zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Đặc điểm bệnh viêm màng não vi khuẩn trẻ em tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 năm 2018-2023

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

6
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tại Việt Nam, viêm màng não vi khuẩn (VMNVK) vẫn còn là một bệnh nhiễm trùng thần kinh trung ương phổ biến ở trẻ em dưới 5 tuổi, tỷ lệ biến chứng và tử vong vẫn còn cao. Đồng thời, bệnh VMNVK đã có nhiều thay đổi từ dịch tễ, chẩn đoán, điều trị bệnh cũng như dự phòng. Do đó, nghiên cứu đặc điểm bệnh VMNVK ở trẻ em trong bối cảnh hiện nay là vấn đề cần thiết và phù hợp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đặc điểm bệnh viêm màng não vi khuẩn trẻ em tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 năm 2018-2023

HỘI NGHỊ KHOA HỌC NHI KHOA BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 NĂM 2024 ĐẶC ĐIỂM BỆNH VIÊM MÀNG NÃO VI KHUẨN TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 NĂM 2018 - 2023 Hồ Thị Hoài Thu1, Dư Tuấn Quy2, Lê Nguyễn Thanh Nhàn2, Nguyễn Thanh Hùng2 TÓM TẮT 41 não. Thời gian điều trị có trung vị (KTPV) là 15 Đặt vấn đề: Tại Việt Nam, viêm màng não (14-20) ngày. 247 (61,9%) trường hợp không đổi vi khuẩn (VMNVK) vẫn còn là một bệnh nhiễm kháng sinh và điều trị tiếp cho tới khi xuất viện, trùng thần kinh trung ương phổ biến ở trẻ em 152 (38,1%) trường hợp được đổi kháng sinh dưới 5 tuổi, tỷ lệ biến chứng và tử vong vẫn còn khác hay phối hợp thêm kháng sinh sau kháng cao. Đồng thời, bệnh VMNVK đã có nhiều thay sinh đầu tiên. Có 44 (11%) trường hợp có tổn đổi từ dịch tễ, chẩn đoán, điều trị bệnh cũng như thương hình ảnh về biến chứng của VMNVK lúc dự phòng. Do đó, nghiên cứu đặc điểm bệnh xuất viện. 05/399 trường hợp tử vong. VMNVK ở trẻ em trong bối cảnh hiện nay là vấn Kết luận: Trong 5 năm gần đây, điều trị đề cần thiết và phù hợp. VMNVK ở trẻ em được chuẩn hoá và tuân thủ Đối tượng-Phương pháp: Nghiên cứu cắt đúng phác đồ điều trị do vậy số trường hợp tử ngang hồi cứu và tiến cứu với dân số nghiên cứu vong của VMNVK ở trẻ em tại bệnh viện Nhi là trẻ VMNVK nhập khoa Nhiễm-Thần kinh Đồng 1 thấp đáng kể cũng như giảm tỷ lệ biến Bệnh viện Nhi Đồng 1 từ 01/2018 đến 05/2023. chứng so với số liệu ghi nhận trước đó của trong Kết quả: Trong 399 trẻ VMNVK, trẻ < 5 nước cũng như thế giới. tuổi chiếm 70,2 %, nam > nữ. Lý do nhập viện: Từ khoá: viêm màng não vi khuẩn, điều trị, sốt (96,3%), đau đầu (32,6%), nôn ói (33,3%), co tử vong, trẻ em. giật (14,3%). CRP có trung vị (KTPV) là 22,77 (4,19-97,6) mg/L. Bạch cầu DNT có trung vị SUMMARY (KTPV) là 307 (185-616) TB, đạm DNT là 0,79 CHARACTERISTICS OF ACUTE (0,56-1,26) g/L, đường DNT là 3,03 (2,5-3,6) BACTERIAL MENINGITIS IN mmol/L, lactate DNT là 2,16 (1,81-2,91) CHILDREN AT THE CHILDREN’S mmol/L, tỷ lệ cấy DNT dương tính thấp (8,3%). HOSPITAL 1 FROM 2018 TO 2023 CT scan não ghi nhận 17,3% có bất thường trong Background: In Vietnam, acute bacterial đó 59 trường hợp có biến chứng trên CT scan meningitis (ABM) is still a common central nervous system infection in children under 5 years old, with high rates of complications and 1 Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch mortality. At the same time, ABM disease has 2 Bệnh viện Nhi Đồng 1 had many changes in epidemiology, diagnosis, Chịu trách nhiệm chính: Hồ Thị Hoài Thu treatment as well as prevention. Therefore, ĐT: 0903686322 studying the characteristics of ABM in children Email: hothihoaithu85@gmail.com in the current context is a necessary and Ngày nhận bài: 12/3/2024 appropriate issue. Ngày phản biện khoa học: 28/3/2024 Subjects-Methods: Retrospective and Ngày duyệt bài: 2/5/2024 306
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 537 - THÁNG 4 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 prospective cross-sectional study with the lệ tử vong ở trẻ em < 5 tuổi là 11% (5). Tại population being children with acute bacterial Việt Nam, nghiên cứu tại bệnh viện Nhi meningitis admitted to the Infectious and Trung Ương năm 2010-2011 cho biết Neurological Department of Children’s Hospital VMNNK có tỷ lệ tử vong và di chứng là 1 from January 2018 to May 2023. 35,7% (3), trong khi đó các nghiên cứu tại Results: Of 399 children with ABM bệnh viện Nhi Đồng 1 năm 2012-2017 ghi episodes, children under 5 years old accounted nhận tỷ lệ tử vong do VMNVK do for 70.2%, male > female. Reasons for S.pneumoniae là 10,9%(4); năm 2013-2018 hospitalization: fever (96.3%), headache thì tỷ lệ VMNVK do E. coli chiếm tỷ lệ (32.6%), vomiting (33.3%), seizures (14.3%). 28,4% tổng số VMNVK xác định được tác CRP had a median of 22.77 mg/L. Cerebrospinal nhân (2) và năm 2005-2008 có tỷ lệ tử vong fluid (CSF) leukocytes had a median of 307 cells, VMNVK do H.influenzae týp b là 1,6% CSF protein had a median of 0.79 g/L, CSF sugar nhưng 70% có các biến chứng như dãn não had a median of 3.03 mmol/L, CSF lactate had a thất, tụ mủ dưới màng cứng, tụ mủ khoang median of 2.16 mmol/L, positive CSF culture dưới nhện, não úng thủy, liệt nửa người(1). rate was low (8.3%). Brain CT scan recorded Như vậy, VMNVK ở trẻ mang lại gánh nặng anormalities in 17.3% with 59 patients had bệnh tật không nhỏ cho hệ thống y tế quốc neurological complications in brain CT scan. The gia. Đồng thời, bệnh VMNVK đã có nhiều median duration of treatment was 15 days. 247 thay đổi từ dịch tễ, chẩn đoán, điều trị bệnh (61.9%) cases did not change antibiotics and cũng như dự phòng. Do đó, nghiên cứu đặc continued treatment until discharge, 152 (38.1%) điểm bệnh VMNVK ở trẻ em trong bối cảnh cases were changed to other antibiotics or hiện nay là vấn đề cần thiết và phù hợp. combined with additional antibiotics after the Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu first antibiotic. Fourty four (11%) cases had này. visual damage related to complications of ABM at discharge. 05/399 deaths. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Conclusion: In the last 5 years, the treatment Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhi từ 1 of ABM in children has been standardized and tháng đến 15 tuổi nhập khoa Nhiễm – Thần the correct treatment regimen has been followed, kinh bệnh viện Nhi Đồng 1 từ 01/01/2018 so the number of deaths from ABM in children at đến 31/05/2023 được chẩn đoán xác định Children’s hospital 1 was significantly low as VMNVK. well as reduced complication rate. Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu cắt Keywords: bacterial meningitis, treatment, ngang. Tiêu chí chọn mẫu (theo WHO): lâm mortality, children. sàng gợi ý viêm màng não: sốt và hội chứng màng não và khi có ít nhất 1 trong những I. ĐẶT VẤN ĐỀ điều kiện sau: (1) Dịch não tuỷ có: tế bào ≥ Viêm màng não vi khuẩn (VMNVK) vẫn 100 BC, (2) phản ứng latex tìm kháng còn là một bệnh nhiễm trùng thần kinh trung nguyên hòa tan của vi khuẩn (+) trong DNT, ương phổ biến ở trẻ em dưới 5 tuổi, tỷ lệ biến (3) cấy DNT dương tính, (4) nhuộm gram chứng và tử vong vẫn còn cao. Theo Tổ chức DNT dương tính. Y tế Thế giới từ năm 2014 đến năm 2019, tỷ Các bước tiến hành: Tất cả bệnh nhân 307
HỘI NGHỊ KHOA HỌC NHI KHOA BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 NĂM 2024 thoả các tiêu chí chọn mẫu sẽ được ghi nhận 1-3 tháng là 36,1% và 70,2% trường hợp nhỏ vào phiếu thu thập số liệu. Số liệu nghiên hơn 5 tuổi. Phân bố giới tính ở trẻ VMNVK cứu được nhập vào MS Excel, xử lý và phân có tỉ lệ nam là 62,2% và tỉ lệ nữ là 37,8%. tích bằng phần mềm thống kê SPSS 27.0 Lâm sàng: Lý do nhập viện thường gặp Vấn đề y đức: Nghiên cứu được Hội nhất là sốt với 225 trường hợp (56,4%), tiếp đồng Y đức của trường Đại học Y khoa theo là đau đầu với 85 trường hợp (21,3%) Phạm Ngọc Thạch và Bệnh viện Nhi Đồng 1 và co giật chiếm 52 trường hợp (13%). Có chấp thuận. 96,3% trường hợp đều có sốt tại thời điểm nhập viện và sốt > 39°C chiếm gần 50%. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Nhiệt độ lúc nhập viện trung vị (KTPV) 37,9 Dịch tễ: Từ 01/ 2018-05/ 2023, chúng tôi (37,2 - 38,5)°C. Dấu màng não dương tính ghi nhận 399 trẻ VMNVK với tuổi trung vị gồm thóp phồng và cổ gượng có 112 trường của trẻ là 1 tuổi với khoảng tứ phân vị hợp (28%). Rối loạn tri giác (lơ mơ) có 8 (KTPV) 0 tuổi – 4 tuổi, trong đó khoảng tuổi trường hợp (2%) (bảng 1). Bảng 1: Triệu chứng lâm sàng (N= 399) Tần số (n) Tỷ lệ %/Trung vị (25th -75th ) Sốt Sốt > 39°C 198 49,6 Sốt ≤ 39°C 186 46,7 Nhiệt độ lúc nhập viện (°C) 37,9 (37,2 - 38,5) Thời gian sốt (ngày) 3 (2 - 4) Đặc điểm triệu chứng cơ năng khác Đau đầu 130 32,6 Nôn ói 133 33,3 Quấy khóc 9 2,3 Chán ăn hay bỏ bú 8 2 Tiêu chảy 30 7,5 Li bì 24 6 Co giật 57 14,3 Co giật khu trú 5 1,3 Co giật toàn thể 52 13 Đặc điểm triệu chứng thực thể Dấu màng não 112 28 Thóp phồng (
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 537 - THÁNG 4 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 Cận lâm sàng lactate DNT > 3mmol/L chiếm 22,8%. Có 33 Công thức máu: Bạch cầu máu có trung (8,3%) trường hợp VMNVK với tác nhân vị (KTPV) là 14420 TB/mm3 (10750-19120 được xác định bằng phản ứng kháng nguyên TB/mm3). CRP có trung vị (KTPV) 22,77 dịch não tủy (+), và/hoặc cấy dịch não tủy mg/dl (4,19-97,6mg/dL). (+): 16/33 trường hợp Escherichia coli cấy Dịch não tuỷ (DNT): Bạch cầu DNT có DNT dương tính và 14/33 trường hợp trung vị (KTPV) là 307 (185-616) TB, trong Streptococcus pneumoniae có Latex dương đó bạch cầu đa nhân chiếm ưu thế với tính (bảng 2) 91,2%. Protein DNT có trung vị (KTPV) là Hình ảnh học: 121 (30,3%) trẻ được CT- 0,79 (0,56-1,26) g/L, trong đó có 36,1% scan não trong đó 59 trẻ có kết quả bất trường hợp có Protein DNT >1g/L. Glucose thường với hình ảnh biến chứng của viêm DNT có trung vị (KTPV) 3,03 (2,5-3,6) màng não: tụ mủ dưới màng cứng, tụ dịch mmol/L, và tỷ số Glucose DNT/ glucose máu dưới màng cứng, vừa tụ mủ và tụ dịch dưới 1g/L 144 (36,1) Glucose DNT (mmol/L) 3,03 (2,5-3,6) 0,01 6,02 Tỷ số Glucose DNT/glucose máu 3 mmol/L 91 (22,8) Vi khuẩn học dương tính 33 (8,3) Điều trị kháng sinh: 118 (29,6%) trường hợp và phối hợp Trẻ được điều trị kháng sinh tĩnh mạch ở ceftriaxone và vancomycin có 96 (24%) bệnh viện tuyến trước có 44 (11%) trường trường hợp.Thời gian điều trị kháng sinh ban hợp. Trẻ nhập khoa Nhiễm - Thần kinh được đầu có trung vị (KTPV) là 10 (3, 14) ngày. điều trị kháng sinh trước chọc dò thắt lưng có Sau khi điều trị kháng sinh ban đầu 48-72 205 (51,4%) trường hợp. Các kháng sinh giờ, 247 (61,9%) không đổi kháng sinh và được sử dụng đầu tiên: đơn trị liệu có 123 điều trị tiếp cho tới khi xuất viện. Tổng thời (30,8%) trường hợp là ceftriaxone, phối hợp gian điều trị kháng sinh có trung vị (KTPV) cefotaxime và ampicillin và gentamycin có là 14 (14-18) ngày (bảng 3). 309
HỘI NGHỊ KHOA HỌC NHI KHOA BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 NĂM 2024 Kết cục điều trị: tổng thời gian nằm viện rối loạn điện giải. 15 trường hợp (3,8%) có có trung vị (KTPV) là 15 (14-20) ngày. 05 phẫu thuật vì biến chứng tụ mủ dưới màng (1,3%) trường hợp tử vong, trong đó có 1 cứng. 44 (11%) trường hợp tổn thương trên trường hợp tử vong do sặc sữa. Các biến hình ảnh học lúc xuất viện trong đó 32 chứng ghi nhận: 8 trường hợp sốc nhiễm trường hợp tụ dịch dưới màng cứng; 07 trùng, 13 trường hợp suy hô hấp cấp cần thở trường hợp dãn não thất; 05 trường hợp não máy, 10 trường hợp rối loạn toan kiềm, 8 úng thủy (bảng 3). trường hợp rối loạn đông máu, 12 trường hợp Bảng 3: Điều trị kháng sinh và kết cục Trung vị (N=399) n (%) (25th -75th) Điều trị kháng sinh Điều trị kháng sinh ở tuyến trước 44 (11) Trước CDTL 205 (51,4) Sau CDTL 194 (48,6) Ceftriaxone 123 (30,8) Ceftriaxone và Vancomycin 96 (24) Cefotaxime và Ampicillin và Gentamycin 118 (29,6) Meropenem và Vancomycin 31 (7,8) Số ngày dùng kháng sinh đầu tiên 10 (3 – 14) Không đổi kháng sinh 247 (61,9) Đổi kháng sinh/ thêm kháng sinh 152 (38,1) Tổng số ngày điều trị kháng sinh 14 (14-18) Kết cục điều trị Tổng thời gian nằm viện 15 (14-20) Sống 394 (98,7) Tử vong 05 (1,3) Biến chứng toàn thân Sốc nhiễm trùng 8 (2) Suy hô hấp 13 (3,3) Rối loạn toan kiềm 10 (2,5) Rối loạn đông máu 8 (2) Rối loạn điện giải 12 (3) Biến chứng/ hình ảnh học lúc xuất viện 44 (11) Tụ dịch dưới màng cứng 32 Dãn não thất 7 Não úng thuỷ 5 310
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 537 - THÁNG 4 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 IV. BÀN LUẬN thân. Nghiên cứu ghi nhận CRP có trung vị Đặc điểm dịch tễ học: Tuổi trung vị của (KTPV) là 22,77 (4,19-97,6) mg/L. CRP trẻ là 1 tuổi với khoảng tứ phân vị 0 tuổi – 4 tăng sẽ đặc hiệu hơn bạch cầu máu tăng tuổi, và nhóm tuổi 1-3 tháng là 36,1%, nhóm trong gợi ý nhiễm trùng nặng, cấp tính và 3 tháng - < 5 tuổi với tỷ lệ 34,1%. Như vậy trong nhiều nghiên cứu CRP tăng là một yếu nhóm trẻ < 5 tuổi chiếm 70,2 %. Điều này có tố nguy cơ làm tăng biến chứng, di chứng ở thể giải thích vì lứa tuổi nhỏ có khả năng trẻ VMNVK. nhiễm trùng huyết và viêm màng não do hệ Bạch cầu DNT có trung vị (KTPV) là miễn dịch chưa trưởng thành. Tỷ lệ trẻ nam 307 (185-616) TB, trong đó đa nhân trung bị VMNVK cao hơn trẻ nữ (nam chiếm tính ≥ 50% chiếm ưu thế với 91,25%. Bạch 62,2%, nữ chiếm 37,8%). cầu DNT tăng thể hiện đáp ứng cơ thể với Đặc điểm lâm sàng: Có 96,3% trẻ tình trạng nhiễm trùng. Đạm trong DNT có VMNVK có sốt từ lúc khởi phát cho đến trung vị (KTPV) là 0,79 (0,56-1,26) g/L và nhập viện và ghi nhận sốt > 39°C chiếm gần đạm > 1g/L chiếm 36,1%. Lượng đạm tăng 50% các trường hợp. Nhiệt độ tại thời điểm cao (thay đổi theo tuổi, giới tính và giai đoạn nhập viện có trung vị (KTPV) là 37,9 (37,2 - của bệnh) phản ánh gián tiếp tình trạng viêm 38,5)°C. Nhiệt độ đo tại thời điểm nhập viện nhiễm do tăng tính thấm của hàng rào máu trong nghiên cứu này không quá cao có thể não. Đường trong DNT giảm được giải thích do các bé đã uống thuốc hạ sốt tại nhà trước là do vi khuẩn sử dụng, có thể gián tiếp phản nhập viện hay tại phòng khám trước đó. ánh khả năng sinh sản của vi khuẩn gây bệnh Triệu chứng cơ năng khác gặp nhiều là nôn và mức độ tổn thương màng não. Đường ói, đau đầu, tiêu chảy và quấy khóc và các DNT trong nghiên cứu có trung vị (KTPV) là biểu hiện này cũng có thể là biểu hiện sớm 3,03 (2,5-3,6) mmol/L và đường trong DNT của tăng áp lực nội sọ, một biến chứng nguy /đường huyết cùng lúc chọc dò 3 mmol/L chiếm 22,8%. nhận 13-20% trẻ VMNVK có biểu hiện co Nghiên cứu ghi nhận có 33 trường hợp giật trước nhập viện (6,7). Dấu màng não VMNVK với tác nhân được xác định bằng dương tính ghi nhận được gồm thóp phồng phản ứng latex DNT (+), và/hoặc cấy DNT và cổ gượng có 112/399 trường hợp. Rối (+), trong đó chiếm ưu thế là 16/33 (48,5%) loạn tri giác (lơ mơ) có 8 trường hợp. trường hợp viêm màng não E.coli, và 14 Đặc điểm cận lâm sàng: Bạch cầu máu (42,4%) trường hợp viêm màng não do ở những trẻ VMNVK có trung vị (KTPV) là Streptococcus pneumoniae. Kết quả này phù 14420 (10750 - 19120) TB/mm3. Bạch cầu hợp với độ tuổi trong dân số nghiên cứu có < tăng gợi ý bệnh cảnh nhiễm trùng nặng, toàn 3 tháng tuổi chiếm 36,1% và
HỘI NGHỊ KHOA HỌC NHI KHOA BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 NĂM 2024 70,2%, và việc chích ngừa Hib đã được đưa cục của bệnh nhân vẫn đang được tiếp tục vào chương trình tiêm chủng mở rộng cả nghiên cứu. Trong nghiên cứu, kháng sinh nước từ năm 2010 trong khi tỷ lệ tiêm chủng thường sử dụng theo đơn trị liệu nhiều nhất vắc xin phế cầu còn hạn chế vì chưa được với 123 (30,8%) trường hợp là ceftriaxone. đưa vào chương trình tiêm chủng thường Điều này cho thấy các kháng sinh xuyên. cephalosporins vẫn là những kháng sinh đầu Có 121/399 (30,3%) trẻ VMNVK được tay được các bác sĩ lâm sàng sử dụng trong CT-scan não lần đầu khi bệnh nhân có triệu các trường hợp nghi ngờ hoặc có chẩn đoán chứng lâm sàng bất thường như dấu thần viêm màng não. Điều trị phối hợp kháng sinh kinh định vị, rối loạn tri giác cấp tính, biểu chiếm ưu thế với 118 (29,6%) trường hợp hiện lâm sàng sốt kéo dài, đau đầu kéo dài, thường bắt đầu với cefotaxime và ampicillin co giật nhiều lần hay co giật khu trú hoặc và gentamycin, điều này phù hợp với những kém đáp ứng điều trị nội khoa hay siêu âm trẻ ≤ 3 tháng tuổi mà trong nghiên cứu chúng não có hình ảnh biến chứng sẽ được làm tôi nhóm tuổi 1-3 tháng chiếm 36,1% các thêm CT scan não nhằm tìm nguyên nhân và trường hợp. Phối hợp kháng sinh hay gặp thứ biến chứng nội sọ. Trong đó 59 trẻ có biến hai là ceftriaxone và vancomycin với 96 chứng với hình ảnh tụ mủ dưới màng cứng, (24%) trường hợp, tiếp theo là vancomycin tụ dịch dưới màng cứng, vừa tụ mủ và tụ và meropenem 31 (7,8%) trường hợp. Sự dịch dưới màng cứng, dãn não thất và não phối hợp các loại kháng sinh thường gặp úng thuỷ. Trong nghiên cứu của Sadie A. trong những trường hợp có dấu hiệu nặng Namani (9) ghi nhận biến chứng từ kết quả và/hoặc nghi ngờ nhiễm trùng huyết trên lâm CT scan não trong cả hai giai đoạn nghiên sàng hay bệnh viện tuyến trước chuyển lên cứu 1997-2002 và 2009-2010 thì tụ dịch dưới và đã được sử dụng kháng sinh tĩnh mạch màng cứng là biến chứng thần kinh được nhưng kém đáp ứng điều trị nên thường có chẩn đoán phổ biến nhất của VMNVK ở trẻ xu hướng kết hợp 2 loại kháng sinh khác em (12,6% và 28,6%), sau đó ít gặp hơn là tụ nhau để điều trị ban đầu. Chúng tôi ghi nhận mủ dưới màng cứng (0,7 % và 1,3%). thời gian sử dụng kháng sinh ban đầu có Đặc điểm điều trị và kết cục trung vị (KTPV) là 10 (3-14) ngày và có 247 Tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, trẻ được điều (61,9%) trường hợp không đổi kháng sinh và trị kháng sinh trước CDTL có 205 (51,4%) điều trị tiếp cho tới khi xuất viện, còn lại 152 trường hợp, thời điểm bắt đầu điều trị kháng (38,1%) trường hợp được đổi kháng sinh sinh có trung vị (KTPV) là 7 giờ (6 -10 giờ) khác hay phối hợp thêm kháng sinh sau sau khi chọc dò thắt lưng. Như vậy, có thể kháng sinh đầu tiên với các lý do hay gặp là: thấy thái độ điều trị của các bác sĩ lâm sàng không đáp ứng lâm sàng sau 48-72 giờ điều đối với các trường hợp viêm màng não ở trẻ trị, không cải thiện DNT sau 48-72 giờ điều em là khá tích cực. Việc sử dụng kháng sinh trị, bằng chứng vi sinh viêm màng não ra tác sớm theo kinh nghiệm mà không cần chờ đợi nhân như S.pneumoniae, E.coli, Hib. kết quả xét nghiệm DNT có thể cải thiện kết 312
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 537 - THÁNG 4 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 Thời gian trẻ nằm viện có trung vị chứng thần kinh thường gặp trong giai đoạn (KTPV) là 15 (14-20) ngày, thời gian này cấp tính của VMNVK ở trẻ em, trong đó tụ tương đồng với thời gian điều trị kháng sinh dịch dưới màng cứng là thường gặp nhất (9). trong VMNVK theo phác đồ của Bệnh viện Nguy cơ biến chứng thần kinh cấp tính nhiều Nhi Đồng 1 cũng như y theo văn (6,7), . Điều nhất xảy ra ở trẻ sơ sinh và ở trẻ < 1 tuổi và này phù hợp để tránh kéo dài thời gian nằm cũng ở nhóm tuổi này, tỷ lệ để lại di chứng viện và chi phí điều trị cũng như tránh tình lâu dài cao nhất (9). Chính vì vậy, nhân viên trạng nhiễm khuẩn bệnh viện nên trên thực y tế cần xác định sớm và điều trị thích hợp hành lâm sàng khi bệnh nhi đáp ứng hoàn cho những bệnh nhân có nguy cơ cao để toàn và lui bệnh thì được xuất viện và hẹn tái ngăn ngừa xảy ra các biến chứng. Sự xuất khám. hiện các biến chứng của VMNVK ở các Tụ dịch và tụ mủ dưới màng cứng gây nước phát triển được giảm mạnh nhờ chiến ảnh hưởng lớn lên não, nghiên cứu chúng tôi lược tiêm chủng, điều trị bằng kháng sinh và có 15/59 (25,4%) trường hợp phải điều trị cơ sở y tế chăm sóc tốt và ba nguyên nhân bằng phẫu thuật do biểu hiện lâm sàng xấu đi hàng đầu gây VMNVK (S. pneumoniae, N. với các triệu chứng và dấu hiệu choán chỗ meningitidis và Hib) đều có thể phòng ngừa như tri giác xấu hơn, co giật nhiều cơn, sốt được bằng vắc xin, mang lại lợi ích kinh tế kéo dài và không có trường hợp nào gặp biến và sức khỏe đáng kể thông qua việc ngăn chứng sau phẫu thuật. Kết quả này cũng ngừa các trường hợp viêm màng não ở trẻ tương đồng trong nghiên cứu của Sadie A. em, tử vong và tàn tật. Namani (9) có 9/38 (24%) trường hợp tụ dịch Nghiên cứu chúng tôi có 5 ca tử vong tụ mủ được phẫu thuật năm 1997-2002. Tuy trong đó có một ca tử vong ở ngày thứ 3 do nhiên, phần lớn tụ dịch dưới màng cứng sặc sữa ở bệnh nhi nữ sanh non, rất nhẹ cân, trong bối cảnh VMNVK thường không có chiếm 1,3%. Tỷ lệ tử vong này ít hơn so y triệu chứng, tự hồi phục, và hiếm khi cần can văn cũng như các nghiên cứu trước đó dao thiệp ngoại khoa (6,7). Nghiên cứu chúng tôi động từ 5-10% (6,7). Kết quả của chúng tôi ghi nhận 44 (11%) trường hợp có biến chứng khá tương đồng với nghiên cứu Rianne lúc xuất viện và kết quả này tương đồng với Oostenbrin K ở Hà Lan có tỷ lệ tử vong là nghiên cứu Rianne Oostenbrin K (10) ở Hà 2%(10). Điều này cho thấy kiến thức của Lan có biến chứng/di chứng là 13%. Biến người dân về bệnh được nâng cao, thể trạng chứng thần kinh được nghiên cứu chúng tôi dinh dưỡng, bệnh tật của trẻ được quan tâm ghi nhận tổn thương trên hình ảnh học lúc chăm sóc cùng với hệ thống chăm sóc y tế cơ xuất viện cụ thể là 32 trường hợp tụ dịch sở được cải thiện nên tỷ lệ tử vong giảm. dưới màng cứng, 5 trường hợp não úng thủy Ngoài ra, nếu viêm màng não được theo dõi, và 7 trường hợp dãn não thất. Nghiên cứu chẩn đoán sớm, điều trị sớm đúng phác đồ của Sadie A. Namani cũng có kết quả tương cũng như phát hiện ra biến chứng sớm có thể đồng với biến chứng hay gặp là tụ dịch dưới sẽ giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em. màng cứng và não úng thuỷ (9). Như vậy biến 313
HỘI NGHỊ KHOA HỌC NHI KHOA BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 NĂM 2024 V. KẾT LUẬN 5. Nakamura T, Cohen AL, Schwartz S et al. VMNVK vẫn là một bệnh lý nhiễm trùng The Global Landscape of Pediatric Bacterial hệ thần kinh trung ương quan trọng ở trẻ em. Meningitis Data Reported to the World Tuy nhiên trong 5 năm gần đây, điều trị Health Organization-Coordinated Invasive VMNVK ở trẻ em được chuẩn hoá và tuân Bacterial Vaccine-Preventable Disease Surveillance Network, 2014-2019. J Infect thủ đúng phác đồ điều trị do vậy số trường Dis; (2021), 224 (12 Suppl 2): S161-S173. hợp tử vong của VMNVK ở trẻ em tại bệnh doi:10.1093/infdis/jiab217. viện Nhi Đồng 1 thấp đáng kể cũng như 6. Prober CG, Mathew R. Central nervous giảm tỷ lệ biến chứng so với số liệu ghi nhận system infection, Acute Bacterial Meningitis trước đó của trong nước cũng như thế giới. Beyond the Neonatal Period, Nelson textbook of pediatrics. 20th ed. (2016) TÀI LIỆU THAM KHẢO Elsevier Saunders; 2016:2938-2948. 1. Tạ Ngọc Ẩn. “Đặc Điểm Bệnh Viêm Màng 7. Kim KS. Bacterial Meningitis Beyond the Não Mủ Do Haemophilus Influenzae Type b Neonatal Period, Feigin and Cherry’s Tại Bệnh Viện Nhi Đồng 1 Từ 2005-2008”, textbook of pediatric infectious diseases. 7th Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh, ed. Elsevier Saunders; 2014: 425-461. (2010), Vol. 14-No 139-43. 8. Ceyhan M, Ozsurekci Y, Gürler N et al. 2. Nguyễn Hoàng Thiên Hương, Nguyễn An Bacterial Agents Causing Meningitis during Nghĩa. “Đặc điểm viêm màng não do 2013-2014 in Turkey: A Multi-Center Escherichia Coli ở trẻ em từ 1 tháng đến 15 Hospital-Based Prospective Surveillance tuổi tại khoa Nhiễm Bệnh Viện Nhi Đồng 1 Study. Hum Vaccin Immunother; (2016). từ năm 2013 đến 2018, Tạp chí Y học Thành 12(11): 2940-2945.doi:10. 1080/21645515. phố Hồ Chí Minh, (2019), Vol. 23-No 140- 2016. 1209278. 47. 9. Namani SA, Koci BM, Milenković Z et al. 3. Trần Thị Thanh Nhàn. “Đặc điểm lâm Early Neurologic Complications and Long- sàng, cận lâm sàng và một số yếu tố tiên Term Sequelae of Childhood Bacterial lượng bệnh viêm màng não nhiễm khuẩn ở Meningitis in a Limited-Resource Country trẻ em tại bệnh viện nhi Trung ương”. Luận (Kosovo). Childs Nerv Syst.; (2013), văn thạc sỹ. Đại học y Hà Nội. (2011). 29(2):275-280. doi: 10.1007/s00381-012- 4. Trần Thị Thuỳ Trang, Nguyễn Huy Luân, 1917-3. Nguyễn An Nghĩa. “Đặc Điểm Viêm Màng 10. Oostenbrink R, Maas M, Moons KG et al. Não Phế Cầu ở Trẻ Em Tại Khoa Nhiễm Sequelae after Bacterial Meningitis in Bệnh Viện Nhi Đồng 1 Trong 5 Năm”, Tạp Childhood. Scandinavian Journal of chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh, (2018), Infectious Diseases.; (2002), 34(5): 379- Vol.22-No 1346-352. 382.doi: 10.1080/ 00365540110080179. 314

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.