| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br />
<br />
Caùc yeáu toá xaõ hoäi coù lieân quan ñeán vieäc coù yù ñònh<br />
töï töû vaø coá gaéng töï töû ôû hoïc sinh trung hoïc<br />
phoå thoâng Haø Noäi<br />
Döông Thò Thu Höông1, Traàn Thò Minh Ngoïc2<br />
<br />
Nghieân cöùu nhaèm tìm hieåu thöïc traïng vaø caùc yeáu toá xaõ hoäi coù lieân quan ñeán vieäc coù yù ñònh töï töû cuûa hoïc<br />
sinh tröôøng trung hoïc phoå thoâng (THPT) Vieät Ñöùc vaø THPT Vaên Hieán, Hoaøn Kieám Haø Noäi. Nghieân cöùu<br />
söû duïng phöông phaùp ñònh löôïng baèng baûng hoûi töï ñieàn vôùi côõ maãu laø 499 hoïc sinh thuoäc 2 tröôøng. Keát<br />
quaû nghieân cöùu cho thaáy coù 17,4% hoïc sinh ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû vaø 4,9% hoïc sinh ñaõ töøng coá gaéng<br />
töï töû. Tinh thaàn laïc quan tin töôûng vaøo töông lai vaø söï gaén keát beàn chaët cuûa hoïc sinh vôùi gia ñình, nhaø<br />
tröôøng laø caùc yeáu toá baûo veä ñoái vôùi vieäc coù yù ñònh töï töû vaø coá gaéng töï töû. Keát quaû nghieân cöùu ñöa ra<br />
nhöõng gôïi yù veà naâng cao gaén keát gia ñình, nhaø tröôøng goùp phaàn laøm giaûm nguy cô coù yù ñònh töï töû vaø coá<br />
gaéng töï töû ôû hoïc sinh THPT.<br />
Töø khoaù: Söùc khoeû taâm thaàn, coù yù ñònh töï töû, coá gaéng töï töû, hoïc sinh THPT.<br />
<br />
Associated factors predicting suicide intention<br />
and suicide attempt of high school students<br />
in Hanoi<br />
Döông Thò Thu Höông1, Traàn Thò Minh Ngoïc2<br />
<br />
The aim of this study is to demonstrate the status and social determinants of suicide intention and<br />
suiside attemp of 2 high schools including Viet Duc and Van Hien schools at Hoan Kiem district. Survey<br />
was conducted with a total sample of 499 selected students. The result showed that 17,4% of students<br />
had ever had suicide intention and 4,9% of them had suicide attempt. Optimistic & strong believe in the<br />
future, strong family and school conection were recognized to be the protection factors of these high<br />
school’s problems. The result of this survey implicated the solutions that we should communicate to<br />
improve the family and school conection which can contribute to protect suicide intention and suiside<br />
attempt among high school students.<br />
Key words: mental health, suicide intention, suisice attemp, high school students<br />
6<br />
<br />
Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2017, Soá 43<br />
<br />
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br />
<br />
Taùc giaû:<br />
1.<br />
<br />
Boä moân Xaõ hoäi hoïc Y teá, Khoa xaõ hoäi hoïc, Hoïc vieän Baùo chí vaø Tuyeân truyeàn<br />
<br />
2.<br />
<br />
Hoïc vieän Chính trò khu vöïc 1<br />
<br />
1. Giôùi thieäu<br />
Khi nhöõng tieán boä y hoïc vaø söï phaùt trieån cuûa ñôøi<br />
soáng xaõ hoäi daàn giuùp con ngöôøi kieåm soaùt toát hôn ñoái<br />
vôùi beänh taät, naâng cao tuoåi thoï vaø söùc khoeû theå chaát<br />
thì naâng cao söùc khoeû tinh thaàn trôû thaønh yeáu toá ñaûm<br />
baûo vaø ñem laïi haïnh phuùc cho moãi con ngöôøi. Theo<br />
ñònh nghóa ñaày ñuû cuûa toå chöùc Y teá theá giôùi, söùc khoûe<br />
laø traïng thaùi hoaøn toaøn thoaûi maùi veà theå chaát, tinh<br />
thaàn vaø xaõ hoäi chöù khoâng chæ laø tình traïng khoâng<br />
beänh taät hay khoâng ñau yeáu [10].<br />
Hoïc sinh THPT laø löùa tuoåi ôû giai ñoaïn cuoái vò<br />
thaønh nieân (VTN), ñaây laø löùa tuoåi trong giai ñoaïn<br />
chuyeån tieáp sang ngöôøi tröôûng thaønh, ñoái dieän vôùi<br />
nhieàu bieán ñoåi caû beân trong vaø beân ngoaøi cuøng vôùi<br />
nhieàu chuyeån bieán, khuûng khoaûng veà taâm lyù, tinh<br />
thaàn. Theo toång hôïp caùc soá lieäu coù saén töø phaân tích<br />
cuûa taùc giaû Kieling vaø coäng söï (2011), coù khoaûng 10<br />
% – 20 % treû em, VTN treân theá giôùi gaëp phaûi vaán<br />
ñeà lo aâu, roái loaïn taâm lyù trong nhieàu thaäp kyû vöøa qua<br />
[8]. Keát quaû ñieàu tra Quoác gia veà Vò thaønh nieân vaø<br />
Thanh nieân Vieät Nam laàn thöù 2 (SAVY2) cho thaáy coù<br />
khoaûng 4,1% thanh thieáu nieân ñaõ töøng nghó ñeán töï töû<br />
[3]. Beân caïnh ñoù, keát quaû nghieân cöùu giaùm saùt taïi 7<br />
xaõ, thò traán taïi huyeän Chí Linh, Haûi Döông (Chililab)<br />
cho thaáy coù tæ leä VTN ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû trong<br />
12 thaùng qua laø 6,3% ñoái vôùi nam vaø 8,1% ñoái vôùi<br />
nöõ [2]). Maëc duø ñaõ coù moät soá nghieân cöùu veà caùc vaán<br />
ñeà chung vaø haønh vi nguy cô cuûa VTN, thanh nieân,<br />
tuy nhieân chöa coù nhieàu nhöõng nghieân cöùu veà thöïc<br />
traïng vaø caùc yeáu toá xaõ hoäi coù lieân quan ñeán vieäc coù<br />
yù ñònh töï töû vaø coá gaéng cuûa cuûa nhoùm ñaëc thuø laø hoïc<br />
sinh THPT taïi Vieät Nam. Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh<br />
taïi moät quaän trung taâm cuûa Haø Noäi, khoâng chæ döøng<br />
laïi ôû moâ taû thöïc traïng maø ñaët troïng taâm tìm hieåu caùc<br />
<br />
yeáu toá coù lieân quan vaø giaûi thích cho thöïc traïng coù<br />
yù ñònh & coá gaéng töï töû ôû hoïc sinh THPT. Keát quaû<br />
nghieân cöùu goùp phaàn boå sung theâm nhöõng hieåu bieát<br />
veà thöïc traïng noùi treân vaø haønh vi nguy cô cuûa hoïc<br />
sinh THPT noùi rieâng, töø ñoù goùp phaàn gôïi yù caùc giaûi<br />
phaùp goùp phaàn höôùng tôùi moät theá heä töông lai cuûa<br />
ñaát nöôùc ñöôïc caûi thieän caû veà söùc khoeû vaø chaát löôïng<br />
cuoäc soáng.<br />
<br />
2. Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
2.1. Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin,<br />
maãu nghieân cöùu<br />
Nghieân cöùu söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu<br />
ñònh löôïng. Nhoùm taùc giaû thöïc hieän thieát keá nghieân<br />
cöùu, thu thaäp thoâng tin, xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu.<br />
Nghieân cöùu cuõng ñaõ ñöôïc hoäi ñoàng khoa hoïc vaø ñaïo<br />
ñöùc Hoïc vieän Chính trò Quoác gia Hoà Chí Minh pheâ<br />
duyeät theo quyeát ñònh soá 4051/QÑ – HVCTQG.<br />
Thöïc traïng coù yù ñònh töï töû vaø coá gaéng töï töû ñöôïc ñeà<br />
caäp ñeán trong baøi vieát laø moät phaàn noäi dung caùc haønh<br />
vi nguy cô ñöôïc ñeà caäp ñeán trong nghieân cöùu “Moái<br />
quan heä giöõa gaén keát xaõ hoäi vaø haønh vi ruûi ro cuûa hoïc<br />
sinh THPT Haø Noäi”.<br />
Coù 499 hoïc sinh ñöôïc choïn vaøo maãu nghieân cöùu<br />
ñöôïc taïi 2 tröôøng THPT taïi quaän Hoaøn Kieám, trong<br />
ñoù 1 tröôøng coâng laäp (THPT Vieät Ñöùc) vaø 1 tröôøng<br />
ngoaøi coâng laäp (THPT Vaên Hieán). Nghieân cöùu ñöôïc<br />
thöïc hieän vaøo thaùng 12/2015.<br />
Phöông phaùp choïn maãu: taïi moãi tröôøng choïn hoïc<br />
sinh cuûa caû 3 khoái vaøo maãu nghieân cöùu, moãi khoái löïa<br />
choïn 80 - 85 hoïc sinh theo phöông phaùp löïa choïn<br />
nhieàu giai ñoaïn, cuï theå nhö sau:<br />
Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2017, Soá 43<br />
<br />
7<br />
<br />
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br />
<br />
- Giai ñoaïn 1: choïn tröôøng: Quaän Hoaøn Kieám<br />
coù 2 tröôøng THPT coâng laäp vaø 2 tröôøng THPT ngoaøi<br />
coâng laäp ñoùng treân ñòa baøn. Nghieân cöùu löïa choïn<br />
ngaãu nhieân 1 tröôøng coâng laäp vaø 1 tröôøng ngoaøi coâng<br />
laäp vaøo maãu nghieân cöùu. Keát quaû: tröôøng THPT Vieät<br />
Ñöùc (coâng laäp) vaø tröôøng THPT Vaên Hieán (ngoaøi<br />
coâng laäp) ñöôïc choïn vaøo maãu nghieân cöùu.<br />
- Giai ñoaïn 2: ÔÛ töøng tröôøng, taïi moãi khoái choïn<br />
ngaãu nhieân 2 lôùp vaøo maãu nghieân cöùu. Vieäc choïn lôùp<br />
ñöôïc tieán haønh theo phöông phaùp choïn ngaãu nhieân<br />
ñôn giaûn: söû duïng phöông phaùp boác thaêm ngaãu nhieân<br />
2 lôùp trong toång soá caùc lôùp hieän coù cuûa moãi khoái.<br />
- Giai ñoaïn 3: Taïi moãi lôùp, toaøn boä hoïc sinh<br />
cuûa lôùp seõ ñöôïc thoâng baùo veà nghieân cöùu, muïc ñích<br />
nghieân cöùu vaø vieäc tham gia nghieân cöùu laø hoaøn toaøn<br />
töï nguyeän. Soá phieáu thu veà ñöôïc laø 502 phieáu vaø 3<br />
phieáu ñaõ ñöôïc loaïi boû khoâng ñöa vaøo phaân tích do<br />
hoïc sinh ñieàn thieáu nhieàu thoâng tin, do vaäy, toång soá<br />
maãu ñöôïc ñöa vaøo phaân tích laø 499 phieáu.<br />
Baûng hoûi ñöôïc taùc giaû xaây döïng nhaèm döïa treân<br />
khung nghieân cöùu vôùi caùc bieán soá vaø giaû thuyeát ñöôïc<br />
ñaët ra veà caùc yeáu toá xaõ hoäi coù khaû naêng giaûi thích cho<br />
caùc haønh vi nguy cô cuûa hoïc sinh THPT, trong ñoù coù<br />
haønh vi coù yù ñònh töï töû vaø ñaõ töøng coá gaéng töï töû.<br />
<br />
2.2. Bieán soá nghieân cöùu<br />
Baøi vieát taäp trung tìm hieåu caùc yeáu toá caù<br />
nhaân, gia ñình, baïn beø coù lieân quan ñeán buoàn<br />
chaùn, coù yù ñònh töï töû & coá gaéng töï töû ôû hoïc sinh<br />
THPT taïi ñòa baøn nghieân cöùu, do vaäy bieán soá<br />
phuï thuoäc bao goàm:<br />
- Ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû<br />
- Ñaõ töøng coá gaéng töï töû.<br />
<br />
Nghieân cöùu seõ höôùng tôùi phaân tích trong caùc bieán<br />
soá giaûi thích treân nhaèm tìm kieám trong caùc yeáu toá<br />
cuûa bieán ñoäc laäp, yeáu toá naøo coù khaû naêng baûo veä hay<br />
noùi caùch khaùc laø laøm giaûm nguy cô coù yù ñònh töï töû<br />
vaø coá gaéng töï töû vaø yeáu toá naøo laø yeáu toá nguy cô laøm<br />
taêng thöïc traïng noùi treân hoïc sinh taïi ñòa baøn nghieân<br />
cöùu.<br />
Treân cô sôû tham khaûo, tieáp thu quan ñieåm veà gaén<br />
keát xaõ hoäi vaø haønh vi söùc khoeû cuûa Lisa Berkman vaø<br />
Thomas Glass [5], taùc giaû ñaõ choïn loïc, boå sung nhaèm<br />
xaây döïng chæ soá veà gaén keát coù tính toång hôïp vaø phuø<br />
hôïp ñoái vôùi ñoái töôïng hoûi laø hoïc sinh THPT. Cuï theå,<br />
trong nghieân cöùu, moät soá caùc chæ soá thuoäc caùc bieán soá<br />
giaûi thích ñöôïc xaây döïng nhö sau:<br />
- Möùc ñoä gaén keát gia ñình: chæ soá “möùc ñoä gaén<br />
keát gia ñình” ñöôïc taïo neân bôûi caùc caâu hoûi cuï theå<br />
ñaùnh giaù veà caùc khía caïnh: coù moái quan heä toát vôùi<br />
boá, meï, gia ñình; thuoäc veà gia ñình; ñöôïc laéng nghe,<br />
toân troïng; ñöôïc tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng; ñöôïc<br />
khuyeân baûo, nhaéc nhôû, thöôøng xuyeân giaùm saùt caùc<br />
hoaït ñoäng. Toång coäng coù 17 caâu hoûi (vôùi thang ño töø<br />
1 ñeán 5, trong ñoù 5 ñieåm laø raát ñuùng vaø 1 laø khoâng<br />
ñuùng) veà caùc khía caïnh gaén keát noùi treân. Nhö vaäy,<br />
ñieåm cuûa chæ soá “möùc ñoä gaén keát gia ñình” chaïy töø<br />
17 ñeán 85, vaø ñieåm möùc ñoä gaén keát gia ñình caøng<br />
cao, vaø cao hôn 59,5 ñieåm chöùng toû moái quan heä gaén<br />
keát giöõa hoïc sinh vôùi gia ñình caøng beàn chaët, (laáy<br />
moác moãi thang ño: töø 1 - 2,5 ñieåm = gaén keát thaáp; 2,5<br />
ñeán 3,5 ñieåm = gaén keát trung bình; 3,5 ñieåm - 5 ñieåm<br />
töông öùng vôùi gaén keát cao).<br />
<br />
- Coù nhieàu haønh vi nguy cô (huùt thuoác laù, söû<br />
duïng bia röôïu, huùt shisha, söû duïng ma tuyù, caùc<br />
chaát gaây aûo giaùc), töøng bò baïo löïc (caùc hình<br />
thöùc khaùc nhau)<br />
<br />
- Möùc ñoä gaén keát hoïc sinh vôùi nhaø tröôøng: ñaây laø<br />
chæ soá ñöôïc taïo ra bôûi toång hôïp cuûa caùc caâu hoûi: caûm<br />
giaùc tröôøng hoïc laø nôi gaàn guõi, thaân thieän, khoâng<br />
coù caûm giaùc coâ ñôn, taùch bieät khi ñeán tröôøng, ñeán<br />
lôùp; khoâng gaëp khoù khaên khi chôi chung, keát baïn<br />
vôùi baïn beø ôû tröôøng, lôùp; Khoâng caûm thaáy aùp löïc,<br />
chaùn naûn moãi khi ñeán tröôøng. Toång ñieåm gaén keát<br />
nhaø tröôøng(vôùi 4 caâu hoûi ñaùnh giaù theo thang ñieåm<br />
töø 1 ñeán 5) chaïy töø 4 ñeán 20 ñieåm. Ñieåm cuûa chæ soá<br />
“möùc ñoä gaén keát vôùi tröôøng hoïc” caøng cao vaø cao<br />
hôn töø 14 ñieåm trôû leân , chöùng toû moái quan heä gaén<br />
keát giöõa hoïc sinh vôùi gia ñình caøng beàn chaët.<br />
<br />
- Ñaëc ñieåm gia ñình: hoân nhaân boá meï, möùc ñoä<br />
gaén keát vôùi gia ñình<br />
<br />
Ngoaøi ra, ñoái vôùi caùc bieán soá giaûi thích, moät soá<br />
bieán soá toång hôïp cuõng ñöôïc xaây döïng cuï theå nhö sau:<br />
<br />
Bieán soá ñoäc laäp hay bieán soá giaûi thích:<br />
- Ñaëc ñieåm caù nhaân vaø hoïc taäp: giôùi tính, khoái<br />
hoïc, hoïc löïc, hieän coù ngöôøi yeâu, tính caùch<br />
<br />
8<br />
<br />
- Ñaëc ñieåm nhaø tröôøng (coâng laäp/ ngoaøi coâng<br />
laäp) vaø möùc ñoä gaén keát vôùi nhaø tröôøng<br />
<br />
Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2017, Soá 43<br />
<br />
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br />
<br />
- Coù nhieàu haønh vi nguy cô laø moät chæ soá toång<br />
hôïp bao goàm 5 haønh vi: uoáng bia röôïu (ñaõ töøng uoáng<br />
heát 1 ly bia/ cheùn röôïu); huùt thuoác laù; huùt shisha; söû<br />
duïng ma tuyù, chaát gaây nghieän; söû duïng chaát gaây aûo<br />
giaùc. Ñieåm cuûa chæ soá “coù nhieàu haønh vi nguy cô”<br />
chaïy töø 0 ñeán 5, vaø baèng 0 chöùng toû khoâng lieân quan<br />
ñeán baát kyø moät haønh vi nguy cô naøo trong soá 5 haønh<br />
vi noùi treân.<br />
- Bò baïo löïc: Ñaây cuõng laø moät chæ soá toång hôïp cuûa<br />
caùc loaïi hình baïo löïc maø hoïc sinh ñaõ töøng traûi qua: bò<br />
gaây goå & bò ñaùnh; bò doaï naït, baét naït (tröïc tieáp); bò<br />
ñe doaï, uy hieáp (qua maïng xaõ hoäi, tin nhaén). Chæ soá<br />
toång hôïp “bò baïo löïc” cuûa hoïc sinh seõ chaïy töø 0 ñeán<br />
3 ñieåm: trong ñoù “0” töông ñöôïc vôùi vieäc chöa töøng<br />
bò baát kyø loaïi hình baïo löïc naøo trong soá caùc daïng baïo<br />
löïc noùi treân, vaø “3” ñieåm töông ñöông vôùi vieäc bò caû 3<br />
loaïi hình baïo löïc noùi treân trong moâi tröôøng tröôøng hoïc.<br />
<br />
3. Keát quaû nghieân cöùu<br />
Maãu nghieân cöùu laø 499. Veà tæ leä giôùi tính, hoïc<br />
sinh nöõ chieám 47,7% vaø hoïc sinh nam chieám 51,3%.<br />
Hoïc sinh caùc khoái 10, 11, 12 ñöôïc choïn vaøo maãu<br />
nghieân cöùu laàn löôït chieám tæ leä trong cô caáu maãu nhö<br />
sau: 34,1%, 31,9% vaø 31,9%. Hoïc sinh tröôøng coâng<br />
laäp chieám 49% maãu vaø ngoaøi coâng laäp laø 51%. Nhö<br />
vaäy, cô caáu maãu söû duïng phaân tích coù tính ñaïi dieän<br />
cao veà giôùi tính, khoái hoïc vaø loaïi tröôøng.<br />
<br />
3.1. Thöïc traïng coù yù ñònh töï töû vaø coá gaéng töï<br />
töû ôû hoïc sinh THPT<br />
Keát quaû phaân tích soá lieäu cho thaáy coù tôùi 17,4%<br />
hoïc sinh trong maãu nghieân cöùu ñaõ töøng coù yù ñònh töï<br />
töû vaø tæ leä hoïc sinh ñaõ töøng coá gaéng töï töû laø 4,9%.<br />
Baûng 1. Haønh vi töøng coù yù ñònh töï töû vaø ñaõ töøng coù<br />
gaéng töï töû<br />
Haønh vi<br />
<br />
Töø tröôùc ñeán nay<br />
<br />
Trong 12 thaùng qua<br />
<br />
Soá löôïng<br />
<br />
Soá löôïng<br />
<br />
%<br />
<br />
%<br />
<br />
1. Ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû<br />
<br />
86<br />
<br />
17,4<br />
<br />
41<br />
<br />
8.5<br />
<br />
2. Coá gaéng töï töû<br />
<br />
24<br />
<br />
4,9<br />
<br />
10<br />
<br />
3,1<br />
<br />
Keát quaû nghieân cöùu cuõng cho thaáy coù söï khaùc<br />
bieät ñaùng keå veà giôùi tính vaø tæ leä ñaõ töøng coù yù ñònh töï<br />
töû hay coá gaéng töï töû, cuï theå nhö sau:<br />
Tæ leä nöõ hoïc sinh ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû cao<br />
hôn haún so vôùi nam giôùi (24,6% so vôùi 10,8%), ñoàng<br />
<br />
Bieåu ñoà 2. Tæ leä nam vaø nöõ hoïc sinh ñaõ töøng coù yù ñònh<br />
töï töû, coá gaéng töï töû (%)<br />
<br />
thôøi, tæ leä nöõ hoïc sinh ñaõ töøng coá gaéng töï töû cuõng cao<br />
hôn so vôùi nam hoïc sinh (6,8% so vôùi 3,1%).<br />
Moät vaán ñeà ñaët ra laø coù bao nhieâu % hoïc sinh<br />
ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû ñoàng thôøi cuõng ñaõ töøng vieäc<br />
ñaõ töøng coá gaéng töï töû? Keát quaû nghieân cöùu raát ñaùng<br />
chuù yù laø trong toång soá hoïc sinh ñaõ töøng coù yù ñònh töï<br />
töû thì coù tôùi 29% trong soá hoï cuõng ñaõ töøng coá gaéng töï<br />
töû. Nhö vaäy, vieäc coù yù ñònh töï töû chính laø tieàn ñeà cho<br />
haønh vi nguy cô coá gaéng töï töû cuûa hoïc sinh. 100%<br />
hoïc sinh ñaõ töøng coá gaéng töï töû cuõng laø nhöõng hoïc<br />
sinh ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû.<br />
Ngoaøi ra, tæ leä hoïc sinh hoïc ôû tröôøng coâng laäp coù<br />
yù ñònh töï töû cao gaáp gaàn 2 laàn so vôùi hoïc sinh tröôøng<br />
ngoaøi coâng laäp: 21,2% so vôùi 13,7%. Tuy nhieân, ñoái<br />
vôùi soá lieäu hoïc sinh cho bieát ñaõ töøng coá gaéng töï töû thì<br />
tæ leä hoïc sinh tröôøng coâng laäp laïi thaáp hôn moät chuùt<br />
so vôùi tæ leä hoïc sinh tröôøng ngoaøi coâng laäp (3,8% so<br />
vôùi 5,9%) maëc duø söï khaùc bieät naøy laø khoâng mang yù<br />
nghóa thoáng keâ (p > 0,05). Hoïc sinh ñaõ töøng coá gaéng<br />
töï töû ñeàu laø nhöõng hoïc sinh cho bieát hoï ñaõ töøng coá<br />
gaéng töï töû. Keát quaû naøy coù nghóa laø, ôû tröôøng ngoaøi<br />
coâng laäp, khaû naêng hoïc sinh ñaõ töøng coá gaéng töû töû<br />
(trong soá nhöõng hoïc sinh ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû) laø<br />
cao hôn so vôùi hoïc sinh tröôøng coâng laäp.<br />
<br />
3.2. Caùc yeáu toá xaõ hoäi coù lieân quan ñeán thöïc<br />
traïng coù yù ñònh töï töû, coá gaéng töï töû cuûa hoïc sinh<br />
THPT.<br />
Nhaèm coù caùi nhìn ña chieàu vaø toång theå veà caùc yeáu<br />
toá caù nhaân, gia ñình vaø nhaø tröôøng coù lieân quan ñeán<br />
vaán ñeà noùi treân cuûa hoïc sinh THPT, nghieân cöùu söû<br />
duïng phaân tích hoài quy ña bieán logistic caùc yeáu toá coù<br />
lieân quan ñeán vieäc ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû vaø coá gaéng<br />
töï töû cuûa hoïc sinh. Caùc bieán soá giaûi thích bao goàm ñaëc<br />
Taïp chí Y teá Coâng coäng, 2.2017, Soá 43<br />
<br />
9<br />
<br />
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br />
<br />
ñieåm caù nhaân hoïc sinh, gia ñình vaø nhaø tröôøng nhö ñeà<br />
caäp trong phaàn phöông phaùp nghieân cöùu.<br />
Veà caùc yeáu toá xaõ hoäi coù lieân quan ñeán vieäc töø<br />
tröôùc ñeán nay ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû ôû hoïc sinh<br />
THPT taïi ñòa baøn nghieân cöùu, keát quaû phaân tích moâ<br />
hình hoài quy ña bieán cho thaáy giôùi tính, ñaëc ñieåm<br />
tính caùch, möùc ñoä gaén keát gia ñình vaø nhaø tröôøng,<br />
coù nhieàu haønh vi nguy cô (huùt thuoác laù, söû duïng bia<br />
röôïu, huùt shisha, söû duïng ma tuyù, chaát gaây aûo giaùc),<br />
ñaõ töøng bò nhieàu hình thöùc baïo löïc laø caùc yeáu toá coù<br />
nguy cô coù lieân quan ñeán vieäc coù yù ñònh töï töû ôû hoïc<br />
sinh THPT.<br />
Baûng 3. Moâ hình hoài quy ña bieán logistic caùc yeáu toá coù<br />
lieân quan ñeán vieäc ñaõ töøng coù yù ñònh töï töû ôû<br />
hoïc sinh THPT<br />
Yeáu toá döï ñoaùn<br />
<br />
Giôùi tính<br />
<br />
Hoïc löïc<br />
Loaïi tröôøng<br />
Tính caùch<br />
Ñaëc ñieåm<br />
tính caùch<br />
Hoân nhaân<br />
boá meï<br />
Coù ngöôøi yeâu<br />
<br />
Nöõ<br />
<br />
Tæ soá<br />
cheânh leäch<br />
<br />
P<br />
value<br />
<br />
OR<br />
<br />
1.069**<br />
<br />
.001<br />
<br />
.314<br />
<br />
-<br />
<br />
-<br />
<br />
1<br />
<br />
0.132<br />
<br />
.715<br />
<br />
.362<br />
<br />
Nam (*)<br />
Trung bình & keùm<br />
Gioûi & khaù (*)<br />
Ngoaøi coâng laäp<br />
Coâng laäp<br />
Laø ngöôøi soáng<br />
noäi taâm<br />
Laø ngöôøi laïc quan,<br />
tin töôûng vaøo töông<br />
lai<br />
Ly thaân, ly hoân,<br />
khaùc<br />
Soáng chung<br />
Coù ngöôøi yeâu<br />
<br />
-<br />
<br />
-<br />
<br />
1<br />
<br />
-1.488***<br />
-<br />
<br />
.000<br />
-<br />
<br />
.377<br />
1<br />
<br />
-.119<br />
<br />
.426<br />
<br />
.150<br />
<br />
-.403***<br />
<br />
.008<br />
<br />
.152<br />
<br />
-.403<br />
<br />
.405<br />
<br />
.661<br />
<br />
-<br />
<br />
-<br />
<br />
1<br />
<br />
.770**<br />
<br />
.025<br />
<br />
.344<br />
<br />
-<br />
<br />
-<br />
<br />
1<br />
<br />
Hieän khoâng coù<br />
<br />
Gaén keát<br />
gia ñình<br />
(Bieán lieân tuïc<br />
taêng daàn)<br />
<br />
Möùc ñoä gaén keát<br />
cao<br />
<br />
Gaén keát nhaø<br />
tröôøng<br />
(Bieán lieân tuïc<br />
taêng daàn)<br />
<br />
Möùc ñoä gaén<br />
keát cao<br />
<br />
Haønh vi<br />
nguy cô<br />
(Bieán lieân tuïc<br />
taêng daàn)<br />
<br />
Coù nhieàu haønh vi<br />
nguy cô<br />
<br />
Haønh vi<br />
baïo löïc<br />
(Bieán lieân tuïc<br />
taêng daàn)<br />
<br />
Ñaõ töøng bò nhieàu<br />
hình thöùc baïo löïc<br />
töø baïn beø<br />
<br />
-.046***<br />
<br />
.000<br />
<br />
Veà caùc yeáu toá coù lieân quan ñeán haønh vi ñaõ töøng<br />
coá gaéng töï töû, gioáng nhö caùc yeáu toá lieân quan ñeán<br />
vieäc töøng coù yù ñònh töï töû, caùc yeáu toá coù yù nghóa thoáng<br />
keâ vaø coù khaû naêng laøm taêng haønh vi coá gaéng töï töû cuûa<br />
hoïc sinh trong maãu nghieân cöùu bao goàm: nöõ giôùi, coù<br />
nhieàu haønh vi nguy cô, ñaõ töøng chòu nhieàu hình thöùc<br />
baïo löïc töø baïn beø. Yeáu toá hieän coù ngöôøi yeâu/ñaõ töøng<br />
coù ngöôøi yeâu laø yeáu toá coù lieân quan ñeán vieäc ñaõ töøng<br />
coù yù ñònh töï töû, tuy nhieân laïi khoâng coù yù nghóa thoáng<br />
keâ giaûi thích cho vieäc ñaõ töøng coá gaéng töï töû ôû hoïc<br />
sinh THPT ñòa baøn nghieân cöùu.<br />
Baûng 4:. Moâ hình hoài quy ña bieán logistic caùc yeáu toá<br />
coù lieân quan ñeán vieäc töøng coá gaéng töï töû ôû hoïc<br />
sinh THPT<br />
<br />
-.245**<br />
<br />
.354**<br />
<br />
.015<br />
<br />
.002<br />
<br />
.115<br />
<br />
.275<br />
<br />
Giôùi tính<br />
Hoïc löïc<br />
<br />
Tính caùch<br />
Ñaëc ñieåm<br />
tính caùch<br />
Hoân nhaân boá<br />
meï<br />
Coù ngöôøi yeâu<br />
<br />
.504**<br />
<br />
.001<br />
<br />
Möùc yù nghóa thoáng keâ: ***p