Đề tài: Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đến năm 2020

Chia sẻ: Thùy Linh Nguyễn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

543
lượt xem 169
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Qua hơn hai mươi năm đổi mới, Việt Nam đã có sự phát triển vượt bậc, đạt được những thành tựu rất quan trọng, đưa nền kinh tế từng bước thoát khỏi tình trạng đói nghèo. Để đạt những thành tựu đó, Việt Nam thực hiện hai chiến lược phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 1991-2000 và thời kỳ 2001-2010. Hiện tại, Việt Nam đang chuẩn bị xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội cho thời kỳ 2011-2020 và Chính phủ đang xin ý kiến đóng góp rộng rãi về chủ đề tư...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đến năm 2020

LUẬN VĂN Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đến năm 2020
1 ðU M 1. S c n thi t c a ñ tài Qua hơn hai mươi năm ñ i m i, Vi t Nam ñã có s phát tri n vư t b c, ñ t ñư c nh ng thành t u r t quan tr ng, ñưa n n kinh t t ng bư c thoát kh i tình tr ng ñói nghèo. ð ñ t nh ng thành t u ñó, Vi t Nam th c hi n hai chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i th i kỳ 1991-2000 và th i kỳ 2001-2010. Hi n t i, Vi t Nam ñang chu n b xây d ng chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i cho th i kỳ 2011-2020 và Chính ph ñang xin ý ki n ñóng góp r ng rãi v ch ñ tư tư ng c a chi n lư c này. Tuy nhiên, chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i c a Vi t Nam trong th i gian qua chưa th hi n rõ ý tư ng chi n lư c và các m c tiêu ch ñ o c a chi n lư c ñ ñ nh hư ng cho dân t c b t phá, tr thành qu c gia giàu có sánh vai v i các cư ng qu c năm châu. Nh n th c v chi n lư c phát tri n còn mơ h , l n l n nên vi c tri n khai th c hi n chi n lư c phát tri n ñ t nư c chưa ñ t hi u qu cao. Trong b i c nh n n kinh t th gi i bi n ñ ng m nh m , các quá trình h p tác và c nh tranh luôn di n ra song hành, ph c t p và không ng ng phát tri n, Vi t Nam c n ph i xác ñ nh rõ xu t phát ñi m c a mình, các ñi m m nh, các ñi m y u, các cơ h i và nguy cơ ñ t ñó xây d ng m t chi n lư c phát tri n có khoa h c, t o ñư c s ñ ng thu n r ng l n trong toàn xã h i nh m xây d ng Vi t Nam tr thành m t qu c gia giàu m nh. Nh ng v n ñ trên r t r ng l n và ph c t p, nó ñang là m i b n tâm không ch c a các nhà khoa h c, các nhà qu n lý và ho ch ñ nh chính sách, mà còn là c a c dân t c. V i mong mu n góp ph n làm sáng t hơn m t s v n ñ v chi n lư c phát tri n và hơn h t là th hi n m t b n chi n lư c phát tri n có ý tư ng chi n lư c, m c tiêu chi n lư c rõ ràng do ñó chúng tôi ch n ñ tài “Chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020”.
2 2. Khung nghiên c u ð tv nñ M c tiêu nghiên c u Cơ s lý lu n chung v Thu th p thông tin chi n lư c phát tri n th c p M t s y u t tác ñ ng phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020 T ng k t SWOT ð xu t chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n 2020 K t lu n 3. M c tiêu nghiên c u H th ng hóa cơ s lý lu n và kinh nghi m v chi n lư c phát tri n c a Vi t Nam và m t s nư c. T ñó rút ra các v n ñ có tính phương pháp lu n cho vi c nghiên c u chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam. Thông qua phân tích các y u t ch y u tác ñ ng ñ n phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ ch ra ñi m xu t phát c a n n kinh t , các ñi m m nh, ñi m y u, cơ h i và thách th c c a Vi t Nam trong n n kinh t th gi i. T ñó, mong mu n cao nh t c a ñ tài là th hi n ñư c m t khung chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i c a Vi t Nam rõ ràng v i tư tư ng ch ñ o c a chi n
3 lư c, m c tiêu c a chi n lư c, các nhi m v ch y u c a chi n lư c và t ch c th c hi n chi n lư c. 4. ð i tư ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u ð i tư ng nghiên c u ñư c xác ñ nh là các ho t ñ ng c a n n kinh t Vi t Nam, trong ñó t p trung vào m t s y u t ch y u (y u t ñ a lý, ngu n nhân l c, th c tr ng phát tri n n n kinh t , h th ng tài chính, khoa h c - công ngh , k t c u h t ng, an sinh xã h i, ô nhi m môi trư ng, vai trò nhà nư c và b i c nh qu c t ) tác ñ ng ñ n phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam. M c dù có nhi u c g ng, song b n thân v n ñ nghiên c u khá r ng, ph c t p và hơn n a n i dung m t b n chi n lư c không ph i là s li t kê t t c các ngành, lĩnh v c nên ñ tài ch xin ñ c p ñ n m t s v n ñ ch y u trên ñư c cho là c n thi t trong chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020. ð i v i lĩnh v c an ninh và qu c phòng, ñ tài ch ñ c p ñ n như là m t b ph n không th thi u trong chi n lư c phát tri n mà không ñi sâu vào phân tích. Ngu n s li u th c p s d ng trong nghiên c u c a ñ tài ñư c chúng tôi ti n hành thu th p và x lý t các ngu n chính sau: T ng c c Th ng kê Vi t Nam; các t ch c qu c t WB, ADB, WEF và k th a m t s tài li u t các ngu n nghiên c u khác (có ghi rõ trích d n). 5. Phương pháp nghiên c u V i cách ti p c n h th ng, ñ tài phân tích m t s y u t ch y u tác ñ ng phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam trong n n kinh t th gi i ñ n năm 2020. K t h p v i s d ng phương pháp SWOT ñ xây d ng chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n 2020. S d ng các phương pháp phân tích, t ng h p, di n gi i, th ng kê h c và phương pháp chuyên gia. 6. Ý nghĩa c a ñ tài V m t khoa h c: ñ tài ñã góp ph n h th ng hóa và làm rõ hơn các v n ñ lý lu n v chi n lư c phát tri n, qua ñó góp ph n kh ng ñ nh v trí, vai trò c a chi n
4 lư c trong phát tri n ñ t nư c; góp ph n xây d ng chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020 v i tư tư ng chi n lư c và m c tiêu chi n lư c rõ ràng. V m t th c ti n: ñ tài phân tích trình ñ phát tri n c a n n kinh t Vi t Nam, ch ra nh ng l i th , h n ch , cơ h i và thách th c c a n n kinh t Vi t Nam trong t ng th n n kinh t th gi i. ð tài ñ xu t chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020. 7. K t c u c a ñ tài Ngoài ph n m ñ u, ph n k t lu n, tài li u tham kh o và ph l c, ñ tài này g m ba chương chính. Chương 1, cơ s lý lu n chung v chi n lư c phát tri n. Chương 2, m t s y u t ch y u tác ñ ng phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020. Chương 3, chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Vi t Nam ñ n năm 2020.
5 Chương 1: CƠ S LÝ LU N CHUNG V CHI N LƯ C PHÁT TRI N Chương 1 t p trung làm rõ m t s v n ñ lý lu n v chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i; m t s quan ñi m và lý thuy t vào nghiên c u chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i; kinh nghi m chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i m t s nư c và công tác nghiên c u, th c thi chi n lư c phát tri n Vi t Nam th i gian qua làm cơ s lý lu n cho nghiên c u c a ñ tài. 1.1. Lý lu n chung v chi n lư c phát tri n 1.1.1. Quan ni m chi n lư c phát tri n Chi n lư c phát tri n là tinh th n cơ b n c a ñư ng l i phát tri n do con ngư i ñ nh ra, nó th hi n ch ñ tư tư ng và g n li n v i ch ñ tư tư ng y là ph m vi bao quát và n i dung ch y u c a chi n lư c ñư c th hi n thông qua m c tiêu, h th ng các quan ñi m, bi n pháp cơ b n có tính chi n lư c v phát tri n t m cao, t m t ng th , t m dài h n ñ i v i s phát tri n c a m t ñ i tư ng (hay c a m t h th ng) mà các nhà lãnh ñ o ñ ra; nó ch ñ o hành ñ ng th ng nh t c a m t c ng ñ ng hay m t qu c gia ho c m t nhóm qu c gia nh m ñ t t i m c tiêu cao nh t, l n nh t, t ng quát nh t ñã xác ñ nh. phương Tây, ngư i ta thư ng s d ng thu t Theo Ngô Doãn V nh (2007), ng “chi n lư c qu c gia”. Chi n lư c qu c gia là chi n lư c t m vĩ mô, là chi n lư c t ng cao nh t v b o v , xây d ng, phát tri n c a qu c gia trong m t th i kỳ nh t ñ nh. Nó ch ng nh ng g m, g p chi n lư c v chính tr , chi n lư c v kinh t , chi n lư c v quân s thành m t kh i, mà còn có s ch ñ o hành ñ ng trên th c t ñ i v i chi n lư c c a các lĩnh v c, các v n ñ phát tri n c a ñ t nư c; Các h c gi Trung Qu c cho r ng chi n lư c là nh ng mưu tính và quy t sách ñ i v i nh ng v n ñ tr ng ñ i có tính ch t toàn c c và lâu dài, còn lý lu n và phương pháp quy t sách nh ng v n ñ tr ng ñ i mang tính toàn c c và lâu dài là nhi m v c a chi n lư c h c; Các nư c thu c Liên minh châu Âu (EU) ñ ra chi n lư c phát tri n ñ n
6 năm 2020; ñư c coi như là tuyên b c a h v i dân chúng c a EU và th gi i v ch trương phát tri n c a EU; Ngư i M và ngư i ð c s d ng khái ni m “k ho ch chi n lư c”. Nh ng k ho ch có t m chi n lư c v ñ i n i, ñ i ngo i ñư c xây d ng và thông qua ñã tr thành công c lãnh ñ o, ch ñ o công cu c phát tri n ñ t nư c; Các nhà khoa h c c a Vi n Chi n lư c phát tri n thu c B K ho ch - ð u tư nư c Vi t Nam cho r ng, nh ng mưu tính có tính toàn c c, lâu dài, cơ b n ñư c xem là chi n lư c. Như v y, có th hi u chi n lư c phát tri n là th hi n tinh th n cơ b n c a ñư ng l i phát tri n c a m t qu c gia; nó chính là ý tư ng mang tính h th ng v các quan ñi m ch ñ o phát tri n ñ i v i m t ñ i tư ng c th hay ñ i v i m t h th ng nào ñó và phương cách bi n nh ng ý tư ng, quan ñi m, m c tiêu y thành hi n th c. Chi n lư c phát tri n là s n ph m do con ngư i t o ra, ph n ánh các v n ñ mang tính quy lu t ñư c d báo và ñư c “ch quan hóa” m t cách khoa h c ñ ch ñ o quá trình phát tri n c a ñ i s ng xã h i. 1.1.2 N i dung c a chi n lư c phát tri n Có ba v n ñ c n ñ c bi t quan tâm khi bàn ñ n chi n lư c phát tri n. - Th nh t, ñư ng l i cơ b n phát tri n ñ t nư c ph i ñư c ph n ánh ch ñ tư tư ng chi n lư c và h th ng các quan ñi m ch ñ o chi n lư c, mà chúng ñư c thông qua các m c tiêu, ph m vi bao quát c a chi n lư c và nh ng nhi m v cơ b n ph i th c hi n ñ ñ t m c tiêu ñó. M c tiêu chi n lư c c n ph i ñư c xác ñ nh ñúng và các nhi m v cơ b n hay phương th c th c thi ph i ñư c xác ñ nh chính xác. M t khi ñã xác ñ nh sai m c tiêu s d n ñ n xác ñ nh sai nhi m v , t p trung sai ngu n l c, làm sai hư ng phát tri n và ñó là m t quy t ñ nh mang tính chi n lư c sai. - Th hai, ph i ñ m b o ñ y ñ , k p th i các phương ti n v t ch t và tinh th n ñ bi n các m c tiêu và nhi m v chi n lư c thành hi n th c. M i nhi m v c n ñư c hoàn thành trong m t kho ng th i gian nh t ñ nh, b ng phương cách nh t ñ nh và b ng m t l c lư ng v t ch t nh t ñ nh nhưng chúng không tách r i các nhi m v khác. H th ng các nhi m v c n ñư c s p x p theo m t tr t t ưu tiên, tuy nhiên có th ñi u ch nh cho phù h p v i b i c nh.
7 - Th ba, vi c ñi u hành và t ch c th c hi n chi n lư c có ý nghĩa c c kỳ to l n, nó có tính quy t ñ nh t i vi c bi n các ý tư ng, quan ñi m và m c tiêu chi n lư c tr thành hi n th c. Trong quá trình t ch c th c hi n chi n lư c s b nh hư ng c a r t nhi u y u t , mà nh ng y u t này v nguyên t c chúng luôn v n ñ ng và tương tác l n nhau nên ñòi h i s linh ho t, nh y bén, kiên quy t, d t ñi m c a ngư i ch ñ o và t ch c th c thi chi n lư c. ð ng th i, vi c ki m tra, rà soát ñ k p th i ñi u ch nh chi n lư c là vi c làm c n thi t nh m làm cho s phát tri n c a ñ t nư c tr nên ñúng ñ n, liên t c và thi t th c. Như v y, chi n lư c phát tri n là chi n lư c v s phát tri n c a m t h th ng, chi n lư c d n d t h th ng ñó phát tri n ñúng hư ng và có k t qu theo mong mu n. Mu n h th ng v n ñ ng theo hư ng có l i thì ph i ñi u khi n nó theo quy lu t v n ñ ng c a nó. Vi c n m b t quy lu t v n ñ ng và c th hóa các quy lu t thành chi n lư c phát tri n cho h th ng là v n ñ quan tr ng và có tính b t bu c ñ i v i s phát tri n c a h th ng. Chi n lư c phát tri n ñ t nư c không ph i là k ho ch phát tri n dài h n ho c trung h n, càng không th là k ho ch phát tri n ng n h n. Do ñó tính c th , tính lư ng hóa c a nó không nhi u, v a ñ ñ m b o cơ s khoa h c c a các ch trương và ñư ng l i phát tri n dài h n và mang t m chi n lư c c a ñ t nư c. Trư c h t m c tiêu chi n lư c ph i c th , các v n ñ tr ng y u mà chi n lư c ñ c p (hay nh ng nhi m v chi n lư c ph i làm), các bư c th c hi n và t ch c th c hi n ph i ñư c th hi n m t cách c th . Ý tư ng chi n lư c, m c tiêu chi n lư c phát tri n ñ t nư c ph i ñư c th hi n trong văn ki n l n c a ñ ng c m quy n hay c a nhà nư c; có như th m i t o ra s th ng nh t và quy t tâm trong hành ñ ng c a c dân t c. Tính lư ng hóa ñư c th hi n ñ làm rõ m c tiêu t ng quát c a chi n lư c phát tri n; c n tính toán các ch tiêu c th v kinh t , xã h i tr ng y u. Ch ng h n như các ch tiêu v quy mô dân s , t ng s n ph m qu c n i, t c ñ tăng trư ng kinh t bình quân và m t s ch tiêu khác ph i ñư c tính toán và th hi n b ng con s v i biên ñ nh t ñ nh. H th ng các ch tiêu c th có th ñính kèm như ph l c minh h a.
8 M t chi n lư c phát tri n c n ph i có: - Tên g i c a chi n lư c: ñây là v n ñ r t quan tr ng và luôn luôn khó. Tên c a chi n lư c ph i d hi u, chính xác, rõ ràng, thu hút s chú ý và ph i ch a ñ ng tư tư ng l n. - Ý tư ng và m c tiêu chi n lư c: b t kỳ qu c gia nào, phát tri n không ph i ch là ñ o lý mà còn ph i là chân lý. Xác ñ nh m c tiêu ñúng s có ý nghĩa quan tr ng ñ hành ñ ng chu n xác, có hi u qu . M c tiêu chi n lư c th hi n ý tư ng chi n lư c phát tri n. Ý tư ng chi n lư c ph i ñư c thi t k tương ñ i c th , nó mang n i hàm c a nhi u lu n ñi m chi n lư c có căn c khoa h c. - Nhi m v cơ b n hay tr ng tâm c a chi n lư c (c th hóa thành các m c tiêu, nhi m v c p th p) và l a ch n phương cách ñ th c thi các m c tiêu chi n lư c. ðây chính là t p h p các chi n lư c con hay ti u chi n lư c ho c các nhi m v cơ b n cùng phương cách ñư c l a ch n ñ th c hi n ñư c m c tiêu t ng quát. Ch ng h n, ñ i v i chi n lư c phát tri n qu c gia s có các chi n lư c thành ph n v : phát tri n ngành, lĩnh v c, phát tri n lãnh th , phát tri n nhân l c và khoa h c - công ngh , thu hút ñ u tư, xây d ng nhà nư c g n v i c i cách h th ng chính tr và phòng ch ng tham nhũng. - ð xu t phương án t ch c th c hi n chi n lư c sau khi chi n lư c ñư c c p có th m quy n công b . Ch ñ o th c hi n chi n lư c có vai trò l n ñ i v i vi c bi n chi n lư c thành hi n th c. V n ñ ñ c bi t quan tr ng là xây d ng cho ñư c chương trình hành ñ ng rõ ràng, chính xác và t ch c th c hi n chương trình này có k t qu , có hi u qu . 1.1.3. ð c tính cơ b n c a chi n lư c phát tri n Chi n lư c phát tri n ñ t nư c có các ñ c tính cơ b n sau: - Tính ð ng và tính dân t c: ph i th hi n ñư c quan ñi m ch ñ o c a ñ ng c m quy n, ñáp ng ñư c lý tư ng, hy v ng cao ñ p c a nhân dân và th hi n ñ m nét tính dân t c. - Tính h th ng: chi n lư c phát tri n ñ t nư c c n có tính h th ng và ñã mang tính h th ng thì nó ph i mang tính n ñ nh tương ñ i. Trên nguyên t c h
9 th ng, chi n lư c phát tri n ñ c p ñ n nh ng v n ñ toàn c c, nh ng v n ñ có ý nghĩa ñi m huy t, có s c gây công phá l n ñ i v i s phát tri n c a toàn b h th ng. Tính h th ng c n th hi n yêu c u tiên ti n c a các phân h c u thành cũng như c a c h th ng. - Tính bao quát: th hi n bao quát t t c nh ng v n ñ cơ b n c a ñ t nư c; nó ñ c p nh ng v n ñ l n, t ng th v phát tri n kinh t - xã h i, môi trư ng và an ninh qu c phòng c a qu c gia có tính t i b i c nh qu c t ; v a bao quát nh ng v n ñ dài h n v a ñ c p th a ñáng nh ng v n ñ ng n h n có tính quy t ñ nh. - Tính l a ch n: Ngu n l c phát tri n bao gi cũng có h n. ð t nư c bao gi cũng t n t i nhi u v n ñ l n c n gi i quy t. B i c nh th gi i m i th i kỳ m i khác. Do ñó chi n lư c phát tri n ñ t nư c ph i ch n nh ng v n ñ then ch t ñ tìm cách gi i quy t. - Tính linh ho t và m m d o: Chi n lư c phát tri n ñ t nư c ph i có kh năng ñi u ch nh nhanh, thích ng r ng phù h p v i hoàn c nh m i. - Tính dài h n: Chi n lư c phát tri n ñ t nư c thư ng ñ c p ñ n nh ng v n ñ l n, mà nh ng v n ñ này không th gi i quy t tr n v n trong m t th i gian ng n. - Tính th i ñ i: bi u hi n tính hi n ñ i, tính liên k t, không ch và không quá bó h p b i ranh gi i hành chính. Nh ng thành t u c a nhân lo i ph i ñư c phát huy, nh ng th t b i c a th gi i ph i ñư c rút kinh nghi m và tránh. 1.1.4. Phân lo i chi n lư c phát tri n Tùy theo tính ch t và c p ñ c a chi n lư c phát tri n mà chúng ta có th chia chi n lư c phát tri n thành các lo i chi n lư c: - Theo c p ñ : có ñ i chi n lư c và chi n lư c b ph n. - Theo tính ch t và lĩnh v c: có chi n lư c phát tri n kinh t , chi n lư c phát tri n xã h i, chi n lư c b o v môi trư ng, chi n lư c an ninh, chi n lư c qu c phòng, chi n lư c ñ i ngo i, chi n lư c ñ i n i và các chi n lư c khác.
10 ð i v i chi n lư c phát tri n kinh t là h th ng quan ñi m, tư tư ng ch ñ o, m c tiêu v phát tri n kinh t c a ñ t nư c trong m t th i kỳ nh t ñ nh. Trong ho ch ñ nh và t ch c th c hi n chi n lư c phát tri n kinh t ngư i ta thư ng ñ c bi t chú ý t i các v n ñ quan tr ng như: tăng trư ng kinh t và ch t lư ng tăng trư ng kinh t , tăng trư ng kinh t g n v i cơ c u kinh t và cách th c cùng phương ti n s d ng ñ ñ t ñư c m c tiêu kinh t ñ ra. Chi n lư c phát tri n kinh t ph i ñ c p ñ n v n ñ m c a c a n n kinh t , phát tri n k t c u h t ng, nhân l c ch t lư ng cao, t ch c n n kinh t , vi c làm và s d ng tài nguyên. Trong ñó, ngư i ta r t chú ý t i lĩnh v c kinh t có ý nghĩa ñ t phá, có vai trò mũi nh n, t o ra nh ng c c tăng trư ng. Chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i bao g m hai b ph n l n là phát tri n kinh t và phát tri n xã h i và ph i ñ c p ñ n an ninh qu c phòng c a ñ t nư c. Phát tri n kinh t và phát tri n xã h i là yêu c u hai m t c a s phát tri n c a m t qu c gia. S phát tri n ch coi tr ng kinh t ho c ch coi tr ng xã h i là s phát tri n l ch l c. M c tiêu c a chi n lư c ñan quy n tính kinh t và tính xã h i, ñó là m t t p h p m c tiêu v kinh t , xã h i, môi trư ng, an ninh, qu c phòng. Chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i ph i ph n ánh ñư c ý tư ng t ng quát ch ñ o ñư ng l i phát tri n, h th ng các quan ñi m, nhi m v và con ñư ng phát tri n ñ t nư c cho th i kỳ nh t ñ nh (có th là 10 năm, 15 năm, 20 năm và xa hơn n a). Phát tri n kinh t nhanh, hi u qu , b n v ng và xây d ng xã h i ti n b là nh ng nhân lõi c a chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i. Chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i c a ñ t nư c là ngh thu t d a trên n n t ng tri th c cao và thu ñư c nhi u l i ích trong quá trình toàn c u hóa, h i nh p cùng phát tri n. Khi xây d ng chi n lư c kinh t - xã h i ph i trên cơ s n m rõ, n m ñúng tình hình và d báo chính xác tri n v ng c a ñ t nư c; ph i xác ñ nh ñư c m c ñ phát tri n kinh t c a m t nư c (trình ñ kinh t , th c l c kinh t và xu th bi n ñ ng kinh t ) ñ t ñó ñ t ra m c tiêu chi n lư c phù h p và kh thi. Chi n lư c an ninh, qu c phòng: có ý ki n cho r ng chi n lư c an ninh qu c gia là chi n lư c bao trùm; l i có ý ki n cho r ng chi n lư c an ninh qu c gia ch là
11 m t chi n lư c b ph n trong chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i. Tuy nhiên, dù th nào ñi n a thì vi c ñ m b o an ninh toàn di n, ñ m b o v ng ch c yêu c u phòng th và ti n công trư c các l c lư ng ch ng ñ i t bên ngoài nh m gi v ng ñ c l p, th nh vư ng qu c gia là nh ng n i dung r t cơ b n c a chi n lư c an ninh qu c phòng. Chi n lư c ñ i ngo i: ñây là lo i chi n lư c ñ c bi t ñòi h i tính m m d o, linh ho t và nh y bén. Chi n lư c này bao quát các v n ñ không ch ñ i ngo i v chính tr , kinh t mà còn c các lĩnh v c h p tác qu c t v quân s , c nh sát, b o v môi trư ng; vi c tham gia các liên minh, các t ch c qu c t và l a ch n các ñ i tác chi n lư c ñ u ph i ñ ơc ñ c p chi n lư c ñ i ngo i. Chi n lư c phát tri n ngành, lĩnh v c và lãnh th : là b ph n c a chi n lư c phát tri n ñ t nư c. Nó chi ti t và c th hơn n i dung v ngành, lĩnh v c và lãnh th ñã ñư c ñ c p trong chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i c a ñ t nư c. Ch ng h n chúng ta có: chi n lư c phát tri n năng lư ng, chi n lư c phát tri n ñi n t tin h c, chi n lư c phát tri n tài chính ngân hàng, chi n lư c phát tri n gi ng nòi và nhân l c, chi n lư c phát tri n các vùng kinh t ñ ng l c, chi n lư c phát tri n các hành lang kinh t và các chi n lư c khác., 1.2. M t s quan ñi m, lý thuy t cơ b n trong nghiên c u chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i Theo các nhà nghiên c u khoa h c c a Vi n Chi n lư c phát tri n, B K ho ch và ð u tư thì các lý thuy t trong nghiên c u chi n lư c phát tri n là m t m ng ñang còn tr ng Vi t Nam. Vì v y, trong Ngô Doãn V nh (2007), h ñ xu t m t s quan ñi m và lý thuy t quan tr ng c n và có th nghiên c u ng d ng ñ i v i ho ch ñ nh chi n lư c phát tri n Vi t Nam. 1.2.1. Quan ñi m các nư c cùng phát tri n Theo các nhà nghiên c u khoa h c c a Vi n Chi n lư c phát tri n, ñây là phương cách phù h p trong th i ñ i toàn c u hóa, h i nh p qu c t phát tri n m nh m và sâu r ng. T b các quan ñi m phát tri n khép kín, l ng tránh trách nhi m ñ i v i công vi c c a th gi i và ch p nh n quan ñi m cùng th gi i phát tri n vì
12 hưng th nh qu c gia, hòa bình, coi tr ng h p tác, h u ngh và m r ng v th trên trư ng qu c t . Cùng th gi i phát tri n ph i tr thành tư tư ng xuyên su t trong c ñ i n i và ñ i ngo i. Trong b i c nh mà công vi c c a th gi i ñư c gi i quy t c n có s tham gia tích c c c a các qu c gia, ñòi h i các nư c ph i h p tác và chia s trách nhi m; chính vì th các nư c ph i cùng phát tri n và cùng hư ng l i. Do ñó, không ch vì l i ích c a m t qu c gia mà quên l i ích c a các qu c gia khác, nh t là các qu c gia có liên quan tr c ti p. Xét trong ph m vi m t qu c gia, s phát tri n cũng ph i có s “cùng” m i ñem l i k t qu và hi u qu cao. Ch ng h n, m t khi thành th cùng nông thôn phát tri n thì hai khu v c này h tr nhau cùng phát tri n r t t t; m t m t gi m thi u và ki m soát ñư c các dòng di chuy n lao ñ ng t nông thôn vào thành th , m t khác lan t a nhanh văn minh ñô th t i các vùng nông thôn và nh ñó làm cho b m t nông thôn ti n b nhanh hơn. 1.2.2. Cơ c u kinh t quy t ñ nh phát tri n và giao thương qu c t Khi nói v m t h th ng còn có gì quan tr ng hơn là nói v cơ c u c a nó. S phát tri n c a h th ng và cơ c u c a h th ng có quan h ch t ch v i nhau. Như v y, cơ c u c a n n kinh t (thư ng ñư c g i t t là cơ c u kinh t ) luôn là v n ñ ñư c các nhà qu n lý, các nhà ho ch ñ nh chính sách, các nhà khoa h c ñ c bi t quan tâm không ch b i nó c c kỳ quan tr ng mà còn là v n ñ luôn luôn thay ñ i qua các th i kỳ phát tri n c a m i n n kinh t . H th ng kinh t này khác v i h th ng kinh t kia b i cơ c u c a nó. Cơ c u kinh t bi u th n i dung, cách th c liên k t, ph i h p gi a các ph n t c u thành nên h th ng kinh t . Khi nói v cơ c u kinh t ph i nói c v m t s lư ng và m t ch t lư ng; ñ ng th i c n kh ng ñ nh nh ng ñi m cơ b n dư i ñây: - Khi thay ñ i ki u cách k t c u hay thay ñ i c u trúc thì h th ng s thay ñ i c v d ng, tính ch t và trình ñ . Các ph n t trong h th ng cùng t n t i và phát tri n. N u chúng phát tri n cùng chi u thì t o nên s c m nh cho h th ng, nhưng n u chúng phát tri n trái chi u s c n tr l n nhau, làm c n tr cho s phát tri n chung c a h th ng.
13 - Trong h th ng t n t i t p h p các ph n t theo m t tr t t và quan h t l nh t ñ nh. M i ph n t có v trí trong tr t t cơ c u. Nh ng ph n t quy t ñ nh ñ n tính ch t, trình ñ c a h th ng ñư c g i là ph n t cơ c u. Nh ng ph n t ít có ý nghĩa ñ i v i h th ng thì g i là ph n t phi cơ c u. - Cơ c u chuy n ñ ng không ng ng, bi n ñ i không ng ng; nó có th phát tri n m t cách tu n t ho c có bư c nh y v t. S thay ñ i v cơ c u s làm cho tính ch t, trình ñ c a h th ng thay ñ i theo. Như m i hi n tư ng, s v t khi cơ c u c a nó thay ñ i thì không ch có b n ch t c a h h ng thay ñ i mà các quan h c a nó v i các h th ng khác cũng thay ñ i theo. ðây là ñi u c n coi tr ng trong quá trình k t b t kỳ giai ño n phát tri n nào. c u l i n n kinh t Như v y, vi c xác ñ nh ñư c cơ c u kinh t ñúng ñ n ñã là r t quan tr ng nhưng t ch c xây d ng ñư c cơ c u kinh t ñã ñư c xác ñ nh là ñúng ñ n y còn quan tr ng hơn. C n ph i v n d ng sáng t o lý thuy t h th ng và lý thuy t ñi u khi n tác ñ ng vào nh ng ph n t cơ c u quy t ñ nh ñ n h th ng và tìm cách t i ña hóa ñ u ra cũng như gi m t i m c có th ñ u vào; t i ưu hóa cơ c u c a h th ng và nh ñó làm cho h th ng v n ñ ng ñúng chi u ñã ñư c xác ñ nh b ng h th ng các cơ ch , chính sách ñúng ñ n và có s ñi u khi n h p lý c a Nhà nư c. 1.2.3. T do hóa và liên k t là phương th c h u hi u ñ phát tri n T do ñ gi i phóng các ti m năng c a con ngư i ph c v cho công cu c phát tri n, nghĩa là t do ñ sáng t o và vì phát tri n. Liên k t ñ ñ m b o t do hóa t i ña, h u ích và ñ tăng thêm s c m nh; t do hóa nh m thúc ñ y liên k t b n v ng. T do hóa kinh t là xu th t t y u. Tuy nhiên, t do hóa không làm m t ñi tính ñ c l p c n thi t c a m i qu c gia. Vi c b o v chính ñáng c a m i qu c gia s còn t n t i nhưng nó s ch t n t i trong b i c nh h p tác cùng có l i. Liên k t là xu th ñang không ng ng phát tri n và có tác d ng th c s ñ i v i s phát tri n c a m i qu c gia. Trong khi mà quan ñi m chu i giá tr toàn c u ñã và ñang tr thành xu hư ng chi ph i thái ñ ng x c a các qu c gia thì v n ñ liên k t ñ có m t trong chu i giá tr toàn c u y là m u ch t c a chi n lư c phát tri n ñ t nư c. V n ñ ñ i tác chi n lư c càng tr nên quan tr ng hơn bao gi h t ñ các
14 qu c gia l a ch n “b n chơi” nh m ph c v cho m c ñích phát tri n c a mình. Trong khi nghiên c u chi n lư c phát tri n qu c gia, ñ i tác chi n lư c cho phép m i qu c gia vư t qua nh ng tr ng i trư c m t ñ mưu tính nh ng th l n, lâu dài và hư ng t i tương lai phát ñ t c a s phát tri n. ð i tác chi n lư c ñư c xem như gi i pháp có tính nguyên t c. Các nư c l n và qu c gia láng gi ng luôn luôn ñư c cân nh c trong vi c tìm ñ i tác chi n lư c c a b t kỳ qu c gia nào. V n ñ nương t a và ph thu c trong quá trình phát tri n c n có s phân bi t rõ và l i d ng m t cách có hi u qu . V n ñ nương t a l n nhau gi a các qu c gia ñ cùng phát tri n ñang t n t i trên th c t và nó tr thành d u hi u r t ñáng quan tâm. N u ch vì e ng i s l thu c mà coi nh nương t a gi a các qu c gia thì ñã ñ m t ñi s c n có c a các y u t bên ngoài mà v n các y u t này có tác ñ ng l n ñ n s phát tri n c a m i qu c gia. S ph thu c thư ng làm m i ngư i e s m i khi bàn v phát tri n qu c gia nhưng s ph thu c l n nhau hay nương t a l n nhau trong quá trình phát tri n l i là ñi u quan tr ng c n ch p nh n và có k sách phù h p ñ h n ch nh ng b t l i b t nh ng b t l i trong quá trình này. Trong quá trình phát tri n c a m t ñ t nư c còn y u kém ph i coi tr ng yêu c u t ch , phát huy s c m nh n i sinh ñ gia tăng s phát tri n; trên cơ s l i th so sánh c a mình mà tính toán phương án tham gia m nh m vào chu i các giá tr toàn c u trên cơ s m r ng h p tác qu c t . 1.2.4. Tư duy chi n lư c Tư duy chi n lư c ñư c xem như là cách nghĩ, cách suy ñoán c a nhà chi n lư c ñ xây d ng nên m t chi n lư c phát tri n khoa h c. Tư duy chi n lư c là n n t ng thành công c a các nhà ho ch ñ nh chi n lư c phát tri n. Nó là bư c k ti p nhau c a quá trình suy ñoán và hình thành nên ý tư ng, h th ng quan ñi m ch ñ o và ti n t i l a ch n phương cách cũng như l c lư ng s ñư c huy ñ ng ñ th c hi n chi n lư c. V b n ch t, tư duy chi n lư c là tư duy có tính ñ t phá trên cơ s nh ng gi ñ nh và suy ñoán. Tư duy chi n lư c v cơ b n có các bư c sau: bư c 1, phân tích ñi m xu t phát c a hi n tư ng; bư c 2, xây d ng các gi ñ nh và ki m tra các gi ñ nh cho chi n
15 lư c; bư c 3, ki n t o t m nhìn chi n lư c; bư c 4, xác ñ nh m c tiêu chi n lư c; bư c 5, xác ñ nh các y u t then ch t ñ th c hi n m c tiêu chi n lư c; và cu i cùng, ñ nh hư ng các ho t ñ ng chính c a chi n lư c (ph l c 2). Khi bàn v tư duy chi n lư c phát tri n, có m t v n ñ r t quan tr ng, chi ph i khá l n ñ i v i tư duy c a nhà chi n lư c, ñó là tam giác T do - Văn hóa - ð i m i. C ba y u t này có chung m t t ñi m và s c s ng là “con ngư i”. T do hay Văn hóa hay ð i m i không th không g n v i con ngư i. Con ngư i ph i là y u t xuyên su t m i quá trình phát tri n và v a là m c tiêu v a là phương ti n c a tư duy chi n lư c. T do c a con ngư i chính là cái g c c a s phát tri n. T do chính là ñ ng l c phát tri n c a m i cá nhân cũng như c a c c ng ñ ng, c a c qu c gia. T do và sáng t o luôn ñi li n v i nhau. T do và sáng t o theo ñúng nghĩa s ñem ñ n s thăng hoa cho s phát tri n. Văn hoá chính là k t qu c a các ho t ñ ng c a con ngư i trong quá kh ; chúng t n t i và ñư c xã h i xem như k t tinh quý báu c a con ngư i thì chúng c n ñư c tôn vinh và phát huy th a ñáng; n u chúng không ñư c coi tr ng m t cách khách quan t c là chúng ít có giá tr ho c không có giá tr thì chúng ph i ñư c xem xét ñ có ñ nh hư ng c i ti n. M t dân t c không coi tr ng giá tr văn hóa c a mình, không hi u bi t quá kh c a mình thì không th phát tri n ñư c. ð i m i là yêu c u khách quan, là hành ñ ng có ý th c c a con ngư i, nó giúp con ngư i phát hi n ra nh ng gi i h n c a mình cũng như c a xã h i và t o ra năng l c m i cho chính b n thân con ngư i cũng như cho c xã h i. ð i m i ñ phát tri n, phát tri n là k t qu và là thu c tính c a ti n hóa. Trong Lý thuy t ti n hóa v phát tri n kinh t (còn g i là Lý thuy t tân Shumpeter v phát tri n kinh t ) ñưa ra hai lo i ñ i m i: ñ i m i cơ b n và ñ i m i ti m ti n. ð i m i cơ b n là nhân t t o ra th i kỳ m i, xóa b th i kỳ cũ. Chính ñ i m i cơ b n ñã mang ñ n các công ngh m i, giúp tăng năng su t, ñ nh hình nh ng ñ c ñi m cơ b n c a t ng mô hình kinh t - xã h i. ð i m i ti m ti n giúp phát tán ñ i m i cơ b n thông qua b t chư c và thích nghi, có th d n ñ n yêu c u ph i thay ñ i th ch . Không có nh ng ñ i m i
16 cơ b n thì không th có nh ng ñ i m i ti m ti n. ð i m i cơ b n hoàn toàn là do các doanh nhân, các cá nhân ho c nhóm ngư i có kh năng ñ c bi t ñ ñ i m i và sáng t o. S tích lũy ngu n nhân l c, trình ñ h c v n, h th ng Nghiên c u và Phát tri n (R&D) là nh ng nhân t quy t ñ nh ti n b k thu t trong m t xã h i. V y nên ñ nh ng ñ i m i cơ b n xu t hi n trong m t n n kinh t thì nh ng ñi u ki n ñó là c n nhưng chưa ñ . ði u ki n ñ ñ ñ i m i cơ b n ra ñ i là ph i có n n kinh t t do v i ngành d ch v giao d ch n i ñ a ñư c phát tri n t i ña. Phân tích cho th y ñ c tính quan tr ng nh t c a m t cư ng qu c d n ñ u th gi i v phát tri n kinh t chính là kh năng s n sinh ra nh ng ñ i m i cơ b n hay mang tính ñ t phá. Còn các nư c bám ñu i (ñư c thúc ñ y b ng ñ i m i ti m ti n) ch có th tr thành m t qu c gia th nh vư ng mà không ñ t ñư c v trí lãnh ñ o v kinh t . 1.2.5. Tăng trư ng kinh t và phát tri n b n v ng Bên c nh các quan ñi m và lý thuy t phát tri n nêu trên thì v n ñ tăng trư ng kinh t và phát tri n b n v ng c a n n kinh t là m t trong nh ng v n ñ c t lõi nh t c a lý lu n v phát tri n kinh t . Trong th c t , ngư i ta th y tăng trư ng kinh t có ngư ng, vư t qua ngư ng tăng trư ng s ñem l i k t qu và hi u qu kém. Vì th , trong khi nghiên c u và ho ch ñ nh chính sách phát tri n các nhà ho ch ñ nh chính sách không ph i lúc nào cũng mu n ñ ra t c ñ tăng trư ng kinh t cao m t cách ch quan duy ý chí. Ch t lư ng tăng trư ng là s phát tri n nhanh, hi u qu và b n v ng c a n n kinh t , th hi n qua năng su t nhân t t ng h p và năng su t lao ñ ng xã h i tăng và n ñ nh, m c s ng c a ngư i dân ñư c nâng cao không ng ng, cơ c u kinh t chuy n d ch phù h p v i t ng th i kỳ phát tri n c a ñ t nư c, s n xu t có tính c nh tranh cao, tăng trư ng kinh t ñi ñôi v i ti n b , công b ng xã h i và b o v môi trư ng, qu n lý kinh t c a nhà nư c có hi u qu . M c tiêu phát tri n c a m i qu c gia không ch là tăng trư ng cao mà ph i phát tri n b n v ng, t c là ph i t o ra s hài hòa gi a tăng trư ng kinh t v i gi i quy t các v n ñ xã h i, gi a tăng trư ng kinh t v i b o v môi trư ng sinh thái, gi a tăng trư ng kinh t và ñ m b o qu c phòng an ninh. ð i v i các nư c ñang phát
17 tri n, v i ñi u ki n ngu n l c còn h n ch , ñ c bi t là ngu n v n ñ u tư không nhi u, l i ñang có m t kho ng cách l n v trình ñ phát tri n so v i các nư c công nghi p phát tri n, thì gi i quy t m i quan h gi a tăng trư ng kinh t và phát tri n b n v ng như th nào cho phù h p, không vì quá t p trung tăng trư ng nhanh ñ m t n ñ nh xã h i và suy thoái môi trư ng, cũng không vì quá t p trung vào duy trì n ñ nh xã h i và b o v môi trư ng d n ñ n tăng trư ng ch m, t t h u so v i các nư c. ðây là v n ñ nan gi i, không d gi i quy t nhưng cũng không th l n tránh. Theo Ngô Doãn V nh (2005), s phát tri n b n v ng thư ng ñư c phân tích các khía c nh: phát tri n b n v ng v m t kinh t ñư c th hi n khi n n kinh t phát tri n có hi u su t t c là ñ gia tăng c a s n lư ng ñ u ra nhi u hơn là t ng ph n tăng ñ u vào; phát tri n b n v ng v m t xã h i th hi n m c tiêu vì con ngư i, không ch là s m r ng cơ h i l a ch n cho th h hôm nay mà còn không ñư c làm t n h i ñ n nh ng cơ h i l a ch n c a các th h mai sau; phát tri n b n v ng v m t môi trư ng thông qua các ch tiêu v ch t lư ng môi trư ng ph i ñư c ñ m b o và không ng ng c i thi n môi trư ng. Th t ra, gi a tăng trư ng kinh t và phát tri n b n v ng có m i quan h h t s c ch t ch . Khi kinh t phát tri n s giúp cho con ngư i nâng cao ñư c kh năng hư ng th c a mình không ch v t ch t mà c văn hóa xã h i và có nhi u hi u bi t, trách nhi m hơn v môi trư ng, kh năng tái ñ u tư vào b o v môi trư ng s cao hơn và do ñó s c i thi n môi trư ng t t hơn. Tuy nhiên, s tăng trư ng kinh t quá nhanh là nguyên nhân gây nên s s d ng quá m c, lãng phí ngày càng tăng ngu n tài nguyên và môi trư ng. Phát tri n kinh t m t cách không tính toán s vư t quá năng l c t i c a môi trư ng v kh năng s n xu t tài nguyên và kh năng ch a ch t th i an toàn. S m t an toàn tài nguyên s tác ñ ng ñ n ñ i s ng, an sinh xã h i c a ngư i dân. Trình ñ khoa h c và công ngh tác ñ ng m nh ñ n tăng trư ng kinh t và phát tri n b n v ng, ñ c bi t khía c nh môi trư ng. Ch khi có ñư c n n khoa h c và công ngh hi n ñ i, không nh ng tăng năng su t lao ñ ng, tăng kh năng c nh tranh
18 ñ ñ t tăng trư ng nhanh mà còn là ñi u ki n cơ b n gi m thi u ô nhi m môi trư ng do ñã hình thành ra n n công nghi p s ch. Chính sách c a Chính ph có tác ñ ng quy t ñ nh ñ n gi i quy t các m i quan h gi a tăng trư ng kinh t và phát tri n b n v ng như: xây d ng m ng lư i an sinh xã h i, phát ñ ng các phong trào xây d ng cu c s ng m i, ban hành các văn b n pháp lu t v b o v môi trư ng, tham gia các công ư c qu c t . 1.2.6. Vai trò c a Nhà nư c Ngày nay, không có m t n n kinh t nào là kinh t “hoàn toàn” th trư ng, t t c các n n kinh t trên th gi i ñ u có th g i là “n n kinh t h n h p” gi a th trư ng và nhà nư c. Nhưng m c ñ và cách th c nhà nư c ñư c s d ng trong các ho t ñ ng kinh t l i t o ra s khác bi t gi a các n n kinh t . Trong kinh t h c, l p lu n quan tr ng nh t ng h vi c nhà nư c can thi p vào n n kinh t là “s th t b i c a th trư ng” hay “s khi m khuy t c a th trư ng”. Theo Li Tan (2006), m t s n n kinh t phát tri n ñi sau d a vào nhà nư c trong phát tri n kinh t có th ñư c lý gi i b ng cách k t h p hai nhân t : chi phí s d ng th trư ng và l i th thông tin c a các n n kinh t phát tri n sau. Phát tri n d a vào nhà nư c n i lên trư c h t là do s d ng chính ph như là công c ñi u ph i v i giá r hơn s d ng th trư ng1. Nhưng trong vai trò ñi u ph i, chính ph c n có thông tin “chu n xác” ñ ñ nh hư ng các ho t ñ ng s n xu t trong n n kinh t . V i l i th thông tin c a các n n kinh t phát tri n sau, các nư c này có th d a vào nhà nư c như m t công c phát tri n, c t b m t s chi phí giao d ch liên quan ñ n vi c s d ng th trư ng trong nư c. Vai trò c a nhà nư c còn th hi n vi c ph i duy trì tính n ñ nh c a n n kinh t vĩ mô thông qua vi c qu n lý chính sách ti n t và chính sách tài khóa; và v i ch c năng như là m t ch th trung gian trong n n kinh t ñ t o ra m t n n t ng v ng ch c cho các ho t ñ ng s n xu t và trao ñ i di n ra trong n n kinh t th trư ng t do. Karl Marx ñã ch ra r ng, v i vai trò là nhà thi hành pháp lu t trong n n kinh t th trư ng, nhà nư c hi n ñ i th hi n s c m nh ch : l i ích cá nhân 1 John Wallis và Douglass North (1986), chi phí giao d ch chi m g n m t n a thu nh p qu c dân (GNP) c a n n kinh t M trong giai ño n 1870-1970.
19 c a các quan ch c công quy n hoàn toàn tách bi t kh i công vi c qu n lý s n xu t và tiêu th . Chính s tách bi t này cho phép chính ph ho t ñ ng như m t th c th ñ c l p nh m th c thi nhi m v c a mình. 1.3. Chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i m t s nư c 1.3.1. Trung Qu c Trong Ngô Doãn V nh (2007), các h c gi Trung Qu c cho r ng nư c mình có ñ i chi n lư c hay chi n lư c t ng th , nó bao g m hai b ph n cơ b n là chi n lư c an ninh qu c gia và chi n lư c phát tri n kinh t - xã h i. ðây là chi n lư c t ng th , cao nh t v phát tri n ñ t nư c ñư c m t cơ quan c a nhà nư c chuyên nghiên c u v chi n lư c phát tri n qu c gia ñ trình lên Qu c v vi n xem xét. Qu c v vi n xem xét và ch p nh n ý tư ng chi n lư c, m c tiêu chi n lư c cũng như con ñư ng ñ t ñư c m c tiêu y và công b tinh th n cơ b n c a chi n lư c v i công chúng. H không thông qua chi n lư c theo ki u ban hành m t Ngh quy t v chi n lư c phát tri n ñ t nư c và không pháp lý hóa văn b n chi n lư c. Vi c nghiên c u chi n lư c ñư c gi i h c gi r t quan tâm và các nhà lãnh ñ o, nh ng ngư i làm chính sách h t s c coi tr ng. Năm 1980, ð ng Ti u Bình nêu ra ý tư ng v s phát tri n c a Trung Qu c tr i qua 3 bư c và ý tư ng này ñã tr thành chi n lư c phát tri n c a Trung Qu c. N i dung t ng quát c a Chi n lư c này là: bư c 1, ñ n năm 1990 thoát nghèo kh , GDP/ngư i tăng g p ñôi năm 1980; bư c 2, ñ n năm 2000, xây d ng xã h i no ñ , GDP/ngư i tăng g p ñôi năm 1990; bư c 3, xây d ng xã h i khá gi và tr thành nư c phát tri n trung bình c a th gi i ñ n năm 2020. T i Di n ñàn Bát Ngao (13/11/2003) ông Tr nh T t Kiên ñ xu t ý tư ng phát tri n hòa bình. Ý tư ng này ñư c di n ñ t b ng các khái ni m “qu t kh i hòa bình”, “tr i d y hòa bình”, “phát tri n hòa bình”. ð n 20/4/2004, cũng t i Di n ñàn Bát Ngao, Ch t ch H C m ðào ñã chính th c phát bi u Trung Qu c kiên trì ñi theo con ñư ng phát tri n hòa bình. Sau ñó, ý tư ng này ñã tr thành “Chi n lư c phát tri n hòa bình” c a Trung Qu c.