. T ch c thương m i th gi i (WTO) Khi chưa gia nh p WTO, v i chính sách mà ti n thân là Hi p nh chung v thu m c a n n kinh t , khuy n khích u tư quan và thương m i (GATT) ư c thành l p nư c ngoài, Vi t Nam ã t ng bư c m ngày 15/4/1994 t i Maroc và chính th c i r ng quan h thương m i v i các nư c vào ho t ng ngày 1/1/1995. Sau g n 12 trong khu v c và trên th gi i. Tuy nhiên, năm, qua các vòng àm phán a phương và trong các m i quan h thương m i qu c t , song phương v i 28 nư c và t ch c khu Vi t Nam v n là nư c ch u nhi u thi t thòi v c (Liên minh châu Âu), ngày 7/11/2006, do chưa thi t l p ư c hi p nh thương t i tr s c a WTO Geneve (Thu Sĩ) ã m i song phương và a phương v i các i di n ra bu i l long tr ng k t n p Vi t Nam tác c a mình, c bi t nh ng th trư ng làm thành viên th 150 c a t ch c thương l n như th trư ng m u d ch t do B c Mĩ, m i l n nh t hành tinh này. th trư ng m u d ch t do EU... Vi c xu t 2. Gia nh p WTO là gia nh p th trư ng kh u cá da trơn (cá tra, cá ba sa), tôm vào thương m i toàn c u v i hành lang pháp lí là th trư ng Mĩ; xu t kh u giày dép vào th quy ch c a WTO cùng v i nh ng nguyên trư ng EU th i gian qua là minh ch ng i n t c và các hi p nh thương m i song hình v v n này. V i giá xu t kh u r , phương và a phương ã kí k t v i các nư c các doanh nghi p Vi t Nam b các i tác thành viên WTO. i u này mang l i nhi u nh ng nư c này áp t là bán phá giá. Các cơ h i cho Vi t Nam song cũng t nư c ta qu c gia này ã "b o v s n xu t trong trư c không ít thách th c m i. Nh ng cơ h i nư c" b ng cách áp d ng chính sách b o h và thách th c này có th ư c nhìn nh n t thông qua vi c ánh thu nh p kh u cao, nhi u góc và trên nhi u lĩnh v c khác gây nhi u b t l i cho các doanh nghi p Vi t nhau song trong lĩnh v c lao ng, vi c làm, Nam. Rõ ràng, lúc này tuy th trư ng ã thu nh p c a ngư i lao ng có th khái quát r ng m hơn song không n nh. Ngư c m t s i m ch y u sau ây: l i, ngày nay khi ã là thành viên chính Trư c h t, vi c tr thành thành viên th c c a WTO, Vi t Nam có cơ h i ti p c n chính th c c a WTO s t o cơ h i m r ng th trư ng qu c t kh ng l c a 149 thành th trư ng tiêu th s n ph m, t ó t o thêm nhi u vi c làm cho ngư i lao ng. * Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 27
  2. nghiªn cøu - trao ®æi viên còn l i v i v th ngang b ng v i t t c Vi t Nam v i nhu c u 4.000 lao ng trình các qu c gia ó theo nguyên t c t i hu qu c ph thông và cao c p làm vi c trong lĩnh mà không c n ph i àm phán hi p nh v c công ngh cao nhà máy l p và ki m thương m i song phương v i t ng nư c. nh chip máy tính l n nh t, hi n i nh t Hàng hoá nư c ta có th thâm nh p th c a t p oàn. Ngoài ra, theo C c u tư trư ng r ng l n này mà không g p b t c tr nư c ngoài thu c B k ho ch và u tư, ng i nào, mi n là không vi ph m các quy ch tính n ngày 22/9/2007 ã có 1.045 d án và cam k t ã kí. N u s c c nh tranh, u tư nư c ngoài ư c c p m i k t u vi c tiêu th s n ph m, hàng hoá v i kh i năm nay v i t ng m c u tư là 8,3 t USD lư ng l n s t o cơ h i tương ng v vi c ng th i có 274 lư t d án tăng v n v i làm cho ngư i lao ng, kích thích tăng t ng s v n tăng thêm là 1,3 t USD, tăng trư ng kinh t c a t nư c. g n 40% so v i cùng kì năm trư c c v s lư ng d án và t ng v n ăng kí.(1) i u Th hai, là thành viên c a WTO nên Vi t Nam có kh năng thu hút v n u tư áng nói là các d án u có quy mô l n và nư c ngoài nhi u hơn, t o cơ h i v "lư ng" tương i l n; các i tác ch y u là nh ng và "ch t" cho ngu n nhân l c. Hơn n a, vi c t p oàn m nh, có kinh nghi m trong các gia nh p WTO ã thúc y Vi t Nam ph i lĩnh v c công ngh cao, ch ng h n T p oàn d n t ng bư c hoàn thi n môi trư ng pháp Foxconn ( ài Loan) u tư d án s n xu t lí áp ng các nguyên t c c a WTO. i n t kĩ thu t cao v i t ng s v n k l c là i u này cũng có s c h p d n hơn i v i 5 t USD t i B c Ninh và B c Giang. Như u tư tr c ti p nư c ngoài. Gia nh p WTO v y, rõ ràng u tư nư c ngoài t o l i th cũng là thông i p rõ ràng v quy t tâm c i l n v "lư ng" cho ngu n nhân l c. cách c a Vi t Nam, t o ni m tin cho các Không ch d ng l i ó, vi c xu t hi n nhà u tư khi b v n vào làm ăn t i nư c ngày càng nhi u các t p oàn a qu c gia ta. Ngoài ra, cơ h i ti p c n th trư ng c a trong lĩnh v c công ngh cao cũng ng các qu c gia thành viên WTO m t cách nghĩa v i vi c các t p oàn này s c n nhi u bình ng và minh b ch theo úng chu n lao ng ch t lư ng cao. Theo s li u th ng m c c a WTO cũng là y u t quan tr ng kê, hi n t i ngu n nhân l c cao c p nư c thu hút v n u tư c a nư c ngoài. i u ta ch m i áp ng ư c kho ng 30% n này cũng ng nghĩa v i vi c ngư i lao 40% nhu c u c a n n kinh t . Như v y, ng Vi t Nam có cơ h i nhi u hơn v vi c ngoài vi c tuy n lao ng nư c ngoài ( làm n u áp ng ư c yêu c u c a các m c h n ch ), các công ti nư c ngoài cũng doanh nghi p. S ki n c a T p oàn Intel là ph i t ào t o nhân l c trong nư c áp m t ví d . T p oàn này s u tư m t t ng cho yêu c u c a mình. T p oàn Intel USD vào lĩnh v c công ngh thông tin d nh s liên k t v i FPT và các trư ng i 28 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi hc ào t o ngu n lao ng c n thi t. r t nhi u khó khăn, khó có th ng v ng Canon và Matsushita là các công ti c a Nh t n u h không có nh ng quy t sách thay i B n ã liên k t v i Trư ng i h c bách phù h p. Vi c thu h p s n xu t ho c th m khoa Hà N i ào t o ngu n nhân l c áp chí phá s n v i m t s doanh nghi p là h u ng yêu c u c a mình. Ngoài ra, các nhà qu khó tránh kéo theo nhi u lao ng th t cung c p d ch v giáo d c nư c ngoài cũng nghi p. V i nh ng lao ng mà tay ngh s u tư vào Vi t Nam do ây ang có chưa t trình cao thì vi c tìm ki m vi c "c u". i u này s tr c ti p ho c gián ti p làm m i th c s là thách th c l n. góp ph n làm tăng thêm áng k v "ch t" M t trong nh ng y u t c bi t quan ngu n nhân l c nư c ta. tr ng m b o và nâng cao s c c nh tranh Th ba, v th thành viên c a WTO òi c a các doanh nghi p trong môi trư ng c nh h i chúng ta ph i áp ng t t hơn các yêu tranh m i y cam go khi Vi t Nam ã là c u c a n n kinh t th trư ng. Do v y, các thành viên c a WTO là ch t lư ng ngu n tho thu n gi a ngư i lao ng và ngư i s nhân l c. Các doanh nghi p s ph i gi m d ng lao ng, trong ó có tho thu n v thu nhu c u v lao ng ph thông ho c lao nh p c a ngư i lao ng s khách quan hơn. ng ch t lư ng th p ng th i tăng c u i Ti n lương s ph n ánh y và chính xác v i lao ng ch t lư ng cao. i u này s hơn giá tr s c lao ng thông qua thương làm tăng áp l c cho th trư ng lao ng lư ng t do gi a ngư i lao ng ho c i Vi t Nam khi ph n l n lao ng còn trình di n c a h v i ngư i s d ng lao ng. th p, ngu n nhân l c ch t lư ng cao còn Bên c nh các cơ h i, v th thành viên c a quá m ng. Theo Di n àn kinh t th gi i năm 2005,(2) ch t lư ng ngu n nhân l c c a WTO cũng t o ra cho Vi t Nam nh ng thách th c nh t nh trong lĩnh v c lao ng, vi c Vi t Nam x p th 53 trong s 59 qu c gia làm và thu nh p c a ngư i lao ng, ó là: ư c kh o sát. Hi n t i, m i có hơn 20% Kh năng c nh tranh c a các doanh lao ng ã qua ào t o t sơ c p tr lên, nghi p Vi t Nam chưa cao, th m chí còn y u còn l i g n 75% l c lư ng lao ng u kém, t ó nh hư ng b t l i n vi c làm chưa qua ào t o. c a ngư i lao ng. Cùng v i cơ h i m Trong th i gian qua, ngu n nhân l c d i r ng th trư ng tiêu th khi d b các hàng dào, giá r ư c coi là m t trong nh ng y u rào thu quan và phi quan thu , các doanh t t o nên l i th c nh tranh c a nhi u ngành nghi p Vi t Nam ph i c nh tranh v i các i ngh nư c ta, trong ó có ngành d t may. th nư c ngoài có ti m l c hơn h n v v n, Tuy nhiên, trong b i c nh h i nh p qu c t công ngh , trình qu n lí. Trong “cu c mc sâu như hi n nay, lao ng r không chơi” bình ng v i các i th l n, các còn là l i th , th m chí ngu n nhân l c d i doanh nghi p Vi t Nam nói chung còn g p dào nhưng ch t lư ng th p còn có nguy cơ t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 29
  4. nghiªn cøu - trao ®æi tr thành "c n tr " l n i v i n n kinh t . nhân công tri n miên, nh t là trong kh i các Ch m t t p oàn may m c l n nư c ngoài doanh nghi p gia công s d ng nhi u lao có nhà máy s n xu t t i ng Nai (Vi t ng như da giày, may m c, ch bi n th c Nam) và Th m Quy n (Trung Qu c) ã làm ph m... Tình tr ng công nhân "b ngang" do phép so sánh: T i ng Nai, m c lương mà lương th p i tìm vi c nơi khác x y ra t p oàn tr cho công nhân may là 75 không hi m; có nh ng th i i m mùa v USD/tháng, chi phí lao ng cho 1 s n ph m nhi u doanh nghi p thi u t i 30 - 40% lao là 25 cent. Trong khi ó t i Th m Quy n, ng. Nhi u doanh nghi p may m c có ơn m c lương tr cho công nhân là 150 t hàng dài h n, có h p ng kinh t n USD/tháng nhưng chi phí lao ng ch là 15 nh nhưng không có lao ng th c cent. Như v y, v i s n ph m ang ư c s n hi n h p ng. M t s doanh nghi p ã ph i xu t c a t p oàn, chi phí lao ng t i Vi t tính n vi c chuy n hàng b ng ư ng hàng Nam cao hơn chi phí lao ng t i Trung không (do không nhân l c bo m Qu c do năng su t lao ng c a công nhân úng ti n ), ch p nh n l h p ng ó Vi t Nam th p hơn công nhân Trung Qu c. gi uy tín v i i tác. Vi c liên t c h Rõ ràng, dù giá nhân công r nhưng chi phí th p tiêu chu n tuy n d ng t trình văn lao ng trong giá thành s n ph m v n cao hoá, tay ngh n tiêu chu n s c kho ã do năng su t lao ng th p. N u so sánh v i ư c m t s doanh nghi p áp d ng các nư c khác, năng su t lao ng c a lao mong tuy n lao ng song i u này ng Vi t Nam ch b ng 1/2 n 1/5 so v i càng làm cho ch t lư ng lao ng v n ã lao ng Thái Lan, Malaysia, Indonesia, th p l i càng s t gi m. Rõ ràng, trong b i Singapore... i u này xu t phát t ch t c nh h i nh p sâu như hi n nay, ch t lư ng lư ng th p c a lao ng nư c ta, nghĩa là lao ng th p ã d n n nhi u h lu cho nguyên nhân "giá r " xu t phát t s h n ch b n thân ngư i lao ng, cho ngư i s v trình tay ngh c a ngư i lao ng. d ng lao ng và gây c n tr cho s phát Chính vì v y, th trư ng lao ng nư c ta tri n kinh t c a t nư c. hi n ang ng trư c mâu thu n l n: Ch t S thi u h t lao ng còn di n ra h t lư ng lao ng th p khi n cho thu nh p c a s c gay g t i v i lao ng có trình ngư i lao ng không th nâng cao. ng chuyên môn, kĩ thu t cao như lao ng th i, cũng do thu nh p th p mà các doanh trong các ngành công ngh thông tin, du nghi p khó thu hút lao ng (ngoài m t s lí l ch, tài chính, ngân hàng, lao ng các v do khác như nhi u doanh nghi p nư c ngoài trí qu n lí... i v i nhi u doanh nghi p, u tư vào Vi t Nam ho c nhi u doanh vi c thu hút và gi ư c "ch t xám" ang nghi p trong nư c thành l p m i...), d n t i tr thành v n s ng còn i v i h . Khi tình tr ng m t s ngành có s thi u h t ngu n nhân l c cao c p m i ch áp ng 30 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
  5. nghiªn cøu - trao ®æi ư c kho ng 30-40% nhu c u thì tình tr ng qu n lí và các chuyên gia gi i v n hành c nh tranh thu hút nhân s là khó tránh n n kinh t có hi u qu . Thi u "th " là thi u kh i. Nhi u doanh nghi p ã ph i tr lương i ngũ công nhân lành ngh , có tính chuyên cao hơn m c lương trung bình tuy n ư c nghi p và có kh năng t o ra năng su t lao nhân viên gi i. i u này m t m t nh hư ng ng cao. i u này làm gi m năng l c c nh n chi phí u vào c a nhà s n xu t, gây tranh c a các doanh nghi p nói riêng, c a khó khăn cho nhi u doanh nghi p trong n n kinh t nói chung trong b i c nh h i nư c khi ph i c nh tranh v i doanh nghi p nh p ng th i cũng làm tăng t l th t nư c ngoài trong vi c tìm ki m ngu n nhân nghi p v n ã m c không nh trong th l c ch t lư ng cao, m t khác còn t o tâm lí trư ng lao ng nư c ta n u không k p th i mu n tuy n lao ng nư c ngoài khi v i có nh ng gi i pháp kh c ph c. cùng m c lương nhưng tính chuyên nghi p Cũng do s khác bi t l n v ch t lư ng và trình ngo i ng thư ng cao hơn lao ngu n lao ng và vi c khan hi m nhân l c ng Vi t Nam. ch t lư ng cao d n n c nh tranh gi a các i v i i ngũ qu n lí doanh nghi p, s ơn v s d ng lao ng mà s phân hoá v doanh nhân gi i, trình chuyên môn cao và ti n lương, thu nh p gi a nh ng ngư i lao năng l c qu n lí t t chưa nhi u. a ph n h ng càng gia tăng. Theo i u tra do T ng chưa ư c trang b y ki n th c kinh liên oàn lao ng Vi t Nam th c hi n t i doanh như qu n tr doanh nghi p, phát tri n các doanh nghi p có v n u tư nư c ngoài cho th y(3) nhóm lao thương hi u, chi n lư c c nh tranh, ng ng ph thông và d ng công ngh thông tin... Thêm vào ó, trình tay ngh th p có thu nh p th p nh t vi c am hi u "lu t chơi chung" cũng còn h n còn nhóm lao ng kĩ thu t và cán b qu n ch , vi c tuân th lu t càng chưa ph i là thói lí doanh nghi p có thu nh p cao nh t; m c quen c a nhi u doanh nghi p trong khi ây chênh l ch gi a hai nhóm này có th tt l i là y u t c bi t quan tr ng khi vào sân 5 - 10 l n. S phân hoá thu nh p các chơi WTO. Th t b i c a Hãng hàng không doanh nghi p có v n u tư nư c ngoài qu c gia Vi t Nam (Vietnam Airlines), năm phía Nam l n hơn các doanh nghi p thu c 2005 là minh ch ng i n hình khi hãng này khu v c phía B c. Cũng theo i u tra này, m t t i 5 tri u EURO do thi u hi u bi t v thu nh p bình quân c a ngư i lao ng trong lu t pháp qu c t nên không c i di n doanh nghi p có v n u tư nư c ngoài tham gia phiên toà khi có gi y tri u t p c a không cao hơn so v i m t b ng thu nh p c a Toà án Roma. lao ng trong các lo i hình doanh nghi p Tóm l i, trong b i c nh h i nh p hi n khác; ph n l n lao ng có m c thu nh p t nay, chúng ta v a thi u "th y", v a thi u 800.000 - 1.000.000 /tháng. Kho ng 30% "th ". Thi u "th y" là thi u i ngũ cán b s ngư i ư c h i cho bi t có m c thu nh p t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 31
  6. nghiªn cøu - trao ®æi s ng còn l i ph n l n ch p nh n s ng v c và m i s i u ch nh c n m bo thi u th n ho c tìm cách làm thêm. nh ng nguyên t c chung c a WTO, trong S phân hoá thu nh p gi a các lo i lao ó nguyên t c cơ b n nh t là toàn b n n ng càng l n khi s khan hi m ngu n kinh t ph i ư c v n hành theo nguyên t c nhân l c b c cao ã y các doanh nghi p th trư ng ng th i m b o phù h p v i vào “cu c chi n” tranh giành lao ng các cam k t c a Vi t Nam khi gia nh p (4) WTO.(5) Ngoài ra, khi ã là thành viên c gi i. Theo m t công ti tư v n ki m toán a c a Mĩ chuyên làm d ch v “săn u ngư i” WTO, trong chính sách, pháp lu t c a (head-hunter) t i Vi t Nam, n u lương mà mình, Vi t Nam ph i m b o tính minh nhà tuy n d ng tr cho giám c nhân s b ch và bình ng, th c hi n nguyên t c nh ng năm trư c ây ch kho ng 300-500 "t do c nh tranh trong nh ng i u ki n USD/tháng thì hi n nay t kho ng 1000 bình ng như nhau", m b o nguyên t c USD/tháng. “Có giá” nh t hi n nay v n là không phân bi t i x . giám c i u hành (CEO) khi m c lương Trên tinh th n ó, pháp lu t lao ng nói cah các doanh nghi p có v n u tư chung cũng c n ư c s a i, b sung cho nư c ngoài bình quân kho ng 5.000 USD/tháng. phù h p v i tình hình m i. Liên quan n Ngay c nh ng ngư i làm công vi c chuyên các quy nh v h p ng lao ng và ti n v sáng t o ý tư ng trong các ngành v lương, chúng tôi cho r ng có m t s v n g , g m s , qu ng cáo truy n thông... cũng c n gi i quy t sau ây: có m c lương bình quân kho ng 3.000 Như trên ã c p, vi c Vi t Nam gia USD/tháng, ngoài ra h còn ư c hư ng nh p WTO m ra cơ h i l n v vi c làm cho m t s ch v nhà và phúc l i khác. ngư i lao ng do m r ng th trư ng tiêu S phân hoá v ti n lương, thu nh p th s n ph m, hàng hoá. Nhi u doanh nghi p càng l n s t o ra kho ng cách càng dài gi a ư c thành l p m i ho c không ít doanh giàu - nghèo trong xã h i. Th c tr ng này nghi p ang ho t ng ti n hành m r ng c n s m ư c quan tâm và tháo g k p th i s n xu t và có nhu c u thêm v lao ng. b ng nh ng chính sách và pháp lu t an sinh Tuy nhiên, cùng v i y u t này, thu nh p xã h i phù h p. th p c a ngư i lao ng là nguyên nhân c a 3. N m b t y nh ng th i cơ và s b vi c hàng lo t trong m t s ngành. thách th c trong b i c nh Vi t Nam ã là Không ch i v i lao ng trình th p mà thành viên c a WTO và k p th i có nh ng kc i v i lao ng trình cao, tình gi i pháp phù h p là vi c làm c p thi t hi n tr ng "nh y vi c" cũng x y ra khá ph bi n nay. Nhìn chung, chúng ta ph i i u ch nh t do h có nhi u cơ h i l a ch n, nh t là các nhi u phía, t m i góc và trên m i lĩnh lao ng tr . i u này càng gây khó khăn 32 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
  7. nghiªn cøu - trao ®æi cho ngư i s d ng lao ng trong vi c ch d ng lao ng, nghĩa là h có th d dàng ng v nhân l c, nhi u trư ng h p gây thi t tìm ư c nhân l c thay th khi có ngư i lao h i không nh trong quan h h p ng kinh ng trong ơn v ngh vi c. Tuy nhiên, t v i i tác nư c ngoài. Theo Phó ch t ch trong b i c nh hi n nay, quy nh nêu trên Hi p h i d t may - thêu an thành ph H khi n cho ngư i s d ng lao ng b thi t Chí Minh, n u m t công nhân may lành thòi trong nhi u trư ng h p. Nh m kh c ngh b vi c khi ang hư ng m c lương 1,2 ph c tình tr ng này, chúng tôi cho r ng nên tri u ng/tháng, doanh nghi p ph i tuy n b quy nh v trách nhi m tr tr c p thôi lao ng m i thay th và ph i ào t o có vi c c a ngư i s d ng lao ng trong ư c m t lao ng có trình tay ngh trư ng h p ngư i lao ng ơn phương tương ương thì ph i chi phí thêm g n 15 ch m d t h p ng trư c th i h n mà không tri u ng. Tuy nhiên, theo quy nh pháp do l i t phía ngư i s d ng lao ng. lu t hi n hành, khi ngư i lao ng làm vi c Ngư i lao ng làm vi c theo h p ng theo h p ng lao ng không xác nh th i không xác nh th i h n có quy n t do ơn h n mà ơn phương ch m d t h p ng phương ch m d t h p ng (nghĩa là không úng pháp lu t (không c n nêu lí do, ch ph i c n có lí do) song ngư i s d ng lao ng báo trư c 45 ngày... theo quy nh t i kho n không c n ph i tr tr c p thôi vi c n u vi c 3 i u 37 B lu t lao ng) thì ngư i s ch m d t h p ng không xu t phát t d ng lao ng có trách nhi m tr tr c p thôi nguyên nhân thu c v phía ngư i s d ng vi c theo m c c m i năm ã làm vi c ư c lao ng (ch ng h n do không ư c tr công tính n a tháng lương (n u ngư i lao ng ã y , không ư c b trí úng công vi c... làm vi c thư ng xuyên trong doanh nghi p như quy nh t i i m a, b, c kho n 1 i u t 12 tháng tr lên). Trư ng h p ngư i 37 B lu t lao ng). Kho n ti n này ngư i lao ng ơn phương ch m d t h p ng s d ng lao ng có th dùng vào vi c tuy n trái pháp lu t (không báo trư c theo quy và ào t o lao ng m i thay th . Khi ngư i nh; không có căn c i v i h p ng lao lao ng ã ư c ngư i s d ng lao ng tin ng xác nh th i h n) thì không ư c tư ng kí h p ng không xác nh th i h n hư ng tr c p thôi vi c và ch ph i b i do nhu c u công vi c v i hi v ng h s g n thư ng cho ngư i s d ng lao ng n a bó lâu dài v i doanh nghi p (nhi u trư ng tháng ti n lương và ph c p lương (n u có)6. h p ư c ào t o, b i dư ng tr thành l c Quy nh này phù h p v i tình hình kinh t - lư ng nòng c t) nhưng l i "d t áo ra i" gây xã h i trong giai o n trư c ây khi mà cán khó khăn cho doanh nghi p thì ngư i s cân cung - c u trong th trư ng lao ng d ng lao ng cũng không c n ph i tr m t nghiêng theo hư ng có l i cho ngư i s kho n tr c p tài chính nào. t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 33
  8. nghiªn cøu - trao ®æi V ti n lương, theo quy nh c a pháp có v n u tư nư c ngoài v i các doanh lu t, hi n nay ang t n t i 2 m c lương t i nghi p v a và nh (v i s lư ng kho ng thi u cho các lo i hình doanh nghi p khác 200.000 doanh nghi p). nhau: M c lương t i thi u chung là Hi n t i, Nhà nư c ang có d ki n i u 450.000 /tháng k t 1/10/2006, áp d ng i ch nh m c lương t i thi u trong các lo i hình doanh nghi p như sau:(7) B t u t năm v i doanh nghi p nhà nư c, doanh nghi p tư nhân... (theo quy nh t i Ngh nh c a 2008 lương t i thi u ư c quy nh theo 3 Chính ph s 94/2006/N -CP ngày 7/9/2006 vùng (vùng I, vùng II, vùng III), trong ó v i u ch nh m c lương t i thi u chung). ch rõ t ng vùng g m các a ph n c th Riêng i v i doanh nghi p có v n u tư (ví d , vùng I g m các qu n thu c thành nư c ngoài, ngư i lao ng Vi t Nam ư c ph Hà N i và thành ph H Chí Minh). áp d ng m c lương t i thi u t 710.000 - Vi c phân vùng d a trên các y u t v phát 870.000 /tháng tuỳ thu c a i m mà tri n kinh t (GDP, năng su t lao ng xã doanh nghi p có tr s (theo Ngh nh c a h i, ch s giá tiêu dùng); xã h i (t l h Chính ph s 03/2006/N -CP ngày 6/1/2006 nghèo, m c chi tiêu bình quân); s phát quy nh m c lương t i thi u i v i lao tri n th trư ng lao ng (m t b ng ti n ng Vi t Nam làm vi c cho doanh nghi p công, s lư ng lao ng, s lư ng, quy mô có v n u tư nư c ngoài, cơ quan, t ch c doanh nghi p); chính sách ưu ãi thu hút nư c ngoài, t ch c qu c t và cá nhân u tư gi a các vùng... i u này áp d ng ngư i nư c ngoài t i Vi t Nam). Các quy cho c doanh nghi p trong nư c và doanh nh này cũng tr nên không còn phù h p nghi p có v n u tư nư c ngoài (hi n t i trong b i c nh chúng ta ã chính th c là lương theo vùng ch áp d ng i v i doanh thành viên c a WTO do không m b o nghi p có v n u tư nư c ngoài). Chênh nguyên t c i x bình ng gi a các lo i l ch m c lương t i thi u gi a 3 vùng nêu hình doanh nghi p. Do ó, Qu c h i khoá XI trên m c kho ng 10%. ng th i, Nhà ã ra Ngh quy t s 56/2006/NQ-QH11, nư c s i u ch nh tăng lương t i thi u vào trong ó quy nh vi c th c hi n m c lương năm 2008 song v n phân bi t gi a các lo i t i thi u th ng nh t gi a các lo i hình hình doanh nghi p: i v i doanh nghi p doanh nghi p. ây là m c tiêu hư ng t i trong nư c, d ki n tăng t kho ng 20% - trong nh ng năm ti p theo song c n có l 38%, tuỳ theo vùng. i v i doanh nghi p trình c th b i các doanh nghi p hi n t i có v n u tư nư c ngoài, m c lương t i còn quá chênh l ch nhau v trình lc thi u tăng t 13%- 15%, tuỳ theo vùng. lư ng s n xu t, năng su t lao ng, kh Trên cơ s m c lương t i thi u như trên, năng tài chính..., nh t là gi a doanh nghi p vào quý IV hàng năm, căn c m c tăng 34 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
  9. nghiªn cøu - trao ®æi Ngoài ra, c n s m hoàn thi n pháp lu t trư ng kinh t , ch s giá tiêu dùng và cung an sinh xã h i i phó v i tình tr ng th t c u lao ng trên th trư ng xác nh nghi p và s phân hoá giàu - nghèo, trong ó m c i u ch nh cho năm sau. s m quy nh c th v ch b o hi m th t Vi c quy nh, i u ch nh m c lương nghi p i v i ngư i lao ng n nă m t i thi u t năm 2008 theo phương án nêu 2009 ch này b t u ư c th c hi n thì trên gi m d n ư c kho ng cách chênh l ch cũng th c s i ngay vào cu c s ng. Cùng m c l ương t i thi u gi a doanh nghi p có v i ó là vi c s a i, b sung ch nh h c vn u tư nư c ngoài và doanh nghi p ngh nh m t o ra cơ ch thích h p thúc y trong nư c n năm 2012 s th ng nh t ho t ng ào t o ngh nâng cao ch t ư c m c này. Chúng tôi cho r ng ch nên lư ng ngu n nhân l c./. xem ây là gi i pháp trư c m t th c hi n cam k t c a Vi t Nam khi tr thành (1).Xem: Báo lao ng, s ra ngày 28/9/2007. thành viên c a WTO. V lâu dài, hư ng (2).Xem: Báo lao ng, s ra ngày 3/10/2007. (3).Xem: “Lao ng, vi c làm - Ti n lương”, Báo phù h p nh t là cho i di n t p th lao i n t TTXVN, ngày 12/9/2007. ng và ngư i s d ng lao ng ho c i (4).Xem: “Nh p kh u lao ng, xu hư ng m i”, di n ngư i s d ng lao ng t tho thu n http//hr.vietnamnet.com.vn, ngày 14/2/2007. m c l ương t i thi u áp d ng trong ơn v (5). Trong văn b n tho thu n, Vi t Nam ch p nh n nh ng quy nh c a WTO, trong ó ph i ch p nh n b ho c trong ngành thông qua tho ư c t p coi là n n kinh t phi th trư ng trong 12 năm. Khi th . Nhà nư c s không còn can thi p tr c chưa ư c công nh n là có n n kinh t th trư ng, ti p mà các ch th c a quan h lao ng Vi t Nam s ph i ch u m t s b t l i, c bi t có th b "x ép" trong các v ki n bán phá giá v i các i s hoàn toàn t ch trong v n ti n tác nư c ngoài khi xem xét, x lí theo nguyên t c c a lương, thu nh p. Khi ó có th có nhi u n n kinh t th trư ng. WTO "m " cho Vi t Nam h n m c lương t i t hi u trên th t rư ng lao chót là năm 2018 ph i chuy n sang n n kinh t th trư ng nhưng không ngăn c n vi c m t nư c nào ó ng nhưng ó không ph i là lương do (mà Vi t Nam àm phán ư c) v n công nh n n n Nhà nư c quy nh mà là s n ph m c a kinh t th trư ng Vi t Nam theo quan i m c a h vi c thương lư ng gi a các bên. Ch có như và m i quan h gi a Vi t Nam v i h s theo nguyên v y m i m b o ư c nguyên t c c a cơ t c c a n n kinh t th trư ng. i u quan tr ng là chúng ta ph i ch ng, tích c c hư ng m i ho t ch th trư ng mà WTO yêu c u. i u này ng theo các nguyên t c c a kinh t th trư ng ã ư c th c hi n nhi u nư c trên th thuy t ph c các i tác th a nh n n n kinh t th gi i. Tuy nhiên, i u ki n tiên quy t là ph i trư ng Vi t Nam và m b o yêu c u c a WTO. (6).Xem: i u 42 B l u t lao ng; i u 1 4 Ngh ki n toàn, nâng cao ch t lư ng m i m t c a nh s 44/2003/N -CP; kho n 2 i u 41 B lu t t ch c công oàn ho c i di n ngư i lao lao ng. ng h có th là i tác th c s và bình (7). Công b c a B lao ng - thương binh và xã h i t i cu c h p báo ngày 22/10/2007 t i Hà N i. ng v i ngư i s d ng lao ng. t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 35
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1