Báo cáo Xây dựng môi trường bảo vệ trẻ em Việt Nam: Đánh giá pháp luật và chính sách bảo vệ trẻ em, đặc biệt là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt ở Việt Nam

BỘ LĐ & TBXH UNICEF XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG BẢO VỆ TRẺ EM VIỆT NAM: ĐÁNH GIÁ PHÁP LUẬT VÀ CHÍNH SÁCH BẢO VỆ TRẺ EM, ĐẶC BIỆT LÀ TRẺ EM CÓ HOÀN CẢNH ĐẶC BIỆT Ở VIỆT NAM Hà Nội, năm 2009 Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin Chịu trách nhiệm xuất bản: Nguyễn Văn Khương Chịu trách nhiệm nội dung: UNICEF In 2200 cuốn khổ 21x29cm Số đăng ký kế hoạch xuất bản 366-2009/CXB/16/01-42/VHTT cấp ngày 10/6/2009 Lời giới thiệu Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em là một trong những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Truyền thống đó ngày càng được nhân dân ta giữ gìn, tôn trọng và phát huy. Sự quan tâm đến trẻ em được thể hiện rõ hơn, sau khi Việt Nam phê chuẩn Công ước của Liên Hợp quốc về quyền trẻ em năm 1990, đó là sự cam kết mạnh mẽ của Nhà nước Cộng hoà Xã hội chủ nghiã Việt Nam trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, đảm bảo cho mọi trẻ em được đối xử bình đẳng, có điều kiện thuận lợi nhất để phát triển thể chất và trí tuệ, bảo đảm được sống trong môi trường an toàn và lành mạnh, nhằm làm cho mọi trẻ em đều được hưởng các quyền cơ bản và làm tròn bổn phận của trẻ em. Trong những năm qua Việt Nam đã từng bước xây và hoàn thiện hệ thống pháp luật nói chung, cũng như pháp luật, chính sách liên quan đến công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em nói riêng. Pháp luật Việt Nam đã cụ thể hoá pháp luật quốc tế và vận dụng phù hợp điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam. Đây là cơ sở pháp lý để đảm bảo thực hiện tốt các quyền trẻ em. Tuy vậy, với sự phát triển nhanh chóng và đa dạng của các quan hệ xã hội trong lĩnh vực bảo vệ trẻ em, các quy định pháp luật về bảo vệ trẻ em cần liên tục được rà soát, đánh giá và sửa đổi cho phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam cũng như pháp luật quốc tế. Trước thực tiễn như vậy, Vụ Pháp chế, Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các chuyên gia của một số bộ, ngành liên quan tiến hành đánh giá các văn bản pháp luật, tập trung đến pháp luật đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, so sách với các chuẩn mực quốc tế, tìm ra những thiếu hụt và hạn chế của pháp luật Việt Nam, trên cơ sở đó kiến nghị, đề xuất nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam, đảm bảo từng bước hài hoà với pháp luật và các chuẩn mực quốc tế. Cuốn tài liệu “Xây dựng môi trường bảo vệ trẻ em Việt Nam: đánh giá pháp luật và chính sách bảo vệ trẻ em, đặc biệt là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt ở Việt Nam” sẽ là tài liệu bổ ích, giúp các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách, cán bộ làm việc với trẻ em, để tham khảo, vận dụng vào các công việc, góp phần thực hiện tốt sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Trân trọng cám ơn các chuyên gia pháp luật, các nhà quản lý, cán cán bộ làm việc liên quan đến trẻ em thuộc các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương và tổ chức quốc tế đã tham gia xây dựng và đóng góp ý kiến cho báo cáo này. Trân trọng cám ơn Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) đã hỗ trợ chuyên gia kỹ thuật, kinh phí để xây dựng và in ấn cuốn tài liệu này. Trong quá trình biên soạn khó trách khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến phản hồi của bạn đọc, chúng tôi xin tiếp thu để hoàn thiện cuốn tài liệu lần sau được tốt hơn. VỤ PHÁP CHẾ BỘ LAO ĐỘNG-THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI 3 Nhóm biên soạn Đặng Đức San,Vụ Trưởng Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Đinh Văn Sơn, Chánh Thanh tra Tổng cục Dạy nghề - Bộ LĐTBXH Hà Đình Bốn, Phó Vụ Trưởng Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Nguyễn Văn Luật - Viện trưởng Viện Khoa học xét xử - TANDTC Trần Văn Trung – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Kiểm sát – VKSNDTC Lê Thị Hoàng Yến – Phó Cục trưởng Cục Con nuôi - Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Toàn – Thanh tra viên chính - Bộ GDĐT Mai Phong - Bộ Công an Nguyễn Thị Phương Thảo - Bộ Tư pháp Phạm Trọng Nghĩa, Chuyên viên,Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Nguyễn Thuý Ngần, Trưởng phòng, Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Nguyễn Thị Kim Oanh, Trưởng phòng, Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Nguyễn Thị Ngọc Yến, Chuyên viên -Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Phan Thanh Minh, Chuyên viên, Vụ Pháp chế - Bộ LĐTBXH Lê Hồng Loan, Trưởng phòng Bảo vệ trẻ em - UNICEF Julie Bergeron, Cán bộ chương trình, Phòng Bảo vệ trẻ em - UNICEF Hà Ngọc Anh, cán bộ phiên dịch - UNICEF 5