intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Chuyên đề 2: BÁO CÁO KẾT QUẢ ĐIỀU TRA KHẢO SÁT THỰC ĐỊA VỀ TÌNH HÌNH XÓI BỒI DỌC SÔNG HẠ DU ĐỒNG NAI - SÀI GÒN, MỨC ĐỘ THIỆT HẠI VÀ ẢNH HƯỞNG

Chia sẻ: Nguyen Bao Tran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:86

Thêm vào BST
Báo xấu
114
lượt xem 31
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

L-u vực sông Đồng Nai - Sài Gòn đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất n-ớc. Tuy dân số chiếm khoảng gần 19% và diện tích chiếm 14,9% của cả n-ớc nh-ng kinh tế hàng năm lại luôn chiếm tỷ trọng từ 30 - 40% tổng sản phẩm quốc nội của cả n-ớc. Đặc biệt vùng hạ du có những thành phố, hải cảng, khu công nghiệp lớn bậc nhất, tiềm năng thuỷ điện lớn đứng thứ hai, lại nằm trong vùng có trình độ khoa học, công nghệ cao và vùng kinh tế trọng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chuyên đề 2: BÁO CÁO KẾT QUẢ ĐIỀU TRA KHẢO SÁT THỰC ĐỊA VỀ TÌNH HÌNH XÓI BỒI DỌC SÔNG HẠ DU ĐỒNG NAI - SÀI GÒN, MỨC ĐỘ THIỆT HẠI VÀ ẢNH HƯỞNG

  1. BOÄ KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ BOÄ NOÂNG NGHIEÄP & PTNT VIEÄN KHOA HOÏC THUÛY LÔÏI MIEÀN NAM Chöông trình baûo veä moâi tröôøng vaø phoøng traùnh thieân tai ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU CAÁP NHAØ NÖÔÙC – MAÕ SOÁ KC-08.29 NGHIEÂN CÖÙU ÑEÀ XUAÁT CAÙC GIAÛI PHAÙP KHCN ÑEÅ OÅN ÑÒNH LOØNG DAÃN HAÏ DU HEÄ THOÁNG SOÂNG ÑOÀNG NAI - SAØI GOØN PHUÏC VUÏ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ - XAÕ HOÄI VUØNG ÑOÂNG NAM BOÄ Chuyeân ñeà 2: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ ÑIEÀU TRA KHAÛO SAÙT THÖÏC ÑÒA VEÀ TÌNH HÌNH XOÙI BOÀI DOÏC SOÂNG HAÏ DU ÑOÀNG NAI - SAØI GOØN, MÖÙC ÑOÄ THIEÄT HAÏI VAØ AÛNH HÖÔÛNG Chuû nhieäm ñeà taøi: PGS.TS. Hoaøng Vaên Huaân Chuû nhieäm chuyeân ñeà: TS. Nguyeãn Theá Bieân Tham gia thöïc hieän: ThS. Nguyeãn Anh Tieán KS. Hoà Löông Tuïy KS. Phaïm Trung KS. Hoaøng Ñöùc Cöôøng KS. Nguyeãn Vaên Ñieån 5982-3 21/8/2006
  2. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé Môc Lôc Trang 3 I. §ÆT VÊN §Ò: 5 II. T×NH H×NH XãI, BåI VïNG H¹ DU S¤NG §åNG NAI- SµI GßN. 5 T×nh h×nh xãi lë bê II.1 5 II.1.1. S«ng Sµi Gßn 1. Khu vùc tõ hå DÇu TiÕng ®Õn cÇu B×nh Ph−íc 5 2. Khu vùc th−îng vµ h¹ l−u cÇu B×nh Ph−íc 7 3. Khu vùc nhµ thê Fatima 9 4. Khu vùc b¸n ®¶o Thanh §a 9 5. Khu vùc ng· ba mòi §Ìn §á 14 6. Khu vùc ng· ba mòi Nhµ BÌ 15 II.1.2 S«ng §ång Nai 15 1. §o¹n tõ ch©n ®Ëp TrÞ An ®Õn Uyªn H−ng 15 2. §o¹n tõ Uyªn H−ng ®Õn cï lao Ba Xang, Ba Xª 21 3. §o¹n tõ cï lao Ba Xang, Ba Xª ®Õn ng· ba mòi 30 §Ìn ®á II.1.3 S«ng Lßng Tµu 35 1. PhÇn phÝa bê h÷u s«ng. 35 2. PhÇn phÝa bê t¶ s«ng. 39 II.1.4 S«ng Nhµ BÌ – Soµi R¹p 41 II.1.5 S«ng Ng· B¶y 42 1. Bê h÷u s«ng Ng· B¶y: 42 2. Bê t¶ vµ vïng cöa s«ng Ng· B¶y. 45 II.1.6. S«ng Thªu 46 1. Bê h÷u s«ng Thªu 46 2. Bê t¶ s«ng Thªu 47 II.1.7. S«ng §ång Tranh 48 1. Bê h÷u s«ng §ång Tranh 48 2. Bê t¶ s«ng §ång Tranh 49 II.1.8. S«ng ThÞ V¶i 50 II.1.9. S«ng Gß Gia 51 II.1.10. S«ng M−¬ng Chuèi 52 II.1.11. S«ng Phó Xu©n 54 II.1.12. S«ng Vµm Cá §«ng 56 T×nh h×nh båi tô 58 II.2 II.2.1 S«ng §ång Nai 59 II.2.2 S«ng Lßng Tµu 59 II.2.3 S«ng §ång Tranh 60 II.2.4. Vïng cöa s«ng Soµi R¹p 61 II.3 Ph©n lo¹i xãi lë 68 II.3.1 Theo lo¹i h×nh xãi lë 68 II.3.2 Theo kh¶ n¨ng uy hiÕp 69 II.3.3 Theo cÊp b¸o ®éng 69 Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 1 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  3. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé II.4 Ph©n lo¹i båi l¾ng 69 III. C¸c khu vùc xãi, båi träng ®iÓm h¹ du s«ng §ång 70 Nai - Sµi Gßn III.1 Tiªu chÝ 70 III.1.1. Dùa vµo møc ®é xãi, båi 70 III.1.2. Dùa vµo vÞ trÝ cña c¸c ®o¹n bÞ xãi lë 70 III.1.3. Nót khèng chÕ cña con s«ng 70 III.1.4. C¸c tiªu chÝ kh¸c 70 III.2 C¸c khu vùc xãi båi 71 III.2.1. Khu vùc thµnh phè Biªn Hoµ (s«ng §ång Nai) 71 III.2.2. Khu vùc b¸n ®¶o Thanh §a (s«ng Sµi Gßn) 71 III.2.3. Khu vùc Nhµ BÌ (s«ng Nhµ BÌ) 71 III.2.4. Khu vùc cÇu M−¬ng Chuèi (s«ng M−¬ng Chuèi) 72 III.2.5. Khu vùc cöa s«ng Soµi R¹p 72 IV. Nh÷ng ¶nh h−ëng cña xãi, båi lßng dÉn 73 Iv.1 ¶nh h−ëng ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi 73 IV.1.1. C¬ së h¹ tÇng 73 IV.1.2. Sinh m¹ng con ng−êi 73 IV.1.3. ThiÖt h¹i vËt chÊt 74 IV.1.4. ¶nh h−ëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng giao th«ng thuû 74 Iv.2 ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng sinh th¸i 75 V. Nh÷ng c«ng tr×nh b¶o vÖ bê ®∙ ®−îc x©y dùng ë 76 h¹ du s«ng §ång Nai - Sµi Gßn VI. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 83 Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 2 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  4. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé B¸O C¸O KÕT QU¶ §IÒU TRA kh¶o s¸t t×nh h×nh xãi, båi h¹ du s«ng ®ång nai – sµi gßn (KÕt qu¶ ®iÒu tra cËp nhËt ®Õn th¸ng 12/2005) I. §Æt vÊn ®Ò: L−u vùc s«ng §ång Nai - Sµi Gßn ®ãng vai trß quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc. Tuy d©n sè chiÕm kho¶ng gÇn 19% vµ diÖn tÝch chiÕm 14,9% cña c¶ n−íc nh−ng kinh tÕ hµng n¨m l¹i lu«n chiÕm tû träng tõ 30 - 40% tæng s¶n phÈm quèc néi cña c¶ n−íc. §Æc biÖt vïng h¹ du cã nh÷ng thµnh phè, h¶i c¶ng, khu c«ng nghiÖp lín bËc nhÊt, tiÒm n¨ng thuû ®iÖn lín ®øng thø hai, l¹i n»m trong vïng cã tr×nh ®é khoa häc, c«ng nghÖ cao vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm ph¸t triÓn nhanh nhÊt n−íc ta. L−u vùc s«ng §ång Nai cßn lµ c¨n cø hËu cÇn quan träng cña c«ng nghiÖp khai th¸c dÇu khÝ ®ang hiÖn lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña n−íc ta, lµ ®éng lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. Tuy nhiªn, kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× l−u vùc cµng ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu vÊn ®Ò kh¸ phøc t¹p, trong ®ã vÊn ®Ò s¹t lë bê s«ng vµ « nhiÔm m«i tr−êng n−íc ®· g©y ra nh÷ng hËu qu¶ rÊt lín ®èi víi chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ l−u vùc. Hµng chôc ngµn hecta rõng bÞ tµn ph¸ kÌm theo hËu qu¶ mÊt rõng lµm t¨ng lò lôt vµo mïa m−a, gi¶m nguån n−íc ngät, t¨ng x©m nhËp mÆn vµo mïa kiÖt, gi¶m ®a d¹ng sinh häc, lµm mÊt c©n b»ng sinh th¸i vµ lµm cho h×nh th¸i s«ng vïng h¹ du biÕn ®æi s©u s¾c g©y ra nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn hµng triÖu ng−êi d©n ®ang sinh sèng trong vïng. Nguån n−íc tõ bao ®êi nay nu«i sèng c¶ mét vïng d©n c− ®«ng ®óc nay ®ang bÞ « nhiÔm vµ lµm bÈn bëi mét l−îng lín thuèc b¶o vÖ thùc vËt, n−íc th¶i tõ c¸c khu vùc khai th¸c kho¸ng s¶n, c¸c khu c«ng nghiÖp ch¶y vµo... NhiÒu khu d©n c−, c¸c c¬ së h¹ tÇng däc theo hai bªn bê c¸c s«ng lín, kªnh r¹ch ®ang bÞ ®e däa bëi hiÖn t−îng s¹t lë bê, nhiÒu vïng nguån n−íc bÞ nhiÔm ®ñ thø chÊt th¶i c«ng nghiÖp, n−íc th¶i sinh häat, hiÖn t−îng triÒu c−êng g©y ngËp nh÷ng vïng ®« thÞ réng lín, hiÖn t−îng nhiÔm mÆn lµm cho n−íc sinh ho¹t bÞ ¶nh h−ëng nÆng nÒ ®ang ®Æt ra cho c¸c ngµnh chøc n¨ng nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc bøc xóc lµ lµm thÕ nµo ®Ó b¶o vÖ ®−îc nh÷ng c¬ së h¹ tÇng däc theo hai bªn bê s«ng vµ b¶o vÖ ®−îc nguån n−íc phôc vô cho chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng cña toµn l−u vùc. §Ó phôc vô cho môc ®Ých trªn vµ thùc hiÖn theo ®Ò c−¬ng cña ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ: “Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p khoa häc c«ng nghÖ ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai - Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé” cña Bé Khoa häc & C«ng nghÖ, trong th¸ng 10 + 11/2004, 3 + 4/2005 vµ 11+12/2005, ViÖn Khoa häc Thñy lîi miÒn Nam ®· tæ Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 3 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  5. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé chøc c¸c ®ît kh¶o s¸t thùc ®Þa ®iÒu tra hiÖn tr¹ng t×nh h×nh s¹t lë vµ hiÖn tr¹ng c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ bê ®· ®−îc x©y dùng trªn toµn bé ®−êng bê cña c¸c s«ng Sµi Gßn vµ §ång Nai, c¸c s«ng hîp l−u, ®−êng bê c¸c cï lao tõ c¸c hå DÇu TiÕng, TrÞ An xuèng h¹ l−u vµ t×nh h×nh båi l¾ng t¹i vïng c¸c cöa s«ng Lßng Tµu vµ Soµi R¹p. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 4 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  6. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé II. T×nh h×nh xãi, båi vïng h¹ du s«ng §ång Nai - Sµi Gßn II.1. T×nh h×nh xãi lë bê: II.1.1. S«ng Sµi Gßn: 1. Khu vùc tõ hå DÇu TiÕng ®Õn cÇu B×nh Ph−íc: Tõ hå DÇu TiÕng ®Õn cÇu B×nh Ph−íc cã chiÒu dµi kho¶ng 90km ch¶y qua nhiÒu ®Þa phËn kh¸c nhau thuéc c¸c tØnh T©y Ninh, B×nh D−¬ng, TP. Hå ChÝ Minh. Dßng s«ng quanh co, uèn khóc vµ bê ®¸ nªn ®Þa h×nh kh¸ phøc t¹p vµ ®o¹n tõ hå DÇu TiÕng ®Õn Cñ Chi hÇu nh− kh«ng cã ghe thuyÒn l−u th«ng do lßng s«ng dèc vµ rÊt nhiÒu ®¸ lëm chëm. Do ®Æc tÝnh ®Þa h×nh nªn cã thÓ chia ®o¹n nµy thµnh hai ®o¹n nhá lµ tõ hå DÇu TiÕng ®Õn ®Òn BÕn D−îc, Cñ Chi vµ ®o¹n tõ ®Òn BÕn D−îc Cñ Chi ®Õn cÇu B×nh Ph−íc: a) §o¹n tõ hå DÇu TiÕng ®Õn ®Òn BÕn D−îc Cñ Chi: cã chiÒu dµi kho¶ng 45km ch¶y qua c¸c huyÖn D−¬ng Minh Ch©u, Tr¶ng Bµng thuéc tØnh T©y Ninh, huyÖn DÇu TiÕng, tØnh B×nh D−¬ng vµ huyÖn Cñ Chi, thµnh phè Hå ChÝ Minh. §o¹n nµy lßng s«ng t−¬ng ®èi dèc vµ rÊt nhiÒu ®o¹n cong, trong ®ã cã mét sè ®o¹n cong rÊt gÊp khóc. Tuy nhiªn do s«ng cã nhiÒu bê ®¸ lëm chëm nªn hÇu nh− rÊt Ýt bÞ s¹t lë, mÆc dï khi hå DÇu TiÕng x¶ lò th× l−u l−îng vµ l−u tèc rÊt lín. Theo c¸c ®ît ®iÒu tra, kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng bê s«ng th¸ng 10 vµ th¸ng 11/2004 th× chØ cã mét ®o¹n ®−êng bê t¹i Êp 2, x· BÕn Cñi, huyÖn D−¬ng Minh Ch©u, tØnh T©y Ninh lµ bÞ s¹t lë t−¬ng ®èi m¹nh. ChØ riªng tõ th¸ng 11/2003 ®Õn th¸ng 7/2004 trªn ®o¹n ®−êng bê cã chiÒu dµi kho¶ng 350m t¹i Êp nµy bÞ s¹t lë, nhiÒu nhÊt lµ t¹i bÕn ®ß BÕn Cñi bÞ s¹t lë s©u vµo bê kho¶ng 7m trªn chiÒu dµi 180m, cßn trung b×nh c¸c ®o¹n kh¸c bÞ s¹t tõ 2m ®Õn 5m. Theo nhiÒu ng−êi d©n sèng trong khu vùc nµy cho biÕt, trong kho¶ng thêi gian trªn cø tõ nöa ®ªm ®Õn kho¶ng 3 giê s¸ng rÊt nhiÒu ghe nhá tËp trung däc theo ®o¹n nµy khai th¸c ®¸ nhá, nÕu khi ®−îc ph¸t hiÖn th× ghe bá ch¹y cßn nÕu kh«ng ®−îc ph¸t hiÖn th× cø khai th¸c bõa b·i lµm cho lßng s«ng bÞ ®µo bíi vµ bê bÞ s¹t lë. M·i ®Õn th¸ng 6/2004 th× c¸c cÊp chÝnh quyÒn ë T©y Ninh vµ B×nh D−¬ng phèi hîp ®· ng¨n chÆn ®−îc t×nh tr¹ng khai th¸c ®¸ nhá, tuy nhiªn bê hiÖn nay vÉn cßn tiÕp tôc bÞ s¹t lë nh−ng t−¬ng ®èi Ýt h¬n. Ngoµi ®o¹n bê nµy ra, hÇu hÕt c¸c ®o¹n kh¸c ®Òu kh«ng bÞ s¹t lë. KÕt qu¶ c¸c ®ît ®iÒu tra, kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng míi nhÊt ®−îc thùc hiÖn vµo th¸ng 11 vµ ®Çu th¸ng 12/2005 cho thÊy hiÖn tr¹ng ®−êng bê s«ng Sµi Gßn ®o¹n tõ hå DÇu TiÕng ®Õn ®Òn BÕn D−îc, Cñ Chi vÉn kh«ng thay ®æi so víi c¸c ®ît kh¶o s¸t th¸ng 10/2004 vµ 5/2005. §o¹n ®−êng bê thuéc Êp 2, x· BÕn Cñi, huyÖn D−¬ng Minh Ch©u, T©y Ninh bÞ s¹t lë tõ n¨m 2003 ®Õn th¸ng 7/2004 ®· ®−îc chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng phèi hîp cïng nh©n d©n ®em c¸c lo¹i ®¸ lín lÊy ë ®o¹n phÝa trªn ®em th¶ däc theo bê ®o¹n s¹t lë, mét sè n¬i cßn ®ãng thªm cõ trµm råi th¶ ®¸ vµo. Ngoµi ra tõ th¸ng 11/2004 ®Õn th¸ng 12/2005 l−îng m−a trong khu vùc nµy lµ rÊt Ýt vµ hå DÇu TiÕng x¶ Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 5 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  7. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé rÊt Ýt n−íc ®Ó ®Èy mÆn nªn dßng n−íc hÇu nh− kh«ng g©y mét t¸c ®éng nµo ®Õn bê vµ v× vËy, ®o¹n nµy bê vÉn gi÷ nguyªn hiÖn tr¹ng kh«ng cßn bÞ s¹t lë n÷a. b) §o¹n tõ ®Òn BÕn D−îc - Cñ Chi ®Õn cÇu B×nh Ph−íc: S«ng Sµi Gßn ®o¹n tõ BÕn D−îc, Cñ Chi ®Õn cÇu B×nh Ph−íc cã chiÒu dµi kho¶ng 70km, n»m trªn ®Þa phËn c¸c huyÖn Cñ Chi, Hãc M«n, c¸c quËn 12 thuéc thµnh phè Hå ChÝ Minh. Däc hai bªn bê s«ng Sµi Gßn cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh x©y dùng, c¸c khu d©n c−, c¸c khu vui ch¬i, gi¶i trÝ, c¬ quan, tr−êng häc, kho tµng, bÕn b·i. Cïng víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng n¹n lÊn chiÕm bê s«ng, khai th¸c c¸c nguån lîi ven s«ng nh− khai th¸c c¸t hay chÆt ph¸ c©y cèi ven s«ng, x©y dùng nhµ cöa lÊn chiÕm bê s«ng ®· lµm cho lßng dÉn cña s«ng bÞ thay ®æi, lµm lÖch h−íng dßng ch¶y vµ nhÊt lµ lµm cho ®−êng bê chÞu nh÷ng t¶i träng rÊt lín v−ît qu¸ møc cho phÐp lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm s¹t lë nghiªm träng vµ trong nh÷ng n¨m võa qua g©y ra rÊt nhiÒu thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n vËt chÊt cña nh©n d©n. C¸c qu¸ tr×nh xãi lë, båi tô bê s«ng x¶y ra theo nh÷ng møc ®é kh¸c nhau trªn tõng ®o¹n s«ng. §−êng bê s«ng Sµi Gßn tõ x· Phó Mü H−ng ®Õn cuèi x· An Phó huyÖn Cñ Chi cã chiÒu dµi kho¶ng 11km, trong ®ã cã ®o¹n dµi kho¶ng 500m thuéc khu di tÝch lÞch sö ®Òn BÕn D−îc vµ ®Þa ®¹o Cñ Chi bÞ s¹t lë m¹nh. §o¹n bê lë n»m ngay khu ®Òn BÕn D−îc cã nguy c¬ g©y mÊt æn ®Þnh khu ®Òn nªn c¸c cÊp chÝnh quyÒn thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ®Çu t− x©y dùng mét tuyÕn kÌ dµi h¬n 300m ®Ó b¶o vÖ khu ®Òn. §o¹n ®−êng bê tõ cuèi x· An Phó, huyÖn Cñ Chi ®Õn cuèi x· Phó An, huyÖn BÕn C¸t cã chiÒu dµi kho¶ng 20km cã nhiÒu n¬i bê s«ng thÊp h¬n mùc n−íc triÒu c−êng, cho nªn mçi khi triÒu c−êng th× n−íc trµn vµo s©u trong néi ®ång vµ g©y nªn t×nh tr¹ng ngËp óng nhiÒu n¬i däc theo hai bªn bê s«ng. V× thÕ trong nh÷ng n¨m võa qua, Nhµ n−íc ®· ®Çu t− x©y dùng c¸c tuyÕn ®ª bao däc theo hai bªn bê s«ng ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng ngËp óng c¸c khu vùc nµy. C¸c tuyÕn ®ª nµy ®· cã t¸c dông rÊt lín, tuy nhiªn trong thêi gian gÇn ®©y nhiÒu ®o¹n ®· bÞ h− háng, trong ®ã cã nhiÒu chç bÞ h− háng kh¸ nÆng lµm cho mét sè n¬i trong huyÖn Cñ Chi vµ tØnh B×nh D−¬ng th−êng xuyªn bÞ ngËp s©u trong n−íc nhÊt lµ trong c¸c ®ît triÒu c−êng cña c¸c th¸ng 9 + 10 + 11/2003, th¸ng 11 + 12/2004 vµ gÇn ®©y nhÊt lµ ®ît triÒu c−êng kÐo dµi nhiÒu ngµy tõ ngµy 3 ®Õn 8/11/2005 g©y ra rÊt nhiÒu thiÖt h¹i cho nh©n d©n trong vïng. §−êng bê trong ®o¹n nµy hÇu nh− rÊt Ýt bÞ s¹t lë, chØ cã t×nh tr¹ng th−êng bÞ ngËp s©u trong n−íc mçi khi triÒu c−êng. Tõ khi ®−a vµo vËn hµnh hå DÇu TiÕng (tõ n¨m 1984) ®Õn nay th× s«ng Sµi Gßn hÇu nh− kh«ng cã l−u l−îng nguån v× vËy tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng ngËp lôt nh− tr−íc ®©y vµ hiÖn t−îng s¹t lë bê s«ng do t¸c ®éng cña dßng ch¶y nguån hÇu nh− kh«ng cßn n÷a. Ngoµi ra, trong ®o¹n nµy cña s«ng Sµi Gßn, mËt ®é ghe thuyÒn rÊt Ýt nªn c¸c t¸c ®éng cña sãng tµu còng kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn c¸c qu¸ tr×nh s¹t lë bê. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 6 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  8. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé §−êng bê t¶ s«ng Sµi Gßn ch¶y ngang qua thÞ x· Thñ DÇu Mét tõ ph−êng T©n An ®Õn cuèi ph−êng Ch¸nh NghÜa cã chiÒu dµi kho¶ng 18km t−¬ng ®èi æn ®Þnh, tuy nhiªn t¹i ng· ba r¹ch TrÇu (x· Ch¸nh Mü) vµ t¹i ng· ba s«ng Bµ Lôa (ranh giíi gi÷a ph−êng Ch¸nh NghÜa, thÞ x· Thñ DÇu Mét vµ x· An Th¹nh, huyÖn ThuËn An) hai ®o¹n ®−êng bê nµy th−êng hay bÞ s¹t lë mµ nguyªn nh©n chÝnh lµ do viÖc x©y dùng lÊn chiÕm bê s«ng däc theo hai bªn r¹ch TrÇu vµ s«ng Bµ Lôa ®· lµm c¶n trë dßng ch¶y vµ trong ®o¹n nµy cã rÊt nhiÒu ghe thuyÒn c¸c lo¹i th−êng xuyªn l−u th«ng nªn lµm cho ®−êng bê ®o¹n nµy lu«n lu«n tiÒm Èn nguy c¬ mÊt æn ®Þnh. Ng−êi d©n c− tró trong c¸c vïng nµy ®· tù ®ãng c¸c bê kÌ b»ng cõ trµm ®Ó b¶o vÖ nhµ cöa cña hä, nªn ®· lµm mÊt ®i vÏ mü quan cña khu ®« thÞ vµ ngoµi ra m«i tr−êng cßn bÞ « nhiÔm nÆng nÒ do c¸c lo¹i r¸c th¶i sinh ho¹t ®Òu ®−îc th¶i bõa b·i ra s«ng. §o¹n ®−êng bê s«ng Sµi Gßn b¾t ®Çu tõ x· An S¬n, huyÖn ThuËn An, tØnh B×nh D−¬ng ®Õn cÇu B×nh Ph−íc víi chiÒu dµi kho¶ng 17km cã ®Þa h×nh th¼ng chØ cã hai ®o¹n s«ng cong, nh−ng b¸n kÝnh cong kh¸ lín. §o¹n nµy t−¬ng ®èi æn ®Þnh, chØ cã khu vùc c¸ch cÇu B×nh Ph−¬c kho¶ng 1km vÒ phÝa th−îng l−u ®−êng bê b¾t ®Çu s¹t lë cho m·i ®Õn s¸t ngay mè cÇu. HiÖn nay ng−êi d©n ®· x©y kÌ b¶o vÖ däc theo nhµ cña hä tõ c¸c lo¹i th« s¬ nh− th¶ l¸ dõa n−íc, ®ãng cäc b»ng cõ trµm hay x©y kiªn cè b»ng bªt«ng. §Õn nay ®o¹n nµy ®· t−¬ng ®èi æn ®Þnh. KÕt qu¶ ®ît ®iÒu tra, kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng ®Çu th¸ng 4/2005 vµ gÇn ®©y nhÊt lµ ®ît cuèi th¸ng 11/2005 cho thÊy ®−êng bê s«ng Sµi Gßn ®o¹n tõ ®Òn BÕn D−îc, Cñ Chi ®Õn cÇu B×nh Ph−íc vÉn gi÷ ®−îc æn ®Þnh, kh«ng cã mét tr−êng hîp s¹t lë hay båi l¾ng nµo. C¸c ®o¹n bê t¹i ng· ba r¹ch TrÇu (x· Ch¸nh Mü) vµ t¹i ng· ba s«ng Bµ Lôa (ranh giíi gi÷a ph−êng Ch¸nh NghÜa, thÞ x· Thñ DÇu Mét vµ x· An Th¹nh, huyÖn ThuËn An) th−êng hay bÞ s¹t lë tr−íc ®©y mµ nguyªn nh©n chÝnh lµ do viÖc x©y dùng lÊn chiÕm bê s«ng däc theo hai bªn r¹ch TrÇu vµ s«ng Bµ Lôa ®· lµm c¶n trë t¸c ®éng dßng ch¶y th× nay ®· ®−îc kh¾c phôc, mét sè ®o¹n ®ang ®−îc ®Çu t− x©y dùng kÌ kiªn cè, nh÷ng ®o¹n kh¸c ®ang ®−îc ®ãng cõ trµm vµ bá ®¸ héc. Ngoµi ra, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®· vËn ®éng ng−êi d©n sèng däc theo c¸c ®o¹n bê s«ng bÞ s¹t lë tr−íc ®©y di dêi vµo c¸ch bê kho¶ng 50m-100m, cho nªn còng ®· h¹n chÕ ®−îc rÊt nhiÒu t¶i träng nÆng trªn bê. Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò ®ang lµm quan t©m ®Õn c¸c ngµnh chøc n¨ng vµ nh©n d©n däc theo s«ng Sµi Gßn lµ mét sè n¬i ë huyÖn Cñ Chi ruéng ®· bÞ mÆn, tuy møc ®é cßn Ýt, nh−ng nÕu kh«ng cã m−a th× hå DÇu TiÕng sÏ buéc ph¶i gi÷ n−íc l¹i vµ kh«ng x¶ xuèng h¹ du, lóc ®ã ®é mÆn sÏ t¨ng cao, ¶nh h−ëng lín ®Õn ®êi sèng vµ s¶n xuÊt cña ng−êi d©n. 2. Khu vùc th−îng vµ h¹ l−u cÇu B×nh Ph−íc: Trong nh÷ng n¨m tõ 2000 ®Õn 2003 bê s«ng Sµi Gßn, ®o¹n tõ cÇu B×nh Ph−íc ®i vÒ phÝa th−îng l−u thuéc c¸c ph−êng HiÖp B×nh Ph−íc, huyÖn Thñ §øc, TP. Hå ChÝ Minh vµ x· VÜnh Phó, huyÖn ThuËn An, tØnh B×nh D−¬ng th−êng xuyªn bÞ s¹t lë, cã Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 7 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  9. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé n¬i s¹t lë lÊn s©u vµo bê tõ 5 - 10m qua mçi ®ît, ®iÓn h×nh nh− ®ît s¹t lë nhµ hµng Thanh C¶nh n¨m 2000 vµ 2001, ®ît s¹t lë kho chøa v«i cña lß v«i TÊn Ph¸t n¨m 2001 vµ n¨m 2002. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¹t lë m¹nh lµ do t×nh h×nh khai th¸c c¸t rÊt phæ biÕn trªn ®o¹n s«ng Sµi Gßn thuéc ®Þa phËn tØnh B×nh D−¬ng tõ Thñ DÇu Mét ®Õn huyÖn ThuËn An trong nh÷ng n¨m tõ 1999 ®Õn n¨m 2002. N¨m 2003 t×nh h×nh s¹t lë tuy vÉn cßn, nh−ng kh«ng nghiªm träng nh− c¸c n¨m tr−íc ®ã, do c¸c cÊp chÝnh quyÒn tØnh B×nh D−¬ng ®· nghiªm cÊm, kh«ng cho khai th¸c c¸t däc theo lßng s«ng vµ nhiÒu hé gia ®×nh sèng däc theo bê s«ng ®· x©y dùng nh÷ng bê kÌ b¶o vÖ bê b»ng bªt«ng, rä ®¸ hay b»ng cõ trµm. - §o¹n ®−êng bê t¶ s«ng Sµi Gßn thuéc khu du lÞch Thanh C¶nh, TP. Hå ChÝ Minh ®· ®−îc ®Çu t− x©y dùng kÌ b¶o vÖ bê dµi gÇn 1.000m víi hai cÇu tµu dµnh cho ghe thuyÒn vµ can« ®−a ®ãn kh¸ch du lÞch. Ngoµi ra, mét sè ®o¹n kh¸c nèi tiÕp hai bªn bê kÌ ®· ®−îc th¶ rÊt nhiÒu lôc b×nh ®Ó chèng l¹i t¸c ®éng cña sãng vµ dßng ch¶y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y nªn xãi lë bê. §o¹n nµy hiÖn nay ®· t−¬ng ®èi æn ®Þnh vµ däc theo kÌ b¶o vÖ bê nµy còng ®· x©y dùng mét con ®−êng réng kho¶ng 8m dïng cho khu du lÞch. §ît kh¶o s¸t cuèi th¸ng 11/2005 cho thÊy ®−êng bê ®äan nµy ®· ®−îc ng−êi d©n bá vèn ®Çu t− x©y dùng nhiÒu ®äan kÌ b¶o vÖ bê nªn hÇu nh− kh«ng cßn bÞ s¹t lë n÷a. - §o¹n ®−êng bê t¶ däc theo kho chøa v«i cña lß v«i TÊn Ph¸t, thuéc ph−êng HiÖp B×nh Ph−íc, huyÖn Thñ §øc ®· ®−îc ®ãng cõ trµm, th¶ lôc b×nh vµ kho chøa v«i còng ®· ®−îc di dêi ®i n¬i kh¸c nªn kh«ng cßn bÞ s¹t lë n÷a. Tuy nhiªn mét sè vÕt nøt trªn bê tuy kh«ng ph¸t triÓn nh−ng vÉn cßn vµ còng cßn nguy c¬ s¹t lë ®o¹n nµy. H×nh 2: C¸c vÞ trÝ s¹t lë vµ c«ng tr×nh b¶o vÖ tõ cÇu B×nh Ph−íc ®Õn cÇu Sµi Gßn - §o¹n ®−êng bê t¶ ngay s¸t mè cÇu B×nh Ph−íc vÒ phÝa th−îng vµ h¹ l−u khu vùc nhµ m¸y ®ay Indira Ghandi cã chiÒu dµi kho¶ng 250m ®· bÞ s¹t lë, tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m võa qua ®· ®−îc ®Çu t− x©y dùng mét sè ®o¹n kÌ b¶o vÖ, tuy vÉn cßn bÞ s¹t lë nh−ng møc ®é nhÑ kh«ng cßn ¶nh h−ëng ®Õn khu nhµ m¸y. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 8 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  10. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé - §o¹n ®−êng bê h÷u s«ng Sµi Gßn, ®o¹n ®èi diÖn nhµ m¸y ®ay Indira Ghandi thuéc ph−êng An Phó §«ng, quËn 12 cã mét sè ®o¹n bÞ s¹t lë, nh− ®o¹n khu biÖt thù An Phó §«ng, do x©y dùng khu biÖt thù cã t¶i träng trªn bê lín vµ ®©y còng lµ ®o¹n s«ng cong nªn th−êng bÞ s¹t lë. HiÖn nay ban Qu¶n lý khu biÖt thù ®· cho x©y dùng mét sè ®o¹n kÌ b¶o vÖ bê trªn c¸c ®o¹n xung yÕu nªn ®· kh¾c phôc ®−îc t×nh tr¹ng s¹t lë nµy. Ngoµi ra, còng cã hai ®o¹n bê båi vµ cã rÊt nhiÒu dõa n−íc vµ mét Ýt bÇn mäc tù nhiªn nªn ®· b¶o vÖ bê mét c¸ch h÷u hiÖu. 3. Khu vùc nhµ thê Fatima: S«ng Sµi Gßn, ®o¹n nhµ thê Fatima c¸ch cÇu B×nh Lîi 350m vÒ phÝa th−îng l−u, thuéc ph−êng HiÖp B×nh Ch¸nh, Thñ §øc, tr−íc ®©y lµ mét trong nh÷ng ®iÓm bÞ s¹t lë träng ®iÓm cña thµnh phè Hå ChÝ Minh. Tr−íc n¨m 2000 kho¶ng c¸ch tõ nÒn cña nhµ thê ®Õn bê s«ng lµ kho¶ng 60m, nh−ng do bê th−êng xuyªn bÞ s¹t lë nªn kho¶ng c¸ch nµy cø bÞ thu hÑp dÇn vµ ®Õn nh÷ng n¨m gÇn ®©y chØ cßn kho¶ng 20m. Do ®ã Gi¸o xø dßng th¸nh Fatima ®· ®Çu t− x©y dùng mét bê kÌ dµi kho¶ng 100m ®Ó b¶o vÖ nhµ thê. Tuy nhiªn do viÖc thiÕt kÕ vµ thi c«ng ch−a theo ®óng qui tr×nh, qui ph¹m nªn ®o¹n bê kÌ nµy ®· nhanh chãng bÞ h− háng mÆc dï trong giai ®o¹n tõ sau khi hå DÇu TiÕng ®−îc ®−a vµo sö dông th× s«ng Sµi Gßn hÇu nh− kh«ng cã l−u l−îng nguån, do ®ã kh«ng cã t¸c ®éng cña dßng ch¶y nguån. §Õn kho¶ng n¨m 2000 th× nhiÒu ®o¹n cña bê kÌ b¶o vÖ nhµ thê ®· bÞ sôp xuèng s«ng, nh÷ng ®o¹n cßn l¹i bÞ vâng xuèng vµ khu tiÒn s¶nh cña nhµ thê l¹i cã nguy c¬ sôp ®æ. N¨m 2002 gi¸o xø nhµ thê l¹i ®Çu t− x©y dùng bê kÌ míi trªn nÒn ®o¹n bê kÌ cò bÞ sôp ®æ vµ ®Õn th¸ng 6/2003 ®· ®−îc x©y dùng xong. Bê kÌ ®−îc x©y dùng b»ng hai hµng cäc bªt«ng dµi 18m vµ t−êng ch¾n b»ng tÊm bªt«ng. HiÖn nay ®o¹n ®−êng bê nµy ®· t−¬ng ®èi æn ®Þnh vµ kh«ng cßn bÞ s¹t lë n÷a. Tuy nhiªn mét ®o¹n ®−êng bê nèi tiÕp cña bê kÌ vÒ phÝa h¹ l−u dµi kho¶ng 60m, kh«ng thuéc ®Þa phËn nhµ thê l¹i bÞ s¹t lë vµ cã nguy c¬ lan réng thªm. KÕt qu¶ ®ît ®iÒu tra th¸ng 12/2005 cho thÊy bê s«ng Sµi Gßn khu vùc nhµ thê Fatima tõ ®ît kh¶o s¸t th¸ng 10/2004 vµ ®ît th¸ng 4/2005 ®Õn nay vÉn gi÷ nguyªn hiÖn tr¹ng kh«ng cã mét ®o¹n nµo bÞ s¹t lë vµ ®−êng bê hiÖn nay lµ rÊt æn ®Þnh. 4. Khu vùc b¸n ®¶o Thanh §a: - B¸n ®¶o Thanh §a lµ ®o¹n s«ng cong uèn khóc lín nhÊt cña s«ng Sµi Gßn cã chiÒu dµi tæng céng tõ ®Çu vµo th−îng l−u kinh Thanh §a vßng qua c¸c ph−êng 27, 28 quËn B×nh Th¹nh ®Õn cuèi h¹ l−u kinh Thanh §a kho¶ng 18km. Khu d©n c− cña b¸n ®¶o Thanh §a ®−îc bao bäc bëi s«ng Sµi Gßn, cã mét vÞ trÝ rÊt thuËn lîi vÒ mÆt du lÞch, tuy nhiªn ®o¹n s«ng nµy còng lµ n¬i bÞ s¹t lë träng ®iÓm vµ lµ n¬i mµ bê s«ng mÊt æn ®Þnh nhÊt cña s«ng Sµi Gßn. HÇu nh− n¨m nµo bê s«ng b¸n ®¶o Thanh §a còng bÞ s¹t lë vµ g©y ra nhiÒu thiÖt h¹i nghiªm träng ®Õn tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña ng−êi d©n. Däc theo phÝa bê h÷u n»m trong vßng cung b¸n ®¶o, nhµ cöa, c¸c c«ng tr×nh kiªn cè, Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 9 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  11. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé trong ®ã cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh, nhµ cöa cã t¶i träng rÊt lín lµm cho ®−êng bê bÞ qu¸ t¶i lµ nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh g©y nªn s¹t lë bê liªn tiÕp trong nhiÒu n¨m gÇn ®©y. - §ît s¹t lë ®Êt bê s«ng lµm sôp c¨n nhµ cña nhµ thê La San Mai Th«n c¸ch ®©y h¬n 10 n¨m lµm thiÖt m¹ng 5 ng−êi lµ tæn thÊt nh©n m¹ng lín nhÊt trong rÊt nhiÒu vô s¹t lë ®Êt bê s«ng. - Tõ n¨m 1999 ®Õn 2001 c¸c vô s¹t lë ®Êt liªn tôc x¶y ra t¹i c¸c ph−êng 27 vµ 28 quËn B×nh Th¹nh, ®iÓn h×nh nh− khu vùc Hîp t¸c x· TiÒn Phong, nhµ hµng Mòi Tµu, kh¸ch s¹n s«ng Sµi Gßn, nhµ hµng Hoµng Ty, héi qu¸n APT cña C«ng ty thñy s¶n thuéc Tæng C«ng ty th−¬ng m¹i Sµi Gßn ®· lµm hµng ngµn mÐt vu«ng bÞ sôp ®æ xuèng s«ng, trong ®ã vô s¹t lë khu vùc nhµ hµng Hoµng Ty vµo ®ªm 5/7/2001 ®· lµm thiÖt m¹ng hai ng−êi. - Trong vßng hai th¸ng 6 vµ 7 cña n¨m 2002 ®· x¶y ra nhiÒu vô s¹t lë ®Êt rÊt nghiªm träng t¹i khu vùc Thanh §a, tuy kh«ng bÞ thiÖt h¹i vÒ nh©n m¹ng nh−ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt lµ rÊt lín: nhµ kho tang vËt cña C«ng an quËn B×nh Th¹nh sè 595/11 ®−êng X« ViÕt NghÖ TÜnh thuéc ph−êng 26, B×nh Th¹nh bÞ s¹t lë ngµy 29/6/2002, vô s¹t lë mét ®o¹n bê s«ng dµi kho¶ng 200m cña Tr¹m than Sµi Gßn cña C«ng ty than miÒn Nam thuéc ph−êng 25, quËn B×nh Th¹nh ngµy 8/7/2002 lµm mÊt h¬n 4.000 tÊn than c¸m, trÞ gi¸ kho¶ng 1 tØ ®ång, vô s¹t lë qu¸n ch¸o vÞt BÝch Liªn sè 1002 ®−êng X« ViÕt NghÖ TÜnh vµo ngµy 14/7/2002 ®· lµm mÊt kho¶ng h¬n 200m2 ®Êt ngay s¸t mè cÇu Kinh Thanh §a. H×nh 4: S¹t lë qu¸n ch¸o vÞt BÝch Liªn H×nh 3: Qu¸n Cµfª APT, ph−êng 28- quËn Thanh §a, Q.B×nh Th¹nh B×nh Th¹nh bÞ sôp vµo ®ªm 20/6/01. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 10 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  12. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé H×nh5: S¹t lë kho tang vËt c«ng an Q. B×nh H×nh 6: S¹t lë bê s«ng Sµi Gßn t¹i Cty Th¹nh than miÒn Nam - P.25, Q.B×nh Th¹nh - §ªm 29/6/2003 khu vùc s©n quÇn vît Lý Hoµng sè 762 ®−êng B×nh Quíi thuéc ph−êng 27 quËn B×nh Th¹nh ®· x¶y ra mét vô s¹t lë bê s«ng rÊt nghiªm träng lµm sôp ®æ hoµn toµn 4 c¨n nhµ xuèng s«ng vµ lµm cho mét phÇn s©n quÇn vît Lý Hoµng bÞ h− háng. Vô s¹t lë nµy tuy kh«ng bÞ thiÖt h¹i vÒ nh©n m¹ng, nh−ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt lµ rÊt lín. Nh÷ng ngµy tiÕp theo ®Êt bê s«ng khu H×nh 7: D∙y nhµ Lý Hoµng sè 762 ®−êng vùc s©n quÇn vît Lý Hoµng l¹i tiÕp tôc bÞ B×nh Q−íi bÞ sËp ®ªm 29/6/03 s¹t lë vµ ®· cã h¬n 1.000m2 bÞ sôp xuèng - R¹ng s¸ng ngµy 26/5/2004 l¹i cã thªm h¬n 300m2 ®Êt trong khu«n viªn s©n quÇn vît Lý Hoµng bÞ sôp hoµn toµn xuèng s«ng. §©y lµ vÞ trÝ cã nguy c¬ bÞ s¹t lë rÊt cao do l−u tèc dßng ch¶y s«ng Sµi Gßn t¸c ®éng vµo rÊt m¹nh. Sau ®ã theo ®Ò nghÞ cña ng−êi d©n, Khu §−êng s«ng TP. Hå ChÝ Minh ®· ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p b¶o vÖ bê vµ ®· ®−îc Së Giao th«ng C«ng ch¸nh thµnh phè Hå ChÝ Minh chÊp thuËn cho phÐp c©u l¹c bé quÇn vît Lý Hoµng x©y bê kÌ chèng s¹t lë bê. C«ng tr×nh ®−îc x©y dùng vµ sÏ gãp phÇn lµm æn ®Þnh bê khu vùc nµy. - Th¸ng 5/2004 cã hai c¨n nhµ trªn bê kªnh Thanh §a thuéc ph−êng 26 quËn B×nh Th¹nh bÞ sôp xuèng s«ng. §©y lµ hai c¨n nhµ x©y cäc gç lÊn chiÕm nh« ra bê s«ng kho¶ng 6m trªn chiÒu dµi 14m. Nh÷ng c¨n nhµ sµn nµy x©y ®· l©u n¨m c©y gç bÞ môc vµ sôp xuèng s«ng. Vô sôp nhµ xuèng s«ng kh«ng g©y thiÖt h¹i vÒ ng−êi vµ tµi s¶n còng kh«ng nhiÒu l¾m, nh−ng ®©y lµ lêi c¶nh b¸o ®èi víi nhiÒu hé d©n c− x©y lÊn chiÕm bê s«ng. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 11 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  13. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé - §o¹n bê s«ng t¹i khu vùc kh¸ch s¹n s«ng Sµi Gßn vµ nhµ hµng Hoµng Ty còng ®· ®−îc x©y dùng bê kÌ chèng s¹t lë b»ng cäc bªt«ng nªn ®o¹n nµy hiÖn nay t−¬ng ®èi æn ®Þnh. - Nh÷ng ®o¹n ®−êng bê s«ng thuéc b¸n ®¶o Thanh §a nh− ®o¹n nhµ hµng gÊu Misa dµi 50m, ®o¹n cña C«ng ty Hãa mü phÈm P/S dµi 70m thuéc khu phè 1, Ph−êng 28, ®o¹n ®−êng bê dµi 300m ngay ng· ba r¹ch CÇu cèng thuéc khu phè 2, ph−êng 28, B×nh Th¹nh, ®o¹n ®−êng bê h÷u ngay s¸t mè cÇu Kinh, Thanh §a, ®o¹n ®−êng bê thuéc c¸c Êp An §iÒn vµ Th¶o §iÒn, ph−êng An Phó, quËn 2, ®o¹n ®−êng bê c¸ch r¹ch ¤ng Ng÷ 200m vÒ phÝa h¹ l−u, thuéc khu phè 1, ph−êng 28, quËn B×nh Th¹nh ®ang cã nguy c¬ s¹t lë rÊt cao vµ cã thÓ sôp bÊt cø lóc nµo. Tõ th¸ng 10/2004 ®Õn cuèi th¸ng 3/2005 bê s«ng Sµi Gßn, b¸n ®¶o Thanh §a vµ kªnh Thanh §a ch−a x¶y ra mét vô s¹t lë nµo. Nh÷ng ®iÓm nãng bÞ s¹t lë tr−íc ®©y hiÖn nay hÇu nh− ®· ®−îc x©y dùng bê kÌ d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau ®Ó b¶o vÖ bê c¸c ®o¹n s¹t lë nµy, ®iÓn h×nh nh−: - §−êng bê ®o¹n kh¸ch s¹n s«ng Sµi Gßn ®· ®−îc ®ãng cäc bªt«ng trßn ®−êng kÝnh cäc 45cm víi h×nh thøc ®ãng dµy ken s¸t nhau, ®o¹n nhµ hµng Hoµng Ty ®ãng cäc bªt«ng vu«ng (30x30)cm, b−íc cäc 1,5m vµ l¸t tÊm ®an b»ng bªt«ng. - §−êng bê ®o¹n héi qu¸n APT vµ Trung t©m cai nghiÖn ma tóy Thanh §a ®−îc ®ãng cäc bªt«ng (25x25)cm vµ l¸t tÊm bªt«ng - §o¹n Hîp t¸c x· ®ãng tµu TiÒn Phong ®−îc gia cè bê b»ng ®¸ héc vµ x©y thªm cÇu c¶ng - §o¹n nhµ thê La san Mai Th«n lµ mét trong nh÷ng ®iÓm nãng s¹t lë cña TP. HCM ®· ®−îc Khu §−êng s«ng ®Çu t− x©y dùng bê kÌ dµi 395m b»ng cäc bªt«ng (40x40)cm vµ l¸t b»ng tÊm ®an bªt«ng. C«ng tr×nh nµy ®· x©y dùng xong vµo cuèi th¸ng 5/2005, ®· gãp phÇn lµm æn ®Þnh bê khu vùc nhµ thê La San Mai Th«n. - §o¹n ®−êng bê khu vùc s©n quÇn vît Lý Hoµng ®· ®−îc x©y dùng xong bê kÌ dµi 95m b»ng cäc bª t«ng (30x30x2.200)cm, tÊm ®an vµ rä ®¸ vµo cuèi th¸ng 2/2005. Tuy nhiªn vµo lóc 1 giê ngµy 8/6/2005 toµn bé bê kÌ nµy ®· hoµn toµn sôp ®æ xuèng s«ng, kÐo theo mét diÖn tÝch ®Êt kho¶ng h¬n 1.000m2. H×nh 8: Saït lôû saân quaàn vôït Lyù Hoaøng HiÖn nay mét d·y nhµ dïng lµm n¬i nghØ (ñôït lôû thaùng 6/2005) cña c¸c vËn ®éng viªn ®· bÞ nøt vµ ®o¹n nµy ®ang cã nguy c¬ s¹t lë rÊt cao. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 12 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  14. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé - Vµo lóc 3 giê 45 phót ngµy 14/6/2005 t¹i khu phè 1, ph−êng Linh §«ng, quËn Thñ §øc gÇn 1.000m2 ®Êt thuéc b·i kinh doanh c¸t cña «ng NguyÔn V¨n ót ®· bÊt ngê sôp xuèng s«ng kÐo theo hai cÇn cÈn xóc c¸t (lo¹i dµi 10m) r¬i xuèng n−íc. Trªn bê c¸ch ®o¹n s¹t lë tõ 10 -15m, xuÊt hiÖn mét vÕt nøt dµi H×nh 9: S¹t lë t¹i khu phè 1, P. Linh kho¶ng 80m vµ nguy c¬ s¹t lë ®o¹n nøt §«ng, Thñ §øc nµy lµ rÊt cao. - Däc theo kªnh Thanh §a bê s«ng vÉn gi÷ nguyªn hiÖn tr¹ng kh«ng cã mét ®ît s¹t lë nµo, nh−ng ®o¹n ng· ba kªnh Thanh §a s«ng Sµi Gßn mét bê kÌ kh¸ ®Ñp dµi 280m ®· ®−îc x©y dùng ®Ó b¶o vÖ c¸c l« tõ l« 2 ®Õn l« 11 cña khu c− x¸ Thanh §a nªn ®o¹n nµy rÊt æn ®Þnh. -Ngoµi ra, c¸c ®o¹n bê s«ng däc theo c¸c ph−êng Th¶o §iÒn vµ An Phó, quËn Thñ §øc còng ®· x©y dùng xong c¸c bê kÌ b»ng bªt«ng ®Ó b¶o vÖ c¸c c¬ së h¹ tÇng nh− nhµ cöa, kh¸ch s¹n... Mét sè ®iÓm nãng bÞ s¹t lë tr−íc ®©y cña b¸n ®¶o Thanh §a ®· ®−îc x©y dùng kÌ b¶o vÖ bê d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh−: - §o¹n kh¸ch s¹n s«ng Sµi Gßn ®· ®−îc ®ãng cäc bªt«ng trßn ®−êng kÝnh cäc 45cm víi h×nh thøc ®ãng dµy ken s¸t nhau, ®o¹n nhµ hµng Hoµng Ty ®ãng cäc bªt«ng vu«ng (30x30)cm, b−íc cäc 1,5m vµ l¸t tÊm ®an b»ng bªt«ng. - §−êng bê ®o¹n héi qu¸n APT vµ Trung t©m cai nghiÖn ma tóy Thanh §a ®−îc ®ãng cäc bªt«ng (25x25)cm vµ l¸t tÊm bªt«ng - §o¹n Hîp t¸c x· ®ãng tµu TiÒn Phong ®−îc gia cè bê b»ng ®¸ héc vµ x©y thªm cÇu c¶ng. - §o¹n nhµ thê La San Mai Th«n ®· ®−îc x©y dùng bê kÌ dµi 395m b»ng cäc bªt«ng (40x40x1.500)cm vµ l¸t b»ng tÊm ®an bªt«ng. C«ng tr×nh nµy ®· x©y dùng xong vµo cuèi th¸ng 5/2005, ®· gãp phÇn lµm æn ®Þnh bê khu vùc nhµ thê La San Mai Th«n. Tuy nhiªn ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu mü quan cña khu ®« thÞ khi nhiÒu nhµ hoÆc c«ng tr×nh låi ra, thôt vµo vµ thËm chi cã c¬ së cßn x©y kÌ, cÇu c¶ng lÊn chiÕm s«ng c¶n trë t¸c ®éng dßng ch¶y vµ t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr−êng n−íc ®o¹n nµy lµ kh¸ nghiªm träng. KÕt qu¶ ®ît ®iÒu tra, kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng bê s«ng Sµi Gßn, khu vùc b¸n ®¶o Thanh §a ®−îc thùc hiÖn th¸ng 12/2005 cho thÊy, hiÖn t¹i hai bªn bê s«ng chØ cßn 5 ®o¹n s¹t lë ch−a ®−îc x©y dùng c«ng tr×nh b¶o vÖ bê lµ: Mè cÇu Kinh Thanh §a (qu¸n ch¸o vÞt BÝch Liªn), nhµ kho tang vËt c«ng an B×nh Th¹nh, ®o¹n s¹t lë khu phè 10 ph−êng Linh §«ng vµ ®äan s¹t lë thuéc C«ng ty than miÒn Nam, s©n quÇn vît Lý Hoµng, tuy nhiªn c¶ 5 ®o¹n Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 13 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  15. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé nµy ®· ®−îc di dêi nhµ cöa, kho tµng vµ m¸i bê ®· ®−îc b¹t m = 3 nªn hiÖn nay ch−a cã dÊu hiÖu s¹t lë, cßn l¹i tÊt c¶ c¸c ®o¹n bÞ s¹t lë tr−íc ®©y ®· ®−îc x©y dùng kÌ b¶o vÖ bê. Tæng céng ®· cã 4.950m kÌ ®−îc x©y dùng víi nhiÒu kÕt cÊu kh¸c nhau. Tuy nhiªn viÖc x©y dùng kÌ b¶o vÖ bê lµ tù ph¸t, ch−a theo qui ho¹ch nªn cã nhiÒu kÕt cÊu kh¸c nhau, låi ra lâm vµo lµm mÊt vÎ mü quan cña khu ®« thÞ. (xem b¶ng vÞ trÝ c¸c ®o¹n s¹t lë vµ c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ bê ®· ®−îc x©y dùng t¹i khu vùc Thanh §a). 5 . Khu vùc ng· ba mòi §Ìn §á: Ng· ba mòi §Ìn §á lµ n¬i giao l−u cña 3 s«ng lín lµ Sµi Gßn, §ång Nai vµ Nhµ BÌ thuéc hÖ thèng s«ng §ång Nai-Sµi Gßn nªn chÕ ®é thñy lùc, thñy v¨n rÊt phøc t¹p v× vËy hiÖn t−îng xãi lê bê, biÕn ®æi lßng dÉn còng kh¸ phøc t¹p. Ngoµi ra, do hÇu hÕt c¸c c¶ng lín trªn s«ng Sµi Gßn vµ §ång Nai ®Òu n»m ë th−îng l−u cho nªn ®o¹n s«ng khu vùc mòi §Ìn ®á hµng ngµy ph¶i høng chÞu nh÷ng ®ît sãng rÊt lín do hµng tr¨m tµu bÌ cã t¶i träng rÊt lín ra vµo c¸c c¶ng trªn. Tr−íc ®©y, trô ®Ìn ®á b¸o hiÖu cã vÞ trÝ c¸ch trô ®Ìn hiÖn nay kho¶ng gÇn 200m, nghÜa lµ ®−êng bê hiÖn nay c¸ch ®−êng bê cò cña nh÷ng n¨m 90 lµ kho¶ng h¬n 200m. Do liªn tôc bÞ s¹t lë, tõ n¨m 1992 ®Õn nay trô ®Ìn ®· ®−îc dêi 4 lÇn vµ cø sau mçi lÇn dêi th× bê l¹i tiÕp tôc bÞ s¹t lë. - N¨m 2000 Ban Qu¶n lý ®−êng s«ng thuéc Côc b¶o ®¶m vµ an toµn hµng h¶i ®· cho x©y bê kÌ b»ng ®¸ héc b¶o vÖ bê vµ trô ®Ìn, nh−ng chØ trong vßng ch−a ®Çy 1 n¨m th× nhiÒu ®o¹n cña bê kÌ nµy ®· bÞ s¹t lë vµ nguy c¬ sôp ®æ trô ®Ìn b¸o lµ rÊt cao, do ®ã vµo n¨m 2002, Côc b¶o ®¶m vµ an toµn hµng h¶i ®· ®Çu t− x©y dùng bê kÌ kiªn cè b»ng bªt«ng vµ ®¸ héc, ®ång thíi x©y dùng mét cÇu c¶ng dµi 20m cho tµu tuÇn tra cña Ban Qu¶n lý ®−êng s«ng ra vµo. Nhê vËy, hiÖn nay ®o¹n bê s«ng khu vùc trô ®Ìn b¸o t¹i mòi §Ìn ®á t−¬ng ®èi æn ®Þnh kh«ng cßn bÞ s¹t lë n÷a. ViÖc x©y dùng kÌ kiªn cè b¶o vÖ trô ®Ìn t¹i mòi §Ìn ®á ®· gãp phÇn rÊt lín vµo viÖc b¶o ®¶m an toµn cho tµu bÌ, ghe thuyÒn ra vµo c¸c c¶ng lín trªn s«ng Sµi Gßn vµ §ång Nai. - §o¹n bê s«ng h¹ l−u mòi §Ìn §á còng æn ®Þnh kh«ng bÞ s¹t lë do dõa n−íc vµ bÇn mäc kh¸ dµy nªn cã kh¶ n¨ng che ch¾n vµ b¶o vÖ bê kh¸ tèt. - Tuy nhiªn ®o¹n bê s«ng Sµi Gßn dµi kho¶ng 150m c¸ch mòi §Ìn ®á kho¶ng 50m vÒ phÝa th−îng l−u thuéc ph−êng Phó Mü, quËn 7 l¹i ®ang bÞ s¹t lë m¹nh víi tèc ®é kho¶ng >2m/n¨m. Mét H×nh 10: §−êng bê bÞ s¹t lë s¸t nhµ d©n sè nhµ d©n ®ang cã nguy c¬ bÞ sôp vµ mét c¸ch mòi §Ìn ®á 100m vÒ phÝa th−îng sè ®· ®ãng cõ trµm, th¶ bao c¸t b¶o vÖ l−u Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 14 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  16. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé KÕt qu¶ ®ît kh¶o s¸t míi nhÊt th¸ng 11/2005 cho thÊy khu vùc ng· ba mòi §Ìn ®á hiÖn tr¹ng ®−êng bê kh«ng thay ®æi so víi tr−íc ®©y do ng−êi d©n ®· lµm kÌ t¹m b»ng cõ trµm ®Ó b¶o vÖ nh÷ng ®äan bê bÞ s¹t lë. H×nh 11: S¹t lë vµ lón sôt bê kÌ ®¸ x©y H×nh 12:S¹t lë vµ lón sôt bê kÌ ®¸ x©y t¹i Mòi §Ìn ®á s«ng Sµi Gßn-Nhµ BÌ t¹i Mòi §Ìn §á s«ng Sµi Gßn-Nhµ BÌ 6. Khu vùc ng· ba mòi Nhµ BÌ: Ng· ba mòi Nhµ BÌ lµ n¬i ph©n l−u cña dßng n−íc nguån vµ khi triÒu rót ra c¸c s«ng Lßng Tµu, Soµi R¹p mµ còng lµ n¬i hîp l−u vµo s«ng Nhµ BÌ khi triÒu lªn, chÕ ®é thñy lùc, thñy v¨n khu vùc nµy rÊt phøc t¹p. II.1.2. S«ng §ång Nai: 1. §o¹n tõ ch©n ®Ëp TrÞ An ®Õn Uyªn H−ng: §o¹n s«ng §ång Nai tõ ch©n ®Ëp thñy ®iÖn TrÞ An ®Õn thÞ trÊn Uyªn H−ng, trung t©m huyÖn lþ cña huyÖn T©n Uyªn, tØnh B×nh D−¬ng cã chiÒu dµi 44km. §©y lµ ®o¹n s«ng cã nhiÒu khóc s«ng cong vµ nhiÒu ®o¹n hai bªn bê lëm chëm ®¸. §o¹n nµy lßng s«ng hÑp, bê dèc ®øng vµ khi hå TrÞ An x¶ lò th× dßng ch¶y rÊt m¹nh ch¶y cuån cuén, nhÊt lµ khi ch¶y qua c¸c ®o¹n s«ng cong. Trong ®o¹n s«ng nµy cã hai ®o¹n bÞ s¹t lë m¹nh x¶y ra trong c¸c th¸ng tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 9/2004: H×nh 13: C¸c vÞ trÝ s¹t lë trªn s«ng §ång Nai ®o¹n tõ sau NMT§ TrÞ An ®Õn cï lao B¹ch §»ng Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 15 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  17. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé a) Khu vùc x· T©n An: Ngµy 12/6/2004 t¹i khu vùc Êp 1, x· T©n An, huyÖn VÜnh Cöu, tØnh §ång Nai ®· x¶y ra hiÖn t−îng nøt vµ sôt lón ®Êt däc theo bê s«ng §ång Nai víi chiÒu dµi kho¶ng gÇn 200m, b¾t ®Çu tõ nhµ «ng NguyÔn V¨n Hïng vµ kÕt thóc t¹i nhµ «ng Cao Thµnh S¬n. ViÖc nøt vµ sôt lón ®Êt ®−êng bê ®· lµm ¶nh h−ëng ®Õn 12 hé d©n trong khu vùc, cô thÓ nh− ®· lµm sôp ®æ c¸c bøc t−êng nhµ cña 5 c¨n hé d©n (do ba ®−êng nøt ®Êt nµy song song víi nhau vµ n»m ngay sau c¸c c¨n nhµ cña 13 hé d©n). Däc theo bê s«ng ®o¹n bÞ nøt ®Êt cã n¬i ®Êt sôp xuèng h¬n 1m so víi mÆt ®Êt ban ®Çu. HiÖn nay, kho¶ng c¸ch tõ mÐp s«ng ®Õn ®−êng nøt gÇn nhÊt kho¶ng tõ 5m ®Õn 17m. §o¹n s«ng §ång Nai ch¶y qua khu vùc nøt ®Êt lµ ®o¹n s«ng cong víi bê t¶ thuéc tØnh §ång Nai vµ bê h÷u thuéc tØnh B×nh D−¬ng. Bê ®o¹n nøt ®Êt thuéc huyÖn VÜnh Cöu tØnh §ång Nai. C¸ch khu vùc nµy vµo kho¶ng tõ 250m - 300m vÒ phÝa th−îng l−u tån t¹i mét d·y ®¸ ngÇm n»m d−íi lßng s«ng lµm c¶n trë dßng ch¶y t¹o ra mét dßng ch¶y quÈn m¹nh xo¸y ng−îc vµo phÝa bê tØnh §ång Nai lµm bê bÞ s¹t lë m¹nh, nhÊt lµ mçi khi hå TrÞ An x¶ lò. Tr−íc ®©y c¸c hé d©n c− sinh sèng trong khu vùc nµy chØ lµ c¸c d·y nhµ t¹m, nh−ng tõ ®Çu n¨m 2004 khi khi nhµ m¸y n−íc ThiÖn T©n chi tr¶ c¸c kho¶n båi th−êng ®Ó gi¶i to¶ hµnh lang an toµn l−íi ®iÖn cña nhµ m¸y th× nhiÒu hé d©n ®· ®ång lo¹t x©y dùng nhµ kiªn cè vµ dÞch chuyÓn vÒ phÝa bê s«ng lµm cho t¶i träng lªn ®−êng bê gia t¨ng ®¸ng kÓ. Thªm vµo ®ã, do tÝnh chÊt c¬ lý cña ®Êt, vµo thêi ®iÓm giao mïa gi÷a hai mïa m−a vµ kh«, s− tr−¬ng në cña ®Êt x¶y ra m¹nh lµm cho ®Êt cã phÇn mÒm yÕu h¬n nªn rÊt dÔ bÞ sôt lón khi chÞu t¸c ®éng cña dßng ch¶y vµ t¶i träng lín trªn bê. Ngoµi ra, trªn ®Þa phËn x· T©n An däc theo bê t¶ s«ng §ång Nai c¸c hiÖn t−îng nøt vµ s¹t lë bê ®−îc thèng kª nh− sau: - Tõ ®o¹n cÇu R¹ch §«ng t¹i nhµ «ng NguyÔn V¨n Hïng ®Õn nhµ «ng Tr−¬ng Träng NghÜa thuéc Êp 1, x· T©n An cã chiÒu dµi lµ 200m bÞ s¹t lë ngµy 12/6/2004. HiÖn tr¹ng s¹t lë nh− sau: + Kho¶ng c¸ch tõ bê s«ng vµo trung b×nh kho¶ng tõ 10m ®Õn 15m. + XuÊt hiÖn 3 ®−êng nøt ®Êt däc theo tuyÕn s«ng. + ChiÒu réng c¸c ®−êng nøt ®Êt lµ tõ 25cm ®Õn 30cm. +§é s©u c¸c ®−êng nøt kho¶ng 3,5m. Do ¶nh h−ëng s¹t lë ®Êt nªn ®· lµm sôp ®æ c¸c bøc t−êng cña 5 hé d©n ®ang sèng däc theo ®o¹n s¹t lë. Còng t¹i khu vùc nµy tr−íc ®©y, vÒ phÝa bê §ång Nai, C«ng ty khai th¸c c¸t §ång Nai vµ C«ng ty TrÞ An ®· khai th¸c c¸t víi khèi l−îng rÊt lín theo giÊy phÐp sè 1431/Q§-CT-UBT ngµy 17/5/2001 cña Chñ tÞch UBND TØnh. Cho m·i ®Õn ngµy 7/5/2004 do giÊy phÐp khai th¸c ®· hÕt h¹n vµ kh«ng ®−îc gia h¹n thªm nªn hai C«ng ty nµy ®· chÊm døt ho¹t ®éng. C¸c ngµnh chøc n¨ng cña tØnh §ång Nai phèi hîp víi Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 16 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  18. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé C«ng ty khai th¸c c¸t §ång Nai ®· tiÕn hµnh ®o ®¹c kiÓm tra b×nh ®å lßng s«ng ngµy 29/4/2004 ®· cho thÊy c¸c C«ng ty nµy ®· khai th¸c c¸t v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp cña UBND TØnh (§o¹n s«ng §ång Nai ch¶y qua khu vùc s¹t lë hiÖn cã ®é s©u - 10m, trong khi giíi h¹n cho phÐp chØ lµ -6,5m ( -7m). §ªm 11/6/2005 trªn s«ng §ång Nai t¹i khu vùc BÕn Thñy, thuéc Êp ¤ng H−êng, x· ThiÖn T©n, huyÖn VÜnh Cöu, §ång Nai x¶y ra mét vô tr−ît khèi ®Êt víi chiÒu dµi kho¶ng 35m vµ lÊn s©u vµo ®Êt liÒn kho¶ng tõ 7 – 15m. H×nh 14: S¹t lë bÕn bèc xÕp vËt liÖu x©y dùng t¹i x∙ ThiÖn T©n, H. VÜnh Cöu, §ång Nai KÕt qu¶ c¸c ®ît ®iÒu tra cuèi th¸ng 3/2005 cho thÊy, ®o¹n ®−êng bê khu vùc bÞ s¹t lë thuéc x· T©n An ®· ®−îc ®iÒu tra th¸ng 11/2004 ®Õn nay ch−a x¶y ra thªm mét ®ît s¹t lë nµo n÷a, tuy nhiªn l¹i xuÊt hiÖn thªm c¸c ®o¹n bÞ s¹t lë kh¸c vÒ phÝa th−îng l−u x¶y ra vµo c¸c th¸ng 1 vµ 2 n¨m 2005, cô thÓ nh− sau: - §o¹n ®−êng bê t¶ dµi kho¶ng 300m thuéc Êp B×nh Chung, x· T©n An bÞ s¹t lë s©u vµo bê kho¶ng tõ 1,5m ®Õn 2m vµ gi÷a th¸ng 1 n¨m 2005. §ît s¹t lë nµy ®· lµm mÊt kho¶ng gÇn 500m2 ®Êt ruéng vµ rÉy trång mÝa cña nh©n d©n. - §o¹n ®−êng bê t¶ dµi kho¶ng 150m thuéc Êp B×nh Ch¸nh, x· T©n An bÞ s¹t lë s©u vµo bê kho¶ng 1m vµo ®Çu th¸ng 2 n¨m 2005 lµm mÊt kho¶ng 120m2 ®Êt ruéng vµ ®Êt trång c©y b¹ch ®µn. - §o¹n ®−êng bê h÷u thuéc Êp 2, x· L¹c An, huyÖn T©n Uyªn, tØnh B×nh D−¬ng cã chiÒu dµi kho¶ng 250m bÞ s¹t lë s©u vµo bê kho¶ng 1,5m vµo cuèi th¸ng 1 n¨m 2005 ®· lµm mÊt gÇn 300m2 ®Êt v−ên trång c©y ¨n tr¸i vµ mét sè ®Êt rÉy trång mÝa vµ chuèi. C¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy, t¹i c¸c ®o¹n bÞ s¹t lë bê cã m¸i dèc th¼ng ®øng, bËc thôt cao h¬n 3m vµ hÇu hÕt lµ t¹i c¸c ®o¹n bê lâm, s«ng cong. Tõ Êp B×nh Chung ®i vÒ phÝa th−îng l−u ®Õn hå chøa n−íc cña nhµ m¸y thñy ®iÖn TrÞ An ®−êng bê kh¸ æn ®Þnh ch−a cã mét ®o¹n nµo bÞ s¹t lë. §o¹n nµy bê cã rÊt nhiÒu ®¸, trong ®ã cã nhiÒu t¶ng ®¸ rÊt lín kho¶ng vµi chôc tÊn vµ ®¸ cã t¸c dông che ch¾n rÊt tèt, nªn ®−êng bê hÇu nh− kh«ng bÞ s¹t lë. Theo nhiÒu ng−êi d©n sèng trong khu vùc bÞ s¹t lë cho biÕt, mÆc dï chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®· cÊm khai th¸c c¸t, tuy nhiªn mét sè hé tõ c¸c vïng kh¸c ®Õn ®· dïng c¸c ph−¬ng tiÖn nhá vµ khai th¸c lÐn lót vµo ban ®ªm, nÕu bÞ ph¸t hiÖn th× ghe bá ch¹y rÊt nhanh, cho nªn l−îng c¸t còng vÉn bÞ mÊt ®i, lßng s«ng s©u h¬n vµ bê l¹i bÞ s¹t lë Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 17 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  19. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé VÞ trÝ c¸c ®o¹n bÞ s¹t lë m¹nh t¹i c¸c Êp B×nh Chung, B×nh Ch¸nh, x· T©n An, huyÖn VÜnh Cöu, §ång Nai vµ t¹i x· L¹c An, huyÖn T©n Uyªn, B×nh D−¬ng trong c¸c th¸ng 1 vµ 2 n¨m 2005 ®−îc x¸c ®Þnh b»ng m¸y ®Þnh vÞ vÖ tinh GPS nh− sau: • T¹i x· T©n An, §ång Nai: B¶ng 2.1: VÞ trÝ c¸c ®o¹n bê s¹t lë t¹i x· T©n An, §ång Nai VÞ trÝ c¸c ®o¹n bê s¹t lë X Y §o¹n sè 1 (Êp B×nh Chung) 0710676 1223815 §o¹n sè 2 (Êp B×nh Ch¸nh) 0710105 1222867 Ghi chó: X, Y lµ täa ®é c¸c ®iÓm gi÷a ®o¹n bÞ s¹t lë. • T¹i x· L¹c An, B×nh D−¬ng: B¶ng 2.2: VÞ trÝ ®o¹n s¹t lë t¹i x· L¹c An, B×nh D−¬ng VÞ trÝ ®o¹n s¹t lë X Y §o¹n s¹t lë (Êp 2) 0709896 1223396 KÕt qu¶ c¸c ®ît kh¶o s¸t th¸ng 11+12/2005 cho thÊy: - §o¹n ®−êng bê dµi kho¶ng 20m phÝa sau tr−êng tiÓu häc T©n An vµ ®o¹n ®−êng bê dµi 150m phÝa sau nhµ «ng NguyÔn V¨n Dõa (sè 295 TØnh lé 768 thuéc Êp 2) x· T©n An ®· bÞ s¹t lë trong mïa n−íc lín cña n¨m 2005 (th¸ng 11). §©y lµ mét trong nh÷ng ®o¹n bÞ s¹t lë m¹nh cña s«ng §ång Nai trong mïa n−íc lín cña n¨m 2005. • T¹i x· T©n An, §ång Nai: B¶ng 2.3: VÞ trÝ ®o¹n s¹t lë t¹i x· T©n An, §ång Nai VÞ trÝ ®o¹n s¹t lë X Y Nhµ «ng NguyÔn V¨n Dõa 0708973 1220844 - Bê s«ng §ång Nai thuéc x· Th−êng T©n, huyÖn T©n Uyªn, B×nh D−¬ng cã 3 ®o¹n bÞ s¹t lë th¸ng 11/2005: B¶ng 2.4: VÞ trÝ ®o¹n s¹t lë t¹i x· Th−êng T©n, B×nh D−¬ng VÞ trÝ c¸c ®o¹n s¹t lë X Y Êp 1, x· Th−êng T©n 0703742 1219645 Êp 3, x· Th−êng T©n 0703824 1219571 Êp 4, x· Th−êng T©n 0703082 1219292 KÕt qu¶ c¸c ®ît kh¶o s¸t tõ th¸ng 11 - 12/2005 cho thÊy trªn bê s«ng §ång Nai khu vùc c¸c x· T©n An vµ Th−êng T©n l¹i xuÊt hiÖn thªm 6 ®iÓm s¹t lë, trong ®ã cã ®o¹n phÝa sau nhµ «ng NguyÔn V¨n Dõa lµ bÞ s¹t lë nghiªm träng, cßn nh÷ng ®o¹n kh¸c t−¬ng ®èi Ýt h¬n, nh−ng nguy c¬ s¹t lë vÉn cßn rÊt cao. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 18 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
  20. §Ò tµi KC 08.29: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p KHCN ®Ó æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du hÖ thèng s«ng §ång Nai – Sµi Gßn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng §«ng Nam Bé H×nh 15: §iÓm s¹t lë t¹i Êp 2, x∙ T©n H×nh 16:Bê lë ®o¹n UBND x∙ L¹c An, An, H.VÜnh Cöu, tØnh §ång Nai B×nh D−¬ng H×nh 17: §o¹n bê s¹t lë t¹i Êp 1, x∙ L¹c H×nh18: Bê s¹t lë t¹i Êp B×nh Chung, An, H. T©n Uyªn, B×nh D−¬ng x∙ T©n An, VÜnh Cöu, §ång Nai b) Khu vùc x· B×nh Lîi, huyÖn VÜnh Cöu, §ång Nai: S«ng §ång Nai, ®o¹n ch¶y qua x· B×nh Lîi, huyÖn VÜnh Cöu, §ång Nai (bê t¶) vµ x· T©n Mü, huyÖn T©n Uyªn, B×nh D−¬ng (bê h÷u) cã ®Þa h×nh cong rÊt gÊp khóc vµ däc theo s«ng lµ c¸c bê dèc ®øng víi c¸c bËc thôt tõ 4m - 7m. Theo nhiÒu ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng cho biÕt, trong n¨m 2003 mét sè ghe, thuyÒn cña nh÷ng ng−êi tõ c¸c n¬i kh¸c ®Õn lîi dông lóc ®ªm tèi th−êng hay khai th¸c c¸t lÐn lót, nÕu bÞ ph¸t hiÖn th× hä bá ch¹y, cßn nÕu kh«ng th× hä dïng m¸y hót c¸t lµm mÊt ®i mét l−îng c¸t kh¸ lín. M·i cho ®Õn th¸ng 3/2004, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng phèi hîp víi c«ng an c¸c huyÖn VÜnh Cöu vµ T©n Uyªn míi v©y b¾t ®−îc nh÷ng ng−êi khai th¸c c¸t tr¸i phÐp, tõ ®ã ®Õn nay t×nh h×nh kh¸i th¸c c¸t t¹m l¾ng xuèng, nh−ng v× l−îng c¸t bÞ mÊt ®i kh¸ nhiÒu nªn ®−êng bê Êp 2, x· B×nh Lîi, VÜnh Cöu vµ Êp 4 x· T©n Mü, T©n Uyªn bÞ s¹t lë kh¸ m¹nh vµo c¸c th¸ng 2, th¸ng 6 vµ th¸ng 8 n¨m 2004. Nh÷ng tµi liÖu kh¶o s¸t ®Þa h×nh lßng s«ng khu vùc nµy cña c¸c ngµnh chøc n¨ng tØnh §ång Nai cho thÊy, ®o¹n nµy lßng s«ng rÊt s©u, cã n¬i s©u h¬n 20m, trong khi chiÒu réng lßng s«ng chØ vµo kho¶ng 250m. Chuyªn ®Ò 2: b¸o c¸o hiÖn tr¹ng h¹ du hÖ thèng s«ng ®ång nai - sµi gßn 19 Phßng nghiªn cøu ®éng lùc s«ng, ven biÓn & c«ng tr×nh b¶o vÖ bê - viÖn khoa häc thñy lîi miÒn nam
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1474 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0