CHIẾU CẦU HIỀN (Ngô Thì Nhậm)

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

376
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kiến thức: Giúp học sinh: - Hiểu được tầm tư tưởng mang tính chiến lược, chủ trương tập hợp nhân tài để xây dựng đất nước của vua Quang Trung, một nhân vật kiệt xuất trong lịch sử nước ta.Qua đó HS nhận thức được tầm quan trọng của nhân tài đối với quốc gia - Thấy được cách diễn đạt tinh tế bằng lời lẽ vừa tâm huyết vừa có sức thuyết phục cao và lập luận chặt chẽ của tác giả. 2. Kĩ năng:- Rèn kĩ năng đọc - hiểu văn bản văn học. 3. Thái độ:...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CHIẾU CẦU HIỀN (Ngô Thì Nhậm)

CHIẾU CẦU HIỀN (Ngô Thì Nhậm) A. Mục tiêu cần đạt. 1. Kiến thức: Giúp học sinh: - Hiểu được tầm tư tưởng mang tính chiến lược, chủ trương tập hợp nhân tài để xây dựng đất nước của vua Quang Trung, một nhân vật kiệt xuất trong lịch sử nước ta.Qua đó HS nhận thức được tầm quan trọng của nhân tài đối với quốc gia - Thấy được cách diễn đạt tinh tế bằng lời lẽ vừa tâm huyết vừa có sức thuyết phục cao và lập luận chặt chẽ của tác giả. 2. Kĩ năng:- Rèn kĩ năng đọc - hiểu văn bản văn học. 3. Thái độ: - Có ý thức trân trọng người hiền tài. B.Chuẩn bị của GV và HS - SGK, SGV, thiết kế bài soạn, - SGK, bảng phụ C. Cách thức tiến hành - Giáo viên tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp các phương pháp: đọc sáng tạo, gợi tìm, tái hiện, thuyết trình, kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi.
D.Tiến trình bài dạy 1.Kiểm tra bài cũ:Tình cảm của tác giả và nhân dân đương thời đối với người nghĩa sĩ được thể hiện như thế nào trong 2 phần cuối bài văn tế ? 2.Bài mới Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt *Hoạt động 1 ( hướng dẫn H/s tìm hiểu tiểu dẫn) I. Tiểu dẫn. - HS đọc phần tiểu dẫn 1. Tác giả. - GV phát vấn HS trả lời - Ngô Thì Nhậm (1764 – 1803), hiệu Hi (?) Chỉ ra những nét chính Doãn. về tác giả Ngô Thì Nhậm? - Người làng Tả Thanh Oai, trấn Sơn Nam (nay: Thanh Trì - Hà Nội) - 1775 đỗ tiến sỹ, từng làm quan dưới thời Lê Cảnh Hưng - Khi Nguyễn Huệ ra Bắc lần 2, ông đã theo giúp Tây Sơn. 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi, Ngô Thì Nhậm được cử làm Thị lang bộ lại. (?) Nêu hoàn cảnh ra đời. Là người được nhà vua tin dùng giao cho
thể loại tác phẩm? soạn thảo giấy tờ quan trọng. 2. Tác phẩm. a.Thể loại: Chiếu b. Hoàn cảnh ra đời. -1788 Quang Trung tiến quân ra Bắc, tiêu diệt quân Thanh và bọn tay sai.Nhà Lê sụp đổ. - Bề tôi nhà Lê mang nặng tư tưởng trung *Họat động 2: quân, phản ứng tiêu cực. (Đọc - hiểu văn bản.) - Quang Trung giao cho Ngô Thì Nhậm thay lời mình viết “Chiếu cầu hiền”- kêu gọi - HS đọc văn bản. - GV chú ý cách đọc: Rõ những người tài đức ra giúp dân giúp nước. ràng, chú ý những đoạn văn II. Đọc – hiểu văn bản. bày tỏ thái độ tình cảm của 1. Đọc. người viết. Những câu văn - Bố cục: + “ Từng nghe.....người hiền vậy”: Vai trò có hình ảnh. - GV yêu cầu HS xác định và sứ mệnh của người hiền đối với nhà vua bố cục của văn bản. và đất nước + “ Trước đây....hay sao?” :Suy nghĩ của nhà vua về tình hình đất nước hiện tại, ước
nguyện được nhiều người hiền ra giúp rập triều đình mà vua mới gây dựng nên + “ Chiếu này....bán rao” :Những yêu cầu và biện pháp cầu hiền, tuyển hiền cụ thể + Còn lại: Mong muốn và lời khích lệ nhười hiền của nhà vua HIẾU CẦU HIỀN C - HS chú ý những từ khó giải thích cuối chân trang sách. P hầ n 1 P hầ n 2 P hầ n 3 Từng Trước Chiếu đây nghe… này sinh ra ban t hờ i người xuống thế suy hiền …mọi vi…của người vậy Trẫm đều hay sao biết. (?) Tìm hiểu cách đánh giá của tác giả về vai trò và nhiệm vụ của người hiền như thế nào? Nhận xét về cách nêu vấn đề của người viết? - HS chia nhóm nhỏ (theo bàn) trao đổi thảo luận, trả 2. Tìm hiểu văn bản
a. Cách xử thế của người hiền. lời câu hỏi, cử người trình bày trước lớp - Vai trò của người hiền tài được đánh giá - GV chốt lại cao bằng nghệ thuật so sánh “ như sao sáng trên trời cao”- là tinh hoa, tinh tú của trời đất non sông - Phải do thiên tử sử dụng. - Không làm như vậy là trái với đạo trời, trái với quy luật cuộc sống. - Hình ảnh so sánh: + Người hiền như sao sáng trên trời. Hoạt động 3 + Sao sáng ắt chầu về ngôi Bắc thần… (Củng cố, luyện tập tiết1)  Dùng hình ảnh so sánh lấy từ luận ngữ. - GV chốt lại nội dung bài Có sức thuyết phục mạnh mẽ đối với sĩ phu học Bắc Hà. Đó là chân lí, là tất yếu, ý trời. Làm - HS ôn lại thể loại chiếu và cơ sở cho việc chiêu hiền đãi sĩ: cầu hiền là nội dung văn bản “ Chiếu việc làm hợp ý trời, lòng dân cầu hiền” - Gv rút kinh nghiệm bài dạy Tiết 2
1.Kiểm tra bài cũ:Nêu hoàn cảnh ra đời và nội dung chính văn bản “ Chiếu cầu hiền” 2.Bài mới Hoạt động của GV và Nội dung cần đạt HS I. Tiểu dẫn. II.Đọc – hiểu văn bản 1.Đọc 2. Tìm hiểu văn bản a. Cách xử thế của người hiền. b. Thái độ và hành động của nho sĩ Bắc Hà - *Hoạt động 1 Tâm trạng của vua Quang Trung. - GV kẻ mẫu bảng, yêu cầu HS chia 6 nhóm trao * Thái độ nho sĩ. đổi thảo luận trả lời bằng bảng phụ - GV chốt lại Thái độ nho Sử dụng Hiệu quả sĩ hình ảnh - Bỏ đi ở ẩn. - Lấy ý - Vừa châm - Giữ mình biếm nhẹ trong Kinh
im lặng. nhàng, vừa tỏ Thi, Kinh dịch. - Làm cầm ra người viết chừng. - Hình ảnh có kiến thức sâu rộng, có mang ý  Bất hợp nghĩa tượng tài năng văn tác-uổng phí trưng. chương. tài năng. (?) Tâm trạng của vua * Vua Quang Trung. Quang Trung và tình hình - Ghé chiếu lắng nghe. thời thế được diễn tả như - Ngày đêm mong mỏi. thế nào?  Tha thiết trông chờ. Cách viết tế nhị, tình lí - GV phát vấn HS trả lời rõ ràng, có sức thuyết phục cao. - Chỉ ra tính chất thời đại. + Trong trtiều còn nhiều thiếu xót. + Biên ải: chưa yên. + Nhân dân: chưa hối sức + Đức hoá chưa nhuần.  Khó khăn cần có hiền tài. - Giọng điệu tha thiết, chi tiết cụ thể, cách nói giầu hình ảnh bày tỏ thái độ thành tâm, khiêm
nhường nhưng cũng rất kiên quyết trong việc cầu hiền. c. Cách cầu hiền của vua Quang Trung. *Hoạt động 2 - Ai cũng có quyền tham gia không phân biệt (?) Vua Quang Trung có cách cầu hiền như thế quan , dân - Cách tiến cử đa dạng. nào? - HS chia nhóm nhỏ (theo + Được dâng sớ tâu bày. bàn) trao đổi thảo luận, trả + Do các quan tiến cử. lời câu hỏi, cử người trình + Dâng sớ tự tiến cử. bày trước lớp - Lời hay, mưu hay được dùng, được khen - GV chốt lại thưởng, khuyến khích không kể thứ bậc. - Lời không hợp, không dùng, có sơ suất không bắt tội, chỉ trích - Kêu gọi mọi người tài đức chung vai gánh vác việc nước..  Đường lối rộng mở, biện pháp cụ thể, dễ thực hiện => Tầm nhìn mang tính chiến lược của vua Quang Trung - Kết thúc bài chiếu: lời kích lệ, mở ra tương lai tốt đẹp cho đất nước, triều đình, cho cả
người hiền có tác dụng động viên, kêu gọi làm phấn chấn lòng người (?) Cách kết thúc bài chiếu như thế nào? III- Tổng kết - Hs trả lời cá nhân - Đối tượng thuyết phục: giới sĩ phu Bắc Hà ( Hoạt động 3 rất nhiều người tài giỏi có lòng với dân với ( Củng cố, hướng dẫn, nước nhưng chưa ra giúp triều đình vì lẽ này lẽ dặn dò) khác) - Hs đọc ghi nhớ sgk - Mục đích: thuyết phục họ ra giúp vua, giúp - Hs nhận xét về tài đức nước của vua Quang Trung, - Luận điểm thuyết phục: kết hợp tình lí, phân nhận xét về nghệ thuật lập tích dẫn dụ, bày tỏ rõ ràng, tâm huyết, chân luận của Ngô Thì Nhậm thành.... - HS học bài, soạn bài “ IV.Luyện tập Xin lập khoa luật” - Nhận xét về nghệ thuật lập luận của bài chiếu - Gv rút kinh nghiệm bài và tư tưởng, tình cảm của vua Quang Trung dạy