Cường độ quang hợp của lá và quả cà phê trong giai đoạn phát triển của quả tại Buôn Ma Thuột

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

115
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xác định cường độ quang hợp lá, quả của các nhóm giống cà phê chè (Coffee arabica)và cà phê vối (Coffee canephora) theo từng giai đoạn phát triển của quả tại Buôn Ma Thuột. Cường độ quang hợp của lá ở các nhóm giống cà phê chè, cũng như cà phê vối có liên quan chặt chẽ với quá trình phát triển của quả và đạt cực đại khi quả ở giai đoạn tăng kích thước, tích luỹ chất khô. Cường độ quang hợp của lá cà phê chè thấp hơn so với lá cà phê vối. Quả của các...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cường độ quang hợp của lá và quả cà phê trong giai đoạn phát triển của quả tại Buôn Ma Thuột

T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 2 sè 1/2004 C−êng ®é Quang hîp cña l¸ vµ qu¶ cµ phª trong giai ®o¹n ph¸t triÓn cña qu¶ t¹i Bu«n Ma Thuét Photosyntetic intensity of coffee leaves and fruits during the fruit development in Buon Ma Thuot NguyÔn V¨n Th¸i1, Hoµng Minh TÊn2 Summary The photosynthetic intensity of leaves and fruits of Robusta and Arabica coffee during the fruit development stages was determined. The leaf photosynthetic intensiy of Robustat coffee was higher than that of Arabica. Leaf photosynthetic intensity varied with the developmental stages of fruits and maturity groups and attained a maximum value at maximum fruit size. For both Robusta and Arabica coffee, the fruit photosynthetic intensity increased with fruit volume and weight. Highest fruit photosynthetic intensity was found when fruits attained maximum dimension and dry weight (March-May for Arabica and May-July for Robusta). Keywords : Coffee Arabica and Robusta, photosynthetic intensity 1. §Æt vÊn ®Ò1 hîp cña qu¶ ®ãng vai trß quan träng trong §èi víi c©y trång nãi chung vµ c©y cµ viÖc h×nh thµnh hiÖu suÊt ®ång ho¸ thuÇn vµ phª nãi riªng, ho¹t ®éng quang hîp quyÕt n¨ng suÊt cµ phª vèi. ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt, ®ång thêi ph¶n ¸nh hiÖu 2. §èi t−îng, Néi dung vµ ph−¬ng qu¶ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt canh t¸c. KÕt ph¸p nghiªn cøu qu¶ nghiªn cøu vÒ quang hîp cña c©y cµ X¸c ®Þnh c−êng ®é quang hîp l¸, qu¶ phª ch−a nhiÒu, nhÊt lµ cµ phª ®−îc trång ë cña c¸c nhãm gièng cµ phª chÌ (Coffea ViÖt Nam. arabica LinÐ), cµ phª vèi (Coffea Cannell (1987) cho r»ng c−êng ®é canephora Pierre) theo tõng giai ®o¹n ph¸t quang hîp tèi ®a cña l¸ cµ phª ngoµi n¾ng triÓn cña qu¶. thÊp, kho¶ng 7µmol CO2/m2 l¸/gi©y, thÊp §èi t−îng nghiªn cøu lµ nh÷ng v−ên cµ h¬n nhiÒu so víi nhiÒu c©y trång kh¸c. KÕt phª kinh doanh ®−îc trång t¹i ViÖn Khoa häc qu¶ nghiªn cøu cña Boyer (1968) ë Cote Kü thuËt N«ng L©m nghiÖp T©y Nguyªn. d'Ivoire cho thÊy ®å thÞ quang hîp cña l¸ cµ C−êng ®é quang hîp ®−îc x¸c ®Þnh theo phª trong mét ngµy cã hai cùc ®¹i: vµo lóc ph−¬ng ph¸p cña S.P. Long vµ J. E. 8-9 giê s¸ng vµ 1430-1530 chiÒu. T¹i ViÖt Hallgren (1993). Thêi ®iÓm ®o tõ 8-10 giê Nam, khi nghiªn cøu hÖ sinh th¸i cµ phª s¸ng vµ 14-1530 chiÒu vµo nh÷ng ngµy trêi §¾c L¾c, Ph¹m Quang Anh vµ cs(1985) n¾ng vµ quang m©y tuÇn ®Çu cña c¸c th¸ng. còng ®−a ra nh÷ng kÕt luËn t−¬ng tù. Tuy 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o nhiªn sè liÖu mµ Ph¹m Quang Anh ®−a ra luËn rÊt thÊp, tõ 1,5-2,0mg CO2/dm2 l¸/giê 3.1. C−êng ®é quang hîp cña cµ phª chÌ (t−¬ng ®−¬ng 1,0-1,3 µmol CO2/m2 l¸/gi©y). (Coffea arabica LinÐ) Phan V¨n T©n (2001) cho r»ng c−êng ®é C−êng ®é quang hîp cña l¸ vµ qu¶ ë quang hîp cña l¸ ®¹t cùc ®¹i trong ®iÒu kiÖn c¸c nhãm gièng cµ phª chÌ ®−îc ®o trªn T©y Nguyªn th−êng vµo th¸ng 7 - 8. Quang v−ên tËp ®oµn cµ phª chÌ, trång n¨m 1995, t¹i ViÖn Khoa häc Kü thuËt N«ng L©m 1 NCS Khoa N«ng häc nghiÖp T©y Nguyªn. KÕt qu¶ ®−îc ghi nhËn 2 Bé m«n Sinh lý Thùc vËt khoa N«ng häc t¹i b¶ng 1 vµ b¶ng 2. 36
B¶ng 1. C−êng ®é quang hîp thùc cña l¸ theo giai ®o¹n ph¸t triÓn qña ë c¸c nhãm gièng cµ phª chÌ (µmol CO2/m2/gi©y) Nhãm gièng Th¸ng 3 Th¸ng 5 Th¸ng 7 ChÝn sím 8,16 ± 0,44 9,52 ± 0,57 8,81 ± 0,37 a ChÝn trung b×nh 8,59 ± 0,63 8,83 ± 0,66 9,22 ± 0,30 ab ChÝn muén 8,34 ± 0,88 9,14 ± 1,06 9,76 ± 1,18 b X trung b×nh 8,36 9,16 9,26 LSD 0,05 NS NS 0,58 Ghi chó: NS-kh«ng tin cËy; C¸c ký hiÖu a, b… gièng nhau th× kh«ng sai kh¸c B¶ng 2. C−êng ®é quang hîp thùc cña qu¶ cµ phª chÌ (µmol CO2/100g qu¶/gi©y) Nhãm gièng Th¸ng 3 Th¸ng 5 Th¸ng 7 Th¸ng 9 ChÝn sím 0,45 ± 0,07 2,70 ± 0,37 2,69 ± 0,24 a ChÝn trung b×nh 0,41 ± 0,06 2,91 ± 0,29 2,94 ± 0,28 ab ChÝn muén 0,42 ± 0,08 2,63 ± 0,22 3,39 ± 0,41 b 3,19 ± 0,32 Trung b×nh 0,42 2,75 3,01 3,19 LSD0,05 NS NS 0,51 NS Trong thêi gian c©y cµ phª mang qu¶, c¸c t¸c gi¶ ch−a ®−a ra sè liÖu cô thÓ vÒ c−êng ®é quang hîp cña l¸ ë c¸c nhãm c−êng ®é quang hîp cña qu¶. Theo dâi diÔn gièng cµ phª chÌ cã xu h−íng t¨ng dÇn tõ biÕn c−êng ®é quang hîp cña qu¶ cµ phª th¸ng 3 ®Õn th¸ng 7. Nhãm gièng chÝn sím chÌ ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau ®−îc ghi cã c−êng ®é quang hîp cña l¸ ®¹t cao nhÊt nhËn t¹i b¶ng 2. vµo th¸ng 5, nhãm gièng chÝn trung b×nh vµ Vµo th¸ng 3 (tøc sau khi hoa në 2 chÝn muén ®¹t cao nhÊt vµo th¸ng 7. Sù sai th¸ng), qu¶ cµ phª chÌ ®ang ë thêi kú ngñ kh¸c nµy cã liªn quan ®Õn hiÖn t−îng "hiÖu nghØ, qu¶ cã kÝch th−íc nhá nªn c−êng ®é øng bån chøa" diÔn ra trªn c©y cµ phª mµ quang hîp cña qu¶ thÊp (0,42 µmol Cannell (1987) vµ mét sè t¸c gi¶ ®· ®Ò cËp. CO2/100g qu¶/gi©y) vµ sù sai kh¸c gi÷a c¸c Sù chªnh lÖch vÒ c−êng ®é quang hîp nhãm kh«ng cã ý nghÜa thèng kª. §Õn cña l¸ gi÷a c¸c nhãm vµo th¸ng 3 vµ th¸ng th¸ng 5, lóc nµy qu¶ cµ phª chÌ t¨ng m¹nh 5 kh«ng cã ý nghÜa thèng kª. Vµo th¸ng 7, vÒ kÝch th−íc vµ khèi l−îng t−¬i dÉn ®Õn qu¶ cµ phª chÌ cña nhãm chÝn sím cã kÝch diÖn tÝch bÒ mÆt qu¶ lín, do vËy c−êng ®é th−íc tèi ®a, kh¶ n¨ng huy ®éng chÊt kh« quang hîp cña qu¶ t¨ng m¹nh (2,63 µmol vµo h¹t ®· æn ®Þnh nªn c−êng ®é quang hîp CO2/100g qu¶/gi©y ë nhãm chÝn muén vµ cña l¸ gi¶m so víi th¸ng 5. Trong khi ®ã, 2,91 µmol CO2/100g qu¶/gi©y ë nhãm chÝn qu¶ cña nhãm chÝn trung b×nh vµ chÝn muén trung b×nh). tuy kÝch th−íc h¹t ®· ®¹t tèi ®a song sù tÝch C−êng ®é quang hîp cña qu¶ ë nhãm luü chÊt kh« ë h¹t vÉn diÔn ra m¹nh nªn chÝn sím vµ chÝn trung b×nh trong th¸ng 7 c−êng ®é quang hîp trong th¸ng 7 cao h¬n kh«ng t¨ng h¬n so víi th¸ng 5. Sù sai kh¸c th¸ng 5 vµ cao h¬n so víi nhãm chÝn sím. gi÷a hai nhãm lµ kh«ng ®¸ng kÓ. Riªng ®èi Sù sai kh¸c nµy cã ý nghÜa thèng kª (víi víi nhãm chÝn muén, c−êng ®é quang hîp møc α=0,05). trong th¸ng 7 cao h¬n trong th¸ng 5 vµ cao Theo Cannell (1987) vµ Huxley (1967) h¬n cã ý nghÜa thèng kª so víi nhãm chÝn th× qu¶ cµ phª ®ang thêi kú t¨ng tr−ëng sím vµ nhãm chÝn trung b×nh. Trong th¸ng còng trùc tiÕp ho¹t ®éng quang hîp, nh−ng 9, qu¶ cña nhãm chÝn sím vµ chÝn trung 37
b×nh ®ang chÝn nªn chóng t«i kh«ng lÊy C−êng ®é quang hîp cña l¸ gi÷a c¸c nhãm mÉu, cßn nhãm chÝn muén cã c−êng ®é kh«ng kh¸c biÖt vµo th¸ng 4 vµ th¸ng 5. quang hîp cña qu¶ ë th¸ng 9 thÊp h¬n th¸ng Vµo th¸ng 7, nhãm chÝn muén cã c−êng 7 (3,19 µmol CO2/100g qu¶/gi©y so víi 3,39 ®é quang hîp cao h¬n cã ý nghÜa so víi µmol CO2/100g qu¶/gi©y). nhãm chÝn sím vµ chÝn trung b×nh. §Õn 3.2. C−êng ®é quang hîp cña cµ phª vèi th¸ng 9 th× c−êng ®é quang hîp cña l¸ ë (Coffea canephora Pierre) c¶ 3 nhãm cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa (víi KÕt qu¶ theo dâi diÔn biÕn c−êng ®é møc α=0,05). quang hîp cña l¸ vµ qu¶ cµ phª vèi ®−îc Thêi gian mang qu¶ cña c©y cµ phª ghi nhËn ë b¶ng 3 vµ b¶ng 4. vèi kÐo dµi 9-11 th¸ng. C−êng ®é quang Sè liÖu ë b¶ng 3 cho thÊy: So víi cµ phª hîp cña qu¶ theo thêi gian mang qu¶ cã chÌ, l¸ cµ phª vèi cã c−êng ®é quang hîp kh¸c nhau, t¨ng dÇn tõ th¸ng 4 vµ ®¹t cao cao h¬n, biÕn ®éng tõ 9,2 µmol CO2/m2 nhÊt vµo th¸ng 7 (3,01 µmol CO2/100 gam l¸/gi©y ®Õn 12,53 µmol CO2/m2 l¸/gi©y. qu¶/gi©y) sau ®ã gi¶m Ýt ®èi víi nhãm C−êng ®é quang hîp cña l¸ ë c¶ 3 nhãm chÝn sím. C−êng ®é quang hîp cña qu¶ cµ ®Òu t¨ng dÇn tõ th¸ng 4 theo qu¸ tr×nh ph¸t phª vèi ë nhãm chÝn trung b×nh vµ chÝn triÓn cña qu¶ vµ ®¹t cùc ®¹i vµo th¸ng 7 ë muén còng t¨ng cao vµo ®Çu mïa m−a, nhãm chÝn sím (11,25 (µmol CO2/m2/gi©y) øng víi giai ®o¹n qu¶ t¨ng nhanh vÒ thÓ vµ chÝn trung b×nh (11,18 (µmol tÝch vµ ®¹t cùc ®¹i vµo ®Çu th¸ng 9, khi CO2/m2/gi©y), sau ®ã gi¶m Ýt vµo th¸ng 9. qu¶ tÝch lòy chÊt kh« vµo h¹t vµ sù kh¸c Riªng nhãm chÝn muén, c−êng ®é quang biÖt vÒ c−êng ®é quang hîp cña qu¶ gi÷a hîp cña l¸ t¨ng m¹nh vµo th¸ng 7 vµ ®¹t cùc c¸c nhãm gièng ë giai ®o¹n nµy rÊt ®¸ng ®¹i ë th¸ng 9 (12,53 (µmol CO2/m2/gi©y). kÓ (B¶ng 4). B¶ng 3. C−êng ®é quang hîp thùc cña l¸ theo giai ®o¹n ph¸t triÓn cña qu¶ ë c¸c nhãm gièng cµ phª vèi (µmol CO2/m2/gi©y) Nhãm gièng Th¸ng 4 Th¸ng 5 Th¸ng 7 Th¸ng 9 ChÝn sím 10,20 ± 0,94 10,32 ± 0,62 11,25 ± 1,55 a 10,25 ± 0,55 a ChÝn trung b×nh 9,82 ± 0,50 10,41 ± 1,02 11,18 ± 1,24 a 11,16 ± 0,74 b ChÝn muén 10,05 ± 0,52 10,98 ± 1,43 12,29 ± 1,55 b 12,53 ± 1,76 c Trung .b×nh 10,03 10,57 11,57 11,31 LSD 0,05 NS NS 0,80 0,67 Ghi chó : NS-kh«ng tin cËy; C¸c ký hiÖu a, b… gièng nhau th× kh«ng sai kh¸c B¶ng 4. C−êng ®é quang hîp thùc cña qu¶ cµ phª vèi (µmol CO2/100g qu¶/gi©y) Nhãm gièng Th¸ng 4 Th¸ng 5 Th¸ng 7 Th¸ng 9 ChÝn sím 0,65 ± 0,08 1,99 ± 0,32 3,01 ± 0,22 2,94 ± 0,53 a ChÝn trung b×nh 0,55 ± 0,09 1,73 ± 0,28 3,27 ± 0,23 3,73 ± 0,13 b ChÝn muén 0,58 ± 0,12 1,81 ± 0,10 3,22 ± 0,25 3,82 ± 0,31 b X trungb×nh 0,60 1,84 3,17 3,50 LSD0,05 NS NS NS 0,52 Ghi chó : NS-kh«ng tin cËy; C¸c ký hiÖu a, b… gièng nhau th× kh«ng sai kh¸c. 38
4. KÕt luËn nghiªn cøu tæng hîp hÖ sinh th¸i cµ phª. C−êng ®é quang hîp cña l¸ ë c¸c nhãm Hµ Néi. gièng cµ phª chÌ, còng nh− cµ phª vèi ®−îc Phan V¨n T©n, (2001). "Nghiªn cøu mét sè chØ trång t¹i Bu«n Ma Thuét cã liªn quan chÆt tiªu quang hîp vµ mèi t−¬ng quan cña chóng víi n¨ng suÊt cµ phª vèi (Coffea chÏ víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña qu¶ vµ ®¹t cannephora Pierre var Robusta) t¹i §¾c cùc ®¹i khi qu¶ ë giai ®o¹n t¨ng kÝch th−íc, L¾c". LuËn ¸n tiÕn sÜ sinh häc. Hµ Néi. tÝch luü chÊt kh«. Boyer J.,(1968). Influence de Iombrage C−êng ®é quang hîp cña l¸ cµ phª chÌ artificiel sur la croissance vÐgÐtative, la thÊp h¬n so víi l¸ cµ phª vèi. floraison et la fruitification des cafÐiers Qu¶ cña c¸c nhãm gièng cµ phª chÌ vµ Robusta. CafÐ, cacao thÐ (4). pp.302-320. cµ phª vèi cã c−êng ®é quang hîp t¨ng Cannell M.G.R., (1987). Physiology of the nhanh khi qu¶ ë giai ®o¹n t¨ng thÓ tÝch, coffee crop. Coffee: bontany, biochemistry khèi l−îng (th¸ng 4-5) vµ ®¹t cao nhÊt khi and production off bean and beverage by qu¶ cã kÝch th−íc tèi ®a, tÝch luü m¹nh chÊt Clifford M.N. and Wilson K.C. edited, kh« vµo h¹t (th¸ng5-7 ®èi víi cµ phª chÌ; Croom Helm publ. New York. pp88-129. th¸ng 7-9 ®èi víi cµ phª vèi). Huxley P.A., (1967). "The effects of artificial shading on some growth characteristics of Tµi liÖu tham kh¶o Arabica and Robusta coffee seedlings. I: Ph¹m Quang Anh, (1985). "HÖ sinh th¸i cµ phª The effects of shading on dry weight, leaf §¾c L¾c", tËp I. B¸o c¸o ch−¬ng tr×nh area and derived growth data". Jour. Applied ecology. (4). pp.291-308. 39