intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài báo cáo ' XÁC ĐỊNH CẦU TẠO LẬP NHÃN HIỆU CHỨNG NHẬN CAM BÙ HUYỆN HƯƠNG SƠN, TỈNH HÀ TĨNH '

Chia sẻ: Vồng Cầu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

67
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hương Sơn là một huyện nằm phía Tây Bắc tỉnh Hà Tĩnh, nơi đây được biết đến với sản phẩm nông nghiệp giá trị là Cam Bù đã được Bộ Nông nghiệp cho vào danh sách cần bảo tồn quỹ gen. Tuy nhiên, sản xuất và tiêu thụ Cam Bù ở đây vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề tiêu thụ sản phẩm. Trong những năm gần đây, các kênh hàng tiêu thụ Cam Bù rất bấp bênh, giá bán không ổn định, xa thị trường các thành phố lớn. Ngoài ra, do nhãn hiệu...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài báo cáo ' XÁC ĐỊNH CẦU TẠO LẬP NHÃN HIỆU CHỨNG NHẬN CAM BÙ HUYỆN HƯƠNG SƠN, TỈNH HÀ TĨNH '

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 5: 687 - 695 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI X¸C §ÞNH CÇU T¹O LËP NH·N HIÖU CHøNG NHËN CAM Bï HUYÖN H¦¥NG S¥N, TØNH Hμ TÜNH Defining the Demand for Establishing the Cam Bu Certification Trademark in Huong Son District, Ha Tinh Province Nguyễn Văn Song1, Nguyễn Đình Hả2, Thái Thị Nhung1, Phạm Thanh Lan1, Vi Văn Năng1 1 Khoa Kinh tế & Phát triển nông thôn, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 2 Sở Khoa học và Công nghệ Hà Tĩnh Địa chỉ Email tác giả liên hệ: nguyenvansong@yahoo.com TÓM TẮT Hương Sơn là một huyện nằm phía Tây Bắc tỉnh Hà Tĩnh, nơi đây được biết đến với sản phẩm nông nghiệp giá trị là Cam Bù đã được Bộ Nông nghiệp cho vào danh sách cần bảo tồn quỹ gen. Tuy nhiên, sản xuất và tiêu thụ Cam Bù ở đây vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề tiêu thụ sản phẩm. Trong những năm gần đây, các kênh hàng tiêu thụ Cam Bù rất bấp bênh, giá bán không ổn định, xa thị trường các thành phố lớn. Ngoài ra, do nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù chưa được tạo lập nên xảy ra sự pha trộn về sản phẩm, “hàng nhái” Cam Bù xuất hiện nhiều nơi trên thị trường. Nghiên cứu này được tiến hành nhằm xác định cầu tạo lập nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù để có những cơ chế tác động hỗ trợ tích cực về tạo lập nhãn hiệu chứng nhận cho Cam Bù, mở rộng thị trường và đảm bảo quyền sở hữu. Thông qua việc phân tổ thống kê 60 hộ điều tra theo 3 quy mô sản lượng khác nhau và sử dụng phương pháp tạo dựng thị trường (CVM), nghiên cứu đã xác định được mức sẵn lòng chi trả kinh phí của 3 nhóm hộ. Sau đó tiến hành thiết lập đường cầu mô tả mức “sẵn lòng chi trả” của các hộ về việc được tạo lập nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù và tính toán tổng quỹ hàng năm do người dân đóng góp cho việc tạo lập trên. Nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp nhằm đáp ứng cầu tạo lập nhãn hiệu chứng nhận cho Cam Bù Hương Sơn. Từ khóa: Cam Bù, nhãn hiệu chứng nhận (NHCN), nhu cầu, nông hộ. SUMMARY Huong Son district, located in the northwest of Ha Tinh province has been well-know with a special and valuable fruit tree namely Cam Bu. This orange spicy has been in the list of preserved gene fruit tree by Ministry of Agriculture. However, this fruit-tree has faced difficulties in production and marketing such as unstable market channels, fluctuated prices and long distant to main market. In addition, Cam Bu certification trademark has not established yet, so there were Cam Bu mixed products, Cam Bu counterfeits have been still sold in the markets. This study is to define demand for establishing the Cam Bu certification trademark. Thence, we will propose mechanisms to assist establishment the Cam Bu certification trademark positively, expand market and ensure the property right. Sixty households at 3 production scales were surveyed and analyzed. Contingent Valuation Method was applied to define the demand by assessing the willingness to pay of farmers for establishing the Cam Bu certification trademark. A demand curve describing the willingness to pay of households has been constructed. We also calculated all amount from contribution of fruit farmers every year. Finally, we proposed several solutions to the establishment of the Cam Bu certification trademark. Key words: Cam Bu, certification trademark, demand, establishing, households. 687
  2. Xác định cầu tạo lập nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh 1. §ÆT VÊN §Ò thiÖn, ng−êi s¶n xuÊt vÉn thiÕu th«ng tin cô thÓ. §Ó hç trî c¸c ®Þa ph−¬ng t¹o lËp NHCN, Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, s¶n xuÊt s¶n NHTT cho c¸c ®Æc s¶n, Bé Khoa häc - C«ng phÈm ®Æc s¶n cã chÊt l−îng cao ®ang lμ nghÖ ®· phª duyÖt Danh môc dù ¸n thuéc h−íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng cho n«ng nghiÖp ch−¬ng tr×nh hç trî ph¸t triÓn tμi s¶n trÝ tuÖ ViÖt Nam. §èi víi c¸c ®Æc s¶n cña ®Þa ®Ó tuyÓn chän thùc hiÖn n¨m 2009-2010. ph−¬ng, nÕu viÖc x©y dùng chØ dÉn ®Þa lý Trong ®ã hç trî x©y dùng, qu¶n lý vμ ph¸t kh«ng phï hîp hoÆc ch−a cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn triÓn 10 NHTT vμ 14 NHCN th«ng qua viÖc cÇn thiÕt th× viÖc b¶o hé ®Þa danh d−íi h×nh x©y dùng vμ triÓn khai c¸c dù ¸n. thøc nh·n hiÖu chøng nhËn, nh·n hiÖu tËp H−¬ng S¬n lμ mét huyÖn miÒn nói n»m thÓ (NHCN, NHTT) lμ lùa chän tèt nhÊt phÝa T©y B¾c tØnh Hμ TÜnh còng thuéc vïng nh»m ®¶m b¶o vμ n©ng cao gi¸ trÞ cho ®Æc cã dù ¸n, víi c©y ¨n qu¶ næi tiÕng cã gi¸ trÞ s¶n ®ã. lμ Cam Bï. §©y lμ lo¹i ®Æc s¶n ®−îc Bé HiÖn nay, trªn thÕ giíi viÖc t¹o lËp nh·n n«ng nghiÖp cho vμo danh s¸ch cÇn b¶o tån hiÖu cho c¸c s¶n phÈm ®Æc thï ®ang rÊt ph¸t quü gen. §Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh th−¬ng m¹i triÓn. Mét sè n−íc nh− Ph¸p, Colombia, Mü, ho¸ s¶n phÈm nμy, cÇn ph¶i t¹o lËp NHCN Italy còng ®· cã kinh nghiÖm x©y dùng nh·n cho Cam Bï. Nh−ng vÊn ®Ò nμy ë ®©y vÉn hiÖu cho s¶n phÈm r−îu vang, cμ phª, s÷a ch−a ®−îc chó träng nªn Cam Bï ch−a ®−îc t−¬i, dÞch vô du lÞch v.v… Nghiªn cøu cña nhiÒu thÞ tr−êng biÕt ®Õn vμ cã sù pha trén Jocams Hackner & Astri Muren (2004) cã vÒ s¶n phÈm. V× vËy, môc tiªu nghiªn cøu tªn "Trade mark dilution - A welfare nμy nh»m ®¸nh gi¸ t×nh h×nh s¶n xuÊt vμ acamlysis" ph©n tÝch ¶nh h−ëng cña nh·n tiªu thô Cam Bï cña huyÖn thêi gian qua hiÖu tíi phóc lîi cho thÊy r»ng: nh·n hiÖu ®Ó lμm c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh cÇu t¹o lËp kh«ng nh÷ng ¶nh h−ëng tíi kh¶ n¨ng c¹nh NHCN Cam Bï, x¸c ®Þnh cÇu t¹o lËp tranh, quyÒn lîi cña ng−êi s¶n xuÊt mμ cßn NHCN Cam Bï vμ ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ¶nh h−ëng réng tíi thay ®æi viÖc ph©n phèi nh»m ®¸p øng cÇu t¹o lËp NHCN Cam Bï. phóc lîi x· héi cña ng−êi s¶n xuÊt vμ ng−êi Bμi viÕt nμy tr×nh bμy c¸c kÕt qu¶ nghiªn tiªu dïng ë Mü vμ EU. cøu trªn ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng c¬ chÕ t¸c ®éng HiÖn t¹i, viÖc t¹o lËp NHCN, NHTT lμ hç trî tÝch cùc vÒ t¹o lËp NHCN cho Cam mét vÊn ®Ò kh¸ míi ë ViÖt Nam nªn cßn gÆp Bï, më réng thÞ tr−êng vμ ®¶m b¶o quyÒn nhiÒu khã kh¨n vμ h¹n chÕ. Mét sè t¸c gi¶ së h÷u. nh−: Lª Xu©n Tïng (2005) ®· ®−a ra 5 b−íc ®Ó x©y dùng vμ ph¸t triÓn mét nh·n hiÖu. 2. NGUåN Sè LIÖU Vμ PH¦¥NG NguyÔn Quèc ThÞnh (2008) b¸o c¸o trong héi th¶o “X©y dùng, triÓn khai dù ¸n x¸c lËp, PH¸P NGHI£N CøU qu¶n lý vμ ph¸t triÓn NHTT, NHCN” ®· cho 2.1. Nguån sè liÖu thø cÊp thÊy nh÷ng h¹n chÕ trong ph¸t triÓn nh·n Sè liÖu thø cÊp vÒ t×nh h×nh chung cña hiÖu tËp thÓ t¹i mét sè ®Þa ph−¬ng. Thèng kª ngμnh trång Cam Bï cña huyÖn ®−îc thu c¸c ®¬n ®¨ng ký NHCN, NHTT cho thÊy: thËp tõ phßng thèng kª, phßng NN & PTNT TÝnh tõ ngμy LuËt Së h÷u trÝ tuÖ cã hiÖu lùc H−¬ng S¬n, UBND c¸c x·. (01/07/2006) ®Õn nay míi cã 17 ®¬n ®¨ng ký NHCN vμ 46 ®¬n ®¨ng ký NHTT mang ®Þa 2.2. Nguån sè liÖu s¬ cÊp danh (Côc Së h÷u trÝ tuÖ, 2008). ViÖc t¹o lËp Sè liÖu t×nh h×nh s¶n xuÊt, tiªu thô nh·n hiÖu cho c¸c ®Æc s¶n vÉn ch−a hoμn Cam Bï cña c¸c hé, cÇu t¹o lËp nh·n hiÖu 688
  3. Nguyễn Văn Song, Nguyễn Đình Hả, Thái Thị Nhung, Phạm Thanh Lan, Vi Văn Năng chøng nhËn Cam Bï ®−îc thu thËp cô thÓ ®¬n gi¶n r»ng hä s½n lßng chi tr¶ bao nhiªu tõ 60 hé trång cam, 15 t¸c nh©n tiªu thô vμ tiÒn cho viÖc t¹o lËp NHCN Cam Bï? Hé 10 c¸n bé qu¶n lý. §Ó cã thÓ ®−a ra ®−îc ®iÒu tra sÏ tù ®−a ra møc gi¸ mμ hä thÊy nh÷ng sè liÖu cã tÝnh chÊt tæng quan nhÊt phï hîp víi m×nh nhÊt. PhÇn ph−¬ng ph¸p vμ kh«ng bÞ sai lÖch thèng kª qu¸ nhiÒu, 60 ®Êu thÇu, tr−íc tiªn c¸c chñ hé sÏ ®−îc hái hé ®iÒu tra ®−îc ph©n tæ thμnh 3 quy m« hä cã s½n lßng chi tr¶ mét kho¶n tiÒn X nμo theo c¸c møc s¶n l−îng: 20 hé quy m« lín cã ®ã cho viÖc t¹o lËp NHCN Cam Bï kh«ng? s¶n l−îng Cam Bï trªn 2 tÊn/n¨m; 20 hé NÕu c©u tr¶ lêi lμ “cã”, c©u hái trªn sÏ ®−îc quy m« võa cã s¶n l−îng 1 - 2 tÊn/n¨m vμ lÆp l¹i víi mét møc tiÒn cao h¬n mét tû lÖ 20 hé quy m« nhá cã s¶n l−îng d−íi 1 nμo ®ã, cho ®Õn khi nhËn ®−îc c©u tr¶ lêi lμ tÊn/n¨m. “kh«ng” th× kÕt thóc. Gi¸ trÞ nhËn ®−îc 2.3. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch vμ xö lý sè tr−íc c©u tr¶ lêi lμ “kh«ng” ®−îc hiÓu lμ liÖu møc s½n lßng tr¶ lín nhÊt. NÕu c©u tr¶ lêi lμ “kh«ng”, c©u hái trªn sÏ ®−îc lÆp l¹i víi §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu nghiªn cøu, ngoμi mét møc tiÒn thÊp h¬n, cho ®Õn khi nhËn sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng nh−: ®−îc c©u tr¶ lêi lμ “cã”. Gi¸ trÞ nhËn ®−îc chän ®iÓm vμ chän mÉu nghiªn cøu, ph−¬ng tr−íc c©u tr¶ lêi lμ “cã” ®−îc hiÓu lμ møc ph¸p thu thËp th«ng tin, thèng kª kinh tÕ, s½n lßng tr¶ lín nhÊt. so s¸nh th× ph−¬ng ph¸p chÝnh ®−îc sö dông trong nghiªn cøu nμy lμ ph−¬ng ph¸p t¹o dùng thÞ tr−êng (Contingent Valuation 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vμ TH¶O Method - CVM) nh»m x¸c ®Þnh møc s½n LUËN lßng chi tr¶ (WTP – Willingness to pay) cho 3.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt vμ tiªu thô Cam kinh phÝ t¹o lËp NHCN Cam Bï cña c¸c hé. Bï cña huyÖn H−¬ng S¬n Ph−¬ng ph¸p CVM ®−îc sö dông nh»m Cam Bï lμ mét trong nh÷ng ®Æc s¶n næi t¹o dùng mét thÞ tr−êng khi mμ hiÖn t¹i tiÕng, cã nguån gèc l©u ®êi cña H−¬ng S¬n, ch−a cã thÞ tr−êng vÒ mét lo¹i hμng ho¸, dÞch lμ lo¹i c©y b¶n ®Þa ®−îc chän läc tù nhiªn vô nμo ®ã. C¸c hé trång Cam Bï trong mÉu qua hμng tr¨m n¨m vμ tån t¹i ®Õn ngμy ®iÒu tra ®−îc coi lμ t¸c nh©n tham gia vμo nay. §©y lμ lo¹i c©y cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, thÞ tr−êng. C¸c hé tr−íc tiªn sÏ ®−îc giíi mang l¹i thu nhËp chÝnh cho ng−êi d©n thiÖu, m« t¶ ®Ó hiÓu râ ®−îc lîi Ých cña viÖc (kho¶ng 80% thu nhËp cña c¸c hé n«ng d©n t¹o lËp NHCN Cam Bï - “hμng ho¸, dÞch vô trong khu vùc cã ®−îc tõ Cam Bï). §Êt ®ai cÇn mua”. Sau ®ã, hé sÏ ®−îc hái vÒ møc s½n H−¬ng S¬n cã thæ nh−ìng ®Æc biÖt phï hîp lßng chi tr¶ (WTP) cña m×nh khi ®−îc t¹o lËp ®Ó trång Cam Bï. Tuy nhiªn, theo thèng kª NHCN Cam Bï. §−êng cÇu vÒ viÖc ®−îc t¹o cña huyÖn H−¬ng S¬n, trong nh÷ng n¨m lËp NHCN Cam Bï ®−îc m« t¶ nh− lμ ®−êng gÇn ®©y, n¨ng suÊt, diÖn tÝch vμ s¶n l−îng “s½n lßng chi tr¶”. Cam Bï cã nhiÒu biÕn ®éng do bÖnh Sö dông kÕt hîp c©u hái më (Open - Greening vμ tμn lôi ph¸ ho¹i khiÕn ng−êi Ended Question) ®Ó t×m hiÓu c¸c gi¸ trÞ cña d©n chÆt bá v−ên cam. Tõ chç tæng diÖn tÝch møc s½n lßng tr¶ vμ kü thuËt trß ®Êu thÇu lμ 1000 ha, ®Õn n¨m 2008 chØ cßn 200 ha, (Bidding Game) ®Ó t×m hiÓu møc s½n lßng trong ®ã diÖn tÝch cho s¶n phÈm lμ 140 ha, tr¶ cao nhÊt cña ng−êi ®−îc hái. PhÇn c©u chiÕm 70% víi h¬n 1000 hé cã v−ên cam hái më, c¸c hé ®iÒu tra sÏ ®−îc hái mét c¸ch (B¶ng 1). 689
  4. Xác định cầu tạo lập nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh B¶ng 1. BiÕn ®éng diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng Cam Bï qua c¸c n¨m Năm 2006/1995 2008/2006 Chỉ tiêu ĐVT 1995 2000 2006 2008 (%) (%) - Diện tích cho quả ha 202 146 116 140 57,43 120,69 - Năng suất tạ/ha 33,00 26,32 24,47 65 74,15 265,63 - Sản lượng tấn 666,70 389,80 285,60 910 42,84 318,63 Nguồn: Phòng Nông nghiệp huyện Hương Sơn, 2009 B¶ng 1 còng cho thÊy chØ sau h¬n 10 Nh×n chung, s¶n xuÊt vμ tiªu thô Cam n¨m, diÖn tÝch Cam Bï ®· gi¶m 86 ha b»ng Bï ë H−¬ng S¬n vÉn cßn gÆp nhiÒu khã 42,57% so víi n¨m 1995. DiÖn tÝch Cam Bï kh¨n. Gièng kh«ng ®¶m b¶o chÊt l−îng, s©u chñ yÕu tËp trung ë c¸c v−ên ®åi, hé quy m« bÖnh ph¸ h¹i ch−a cã c¸ch phßng chèng, kü lín ë c¸c th«n, xãm, vïng s©u, vïng xa, d©n thuËt thiÕt kÕ, qu¶n lý v−ên cam cña c¸c hé c− th−a, ®Þa h×nh bÞ chia c¾t, phøc t¹p ®Ó ch−a tèt. Tiªu thô Cam Bï gi¸ c¶ kh«ng æn h¹n chÕ kh¶ n¨ng l©y lan s©u bÖnh. §Õn ®Þnh, kªnh tiªu thô ®¬n lÎ, kh«ng cã hîp n¨m 2008, Cam Bï dÇn ®−îc kh«i phôc trë ®ång, xa thÞ tr−êng c¸c thμnh phè lín, l¹i do thêi tiÕt khÝ hËu thuËn lîi h¬n vμ s©u NHCN Cam Bï ch−a ®−îc x©y dùng nªn cã bÖnh cã gi¶m. DiÖn tÝch trång míi t¨ng lªn ë sù pha trén vÒ s¶n phÈm. c¸c hé quy m« lín sau khi cã chÝnh s¸ch giao 3.2. CÇu t¹o lËp NHCN Cam Bï H−¬ng ®Êt giao rõng. N¨ng suÊt t¨ng ®ét biÕn (65 S¬n t¹/ha) khiÕn s¶n l−îng còng t¨ng lªn ®¹t 910 tÊn, gi¸ trÞ t−¬ng ®−¬ng 30 tû ®ång. Ph¸t triÓn c©y Cam Bï kh«ng nh÷ng Cam Bï lμ s¶n phÈm kh«ng cßn l¹ víi mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®¶m b¶o cuéc ng−êi d©n H−¬ng S¬n, c¸c ®Þa bμn xung sèng cña ng−êi d©n mμ cßn gióp H−¬ng S¬n quanh vμ thÞ tr−êng NghÖ An, nh−ng cßn b¶o tån ®−îc quü gen cña lo¹i c©y ¨n qu¶ cã míi l¹ víi c¸c tØnh thμnh phè trong c¶ n−íc. gi¸ trÞ nμy. ThÕ nh−ng, ®Õn nay vÉn ch−a cã HiÖn t¹i, viÖc tiªu thô Cam Bï vÉn cßn gÆp tæ chøc nμo ®øng ra t¹o lËp nh·n hiÖu cho nhiÒu khã kh¨n, Cam Bï ®−îc b¸n tù do Cam Bï. §©y lμ mét trong nh÷ng lý do khiÕn trªn thÞ tr−êng, kh«ng cã nh·n hiÖu chøng cho s¶n phÈm cña ng−êi n«ng d©n kh«ng nhËn. Träng ®iÓm tiªu thô Cam Bï chñ yÕu ®−îc b¸n réng r·i trªn thÞ tr−êng vμ s¶n lμ t¹i c¸c chî ®Þa ph−¬ng trong tØnh vμ chî l−îng ch−a t−¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña Vinh. H×nh thøc tiªu thô bÊp bªnh, kh«ng cã hîp ®ång; 85% s¶n l−îng Cam Bï ®−îc c¸c vïng. “Hμng nh¸i” Cam Bï vÉn cßn xuÊt hé b¸n cho ng−êi thu gom vμ b¸n bu«n; 60% hiÖn nhiÒu n¬i trªn thÞ tr−êng, lμm tæn h¹i l−îng s¶n phÈm nμy ®−îc ®em tiªu thô ë chî ®Õn danh tiÕng, uy tÝn cña s¶n phÈm. Do ®ã, Vinh d−íi nh·n hiÖu cam Vinh, 40% tiªu thô mét vÊn ®Ò cÇn sím triÓn khai lμ t¹o lËp t¹i c¸c chî ®Þa ph−¬ng. NHCN cho Cam Bï H−¬ng S¬n. Gi¸ b¸n Cam Bï kh«ng æn ®Þnh qua c¸c 3.2.1. CÇu cña c¸c hé trång Cam Bï vÒ t¹o n¨m vμ qua c¸c thêi ®iÓm b¸n. Theo ý kiÕn lËp NHCN cña c¸c hé th× Cam Bï n¨m nay ®−îc mïa VÒ phÝa ng−êi d©n, kÕt qu¶ nghiªn cøu nªn gi¸ thÊp h¬n so víi nh÷ng n¨m tr−íc. Gi¸ cao nhÊt ë ®Çu vô lμ 35.000 ®ång/kg. cho thÊy, cã ®Õn 91,67% hé trång cam cho Trong khi nh÷ng n¨m tr−íc cã khi lªn ®Õn r»ng khã kh¨n trong tiªu thô lμ do ch−a cã 50.000 ®ång/kg. Gi¸ b×nh qu©n chung lμ nh·n hiÖu cho s¶n phÈm. §Ó thóc ®Èy qu¸ 22.000 ®ång/kg. ChØ mét sè hé quy m« lín tr×nh th−¬ng m¹i ho¸ s¶n phÈm Cam Bï, b¸n ®−îc víi gi¸ cao h¬n tõ 2-3 ngh×n 83,33% sè hé ®iÒu tra cho r»ng cÇn thiÕt ph¶i ®ång/kg, v× hä ®· cã uy tÝn vÒ chÊt l−îng cam t¹o lËp NHCN Cam Bï vμ cã 90% hé ®ång ý ®¶m b¶o nhê ®Çu t− ®óng c¸ch vμ hîp lý. ®ãng kinh phÝ. Sè hé kh«ng ®ång ý ®ãng kinh 690
  5. Nguyễn Văn Song, Nguyễn Đình Hả, Thái Thị Nhung, Phạm Thanh Lan, Vi Văn Năng phÝ (chiÕm 10%) mét phÇn do s¶n l−îng cam nhiÒu vμo c¸ch nghÜ, quan ®iÓm, møc ®é hiÓu cña hä Ýt vμ mét phÇn do tæng thu nhËp cña biÕt vμ sù kú väng cña hä sau khi cã NHCN hä thÊp, kh«ng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ thªm mét Cam Bï. V× thÕ, møc s½n lßng tr¶ cña c¸c hé kho¶n kinh phÝ nμo kh¸c hμng n¨m. lμ kÐm tËp trung, mçi hé ®ång ý ®ãng gãp víi Tuy nhiªn, tû lÖ ng−êi d©n hiÓu biÕt vÒ c¸c møc kh¸c nhau vμ cã sù chªnh lÖch kh¸ c¸c thñ tôc t¹o lËp NHCN míi chØ chiÕm lín gi÷a hé quy m« lín vμ hé quy m« nhá 10% sè hé pháng vÊn, cßn l¹i 90% lμ ch−a (gÊp 3,5 lÇn). tõng t×m hiÓu vÒ quy tr×nh t¹o lËp NHCN. Thø nhÊt, Møc s½n lßng chi tr¶ cña Do hä ch−a cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn c¸c kªnh nhãm hé quy m« nhá: Hé quy m« nhá lμ th«ng tin vÒ héi nhËp vμ nh·n hiÖu hμng nh÷ng hé cã s¶n l−îng Cam Bï hμng n¨m ho¸, ®Æc biÖt NHCN cßn ch−a ®−îc phæ biÕn cßn Ýt. §©y th−êng lμ c¸c hé trång míi v−ên hiÖn nay. VËy nªn, c«ng t¸c tuyªn truyÒn, cam hoÆc lμ nh÷ng hé cã v−ên cam bÞ s©u häc tËp lμ rÊt cÇn thiÕt. §iÒu nμy cho phÐp bÖnh ph¸ h¹i gÇn hÕt. Nh÷ng hé nμy cã møc ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p tr−íc khi tiÕn hμnh t¹o lËp thu nhËp tõ cam thÊp, b×nh qu©n chØ 17,43 NHCN, cÇn ph¶i tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o triÖu ®ång/hé/n¨m. VËy nªn, møc s½n lßng tuyªn truyÒn, phæ biÕn gi¸ trÞ, thñ tôc t¹o tr¶ cña c¸c hé nμy còng bÞ h¹n chÕ, hä sî rñi lËp NHCN Cam Bï cho ng−êi d©n. ro vμ chÊp nhËn víi thùc tr¹ng tiªu thô Cam §−êng cÇu biÓu diÔn møc s½n lßng chi Bï nh− hiÖn t¹i. tr¶ cña hé ®Ó t¹o lËp NHCN Cam Bï §−êng cÇu ph¶n ¸nh møc s½n lßng tr¶ Møc s½n lßng tr¶ cña c¸c hé phô thuéc cña c¸c hé quy m« nhá thÓ hiÖn ë h×nh 1. 250 200 WTP (nghìn đồng 200 150 150 100 100 50 0 0 2 4 6 8 Hộ H×nh 1. §−êng cÇu biÓu diÔn møc s½n lßng tr¶ cña hé quy m« nhá Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra hộ, 2009 Møc s½n lßng tr¶ lμ rÊt thÊp, b×nh qu©n (WTP). Tøc lμ møc gi¸ cã ¶nh h−ëng kh¸ lín chØ 90.000 ®ång/n¨m. tíi quyÕt ®Þnh ®ång ý tham gia cña hé. §iÒu §−êng cÇu kh¸ co d·n, ®iÒu nμy thÓ hiÖn nμy cã thÓ do c¸c hé nμy ch−a thùc sù quan chØ cÇn sù thay ®æi nhá cña møc gi¸ t©m tíi s¶n l−îng cam cña m×nh. (Willingness to Pay - WTP) th× sè hé ®ång ý Thø hai, Møc s½n lßng chi tr¶ cña tham gia còng thay ®æi lín. ë møc chi tr¶ lμ nhãm hé quy m« võa: Hé quy m« võa lμ 200.000 ®ång/n¨m chØ cã 1 hé tham gia (5%), nh÷ng hé cã s¶n l−îng Cam Bï b×nh qu©n nh−ng ë møc 100.000 ®ång/n¨m th× cã ®Õn 7 tõ 1-2 tÊn/n¨m. So víi hé quy m« nhá th× hé ®ång ý (chiÕm 35%). Nh− vËy, hé quy m« møc s½n lßng tr¶ cña c¸c hé nμy cao h¬n, nhá kh¸ nh¹y c¶m víi møc gi¸ s½n lßng tr¶ møc cao nhÊt lμ 400.000 ®ång/n¨m. Møc 691
  6. Xác định cầu tạo lập nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh s½n lßng tr¶ b×nh qu©n ®¹t 222.500 víi sù thay ®æi cña møc s½n lßng tr¶. Sè hé ®ång/n¨m. §iÒu nμy cho phÐp kh¼ng ®Þnh, ®ång ý tr¶ ë møc 400.000 ®ång/n¨m rÊt Ýt, ngoμi yÕu tè tæng thu nhËp th× møc s¶n chØ cã 1 hé trong sè 20 hé ®iÒu tra (chiÕm l−îng cam hμng n¨m cã ¶nh h−ëng lín ®Õn 5%). Cßn ë møc thÊp nhÊt lμ 150.000 quyÕt ®Þnh chi tr¶ kinh phÝ cho t¹o lËp ®ång/n¨m chiÕm tû lÖ 35% sè hé ®iÒu tra. NHCN Cam Bï cña hé. KÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy, c¸c hé nμy §−êng cÇu co d·n ®èi víi møc gi¸ (trong còng ch−a thùc sù quan t©m tíi s¶n l−îng tr−êng hîp cña c¸c nhãm hé cã quy m« võa) cam cña m×nh. Khi gi¸ thÊp th× sè hé tham ®iÒu nμy cho biÕt sè hé tham gia rÊt nh¹y c¶m gia nhiÒu h¬n vμ ng−îc l¹i. 450 400 400 WTP (nghìn đồng 350 300 300 250 200 200 150 150 100 50 0 0 2 4 6 8 Hộ H×nh 2. §−êng cÇu biÓu diÔn møc s½n lßng tr¶ cña hé quy m« võa Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra hộ, 2009 700 600 600 500 WTP (nghìn đồng 500 450 400 350 300 300 200 200 100 0 0 2 4 6 8 Hộ H×nh 3. §−êng cÇu biÓu diÔn møc s½n lßng tr¶ cña hé quy m« lín Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra hộ, 2009 Thø ba, Møc s½n lßng chi tr¶ cña nhãm c¸c hé nμy (chiÕm 88% tæng thu nhËp). V× cã hé quy m« lín: Hé quy m« lín lμ nh÷ng hé s¶n l−îng Cam Bï lín nªn vÊn ®Ò tiªu thô quy m« gia tr¹i, nhËn ®Êt tõ chÝnh s¸ch s¶n phÈm cña nhãm hé nμy gÆp rÊt nhiÒu giao ®Êt giao rõng. Hä lμ nh÷ng ng−êi rÊt khã kh¨n. Do ®ã, so víi 2 nhãm hé trªn, c¸c m¹nh d¹n trong ph¸t triÓn kinh tÕ v−ên, hé nμy rÊt quan t©m ®Õn viÖc t¹o lËp trong ®ã Cam Bï lμ nguån thu chÝnh cña NHCN Cam Bï. 692
  7. Nguyễn Văn Song, Nguyễn Đình Hả, Thái Thị Nhung, Phạm Thanh Lan, Vi Văn Năng 700 600 600 WTP (nghìn đồng 500 500 400 350 300 300 200 200 150 100 0 Hộ 0 5 10 15 20 H×nh 4. §−êng cÇu biÓu diÔn møc s½n lßng tr¶ cña c¸c hé Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra hộ, 2009 ë møc s½n lßng tr¶ tõ 450 - 600 ngh×n thay ®æi nhiÒu, hay hé ch−a thùc sù quan ®ång/n¨m, ®−êng cÇu Ýt co d·n ®èi víi gi¸, t©m nhiÒu ®Õn møc s¶n l−îng cam cña chøng tá c¸c hé nμy Ýt nh¹y c¶m víi møc gi¸ m×nh. s½n lßng tr¶ (WTP)), tøc lμ hä ®· quan t©m ë møc b»ng lßng tr¶ lμ 150.000 tíi møc s¶n l−îng cam cña m×nh. ®ång/n¨m, sè hé tham gia lμ nhiÒu nhÊt ë møc s½n lßng tr¶ d−íi 450.000 (chiÕm 25%). Møc gi¸ s½n lßng tr¶ (WTP) ®ång/n¨m, ®−êng cÇu rÊt co d·n ®èi víi gi¸. b×nh qu©n cña c¸c hé lμ 208.333 ®ång/n¨m. §iÒu nμy thÓ hiÖn, chØ cÇn sù thay ®æi nhá Víi møc s½n lßng chi tr¶ nμy, hé quy m« cña møc gi¸ s½n lßng tr¶ (WTP) th× sè hé lín vμ võa cã thÓ chÊp nhËn thanh to¸n ®ång ý tham gia còng thay ®æi lín. Nh− ®−îc nh−ng sÏ khã chÊp nhËn ®èi víi hé vËy, c¸c hé nμy còng ch−a thùc sù quan t©m quy m« nhá. Tæng sè quü do ng−êi d©n tíi s¶n l−îng cam cña m×nh. ®ãng gãp hμng n¨m nÕu nh©n réng cho Thø t−, tæng hîp møc s½n lßng chi tr¶ 1000 hé trång cam −íc tÝnh sÏ lμ cña c¸c hé: 187.500.000 ®ång/n¨m. §−êng cÇu Ýt co d·n ë møc gi¸ cao (tõ VÒ thêi gian b¶o hé vμ c¬ chÕ chi tr¶ 400 - 600 ngh×n ®ång/n¨m) vμ co d·n ë møc kinh phÝ cho t¹o lËp NHCN Cam Bï: 45% gi¸ thÊp (tõ 150 - 400 ngh×n ®ång/n¨m). hé ®ång ý thêi gian b¶o hé NHCN Cam Bï §−êng cÇu Ýt co gi·n do c¸c hé Ýt nh¹y trªn 30 n¨m vμ h×nh thøc chi tr¶ kinh phÝ c¶m víi møc chi tr¶, hay c¸c hé rÊt quan ®−îc ®a sè hé ®ång ý lμ th«ng qua UBND t©m ®Õn møc s¶n l−îng cam cña m×nh, c¸c huyÖn H−¬ng S¬n (chiÕm 41,67%). Theo c¸c hé nμy th−êng tËp trung ë c¸c hé quy m« hé, mäi ho¹t ®éng liªn quan ®Õn kinh phÝ lín. t¹o lËp NHCN Cam Bï ph¶i do C¬ quan Ng−îc l¹i, ë møc chi tr¶ thÊp, chñ yÕu qu¶n lý NHCN ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm tËp trung ë c¸c hé quy m« võa vμ nhá. thu - chi thËt hîp lý vμ ®¶m b¶o c«ng khai, §−êng cÇu co gi·n nhiÒu tøc lμ c¸c hé rÊt minh b¹ch. §iÒu nμy ®Ó ®¶m b¶o r»ng, nh¹y c¶m víi sù thay ®æi cña møc gi¸ s½n nh÷ng kho¶n tiÒn ®ãng gãp ®ã sÏ ®−îc sö lßng tr¶ (WTP). ChØ cÇn mét sù thay ®æi dông ®óng môc ®Ých vμ h¹n chÕ t×nh tr¹ng nhá cña møc gi¸ th× sè hé tham gia còng thÊt tho¸t, l·ng phÝ. 693
  8. Xác định cầu tạo lập nhãn hiệu chứng nhận Cam Bù huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh 2500 9000 8000 2100 2000 8000 2000 7000 S ả n lư ợ n g (k g /n ă m ) 7000 T h u n h ậ p (n g h .đ Sản 6000 1500 lượng 5000 4000 1000 Thu WTP 4000 1000 3000 nhập 3000 WTP 2000 500 350 2000 1000 0 0 0 90 222.5 312.5 WTP (ngh.đ) 0.0 112.5 164.3 211.9 370.0 WTP (ngh.đ) H×nh 5. Mèi quan hÖ gi÷a tæng s¶n l−îng H×nh 6. Mèi quan hÖ gi÷a tæng thu nhËp Cam Bï víi møc s½n lßng tr¶ cña c¸c hé víi møc s½n lßng tr¶ cña c¸c hé 3.2.2. CÇu cña c¸c t¸c nh©n tiªu thô Cam Bï Mét sè yÕu tè chÝnh ¶nh h−ëng ®Õn cÇu vμ c¸c c¸n bé qu¶n lý t¹o lËp, qu¶n lý vμ ph¸t triÓn NHCN Cam Bï lμ tr×nh ®é häc vÊn, tæng thu nhËp, s¶n §èi víi c¸c t¸c nh©n tiªu thô Cam Bï: l−îng cam hμng n¨m vμ møc kinh phÝ ph¶i KÕt qu¶ ®iÒu tra 15 t¸c nh©n tiªu thô cho bá ra. Nh−ng yÕu tè ¶nh h−ëng nhiÒu nhÊt thÊy, cã 60% trong sè hä hiÓu biÕt vÒ NHCN; lμ tæng s¶n l−îng cam vμ tæng thu nhËp cña 100% t¸c nh©n ®ång ý tham gia chuçi cung hé. Hé quy m« lín cã møc s½n lßng tr¶ cao øng s¶n phÈm Cam Bï. Bëi v×, hä tiªu thô gÊp 3,5 lÇn hé quy m« nhá. Sè hé cã tæng thu Cam Bï còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do cã nhËp tõ 4 ®Õn 7 triÖu ®ång/th¸ng chiÕm tû lÖ sù pha trén vÒ s¶n phÈm khiÕn ng−êi tiªu lín nhÊt (35%) trong sè hé ®iÒu tra, ®ång ý dïng thiÕu tin t−ëng. tr¶ 211.9 ngh×n ®ång/n¨m. ý kiÕn cña c¸n bé qu¶n lý: C¸n bé qu¶n 3.3. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®¸p øng cÇu lý ë huyÖn vμ ®Þa ph−¬ng lμ nh÷ng ng−êi cã t¹o lËp NHCN Cam Bï H−¬ng S¬n vai trß rÊt quan träng trong viÖc t¹o lËp Trong s¶n xuÊt: CÇn lμm tèt c«ng t¸c NHCN Cam Bï. Sau khi tiÕn hμnh pháng chän gièng, ch¨m sãc, phßng trõ s©u bÖnh vμ vÊn 5 c¸n bé qu¶n lý thuéc 2 x· vμ 5 c¸n bé thiÕt kÕ v−ên cam hîp lý; quy ho¹ch vïng qu¶n lý cña huyÖn th× cã 70% sè c¸n bé hiÓu chuyªn canh Cam Bï. biÕt vÒ thñ tôc liªn quan ®Õn NHCN; 70% Trong c«ng t¸c t¹o lËp NHCN Cam Bï: c¸n bé mong muèn tham gia vμo c¬ quan Tr−íc hÕt, ph¶i tuyªn truyÒn vÒ gi¸ trÞ cña qu¶n lý NHCN. Nh− vËy, so víi c¸c hé ®iÒu NHCN ®Ó ng−êi d©n hiÓu vμ tù nguyÖn tham tra th× tû lÖ hiÓu biÕt vÒ thñ tôc liªn quan gia, tr¸nh h−ëng øng theo phong trμo. Hai ®Õn NHCN ë khèi c¸n bé qu¶n lý Nhμ n−íc lμ, cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a ng−êi lμ cao h¬n. §iÒu nμy sÏ dÔ dμng h¬n cho c«ng trång cam vμ C¬ quan qu¶n lý, lùc l−îng t− t¸c tËp huÊn ®μo t¹o c¸n bé cña C¬ quan vÊn ®Ó ®Èy nhanh c¸c thñ tôc ®¨ng ký qu¶n lý NHCN vÒ c¸c v¨n b¶n qu¶n lý vμ NHCN. Ba lμ, c«ng t¸c triÓn khai t¹o lËp c¸ch thøc qu¶n lý. NHCN Cam Bï cÇn ph¶i dùa trªn nguyªn 3.2.3. Mét sè yÕu tè chÝnh ¶nh h−ëng tíi cÇu t¾c tù nguyÖn, cïng cã lîi, nhiÖt t×nh vμ c«ng t¹o lËp NHCN Cam Bï b»ng, phèi hîp chÆt chÏ víi nhau. 694
  9. Nguyễn Văn Song, Nguyễn Đình Hả, Thái Thị Nhung, Phạm Thanh Lan, Vi Văn Năng 4. KÕT LUËN Vμ §Ò XUÊT §Ò xuÊt: X©y dùng NHCN Cam Bï hoμn toμn kh«ng ph¶i chØ lμ viÖc t¹o lËp xong, sau §èi víi ®¹i ®a sè ng−êi d©n H−¬ng S¬n, ®ã tiÕn hμnh ®¨ng ký b¶o hé NHCN råi cã ®êi sèng cña hé lμ tõ s¶n xuÊt Cam Bï nªn thÓ yªn t©m khai th¸c nh÷ng lîi Ých mμ nã víi hä vÊn ®Ò tiªu thô ®−îc s¶n phÈm Cam mang l¹i. NHCN Cam Bï sÏ kh«ng thÓ ph¸t Bï ®ãng vai trß rÊt quan träng. triÓn thËm chÝ khã tån t¹i nÕu chñ së h÷u nã S¶n xuÊt vμ tiªu thô Cam Bï H−¬ng kh«ng cã c¸c chiÕn l−îc hîp lý ®Ó duy tr× vμ S¬n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n: s©u bÖnh ph¸t triÓn NHCN dùa trªn nh÷ng yÕu tè thÞ nhiÒu, diÖn tÝch bÞ thu hÑp (cßn l¹i 200 ha); tr−êng vμ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn chung cña xa thÞ tr−êng c¸c thμnh phè lín; 85% l−îng tØnh. Qu¸ tr×nh duy tr× vμ n©ng cao uy tÝn Cam Bï ®−îc c¸c hé b¸n cho ng−êi thu gom NHCN Cam Bï bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng vμ b¸n bu«n; 60% l−îng s¶n phÈm nμy ®−îc liªn tôc. V× vËy, h−íng nghiªn cøu trong ®em tiªu thô ë chî Vinh, cßn l¹i 40% tiªu t−¬ng lai ph¶i h−íng vμo viÖc x©y dùng c¸c thô t¹i c¸c chî ®Þa ph−¬ng. c«ng cô qu¶n lý vμ ph¸t triÓn NHCN Cam V× lμ lo¹i ®Æc s¶n cã gi¸ b¸n cao nªn Bï. Nh»m giíi thiÖu vμ qu¶ng b¸ Cam Bï “hμng nh¸i” Cam Bï vÉn xuÊt hiÖn nhiÒu n¬i ®Õn ng−êi tiªu dïng, t¹o c¬ héi ®Ó ngμy cμng trªn thÞ tr−êng. Cã 91,67% sè hé cho r»ng nhiÒu thÞ tr−êng biÕt ®Õn lo¹i qu¶ quý nμy. Cam Bï tiªu thô khã kh¨n do ch−a cã nh·n Cã nh− vËy, NHCN Cam Bï míi bÒn v÷ng ë hiÖu cho nªn cÇu t¹o lËp NHCN Cam Bï lμ thÞ tr−êng néi ®Þa vμ h−íng tíi xuÊt khÈu. rÊt lín, 83,33% sè hé cho r»ng cÇn thiÕt ph¶i t¹o lËp NHCN Cam Bï; 90% sè hé ®ång ý TμI LIÖU THAM KH¶O ®ãng kinh phÝ. Tuy nhiªn, møc s½n lßng tr¶ (WTP) cña c¸c hé lμ kÐm tËp trung. Sè hé Jocams Hackner & Astri Muren (2004). s½n lßng tr¶ víi møc 150.000 ®ång/n¨m "Trade mark dilution – A welfare chiÕm tû lÖ cao nhÊt (25%). Møc s½n lßng tr¶ analysis”. No 2004:15, Research Papers in (WTP) trung b×nh cña nhãm hé quy m« nhá Economics from Stockholm University, lμ 90.000 ®ång/n¨m, hé quy m« võa lμ Department of Economics website: 222.500 ®ång/n¨m cßn hé quy m« lín lμ http://www.ne.su.se/paper/wp04_15.pdf. 312.500 ®ång/n¨m (gÊp 1,4 lÇn hé quy m« Lª Xu©n Tïng (2005). "X©y dùng vμ ph¸t triÓn võa vμ gÊp 3,5 lÇn hé quy m« nhá). Møc s½n th−¬ng hiÖu”. NXB. V¨n hãa Th«ng tin. lßng tr¶ (WTP) b×nh qu©n cña c¸c hé lμ NguyÔn Quèc ThÞnh (2008). B¸o c¸o trong 208.333 ®ång/n¨m. Víi møc chi tr¶ nμy, cã héi th¶o "X©y dùng, triÓn khai dù ¸n x¸c thÓ chÊp nhËn ®−îc víi hé quy m« lín vμ võa lËp, qu¶n lý vμ ph¸t triÓn NHTT, NHCN” nh−ng sÏ khã chÊp nhËn ®èi víi hé quy m« t¹i TP. Hå ChÝ Minh (31/7-01/8/2008). nhá. Trong thêi gian tíi, nÕu triÓn khai dù Phßng Nh·n hiÖu sè 1- Côc Së h÷u trÝ tuÖ, ¸n t¹o lËp NHCN Cam Bï th× tæng sè quü do Héi th¶o “X©y dùng, triÓn khai dù ¸n x¸c 1000 hé trång cam ®ãng gãp −íc tÝnh sÏ lμ lËp, qu¶n lý vμ ph¸t triÓn NHTT, NHCN” 187.500.000 ®ång/n¨m. t¹i TP. Hå ChÝ Minh (31/7 - 01/8/2008). 695
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2