zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Đặc Điểm dịch tễ Học Tình trạng người mang ký sinh trùng sốt rét lạnh tại một xã vùng sâu vùng xa có sốt rét lưu hành nặng

Chia sẻ: Sunshine_6 Sunshine_6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

81
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tình trạng người mang ký sinh trùng lạnh (KSTL) (hay người mang KSTSR không sốt) qua 7 đợt đánh giá chiếm 86,6% trong tổng số người mang KSTSR, tỷ lệ này tăng theo lứa tuổi lớn dần và dao động từ 84,6% đến 92,5%. Tỷ lệ mang KSTL có giao bào chiếm 68,5% trong tổng số người có giao bào và cao ở nhóm 2-9 tuổi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đặc Điểm dịch tễ Học Tình trạng người mang ký sinh trùng sốt rét lạnh tại một xã vùng sâu vùng xa có sốt rét lưu hành nặng

TCNCYH 25 (5) 2003 §ÆC §IÓM dÞch tÔ HäC T×nh tr¹ng ng−êi mang ký sinh trïng sèt rÐt l¹nh t¹i mét x∙ vïng s©u vïng xa cã sèt rÐt l−u hµnh nÆng NguyÔn Minh S¬n1, Vò ThÞ Phan2 1 Bé m«n DÞch tÔ häc, Khoa Y tÕ c«ng céng, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi 2 ViÖn Sèt rÐt-KSR-CT Hµ Néi T×nh tr¹ng ng−êi mang ký sinh trïng l¹nh (KSTL) (hay ng−êi mang KSTSR kh«ng sèt) qua 7 ®ît ®¸nh gi¸ chiÕm 86,6% trong tæng sè ng−êi mang KSTSR, tû lÖ nµy t¨ng theo løa tuæi lín dÇn vµ dao ®éng tõ 84,6% ®Õn 92,5%. Tû lÖ mang KSTL cã giao bµo chiÕm 68,5% trong tæng sè ng−êi cã giao bµo vµ cao ë nhãm 2-9 tuæi. Tû lÖ l¸ch s−ng ë nhãm 2-9 tuæi cao h¬n c¸c nhãm tuæi kh¸c p
TCNCYH 25 (5) 2003 Cì mÉu vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu: lµ miÔn dÞch (IFA) ®Ó ®¸nh gi¸ miÔn dÞch sèt rÐt ph−¬ng ph¸p chän mÉu cã môc ®Ých, tÊt c¶ c− céng ®ång. d©n cña x· (2080) dùa trªn danh s¸ch hé gia §Þnh nghÜa ca ký sinh trïng l¹nh (Non- ®×nh, tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong tõng hé ®Òu lµ fever parasite carriers or Asymtomatic ®èi t−îng cña nghiªn cøu. Malaria): “Mét ng−êi hiÖn kh«ng cã sèt hoÆc C¸c chØ sè nghiªn cøu: tû lÖ m¾c KSTSR, kh«ng cã tiÒn sö sèt gÇn ®©y cã xÐt nghiÖm ký tû lÖ ng−êi mang KST l¹nh, tû lÖ cã miÔn dÞch sinh trïng sèt rÐt d−¬ng tÝnh” [8] sèt rÐt (IFA+), tû lÖ l¸ch s−ng, chØ sè mËt ®é Theo tiªu chuÈn cña nghiªn cøu nµy: KSTSR vµ mét sè yÕu tè liªn quan: ®i rÉy, ngñ “Mét ng−êi hiÖn kh«ng sèt hoÆc tiÒn sö 3 ngµy rõng, hiÓu biÕt vµ thùc hµnh PCSR. tr−íc vµ 7 ngµy sau theo dâi kh«ng sèt cã xÐt Kü thuËt vµ c«ng cô thu thËp th«ng tin: hai nghiÖm ký sinh trïng sèt rÐt d−¬ng tÝnh”. bé c©u hái cã cÊu tróc ®Ó pháng vÊn hé gia Sèt vµ kh«ng sèt: ®¸nh gi¸ sèt b»ng kh¸m ®×nh vµ pháng vÊn c¸ nh©n, phiÕu kh¸m l©m l©m sµng vµ ®o nhiÖt ®é c¬ thÓ t¹i hè n¸ch 5 sµng, phiÕu theo dâi ng−êi mang KSTL. phót, nÕu nhiÖt ®é ≥ 37,50 C lµ cã sèt, < 37,50 C XÐt nghiÖm: LÊy lam m¸u giät ®Æc vµ giät lµ kh«ng sèt. ®µn nhuém Giªmsa, soi kÝnh hiÓn vi quang häc C¸ch tÝnh tû lÖ mang KSTL theo c«ng thøc t×m (KSTSR), ®Õm vµ ph©n líp mËt ®é KSTSR sau theo Bruce-Chwatt (1980) [1], thö huúnh quang Sè ng−êi cã KSTSR (+) kh«ng cã triÖu chøng l©m sµng (T0 < 37,50C) Tû lÖ KSTSR l¹nh = ⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ x100 (%) Tæng sè ng−êi cã KSTSR (+) TÊt c¶ c¸c ®Þnh nghÜa, ph−¬ng ph¸p xÐt Ng−êi thùc hiÖn: C¸c c¸n bé Phßng nghiÖm vµ kh¸m l©m sµng dùa theo tiªu chuÈn nghiªn cøu l©m sµng ViÖn SR-KST-CT T¦, th−êng quy cña ViÖn Sèt rÐt- Ký sinh trïng- Trung t©m PCSR tØnh Kh¸nh Hoµ, t¸c gi¶ vµ C«n trïng Trung −¬ng. c¸c céng t¸c viªn thùc hiÖn. KhÝa c¹nh ®¹o ®øc: Nghiªn cøu ®¹t ®−îc Thêi gian nghiªn cøu: tõ th¸ng 12/2000 sù tho¶ thuËn tõ ViÖn Sèt rÐt-KST-CT T¦, ®Õn th¸ng 12/2002. chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ sù ®ång ý tham gia iii. KÕt qu¶ cña ng−êi d©n trong x·. 1. T×nh tr¹ng ng−êi mang KSTL B¶ng 1: Tû lÖ ng−êi mang KSTL theo nhãm tuæi. Nhãm tuæi ≤1 2-4 5-9 10-14 ≥ 15 Tæng sè D©n sè ®iÒu tra (n) 669 1120 1563 1340 5292 (n = 9984) Sè KSTSR (+) (cã sèt) 26 66 98 61 234 485 Sè l−ît ng−êi mang KSTL 22/26 54/66 78/98 55/61 211/234 420/485 (kh«ng sèt) Tû lÖ % mang KSTL 84,6% 81,8% 79,6 90,2% 90,2% 86,6% Tû lÖ % mang KSTL/d©n sè 3,3 4,8 5,0 4,1 4,0 TÊt c¶ c¸c nhãm tuæi ®Òu mang KSTL, nhãm 2-4 vµ 5-9 gäi t¾t lµ nhãm 2-9 tuæi mang KSTL trªn d©n sè lµ cao h¬n, nh−ng ch−a thÊy cã ý nghÜa thèng kª p>0,05. 87
TCNCYH 25 (5) 2003 2. C¬ cÊu KSTSR cña ng−êi mang KSTL 66.7 70 52.4 53.8 55.3 60 50.2 47.8 50 42.9 42.8 41 P.falciparum 40 29.6 P.vivax 30 Phèi hîp (P.f + P.v) 20 4.7 3.7 5.2 10 1.9 2 0 ≤ 1 tuæi 2-4 tuæi 5-9 tuæi 10-14 tuæi ≥ 15 tuæi BiÓu ®å 1. C¬ cÊu KSTSR ë ng−êi mang KSTL theo nhãm tuæi. NhËn xÐt: chØ cã 2 loµi KSTSR ®−îc ph¸t hiÖn lµ P.falciparum vµ P. vivax, trong ®ã P.vivax chiÕm −u thÕ so víi P.falciparum ë hÇu hÕt c¸c nhãm tuæi vµ t¨ng ë c¸c nhãm tuæi lín dÇn. 3. T×nh tr¹ng ng−êi mang KSTL cã giao bµo trong m¸u ngo¹i vi B¶ng 2: Tû lÖ % l−ît ng−êi mang KSTL cã giao bµo theo nhãm tuæi. Nhãm tuæi ≤1 2-4 5-9 10-14 ≥ 15 Tæng sè L−ît ng−êi cã giao bµo 5 23 18 14 67 127 L−ît ng−êi mang KSTL cã giao bµo 3 18 16 8 42 87 Tû lÖ % 60% 78,2% 89% 71,6% 62,6% 68,5% NhËn xÐt : Giao bµo cã ë tÊt c¶ c¸c nhãm tuæi (≤ 1 tuæi: 60%; 2-4tuæi 78,2%; 5-9 tuæi: 89%, 10- 14 tuæi 71,6% vµ ≥ 15 tuæi 62,6%). Nhãm 2-9 tuæi cã tû lÖ ng−êi mang giao bµo cao h¬n c¸c nhãm kh¸c nh−ng ch−a thÊy cã ý nghÜa thèng kª víi p>0,05. 4. T×nh tr¹ng l¸ch s−ng ë ng−êi mang KSTL B¶ng 3. Tû lÖ % l¸ch s−ng ë ng−êi mang KSTL theo nhãm tuæi trong tæng sè ng−êi cã l¸ch s−ng: Nhãm tuæi ≤1 2-4 5-9 10-14 ≥ 15 Toµn d©n p Sè l¸ch s−ng ®iÒu tra 34 91 132 106 287 650 Sè ng−êi mang KSTL 4 18 25 9 26 82 cã l¸ch s−ng < 0,05 Tû lÖ % 11,6% 19,7% 19% 8,5% 9,0% 12,5% NhËn xÐt : tû lÖ l¸ch s−ng ë nhãm 2-9 tuæi (19,7 vµ 19%) cao h¬n c¸c nhãm tuæi kh¸c, nhãm tõ 10-14 trë lªn tû lÖ nµy thÊp h¬n (8,5 vµ 9,0%) cã ý nghÜa thèng kª víi p
TCNCYH 25 (5) 2003 6 5.3 5 4.6 4.2 4 3.4 3.2 3 3.1 2 2.4 2.6 1 1.8 1.3 0 ≤ 1 tuæi 2-4 tuæi 5-9 tuæi 10-14 tuæi ≥ 15 tuæi MËt ®é KSTSR (PDI) Trung b×nh HGKT BiÓu ®å 2. BiÕn thiªn gi÷a mËt ®é KSTSR vµ hiÖu gi¸ trung b×nh miÔn dÞch sèt rÐt theo nhãm tuæi cña ng−êi mang KSTL. NhËn xÐt: MËt ®é KSTSR tû lÖ nghÞch víi nhãm tuæi, hiÖu gi¸ trung b×nh thÓ sèt rÐt cã ë tÊt c¶ c¸c nhãm tuæi vµ tû lÖ thuËn theo nhãm tuæi lín dÇn ë ng−êi mang KSTL C¸c yÕu tè nguy c¬ cña sèt rÐt: B¶ng 4. Sù kÕt h¬p gi÷a yÕu tè ®i rÉy, ngñ rÉy/rõng vµ t×nh tr¹ng mang KSTL. Mang KSTL (n=420) Nhãm chøng KÕt qu¶ kÕt hîp C¸c yÕu tè (n=1260) OR AR% PAR% P §i rÉy Cã ®i rÉy 240 452 2,4 58% 33,1 P = 0,001 Kh«ng ®i rÉy 180 808 Ngñ rÉy/rõng Cã 115 209 3,0 67% 25% P = 0,001 Kh«ng 265 1051 Cã sù kÕt hîp gi÷a hai nhãm yÕu tè nguy c¬ khi bÞ nhiÔm KSTSR [3], Mét ®iÒu rÊt thó vÞ khi ®i rÉy, ngñ rÉy/rõng víi t×nh tr¹ng mang KSTL ph©n tÝch nhãm ≤ 1 tuæi cã sèt (4/26 trÎ) thÊy: t¹i ®iÓm nghiªn cøu víi OR = 2,4; 3,0; p
TCNCYH 25 (5) 2003 con th−êng thÊp h¬n hiÖu gi¸ kh¸ng thÓ cña rÉy/rõng (OR = 2,4; AR = 58%; PAR = 31,1% ë mÑ [3] [5]. §iÒu nµy cã thÓ lý gi¶i t¹i sao nhãm yÕu tè ®i rÉy vµ OR = 3,4; AR = 67%; PAR = trÎ d−íi 1 tuæi cã tû lÖ mang KSTL cao. Nhãm 25% ë yÕu tè ngñ rÉy/rõng). §iÒu ®ã cã ý 5-9 tuæi cã tû lÖ mang KSTL thÊp h¬n c¶, cã nghÜa: nÕu lo¹i trõ ®−îc c¸c yÕu tè nguy c¬ nghÜa lµ khi m¾c KSTSR th× bÞ sèt nhiÒu h¬n, trªn th× sÏ gi¶m ®−îc 58% sè ng−êi mang cã thÓ do ë nhãm tuæi nµy møc miÔn dÞch rÊt KSTL ë nhãm ®i rÉy vµ 67% sè ng−êi mang thÊp hoÆc kh«ng cã miÔn dÞch, søc ®Ò kh¸ng KSTL ë nhãm ngñ rÉy/rõng. Nguy c¬ quy thuéc cña c¬ thÓ kÐm. V× vËy khi bÞ nhiÔm KSTSR quÇn thÓ PAR% nghÜa lµ sÏ cã 31,1% sè ng−êi kh¶ n¨ng g©y sèt ë nhãm trÎ nµy cao h¬n. ë mang KSTL ë nhãm ®i rÉy vµ 25% sè ng−êi nhãm tuæi ng−êi lín, do bÞ tiÕp xóc liªn tôc víi mang KSTL ë nhãm ngñ rÉy/rõng lµ do c¸c yÕu KSTSR theo thêi gian sèng nªn trong vïng cã tè trªn g©y nªn, nÕu kh«ng tiÕp xóc víi c¸c yÕu sèt rÐt l−u hµnh nªn miÔn dÞch lu«n ®−îc cñng tè trªn th× sÏ gi¶m ®i ®−îc 31,1% sè ng−êi cè. V× vËy triÖu chøng sèt vµ c¸c dÊu hiÖu l©m mang KSTL ë nhãm ®i rÉy vµ 25% sè ng−êi ë sµng kh¸c th−êng Ýt hoÆc nÕu cã chØ tho¶ng nhãm ngñ rÉy/rõng trong quÇn thÓ. qua. V. KÕt luËn C¬ cÊu KSTSR (biÓu ®å 1) cho thÊy; tû lÖ 1) Trong 2 n¨m tiÕn hµnh nghiªn cøu P.vivax (52%) cao h¬n P.falciparum (45%) ë 9984 l−ît ng−êi, ®· ph¸t hiÖn 485 l−ît ng−êi hÇu hÕt c¸c nhãm tuæi. So víi tû lÖ nµy chung mang KSTSR, trong ®ã 420/485 l−ît ng−êi cho c¶ n−íc n¨m 2001 P.falciparum lµ 76%, mang KSTL chiÕm tû lÖ 86,6% trong tæng sè P.vivax 22% phèi hîp 2%. §iÒu nµy cã thÓ gi¶i ng−êi mang KSTSR, nhãm 2-9 tuæi cã tû lÖ thÝch do ®iÒu trÞ c¸c ca bÖnh sèt rÐt ë ®©y lµ mang KSTL cao h¬n c¸c nhãm tuæi kh¸c. kh«ng tiÖt c¨n, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng t¸i nhiÔm vµ 2) Tû lÖ mang giao bµo ë nhãm 2-9 tuæi t¸i ph¸t cao mµ hËu qu¶ lµ t×nh tr¹ng mang cao chøng tá x· nghiªn cøu cã sèt rÐt l−u hµnh mÇm bÖnh sèt rÐt ë ®©y lu«n tån t¹i. vµ l©y truyÒn sèt rÐt m¹nh trong céng ®ång. ChØ sè giao bµo chØ ra kh¶ n¨ng bÞ l©y 3) Ng−êi mang KSTL ®ång thêi cã l¸ch nhiÔm vµ kh¶ n¨ng lan truyÒn cña bÖnh sèt rÐt s−ng cã tû lÖ chung lµ 12,4%, nh−ng tû lÖ nµy trong céng ®ång. ChØ sè giao bµo (b¶ng 2) ph¸t cao ë nhãm 2-9 tuæi (19,5) víi p
TCNCYH 25 (5) 2003 n¨m 1991 – 2000. Nhµ xuÊt b¶n Y häc, Hµ 6. Lôc V¨n Tuyªn (1997), T×nh h×nh sèt rÐt Néi, tr.14-36. vµ c«ng t¸c phßng chèng cña tØnh Kh¸nh Hoµ. Dù ¸n nghiªn cøu sèt rÐt Kh¸nh Phó. Nhµ xuÊt 3. NguyÔn §×nh N¨m, NguyÔn Thä ViÔn vµ b¶n y häc, Hµ Néi. Tr. 11 - 14. CS (2001), “T×nh h×nh sèt rÐt ë trÎ míi sinh ®Õn 12 th¸ng tuæi t¹i Kh¸nh Phó, Kh¸nh VÜnh, 7. NguyÔn Thä ViÔn, Ron P. Mar chand vµ Kh¸nh Hoµ”, Kû yÕu CTNCKH 1996-2000, Bé CTV (1996): Mét sè nhËn xÐt vÒ ng−êi kh«ng Y tÕ - ViÖn SR-KST-CT , NXB Y häc, Hµ Néi . sèt mang ký sinh trïng sèt rÐt ë x· Kh¸nh Phó. Tr. 109-118. Kû yÕu c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc 1996- 2000. ViÖn Sèt rÐt - Ký sinh trïng - C«n trïng 4. §oµn H¹nh Nh©n, Lª V¨n Tíi, N«ng ThÞ Trung −¬ng. Bé Y tÕ. Nhµ xuÊt b¶n Y häc TiÕn, NguyÔn Minh S¬n vµ CS (2001), §¸nh 2001. gi¸ hiÖu qu¶ c¸c biÖn ph¸p PCSR thÝch hîp ë vïng s©u, vïng xa. Kû yÕu c«ng tr×nh nghiªn 8. ViÖn SR - KST -CT T¦ (1998): §Þnh cøu khoa häc 1996-2000, ViÖn Sèt rÐt - KST - nghÜa ca bÖnh sèt rÐt chuÈn vµ c¸c chØ sè dÞch CT.T¦, Tr.22-27. tÔ häc thùc hµnh do Héi nghÞ c¸c n−íc khu vùc s«ng Mª K«ng khuyÕn nghÞ 1998. T¹p chÝ 5. Vò ThÞ Phan (1996) “MiÔn dÞch sèt rÐt ë phßng chèng sèt rÐt vµ c¸c bÖnh ký sinh trïng, ViÖt Nam”, DÞch tÔ häc bÖnh sèt rÐt vµ phßng ViÖn SR-KST-CT, Hµ Néi 2000. Tr:7-11. chèng sèt rÐt ë ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n Y häc, Hµ Néi Abstract Epidemiological characteristics of Asymptomatic malaria situation in a high malarial endemic and remote commune The rate of asymptomatic malaria state (non-fever parasite carriers) was 86,6% of the total parasite carriers in 7 assessments, this rate increased with age group and fluctuated between 84,6% and 92,5%. The rate of gametocyte carriers of the asymptomatic malaria, counting for 68,5% of total gametocyte carriers and increased with age group of 2-9. The rate of splenomegaly in age group of 2-9 is higher than that of others age group, with p

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2066 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.